Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
No. 48.
Tiende Jaargang.
DE EEMBODE
voor Amersfoort. Apeldoorn. Baarn, Barneveld, Blaricum. Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland.
Laren, Leusden, Naarden. Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist.
Verschijnt eiken ZATERDAG.
Aboni
aontaprija par drio mundm
Franco per post
Afzonderlijke nummers
BureauKrommestraat, F 22?Amersfoort.
Uitgave van de Vereeniging De Eembode.
Prije dar Advertentitnt
Van 1 tot 6 regelsf 0,3(
Voor iederen regel meer- 0.0!
I.
Er zullen voorzeker maar weinigen
gevooden worden, die, wanneer ze Rus-
lands machtsontwikkeling, zijn steeds
toenemendeu staatkundigen invloed in
Europa en zijn politieke bedoelingen ook
maar eenigszins beseffen en doorschou
wen, niet met een zekere bezorgdheid
den loop der hedendaagsche gebeurte
nissen zullen waarnemen. Want machtig
en grootsch als Rusland uit zich zelve
is, komen thans de feiten met onver
biddelijke logica slaven, dat ook de
laffe, kruiperige, onhandige, egoïstische
Europeesche diplomatie in de kaarten
speelt van het Rijk, dat reeds de hoogste
troeven in handen gekregen heeft, en,
onvermijdelijk len eenigen lijd zich
over gewonnen spel verheugen zal.
Nu derhalve Rusland, wij durven dit
gerust zonder vrees voor ernstige tegen
spraak constateeren, het reeds zoover
heeft gebracht, dat in het diplomalick-
Europeesche concert de dirigeerslaf aan
zijne handen is toevertrouwd, of liever
gezegd, deze reeds bemachtigd heeft, wil
len wij in het kort trachten aan te loonen.
wat de bedoelingen van Rusland altijd
zijn geweest, en hoe nabij het zijn be
oogde doel reeds genaderd is.
Alvorens echter de bedoelingen
van de Russische staatkunde uit
een te zetten en toe te lichten, kan hel
nuttig zijn met een enkel woord te
wijzen op den geest, die onder de be
volking in dit ontzaggelijk Rijk valt te
bespeuren, en op de gebruiken, die
daar worden aangetroffen. Wat toch in
andere beschaafde landen van Europa
ondenkbaar en onuitvoerbaar schijnt, is
daar meermalen niet alleen mogelijk,
maar zelfs uilvoerbaar ook. De onge-
hoordste tirannie en dwingelandij wordt
er in koelen bloede toegepast, en
brutaalste verzet wordt daar tegenover
gesteld, zonder dat het reusachtige
Land die trillingen gevoelt, welke iedere
Staat bij uitbarsting van den revolutie
geest trillen en schudden doen. Geen
verzet des volks, al was het leven van
het Hoofd des Rijks er soms mede ge
moeid, kon wijziging brengen in het
regeerings-systeem van verdrukking en
tirannie, En wat vooral opmerking ver
dient is, dat het verraderlijk ombrengen
het Hoofd des Lands, wat in andere
Staten gemeenlijk het sein geeft tot de
buitensporigste omwentelingen en de
gruwelijkste uitspattingen des volks, in
Rusland geen ander verschijnsel biedt, I
tn een eenvoudige troonsverwisseling
inder meer.
In Rusland speelt bovendien bijna
ilere ambtenaar van den Staat opzijn
anier den despootvan den hoogst
geplaatste des Rijk tot den geringsten
kozak zit het despotisme min of meer
in merg en been. Vandaar dat de gru
welijkste hardvochtigheden en wreed
heden als vereenzelvigd zijn met de le
vensgewoonten des volks. Toen b. v. de
schitterende feesten bij de Keizers-kro-
ning te Moskou door een wereldschok
kend onheil onderbroken werden, speelde
daar ter plaatse, slechts enkele oogett-
blikken later, weer lustig de muziek,
en werd de feestelijkheid voortgezet,
alsof er niets gebeurd ware, dal tot
een droever stemming aanleiding gaf.
Ook dient gelet op de praktijken, die
in het a iibtenaarslcven worden toege
past. Wie b.v. heden zich als ambtenaar
door zijn knevelarijen jegens zijn mede-
burgera bij zijn overheid verdienstelijk
heelt gemaakt, valt soms den volgenden
dag reeds zelve in ongenade. Vele ziet
men daar op die wijze beurtelings des
poot of verdrukte. Wie zich hoog boven
anderen verheven acht, wordt meermalen
na een luttel tjjds gestriemd door de
zweep van den kozak. En zulks komt
zoowel in de hoogste als in de laagste
kringen voor. Een banvonnis wordt be-
teekend bij de minste achterdocht tegen
bijna iederen persoon.
Zooook schrijdt de Russische staatkunde
voort met ruwen, plompen tred, uit den
weg ruimend, wat haar hinderlijk schijnt.
Acht zij het in het belang van haar
streven, dan wordt de Katholieke Kerk
haar prooi en wordt de grimmig
ste vervolging haar deel. Van recht,
of ook maar de geringste billijkheid mag
dan geen sprake zijn. De wraakroepende,
schrikwekkende wreedheden uan de Ka
tholieke Kerk, inzonderheid in Polen
gepleegd, zijn echter genoegzaam wereld
kundig geworden zoodat hel onnoodigis
over deze waarheden hier verder uit te
De Russische staatkunde is dus in
hoogc mate despotiek. Niets of niemand
kan haar hierin weerhouden. Ook de
Joden welen daarvan mee te spreken.
de Russische Regeering die
natie moede was, schudde zij haar
onverbiddelijk van het lijf, naar hel
heette, lol zuivering der bevolking. Zelfs
de bedreigingen van geld-koningen baatten
niets. Het zuiverings-proces werd onaf
gebroken voortgezet. Ware Rusland zich
zijner kracht en macht hierin niel vol
komen bewust geweest, dan zou het
toch bezwaarlijk zulk e-n stout sluk
ondernomen hebben.
Met deze enkele ruwe trekken meenen
wij genoegzaam te hebben geschetst, wat
wij ons hebben voorgesteld, n.l. een
Hauw begrip te schenken van het leven,
zeden en gebruiken bij den Rus. En
hieruit blijkt onomstootelijk, dat in de
geweldige kracht, die het Rijk ontwik
kelen kan, en welke een wereldverove
raar als Napoleon 1 wist te Irotsceren, hij
voor zijne heerschzucht een prikkelenden
steun en een hartstochtelijke bevrediging
vindt. De Alleenheerscher des Lands
kan troepen verzamelen, die zoowel
gen de natuurelementen zijn gehard,
als onder de tuchtroede van een ge
weldig gezag zijn gestaald. Op den ge
ringsten wenk van hun Gebieder stormen
de Russische legermachten als getergde
wouddieren op hunne vijanden in, en
tarten de kwellingen des oorlogs met
nooit wankelenden moed. Aan macht
ontbreekt het dus der Czaren-regeering
geene deele om de thans wreed ver
drukte en gemartelde christenen in
Turkije aan de klauwen hunner beulen
te onttrekken.
Maar wat de bedoeling bij al het
meewarig schijnvertoon van Rusland is,
zullen wjj in volgende artikelen nader
trachten te ontwikkelen.
BUTENLAND.
Van de Philippijnschc eilanden is
het bericht gekomen, dat thans de
Spanjaarden eene glansrijke overwinning
op de opstandelingen behaald hebben.
De stad Silang, een der steikste stellin
gen der opstandelingen, is hun in handen
gevallen. Deze stad heeft in gewone
tijden eene bevolking van 7500 zielen,
doch was thans door de opstandelingen
versterkt.
Er resten Spanje nog drie stellingen,
welke genomen moeten worden en wel
Imus; Noveleta en Cavite-Viejo. De
eerste plaats thans bezet door dertig
duizend opstandelingen, waardoor het
den Spanjaurdi-n niet zoo gemukkelijk
zal vallen, deze sterkte te nemen en er
waarschijnlijk veel bloed zal moeten
vloeien, alvorens ook dit punt in hunne
handen is. Door de inname van Silang is
het vertrouwen in generaal Polavieja
zeer versterkt en hoopt men spoedig
den opstand te kunnen dempen.
Zondag 1.1. hebben de schepen der
Mogendheden uitgezonderd de Fran-
sche, ltaliaansche en Duitsche hel
kump der Cretenzer opstandelingen nabij
llaleppa, gedurende vijf en twintig mi
nuten gebombardeerd. Deze hadden n. I.
de Muzelmannen dezer plaats, ondanks
de bescherming welke zij van de ont
scheepte troepen der Mogendheden ge
noten, aangevallen en heftig beschoten.
Over dit optreden der Mogendheden
waren <le Grieken uiterst gebelgd. In de
Kamer van Afgevaarden te Athene werd
dan ook Dinsdag een voorstel ingediend
van de meerderheid, protesteerende tegen
het bombardement en de regeering uit-
noodigende in hare politiek van actie
te volharden.
De minister Dclyannis verklaarde,
daarop dat deze motie wantrouwen in
zich sloot. Ook achtte ny het onwaardig,
ijdele protesten te formuleeren.
De afgevaardigden van de oppositie
stelden nu aan de Kamer voor, de smart
van het Hellenisme over de dwangmaat
regelen van Europa uit te drukken.
Delyannis stelde nu de quaestie van ver
trouwen. Daarop verklaarde de oppositie,
dat zfj geen deel aan de stemming zou
nemen, waarna eene motie van ver
trouwen werd aangenomen met 115
tegen een slem, terwijl zes leden met
blanco briefjes stemden.
Tegelijkertijd werd uit Kanea bericht
dat de admiraals den Griekschen eska
dercommandant hebben uitgenoodigd ge
zamenlijk naar de plaats van het bom
bardement te gaan om de uitwerking
van hel bombardement vast te stellen
en de gewonden, wanneer die er moch
ten zjjn, te doen verplegende admi
raals toch twijfelen er aan, dat er ge
wonden zijn, tenzij hun daarvan uit on
partijdige bron het bewijs geleverd wordt.
De Grieksche commandant weigerde
echter, omdat hij tengevolge van de
levendige opgewondenheid, die het bom
bardement had veroorzaakt, voor de
veiligheid van de admiraals niet kon
instaan.
Van alle Mogendheden schijnt inlus-
schen Duitschland 't meest verbitterd
op het kleine Griekenland, dat zoo eigen
machtig is opgetreden en zich volstrekt
niet stoort aan den Keizer van het
Duitsche RykDit is blijkbaar niel de
eenige reden, maar ook vooral is men
zoo boos over de teleurstelling, die de
houders van Grieksche fondsen onder
vinden.
Volgens Daily Noes had keizer Wil
helm met zijn blokkade-voorstel niets
anders voor, dan te betoogen dat buitsch-
lands marine niet sterk genoeg was en
zich niet behoorlijk zou kunnen toonen
't gezelschap der schepen van de
overige Mogendheden.
Toen Engeland niet op dit voorstel
inging, veranderde de keizer van positie
en zocht de oplossing der quaestie op
Creta op eene andere wijze.
Door Turkije wordt onder al die be
drijven de bewapening steeds krachtig
voortgezelaan de Grieksche grenzen
heeft hel groote troepenmachten saam-
getroken. De Sultan zal een voorschot
geven uit zijn particuliere kas, om de
Rediffs te mobiliseeren. Acht pantser-
schepen werden gewapend om naar de
Grieksche wateren te vertrekkenbe
manning, levensmiddelen en krijgsvoor
raad worden ingescheept. De torpedo
booten hebben reeds bevel gekregen
om te vertrekken. Honderdtwintig batal
jons der reserve zijn onder de wapenen
geroepenen. Het materieel der arabu-
FEUILLETON.
TTTTW VEROORDEELDE.
7) Het was in de maand October toen Lands
berg weder vrjj gelaten werd. Als een geheel
ander mensch keerde bij in de samenleving,
dio hem verstooten bad, terug. Hji was in hevige
mate verbitterd en vervuld van baat legen den
gegoeden stand. Het wederzien van zijn kleine
familie was zeker niet geschikt zjjn zielstoestand
lot zachtere gevoelens te stemmen. In hevige
aandoen ingeloot de ongelukkige man vrouw en kin
deren in zjjn armen en werd niet moede hen aan te
zien en de juichende kleinen te kassen. Als
hij nu echter in het schamele vertrek rondkeek,
als hjj zag, hoe veol meobels ontbreken, die bjj
don uitdrager waren aangeland, als bg bemerkte,
hoe ellendig de toekomst voor zijn lievelingen
zich liet aanzien - dan keerden de biltere
dachten weder in zjjn gemoed en heftig gaf
daar uitdrukking van. Maar zijn vrouw wf
sprak hem heel beslissendwel had z(j in
aigeloopen jaar volop beleeld, boe ellendig i
mensch worden kan, maar vuor bel ergste,
voor den honger, was tg toch door de onver
moeide voorzorgen van den pastoor gespaard ge
bleven. ,En dan heb ik toch ook bard gewerkt,
dag en nachtZjj wilde voortgaan, doch
haar man onderbrak baar, terwjjl hg geroerd
Nu zult ge het weer beter bebbeo, Mane,
morgen reeds zoek ik werk al is hel ook van
het allerslechtste. Gjj inlt nu voor dat erge jaar
be namiddag verliep in de kleine familie zoo
irgenoegd, als zelden in vroegere jaren. Wil
den zicb op Landsbergs voorboold rimpels ver-
toonen, trokken zich zijne wenkbrauwen somber
leidde Marie zjjn gedachten
andere richting en hjj volgde
gemakkelijk haren zachlen invloed
Den volgenden morgen ving Landsberg met
•konmerd gemoed do wandeling nan, om eene
rekking te zoeken. Hjj klopte in de
stad ai
vele di
bekend
indelaar voor, die hem v
was, maar de een trok bedenkelijk de
deren op, de ander boorde niet eens naar zjjn
woorden. De behandeling van drie hceren echter
verwekte een storm van verontwaardiging in
zijn binnenste. Zjj lieten hem zgn naam noemen,
herbaalden verbaasd -. „Landsberg? Landsberg?",
beschouwden hem van het hoofd tot de «oeleo
en antwoordden dan barsch, dat bij hen voor
hem geen plaats open was. Landsburg voelde,
hoe hem bet bloed kookend naar de wangen
steeg. Hjj vermoedde tocb, dat men hem hier
daarom zoo snood behandelde, omdat men wist,
dat hjj wegens diefstal een jaar in de gevan
genis gezeten bad.
Hevig ontroerd keerde hjj naar huis terug:
zyn vrouw echter had groote moeite hem te
kalmeeren. Maar voor heden was het hem niel
meer mogeljjk opnieuw een proef Ie wagen, hg
had hel stellige bewustzijn, dat nieuwe kren
kingen hem elechta nog meer zonden verbitte-
>n. Maar wel zag hg in. daL hjj geen dag
mger zonder werk mocht blijven, daar hg het
met zjjn eer niet overeenbrengen kon, zich door
rouw en de aalmoezeo, die goede men-
schen hun toezonden, te laten ooderhouden.
Den volgenden morgen doorsnuffelde hjj een
advortoiilioblad en vond, dat io een dor buiten
wijken van de stad een ijzerhandelaar een ma-
gazgnknecht zocht. Het scheen, toen hg deze
advertentie las, dat bg hier wel een betrekking
vinden zou. Met jjlendcn spoed begaf hjj zieh
er henen en kwam reeds tegen tien uur bij den
handelaar aan. Toen lig nu aan oen dor be
dienden zeide, dat hjj naar de opgevallen plaats
kwam solliciteeren, werd hjj naar het kantoor
verwezen. Daar trof h|j een ouden heer met een
alles behalve vriendelijk uitzicht, voor wicn een
man stond als een arbeider gekleed. Do koop
man zag Landsberg onderzoekend aan en vraag
de naar zjjn verlangen. Als nu Landsberg dit
had Ie kennen gegeven, zag hem de arbeider
met een njjdigen blik van terzijde aan.
,Gjj schijnt een krachtig, sterk man to zjjo,"
zeide de koopman, ,hobt go gediend
Landsberg antwoordde bevestigend en wachtte
met kloppend hart op de vraag, waar hjj tol
dasver had gewerkt. En die vraag werd gedaan
Wat zou hjj antwoorden Do waarheid zeggen
Maar dan werd hjj onverbiddelijk afgewi
Liegen? Dat strookte niet met zjjn gew.
Hij antwoordde nu, dat hjj bjj Lassen en Comp.
gewerkt had, doch daar niet meer ooodig
Daarmede zeide bij slechts de halve waar
maar bg hoopte, zich door zjjn ijver, war
bjj aangenomen ward, zoozeer de tevredw
lem ook behouden zou, wanneer d; gansche
eid ook aan het licht mocht komen. Een
getuigschrift van den lieer Lassen bezat hjj
st, maar men kon toch naar hem informi
De arbeider had dit onderhoud met ziet
rust aangehoord. Nu zeide hjj tot den koopman
- mjj aanstellen wilt, met een mark en vjjflig
penningen daags te vreden zjin,''
Landsberg zag zjjn concurrent met een blik
aan, waarin ontroering en angst zich alapiegel-
den. Do drang,in de menscheljjke natuur, slechts
aan zich zelf Ie denken, zoodra eigen belaogen
in het spel komen, ontwaakte in hern, en deed
hem schieljjk uitroepen:
.Daarvoor .toe ik bet ookmjjnheer Diezmann!'
De arbeider, een man op wiens aangezicht
een lang lijden met scherpe lijnen was inge
drukt, begon te beven, en met smeekende stem
zeide bjj:
Mijnheer Diezmann,'geef mjj toch de betrekking,
een zieke vrouw en drie kleine kinderen te hui«."
.Ik ben in denzelfdcn tosstand," riep Lands
berg opgewekt, .ook bjj mjj schreien de kin
deren om brood, en ik moet werk hebben, als
ze niet zullen verhongeren."
,Ja, ziet ge, beste man," aldus wendde zich
de koopman tot den arbeider, ,ik heb
tegelijk gezegd, dat ge mg voor het zware werk
niet krachtig genoeg schijnt
,0, ik ben sterk I" wierp de arbeider legen,
maar zijn ellendig uitzicht weersprak zijne
woordaa, „u ik zal zakar mjjn plicht does."
it die k
lokken, v
vordert.
tr ge hebt, ioder-
probeert, in
wat heb ik daaraan, wanneei ge na eenigen Ijjd
toch ophouden moet? Daarmee ben ik niet go-
diend. ,Dus, hiermede wendde hjj zich lot
Landsberg, .ik neem u aan, maar ik betaal n,
zooals in de advertentie slaat, twee mark daags,
et werk is zwaar en zal daar naar ook be-
ald worden. Gij knnt dadeljjlt beginnen."
Lundsbarg bad wel willen juichen van vreugde.
De arbeider echter, geheel uil bet veld geslagen,
benen, terwjjl hein tranen over zijn
Met frisschen moed toog L
arbeid, hjj werkte als eeo paard eo verwierf de
volle tevredenheid van zjjo nieuwen patroon,
en deze stelde hem geen geringe eischen. Maar
Diezmaon kwam allerminst op de gedachten,
bij Lassen en Comp. eeo nader onderzoeknaar
hun voormaligen bediende in te stellen, omdat
hg niets te informeeren noodig achtte, en om
dat do zaak zjjo geheele opmerkzaamheid vor
derde. Nu herkreeg Landsberg zgn opgeruimde
stemming weder, en slechts in het voorbijgaan
dacht hjj nog aan den droevigen tjjd, die achter
hem lag.
Veertien dagen lang was hjj reeda bg
heer Diezmann werkzaam, toen i
zekeren morgen uit het magazijn
Landsberg trok schielijk zjjn werkbuis
stond na eenige oogenblikken voor dl
die lot het kantoor