Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
No. 27.
Zaterdag 6 October 1894.
Achtste Jaargang.
DE EEMBODE
voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland,
Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist.
Verschijnt eiken ZATEBDAO.
Abonnementsprijs par drie maanden:
Franco per post
Afzonderlijke ni
f 0,40.
f 0,05.
BureauKromrrmtraat, F 22?Amersfoort.
Uitgave van de Vereenlgfng De Eembode.
PriJa dar AdTartanUlni
Van 1 tot 6 regelsf 0.30
Voor lederen rogel meer- 0.05
Correspondentie! an AdvortenUën moeten uiterlijk Vrjjdsgavond
Arbeiders-beweging.
't Was wel te voorzien dat de tim
merlieden-agitatie te Amsterdam zich
niet tot deze enkele beweging zou bepalen.
De uilkomst was ook al te verrassend
om niet aanstekelijk te zijn. Al hun
wenschen en begeeren werden verwezen
lijkt een flink loon werd hun toegezegd,
en den patroon een aanmerkelijke daling
van zjjn voetstuk bevolen. En bijna van
geen enkele zijde werd een woord van
bezwaar vernomen tegen de wyze van
handelen door hen in practjjk gebracht.
Een schooner bereiking van een voorge
steld doel kon toch waarlijk niet worden
verlangd.
Wie echter deze agitatie geliefde te be
wonderen, of, wat ook le constateerenviel,
deze in de handwerkte, moge beter inzicht
in dergelijke zaken hebben, dan waarover
wjj mogen beschikken; ons althans kwam
ze allerbedenkeljjkst voor. Dusdanige
bewegingen uitlokken gaat vrjj wal ge
makkelijker dan ze in hare vaart te stuiten,
als ze eenmaal een gevaarlijk karakter gaan
aannemen. En dat we thans reeds zoover
in de hoofdstad des Rjjks gekomen zijn,
zal moeilijk weersproken kunnen worden.
Men behoefde waarlijk geen ziener
te zijn om dezen strijd te voorspellen
ze moest komen. Met inspanning van
veler krachten heeft men geijverd om
dien te doen ontbranden. Heeft men
niet de gemoederen sarrend tol
bittering, ja somB zelfs tot razenden
hartstocht opgezet? De werkman was
nu eenmaal in veler oogen het beklagen;
waardigste wezen, dat de wereld betrad.
Zijn beeld werd in de schrilste, somberste
klenren gemaald. Het werd het publiek
vertoond als aangegrijnsd door het booze
kapitaal en den bardvochtigen, eigen-
baatzuchtigen patroon, en achter zich
de nijpendste armoede. En velen onder
de werklieden, die in deze schildering
hun eigen afbeelding meenden te
begonnen werkelijk te gelooven, dat zjj
een rampzalig bestaan met zich moesten
omdragen-
o is de toeleg der volkleiders
gelukt. En dit kon niet uitblijven toen
de pers zich zoo krachtig ging mengen
in het geding. Zjj stelde haar kolommen
voor de dolzinnigste uitingen van zoo
genaamde volksvrienden beschikbaar. Al
wat in volksvergaderingen door opruiers
ea gelukzoekers werd uitgekraamd, werd
meestal zonder de minste op- of aan
merking door haar tot gemeen goed
gemaakt voor iedereen. Enkele bladen
werden zelfs geheel ten dienste van den
werkman gesteld. Daarin kon hjj zijn j
grieven of vermeende grieven legen
ieder en alles naar hartelust uitstorten.
En dit weten de volksleiders bjj
ondervinding de eigenaardige werk
manstaai vindt in den minderen stand
nog al gereedelijk gehoor.
Dat was geen leven eens werkmans,
hetwelk men hem een langen tijd door
worstelen deed. Zijn uren van rust
werden in beslag genomen door het
bijwonen van ontstuimige vergaderingen,
rin zjjn zielevrede werd gedood, en
de pers met zjjn ophitsende lectuur nam
zijn overige uren van ontspanning in
beslag, fdü moest haarfijn weten wat
n de arbeiders-wereld omging, zjjn
werkmansgeest werden idealen voorge
spiegeld, die enkel onder leiding van
die zoogenaamde vrienden des volks
konden bereikt worden.
Zoo werd de werkman als op sleep
touw genomen, zonder te bedenken
waarhjj zou aanlanden. Hij werd verrijkt
met de wetenschap dat hem oen hoogere
plaats in het maatschappelijk leven toe
kwam; dat weelde en genot ook door
hem moesten gesmaakt worden. De strijd
om dit te verkrijgen is thans aangebonden,
en zal, wat wel te vreezen is, hardnekkig
worden voortgezet.
En wat zal de uitkomst zijn? Het
antwoord op deze vraag moet het
ongevoeligste hart tot medelijden sten
voor den werkman. Het schijnt dat de
meeste werklieden hun inzicht in eigen
zaken geheel verloren .hebben,
zijn blinde werktuigen hunner lei
ders geworden. Zou het anders denk
baar zijn, dat een beweging als dio
der typografen kon worden uitgevoerd?
Het gezond werkmansverstfnd moest
daartegen zoo beslist mogelijk in
verzet komen. Van de geheele agitatie
moeten zjj de dupe worden. Zij kunnen
en moeten weten dat reeds enkele bladen
zich slechts met de grootste moeite en
opofferingen kunnen staande houden
en ondanks deze wotcnschap komt men
cischen stellen die aan menige onder
neming den doodsteek zullen geven. Wil
nu niet inzien dat do ondergang
eze ondernemingen ook hun eigen
ondergang in zich sluit Op de kortston
dige overwinning, op hun overheid be
haald, moeten naweeën volgtn. De pa
troons moeten zich thans gewonnen
geven, de zaken liggen er nu eenmaal
toe de couranten moeten zoo goregeld
mogelijk verschijnen, willen zij de sym
pathie van het publiek behouden maar
is hel hun nu kwaljjk te nemen als zjj
trachten maatregelen te nemen, om niet
geheel aan de willekeur van enkele
volksleiders de werklieden zjjn toch
niets meer dan uitvoerders dezer be
velen te worden overgeleverd? Nu
de zetmachine een uitvinding die do
typografen minstens tot nadenken moest
stemmenzjjn diensten komt aanbieden,
mag men het nu den patroons euvel
duiden, dat zjj zich deze stomme werk
tuigen gaan aanschaffen, om zulke ramp
zalige toestanden, als zich nu hebben
voorgedaan, te voorkomen, of althans
te neutraliseeren?
't Is treurig, maar waarvele werklieden
gaan hun eigen welvaart ondermijnen.
Dat de leiders zoo'n volslagen onkunde
of kwade trouw aan den dag leggen is
begrijpelijk; maar dat de werklieden-
zelven niet willen inzien dat -jj zich?,
en hunne gezinnen in nog grooter
moeilijkheid brengen, is een bewijs tot
welk een graad van verregaande ver
blindheid het reeds bij hen gekomen is.
Van het meerdere loon, door dwang
verkregen, kunnen nu de weerstands-
kassen worden gevuld, opdat de leiders,
raot de beurs rinkelend, hun gedweeë
werktuigen des te beter tot handelen
kunnen aanzetten. En het verworven
succes geeft ook anderen een prikkel
tot navolging. Do kwaal zal zich onge
twijfeld onrustbarender voortplanten.
Evenals een dreigende onweerswolk aan
de horizon, vertoonen zich nog crnBtige,
>ms veel ernstiger toestanden dan
wjj reeds te zien kregen, in het verschiot.
Gewetenlooze drjjvers zullen gaan profi-
teeren van hun invloeden, die zjj hebben
weten te bemachtigen, cn deze zullen
tot het uiterste worden benuttigd ora
hun doel door te zetten. En de misleide
werkman is daar het slachtoffer vanl
Wjj leven in een tjjd, waarin de
rechten van den werkman alom worden
uitgobazuind, attar waarin hjj zjjn plich
ten jegens God In zjjn evenmensch soms
jammerlijk verwaarloost. Vandaar do
ontevredenheid en wanorde die in de
samenleving voorkomen. Maar zonder
twjjfel komt de tjjd wanrop de rustver-
storonde, en, helaas, ook Godvergeten
werkman door de goddelijke Voorzienig
heid ook op gevoelige wijze aan zjjne
plichten zal worden herinnerd.
BUITENLAND.
Het Britsche ministerie is onverwacht
bijeengeroepen tot het houden van een
buitengewone ministerraad op Donderdag
j.l. Sir William Harcourt, minister van
Financiën, en de minister van Oorlog
Bannermann zijn er expresseljjk voor
uil Parjjs moeten overkomen en Lord
Roseberry onderbrak er zjjn buitenver
blijf 'n Schotland voor. Gewichtige rede
nen moeten dus voor deze buitengewone
bijeenroeping gegolden hebben. Aange
zien op denzelfden dag te Parijs een
ministerraad gehouden werd, meende
men de reden gevonden te hebben in
de verwikkelingen op Madagascar, doch
van Engelache zijde wordt verzekerd,
dat er geen verband bestaat tusschen
deze gelijktijdige bjjeenroeping. De reden
zal dan ook meer gezocht moeten wor
den in het beraadslagen over de beste
middelen om de Britsche onderdanen In
China te beschermen. Het blijkt name-
|k al meer en meer, dat do toestand
er vreemdelingen in dat uitgestrekte
|k met den dag gevaarlijker wordt,
'orwjjl de Japanners hunno tocht naar
do heilige stad Moekden voortzetten en
zelfs een leger van 95.000 man in de
Chineesche provincie Shantung aan wal
hebben gezet om naar Peking op te
trekken, wordt het Chineeschu leger hoe
langer zoo meer gedemoraliseerd en slaat
tot oproer over, waarbij de vreemdelin
gen het moeten ontgelden.
Het gevaar, waaraan dezn laatsten,
bü de toenemende woede der Chineesche
bovolking, blootstaan, wordt zoo drei
gend, dat de Britsche consul te Hankow
geraden heeft alle vrouwenen kindoren
naar Shangai te zenden, daar van de
opgezweepte bevolking en de luchte-
looze soldaten alles te vreezen 1*. Onder
scheidene Pekingsche familiën hebben
reeds aan dien raad gevolg gegeven,
en die er blijven, maken zich tol verde
diging gereed.
Er wordt ernstig gedacht aan ont
troont^ dps Chineeschen Ketters en ver-
deoling van het land in vier Rijken.
Het gaat er niet op vooruit met den
gezondsheidstoestand van den Russisohen
Czaar. Op raad zjjner genensheeren is
hjj mot geheel zjjn gezin naar Livadia,
in do Krim, vertrokken, om door ver
andering van lucht genezing voor ztfn
kwaal te zoeken. Bjj de nierziekte moeten
zich ook lichte aanvallen van beroerte
gevoegd hebben met benauwdheden, die
afneming van krachten ten gevolge
hadden.
Het gemeentebestuur van Nlmes, in
Frankrijk, ligt overhoop met de Regeering
naar aanleiding van het door deze uit
gevaardigde verbod tot het houden van
stierengevechten, waarbij de dieren ge
dood worden, als zjjnde dit in strjjd
met 's lands wetten. De malre en twoo
Kamer-afgevaardigden dreigden met ont
slag indien de Regeering het besluit niet
intrekt, doch de minister heeft verklaard,
dat het besluit niet kon worden inge
trokken, daar het is uitgevaardigd uit
kracht eener wet, die geëerbiedigd moet
worden. Het verzoek ora eene uitzon
dering te maken was nog minder voor
inwilliging vatbaar, want de wet is van
algeraeenen aard en moet door alle bur
gers opgevolgd worden.
Te Marseille zjjn 8 Italiaansche anar
chisten gevat, die deel uitmaken eener
bende, welke der politie was aangewezen
en aanslag op het Italiaansche con-
FEUILLETON.
CHARLOTTE.
r 't Fransch, door J. T. 1.
IV
TREUHIGE DAGEN.
3) Aidas verliep Charlotte's kiDdsheid, die
Jsren, waaraan de herinnering zoo soet is,
wanneer zjj rich, omgeven door een gelukkig
huisgezin, aan ona voordoet; wanneer tg ons
dien bezorgden ea arbeidzamen vader, die goede
moeder, wier vreugd slecht* bestond in
Treugd, die zusters en broeders, die me
als het ware Mn persoon ailmaakten, waarmede
Wij vreugd en smart doelden en die or-
boek of een ander tjjdverdrjjl, zonder eene
vriendin, die haar hel leven kwam veraange
namen, hare eenzaamheid opvroolijken, zonder
zelfs, gelijk de arme kinderen, eene eenvoudige
wandeling le kannen maken.
Dan las en herlas de arme Charlotte haren
moeder haar zoo dikwjjls in gelukkige beschou
wing op de armen gedragen hadsomtijds ging
zjj wanhopig voor het raam zitteo om den
stroom dor voorbijgangers gade te slnan, muar
spoedig verveelden haar ai die enbekendo ge
zichten en zuchtte zij„Nergens vind ik een
hart dat voor mjj klopt
Op zekeren dag wilde zij zich, meer dan
ander* door deze droevige gepeinzen overmees
terd, nat verzetten, en ging naar eene kast,
naar zjj zich llanntjes herinnerd*, wsl eens
een paar oude boeken gevonden ta hebben. In
derdaad had men daar de kenrige boekjes
de ieugdige herinnering van het
aje voortlevenverveling, verlatenheid,
ar deel en vooral de dogen
welke in het bijzonder aan genoegens gewijd
qjo, naren meer de andere droevig voor
haar. Na in de huiihouding en aan het toilet
hirer stiefmoeder en van haar suaje Felicia
bezig geweest le zijn, zag zjj gewoonlijk het ge
heels huisgezin vertrekken naar de oen of an
dere uitspannlngsplaals, en bleef zjj alleen thuis
in gezelschap van een slordige meid, die de
oade fluite vervangen had, allaen, zonder een
n dikke 1
,In dea tjjd, waarin de heilige Theresia leefde,
werden er te Grenada nog een klein aantal
Moorsche lamiliën gevonden, welke de verwoes
ting van hun vaderland, dat o
vaderlijken grond, brachten hun dagen In strenge
afzondering door en leefde metsombero volharding
de voorschrilten van den Profeet na. Een dezer ge
slachten, dal, naar men mtende, van den koninklij
ken stam der Alhamara afstamde, bad hel loven
geschonken aan oen meisje, welks ongekunstelde
bevalligheid cn ingeschapen deugd geheel Gra
nada bewonderde. Hen had alle pogingen in
het werk gesteld om dit teedere en onschuldige
lam tot den waren schaapstal terug te brengen.
Edele vrouwen, heilige mannes, brave priesters
hadden golracbt deze in de duisternis omdolend*
ziel te verlichtenin het eerst schansn hnnne
aanhoudende pogingen schipbreuk le lijden,
maar eindelijk kwam bet oogenblik, waarop
Xenia toestemde. Eene dame, die veel van baar
hield, bracht haar op zekeren dag in sen hos
pitaal, waar dochters nit do voornaamste la
miliën van Spanje zich aan de venorging
zieken en melaatscben hadden gewijd. Xcnlal
was ten hoogste verwonderd op het zien dier
lange zalen, de woonplaats van het lijden, de
schouwplaats der liefdadigheidin stilte door
liep zjj ze. Aan het ander* einde gekomen, zag
zjj een jeugdige zuster geknield vooreen bed zit
ten, waarvan de gordjjnoo opgelicht waren. Op dit
bed rustte eene door een akelige ziekte aangetaste
vrouw, wier oogen zelfs ,te afzichtelijk waren
om aan te zien; niettemin wiesch de i
vnNpan, wreef hare misvormde ledematen, en
hadvoor bet ongelukkige schepsel woorden
moederlijken troost en znsterl|Jko vriendelijkheid
geen dag ging ct
"dat zjj Jesua Christus wil behsgen
hemol verdisnen."
Do jonge Hoorscho antwoordde niet. Bjj
)t verlaten van bet hospitaal zag zjj een
jaarden priester in eon armelijk rijtuig zitten.
priester," zeido hare vriendin weder, „is de
hertog van Kandia, onderkoning vsn Katulonië
thans noemt men hem Pater Borgiahjj
eene orde gatreden om Jeous Christus te behagen
en den hemel te verdienen."
Weer antwoordde Xenia niet, maar
dagen later kwam z|j hare vriendin opzoeken
.Ook ik wil aan Jesus Christus behsgen en
Xonia werd gedoopt, maar bare verbitterde
ouders verlieten Grenada en verstootten denieuwe
christin, die zich te vergeefs voor bun
wierp om hen te weerhouden en ook hun het
zoete juk, dat zij op zich genomen had, op de
schouders te leggen. Zjj bleef alleen, on
eeae heilige ingeving bezield, zocht z|j
schuilplaats in een CarmcllIessooUootlor,
zij als zuster lues bare geloften aflegde.
Zuster Ines zou overgolukkig geweest zjjn,
e doohUr van don hertog van Cordova." I zuster*
verliepen. Nooit kwam de portierster haar
kwam informeeren ot sjj nog op d* wsrsld was,
en zjj scheen in haar kloetfer begraven als 4e
dooden in hun graf. Dikwjjls werd zjj er bedroefd
over, en dscht san bare ouders, aan hare
vergeetachtige vrienden. Op zekeren Ag, dat
al hare zustors ontboden waren, en man doer
het gebouw den vrooljjkon weerklank du vrien
delijkste en levendigste gesprekke* vernam, ging
Ines treurig naar de kapel. Z|j wtzzp zich voor
eeo groot kruisbeeld op de koleën en stortte haar
hart voor God uit. Bitter beklaagde sjj zich
over hars eenzaamheid ea hue verlalsobeidmet
tranen in de oogen smaakte zjj om troost in bare
vorlatanhsid. Terwijl sjj tldus hare drosfbsU
dto vrjjao loop gaf en het kruis vast omklemde,
God? Kom ow troost bjj mj| zoeken, ou gjj
verliepen ar, en eerst toen do kloosterhal haar
voor bet avondeten risp, verliet z)j de kapel.
Z)j scheen inderdaad kalm en verlicht Sedert
zij, wrtraetr andsrea de
