Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
No. 19.
Zaterdag 5 Augustus 1893.
Zevende Jaargang.
DE EEMBODE
voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland,
Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist.
Verschijnt eiken ZATERDAG.
Abonnementsprijs per drie maanden:
Franco per postf 0,40.
Afzonderlijke nummersf 0,05.
Bureau: Kromnmtraat, F 227, Amersfoort.
Uitgave van de Vereeniging De Eembode.
Prije der Advsrtentiini
Van 1 tot 6 regelsf 0.30
Voor iederen regel meer- 0.50
TOEGEVEN.
II. (Slot).
Het liberalisme ontnam ran de eene
zjjde de goddelijke kracht en eerbied
waardigheid aan het gezag, ran de
andere zijde riep het bij degenen, die
aan 't gezag zijn onderworpen, door
deszelfs leer ran gelijkheid en onafhan
kelijkheid de hartstochten vleiend, den
revolutionnairen geest op. De ware ver
houdingen tusschen gezagvoerders en
ondechoorigen werden verwoest, de orde,
door God gesteld, vernietigd, de gebin
ten van het maatschappelijk gebouw
uiteengerukt. Het liberalisme rukte alle
gezag los van God, maakte het bijge
volg zoo machteloos, dat het zijn heil
moest zoeken in toegeven, zijn leven
rekken door eindelooze concessies. Op
deze wijze brokkelt het gezag langzamer
hand af en loopt pindelijk uit op deszelfs
totale slooping.
Hieruit is de noodlottige ziekte te i
verklaren, waardoor de gansche maat-
schappij is aangetast, een ziekte van
verzwakking, uitputting, ondergang. In
de burgerlijke samenleving worden zij
zeldzamer, die onverschrokken voor de j
waarheid durven uitkomen, voor het recht
manmoedig strijd voeren, vastberaden,
volgen» plicht en geweten, standhouden
tegenover het kwaad. Daarentegen neemt
het aantal toe van degenen, bij wie de diep-
ste zwakheid en karakterloosheid zich
openbaren door inet alle winden mee te zei-
len, door voor eiken strijd te zwichten, bij
iedere tegenkanting toe te geven, terwijl
men daarbij dikwijls ontrouw wordt aan i
de beginselen, die men belijdt, aan de j
overtuiging, die men koestert, aan den
plicht, welken men vervullen moest. Men
voegt en plooit zich naar al de grillen i
van het kwaad, dat driester en brutaler
optreedt naarmate de zwakheid, die het
ontmoet, grooter ismen verliest alle j
zelfstandigheid en werpt zich in de
boeien der slavernij, waarmede men j
somtijds de hoogste gave Gods, het ge-
loof, prijs geeft.
Deze ellendige zwakheid openbaart
zich verder in het menschelgk opzicht,
dal in onze dagen de gansche samen
leving schynt te beheerschen. De vrees
voor een schamper woord, voor een
spotlachje 0111 de lippen, voor een af
keurenden blik is reeds voldoende, om,
met verloochening van alle karakter, zich
lafhartig te schikken naar al de eischen
der personen, met wie de zwakkeling,
rampzalig genoeg, in aanraking komt,
wier gezelschap hij dikwijls bemint en
opzoekt, om in de schande zijner karak
terloosheid bij hen achting en aanzien
te verwervengedwee werpt hy zich
neer voor hunne voeten en kronkelt zich
in allerlei bochten van het menschelijk 1
opzicht, al gaat daarmede gepaard de
ontveinzing zijner godsdienst, het huldi-
gen van valsche, verderfelijke leerstellin-
gen en beginselen, de practijk van het
verbodene.
Ook in het huisgezin ziet men de j
zwakheid ten troon geslegen. Waarlijk,
nimmer wellicht heeft zich 't gezag van j
overheden en ouders zoo zwak, zoo
toegevend getoond als in onze dagen.
Hocvele overhedi .1 zijn er, die, de zware j
verantwoording bewust ten aanzien der
genen, die God aa:i hunne zorg toever
trouwde, hen leiden en besturen over
eenkomstig de voorschriften des Evan-
gelie's, die pal staan in de weigering
van condities en eischen, welke in
strijd zijn met het geweten, omdat zij
noodzakelijk moeten uitloopen op het
zedelijk verderf der hun toevertrouwden
Onder allerlei luttele en nietswaardige
voorwendselen, waarmede men zich een
valsch geweien kan vormen, maar zich
voor God niet kan rechtvaardigen, geeft
men aan ongeoorloofde eischen en con-
ditie's toe het gezag, door God gegeven
tot heil der onderhoorigen, wordt prijs
gegeven en werkt ten verderve, door
het kwaad een schijn van wettigheid te
geventevens neemt de eerbied voor
't gezag af, doordat de onderhoorige
de kracht zijner vorderingen leert kennen
't gezag zelf gaat daarmede ten gronde,
zoodat het despotisme der enderhoorigen
tegenover hunne overheden, gelyk in
onze dagen, mogelijk geworden is, hetgeen
zich openbaart in de voorwaarden welke
zij stellen, in de eischen, welke zij
doen gelden.
Niet minder algemeen is de klacht
over den geest van vrijheid en onafhan
kelijkheid der kinderen, een klacht, welke
men dikwijls door de ouders zelf hoort
aangeheven. De oorzaak is niet ver te
zoeken zijligt veelal in de ziekelijke
zwakheiden weekelijketoegevendheid der
ouders. Van kindsbeen af zien de kinderen
hun wil en verlangens door de ouders
ingewilligd, groen en rijp toegestaan
in verwyfde liefde zien zij zich zelden of
nooit iets geweigerd. Vandaar dat zij hun
wil niet leeren buigen onder den wil
der ouders, hun schouder zich niet leert
krommen onder het juk der gehoorzaam
heid. Zonder ware tucht, zonder hand
having des gezags groeien zij in een geest
van onafhankelijkheid en eigenzinnigheid
op. En wanneer later de gevaarlijke
leeftijd der jeugd is aangebroken, en
het ouderlijk gezag vooral noodig is om
de ontwaakte driften en hartstochten
tebctoomen, dan blijkt dit zoozeer ver
zwakt, dat de kinderen het trotseeren,
bandeloos voorthollen op den weg
des verderfs.
Wanneer wij ons begeren op staatkun
dig gebied, dan aanschouwen wij een niet
minder noodlottig en betreurenswaar
dig schouwspel. In Duilschland meende
in den jeugdigen Keizer een man
van kracht en energie te moeten begroe
ten, vooral toen hij zich kenmerkte door
de stoute daad, Bisinarck heen te zenden.
Heerlijk waren zijne beloften aangaande
het godsdienstig onderwijsde welgezinden
koesterden de schoonste en heilzaamste
verwachtingen. Doch de Keizer bezweek
den drang der Liberalen en Joden
hij trok het wetsontwerp in, zond zijn mi
nister Von Zedlidz heen en door toegeven
werd zijn eigen macht gebroken, de schoon-
ste verwachting teleurgesteld. In Frankrijk
toegeven aan het straatgepeupel aan
de orde van dag. Hoe theatraal was niet on
langs het optreden van den minister-presi
dent Dupuydie in het Parlement verklaar
de van geen toegeven te willen weten aan
de eischen der oproerige studenten en
het P.irijsche grauw, die het onslag vor
derden van den politie-commissaris Loze.
En toch eindigde zijne comedieachtige
lierheid met loelegewn aan den eischvan
hel canailleeen man, die zijn plicht had
gedaan, werd opgeofferd, zelfs al moest
dit geschieden met verbreking van
zijn eenmaal gegeven woord. Bij de
grondwetsherziening in België trad mede
de zwakheid op den voorgrondonder
den drang van het gepeupel werden de
laatste beslissingen in overijling geno
men, en het algemeen stemrecht op de
eischen van het door de socialisten be
werkte volk toegestaan.
Ook in ons Vaderland zyn wy getui
gen van eene verregaande toegeeflijkheid,
die zorg baart voor de toekomst. Aan
de verderfelijke woelingen en dwalingen
van het socialisme stelt men geen paal
en perkden leiders Iaat men vrij spel
om in woord en geschrift het gezag te
ondermijnen, 't koningshuis te verguizen,
en het volk te verleiden en op te zetten
tot omwenteling.
Democratie en socialisme dringen
vooruit, terwijl de regeering steeds verder
terugwijkt, telkens nieuwe concessies
verleenthun eischen worden brutaler
j naarmate zij terrein winnen. Een nieuwe
concessie staat voor de deur, de uiterste
uitbreiding van stemrecht is door de
Regeeiing ontworpen en zal wellicht
gewijzigd worden toegestaan, waardoor
wederom het democratische element
zal worden versterkt ten koste van den
troon.
Wij voor ons zien in het gestadig
toegeven aan de democratische en
revolutionnaire eischen voor de Staten
een dreigend gevaar. Onder deze voort
gezette zwakheid zal de revolutionnaire
stroom wassen en kracht'ger worden
hij zal zich niet laten bevredigen vóór
I het doel zal zijn bereikt,
BUITENLAND,
Het Fransch-Siameesche conflict is
zoo goed als geëindigd. De Koning van
Siam heeft aan Frankrijk's eischen toe
gegeven en Engeland, in stede van zich
daarover verstoord te toonen, keurt
alles goed. In het Britsche Hoogerhuis
werd door den minister van Buitenland-
sche Zaken, lord Rosebery, mededeeling
gedaan, dat te Parjjs eene overeenkomst
tusschen Engeland en Frankrijk is onder-
teekend, waarbij een onzijdige strook
lands wordt aangewezen, om als schei
ding te dienen tusschen de Engelsche
1 Fransche bezittingen in die streken.
In het Lagerhuis deelde de vice-minis
ter Grey mede, dat Woensdag de blok
kade van Siam was opgeheven. Tevens
klaagde hij over de houding der oppo
sitie-pers, die, zonder bekend te zyn met
de tusschen Engeland en Frankryk ge
voerde correspondentie, der Regeering
te groote toegeeflijkheid verweet in zake
1. Als de onderhandelingen afgeloo-
pen zijn, zeide hij, zal de Regeering alles
openbaar maken, en dan zal men zien
dat de Regeering niet minder vastbera
den en krachtig is opgetreden, dan haar
voorgangs'ers op dit stuk zouden gedaan
hebben.
Tusschen Duitschland en Rusland is
het nu lot een formeelen tol-oorlog ge
komen. De Duitsche Regeering heeft op
Rusland's verhooging van invoerrechten
geantwoord met eene terstond in wer
king tredende verordening, waarbij de
rechten op van Rusland ingevoerde ar
tikelen met 50 pet. verhoogd worden.
Daarop is de Russische Regeering nog
verder gegaan door te bepalen, dat, te
beginnen met 2 Augustus, eene nieuwe
verhooging van invoerechten met 50
pet. in werking treedt op Duitsche goe
deren, voor zoover deze reeds door de
wet van I Juni aan tolverhooging zyn
onderworpen.
Voorts is bepaald dat van Duitsche
schepen het tienvoudig bedrag der vroe
gere havengelden zal geheven worden,
zoodat dit nu een roebel per last be
draagt.
Intusschen is Keizer Wilhelm aan het
spelevaren en heeft hij bij den zeilwed
strijd te Cowes (bij het eiland Wight)
den eersten prys, de Queen's Cup, ge
wonnen met zyn jacht Meteor tegen het
FEUILLETON.
Onschuldig veroordeeld.
3) Mathilda wist niet wat te doen. Zon zjj
haren vader van de komst van Hubert ver
wittigen, of wilde zjj den jongen man ver
zoeken van het onderhond af te zien? Zjj
stond eenige oogenblikkcn besluiteloos in
hat denrkozjjn als een krachtig beeld, verlicht
door den feilen schjjn van een kleine koperen
petroleumlamp, die zjj in de hand hield. Het
meisje had een rond aangezicht met Irissche,
bloeiende wangen en g-oote blauwe oogenlicht
blond krullend baar gollde om haar hoold. Haar
uitzicht was eenvoudig en zedig; het donkere
kleed met het heldere voorschoot kleedde haar
net; om den hals bad zjj een kanten kraag 1
op de borst hing aan een zjjden koord e<
gouden kruis.
,lk weet niet, of gjj goed hebt gedaan, jn
te komen," zeide zjj verlegen, .want vader
streng, en wanneer bjj eenmaal neen heeft
gezegd, dan zegt hij niet zoo spoedig ja."
Hubert's borst bewoog zich heilig op en neer
de snelle loop had bem bijna den adem benomen
op zjjn bleek voorhoofd, dat bjj de gekleurde wan
gen scherpatstak, parelden groote zweetdroppclen.
,lk kon niet anders," antwoordde bjj, „want
rust heb ik niet meer. Wat heelt uw
tegen mjj, ben ik niet een eerljjk, vljjlig
mentch, die een gezin onderhouden kan?"
.Wat gebeurt hier?" vroeg een zware stem.
Mathilda week bjj bet hooren van die vraag
ter zijde, en daarna trad de opzichter Logger
binnenhij was in uniform, het geweer hing bem
over den linkerschouder en uit alles viel waar
te nemen, dat hjj op het punt stond voor dienst
aangelegenheden zjjn woning te verlaten. Logger
was een groote statige man, krachtig en forsch
gebouwdhet leven in de vrjje natuur, de
invloed van het weder en het vermoeiende van
dendienstaan de grenzen schenen op dit gestaal
de lichaam niet den minsten invloed te oelenen.
Mathilda's vader was soldaat van het hoold lol
de voeten, in wien men nu nog den man van
trouwe plichtsbetrachting kon waarnemen, die
met de grootste nauwgezetheid zijn dienst ver
vulde, maar die ook van zjjn ondergeschikten
de slipste gehoorzaamheid vorderde. Hjj droeg
een donker groenen rok en booge laarzen. Een
machtige snorbaard bedekte zjjn bovenlip, kin
en wangen waren glad geschoren.
.Wat wilt ge was zijn tweede vraag, en
zjjn oogen lonkelden toen hjj Hubert herkende.
,lk zou gaarne met u een woord spreken,
mijnheer Logger," was hel antwoord van den
jongen visacher. Een handbeweging des vaders
wees Mathilda uit de kamer.
.Heb ik u niat laten welen, dat gjj mjjn doch-
>t lab
Zet u
het hoofd, mjjn toeslemming krjjgl ge ni
.Ik ben bierheen gekomen om u eerlijk en
openlijk te bekennen," bracht Hubcit met
groote zelfbeheerschiog nil. .Niels van dit alles."
beet hem Logger «00, .hel meisje heeft te ge-
mjjn hu
Verstaan?"
.Is dat uw laatste woord? Wjjst gjj mjj zoo
ruw al Moga het n nooit berouwen 1"
,0a. ik heb geen minuut te verliezen!"
.Hubert's gelaat teekende de hevigste ontroe
ring; smart en toorn streden in zjjn binnenste,
en met geweld moest hjj zich bedwingen, om
geen bclcedigend woord te uiten ot lot onbe
dachtzame handelingen ovet te gaan. Met een
zucht drukte hjj zjjn hoed op het gloeiende
voorhoofd, en daarna wankelde hij als een be-
schonkene de woning uit. Weinige minuten
later volgde hem de grenswachter, met den
mantel om de schouders geworpen en het
geweer in de rechterhand.
HL
,l)e man heelt het niet anders gewild," zei
da aanvoerder del' smokkelaars, tcrwjjl hjj zich
over den beambte, die door zgn kogel was ter-
neergeveld, henenboog. .Ik bad hem immers
gewaarschuwd, waarom ging hij niet terug?"
Een zacht roggelen drong in zjjn oor, daarna
werd liet stil.
.Hjj is dood," voer hjj, na een kort onder
zoek zich weder oprichtend, voort, ,de kogel
heelt het hart getroffen."
,Zjjt fü niet gewond?" vroeg een zjjuer
„Ja, maar wat beginnen wjj met den doode
.Het Ijjk moet weggeruimd worden. Werd
het morgen hier gevonden, dan viel dadelijk
op ons de verdenking. Wjj moeten het naar
de rivier dragen, en daarin laten wegzinken. In
een half uur is alles afgeloopen, en dan kunnen
wjj ongestoord de grenzen passeeren."
De drie mannen legden hnonc pakken ineen
kloof neder en maakten uil boomtakken een
draagbaar, waarop het Ijjk werd neergelegd.
Vat aan I" klonk het bevel van den aanvoerder,
en de treurige slost zette zich io beweging. Om
den oever van de rivier zoo spoedig mogelijk
te bereiken, verlieten zjj den breeden weg en
werkten zich door het struikhouthet was een
vermoeiende tocht, zoodat het zweel met
dikke druppels van hunne voorhoofden lekte;
de laai, die hun geweten drukte, zal wellicht
zwaarder hebben gewogen, dan dien zjj te dragen
hadden.
Weldra schemerde de door de maan beglansde
spiegel van den stroom hen dooi de twjjgen
tegen, en weinige oogenblikken later badJen
zjj hun doel bereikt. Het was doodstil in den
omtrekhet water vloeide zachtkens voort en
lekte entoonig het kiezelzand en den groenen
den bodem van den oevergeen enkele wind
vlaag beroerde de watervlakte, regen en storm
hadden geheel opgehouden, en hel beeld van
de maan danste in breede slreepen op hel
schommelende water. De aanvoerder wierp het
geweer van den grenswachter in den stroom.
Spoedig daarop zonk ook het Ijjk, welks klee
deren da smokkelaars te voren nog met stee-
nen hadden bezwaard, in de diepto. Daarna
ijlden de drie mannen zonder gedruis te maken
in het woud terug.
IV.
Vrouw Holler wachtte te vergeefs op den
terugkeer van baren zoonbet eene uur na het
andere verliep, maar Hubert bleef afwezig. Het
werd avond en nacht, en steeds verwijldo de
moeder aan de deur barer woning om Ie luis
teren ot zjj iemand boorde naderen, of stond zjj
aan het venster en staarde met angttig kloppend
hart naar buiten. Reeds was bet mlddei nacht
geworden, en nog was Hubert niet teiug. .God
in den hemel," riep de moeder opeens angelig
uit, ,er zal hem toch geen ongeluk overkomen
zijn, ol hjj zl In vertwjjleling toch niet de hand
aan zich zelven geslagen hebben Daarna zonk
zjj op de knledn en smeekte God, dat Hjj haren
zoon behouden in hare armen zou terugvoeren.
Aan te gaan rusten viel voor de arme vrouw
niet Ie denken haar gemarteld hoold overwoog
alle gebeurlijkhedennu eens zag zjj Hubert
ia hartstochtelijke opgewondenheid en toornig
tegenover den grenswachter, dan weer vertwij
felend door het bosch dwalen. Zjj trachtte zich
wel is waar troost in lespreken met hel bewustzijn
Hubert is veol te braai om zich aan den man,
die zijn aanzoek wellicht met eea beleediging
had afgewezen, Ie zullen vergrijpen, en een
ta goed christen om de hand aan zich zelven
te slaao, - - en locb, wanneer zjj zjjn opgewonden