Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
No. 23.
Zaterdag 4 September 1897.
Elfde Jaargang.
DE EEMBODE
voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hog-Jand
Laren, Leusden. Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist.
Verschijnt eiken ZATERDAG.
Abonnementsprijs par drie maanden i
Franco per post
Afzonderlijke
BureauKrommestraut, F 227, Amersfoort
Uitgave van de Vereeniging De Eembode.
Pril» der Adrertenti»
Van 1 tot 6 regels
Voor iederen regel meer
10,30
- 0.05
Vgd°ur'" VrÖd,f*»ond
Een vorstelijke grootheid.
Evenals in alle standen der maal*
schappij komen er ook onder vorsten
personen voor, wier leven en daden
tot ergernis strekken voor tijdgenoot en
nageslacht. En onder deze behoort, he
laas, ook de vorstelijke grootheid Fer
dinand van Bulgarije. Een diep treurig
voorbeeld toch biedt het verleden van
dezen Katholiek. Waartoe een schroo-
raelijke eerzucht den mensch voeren
kan, valt daaruit met schrikwekkende
juistheid te leeren. Men herinnere zich
slechts hoe deze vorstelijke telg de
wereld pijnlijk verraslte met eene daad
zóó eerloos en laaghartig, dat ze afschuw
en verontwaardiging wekte in ieder
rechtgeaard gemoed. Gezeten op een
wankelend troontje, en smachtend
naar eer en grootheid, gevoelde hij
behoefte aan steun in zijne hachelijke
positie, en deze ging hij zoeken bij
zijn machtigen nabuur, bij Rusland....
doch ten koste van de ziel zijns eigen
kinds
De laaghartigheid van dezen vorste-
lijken vader bleek schier grenzeloos.
Niettemin werd destijds diens verre
gaand eerlooze daad door de godde-
looze pers nog toegejuicht. Met godtergend
leedvermaak roemde zij den moed en de
vastberadenheid, waarmede hij zijn kind
aan het schisma overleverde. Maar die
gebeurtenis was ook zeldzaam verblij
dend voor haar, wijl een Katholiek zulk
een vermetel stuk durfde bestaan. De
liefderijke vermaningen des Pausen met
onbeschaamde stoutheid braveeren en
de Geboden der H. Kerk met voelen
treden, scheen in haar oogen een on-
overtreffelijk heldenwerk.
En vorst Ferdinand trok triomfante
lijk naar St. Petersburg om daar den
bedongen prijs te innen voor zjjn
judaswerk. De eerlooze fortuinzoeker
werd, gelijk te verwachten viel,
aan het Russische Hof met een
zeker eerbetoon ontvangen, en het
loonde hem door hem officiéél als vorst
van Bulgarije te erkennen met den
titel van Koninklijke Hoogheid boven
dien. Ziedaar de belooning voor het
lafTe verraad ter wille van den
Russischen tiran aan zijn eigen kind
gepleegd.
Evenals de Phariseën tegenover den
Christus' verrader, Judas, moet de Rus
zich vergenoegd de handen hebben ge
wreven, toen de rampzalige Vorst
het stof van de schoenen schudde en
Petersburg verliet. Een nieuwe vazal
had de Russische Alleenheerscher weder
met een gouden keten aan zijne zege
kar geklonken. En de arme Ferdinand
meende nog, misleid door huichelende
vriendschapsbetuigingen, in Rusland een
hechten steun te hebben gevonden,
waarop hjj zich verheffen kon voor de
oogen zjjns volks.
Hij bracht een vreeselijk offer aan
de vriendschap met Rusland, maar de
gewenschle voordeelen daarvan zijn
voor hem uitgebleven. Naar de wenken
uit St. Petersburg had de Bulgaarsche
Regeering zich van nu af te schikken,
gelijk vorst Ferdinand al aanstonds
moest ondervinden, toen hij van zijne
omzwervingen door Europa in zijn vor
stendom was weergekeerd. Zonder dralen
werd zijne Regeering door den Czaar
de cisch gesteld, dat Bulgaarsche offi
cieren, die aan het verraad tegen zijn
voorganger, vorst Alexander, hadden
deelgenomen, en welke zich in Russi
schen dienst bevonden,in het Bulgaarsche
leger weder zouden worden opgenomen.
Die eisch was Rusland waardij Maar
ook uit die omstandigheden sprak'evens
duidelijk dat de gesloten vriend
schap met Rusland, Bulgarije lot een
reptiel van zijn machtigen nabuur had
Terlaagd.
Zoo en niet anders zijn de uitkom
sten gebleken van een vriendschap,
waarop Bulgarije's vorst de schoonste
verwachtingen durfde bouwen. Zijn
judasloon werd hem in ruime mate
toegeteld. Van zjjn gewetenlooze daad
hoopte hij tijdelijke voordeelen en
de grievendste vernederingen werden zijn
deel.
Deze positie schjjnt hem echter
ondragelijk te worden. Steeds hun
kerend naar een koningskroonlje, hield
hjj in den laatsten tijd een nieu
wen zwerftocht door Europa en trachtte
kruipend en vleiend zijn doel te be
reiken. Nu fierheid des karakters spoor
loos bij hem verdwenen schijnt, deinst
hij dan ook voor niets meer terug.
Zelfs Rome durfde hij bezoeken,
niettegenstaande zijne gemalin wei
gerde hem daarheen te vergezel
len, wijl het doel dier reize niet
was zich te gaan werpen aan de voeten
van den door hem smartelijk gegriefden
Stedehouder Gods, maar om dezen op
nieuw miskennend diens beroover, Hum-
bert 1, te eeren en diens vriendschap
af te bedelen in het Quirinaal. Desgelijks
bracht hij als volleerd veinsaaru zijn
Suzcrein, den Turkschen barbaar, als
vazal uil eigen beweging zijne nederige
hulde.
In een gesprek met een Hongaarsch
edelman heeft de eerste minister van
Bulgarije, Stoïlof, den toestand van het
Vorstendom en tevens het karakter van
zijn vorstelijken Meester dezer dagen
volgenderwijze geschetst
„Als wjj eene revolutie willen voor
komen, moeten wij rekening houden
met de wenschen en gevoelens van het
Bulgaarsche volk. Die voeren naar
Turkije. Van Europa verwachten wij
niets meer. De vorst heeft zijn hoop
eerst gezet op de regeering te Weenen,
later op die van Rusland; maar van
de vervulling der Bulgaarsche wenschen
was beide malen geen sprake. Bulgarije
kan thans alleen voordeel verwachten
van de vazallen-verhouding tot Turkije.
Deze staatkunde voerde den vorst naar
Gonstantinopel. Door zich als vazal
den Sultan voor te doen, heeft hij de
openbare meening in Turkije gewonnen
en bij den Sultan de vervulling der
Bulgaarsche wenschen voor Macedonië
bewerkt. Uit een conflict met Servië of
Rumeniü zal de vorst, als trouwe vazal
van den Sultan, roemrijk te voorschijn
treden Turkije heeft een groot en gced
leger en zal Bulgarije, als het tot een
oorlog komt, met KJO.OUO helden steunen.
Tegenover Europa heeft de staatkunde
van vernedering opgehouden. Vorst
Ferdinand kust liever den Sultan de
hand, dan zich te vernederen voor de
ministers der Europeesche mogend
heden."
Hoe diep toch eerzucht den mensch
verlagen kan
Waarlijk, de vorstelijke grootheid
Ferdinand van Bulgarije biedt een droe
vig beeld eener ijdele en laaghartige
politiek. Om Ruslands vriendschap te
winnen, moest hij eer en geweten ten
offer brengen, en toch, niettegenstaande
dit weerzinwekkend voorbeeld, wordt
in onze dagen vriendschap met Rusland
door Vorsten en Staten als het hoogste
ideaal op diplomatiek gebied beschouwd.
BUITENLAND.
Tot veler verrassing heeft de Czaar by
het vertrek van Faure eindelijk het zoo
vurig door de Franschen verwachte
woord: „nations alliücs" uitgesproken.
Een jubelkreet ging door geheel Frank
rijk op, toen de woorden van Czaar
Nicolaas bekend werden en groot is de
geestdrift, welke thans voor President
Faure heerschlgeen zijner voorgangers
toch heelt kunnen of willen verkrijgen,
wat hij thans uit Rusland als eene
kostbare gedachtenis medebrengtRus
land en Frankrijk zijn eikaars bondge-
noolen geworden
De Fransche pers juicht en jubelt,
zooals dat slechts de Franschen kunnen
doenFaures terugkomst was dan ook
een ware triomftocht. Overal werd hij
met luister ontvangenelke plaats
wedijverde in versieringen en 't geven
van feesten ter eere van den President
Dinsdagochtend arriveerde het Fran
sche smaldeel in de wateren voor
Duinkerken en ofschoon het stortre
gende, stroomde het volk naar de kade.
Het noorder smaldeel schaarde zich in
gevechtslinie, terwijl de ministers en de
plaatselijke autoriteiteJa„daue
de kade aankwameraar 00i
troepen en de gendar zich hauj^n
opgesteld. Tegen actr gingen de
ministers onder het (der van het
geschut aan boord e Elan, ten
einde het eskader v3n President
te gemoel te stoonVadat Faure
afscheid genomen hadde officieren
manschappen van thuau, stap-
hij op de Elan 0| werd daar
door de ministers 1 Billot en
Besnard hartelijk verwj en plaatste
zich op de brug, teen de kade
naderde. Ofschoon de jij stroomen
neerplaste, juichte he den Presi
dent toe, alsof zij alle-oelig waren
voor ailes, wat den Pit betrof.
Nauwlijks was Pre Faure te
Duinkerken aangekomhij verzond
het volgende telegram',. M. Czaar
Nicolaas.
„Op het oogenblik, den grond
van Frankrijk weder beti mijn eerste
gedachte voor Uwe Ma.voor H. M.
de Keizerin en voorheele Rus
sische natie.
„Deschitterende en feeontvangst,
aan den President der liek bereid,
wekt in geheel Frankr^roote aan
doening van vreugde d in onze
harten onuitwischbareinneringen
achterlaten.
.Ik verzoek Uwe Ma.andermaal
de uitdrukking mijner »ns en ook
de wenschen te willen aaien, die ik
voor de grootheid en voorspoed
van Rusland
Onmiddelijk seinde nar terug:
,De Keizerin en ik zijecr dank
baar voor de goede ten, die gy
ons daareven hebt doenjmen. Met
genoegen zullen wjj de nering be
waren aan hel bezoek, iden Presi
dent der Republiek aan Rdgebracht,
aan Rusland, welks hok ditmaal
weder met het hart van Prijk in ge
lijken klop heeft geslagei
Na de ontscheping b(Faure zich
naar het gebouw van lamer van
Koophandel, alwaar hij er verwel
komd werd en in deirzaal het
ontbijt gebruikte. Aan hessert sprak
hij o. a.„Onze democriheeft door
haar eerlijkheid, wysheid taalkundig
inzicht onze natie herstek de plaats,
welke haar toekomt; i eenzelfde
ideaal van vrede heeft z/ee mach
tige volkeren vereenigd ini hartelijk
FEUILLETON.
De groote Beersspeenlatie.
Vry 8'
it Dnitsch.
riep m
8) .Hemel, ia het zoo
Rosenthal uit en zonk op eenon stoel. Rosenthal
lette niet op haar en vervolgde
„Ik verzoek u daarom dringend, te zwijgen.
Het ia in uw eigen belang. Als ge mg beloott
te zwijgen, betaal ik u 50000 mark, da rest
hond ik als pand, opdat gg uwe belofte houdt."
.Neen, neen, ik beloof niets, ik wil mjjn
geld, de geheels som," riep Lingen uit, wien
de angst zjjn zoo gemakkelijk verkregen schat
te verliezen, alle bezinning benam.
.Oskar, geef het hem, geef bet hem," sm
te mevrouw Rosenthal.
,Hg krijgt niets," beet haar Rosenthal
die in eene stemming gekomen was van
man, die om zjjn teven worstelt. .Niels krijgt
hjj, als hjj geen Btreng stilzwijgen belooft.
Weet wel, mijnheer Lingen, als ge thans onze
geheimen openbaar maakt, zjjt 80 de laatste,
die zjjn geld terug krijg'- Din het gerecht
zich met de zaak bemoeien en ik geef u de
verzekering, dat in dit geval de schnldeischers
en daartoe behoort gjj ook, geen penning ki
gen. Laat gij mjj echter lijd, mjjne zaken
ïste voerde hjj een bevigen slrjjd, tos
zijn betere overtuiging en den snel ont
waakten, sterken drang naar zjjn geld. Hjj zag
in weerwil van zjjne geringe zaakkennis,
dat, all hij zweeg, hij het vermogen van hon
derden in gevaar bracht, die den bankier hun
uwen geschonken hadden. Indien werke
lijk, zooals Bendel gezegd bad, millioenen
weggeworpen, dan was er voor Roseo-
een kans, ze ooit weer lerüg te krjjgen.
Als bjj zweeg, zou ook oog de rest der gelden,
n afgrond verdwijnen. Duizende familiC-n
n ia 't ongeluk worden gestort en hjj
droeg dan een deel der schuld. Van den anderen
kant dacht hjj aan de som, welke de bankier
in zijne banden hield, die zjjn vermogen be
en al zjjne hoop op de toekomst. Hoe
n had hg zich, algaande op zyn 60000
mark, zijn ouden dag, als kleine rentenier,
niet afgeschilderd, en dat zon nn op eens i
droombeeld verdwjjoen Neen, neen, lier
zweeg hjj, er mocht dan van komen, wat
van wilde. De geldzucht werd hem te machtig
en verdrong alle goede gedachten in hem.
werd Roaenthals medeschuldige, omdat by meer
luisterde naar de stem zjjner hartstochten dan
naar die van zjjn geweien.
„Waarom bedenkt gjj n zoo lang?"
mevrouw Rosenthal, die opgealaan was
Liogena hand vatte: .Zoudt gjj onzen i
gang willen?"
,!k beloof te zwjjgeu!" antwoordde Lingen
en voegde er heftig aan toe.Geef me nn mjjn
geldl"
.Hier is mjjn hand, als toe, en bei ooi mjj
nogmaals le zwjjgen," hervatte Rosenthal.
Lingen sloeg toe. De bankier lelde hem
mark voor in 3Duilsche Werkelijke
d en gaf Bendel last den schrijnwerker
quilanlie ter onderleekening le geveo. ,De
overblijvende 10000 mark behoud ik als pand,
zjj zjjn veilig bjj mij," zeide Rosenthal tot den
ichrjjnwerker, die de papieren snel samen
vouwde en ze in zijnen zak stak. Daarop liet
Lingen met een korten groet het echtpaar
,Om Godswil, Oskar, hoe heeft hot toch zoo
ver kunnen komen Wjj zijn geheel geruïneerd 1"
riep mevrouw Rosenthal nit, terwjjl zjj de ban
den opstak.
„Volstrekt niet geruïneerd," antwoordde de
bankier legen zjjue overtuiging in. ,lk z.il er
wel weer boven op komen. Dat ik in de laatste
jaren zware slagen gehad heb, weet gjj. Ik
heb groots sommen verloren en ze nog niet
weer kunnen herwinnen."
„Haar waarom schonkt gjj mjj dan geen
klaren wijn riep mevrouw Rosenthal klagend.
.Waarom stondl gjj toe, dal wjj het weelderige
leven voortzetten? Waarom moeston wy vior
paarden houden en zooveel bodiendon?"
„Haar, beste vrouw," antwoordde Rosenthal
de hand zjjner vrouw grgpend, „xQt gjj dan
met blindheid geslagen? Gjj zult toch wel
keljjkheid was, een groot huis te houden. Had
den wjj dat niet gedaan, dan bad ik mij niet
zoo lang staande kunnen bonden. Wjj leven
een tjjd van zwendel, beste Rosa, en wie zich
zou inbedden beter te zjjn don oen ander, gaat
erloren, De glans, welke ons huis, onze par
ijen, onze feesten, ons geheele optreden ver-
preidden, trok de botteriken aan, zooals liet
icht de nachtvlinders. De goede «lakkers
neondeo, dat zulk een licht echt moest zjjn
.Oskar," riep mevrouw Rosenthal in do
grootste spanning uit, .ik ken u niet meer. Gy
spreekt toch als de eerste do beate bankroetier."
.Nu, nu, wind u maar niet op, Rosu," sprak
do bankier vergoelgkend. „Ik zeg u immers,
ivo nog niet gerufneerd zyn. Wuarlyk heb
mige kapitalen moeleu aanspreken, maar
ik ben overtuigd, dat ik in een klein jaar alles
weer herstellen kan. Haak u niet bozngst en,
vooral heden niet, nu wy zulke voorname gaa
ien bg ons zullen zien. Niemand mag merken,
dal ons zorgen drukken, want het gelaat eens
bankiers is voor velen een thermometer, waarop
zy storm en zonnescbyn lezen. Ik bid u, houd
.Het is mg, als moest er heden een ongeluk
gebeuren," riep mevrouw Rosenthal, de hon
den wringend.
„Och kom," antwoordde mynheer ongeduldig,
„Begin nu niet met scènes nan to komen. Houd
u goed en maak alles voor heden avond in orde.
Gg zult nog wel beel wat te doen hebboo. En
juist beden avond, nu graat Degenthal beloofd
heeft van de parlg te zgn, mag er nieti
ontbreken".
„Och ja," gaf de lichtzinnige vrouw opgewekt
ten antwoord, „wg moeten alles in 'twerk stel
len, den verwenden heer aan ons huit te binden.
I Het zal een schitterende avond worden, Oskar.
En nu wil ik ook nergens andtra moer aan
denken, dan a:
e gasten eeer aandoen.
'.U snelde weg. Zoodra zij trokken was
kregen Rosenlhals trekken eedonkere uit
drukking en eene groote vaslHonheid flik-
irde in zijne zwarte oogen.
„Het is mg, als moest er h« avond een
ongeluk gebeuren, zeide zg impaldo hy,
ra wel eens gelijk hebben (aarom moet
ip alles voorbereid zgn."
ging in zgn geheim kalt, dal hem
heden noodlottig geworden was, wierp zich
oogenblik in denzelfden leiloel, waarin
Lingen, thans zgn meest verbrde vyand,
voor weinige minnten gezeten hnHg keek, in
gedachten, op de puoteatyner fljne,
Paryser schoenen, die bg in zenachtige be-
g heen en weer schudde. Uelyk stond
,Het is voorbg," zeide hy tot ii zelf, .het
kan voorbg zgn," verbeterdehy zioell, „en als
het voorbg is, nu, don iB er maar ee redding."
Hg ging naar zgn schrgflesseiar, ontsloot
een geheim kastje en nam er een einen revol
ver nit. Hy kromp ineen, toen |j het koude
yzer aanraaktemaar hg horsloldaich spoedig,
onderzocht loop en lading zorgildlg en etak
hem in deu zak.
„Zie zoo,"
