Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
No. 50.
Zaterdag 11 Maart 1899.
Twaalfde Jaargang.
DE EEMBODE
voor Amersfoort. Apeldoorn. Baarn. Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland.
Laren, Leusden, Naarden. Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veonendaal en Zeist.
Verschijnt eiken ZATERDAG.
4.boanoro«ntijprjj» par drio maanden
Franco per post
Afzonde-lijke nummers
f 0,40.
f 0,05.
BureauBreedestraat, E 349. Amersfoort.
Uitgave van de Vereenlging De Eembode.
Prijs dor Ad verten tiim
Van 1 tot 6 regelsf 0.30
Voor iederen regel meer- 0.05
Corres|K)oclenti1n on Advorlentiên moeion uiterlijk Vrjjdsgatond
Onedele politiek.
Toen onlangs door de Regeering met
eene wijziging van de militie-wet werd
gedreigd, waardoor de persoonlijke dienst
plicht nog verscherpt zou worden, werden
door „De Maasbode" in zijn nummer van
9 Dec. 1.1. onder het opschrift .Hulp"
eenige behartigenswaardige woorden tot
onze anti-revolutionnaire vrienden gt-
richt. Deze hulpkreet was velen als uit
't hart gegrepen. Want ieder vrijheid
minnend hart deinst terug, waar men,
geljjk in onze dagen, als met dwaug-
wetten wordt overstelpt. Wij zullen thans
echter niet spreken van die wetten der
laatste jaren, welke een socialistische tint
vertoonen en de brandkasten als ware het
voor den fiscus ontsluiten moetenwij
zullen ons nu slechts bepalen tot eene wel,
waarmede wij reeds verrijkt werden,
en tot die waarmede wij nog bedreigd
worden: de persoonlijke dienstplicht
is ingevoerd, een leerplichtwet hangt
dreigend boven de hoofden des volks,
en daarneven is nu een wetsontwerp
als spoedeischend bij de Tweede Ka
mer in behandeling genomen, om zelfs
de vrijwillige dienstneming bij de militie,
die, volgens hel stelsel-Gooien toegepast,
aan armen zoowel als aan rijken ten
goede kwam en bovendien —niel gelijk
men tracht te beweren, een katholiek,
maar een beslist nationaal karakter
heeft den kop in te drukken. Alle
•pitsvondige redeneeringen kunnen geens
zins te niet doen, dat wij hier ander
maal staan voor een nieuwen aanslag
op de vrijheid onzes volks, waartegen,
naar onze bescheiden raeening, een
ernstig verzet plichtmatig is.
Op den hulpkreet van de „De Maasbode"
bleef het stil, doodstil in het kamp
onzer politieke vrienden, geen enkel ant
woord werd vernomen. Eindelijk, nu
het gevreesde wetsvoorstel bij de
Tweede Kamer in behandeling zou wor
den genomen, heeft De Standaard, het
orgaan van denpolitiekenleiderderanti-
revolutionnairen, daaromtrent van zich
FEUILLETON.
Traosteres der Bedrnkten.
(Sm verhaal uit de veertiende eeuw).
VI.
7) Mevrouw Geberge, de gemalin van den
koener ridder Bruno, was niet weioig verwon
derd gewet-al over bel vreemdsoortige geschenk,
dat baar gemaal van zgoen tocht had meege
bracht io lijn Neder-Saksisch huis. Toch waa de
voorspraak van den goeden man niet noodig
geweest, om haar hart voor den ondsrloozen
knaap te openen. Hel bleeke, vermagerde kind,
uit wiens oogen nog de geheele grootte van
lün verschrikkelijk noodlot sprak, was spoedig
het voorwerp van een teedor medelijden en ge-
noot weldra hare lioldergkste verzorging.
Nadat Reinbilda, de trouwe hnisbondaler, den
vondeling in een nieuw pak geslokeu had,
leidde mevrouw Geberge hem zelf in de hoog
gewelfde kamer, waar hare kinderen in vrooljjk
«pol bijeen waren. Zjj hoopte, dal gelijke natu
ren en gelijken ouderdom dal zonden uitwerken,
wal do ernstige heer B.nno gedurende zgnen
tocht tovcrgeefs had trachteo te bereiken. Maar
Lndgerus week bang achteruit bg hel zien der
als jonker» gekloode palriciêrszoon», ofschoon
•zij maar een paar zomers meer telden dan tf,
want dezo en de vriendelgke toespraak der
vijftienjarige Ebha brachten hem zoo in de war
dal hg bevend naar den zoom van hel kleed
der burgemeestersvrouw greep. M
„O, laat mjj niet hier, laat mg met n gaan,
doen hooren, en daarmede de hoop
van „De Maasbode" en die van
groot deel des volks met hem weder
ruw den bodem ingeslagen. Hoewel
hel karakter van bel wetsvoorstel be
treurende, zal er toch weinig anders
opzitten, dan het naar het Staatsblad
te helpen, zegt De Standaard, en gaal
dan voort
Wie kan loochenen, dat de formule der Grond
wet voor rrjjwilligers en milicieos, met het nu
men, hjj de invoering van den persoonlijken
ging. Dat was niet koninklijk, eer kleingeestig
ir ol er nu zooveel mee verbeurd was,
dat in enkele kleine gemeenten tgdeljjk een klein
I niet bedoelde personen werden ingeljjld,
i we voor het minst te betwijfelen. En
Oorlog zou o. i. stellig kloeker gehandeld heb-
in zijn eigen verzuim te dragen, in afwachting
in de vraag, of liet gevonden kunstje ooit
migszins heduidendo toepassing zou erlangen.
Dal vliegen afvangen met een noodwetje ver
hoogt liet Regceringsprestige niet.
afgewe
s ingediend, en kt
afwjjzen, zou zijn opzettelijk en weibe-
lust een gk op liet kuoslmiddellje zetten. Hel
ou zjjn een architectonische verklaring, dat
eze reet in de deur hoort. En dat zon zjjn alle
rchitecloniach gevoel belecdigen.
Men ziet: het architectonische gevoel
•an een hatelijke wet beleedigen, gaat
De Standaard nauw aan 't hartmaar
het gevoel krenken en grieven van hen,
die aan de anti-revolutionnaire vrienden
onvoorwaardelijk trouwe diensten hebben
bewezen, komt er minder op aan. Over
het manoeuvreeren door de nietige gaping
in de militie-wet, is het blad weinig
gestichtmaar het weet toch even goed
als ieder ander, dat er wellicht geen
enkele staatswet is aan te wijzen, welke
geen scheur of spleet vertoont, en waar
imeekte hij half wsenend, .hier ben ik niet
thuis."
Mevrouw Geberge nsm daarop Lndgerus
weder met zich mede oaar haar eigen gezellige
lamer en liet hem neerzitten op bet met kaa
ien» belegde bankje aan het hoekvenster, dat
ils voor oen vertrouwelijk gesprek gemaakt
was. Tevergeefs echter poogde hare zachte,
leedere hand de donkere schaduwen te verdrjj-
-en, welke den geest des knapen als geboeid
ieldeo en hel evenwicht te herstellen in deze
iel, waaruit zoo ploUeüng alle lieflijke banden
.rareo weggerukt. De Zwarte Dood eo de schrik
der algeheele verlatenheid hadden zich in het
brein van het kind als een gruwelijk nevelbeeld
vastgezet, hetgeen niet zoo gemakkelijk tot hel
derheid zou kunnen gebracht worden.
Reeds lang had de Almachtige zich ontfermd
ovor de smeekendo menschheid en den stral-
fenden arm der gerechtigheid teruggetrokken
lang reeds had de zomer afscheid genomen van
do aarde, zonder dal Ludgerns zich thnis ge-
"e io deze vreemde omgeving. Hel vrije
kind d
n den engen steenklomp der slad
in het prachtige bnis van den burgemeester
van Ldbeck, wiens schepen op alle zeetin voe
ren en hunnen lieer oa een gelukkige vaarl
het kostbaarste medebrachten, wal in andere
hemelstreken groeide ol gemaakt werd.
Vorwondord, haast verblull, staarde de knaap
op de duizenden voorwerpen in huis en lain,
waarvan hjj zclla den naam niet kendever
wonderd en verbluft Uveas ook bg het zien
door meer slim dan fier gemanoeuvreerd
wordt.
Door de spleet in de beeldspraak van
De Standaard gluurt dan ook maar al
te zeer een minder edele politiek. De
Minister van Oorlog had, naar de mec-
ning van liet blad, kloeker gehandeld
met af te wachten of het toegepaste
stelsel ooit eenigszins beduidende toe
passing zou erlangen, en het beweert
zelfs, dat het Regeeringsprestige er niet
mee verhoogen zal j en toch zal de
Standaardal is hol dan ook onder
treuren over hel karakter van het wets
ontwerp, ook dit naar het Staatsblad
helpen. En dan durft het anti-revolu
tionnaire orgaan nog spreken van „niet
koninklijk, eer kleingeestig," waar het
eene daad betrefl, die nog eenigszins den
harden mililie-diensldwang komt verzach
ten, terwijl het „koninklijk" meent 1e
handelen, als het de rol van slippen-
drager der liberale Regecring vervult.
Een wetsontwerp, dat volgens zijn eigen
bekentenis het prestige der Regecring
doel dalen en voor de voorstanders
ervan een zeer luttele beteekenis heeft,
doch de tegenstanders allergrievendst
treft, zal het blad „nu het er oenmnal
toe ligt," maar zonder meer in bescher
ming nemen. Het zou immers zijn, indien
het anders deed, een ijk op het kunst
middeltje zetten I
Dus nog altjjd eenzelfde onedele Stan-
«faartf-politiek I
Toen immers ten vorige jare het
welsonlwerp op den persoonlijken dienst
plicht bij de Tweede Kamer aanhangig
gemaakt, werd deze dwangwel der
Regeering door De Standaard aan eene
critiek onderworpen, die geen andere
conclusie toeliet dan het wetsontwerp
totaal onaannemelijk te verklaren, cn
toch kwam dit orgaan len slotte met
de redeneering voor den dag, dat, „nu
deze Regeering het aandurft, om de
quaestie afgescheiden van de lcgerorga-
nisalie te regelen, en hierdoor de ver
antwoordelijkheid op zich neentl, zouden
geen der opgenoemde bezwaren, ook
r Hanze, op
der machtige stad, het hoofd
de pracht harer poorten eo tor
sche, hooggebouwde traprevels en op hare uit
gebreide pakhuizen. Menschen en voorwerpen nil
vreemde landen drongen zich aan hem op, van
wier beslaan hjj zelfs geen vermoeden had, en
waarvan noch broeder Meinwerks noch Diota's
vertellingen ooit iets medegedeeld f.idden. Klan
ken hoorden zjjne ooren, namen -eergalmden
bier en daar, welke hg nooit gehoord had io
de stille beidestreken of bjj de poelen van
zjjn Sakseo, en die alle het hunne er too hjj.
droegen om de verwarring in het hoofd van
den knaap nog grooter te makeo.
Heer Brnno eo zjjne echtgenoole begrepen
en eerbiedigden de scbnwe-terughoudendheid,
het in-zich-zelven gekeerde wezen van Lndge
rus. Hel nog onvolwassen vogeltje was zoor
onzacht nil liet nest gevallen en kon eerst door
den Ijjd de kracht zijner vleugeltjes weder
bewust worden. Minder begrepen dit de hall-
wassen zoons des huizes. Nadat Adelbort en Gero
van uit de hoogte beproefd hadden den vonde
ling aan hunne spelen te doen deelen en geen
gehoor bjj hem hadden gevonden, keerden zjj
bem schouderophalend den rug toe, en zells
Ehba, die hem menigen dag liefderijk had toe
gesproken, verloor ten slotto hol geduld
hem aan zjjn lot over. De domme
wensclile immers niets beters. Zelfs bun
zon het bun niet envel knonen duiden
zich met znlk een vreemden joogen niei
Mevrouw Geberge, die zoowel de handelwijze
al vertrouwen wij, dat ze ten deele
zullen worden weggenomen, o. i. de
verwerping van deze voordracht recht
vaardigen."
Dat aan deze stuitende politiek ieder
eerlijk gemoed zich ergerde, is
bekendmaar daarvan schijnt De
Standaard zich al bitter weinig aan te
trekken, ten minste eenzelfde staalkun
dige gedragslijn wordt door hel blad
maar steeds dapper gevolgd.
Indien het de Anti-revolulionnairen
cn inzonderiteid De Standaard inderdaad
ernst is wal zjj altijd voorgeven
om de christelijke beginselen in de
staatkunde te doen zegevieren, dan wordt
het waarlijk tijd, zóó te handelen, dat
men daartoe komen kan. Dat de Katho
lieken blijk hebben gegeven ernstig duar-
naar te streven, daarvoor getuigen de
jongste Kamerverkiezingen, maar daaruit
leert men tevens de tekortkomingen on
politieke vrienden kennen. En in plaats
van tegemoetkomingen aan trouwe
bondgenooten, worden deze immerdoor
afgestooten, en de liberalen in gevlei
genomen.
Wij meenen onze anti-revolutionnaire
vrienden dan ook in crnslige overwe
ging te moeten geven, hetgeen door Mr.
Heemskerk opden Provincialen Anti-revo
lulionnairen partijdag van 22 Febr, j. I.
te Utrecht werd gezegd. Aan hel slot
n een kort verslag dier bijeenkomst
de Utr. Ct. lezen we
folgeus
amengaan
komt lol de conclusie dal, hoewel do
rev. parljj vrjjwel hare zelfstandigheid be-
-t, er toch in de naaste toekomst samen-
iog met andere parigen noodig zal zjjn.
bjj zal rekening zjjn te houden met de
len van liet oogonblik, met een trouw
orerlale
koaapje bad gadegeslagen, r
wilde hem an
kinderloozeu huismeester. De goede Hindriken
nog zjjne flinke echtgenoole Kaatje, be
grepen het deoken en doen van het kind beter
nden misschien met meer vracht workon
t kranke gemoed dos knaaps. Tegonstrib-
1 gaf lieer Bruno toe aan doze mooning
zjjner vrouw. Hel deed hem leed het knaapje,
dal hjj als een geschenk van God had nange-
n, eene andere opvoediug, eener andere
Is maar voor Ijjd cn wjjle, Hendrik," zeide
jongen weer wal op streek
is. Tot zoo lang moet gjj zorg dragen voor hel
onderbond van hot lichaamzooals de Minderbroe
ders hel voor zjjne ziel zullen doou. Ik heb reeds
met Tader Iro gesprokenin de eerste dagen
van November zal Lndgerus de kloosterschool
bezoeken."
n ooit o|
»c heide «loc
Lndgerus tjjdens de sombere herfstdagen langs
de straten naar bet Minderbroederklooster. Daar
moesten, naar den weosch zjjns edelen bescher
mers, zjjne slnimereodo geestvermogens wser
worden opgewekt; daar moest de arme jongen
die kundigheden ojidoen,
staat moesten slelleu in, den dienst der Hanze
te treden. Do machtige bond had plaats voor
allen. Onder de half roode, half gouden vlag
van LQbeck kon wel een man van gering
komst tot rjjkdom en eer geroken. Zjjne
Preciestrouw blijven ook met de
bondgenooten, maar zulks dan ook door
daden getoond 1
BUITENLAND.
Hoogst verblijdend zijn de berichten,
die omtrent den gezondheidstoestand des
Pausen worden ontvangen. Volgens de
mcening zijner doktoren bestaat er ge
gronde hoop op een volledig herstel.
Het olficeele bulletin, dat Vrijdagavond
verscheen bracht reeds eene hoopvolle
tijding. Daarin verklaarden de arisen des
H. Vaders: „De Paus heeft een zeer
goeden dag doorgebracht. Hjj klaagt niet
over de minste pijn en verklaart, dat hjj
zich heel wèl gevoelt."
De nacht ging eveneens rustig voorbij
en de H. Vader ging steeds in beterschap
vooruit. Zaterdag is Z. 11. opgestaan en
twee uur buiten het bed gebleven zonder
dat Item dit gehinderd heeft. Zondag is
do H. Vader weer vjjf uur uit bed ge
weest oveneens was hij Maandag ver
scheidene uren op. De voeding met vloei
baren kost kon toen reeds gestaakt
worden, zoodat de Paus weder gewone
spijzen gebruiken mocht. Na dien tijd
heeft de H. Vader weder bezoeken ont
liet Dinsdagavond uitgegeven, door de
artsen Mazzoni en Lapponi ondertee-
leekende bericht luidtDe gezondheids
toestand van den Paus is voortdurend
bevredigend. Pols, ademhaling en
temperatuur zijn normaal. Het genezings
proces van de geopereerde plaals ver
loopt regelmatig. Daar de liooge Zieke
van de operatie genezen beschouwd kan
worden, zullen geen berichten meer wor
den uitgegeven."
Dr. Mazzoni heeft Dinsdagavond van
den H. Vader afscheid genomen en zijne
geregelde bezoeken geslaakt. Hij zal Z.
II. nog slechts van tjjd lot tijd, lot aan
het geheele herstel bezoeken.
De toevloed van personen, die naar
den toestand des heiligen Vaders inlich
tingen komen inwinnen, bljjft nog steeds
aanhouden en is zeer groot.
De gebeden voor Z H. in deze dagen
gestort, zjjn, Gode zij dank, verhoord
geworden.
De weigering der Chineesche Regee-
'ing, om aan Italië de Sanmoenbaai 8f
le staan, heeft in Ilaliuansche kringen
groote teleurstelling en tevens verbitte-
ring gewekt. Op advies van Engeland
heheer-chte de Oostzee, zjjne stem besliste over
de aangelegenheden in 't Noorden, en lieer Brnno
van Wareadorp was er de man naar, die de
zegels en sleutels der slad, als rechthebbende
over ieder bewoner in 't bjjzonder, met waardig
heid en kracht wist ts bewaren.
Zoo ver bad de edelmogende goed gezien
o vrome broeders evenwel, die locb reeds zoo
mooig hard Saksen- en Wendenboold de be
ginselen van allo wjjsheid hajden ingeprent,
schudden weldra het hoofd over den nieuwen
scholier. Wel kende Ludgerus Lol hnnne ver
wondering de vreemde lelterleekens van het
alphabet en kon ze heel goed namaken, veel
beter zells dan meDig oudere knaap, dank zjj
het onderricht van broeder Meinwerk, maar het
scheen, alsof hjj slechts den klank der woorden
verstond, zonder de beteekenis te vatten. Stil
en met strakke blikken zat hjj in do bank, zon
der lo zien ol te hooroD, lol oene vermaning
van den leermeester of eene poets van een
zjjner makkers bem opmerkzaam maakte en
hevig deed schrikken. Ook in de booggewelven
van hel trolsche patriciërshuis, en oreral elders
■chndde menigeen bel boofd over de manieren
van den vreemden knaap.
„Een gekt Een volslagen gek, aan wien de
naar hel hospitaal van den heiligen Geest had
laten brengen bjj de idioten. Heer Bruno echtor
verslond het dieper te zien en op deo bodem
der ziel te lezen, don de moeste zjjner tjjdge-
