Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
No. 29.
Zaterdag 16 October 1897.
Elfde Jaargang.
DE EEMBODE
voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eernnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland.
Laren, Leusden. Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Yeenendaal en Zeist.
Verschijnt eiken ZATERDAG.
Abonnementsprijs par drie mtudasi
Franco per post
Afzonderlijke nummers
f 0,40.
f 0,05.
BureauBreedcstraat, E 349. Amersfoort.
Uitgave van de Vereeniging De Eembode.
Prijs dar Advertentiént
Van 1 tot 6 regelsf 0,30
Voor iederen regel meer- 0.05
Correspondenten on Advortentión moeten uiterlijk Vrijdagavond
Het Bureau van
„DE EEMBODE''
is verplaatst en thans
gevestigd in het perceel
E 349 aan de Breede-
straat.
Het Huisgezin.
lil (slot).
Drie zijn er, die tot de ware christelijke
opvoeding van het kind elkander de
hand reiken: de ouders, de onderwijzer
en de priester; het groote doel ver-
eenigt hende vorming van het kind
tot een waar lid der H. Kerk en tot
een waar staatsburger. De ouders be
lmoren het kind te leeren orde en tucht,
de onderwijzer moet het onderrichten
in de noodige maatschappelijke we
tenschap en kennis, de priester in
de waarheden van onzen H. Godsdienst.
Samenwerking derhalve is tot bereiking
van 't verheven doel volstrekt nood
zakelijk. 't Is echter een diepbeklagens-
wairdig feit, dat van de zijde der ouders
dikwijls van samenwerking weinig of
geen sprake is, maar veelal tegenwerking
wordt ondervonden.
In menig huisgezin is het treurig
gesteld met orde en tucht. Hier is het
eene ziekelijke toegevendheid, die het
vleesch stelt boven den geest, zich
schroomvallig voegt naar grillen en
luimen, niets wil weten van heilzame
tuchtiging daar eene onverantwoorde
lijke zorgeloosheid, die geen acht slaat,
waar de kinderen zich bevinden, met
wie zij verkeeren, wat zij doenginds
het onverstand, dat niet met de rede,
maar met den hartstocht te rade gaat,
in opbruisende drift kleinere misslagen
straft en de grootere over het hoofd
zietelders de ongebondenheid, die
vaak ten gevolge van onmatig gebruik van
sterken drank het huisgezin verscheurt
en de opvoeding totaal verwaarloost,
't Is duidelyk, dat dusdanig opgevoede
kinderen treurige verschijnselen zijn op
school voor den onderwijzer en voor
den priester in den catechismus. Niet
gewoon aan orde en tucht, als ban
deloos opgevoed zullen zy ook in school
catechismus hunne ongebondene
natuur botvieren, de een in verregaande
luiheid, de ander in ontrouw school
bezoek of van catechismus, een derde
openlijk verzet tegen het gezag. Bij
goed onderwijs der jeugd is orde en
tucht absoluut noodig. 't Gevolg zal
dus zijn, dat dusdanige kinderen om
plichtverzuim of verstoring der orde
straffen zullen beloopen. Mocht hierin
tenminste van de zijde der ouders nog
maar de vereischte medewerking plaats
hebbenMaar helaas, ran die zijde
juist het omgekeerdeOverdreven
klachten worden vernomen, leugenachtige
verontschuldigingen aangehoord, het plei
dooi van onschuld aangenomen tegen
over eenonderwijzer of onder
wijzeres, soms tegenover een priester.
Vader of moeder ontsteekt in hevige
toornde onschuld van hun kind
moet gewroken. Hjj oi zij gaat in dolle
vaart en drift naar school of pastorie,
verwekt daar scènes, die het ons niet
lust nader te beschrijven. Wij vragen
hier, wat moet er van dusdanige op
voeding der kinderen terecht komen
De ouders ondervinden het als straf
voor hunne zonden de lange en voort
durend herhaalde jerimiaden, later van
hunne lippen vernomen, getuigen het.
Niet zóóver achter ons ligt de tijd,
of ouders van rijperen leeftijd zullen
het zich nog zeer goed herinneren, dat
bij zwaardere straffen, soms lijfkaslij-
gingen, het kind daarover zich niet
durfde beklagen uit vrees de verdubbeling
van de reeds ontvangen straf te on
dergaan. Onderwijzer en priester wer
den immer, tenminste in de tegen
woordigheid van hel kind, in 't gelijk
gesteld, het gezag gehandhaafd; daar
was samenwerking van de zijde der
ouders. Maar in onze dagen, nu
alleen sprake kan zijn van lichtere straffen
als nablijven, het verzuim in te halen,
eenig strafwerk te schrjjven enz., treden
sommige ouders als (uries op voor 1
onschuld des Knds, dat doorgaans meer
dan schuldig is. Op deze wijze be
roemt zich het kind door de ouders
gewroken te zijn tegenover onderwij
zer en priester, en de eerbied voor
't gezag wordt lot nul gereduceerd.
Is het wonder, dat dusdanige katholieke
huisgezinnen te midden der ongeloo-
vige wereld een aanzienlijk contingent
verbeterhuizen en strafkoloniën
leveren Zonder algeheeie medewerking
der ouders in de tijden, die wij beleven,
blijft het onderwijs en de opvoeding in
school en catechismus lap-en brokwerk;
kan daar met den besten wil en
de hoogste inspanning geen ware leden
ion voor Kerk, Slaat en maatschappij;
op den onwil der ouders lijdt alles
schipbreuk. Hoe ouders, als eerste en
voornaamste opvoerders voor hun kin
deren door God aangewezen, zulk gedrag
kunnen verantwoorden, is ons een
gohciin
Zal het doel bij de opvoeding worden
bereikt, dan moeten de drie handen
boven het hoofd van het kind samen-
gestrengeld blijven, dan moeten de
ouders samenwerken met onderwijzer
en priester. Dan moeten de ouders,
overeenkomstig de voorschriften van
onzen H- Godsdienst, de kinderen van
de prilste jeugd af gewennen aan orde
en tucht, hen leeren gehoorzamen, hen
inprenten den diepsten eerbied voor 't
gezag. Zoo en niet anders zal door de
ouders de ware grondslag worden gelegd,
waarop verdei met gunstigen uitslag
kan worden voortgebouwd. De onder
wijzer zal zijne zware taak aanmerkelijk
zien verlicht; het kind zal hem de vol
doening schenken steeds onderworpen
te zijn aan de reglementenhet zal
met ijver zijne lessen volgen en zich
bekwamen voor zijn toekomslig leven
door den steun der ouders zal het hem
een onder alle opzichten dankbare
leerling zijn.
Vooral de priester zal in dusdanig
gevormde kinderen een dankbaren bodem
vinden. Van de vroegste jeugd af
geven door de teederstc zorg en nauw-
lettendste waakzaamneid, zijn geest en
hart rein en onschuldig gebleven en
alzoo zeer ontvankelijk voor het gods
dienstig onderricht. De zaden, door den
priester in deze jeugdige harten uitge
strooid, zullen in een welbereide aarde
vallen, weelderig ontkiemen, groeien
bloeien om later zestig-, honderd
voudige vruchten voort te brengen voor
dit en 't toekomslig leven.
Alleen langs dezen weg zullen van
katholieke zijde uit de huisgezinnen ware
staatsburgers geleverd worden, behouden
de elementen tegenover de naderende
revolutie. Doordrongen van de waarheden
des Christendoms, zullen zij het gezag
eerbiedigen als van goddelijken oorsprong;
onderdanigheid zullen zij daaraan zich
steeds onderwerpentot staatsambten
verheven zullen zij, hunne zware verant
woording voor God bewust, handelen
volgens plicht en geweten als staats
burgers tot het algemeen welzijn geroepen,
zullen zij naar vermogen medewerken
oin de revoiutionnaire elementen te
kecren, de behoudende te steunen,
vaste burcht zijn voor Regeering
Troon.
BUITENLAND.
Generaal Blanco, de nieuwbenoemde
gouverneur van Cuba en opvolger van
generaal Weyler, die ontslagen is, zal
Dinsdag 19 October naar dit eiland
vertrekken. Tijdens de afwezigheid van
den nieuwbenoemden gouverneur wordt
het opperbevel op Cuba door generaal
Castellanos waargenomen. De provinciale
gouverneurs van Havanna, Santiago,
Pinar del Rio en Santa Clara hebben
ontslag uit hunne betrekking aangevraagd.
Uit New-York wordt aan de Times
gemeld, dat het terugroepen van generaal
Weyler aldaar met ingenomenheid wordt
begroet. De Herald zegt, dat het thans
een plicht is der Vereenigde Staten om
Spanje te steunen in zijne pogingen om
de opstandelingen te onderdrukken, en
tevens, dat alle plannen, om Cuba los
te maken van Spanje, moeten worden
tegengegaan.
Door de Spaansche Regeering is het
antwoord op de nota van generaal
Woodford, den gezant der Vereenigde
Staten, thans gereed. Hierin heet het,
dat zij het einde van den veldtocht op
Cuba niet ver meer verwijderd gelooft,
zonder echter den juisten t|jd er van te
kunnen bepnlen, en wel tengevolge van
den toestand der opstandelingen, en wjjl
zij administratieve en economische onaf
hankelijkheid aan het eiland zal geven
voor Januari 1898. Nog voegt de Re
geering hieraan toe, dat alles eerder tot
een gunstig einde zou gebracht zijn,
indien niet juist Amerikaansche tlibus-
tiers de opstandelingen geholpen had
den.
Volgens Daily Telegraph z|jn tot ge
volmachtigden van Turkije bjj de vredes
onderhandelingen benoemd Tewflk en
Assim-bey, oud-gezant te Athene.
Het geheime genootschap Ethnike
Hetairia doet ook weer van zich hooren.
Uit Konstantinopel komt het bericht,
dat Grieksche benden bjj Diskata de
grens overgetrokken, maar door Turk-
sche troepen teruggedreven z|jn. Ook op
Kreta zou, volgens hetzelfde bericht, dit
genootschap weer trachten invloed te
krijgen en handelend op te treden.
Te Galatz in Roemeniö is eene samen
zwering ontdekt tegen het leven van den
Sultan. Bij een Armenisch sludent aldaar
zjjn compromilteerende brieven gevonden
hij stond in verstandhouding met geheime
genootschappen te Londen, Konstanti
nopel en Genève. Onmiddellijk werd
een ministerraad belegd en daarin be
sloten alle verdachte Armeniërs over
de grenzen te zetten.
De Poi te heeft eene Nota verzonden
betreffende Kreta, en daarin wordt, naar
men zegt, genoegen genomen met de in
te voeren autonomie, mits onder Turk-
sche suzereinileit, met een christen gou
verneur van Turksche nationaliteit. De
Mogendheden houden dan ook niet meer
vast aan de henoeming van den Zwit-
serschen oud-president Numa Droz tot
gouverneur van Kreta.
Zondag 1.1. heeft de minister-president
Méline te Remireraont voor zjjne kiezers
eene redevoering gehouden en wel met
het oog op de opening der Kamors en
de ophanden zjjnde algemeene verkie
zingen. Evenals vroeger gold het vooral
de weerlegging der beschuldiging van
radicalen en socialisten, als zou het
ministerie clerieale of reactionnaire nei
gingen koesteren, en de oude klacht,
FEUILLETON.
De Pleegzoon.
Door Fhiloponos.
3) De weg naar zgn buis was weld-i afgelegd.
Nog kwalijk bad bjj den drempel ijjner woning
overschreden of de bljjde uitroep ontsnapte hem:
.Zie zoo, vronw, de zaak is in orde't Was
een lost om Ie zien, boe verheugd de pastoor
was, toen ik vertelde, nat wij voornemeos
waren te doen. De goede man was er zóó mee
ingenomen, dat hem do tranen in do oogen
,Qod zjj dank," riep do vronw, toen zjj dit
vernam, opgetogen niL ,lk dacht ook wel,
heeroom daar niets tegen zou hebben. Maar
als ik je non raden mag, dan zon ik maar
niet te lang wachten, met dat aan Mannes te
zeggen, want ik gelooi wel, dat zjjn uurtjes ge
teld zijn. Do meid is zooeven nog bjj hem
geweest en kwam heel verdrietig terug; zi
dat hjj er uitzag, alsof hij sterven ging.
zou ik dus het gewisse maar voor het -
wisse nemen en bjj hem maar alle onrast
zgn kind wegnemen. Wal zal de ari'r Mi
gelukkig zijn als je hem dat nieuws vertellen
zult."
,lk ga er onverwijld op los," zei Bartons,
opstaande en zjjn jas niet een schieljjken greep
dicht knoopende, .bel zon zeker onvergeeflijk
zjjn, nn den zieken stumper nog langer in span
ning en verdriet te laten. Hjj heeft dobbel en
met haastigen tred voort,
zonder op of om te zien. Hjj tintelde van ver
wachting omtrent de vreugde, die zjjne komst
ziekbed van zjjn beminden vriend zou
veroorzaken. Onderweg had hjj telkens schiet
gebeden en verzachtingen tot God gericht,
besefte maar al te zeer, dal gewichtige
oogenblikken sok voor hem gingen aanbreken.
De ontmoeting tusschen deze
effend.
Was sis li
de zieke reikhalzend naar de komst van zj
iker uitgezien. En deze was ziebtba
ontsteld, toen hjj ontwaarde hoe ras het ein
van zjjn trouwen vriend begon te naderen. M
kracht echter bedwong hjj zich om kalm
blijven, ofschoon de bljjde tijding, die bij brc
gen kwam, liem op de lippen trilde.
.0, Barleus,begon do zieke, ,ik dank onz
lieven Heer, dat je me nog eens komt bezoeki
want voor ik sterven ga, heb ik je nog i
te vrageo, dat je me zeker Diet weigeren zult.
Je weet, mjjn kind," hier slokte de stem v
den stervende, hjj moest naar zjjn adem hpgf
die hem geheel scheen te begeven, .wordt we
en hip arm en alleen op de wereld staan,
zjjl alljjd zoo goed vuor me geweest, m;
nu heb ik een verzoekaeb, waak over m
kind als ik er niet meer wezen zal. De wen
is toch zoo rol gevaren voor de ziel, zei
pastoor nog onlangs op den preeksloel, en
is zoo wair, dat ik rust noch dnurhob o
m[jn lieven Jon. Maar als je me nn belooven
rilt, en dat zal je zeker wel willen doen, niet
vaar dal je een oog over hem houden zult,
ipdat lijj toch braaf en goed mag bljjvon, dan
;an ilc ruslig sterven. En dat is het eenig
'erlangen, dat ik meer heb."
„Wees dan maar doodgernst, beste Hannes,
dies zal goed beschikt worden," antwoordde
Barteos, wieos slem van aandoening beefde.
„Voor uw kind zal gezorgd worden, dat heb ik
den pastoor al overlegd. De kleine komt
bij mjj aan huis en als een eigen kind zal ik
hem opvoeden. Vindl je dat niet goed, Man
os?"
Met heide handen greep de stervende de
irwjjl
i zjin weldoei
n drukte die zachl,
et met woorden, maar met
een klik ten hemel, die BartenB door de ziel
soeed, gaf hjj zijne dankbaarheid te kennca, Zjjne
laatste krachten verzamelend, wenkte hg den
kleine, die ter sluiks was binnengekomen en
zich schuchter in een hoek van bet vertrek had
neergezet. Toen nn de knaap hel bed ziji
vaders genaderd was, stamelde deze
,Jao, lieve kind ik ga naar moeder
naar den hemel toe maarals ik dood
beo dan zal Barlensweer een vader
voor je wezen Zal je altoosbraai en ge-
,Ja, vader, dat zal ik altoos,'' snikte hel
kind, dat op zjjne knietjes voor de legerstedi
zjjns vaders was neergezegen.
,Nu sterf... ik gelukkig... God wees mjjm
ziel genadig1
Dezo woorden waren den stervende nauwe-
erlalen
Als verplet onder dit aandoenlijk schouw
had Barlens zich op de koieCo geworper
reende als een kind. Nu nog meer dan v
.ten begreep hjj de volle grootheid van
liefdedaad. Verschillende gedachten bestormden
zjjne ziel, maar dat hjj de belolte den
de gegeven, allerlrouwat vervullen zo
on nog vaster dan ooit- Aan het doodsbed
zjjos vriends gevoelde hjj io vollen ernst de
verplichting, die hjj op zich genomen had, niet
als een ondrogeljjkon la:it, maar veeleer als oon
liefdewerk, dat hjj zich voor niets ter wereld
zou laten ontnemen.
Toen Barlens, op vvien ook de zorg rustte
voor de begrafenis zijns vriends, een en 3nder
daartoe benoodigd geordend bad, nam hjj den
kleine bjj de hand
l inderl
i blik vol weemoed o
don geliefden doode te hebben geworpen, en
een vurig gebod voor de ruat zjjner zó 1 te hebben
gestort, keerde bp huiswaarts. De knaap, hem
zoo even toevertrouwd, hield hjj zorgvuldig
aan de hand en knoopte eon gesprek met
hem aan, om zoo goed en kwaad het ging,
eenige afleiding te vinden.
Zoo wandelden beiden voort. De kleine ech
ter, geheel door de vriendelijkheid van Bartem
gewonnen, had zjjne tranen gedroogd, en praatte
met zpn geleid >r over zgn lieven vader, die nu
ook bp zijne lieve moeder in den hemel was. En
nu zon bp ook heel braaf .wezen en goed bid
den, zooals zgn vader hem stervende bevolen
had. „En dan kom ik ook in den hemel niet
waur?" vroeg do knaap.
„Wel zeker," zei Barteos, „en daar komen
wo dun allemaal als we maar doen, wat onze
lieve Heer hebben wil."
„Dat wil ik graag doen," zei de knaap. „Maar
mag ik nu alljjd vader legen jo zejgcn ook?"
voegde hjj er angstvallig bp.
„Zeker, lieve kiod, en rajjne vrouw zal een
loeder voor je wezen en Hondrik zal een
roerlje voor je zpn. Vindt je dat oiel goed V
„Nu da's goedriep het kind verheugd, ter-
rjjl bet huppelsnd aan do zijde van zjjn ge
leider voortging.
Do kleine herinnerde zich de lekkere boter-
unmen. die moeder Barlens hem zoo menig-
aal io zjjne kleine handjes had gedrukt. De
indruk van bet droeve sterfbed ijjns vaders had
reeds plaats gemaakt voor eene kinderlijke
rrcugde. Hel vooruitzicht altijd bjj den goeden
Bartens te mogen bljjveo, maakte hem reeds
„Zie zoo, hier ben ik al, moeder," riep Bar
lens loen hjj mot' het kind in de huiskamer
trad. „En nu heb ik Jan ook mee gebracht.
Nu zpn vador naar den hemel is, zullen wp
vader en moeder over hem wezen, «n dat heeft
Jan ook graag. Niet waar beste jongen?"
,Ja, heel graag," zei het kind, ondarwpl het
zjjne lieve blauwe oogen vragend op de vrouw
richtte.
„Kom dan bier, lieve kind," zei moeder Bar
teos en klemde bel knaapje met moederlijke
leedorheid san baar hart. „Ik zal oeoe moeder
voor jo wezen, zoolang de goodo God mjj het
