Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
No. 14.
Zaterdag 6 Juli 1895.
Negende Jaargang.
DE EEMBODE
voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland,
Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Yeenendaal en Zeist.
Verschijnt eiken ZATEBDAO.
Abonnementsprijs pardrie maandon:
Franco per postf 0,40.
Afzonderlijke nummersf 0,05.
BureauKrommestraat, F 22?Amersfoort.
Uitgavo van de Vereeniging De Eembode.
Prijs der Adrertentiin:
Van 1 tot 6 regelsf 0.30
Voor iederen regel meer- 0.05
i uilerljjk Vrjjdogavond
Reactie.
UI (Slot).
Twee zaken alzoo treden thans dui
delijker dan ooit op den voorgrondhet
afnemen van 't liberalisme eenerzyds, en
het toenemen der Katholieke Kerk an
derzijds in invloed en kracht. Dit is het
merkwaardig verschijnsel onzer dagen,
de zegepraal van het Katholicisme over
het liberalisme, het glorievolle keerpunt
in de geschiedenis. Ten gevolge van het
liberalistisch regeeringsstelsel is de maat
schappij reddeloos, zijn deStaten redeloos,
en de regeeringen radeloos't is een chaos
van duisternis en verwarring. Wie zal
licht brengen in de duisternissen, wie
orde in de heerscheDde wanorde, wie
de tucht herstellen in de bandeloosheid,
wie de eerbied voor 't gezag, wie de
harmonie tusschen de vaneen gerukte
standen, wie de gapende kloven dempen
en de grijnzende wanverhoudingen op
heffen
Ziedaar vragen, die zich met den dag
krachtiger opdringen en spoedeischend
oplossing vorderen. Men leeft in on
houdbare toestanden, ieder gevoelt het.
De noodzakelijkheid prest om uitkomst
en redding te zoeken. Van welke zijde
zal redding komen Van het socialisme
met zijn dolzinnige theoriën 't Is lou
ter dwaasheidIeder, die een weinig
nadenkt, ziet in het volvoeren van des-
zelfs pogram verergering der kwalen,
welke onze hedendaagsche maatschappij
teisteren, en moet instemmen met liet
vonnis door den H. Vader in de Ency
cliek over hel arbeiders-vraagstuk daar
over geveld.het is er verre af, dat
het (socialistisch) pogram ook maar iets
tot oplossing van het (arbeiders-) vraag
stuk zou bijdragenveeleer zouden de
werkende klassen-zei zen daardoor wor
den benadeeldbovendien is het on
rechtvaardig, dewjjl het inbreuk maakt
opeen rechtmatig bezit; eindelijk is het
tegen de orde in den Staat, ja, het be
dreigt de Staten met algeheelen on
dergang."
Zal redding uitgaan van hel protestan
tisme, of van deantirevolutionnaire partij?
Ook van deze zijde kan geen heil wor
den verwacht. De beginselen van libe
ralisme en socialisme zjjn ook de hare.
Daarbij komt de verbitterde verdeeld
heid in eigen boezem. Als hulptroepen
kan zjj hier en daar dienst doen in den
strijd tegen het ongeloof, in tegenspraak
met zich zelve de revolutie helpen be
strijden. De dwaling brengt de redding
der wereld nietde waarheid alleen
maakt vrij; de volledige redding kan
alleen gebracht worden door de ware
Kerk van Christus.
Vandaar dat aller oogen zich thans
op de Katholieke Kerk vestigen en velen
het heil beginnen te zoeken in den terug
keer tot hare beginselen. Dit is de glorie
der Kerk in onze dagen! Zjj, die weleer
werd verguisd, staat in eere hersteld
die vroeger als verouderd en versleten
werd gescholden, verheft zich weder
als verjeugdigd in bewonderenswaardige
krachtzij, wier dood nabjj en wier be
grafenis in het jongste verschiet werd
gesteld, leeft nog en openbaart een
'evensmoed en levenskracht, die vriend
en vijand met verbazing vervullen 1 De
dwalingen hebben haar niet bezoedeld,
de heerschende valsche beginselen hare
eenheid niet verscheurd, de vervolgingen
haar niet gebogen, hel Ijjden haar niet
gekromd, de jaren haar niet verouderd,
de verdrukking haar macht niet gebro
ken in den strjjd onzer eeuw gehard
en gestaald treedt zjj ongedeerd en
zegevierend over hare vijanden schitte
rend en glorievol te voorschijn als de
Bruid van Christussine ruga, sine
maeula, zonder rimpel, zonder vlek 1 Het
weleer oppermachtigliberalisme ligt thans
machteloos neer voor hare voeten met
zjjn sleep van jammeren, dio het bracht
over Staat en maatschappijIn plaats
van zich te wreken, buigt zjj zich voor
over om der rampzalig geworden mensch-
heid de har.d der ïedding te bieden
zij kent slechts liefde 1 De zending van
Christus, haar Stichter, is ook de hare;
:(j zoekt slechts te verlossen en zalig te
maken, wal verloren was I
De Kerk van Christus is overeenkomstig
hare bestemming voor alle geslachten,
voor allo tjjden. Alles derhalve, wat
heden de diep ellendige menschhcid
noodig heeft, draagt zjj in haren schoot.
De arm, waarmede zjj weleer het oude
heidendom heeft opgetrokken uit den
poel des verderfs en der ellenden, is
onverkort voor het moderne heidendom,
haar hand even rijk om geneesmiddelen
te bieden vooral de kwalen onzer dagen.
Voor de nevelen en de duisternissen der
dwalingen heeft zij het helder en schit
terend licht der waarheid, voor de jjdel
gebleken wetenschap het H. Evangelie van
Christus, in staal om het gansche mensch-
dom met zjjn goddeljjke zuurdeegkracht
te doordringen, voor de verwildering
der zeden de zedelijke band in de tien
Geboden, door God den mensch opgelegd
in do verantwoordelijkheid zjjner daden
voor den tookomstigen Rechter, voor
de miskenning de eerbiediging des gc-
zags als van goddelijken oorsprong,
voor den geest van verzet en revolulie
den geest van onderwerping en gehoor
zaamheid aan de door God gestelde
machten, voor het baatzuchtig egoïsme
de belangelooze liefde, -- v or de toe
nemende armoede de weldadige verceni-
gingen en liefdadige instellingen, voor
de wanverhoudingen de wederzijdschc
rechten en plichten, waardoor de van
een gescheurde standen wederom eens
gezind in broederlijken bnnd worden
vercenigd, in één woord, voor ieder
der nooden heeft zij het heilmiddel ge
reed. Waarlijk, sinds de eerste tjjden des
Christendoms heeft de Kerk nimmer
een grootscher en schitterender roeping
En om deze even roemvolle al< moei-
lijke taak, de redding der diep gezonken
maatschappij, door de Goddeljjke Voor
zienigheid haar voor onze dagen opge
legd, te vervullen, heeft God een helde
re Ster doen opgaan, een bewonderens
waardig licht tor verlichting der in de
duisternissen en in de schaduwen des
doods neergezeten volkeren, in Leo XIII,
dan thans roemruchtig regeerenden Paus.
De uit kwaad geboren reactie vindt juist
hem den man, noodig om haar voor
te lichten, te leiden en langs een veili-
gen weg terug to voeren lot heil des
Christendoms. In de aanzicnljjke rij zjjner
Encyclieken vindt zij voor haar den te
rugtocht afgebakend; op alle duistere
punten laat hjj zjjn licht schjjnen, de
moeilijkste raadsels worden ontward,
de ingewikkeldsto quaealie's opgelost. Ilij
wjjst daarin de kwalen en biedt de ge
neesmiddelen, hjj dringt door lot der-
zelver oorzaken en heft ze op, hjj toont
den dreigenden algrond en strekt de
hand uit ter redding.
Geen wonder derhalve, dat bjj het
knutselwerk der regecringen, bjj het vruch
teloos zoeken en bjj de te vergeefs aan-
gc wende pogingen om verbeteringen te
brengen in de maatschappeljjke toestan
den, do steeds toenemende reactie in
hem den man ziet, die alleen radicale
genezing en volledige redding brengen
kan. Zijn woord, dat als met den dag aan
invloed en kracht wint, wordt gevolgd.
Waar hij spreekt van vereeniging der
werklieden legen hot socialisme, daar
worden de handen aan hel werk geslagen,
volksbonden en werk lieden-vreenigingen
in het leven geroepenwaar hjj aan
spoort .terug naar de gilden der mid
den-eeuwen I" daar worden ze met
ijver bestudeerd om de ambachten daar
heen terug te voerenwaar hjj het
woord richt lot do van Rome afgeschei-
den'volkcren .keert weer in den schoot
der aloude Moeder-kerk I" daar ont
staat al aanstonds eenc gunstige bewe
ging ter hcreenigingwaar hjj de on-
geloovigc en diepgezonken wereld
oproeptterug naar het Christendom
en zjjn beginselen," daar wordt de
noodzakelijkheid erkend, en al wordt
niet overal gebroken met het verleden,
toch wint de overtuiging veld, dat in
de opvolging zijner vermaningen, ïaad-
gevingenen voorschriften het heil moet
worden gezocht, de redding der wereld
moot worden bewerkt.
Moge de reactie, uit de rampzalige
gevolgen van het liberalisme geboren,
algemeen worden, met onderwerping
luisteren naar de stem van den Stede
houder van Christus, den onfeilbaren
Leeraar van Vorsten en volkeron, don
veiligen gids voor allen op den donkeren
weg des levens I Geen twjjfel, of spoedig
zou de Paus in onze dagen van het
moderne heidendom worden, wat Chris
tus, de Stichter der Kerk, in de dagen
der oude heidensche wereld geweest is,
en aldus door de tot het Christendom
teruggevoerde volkeren jubelend en dank
baar worden begroet als do Saltator
muntiide Redder der wereld I
BUITENLAND.
liet besluit tot ontbinding van hc-t
Britsche Lagerhuis wordt Maandag ver-
wncht. De parlijen bereiden zich reeds
voor op do aanstaande verkiezingen.
Daily News vleit zich met do hoop dat
het kabinet-Salisbury, uit 19 conserva
tieven en 4 unionisten bestaande, niet
langer dan ongeveer een maand zal
leven, om dan weder voor een liberaal
ministerie plaats te maken. De afgetreden
Premier, lord Rosebery, noemt den aan
staanden verkiezingsstrijd feileljjk een
strjjd tusschen slechts twee groote par-
ljjen liberalen en conservatieven. Den
strjjd tegen het Huis der Lords acht
hjj het hoofdpunt van krachtinspanning.
De radicale partij heeft een manifest
uitgevaardigd waarin zjj eisclit zelfbestuur
Home-Hultvoor Ierland en bezoldi
ging der Afgevaardigden, opdat ook niet
door de fortuin bevoorrechten tot volks
vertegenwoordiger kunnen gekozen wor
den.
Kardinaal Vaughan heeft Zaterdag te
Londen den eersten steen gelegd voor
eene in hel Westminster gedeelte te
bouwen katholieke kathedraal. Onder de
8000 aanwezigen bevonden zich ook do
diplomatieke vertegenwoordigers der
katholieke landen.
Duitschland heeft, even als Nederland,
nog een appeltje te schillen met Marokko,
hoewel van ouderen datum. Het betreft
het vermoorden van een Duitsch onder-
FEUILLETON.
Eene Erfenis.
11) Tot nog toe bad kapitein Rainos de
itiptate gehoorzaamheid van xjjne manschappen
ondervonden de meesten hnnner droegen hem
op de banden, zoowel om zjjne braafheid als
om zijne eerlijke rondborstigheid. Langen tjjd
reeds bad hjj vele reizen met dezeirde mannen
gemaakt, en allen kenden hun door en door,
maar kort voor zjjne laatste reis was zjjn boots
man gestorven en bad hjj een ander moeten
werven, die dus een vreemde eend was in do bjjL
Die man heette Stander. Hjj was arglistig en
trouweloos van karakter, was vermetel, stout
moedig en bezat een wilskracht, die geen hin
derpalen achtte en hem deed uitvoeren wat hjj
eenmaal besloten bad. Zga sluwheid en zjjn
valtcb karakter maakten hem hoogst gevaarlijk,
vooral in een tjjd, waarin de ondeugd het ver
reweg van de deugd wou, maar daar bij mees
terlijk zjjno gevoelens wist te verbergen, had
Ramos hem tangenomen, omdat bjj in hem een
heilen van dat schip naar waarde te schatten
en al spoedig gezien, dat het stevig gebouwd
en een goed zeiler was. 't Wus, zooals wjj reeds
zeiden, eeu netjes opgetuigde brik met drie mas
ten en zells in geval van nood voorzien van
een zeker aantal kanonnen, die bij een vjjan-
deljjken aanval goede diensten konden bewjjzen.
Al die bijzonderheden had Stander als goed
zeeman terstond opgemerkt, eo bet denkbeeld
lachte hem toe, eigenaar van zulk een schip
te zjjn. Wat zou hjj bel voorlrefleljjk tot een
kaperschip weten in te richten, en, ca bp; de
Fransche regeering kaperbrieven te iiebben aan
gevraagd, heerlijk op de Eogelrchen, aan wie
Frankrjjk den oorlog had verklaard, kannen
jacht maken 1 In één woord, zjjn plan was, kapi
tein Hamos onder het eeu of ander voorwendsel
diens gezag te onttrekken en zoo spoedig mo
gelijk als kaperkapitein op te treden.
Zoover was hjj gekomen, toon men het plan
opvaUe om naar Port-au-Prince te stevenen.
Dat was een streep door zjjne rekening geweesl,
en reeds kwelde bjj zjjne gedachten om eenc
gewenschte oplossing to vinden, maar gelukkig,
of liever ongelukkig, baddeo de woorden van
kapitein Guichon bem zeer in de hand gewerkt.
Het gesprek mot Ramos en hel vrjj verre doel
van den tocht, New-York, boden zjjne schande
lijke verbeelding de schoonste gclegouheid om
zjjn plan, bel snoodste aller pionnen, tot rijp
heid te brengen.
Twee matrozen bad hg reeds weten te win
nen, door hun de schatten der Camilla Lemierre.
die zjj met zich voarden, te beloven. Door hen
geholpen, sleldo bjj een soort van proces-ver
baal tegen kapitein Ramos op, waarin hjj dien
Hinken officier beschuldigde, de repuhlikeinsche
regeering to hebben willen veiraden door eene
arislocralische familie met have en goed naur
de Verecnigde Slalen te voeren en zich zelfs
niet onlzien te hebben om zich ter bereiking
van dal schandelijk doel van trouwe landizonen,
de matrozen der Gutlaaf, te bedienen.
Bjj do ontdekking dier schandelijke se
zwering hadden hg, Stander, en zjjne beide
gezellen het om wille der openbare veiligheid
noodig geachl, een complot Ie vormen, ger
den kapitein Ramos en zijn luitenant in boeien
te slaan en de leden der familie Lemierre mot
al hunne getrouwen in het scheepsruim gevan
gen Is zeilen, om hen bg aankomst in Frank
rjjk aan het Comiti du salut public uit te
leveren. .Wat de bewjjzen betreft voor de
samenzwering," luidde bet aan hel slot, .zjj
lagen voorde hond, wjjl de gebeole bemanning
het gesprek tusschen kapitein Ramos en den
kapitein dor Vrouw Julia had gehoord."
Toen hel verraderlijke slok opgesteld e
gezien was, teekenden Stander en do beide
matrozon. Vervolgens wist hjj, zoowel
bedreiging met uillevering aan do Fransche
regeering als door zijne listige tong en d
lolte van deeling der I ehaalde winst, in k
tjjd de geheele bemanning, die buiten den kapi
tein en zjjn luitenant uit vijftien man bei
voor zich te winnen. Daar hjj bedacht war
de kracht en de geslepenheid van Zamak, den
neger die Augnst Lemierre gevolgd was, trachtte
hjj ook hem over it halen door hem de vrij
heid, een groot deel van zijns meesters ver
mogen en do gunrt dor republiek Ie beloven.
Maar de neger was slimmer on goslepenei dan
Stunder verwacht had. Toen do bootsman hom
zjjne plannen openbaarde en hem zooveel schoons
toezegde, zette hjj zjjne groole oogen wijd open,
liet zjjne hagelwille landen zien en scheen even
zeer verrast als verheugd to zjjn over heigeen
hjj hoorde.
,lk er alljjd aan gedacht hebben, massa Le
mierre loon naar werken te geven," zeide lijj
woesle uitdrukking weton te geven, .ik nog
oen appeltje met hem to schillen hebton voor
alles bjj mjj op Sou-Domingo gedaan hebben."
De woorden van don neger waren voor
tweeërlei uitlegging vatbaar. Stunder vertrouwde
nauwelijks zjjne ooren, en zjjne verbazing was
des te grooter, daar hjj niet wist dat de heer
Lemierre voor zjjno slaven alljjd de goedheid
zelf geweest was. Hjj gijjnslacble van voldoe
ning bjj de woorden van Zamak en zeide dat
bjj hem met de bowaking zjjncr meesters en
den kapitein zou bolaslon, om hem in de ge
legenheid lo stellen geheel aan zjjne wraakzucht
te voldoen. Zamuk lachte van hljjdschap, maar
hjj v/achtlo zich wol, den verrader de ware
reden dier hljjdschap le zeggen.
Alles scheen ten slotto den bootsman te be
gunstigen. Do geheele bemanniog had bjj thans
op zjjn hand, zonder dal er iels van het complot
was uilgolekthet kwam er nu maar op aan,
dit ten uitvoer te breugen. Zes degen waren er
reeds sedert hun verlrek van het eiland ver-
luopon, maar dhar de wind ongunstig bleef,
wus mon nog slechts zeer weinig gevorderd.
Dit wns juist wat Stunder wenschto, want hjj
wilde uit hel samenraapsel uil allo nalldn, dot
zich in den tjjd, waarvan wjj spreken, op de
Antillen bevond, mannen werven, ten olnde vol
doende uilgerust le zjjn op de rooftochten, die
hjj lator tegen de Engelsche schepen zou on-
De nacht van den zesden op den zavenden
dag werd dus uilgekozen voor do uitvoerlog
van het anoodo plan. Alles was gereedmen
had ketens klaar liggen voor den kapitein en
don luitenant, alsmede voor do beide broeders
en den Jungen Sander. Tegen middernacht, toen
Ramos en de luitenant nunr hunne kooi waren
gegaun, begaf Stunder zich met zjjne beide
zen naar de kajuit van den kapitein, die reeds
in dio|ien slaap lag gedompeld. Met eeu sprong
wierp Stunder zich op hem, greep zjjno hi
n bond i
n wel
wakker was ea wisl, wat er met hem gebeurde.
.Ellendelingen I" schreeuwde hjj oindoljjk, toen
hjj van den eersten schrik bekomen was, .wilt
gjj injj vermoorden
.Burger Ramos," antwooidde Stunder met
schaumtelooze brutaliteit, .wjj willen u slechts
buiton staat stellen de republiek te verraden,
in wier naam ik u arresteer en ia boeien sla."
,ln de boeien I en met welk recht durft gjj
mjj in boeien te slaan, ellendige schurk?"
.Met het reeht waarmede elk warm radar-
