Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
No. 13.
Vrijdag 28 Juni 1895.
Negende Jaargang.
DE EEMBODE
voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blarichm, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland,
Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Yeenendaal en Zeist.
Verschijnt eiken ZATERDAG.
Abonnementsprijs perjdrie ouidn;
Franco per post
Afzonderlijke nummers
f 0,40.
f 0,05.
BureauKrommestraat, F 227. Amersfoort.
Uitgave van de Vereeniging De Eembode.
Prijs der Advertentièn:
Van 1 tot 6 regelsf 0.30
Voor iederen regel meer- 0.05
Reactie.
n.
De noodlottige ontwikkeling der val-
sche beginselen, door het liberalisme ge
huldigd, had niet slechts ten gevolge
dat het, onderling verdeeld, uiteenspatte,
en daardoor meer en meer zijn macht en
invloed verloor, maar ook dat zijn positie
wankelend werd en zwakker tegenover de
godsdienstige partijen, die der Katholie
ken en Anti-revolutionnairen. De resulta
ten hebben het liberalistisch stelsel ver
oordeeld de gevolgen toonen ieder, die
zien wil, daghelder aan, dat de bewe
ringen van Katholieken en Anti-revolu
tionnairen waarheid behelsden, die door
de uitkomst thans zijn bevestigddat
zonder God en Godsdienst de volkeren
verwilderen en Slaat en maatschappij
ten gronde gaan.
Voor eenige jaren nog werden door
het liberalisme -deze beweringen over
schreeuwd; in het bewustzijn van eigen
kracht werden ze zelfs met een mede
lijdend schouderophalen bejegend, met
een'spotlach begroet. De neutrale weten
schap, tot de wolken verheven, zou won
deren uitwerken van zegeningen! Zij,
die zich daartegen verzetten, werden
achterlingen geheeten, dompers geschol
den. De wetenschap zou hoogere ver
lichting en beschaving brengen, de vol
keren opvoeren tot het toppunt van
voorspoed en geluk 1 En ziet, de Staten
wankelen op hun grondslagen, de maat
schappij gaat thans gebukt onder een
stortvloed van ellende. Dit is het kop
pige wereldfeit, waartegen niet te rede-'
neeren valtiede- ziet het, meer en
meer zelfs wordt dit door liberale
schrijvers erkend.
En hiermede is aan het bedrog een
einde gemaakthet machtige wapen van
verblinding der volkeren in grooUche
beloften is thans het liberalisme ont
zonken de uitkomst heeft bewezen dat
zijn stelsel niet deugt. Daarentegen
staan de godsdienstige partijen diens
volgens krachtiger dan ooitzij hebben
slechts te wijzen op de rampzalige ge
volgen, op de mislukte proefneming, die
bet bedriegelijk masker hebben afgerukt,
FEUILLETON.
Eene Erfenis.
ACHTSTE HOOFDSTUK.
b) Den volgenden morgen stond de geheele fa
milie met het krieken ven den deg op. De Kaap
vu verdwenen, toen zjj aan het dek kwamen,
maar nog kon men aan den horizon flauwtjes
de bergen van San-Domingo onderscheiden. De
morgen verliep even kalm als de nacht, en geen
enkel voorval kenmerkte de reis; maar tsgsn
den middag kondigde de uitkijk in den mast
een schip aan, dat onder de kost van het eiland
naar Port-an-Prince stevende.
Na een paar uren waren de beide schepen
dicht genoeg genaderd om elkander te kunnen
herkennen. Hst anders was ingeljjks een brik,
maar mei twee masten en kleiner dan de Quo-
toaf. Kapitein Ramos scheen in het schip een
kennis te zien, toen bjj hoorde dat men hem
praaide. Aanstonds nam hjj zjjn scheepsroeper.
De brik riep hem toe
,0 hé, kapitein Ramos, xgt gjj het niet met
de Quotaaf?'
,Ja, dat ben ik, maar wie xjjt gjj dan
antwoordde de kapitein, ,ik kas uw opschrift niet
lezen, meer ik zie dit ge van Dninkarksn zjjL"
en het liberalisme vertoond in al zijn naakt
heid, terwijl van de andere xjj.fe daar
door de verdedigers van den godsdienst
werden in het gelijk gesteld, hun bewerin
gen door de uitkomst worden bevestigd.
Datgene derhalve, wat het liberalisme
weerloos maakt, gpeft aan de geloovige
parljjen onverwinbare wapens in de hand
Geen wonder dan ook, dat Katholie
ken en Anti-revolutionnairen beslister en
stoutmoediger dan ooit in den laatsten
tjjd zjjn opgetreden en, als van de over
winning verzekerd, den strijd tegen het
neutralisme voortzetten. In volle wapen
rusting, met het zwaard in de hand,
dat hun de zegepraal verzekert, rukken
zij in gesloten rjjen voort, den vijand
terugdringend en op veel punten gevoe
lige verl ezen toebrengend. Menige bres
werd reeds geschoten in vestingen, wel
ke, door het liberalisme ingenomen, on
verwinbaar schenen, waarin het voor
immer oppermachtig meende te zullen
heerschen. Bij verschillende gemeente
raadsverkiezingen dolven ze reeds hel
onderspit, in de grootste steden des
Rijks zelfs betreurden zij menige neder
laag, ook in de provinciale Staten ver
loren zij menigen zetel. Het is met
zekerheid te voorzien, dal de geleden
verliezen door andere zullen worden
gevolgd, en menige veste, door het libera
lisme bezet, zal moeten worden ontruimd.
De groote quaestie, waarom zoovele
jaren een geweldige strijd werd gevoerd,
de schoolquaeslie, is reeds een andere
phase ingetreden. Reeds werd het gods
dienstig onderwijs, onder medewerking
van eenige liberalen, in beginsel aange
nomen en daaraan subsidie toegestaan.
Dit echter is slechts het beginde strijd
is niet volstreden. .Godsdienstig onder
wijs regel, openbaar onderwijs uitzonde
ring" is de leus, welke thans fier wordt
aangeheven. De noodzakelijkheid dringt.
Steen en been wordt zelfs door liberale
bladeo geklaagd over het jeugdig onder
wijzerspersoneel, dat, door het liberalisme
gevormd, het socialisme openlijk belijdt
en door zijn overwegenden invloed op
het toekomstig geslacht een groot ge
vaar voor den Staat oplevert. De wrange
vruchten van de neutrale school geven
.Zeker 1 oude kennissen, ondjeHa, haRamos
herkent niet eens do Vrouw Julia f'
.Wat weerga I 't ia kapitein Gnicbon," ant
woordde Ramos. .Hoe staat het er mee, oude
vrind
.Dat gaat wel, maar zeg eens, hoe komt gjj
hier. Ik dacht dat ge minstens nog een dag of
veertien aan de Kaap zondt ankeren
„We konden het er niet meer hondendie
dekselzche negeis zgn opgestaan en bobben
gisteren de stad in brand gestokenoveral zjjn
zjj thans meester.1'
„Zoo, dat ziel er dan slecbt uit, en waar
moet het nu heen?"
„Naar Port-an-Prince, als het kan."
,Jk geloof het niet. We zjjn er gisteren ge-
paaeeerd.De negers zjjn ook déAr meester van
de vlakte, en zoo zjj het nog niet zjjn van de
stad, dan zal dit toch niet lang meer doren.
Wjj hebben veel branden gezien, maar koade>>
Hoorden afstand niet onderscheiden of de staü
in brand stond dan wel de plantages op dc
vlakte. Zoo n geen dringende boodschap naar
Port-an-Prince roept, zoo ik n raden er niet
been te gaan. Hadt gjj lading in voor de Kaap
„Ja, maar ik heb passagiers aan boord, en
nog wel de reeders van het schip, die niet
weten waarheen zjj zullen gaan om niet in han
den der zwarten te vallen."
.Wel, naar Frankrijk toch.
.Naar Frankrijk, daar waait de wind ook al
den tegenstanders overvloedige en slaande
argumenten zy liggen voor het grijpen.
Met onweerstaanbare kracht en onver
schrokken fierheid wordt daarvan ge
bruik gemaakt, onder meer in de fameuze
gemeenteraadszittingen te Amsterdam,
waar katholieke en anti-revolutionnaire
leden met feilen optraden en daarmede
mokerslagen toebrachten aan het libe
ralisme, dal, tegen dusdanige aanvallen
niet bestand, wel trachtte te verbloemen,
echter niet kon ontkennen. De macht
der feiten bleek overweldigend en zal
dit meer en meer blyken te zijn, waar
zij met beslistheid en waardigheid tegen
den terugdeinzenden vjjand wordt aan-
In deze fierheid openbaart zich ook
hier de reactie, welke des te geweldiger
werkt naarmate de verdenking lang
duriger en onrechtvaardiger was. Geljjk
een stalen veer krachtiger terugspringt,
naarmate hg dieper wordt doorgebogen,
zoo ook is het thans met de verdedi
gers van den godsdienst. Zoolang gebogen
onder het juk van het overheerschend
liberalisme, treden zy (hans, zich aan
deszelfs overmacht ontwringend, gewel
diger op en zetten thans ten volle ge
harnast en met onweerstaanbare wapenen
uitgerust den strijd voorl. De verliezen,
den vjjand reeds toegebracht, de over
winningen op hem reeds bevochten, heb
ben hun dapperheid verhoogd, hun kracht
gestaald, hun moed versterktonver
schrokken zetten zij den verzwakten en
terugwijkenden vijand na en zullen niet
wjjken alvorens de laatste stellingen van
het liberalisme te hebben veroverd.
Om slechts van de katholieke party
te spreken, wie bewondert niet de ,paap-
sche stoutigheden" onzer dagen, de
koenheid, waarmede men optreedt voor
haar lang geschonden rechten, de on
verschrokkenheid, waarmede hare leer
en beginselen worden verdedigd en zon
der menschelijk opzicht openbare belij
denis van haar geloof wordt afgelegd;
de driestheid, waarmede haar zonen
aan onze universiteiten geheel katholieke
stellingen ter verdediging kiezen voor
het doctoraat, de stoutmoedigheid, waar
mede de vordering werd gesteld en door-
niet uit den goeden hoekge begrjjpt, bet zjjn
„Ga dan naar de Vereenlgde Staten. Er is
op hel oogenblik geen beter land voor aristo
craten te bedenken die bang zjjn voor de repu
bliek, want zjj zjjn een en ondeelbaar."
,.(ljj hebt geljjk, vrind, ik zei het bun voor
stellen ,- het zjjn goede menachen en Frankrjjk
deugt op hel oogenblik niet voor hen. Maar gjj,
Guichoo, waai- gaat gjj heen
„Naar Martinique, als de Engel sch en me on
gemoeid laten."
„Goede reis dan en voorspoedigen wind I"
„Dank goede reis en goeden nilalsg 1"
De beide kapiteins bielden op met spreken en
zwaaiden vrooljjk met hnnne hoeden ten teeken
van afacheid.
Allen, die op het dek waroo, hadden hnn
gesprek afgeluisterd, en mjjnheer en mevronw
Lemierre wisten reeds, wat de kapitein hnn te
.-.eggen had, voor dat deze hun in de kajuit
aarzelend verslag kwam geven. Hel nieuwe.,
zjj van den gezagvoerder van do Vrouw Julia
nomen haddvD, was weinig geschikt om gen
naar Port-an-Prince te doen verlaogeD.
Naar bon vaderland terugkeereo, terwjjljde
revolutie daar beur schetter zwaaide,
hnn ook niet zeer toezjj hadden den
dood van hun koning, van Lodewjjk XVI,
gingen, vernomen, en dos viel er, hoe gi
gedreven een katholieke leerstoel aan
de Amsterdamsche Universiteit voor de
leer van een H. Thomas van Aquinen
in te ruimen. Dit alles spreekt ons van
verhoogde zelfbewuste kracht, nu reeds
grootendeels belichaamd in feiten, welke
kort geleden onmogelijk schenen.
Nog eene andere reactie werd in latere
jaren onder de Katholieken opgemerkt.
In vroegeren tjjd werden, vooral in de
zuideljjke provinciën, onbetrouwbaren
gevonden, liberaliseerende katholieken,
die onnoozel genoeg beide, het katholi
cisme en het liberalisme, meenden te
kunnen vereenigen. Toen echter het
liberalisme zich in zjjn ware gedaante
begon te vertoonen, het masker afwierp,
trokken van lieverlede de Katholieken
zich terug, om weder te keeren tol de
ware orthodoxie der katholieke Kerk,
zoodat van liberaal-katholieken in den
lande geen sprake meer is.
Vaster dan ooit staat thans de
overtuiging geworteld, dat alleen in
Christus en Zijne Kerk het ware heil
voor de wereld le vinden is. Het onge
loof onzer eeuw heeft het vermetel be
proefd om zonder God de wereld ge
lukkig te maken, maar jammerljjkcr
fiasco is nooit aanschouwd; vóór ons
staat het groote feit van totale misluk
king.
BUITENLAND,
Het Engelsche ministerie, dat zich den
steun der meerderheid toch reeds gaan
deweg zag ontvallen, is Zaterdag onver
wachts ten val gebracht naar aanleiding
vaneen voorstel van den afgevaardigde
Brodwick tot vermindering van het trac-
teraent van den minister van Oorlog,
Campbell Bannerman, met 100 pond
sterling, omdat er niet genoeg munitie
voor geweren klein kaliber in voorraad
was. De minister antwoordde, dat ieder
oogenblik drie legerkorpsen, ieder van
110,000 man, mobiel gemaakt kunnen
worden, van voldoenden voorraad kru't
en lood voorzien, maar een ander ant
woordde, dat, als er een oorlog uitbrak,
het Engelsche leger minder krijgsvoor
raad zou hebben dan het Japansche,
toen het den veldtocht begon. Het voor
stel werd daarop aangenomen met 132
zjj zulks zonden gedaan hebben, voorioopig nie'
Toen de kapitein bjj hen kwam, beraadslaag
den zjj drnk met hun broeder over belgeen hun
te doen stond.
„Ik zie dat gjj reeds weet, waar het op staat,"
zeide hjj binnentredend, „ik behoef u dus nietz
meer te zeggenmaar wjjl dit schip u toebe
hoort, en ik in uwen dienst ben, wilde ik u
vragen of wjj naar Port-au-Prince moeten bljjven
„Wat dunkt u, kapitein vroeg August, „zou
dat goau gevaarlijke en nutlelooze reis zgn?
Wjj gingen er slechts heen om den storm te
ontkomen, maar ais het er even treurig ia als
aan de Kaap, waartoe zonden we er dan heen
gaan?"
„Gjj hebt geljjk, maar waar moeten we dan
heen Frankrjjk kan u in de tegenwoordige om
standigheden niet aanstaan, en ik zon bel n
ook niet tanraden. Er bijjit dos niets over dan
As Ve.-eenigde Staten, zooals kapitein Guicbon
zeidedaar zult gjj veiüg zgn. Gjj spreekt En-
gelscb, geloof ikmet die kennis toegerust zal
uw verblijf aldaar niet onaangenaam zgn, vooral
wjjl gjj ar ook fondsen geplaatst bebL"
Ja. er rast geld bjj de banken van New-
York en Philadelphiawjj behoeven dos, ter
wijl zoovelen veor al tjjd geruïneerd zjjn, nog
gaan gebrek te vreezen."
„Gjj zult ar overigens een groot aantal land-
legen 125 stemmen; eene meerderheid
dus van 7 stemmen, en dal in eene
vergadering die zeer onvoltallig was.
Niet minder dan zeven ministers ont
braken op het appèl.
Na deze nederlaag der Regeering werd
aanslonds, op voorstel van den betrok
ken minister, het debat verdaagd, en in
den onmiddellijk daarna gehouden minis
terraad werd besloten dat het geheele
Kabinet ontslag zou nemen, hetwelk nog
denzelfden dag door Lord Rosebery
der Koningin werd aangeboden.
De markies van Salisbury is nu met
de samenstelling van een nieuw minis
terie belast, dat bestaan zal uil conser
vatieven en unionisten (dat zgn liberalen
die zich van Gladstone hebben afge
scheiden), en dat zeer spoedig tot ont
binding van het lagerhuis zal overgaan,
aangezien het geen meerderheid in het
Parlement heeft en diensvolgens niet op
den steun van het Huis vermag te
rekenen.
Dinsdag werd het huweljjk van den
hertog van Aosta van Italië en prinses
Helena van Orleans voltrokken te Kings-
ton-on-Thames, bjj Londen. De plech
tigheid geschiedt in dezelfde kerk waar
de graaf en de gravin van Parjjs zgn
getrouwd in 1864.
De bruid is eene dochter van den
graaf van Parijs, achter-kleindochter van
den Franschen burger-koning Louis
Philippe en van koning Ferdinand VB
van Spanje. De bruidegom is de oudste
neef van koning Umberto van Italië, een
zoon van wjjlen diens broeder Araadeus,
die korten tijd koning van Spanje was.
Een aantal vorstelijke personen woonden
de trouwplechtigheid bjj, o. a. de herte-
gin van Monlpensier, grootmoeder der
bruid, de hertog van Orleans, de her
tog van Aumale en de overige Orlean-
sen prins Albert van België, de Kroon
prins van Italië en zgn broeder, de graaf
van Turgn, de prins en de prinses van
Wales, prinses Beatrice van Engeland.
De familie Orleans heeft voor dezen
feestdag den rouw voor den graaf van
Parijs opgeheven, en de dames, die de
plechtigheid bijwoonden, droegen witte
of gekleurde toiletten. Het uitzet der
bruid, grootendeels te Parijs gemaakt,
bevat verscheidene toiletten van lichten
rouw.
Maar.dag, de eerste jaardag van pre
sident Carnot's overlijden, is in de Ma-
deleine-kcrk te Parijs een plechtige lijk
dienst gehouden, waarbij ook mevrouw
Carnot tegenwoordig was.
President Faure ging met de voorzit
ters der beide Kamers naar het Patt-
genooten aantreffen, want de revolutie heeft ee
aantal Franacben naar Ameiika doen uil wjjken."
„Dan naar naxr de Veteenigde Staten, kapi
tein ik geloof dat mjjna vrouw en mjjn broe
der belzelide gevoelen zgn toegedaan. Breng
one dus naar New-York; misschien kunnen wg
daar onze van alles berooide landgenoolen nog
nuttig zjjn.."
„Ik zal doen geljjk gjj verlangt," hernam de
kapitein, „en ik geloof dat ons voor het oogen
blik niets betera te doen staaL"
Dit zeggende begaf de kapitein zich weder
n8ar bet dek om zjjne bevelen te geren en dan
steven noordwaarts te wenden, torwjjl de anderen
nog eenigen tjjd plannen beraamden voor hnn
vertrek naar de Vereenigde Staten.
De beide eerste dagen der reis waren voor
spoedig. Het rasrtnig kliefde lustig de blauwe
wateren van den Grooten Oceaan, en alles scheen
een gelukkigen overtocht te voorspellen. Maar
zoo de elementen bon al geane lagen legden,
de roeMcbeo waren er drnk mede bezig, an
God liet toe, dat die goede lieden, op zoo ver
schillende wjjte reeds beproefd, dit nogmaals
zonden worden gedaan, thans door da boosheid
der mensoben.