Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
No. 8.
Zaterdag 20 Mei1899.
Dertiende Jaargang.
DE EEMBODE
voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland,
Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist.
Verschijnt eiken ZATERDAG.
tnUprija par drie xnundoni
Franco per post
Afzonderlijke nummers
BureauBreedestraat, E 349. Amersfoort.
Uitgave van de Vereeniging De Eembode.
Prijs der Advortoatiêni
Van 1 tot 6 regelsf 0.30
Voor ioderen regel meer- 0.05
Bij dit nummer behoort
een bijvoegsel.
Pinksterfeest.
De zware taak, door den Verlosser
der wereld vrijwillig op zich genomen,
was voleindigd; stervend aan het kruis
klonk het veelbeteekenend woordcon-
snmmatom est: het is volbracht. Uit
Zjjnen zoendood moest ons het leven ont
spruiten, de bovennatuurlijke levensvrucht
groeien uit den boom des kruises. En
heden wordt de jeugdige Kerk, te Je
rusalem vergaderd, dit leven ingestort;
zij plukt thans de vrucht van 'sHeeren
iyJen en sterven heden daalt de heilige
Geest uit den Hooge over haar neder
om haar met Zijn levenwekkende bezie
ling te vervullen, met Zjjne liefde en be
wonderenswaardige kracht. Schitterend
gaan in vervulling de beloften,lk zal
u een anderen Trooster zenden, de
kracht uit den Hooge, den Geest der
waarheid en Deze zal getuigenis tan
Hij geven."
Reeds vóór de Heer zjjn openbaar
leven begon, had de H. Geest getuigenis
van Hem gegevenbij Zijn doopsel in
den Jordaan was Deze over Zijn hoofd
nedergedaald en erkende daardoor met
den Vader Hem als Diens welbeminden
Zoon, naar wiens stem het menschdom
verplicht werd te luisteren Hoort Hem 1
Maar ook, nadat het openbare leven
des Verlossers is gesloteu, wordt weder
om een getuigenis van Hem door den
H. Geest gegeven, een getuigenis, welke
op de schitterendste wijze met het eerste
Pinksterfeest begint, en van toenaf
zich voortzet tot de voleinding der
eeuwen.
Hoe werd de Godheid van Christus
door den H. Geest bevestigd door het
gedruisch als van een sterk opkomen
den wind, welke plotseling ontstond, en
het huis, waar de jeugdige Kerk ver
gaderde, vervulde hoe door de verdeel
de tongen, alB van vuur, zich nederzet
tende op ieder der vereenigden hoe vooral
door de kracht en de gaven, welke Hij,
hen vervullende, in hen uitstortte I De
symbolen, waaronder de H. Geest ne
derdaalde over de Apostelen, waren
leven en krachtwat zij aanduidden
werkten zij uit. Heerlyk getuigenis des
H. Geestes, Die door wonderen de na
tuur oproept symbolen te leveren voor
hoogere wonderen van genade, welke Hij
wrocht in de harten en geesten der
twijfelmoedige en zwakke leerlingen des
Heeren.
Onder deze zichtbare nederdaling ging
eene herscheppende kracht uitde bede,
door de voorvaderen geslaakt, werd ver
vuld. „Zend uwen Geest uit en alles
zal worden herschapen en Gij zult het
aanschjjn der aarde hernieuwen I" Welk
eene bewonderenswaardige verandering
greep er plaats in de Apostelen in die
plechtige oogenblikken Te voren vrees
achtig, weifelend in hel geloof en zwak,
gevoelen zij thans zich onverschrok
ken, vervuld van dat geloof, dat bergen
verzet, versterkt door eene bewonde
renswaardige kracht, die hen in staat
stelt alles te trotseeren, zelfs vervolging
en dood niet te schromen voor hunne
hoogverheven roeping te voren stomp
zinnig in begrip, wankelend in liefde,
onstandvastig in trouw, gevoelen z|j
thans zich plotseling aangegrepen door
de kracht uit den Hooge, die hun geest
met een bovennatuurlijk licht bestraalt,
hen met hare liefde bezielt, die de vrees
verbant, met eenen moed vervult, die
hen bekwaam maakt om als wereldverove
raars op te treden I Ziedaar het inwendige
getuigenis des H. Geestes in de harten
der Apostelen, in dit woord der H.
Schrift te zamen gevat„En allen wer
den vervuld van den H. Geest."
Niet enkel bepaalde zich de belui-
ging des H. Geestes tot de Apostelen,
door hen wilde Hij getuigenis van
Christus geven voor de wereldde ge
nadegaven in hen uitgestort moesten
zich uitwendig tot heil der menschheid
openbaren. Hij zal spreken door bunnen
mond, hun ingeven, wat zjj hebben te
verkondigen, hun alle waarheid leeren
bij de prediking des Evangelies 1 H|j
zal hen maken tot een bewonderens
waardig schouwspel voor God en En
gelen en tnenschen, in heiligheid des
levens, in een wcreldomvamende liefde,
in een verslindenden Apostulischen ijver,
die hen voortstuwt tot de uiterste grens
palen der aarde, de onwetende Galilee-
sche visschers verheffende lot Z|jne on
feilbare leeraars van Vorsten en volke
ren 1 Hjj zal des Meesters zending in
hen bevestigen, door hen toe te rusten
met de gave der talen, om te gaan tol
en te leeraren alle volkeren, door
hen te begiftigen met de macht tot het
wrochten der schitterendste teekenen
en wonderen, ter bezegeling van hetH.
Evangelie.
Zoo getuigde de tl. Geest op het eerste
Pinksterfeest. Zwakker dan de overigen
had zich Petrus, het hoofd der Aposte
len, getoond; bij de gevangenneming
des Heeren was h|j met de overigen
gevlucht, in het voorhof van Caïphas
was hij het alleen, die op de stem eener
zwakke dienstmaagd zjjn goddeljjken
Meester tot driemaal had verloochend.
In dezen, den zwaksten onder de Apos
telen, schittert heden de kracht des H.
Geestes. De vluchteling treedt heden op
aan do spits der koene strjjders, de
Christus-loochenaar is de eerste om Hem
te belijden voor het Godmoordend volk,
Hem te prediken voor de te Jerusalem
saam gestroomde volkeren, en zijn weleer
zoo zwakke tong spreekt thans eene
taal, die de omstanders in bewondering
doet uitroepen,Hoe hooren wij, een
iegeljjk, onze taal, waarin wjj geboren
Eene taal vruchtbaar in bezie
lende kracht„Die nu z|jn woord aan
namen, werden gedoopt, en er werden
dien dag toegevoegd ongeveer driedui
zend zielen."
Van dien dag af zet zich het getuige
nis des H. Geestes nog immer voort
tot op onze Ljjden en zal zich volgens
de onfeilbare belofto van Christus voort
zetten tot de voleinding dor wereld. Hjj
is de Geest, die de katholieke Kerk bezielt,
in het Hoofd en do ledematen van Chris
tus geheimzinnig lichaam het loven uit
stort, en werkt tot uitbreiding van he1
Godsrjjk op aardeHij is het, die door
den mond van Christus' Stedehouder,
ons onfeilbaar de waarheid verkondigt
Hij is het, die in de Kerk alleen de
schitterendste wonderen wrocht,
heiligen vormt; H|j is het, die de
heilige aandrift opwekt in de harten
van priesters en levieten, om 't Vader
land te verlaten en in overzeesche ge
westen het Evangelie te verkondigen,
hen nog met do gave der talen en
wonderen begiftigendHjj is het, die
voortdurend in ieder van ons als zjjn
tempel arbeidt, door do verlichting dos
geestes, door de bewoging van onzen
zwakken wil. Laat dien Geest in ons
niet uitdooven 1 Laat ons persoon
lijk medewerken, opdat te schitterender
openbaar worde de belofte van Chris
tus: „En Deze zal getuigenis geven van
Mij:'
BUITENLAND.
Het Pruisische Heerenhuis heelt weder
eens een bcwjjs gegeven van onverdraag
zaamheid tegenover z|jn katholieke land-
genooton. Op aandringen van den Evan-
gelischen Bond heeft het een wetsontwerp
aangenomen om den Goeden Vrijdag als
een algemeencn feestdag te vieren. Deze
triomf voor den Bond is vooral to danken
aan de lusschenkomst van graal Pfeil-
Hausdorf, die zich bloot gaf als heftig
anti-papist en een voorstel tot wijziging
aan de hand deed, wnardoor de wel
terecht een twistappel geworden is. De
Oermania had nog altjjd gehoopt op
eene vredelievende oplossing, doch nu
de zaken zulk eene wending namen,
schreef het orgaan
„De slippendrager8 van den Evange-
lischen Bond zullen nog veel vreugde
beleven van hun drjjven, en de regee
ring met hen. Niet alleen het episcopaat
zal langer trachten in verzoenenden geest
het vraagstuk op te lossen, maar het
katholieke volk zal het ter hand nemen,
regeering gaan spreken. Zjj heeft den
slrjjd, z|j het onbewust, in t leven ge
roepen. Zij zal ook de oorlogskosten
betalen. Men heeft hel maar te zeggen
als men slr|jd wilw|j kunnen hem
uithouden, of echter do Pruisische Staat
het een tweede maal kan, betwijfelen
w|jWjj zullen het afwachten."
Aan hetzelfde orgaan wordt uit de
Rijnstreek geschreven,W|j, Katholie
ken, protestceren ten sterkste tegen het
ontwerp. Wjj laten ons onder geen enkele
omstandigheid een protestnntsche viering
van den Goeden Vrjjdng opdringen. W|j
zullen dien dag volgens oude zode door
brengen als den dag, die van alle dagen
des jaars het meest tot heilige droefheid
stemt, en als men ons daarbjj hinderen
will in onzen stillen arbeid, dan zullen
wjj in het scherpste conflict komen met
de politie, maar ons daardoor volstrekt
niet laten afschrikken. Zoo zien wjj en
nieuwen Kulturkampf heldhaftig tege
moet."
Intusschen blijkt, dat zelfs protestant-
sche bladen, geenszins met dezo wot
zijn ingenomende Kiilln Zlg., beschouwt
deze wet eenvoudig als de aanleiding
tot eene heroponing van den zoo hato-
ljjken Kulturkampf.
De toestand in Transvaal is gebleken
ernstig te zjjn. Van de Regeoring te
Pretoria ontving dr. Leyds, de gezant
van de Zuid-Afrikaansche Republiek
in Europa, en verbljjf houdende te
Brussel, Dinsdag het volgende telegram
..Richard Nicholls, kolonel, Georgt
Patterson, kapitein, Edward John Trom-
lett, Charles Edga, Ellis, John Allen
Mitchel, die beweren luitenant te zjjn,
James Trier en Hooper z|jn gisteren
gearresteerd op befiedigdo verklaringen
van drie Engelschen wegens hoogver
raad in zake aanwerving van troepen
om revolutie te vorwekken en met het
doel om het fort te Johannesburg in
bezit te nemen en de stad in bezit te
houden, totdat de Engelschn troepen
uit Natal ter hulp zouden zjjn gekomen.
Een hunner beweert te handelen onder
directe instructies van het Engelsche
departement van oorlog."
Nadere berichten melden, dat in ge
noemde stad de gevangenneming wegens
hoogverraad van de vermelde personen
groote ontroering bracht.
De gevangenen zjjn per extra trein, die
n het station te Johannesburg tot
FEUILLETON.
Maria helpt.
1) lk h«b ecu geleien, ioo verteldemjj mgn
vriend Hermen, de lendicbepuehilder, dat een
schilder, die eenume Blieken, zooale beide,
poelen of dnioen tot motieven neemt, daaraan
te kennen wee, dat bg een ziekelijk bestaan
moeit voorttleepen. Daarover heb ik eens har
telijk gelachen, Theodoor; wat ie deze nitspmek
toch eenzijdig I lk ook acbilder beideelreken,
poelen en duinen, meer niemand zal dnrven
beweren, dat de schilder Herman aan de een
ol andere ziekte Ijjdt I Waarom heet ik anders
de jolige Herman Neen, laten wjj de zaak wal
anders uitdrukkende acbilder, dio zjjne voor
beelden nil beide, moeras of duin neemt, geelt
daardoo. te kennen, dat bjj pas op, vriend,
ik spreek het groote woord kalm uit dat hjj
een brok ongerepte natnor, zooals dat nit de
band dei Almachtigen voortkwam, weet te vin
den ea op prijs te alclltn. Een brok ongerepte
Godanatnnr, vat je, Theodoor I En zoek en vind
nn ook daarin da reden, waarom ik in den af-
geloopen herlat mjj mal schilderdoos en schets
boek in de Belgische duinen begroef.
Haar daarom moei ge niet denken, dat hst
mjj ging als de wilde konijntjes, die de doinen-
reeks langs de Noordzee bewonen. Deze zorge-
looze diertjes graven eenvoudig met hnnne
voorpooten een bol in den zandbenvel en liggen
des dasgs, als ze in bnn hul zitten, onder bui-
zenhooge zzndmasso'z begraven. Qe moet ook
denken, dat ik alz een Zigeuner onderden
blooten hemel kampeerde in een met bloemen
bedekt dnindal. Neen, vriend, ik begroet mij in
eene visscherahut, zooals er zoo vele in de
eenzame duinen verzpreld liggen. En toch heea
het woord .begraven" bier eene juiste beleeke-
nis want bet buisje zonk bjjne weg in bet
stnilzand, rechts en links verhieven lich bleek
gele zandhauveli, met grijsgroene, spichtige
zsndhaver begroeid, en binnen in 't huisje be
stond de vloer nit louter zznd. Ojj kent mjjne
tevredenheid met weinig, sedert ik aoldaat ben
geweest en den oorlog heb meegemaakt; gjj
weet, dat ik mjj 't beet thuis gsvoel in een
ongekunsteld verkeerbeklsag mjj derhalve
Diet - integendeel. Hierbij dal het
visscbersgezin van Oorbeek, dat mjj onderdak
en kost verschafte, een dor beminnenswaardigste
en braafste was. Als vrome Katholieken, ver-
richUen alle leden des geiins,morgens,'s mid
dags en 's avonds bnnns gebeden, waarbjj vader
Karei met eene slem als van eentn scheeps
kapitein het voorbeeld gaf, ofschoon hij maar
een arme visecher was. De kleine Begga, een
lief zesjarig meisje met bruine krollen, helbrnin#
oog en en door do zoo gebruind gelaat, moest
altjjd hardop voorbidden en bty bet eerste woord,
de banden, lerwjjl ik
laD, een vrooiyken, tienjarigen knaa
snapte, dat bjj meer dan noodig was usar de
schaai met aardappelen loerde. Hjj bad ook
steeds ,o zoo'n honger", daar hjj don ganschco
dag in de duinen rondliep om voedsel voor
zjjue lamme konijntjes te zoeken, welke bjj in
lok naast de hut bicld, niet echter voor
gebruik, o neen» maar om er geld van te
maken, daar toch in geheel Vlaanderen een
uitgebreide handel in konijnen wordt gedreven.
noeder en vrouw des buizos, had
'oning, welke eigenljjk maar eene kamer
keuken, woonvertrek, slaapplaats,
was aaneen heel netjes versieid met
heiligenbeeldjes, bier Santjes genoemd. Alles
schuren zjjn in de duinen steeds bjj de band
de bedstede was door blanw- en roodgestreepte
gordjjoeo afgesloten eu op de vensterbank stond
ruiker in een groene aa-don kan. Waar ik
dan wel woonde, als het huisje maar een vor-
1 vraagt ge. Och, aan bst hoofdgebouw
bevonden zich meerdere „dependenties,bullen,
hondenhokken als ge wilt, gemaakt van aange
spoelde plaokeo, eon vingerdik met zwarte teer
bestreken, tegen de vernielende inwerking van
de zonte zeelucht. Hjju paleis wu gelukkig zoo
hoog, dal ik er rechtop in gaan en staan kon,
hetwelk ik Ie danken bad aan een omgekeerde
boot, die als dak disnde. Een ztk met zeegras
diende mg als bed, mgn eigen plaid als deken
ik bezat een lalel, een stoel en -- versche lucht
in overvloed, want doorvoor zorgden de spleten
wel in mjjoe bedstede.
De geil der Oorbeek fsmilio tnsschen twee
haakjes, bjj de bewoners der duinen geldt bel
bezit eener geit reeds voor eene zekere mate
van welstand gal mjj molk tjj de koffle
goed brood liet ik nit bet nabjjzjjnde dorp
komen, en bet middagolon, heel neljos en zin
delijk klaargemaakt, waa bast to gebruiken.
Wel was het allo degen aardappels mot visch,
illeenmet dezo afwisieling, dal lieden de aard-
ippelschjjren boven en de viachmolen onder,
:n morgen de vischmoten boven en de aardap
pels onder lagen. Overigens riep ik met veel
lerraaak mjjne in den oorlog opgedane bekend-
ïeid met de edele kookkunst in mjjn geheugen
terugmet spek-, uien- en azjjnssusen kwam
c hel middagmaal Ie bnlp, en wanneer ik versch
leeacli uit het dorp kou krjjgeo kleine Jan
ep gaarne eiken dag, met liloote voeten, do
itgerafelde linnen broei slechts door eeo eokele
bretel vastgehouden, om eena lo hooren dan
bakte ik beefsleaks, uoodigdo bet gohoole gezin
it, en dan hadden wjj een koningsmaal, meer
>g, want zulk eten was nog nooit op do lafol
er arme visschorsfamillo geweest.
Natuurlijk bracht ik den meeaten Ijjd in de
lineo en aan het strand door met schetsen.
O, vriend, hoe tooverachlig schoon zjjn die
schilderachtige Ijjnen der bemelgroepen, even
zoovele schoonheidsljjnendie llchtefleklen, als
de diepe goudglans van het daglicht of het pur
peren acbjjnsel der ondergaande zon de bleeke
zandheuvels tintten! O, boe lokten m|j deze stille
roosjes pralen en
het driekleurig viooltje geheele streken verwart 1
En deze kale, onafzienbare zandvlakten en iand-
tongon, welke lot ver in zee uitsteken, wolk
eene eenzaamheid hoeracht hier, wat eeno woes
tenij en toch, welk eene majesteit I Zjjn zjj niet
hel eenwig wisselend tooneel van komen en
vergaan, van dood en leven De golven der
branding werpen in eens duizenden kleine levende
is op het strand, trekken zich daarna
trouweloos terug en laten de wezentjes ten prooi
ie verzengende zonnestralen ol den gulsigea
snavel der maenwen dezelfde golven echter,
nooit ruatenamoe, werpen ook totkens en telkens
duizenden zandkorrels op het strsnd, welke,
door de zonnestralen opgedroogd, op de vleuge
len des winds landwaarts vliegen co, ncderval-
lond, de duinen vormen, dezen hescliotlingamuur
legen do woede dee oceaana, ale hjj, doorstor
men opgezweept, vergane sohepen en verdronken
schepsels tegen de kast slingert en zich een
zoekt te banen tot In het bloelende land
ivenden. By eiken stap, myn vriend, vond
ïlrekkende, boeiende, prachtige motieven
ik zwom ala hel war» In eeno zee ven lynen
en klearen en van dag tot dag geraakte myn
scheteboek meer gevnld. Zoo bad lk zoo wet
veken in de duinen doorgebraohl, toen lk
getuige werd van eon buitengewoon voorval,
zekeren avond, den 3üs!en September,
latum vergeel ik nooit, woedde een hevige
Ik zal n den loodkleurigen hemel, de witte,
bende meeuwen, het huilen ven den wind,
onderend geloei der strandgolvea niet schil-
want, gnlwog bekend, ik bad toen geen
en oor erroor, daar my slechts eene ge
dachte vervuld»: vlucher Kerel ven Oorbeek,
myn huisheer, bevindt zich to den storm I Eenige
dagen te voren weren de (loepen weder nltgt-
vareo voor de .groote viaschory", zooeli te
Ostende de kebeljauwvlsechery genoemd wordt.
Hut was de laatste der drie tochten, welke van
hel voorjaar lol einde Ooiober gehouden wor
den en die elk via tot H weken duren. Kik