Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
No. 19.
Zaterdag 7 Augustus 1897.
Elfde Jaargang.
DE EEMBODE
voor Amersfoort, Apeldoorn, Baam. Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland.
Laren, Leusden. Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist.
Verschijnt eiken ZATERDAG.
sntrprijs par dria n
Franco per post
Afzonderlijke nummers
BureauKrommestraat, F 227. Amersfoort.
Uitgave van de Vereeniging Do Eembode.
PrUa dar Advertentttm
Van 1 tot 6 regelsf 0,30
Voor iederen regel meer- 0.05
Gemeenteraadsverkiezing.
Dinsdag 10 Augustus aanstaande wor
den de kiezers in het district III weder
ter stembus opgeroepen tot het kiezen
van één lid voor den Gemeenteraad.
Als er iets bij deze verkiezing tot
bemoediging strekt, is het ongetwijfeld
de voortreffelijke keuze van den candi-
daat door de R. K. kiesvereeniging
„Recht en Orde" en door de Anli-re-
volutionnaire kiesvereeniging .Nederland
en Oranje" gedaan. Immers de candi-
daluur van den heer
Mr. F. D. Graaf Schimmelpenninck
strekt op zichzelve lot aanbeveling. Reeds
herhaaldelijk toch werd genoemde heer
aangewezen ali een uitnemende candidaat
voor het lidmaatschap van den Gemeente
raad, doch een hem aangeboden candida-
tuur werd tot heden met bescheidenheid
afgewezen. Thans evenwel is het gelukt
hem tot het aanvaarden van eene cau-
didatuur te bewegen en daarvan heb
ben beide genoemde kiesvereenigingen
een uitmuntend gebruik gemaakt. In
onzen Gemeenteraad toch dit zal nie
mand durven betwisten heeft de heer
Schimmelpenninck doorslaande bewijzen
gegeven de rechte man op de rechte
plaats te zijn.
Niet zonder grond mocht daarom
vermoed worden, dal onder deze om
standigheden geen tegencandidaat zou
gesteld wordenwant de verdiensten
van genoemden candidaat gaven aan
spraak op een dergelijk blijk van
waardeering. In deze verwachting ziet
men zich echter teleurgesteld. De kies
vereeniging „Eendracht" althans heeft
een bewijs gegeven van een ander ge
voelen te zijn. Zij heeft in den heer
W. van Sehaik den man gevonden, met
wien zy den vacanten raadszetel aan on
zen hoog geachten Burgemeester zal
trachten te betwisten. Dit moet geschie
den onder voorwendseldat een „bouw
kundige" in den Raad dringend noodig
is, terwijl bij de vorige raadsverkiezing
.Eendracht" eenzelfden candidaat in
twee districten proclameerde, zonder
dat er over de behoefte aan een „bouw
kundige" in den Raad met een enkel
woord werd gerept.
Bovendien kunnen wij de keuze van
de kiesvereeniging .Eendracht" geen
gelukkige noemen, al nemen wij zelfs
aan, dat de capaciteiten van haren can
didaat niets te wenschen overlaten.
Want hier wil men de kiezers iemand
als candidaat voor een raadszetel op
dringen, die, wegens den betrekkelijk
korten duur zijner vestiging in onze
gemeente, aan vele ingezetenen nog on
bekend of slechts bij name bekend is.
Doch nevens dit bezwaar wil het ons
tevens voorkomen, dat, indien de be
doeling een .bouwkundige" inden Raad
te brengen ernstig gemeend was, er onge
twijfeld onder onzesladgenooten mannen
waren te vinden, die, als Ameisfoorlers
van geboorte, de toestanden en verhou
dingen in deze gemeente door en door
kennen en die als .bouwkundigen" hunne
sporen dubbel en dwars hebben ver
diend. Wel ware in de gegeven om
standigheden zeer stellig te verwachten,
dal een candidatuur tegenover onzen
Burgemeester met beslistheid door hen
zou worden afgewezen. Maar zoo zon
den wij willen vragen ware zulk eene
houding niet meer te prijzen dan te
laken geweest?
Kiezers! verdere toelichting zult ge
zeker niet noodig hebben om lot het
besef te komen, dat de verkiezing van
den heer
Mr. F. D. Graaf Schimmelpenninck
ook U tot eere zal strekken. Maar
daarom dan ook trouw geijverd en on
vermoeid uwe vrienden aangespoord
ter stembus te gaan opdat het getal
uitgebrachte stemmen komt getuigen,
dat ware verdiensten door Uophoogen
prys worden gesteld. Dit staat intus-
schen vastwanneer de kiezers hun
plicht vervullen is de verkiezing beslist
verzekerd van hun uitnemenden candi
daat den heer
Mr. F. 0. Graaf Schimmelpenninck.
BUITENLAND.
Zaterdag 1.1. is de 14e conferentie
van de gezanten met Tbwlik-pasja in
Top-IIanè-kiosk gehouden, maar de
vredesvoorwaarden werden niet gelee-
kend. wegens de amendementen, die de
Turk voorsteldede ambassadeurs wil
den echter dezen keer niet toegeven
en hielden zich aan het te Boejoekdere
vastgestelde concept der vredesvoor
waarden. En op die wijze kwam
men alweder weinig verder. In 'l
Engelsche Hoogerluiis deed Lord Sa
lisbury in verband daarmede Dins
dag eene oflleieele niededecling.
O.a. zeide Z. Ex.Ik geloof, dat
Turkije de door de Mogendheden voor
gestelde strategische grenslijn heeft aan
vaard. De Turkscho Regeering heeft
zekerlijk recht op een schadevergoeding
voor de gemaakte oorlogskosten, maar
die door Griekenland li- doen betalen,
levert moeilijkheden op. Turkije verlangt
derhalve zekere punten van het ver
overd gehied bezet te houden tot na
afbetaling der opgelegde som. Deze
zaak nu is nog steeds onder discussie.
(Jok het bedrag der schadeloosstel
ling is nog steeds een voorwerp van
groot meeningsverschil. De eisch, dat
waarborgen worden gegeven voor de
bclanfccn'der Duilsche schuldbrief houders
doet moeilijkheden rijzen, en controle
onder zekeren vorm der ontvangsten
van Griekenland zal allicht onvermijde
lijk zijn om het, land in de mogelijkheid
te stellen de som al te betalen. Wij
hopen alsdan na het .gelooven" van
boven is ook dit .hopen" karakteris
tiek de bezette Grieksche plaatsen
in Thessalië binnen de ..strategische
grens" wéér van Turksch onder Grieksch
beheer te zullen zien terugkeeren.
Wat Crela betreft zijn de Mogend
heden van oordeel, dat het weinig nut
heeft voor het sluiten van den vrede
zich ernstig verder met de aangelegen
heden van dit eiland bezig te houden.
Er bestaan nog altijd groote moeilijk
heden tengevolge der geschillen tusschen
Christenen en Muzelmannen. Maar de
Mogendheden hopen toch tot stand te
brengen, dat aan het eiland eene zelf
standigheid worde geschonken, welke
in rechtvaardige mate aan beide partijen
ten bate komt.
Salisbury .gelooft" en .hoopt", maar
iets bepaalds zegt hij niet. 't Lijdt dan
ook geen twijfel meer, of Abdoel-Hamid
zal zich weinig ongerust maken over
den alloop der onderhandelingen, nu
eene mogendheid als Engeland niets
anders doet dan „gelooven" en „hopen".
Dinsdag j.l. zjjn intusschcn alle artikelen
op één na van het ontwerp der vredes-
preliminairerj ,voorloopig"geteekend. Hel
eene punt in kwestie, dat niet geteekend
werd, belrof de ontruiming van Thes
salië naar gelang van de betalingster
mijnen. ('ok thans weer hoopt men op
eene spoedige en bevredigende oplossing,
doch de tijd zal moeten leeren in
hoeverre de Turk ook hierin weer een
loopje met de Mogendheden neemt
Griekenland is er intusschen het ergst
aan toe geen stap verder brengt al het
vergaderen der ambassadeurs dit land,
en steeds moet het duizenden vluchte
lingen en uitgewekenen onderhouden.
De algemeene opinie is slcrk tegen eene
Europeescho conlröle over de Grieksche
financiën. Koning Georgios heoft dan
ook verklaard vun geen contrrtle door
Europa te willen weten en hierin wordt
hij bijgestaan door den minister-president
Rallis. In 'l algemeen is men zeer ver
stoord op Duitschland en men beschul
digt het den vrede tegen te houden
uit eigenbelang; ook is het onbegrijpe
lijk, dat de Duitsche schuldeischcrs door
Europa in bescherming worden genomen.
Ook de oud-minister Delyannis geeft als
zijne meening te kennen, dat Grieken
land zich niet schatplichtig mag laten
maken aan Duitschland en wil evenmin
eene vermindering van onafhankelijkheid
dulden. Als oorlogsschatting, meent hij,
zouden de douanen-inkomsten van Pa
lras en Piraeus verpand kunnen worden.
Griekenland zal intusschen trachten eene
binnenlandsche leening te sluiten, waar
voor reeds door enkele bemiddelde
Grieken gelden gestort zijn.
Turkije, dat zijne oorlogsschatting zoo
veel verminderd ziet, tracht zich in Thes
salië daarvoor schadeloos te stellen, door
op eigen gezag bijzondere schattingen
op te leggen. Zoo hebben de inwoners
van Volo eene som van 6600 gulden
moeten betalen, die van Makrinitza 2750
gulden, enz. 't Is te begrijpen, dat de
Grieksche regeéring aanstonds bij de
Mogendheden haar beklag heeft in ge
diend, maar of 't helpen zal, staat nog
te bezien.
Niet alleen in Thessalië, ook op Kreta
zal do Turk trachten zich kort recht te
verschaffen. Toen eenigen lijd geleden
de Porie sprak van eene zending troepen
naar Kreta, om er de orde te herstellen,
daar dit den internationalen admiraals
blijkbaar niet was gelukt, deden zjj niets
anders dan dit te ontraden. Hierin
heeft dan ook de Turk aanleiding ge-
venden om het plan lot troepenverzending
thans te verwezenlijken en Kreta, zoo
mogelijk, weer voor zich te winnen. De
Sultan wil 46 bataljons naar dit eiland
zenden, om de verdrukte Muzelman
nen legen de Christenen te steunen, die
toch volgens Turksche zienswjjze van
alles de schuld zijn.
De admiraals der internationale vloot
hebben echter by het vernemen van dit
plan terstond maatregelen genomen om
de landing der Turksche troepen te
beletten. Of hun dat echter gelukken
zal blijft nog de vraag.
Keizer Wilhelm is Dinsdag 1.1. met
de HnhemoUern vertrokken van Kiel
naar Kronstadt. Hij wordt gevolgd door
een grootsch escader onder commando
van den vice-admiraal Thomsen en den
schout-bij-nacht prins Heinrich. Het es
cader bestaat uit twee afdeelingen't
eerste staat onder commando van Thom
sen en bevat de vier grootste Duitsche
pantserschepen, elk met 556 koppen
bemand. Het tweede staat onder com
mando van prins Heinrich, en bestaat
uit vier schepen. Nog nooit is door
Duitschland zulk eene zeemacht naar
een buitenlandsche haven gezonden
te zamen acht schepen met 4029 koppen.
Van Kronstadt wordt de reis onmiddel
lijk voortgezet naar St. Petersburg. De
nieuwe Slaats-secretaris Von Biilow ver
gezelt Z. M. op zijn reis naar Ruslands
hoofdstad.
Heden, Zaterdag 7 Augustus, zal Z. M.
het naar Kronstadt vooruitgezonden es
kader aldaar inhalen, om zich weldra
te voegen bij den grijzen rijkskanselier
Glodwig Von Hobenlohe, die van Ber
lijn per spoor naar St. Petersburg is
vertrokken en derhalve Z. M. niet op
zijne zeereis heeft vergezeld.
Te Cuba hebben de opstandelingen
•n aanval gewaagd op de hoofdstad
Havanna, en slaagden er in de buiten
wijken te veroveren. Onder aanvoering
majoor Aranguren drongen zij met
man op 30 Juli 1.1. de voorstad in,
verspreidden overal schrik en angst,
plunderden eenige huizen en verklaarden
er negen tot buit. Het garnizoen kwam
daarop te hulp en de opstandelingen
namen de vlucht. Men geeft generaal
Weyler, die zijne strijdkrachten op andere
punten concenl reerde, van alles de schuld.
FEUILLETON.
De groots Bearsspeealatie.
Vrij gevolgd neer het Dnilsch.
II.
Dee namiddags tegen vier nor ging Lin-
gen, in zjjo zondagzpak gesloken, de trap op,
welke naar bet woonhuis leidde, om Zijne Ex
cellentie den gehoimraad Wolten om een onder
hond te verxoeken. Sedert bgna vgitieo jaren
bescheidens dee] van het achterhuis, de geheim
raad verbleef op de eerste verdieping van het
elegante voorhuis. Eigenaar van het huis was
de geheimraad zelf, die het, met zpoe sedert
langen tjjd overleden echtgenoole, gekocht had.
Hei verkeer tnsschenden eenvondigen scbrjjo-
natnnrlijk gering geweest. Toch bad Weiten
zjjn' huurder genoegzaam leeren kennen, om
o hem gaarne van dienst
Ltngen drukte op den knop der electrische
echel en verzocht het aanstond* daarop ver
schijnende dienstmeisje aan de juffrouw te vragen,
wanneer zjj te spreken was. Hg wüde de tus-
schenkomst inroepen van Wellens vriendelijke
dochter, omdat hg in zijne bescheidenheid
vreesde, den geheimraad lastig te vallen. Me
juffrouw Wellen ontving den schrijnwerker zeer
hartelijk en verwijderde zich aanstonds om haren
vader te gaan roepan an spoedig daarop stond
dan ook de gohcimraad voor hom. Lingen boog
diep en tamelijk links voor den voornamen heer,
die den schrijnwerker lachend tegemoet giog.
Liogen vertelde, wat hem wedervaren was
en tevens zeide bjj hem, welk plan hg
koesterde- De geheimraad wenschte hem
geluk, en merkte toen op.Absolute
zekerheid kan n natuurlijk geen enkel ban
kiershuis bieden. Niemand kan weten, boe
de zaken bjj dezen of genen bankier staan, en
welke omstandigheden er knnnen bjj komen
om een bankroet in '1 leven te roepen. Alleen
de staat geeft n volle zekerheid, en nalaurljjk
ook de spaarbaDk."
.Het is goed, dat Uwe Ezcelleolie mij dat
zegt,1' antwoordde Liegen erg geschrokken,
.anders had ik werkelijk mijn geld naar den
heer llosenthal gebracht."
„Laat me eerst uitspreken, baas Lingen,"
lachte de geheimraad, .ik ben nog niet ten
einde. Ziet ge, als ik eene groote som uil te
zetten bad, zon ik die terstond bjj Rosenthal
en Gidion brergen. Ik voor mij ben over
dat deze firma mij eene even groote zek<
waarborgt, als de rijksbank. Sedert twintig jaar
doe ik zaken met Rosenthal, eerst me
vader, nu met den zoon en nooit heb ik de
minste reden lol klagen gehad. Bedenk
het groote faillissepienl van 1872 heeft het
huls zouder cenig nadeel doorstaan eu ik hoor
vuo alle kanten, dat het op hechte grondslagen
rusL Bovendien geelt het hooger percent dan
de staat. Hoeveel heelt hg n geboden?"
„Vjjf percent," antwoordde Lingen,
.Zoo, zoo, vjjl percent?" herhaalde de ge
heimraad, ïonder een spior van zjjn gelaal tc
'ertrekken. Hjj zeil ontviog van Rosenthal max
t'/t pret. Daarna zeide bij: .Zoo z
huis Rosenl
zeggen
Voor r
Ie bank, anders
a niet bjj hem
.Daarmede ben ik tevreden, Excellentie,"
antwoordde Lingen, .en ik dank u hartelijk voor
aededeeliogeo"
schrgnwerkersbaas nam afscheid, lerwjjl
no diepe buiging maakte. Do geheimraad
daarentegen zette zich aan zijn schrijfbureau
en beklaagde zich bjj de firma Rosenthal op
beslisten loon, dat zjj hem sedert jaren slechts
van zjjn geld gaf, lerwjjl zjj anderen
uitkeerde. Daardcor leed hjj jaarlijks een
groot verlies. Hjj verzocht vriendelijk, dat te
reranderen, anders zou hjj zich gedwongen zien
tjja geld terug te nemen.
De geheimraad was een rijk man, die uit
zjjn groot salaris, zgoe kapitalen en zjjn huis
eene groote som trok, maar het zou hem niet in
de gedachte gekomen zijn een hooger percent
te eischen, en hjj moest zich zeil bekennen, dal
hel aanbod, hetwelk Rosenthal den schrijn
werker gedaan had uit geen goeden grond
voortkomen. Nu hjj echter zag hoe iedereen
om het gouden kalf been danste, danste I
Den volgenden morgen reeds ontving hjj vi
Rosenthal een toestemmend antwoord. De ba
kier scbreel hem, dat hjj na, ten gevolge v
vaordeeligo verbintenissen in slaat gesteld w
een hooger intrest te gevao, au hjj zou v
u af, wat wel van zeil sprak, den geheimraad
larljjks 5% uilkeeren.
Weiten glimlachte vergenoegd. Hel vermogen
ijner dochter was, voor zoover het bjj Rosen
thal en Gidion wae uitgezet, tot eeo groot be
drag aangegroeid, daar hjj zelden den interest
ten bad. Zjjne schuldvordering bjj de firma
bedroeg reeds 300000 mark, en nu zon het
kapitaal nog sneller aangroeien.
Van na al was Lingen vast besloten bet geld
j Rosenthal uit te zetten. Vooraf echterkreog
j het nog te kwaad met zjjne vrouw
n' huisvriend, met den rentenier Lorenz, die
door julTronw Lingen als bondgenoot was opge
zocht. Lorenz, een zeer dik persoon met een
rood gezicht, waaruit twee scherpe oogen
legen nikkerden, noemde het kortweg dwaasheid,
dat Liogen al liet geld den bankier in den
schoot wilde werpen.
„Weet ge dan niet, dat die man een jood is?"
riep hjj. .Een halsafsnjjder, eeo bloedzuiger I"
.Dal kan mjj niet schelen," antwoordde Lio
gen kortaf. „Ik kon ook christen bankiers, die
den menschen het geld nit den zak kloppen.
„Zoo!" antwoordde Lorenz, terwjjl hjj a
nitgestreklen arm op Liogen Wsos, alsof deze
een inisdadigor ware. Zoo, wat bewijst dal?
Weel ge dan niet, dal in Duitschland de meeste
bankroetiers joden zjjn, otschoon ze honderd
maal minder sterk zjjn dan de Christenen?
Leest gjj dan geen kranten Zit ge den lies
langen dag dan achtci
ljjinpot? Ge moest eoi
mann en Stacker van do joden zeggen, dan zou
u een licht opgaan, dat ga de handen
zoudt slaan, om niet verblind te worden.
Ik zeg u, hel zal in ons dierbaar vaderland niet
beter worden, voor en aleer de laatste Sara
den laatslen Abraham over de grenzen zjjn.
ik zou Rosenthal eerst nog eens een poets
:en, voor hjj met zjjn krommen nons achter
de zwart en witte grenspaal verdween!"
„Foei, schaam u, mijnheer Lorenz," sprak
juffrouw Lingen beleedigd. „Zjjt gjj Christen en
ge zoo spreken De joden zjjn toch ook
menschen
it weet ik heel goed, maar oen jood is
>od en dat zegt genoeg."
gen lachte, zjjne vrouw echter vergat go-
beel, dat zjj den rentenier a's wapenbroeder had
len komen, en zeide bits tot hem
.Foei! Een Christen, en dan nog wel een
katholiek, mag geen anti-semiet zgn, dat strgdt
tegen het Christendom t"
el u valt er niet te praten," zeide Lorenz
erd. „Gjj staal geheel aan deo kant der
joden. Nu, ge znlt eens zien, wie gelijk heelt.
Laten we daarover maar niet meer spreken,
ik heb nog andere gronden, om Lingon er van
af te brengen, om den jo ik meen Rosen
thal, zjjn geld te geven."
.Zie zoo, nn praat ge woor verstandig," zeide
juffroaw Lingen, terwijl ze in een hoek vin de
sopha ging zitten. .Geef ons raad, anders be
rooft dat nare geld one nog vu onze rust, die
tot nn toe niet uit ons huis is geweest."
.De rust keert terug, als het geld bjj Rosen
thal is," zeide Lingen hardnekkig.
„Goed, breng het hem dan." snauwde Lorenz
hem toe, alsof hjj door heat i m