Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
No. 50.
Zaterdag 16 Maart 1895.
Achtste Jaargang.
DE EEMBODE
voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Biaricum, Bussum, Drieborgen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland,
Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Yeenendaal en Zeist.
Verschijnt eiken ZATEBDAO.
Abonnemontiprij» par dria maanden:
Franco per postf 0,40.
Afzonderlijke nummersf 0,05.
Bureau: Krommestraat, F 227. Amersfoort.
Uitgave van de Vcreeniglng De Eembode.
Prija dar AdvertentHm
Van 1 tot 6 regelsf o.30
Voor iederen regel meer- o.Oö
Bij dit nummer bekoort
een bijvoegsel.
Zij, die slch vóór 1
April a.a. abonneeren
op „Dll EKMBOUE" ontvangen
de tot dien tijd veraebijneude
nummer* gratia.
De Bisschopswijding.
II. Slot.
Met de beschrijving der Consecratie
eens bisschops waren we, na bespreking
van al wat daarbij meer als voorberei-
d,.ig moet dienen, eigenlijk nog slechts
tol den aanvang der plechtigheid zelve
gevorderd. Wij zagen den consacreeren-
den Bisschop voor h"t altaar gezeten,
waarvoor alzoo de Wijdeling tusschen
de beidp assisteerende Bisschoppen had
plaats genomen. Zien we thans haar
verder verloop, om reeds bij voorbaat
te begrijpen, hoe treffenden en diepen
indruk op eik rechtgeloovig hart een
zoo heerlijke en luisterrijke plechtigheid
als de bisschopswijding moet maken.
De oudste der beide Assistenten richt
alzoo tot den wijdenden Prelaat het
verzoek den reeds van den H. Vader
aangewezene of gepraeconiseerde tol
Bisschop te wijden. De andere laat er
nu onmiddellijk op volgen, of hiervoor
de opdracht van den apostolischen Stoel
ook voorhanden is. De assisteereniie
Bisschop bevestigt deze vraag en reikt
den Notarius van den Consecrator den
gewenschten brief des Pausen over, die
nu luide wordt voorgelezen. Wanneer
in dit Pauselijk schrijven tevens den
Consecrator last wordt gegeven, den
Electus den eed af te nemen, knielt
deze laatste hier neder en leest woord
voor woord het eedsformulier af. Hier
op begint een kort onderzoek, het .exa
men" van den Electus. Zulks is door
een oude verordening der heilige Vaders
reeds voorgeschreven, opdat immer ge
schiede naar het woord van den Apos
tel .Wees niet haastig iemand de han
den op te leggen." Daarom stelt
Consecrator aan den Wijdeling e
genial vragen, die allen hel geloof en
het levensgedrag van den tockomstigen
Bisschop betreffen. Als deze derhalve
op de onderscheidene vragen met
„ik wil" of ,ik geloor' heeft geantwoord,
spreekt de eerste plechtig de bede uit:
.alle deze en overige gaven schenke u
de Heer en beware en versterke u
het goede."
Na dit veelbeteekenend onderzoek be
gint de H. Mis, welke de Consecrator
leest, maar die ook hij, aan
heilige Wijding wordt verricht, insgelijks
mede celebreert. Nadat hij toch eerst ge
knield de handen van den eerste heeft
gekust, voordat deze nog het altaar gaat
betreden, wordt hij naar zijn kapel en
zijn altaar heengeleid, waar hij zich met
het misgewaad bekleedt, en nu tusschen
de beide Bisschoppen te gelijkertijd het H.
Misoffer zooals de consacreerende Bisschop
tot aan het eerste Evangelie voortzet.
Heeft hij dus het graduale gelezen,
dan keert hjj weder tot den Consecrator,
die inmiddels op zijn zetel heeft plaats
genomen, terug. Deze spreekt
overluid: .Een Bisschop heeft recht
spraak te houden, toelichtingen te
ven, te consacreeren, te wijden, het H.
Offer te verrichten, te doopen en het
H. Vormsel toe te dienen." Allen staan
nu op, en de Consecrator bidt Gods
zegen over den Wijdeling af. Onmiddel
lijk echter knielt de Consecrator neder
evenzoo de Bisschoppen, terwijl de Wij
deling ter linkerzijde van den Consecra
tor zich op het tapijt ter aarde uitstrekt.
Dan zet de Consecrator of een voor
zanger de Litanie van alle heiligen in.
Aan het einde der litanie rjjzen allen
en knielt de wijdeling aan de voeten
in den Consecrator Hier begint dan
ook de eigenlijke wijding en wel met
al aanstonds zinrijke actie van den
Bisschop, die de wijding zal verrichten,
als hij den Electus, daar voor hem ge
knield, het evangelieboek tegen den
op de schouders legt. Daarmede
wordt deze herinnerd, dat hjj van dit
oogenbiik af aan zich als een uitverko
ren vat heeft te beschouwen, hetwelk
Jesus' naam en Zjjne heilige leer voor
vorsten en volken, rechtgeloovigen en
ongeloovigeu moet dragen. Ook zegt hem
dit gebruik, dat hjj als Bisschop wel de
bestierder, geestelijke rechter en welge-
r is van zijn volk, maar dat hjj toch
k zelf onder een hoogero macht staat
zich in de vervulling van zijn ninbt
ar de wet van het Evangelie moet
•hten. Eindelijk dat hij niet slechts
zijn onderlioorigen het juk des geloofs
de strenge christelijke zedenleer zal
opleggen, maar ook zelf het juk des
Heeren heeft te dragen. De Consecrator
en de assisteerende Bisschoppen leggen
beide handen op het hoofd van den
Wijdeling met de woorden.Ontvang
den heiligen Geest." De Consecrator
smeekt verder lol God, dat Hij den
overvloed der priesterlijke genade en
de kracht van zijn zegen in volle mate
dezen Zijnen dienaar moge schenken.
Hierop gaat hy voort met de gebeden,
de Praefatie voorafgaan. Als-
nu volgt de lofzang .Veni Creator."
Terwijl deze wordt afgezongen, plaatst
zich de Consecrator weer in zijn zetel,
zalft op den schedel het hoofd van
den Electus met chrisma. Daarbij spreekt
Hij de woorden .Uw hoofd worde ge
zalfd en gewijd met heraelsche zegening
bisschoppelijke waardigheid,"
vervolgens maakt hij zegenend in den
naam van den drieeenigon God driemaal
het kruisteeken over den gezalfde,
met den wensch te eindigen.Vrede
zij u." Vooral het gebed, dat hij nu
staande verricht, geeft ons duidelijker
nog de heerlijke beteekenis van deze
ceremonie te kennen .deze heilige zal
ving," smeekt hij, .stroorne rijkelijk op
zijn hoofd, druppele af op zijne lippen
en verspreide zich over het geheele
lichaam, opdat de kracht van Uwen
heiligen Geest zijn binnenste vervulle en
zijn uiterlijk bescherineHij zij rjjk aan
standvastigheid des geloofs, aar. rein
heid der liefde," enz. Dan harigt de
Consecrator den gezalfde een doek om
den hals om daarna ook zjjn handen te
zalven met de bede.deze handen zijn
gezalfd met de heilige olie en met het
chrisma der heiligen gelijk Samuel Da
vid den koning en proleet heeft gezalfd,
zoo mogen zij gezalfd en gewijd zjjn."
Tegelijk opnieuw zegenend laat hij be
trekkelijk ook deze zalving nu volgen
„Wat gjj zegent, dat zij gezegei
wat gy heiligt, dat zjj geheiligd,
oplegging dezer gewijde hand of des
duims moge allen lol heil verstrekken."
.Amen." De Gewijde legt nu de ge
zalfde handen in den omgeslagen doek.
Zoo is de persoonlijke wjjding van
ven Bisschop wel voltrokken,
doch nu volgen nog de meer onderge
schikte en aanvullende ceremonieën. Voor
ineer de bisschoppelijke staf
nog niet ia gezegend, dan zegent de
Consecrator hem thans onder gebed,
besproeit hem met wijwater, en reikt
den Gewijde, die nog alljjd voor
zjjn voelen ligt geknield, over mot do
woorden.neem den staf van hel her
dersambt, opdat gij welwillend, gestreng
moogt zijn in liet bestraffen der gebre
ken, zonder toorn zult rechtsproken,
door liefderijke toespraken de deugd in
de harten der toehoorders wilt bevor
deren en in kalmte niet verzuimen, het
strengste toezicht te houden." De
bisschoppelijke ring wordt insgelijks
onder gebed gezegend, met wijwater be
sproeid en den Gewijde aan den ring
vinger van de rechterhand gestoken on
der de woorden .Neem den ring, het
teeken der getrouwheid, opdat gij inct
onbezweken trouw ;esierd, de Bruid
Gods, namelijk de heilige Kerk, onge
rept moogl bewaren." Het evange
lieboek, dat zooevcn op do schouders
van don geknielde werd gelegd, wordt
nu door den Consecrator genomen en
den Gewijde overgegeven met de woor
den: .Neem hel Evangelie en ga, pre
dik het aan het u toevertrouwde volk,
want machtig is God om in u Zijn ge
nade te vermeerderen, die leeft
geerl van eeuwigheid tot eeuwigheid.
Amen." Dit gedeelte der plechtigheid
wordt dan besloten met den vredekus,
dien de Consecrator en de assisteerende
Bisacli; ppen den Gewijde geven met de
woorden: „Vrede zij u."
Hierna wordt de Gewijde naar zijn
kapel gevoerd. De Consecrator en de Ge
wijde zetten alsdan de II. Mis voort tot
hel Offertorium en wel ieder aan zijn eigen
altaar. Na het Offertorium keert de Ge
wijde met zijn Assistenten naar den Con
secrator terug en hiedl hem knielend het
offer aan, de vroeger genoemde twee hos-
tiebrooden en de twee ampullen wijn en
twee brandende kaarsen.
Daarna zetten beiden, nu aan hetzelfde
altaar en wel de Gewijde te midden zijner
Assistenten, aan de epistelzijde de heilige
Mis verder voort. Na het Agnus Dei"
geeft de Consecrator den Gewijde, zooals
mede den beiden Bisschoppen, onder de
woorden .Vrede zij u" den hier ook in
elke solemneele H. Mis gebruikelijken
vredekus Dan nuttigt hij zelf het aanbid
delijk Lichaam en Bloed des Heeren, en
reikt ook den Gewijde de II. Communie
onder beide gedaanten uit. Beiden, thans
echter de gewijde aan den evangeliekant,
vervolgen de Mis tot den zegen aan liet
volk, dien de Consecrator geeft.
Hier volgt nog de zegening van den
mijter, die weer onder gebed den Ge
wijde op het hoofd wordt geplaatst,
waarna de Consecrator insgelijks met
de handschoenen handelt, welke hij den
Gewijde ook aantrekt. De Electus is nu
gewijd, hij is uitgerust met de gewijde
teekenen zijner bisschoppelijke waardig
heid hij is Bisschop. Den Bisschop
echter voegt ook de bisschoppelijke
troon daarom nemen hem alanu de
Consecrator en de eerste dor assisteereniie
Bisschoppen bjj de hand, en intronisceren
hem, terwijl zjj hem op den bisschop-
pelijken troon doen noderzittoii.
Hiermede is de wijding vrleindigd;
derhalve keert zich de Consecrator naar
het altaar en heft den lofzang Tg Dettm
aan .Grootc God, u loven wjj." Gedu
rende dezen zang gaat de Gewjjdc met
zijn Assistenten door de kerk en geelt
allen don zegen, Hiermede oefenl hij voor
de eerste maal zijn bisschoppelijk ambt
uit. Vervolgens geeft de nieuwgewijde
Bisschop van het altaar uit voor den
eersten keer op plechtige wijze den
liisschoppelijken zegen. Hierop wendt
hij zich naar den epistelkant, knielt
tegenover den Consecrator on zingt,ad
muitos annos: nog vele jaren." Juist
zoo doel hij in hel midden van het
altaar en weer voor de voeten van den
Consecrator, waarop deze en de Assi
stenten hom den vredegroet schenken.
De Gewyde leest dan tiet begin van
het evangelie van Sint Joannes,In
den aanvang was het Woord" en zoo
verder, buigt zich daarna voor het al-
taarkruis en gaat met dc Assistenten
naar zijn kapel terug om biddende de
heilige kleederen weer af te leggen
evenzoo doet ook de Consecrator. Na
ullegging der klcederen dankt de Gewijde
den Consecrator en zijne Assistenten,
waarmee de zielroerende plechtigheid
wordt besloten.
Wij allen nu, die ons alreeds over
de zoo vcrcerende uitverkiezing van
Hilversum's waardigen Herder alleszins
verheugen, sluiten ons dan ook van
ganscher harte aan al de gebeden aan,
welke de hoogwaardigste Consecrator
over den nieuwbenoemden Bisschop Hen-
ricus en voor het heil der Kerk zal
uitspreken, en willen nu alvast den
innigsten wensch daarhij uiten, dat de
Hoogw. Electus de bode derj Kerk, die
ook de onze is, vervuld moge zien
ad multon annos. Bljjve hij tal van
jaren met de meeste vrucht werkzaam
in den hoogverheven en verdienstelijken
staat, en moge hij met allen, die tijdens
zijn bisschoppelijk leven aan zijne vader
lijke zorgen worden betrouwd, de kroon
des eeuwigen levens erlangen.
10 Commissie lor voorbereiding en rogoling
do plechtigheden in do Parochiekerk te
ereum, Ier gelegenheid van de a.s H. Bis-
is le melden a
roldoen -
oog op do behoeden der Parochie,
slechts weioig plaatsen voor niet-parochianen
beschikbaar zullen blijven, en dat kaarten voor
die plaatsen van Woensdag 10 Maart af hg de
boekhandolaars Jobs. Gerardls en Comp. zullen
irkrjjgbaar zjjn. Rso.)
BUITENLAND.
Keizer Wilhelm heeft Dinsdag de
buitengewone zitting van den Raad van
State geopend met een toespraak, waarin
hij zeide, dat de voortdurend ongunstige
toestanden op landbouwgebied het der
Regeering tot onafwijsbaren plicht maak
ten middelen en wegen te zoeken, geschikt
om de opbrengst van het landbouwbe
drijf te verhoogen en de gevaren af te
wenden, waaraan de landbevolking
blootgesteld.
Tot bereiking van dit doel is de Raad
bijeengeroepen. Het zal den Keizer tot
voldoening strekken, wanneer de v
stellen vpn den Raad een vorm as
men, geschikt om ze uitvoerbaar te
maken, en wanneer de beraadslagingen
streven naar een doel, dat zonder
schending vad de rechtmatige belangen
op ander gebied te bereiken is en
•ttttrbi) de verdragsverplichtingen, waar
door Duitschland gebonden is, worden
gehandhaafd, opdat do druk, waaronder
dc landbouw zucht, zoo spoedig mogeljjk
worde weggenomen.
In deze toespraak valt duideljjfc in het
B eene afkeuring van het voorstel-
Kanitz tot invoering van een graan-tno-
nopolie, hetwelk inmiddels in den Rijks
dag is ingediend, voorzien van 103
handleekeningen. Geen enkel lid van het
Centrum behoort tot de onderteekenaars.
De Rijksdags-commissie voor de Um-
sturz- Vorlage heeft nu de eerste lezing
volbracht. Dc voorstellen tot scherpere
bestraffing van het tweegevecht, het
openhaar maken van ofticieele stukken
en ccnige gevallen van openbare onze
delijkheid zijn verworpen. Over eene
week begint men aan de tweede lezing.
Naar het heet heeft Keizer Wilhelm
no uitnoodiging gezonden aan keizer
ans Jozef en koning Umberto, öm de
opening van het Noord-Oostzeekanaal
door hunne tegenwoordigheid op te
luisteren. Men voegt erbij, dat de Keizer
tegenover de Fransch-Russische demon
stratie de hechtheid van het Drievoudig
Verbond wil toonen.
Te Berlijn, waar alleen Maandag 71
menschen gestorven zijn aan influenza,
is, naar men bericht, nu weer eene
nieuwe besmettelijke ziekte uilgebroken.
Blaren in den mond zjjn een der ken
merkende verschijnselen daarvan. Het
moet een mcnschelijke vorm van mond
en klauwzeer wezen, waarschijnlijk op
menschen overgebracht door het drinken
vun melk van zieke koeien. De epidemie
is tot dusverre beperkt tot het zuidwes
telijk gedeelte der Duitsche hoofdstad.
Men hoopt, dat zij daartoe beperkt bljjft.
Volgens geruchten heeft de Engelsche
Premier, lord Rosebery, die door de
influenza is aangetast, het voornemen
om af le treden, en in die meening is
inert versterkt geworden door het be
zoek, hetwelk hjj aan de Koningin le
Windsor heeft gebracht, alsmede dooi
den buitengewonen Kabinetsraad, die
daarna gehouden is. Zijn aftreden zou
in de tegenwoordige omstandigheden
voor de liberale partij een groot ver
lies wezen, doch er is hoegenaamd nog
geen zekerheid van, daar zjjn reis naar
Windsor niet met een dergeljjk voor
nemen heeft uit te staan. De Koningin
wenschte hem alleen over Staatszaken
te spreken, alvorens zij naar het Zuiden
op reis zou gaan. Woensdagochtend is
de Koningin met prinses Beatrice en
govolgper extra-trein naar Portsmouth
vertrokken, om vandaar de reis naar Nice
voort te zetten.
In de vorige week zjjn te Londen
842 personen boven het gemiddelde
cijfer gestorven, onder welke 273 aan
influenza, meer dus dan in de drie vo-
ib-e weken te zaraen.
In tegenspraak met hetgeen dezer da
gen op taraeljjk stellige wjjze werd
vermeld, verklaart thans de Indipendance
Beige uit zekere bron te vernemen, dat
geen sprake is van en niet gedacht
wordt aan een terugnemen van het ont
werp der Belgische Regeering tot aan
hechting van den Congo-Staat bjj Bel
gië of, gelijk een dor tegenstanders on
der de Kamer-leden het voortdurend
noemt, van België bij den Congo-Staat.
Ook de aftredings-geruchten van Ko
ning Leopold schijnen allen grond te
De kans op het sluiten der vrede
tusschen China en Japan wordt gunsti
ger. De Chineesche onderhundelaar I.i-
Hung-Chang, die met groot gevolg aan
boord van twee Duitsche stoombooten
van Tientzin naar Japan vertrokken is,
zal aldaar op hoffeljjke wjjze worden
ontvangen. De Mikado-zelf reist hem tot