Katholiek Nieuws- en Advertentieblad No 20. Zaterdag 12 Augustus 1899. Dertiende Jaargang. DE EEMBODE voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland, Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Yeenendaal en Zeist. Verschijnt eiken ZATERDAG. Abonneznenteprije per drie ramden i BureauBreedestraat, E 849, Amersfoort. Van 1 tot d regelsf 0.30 Franco per post f 0,40. Voor iederen regel meer- 0.05 Afzonderlijke nummers'. f 0,05. Uitgave van de Vereeniging De Eembode. Correspondenten en AdvertentlBn moeien uiterljjk Vrijdagavond voor 6 uro aan het bureau bezorgd zjjn. Drankbestrijding in Amersfoort (Ingezonden), Op de vergadering van Katholieken op 6 Aug. in het gebouw van den R. K. Volksbond alhier, waar het bezielend woord van den echt katholieken drank bestrijder Dr. Ariëns heeft weerklonken, is duideljjk gebleken, dat de Katholieken van Amersfoort van allen rang en stand praclisch belang stellen in de voor onze slad zoo gewichtige quaestie van Drank bestrijding. Het is nu eenmaal een treurig maar vaststaand feit, dat onze stad ontzet tend geteisterd wordt door het misbruik van alcohol. Niet alleen dat er hier zoowel onder mannen als vrouwen velen gevonden worden, die bekend staan als groote dronkaards, maar de drinkgewoonten onder werklieden en burgerij zijn ook zoo toegenomen, de borrel onder den vorm van bittertje, liqueur en grog is een zoo integree rend deel van het Amersfoortsch leven, in herberg, sociëteit, winkel en huis kamer, dnt bet voor velen uiterst moei lijk is bij zoo overvloedige aanbieding van den verleidelijken alcohol, de grens der matigheid nooit te overschrijden. - Wanneer wij om ons heen zien de ijzingwekkende daden door den diep gevallen dronkaard verricht, de ver kwisting zjjner goederen en de daarop volgende bittere armoede, dentwisten de tweedracht in zijn huisgezin en de daaruit noodzakelijk voortvloeiende verwaar- loozing van de opvoeding zijner kinde ren, zijn dikwerf vreeselijken dood door ongeluk of zelfmoord, dan mogen wij niet vergeten, dat de eersle stap van dien dronkaard op den weg der mis daad geweest is het volgen onzer he- dendaagsche drinkgewoonte, het grijpen naar den geregelden borrel des morgens en des avonds. Daarbij komt nog, dat zelfs het zeer matig maar geregeld gebruik van alcohol voor vele werklieden en kleine burgers een geldelijke uitgave vordert voor een genotsmiddel, een weel- de-artikel, wat hun inkomen niet toelaat, FEUILLETON. Diek en de Reeberebnnr. Slim 01 je slim mooi zjjn f Dat belool ik je; bet werkje fan diamanlgraveo moge moeilijk tjjn, er als bandelaar op passen is on eindig veel lastiger. Je moet letterlijk altjjd en eeuwig, dag cn nacht, op je qnl-vive zijn. Mjjn vriend Buil, die, terwijl hij dit reide, niets vrooljjk lachte, was een van de grootste juweliers uit een groote provinciestad. Of ik ooit ben beetgenomen vervolgde bjj; zeker, ik ben geslagen en meer dan eens. Daar je nu toch weet, wat ik niet graag aan iedereen vertel, wil ik je ook mededeelen, hoe ik bet slachtoffer van twee der gevaarlijkste en geraffineerdste oplichters werd. Het was hst badseizoen in B. en een groot aantal vreemdelingen wes voortdurend in die slad om van zee-en luchtbeden le genieten. Er waren heel wit rjjke lieden onder, die vrij «*r- dig mjjn winkel bezochten en nn en dan el wat kochten. Op een mooien, warmen Augustusmiddag wa ren al mjjn bedienden nit en zat ik zelf achter de toonbank. Het was te warm voor de menschen om inkoopea te gaan doen en ik dacht, terwjjl ik de verlaten stralen iokeek, dal ik evengoed mgn winkol kon sluiten, om aan het strand wat lucht te scheppen, als opgesloten blijven in mijn warmen winkel. Terwijl ik zoo zal le droomen, ging in eens de deur open en zag ik ore elegant gekleed en bun maatschappeljjken vooruitgang geheel belet. Een huisvader met een inkomen van 7 it 8 gulden in de week, onttrekt veel te veel aan zijn huisgezin als hij van dat inkomen iedere week één gulden aan drank verbruikt. Al is zulk een man nooit, wat men noemt onbekwaam, toch maakt hij in zyn po sitie misbruik van alcohol, omdat hij aan dat genotsmiddel meer uitgeeft, dan zijn inkomen hem toelaat. Wanneer het dan waar is, dal hier in Amersfoort door het voortdurend toenemen onzer drinkgewoonten velen het slachtoffer worden van een abso luut misbruik, en anderen, ofschoon geen dronkaards, toch betrekkelijk te veel geld offeren aan het genotsmiddel al cohol, dan moeten wij trachten, willen wij aan waarlijk practische drankbe strijding doen, de drinkgewoonten te veranderen, te verbeteren. Een dronk aard bekeeren en redden, zeker dal is een schoon en verdienstelijk werk, maar veel ingrijpender worden onze pogingen len goede wanneer wij onzen strijd rich ten tegen datgene, wat dien man tot dronkaard gemaakt heelt. De groote Thomas k Kempes zegtConsuctudo consuetudine vincilur. De eene gewoonte moet door de andere overwonnen wor den. Als wij dus hier gebruiken en gewoonten vinden, die helaas zoovelen langzamerhand brengen tot misbruik van alcohol, dun moeten wij als prac tische drankbestrijders ons krachtig aan een sluiten om tegenover die verkeerde gewoonten le plaatsen en langzaam in le voeren andere goede gebruiken, die de gevolgen der eersle meer cn meer doen verdwijnen. Het invoeren nu van goede gebruiken is een werk, waar voor noodig is vaste overtuiging, krach tige aaneensluiting, en een taai geduld. Wil de stad Amersfoort dus de ellende der jeneverplaag binnen hare poorten eenigszins zien verminderen, dan moeten hare burgers eerst overtuigd zijn van het feit, dat het gebruik van alcohol bijna in alle kringen te groot is, dan moeten de burgers, die van goeden wille heer binnenkomen. Zjjn jas was van zeer fijne stof en de coupe onverbeteljjk. Hjj was lang, met een knap gezicht, droeg een sneeuwwit boord en een gouden lorgnet. Hjj kon alles zjjn, een bankier, oen parlementslid, een predikant, maar dit eene 'stond vast, die man was een gentleman. Ik was in een oogenblik voor hem ingenomen en wachlte tot hjj zou beginneo. Gjj zjjt mjj gerecommandeerd, meneer Buil, geloof ik? ik boog door de firma Blank en Blankely. Ik heb vernomen, dal gjj het best gesorteerd Z|jl ia juweelen bier in de slad. geheels land een grooler hoeveelheid steenen van allerlei soort en kwaliteit in voorraad heelt, antwoordde ik. Om u de waarheid le zeggen, ging hjj voort, ben ik hier mul mjjn 'ochtertoevallig ontmoetten w jj hier haar verloofde, die uit Egypte is teruggekeerd, waar bjj mooi promotie heeft gemaakt. Zjjn verlof is evenwel maar van zoo'n korten dunr, dat er niet aan valt te denken de huwelijksvoltrekking dier beide menschen in Londen te doen plaats hebben. Ik heb er in toegestemd, dat hel huwelijk hier zoo spoedig mogelijk zal worden voltrokken. Mjjne dochter is al wat ik op do wereld heb, en daar ik weet, dat zjj zooveel van juweelen hoodl, wil ik haar die geven. Bovendien, juweelen zjjn alljjd een goede geldbelegging. Komaan, laat mjj nu eens zien, wat gij alzoo hebl I Ik deed mijn best om alles, wat ik maar moois bad, to toonendoosje na doosje over handigde ik don heer, eo boewei hg alles stok zjjn, zich krachtig vereenigen, om in hunne omgeving die gewoonten af te schaffen, waardoor zoo velen ten val kwamenen al zien zjj dan ook in den beginne niet aanstonds veel succes, al blijkt het, dat de eerste maanden of jaren het getal der volslagen dronkaards niet veel vermindert, wanneer zjj vol houden met standvastigheid, de oude gewoonten weren in hunne omgeving, de nieuwe betere gebruiken doen wortel schieten, dan kan het niet anders, of daar, waar 'e bron en oorzaak zoo krachtig wordt aangetast, zal ook in de gevolgen weldra verandering te be speuren zjjn. Wat nu de katholieke drankbestrijding in het bijzonder betreft, mogen wij zon der vrees voor overdrijving beweren met Dr. Ariëns, dat de kern, het krachtig middelpunt van die boweging ishet ,Kruisverbond," die vereeniging van ge heel en gedeeltelijke onthouders, die door woord, invloed en eigen daad den verdcrfelijken alcohol trachten te weren uit de drinkgewoonten van ons dagelijksch leven. Maar ook die Katholieken, die geen ledfii i jjii ill m i —nijgingkunnen toch op practische en krachtdadige wijze de beweging der katholieke drankbeslij- ding steunen en bevorderen, ja zelfs zoo noodzakelijk is die steun, dat een kruis- verbond, al telt het ook vele leden, bijna geen nut kan stichten op eene plaats waar het de sympathie en den steun van niet-lcden mist. Met een enkel woord zjj hier aange stipt, hoe enorm veel de katholie ke werkgevers en winkeliers in Amers foort de beweging van drankbestrijding kunnen bevorderen, door b.v. gezamenlijk sommige gebruiken af te schaffen, waar door zij tol nog toe gedwongen waren aan ondergeschikten of klanten een borrel jenever aan te bieden. Zooals nu de toestand is, zijn er hier b.v. winke liers, die inwendig met tegenzin een borrel aan goede afnemers aanbieden, daar zij maar al te goed weten hoe velen dier afnemers nu vele inkoopen op den marktdag .afleggers'' worden, maar voor stuk in verschillend licht bekeek, was er schjjn nog schaduw van een 7an die ver- dachto bowegingen, welke wjj, handelaars, zoo goed kennen, Ten alolte begon lijj te kiezen een paar oorringen voor 60 p. st., een bracelet 100 p. st., een broche 35 p. at., een diamanten riog met groolen eleen iO p. at. en een speld van 30 p. st. Al deze voorwerpen waren steenen van het zuiverste waterbjj elkaar voor 345 p. st, Het was een goede dag voor mjj. Mjjo klant was niet gemakkelijk op liet punt van inpakkende etuis vond hjj veel te leeljjk en te grot eD hjj was niet tevreden vóór ik de steenen in afzonderlijke etuüjes bad gelegd met gouden plaatjes, wat bjj elkaar de rekening nog 39 p. st. hooger maakte. Toen dit geschied was on terwjjl ik mot het inpakken bezig was, was do heer doende met een groote lederen portefeuille, waarin bjj naar papieren geld zocht. Ik ovorhandlgde hem liet kleine, maar kostbare pakje, benevens de reke ning, die ik, zcoals dat steeds gewoonte is, liet voorgaan, waarop de klant een checqne en eenigc banknoten deponeerde. Bjj elkaar was er 345 p. sl. Nadat hjj de reusachtige porte feuille weer in zjjn borstzak had geborgen, baalde hjj een kleine beurs voor deu dag. waaruit bjj de rest van zjjn schuld betaalde. Na in alle zakken gezocht te hebben, vond hg, dat hg een halve kroon tekort kwxin. Ik haastte mg le zeggen, dat er dat nieta op aankwam, en dal ik voldaan was. Noen, meneer, zeide rugn klant, zaken zgn zaken. Ik ben niemand «eo cent schuldig. Eo toch meenen er niet builen te kunnen dien borrel aan te bieden, daar bjj wei gering de klanten gaan naar een anderen winkel, waar misschien eveneens met tegenzin aan goede koopers een glaasje wordt geoffreerd. Bij zulk een toestand is maar één oplossing mogelijk, en dat is samenwerking dier winkeliers, een parige afschaffing der klanten-borrel-ge- schie lenïs. Dan hebben de klanten geen reden tot weglcopen, de winkeliers steken de onkosten van dien borrel, als winst in hun zak, en het inkoopen der noodige arti kelen zal niet kunnen leiden tot soms treurige gevolgen van drankmisbruik. Een andere krachtige medewerking is de ftnanlieele steun der burgerij, by die zaken der drankbestrijding, welke geld kos ten het verspreiden van goede lectuur onder het volk door propaganda-clubs, het oprichten van volks-koffie-huizcn, het openstellen van goed nachtlogie's voor vreemde werklieden, die nu hun toe vlucht moeten nemen tot jenever-holen Op het einde van de vergadering van 6 Aug. werd door een der aanwezige Katholieken de opmerking gcmaakl.dat op deze vergadering, die belegd was met het doel om middelen te beramen tegen het Drankmisbruik in Amersfoort, bijna uitsluitend gesproken was over het „Kruisverbond", terwijl toch zooveel ande re hulp in deze zaak ook van het grootste belang is. Is deze spreker de tolk van vele goedgezinde katholieke burgers van Amersfoort, dan zien wij met blijdschap den tijd gemoet, dat in drukbezochte vergaderingen Amersfoorts katholieke burgers bijeenkomen, niet zoozeer om schoone woorden te hooren maar om daar te besluiten tot daden van onderlinge sa menwerking, die voeren tot vooruitgang van onze slad op zedelijk en maatschappe lijk gebied, door een edelmoedige, prac tische drankbestrijding. BUITENLAND. De ministerieele crisis in België is, tot genoegen van de meeste partijen, opgelost. De Smet de Naeyer is er in weer begon bjj le zoeken naar klein geld. Het viel mjj toen in 't geheel niet op dat bjj geen banknoot wisselde, hoen tl ik had gezien, dut hjj er nog verscheidene in zjjn portefeuille had. Terwjjl hjj nug steeds zocht, en terwjjl ik mjj bezighield met te trachten niet op hem te letten, zag U een tamelijk net gekleed, nog al dikke man voor do deur op en neer loopen. Toen kwam hjj voor hot venster staan, drnkle er zjjn oens legen cn gluurde naar binocu. Zjju volgende beweging was den winkol binnen le treden en voor do deur te gaan staan. Toen zuchtte hjj, hljjkbaar van genot, en nn mjj een toeken van verslandhouding te hebben toege worpen, fluisterde hjj Ben ik nog op tjjd? Hjj slapie toen op mjjn eleganteo klant toe, die al dien tjjd zjjn rug uaar hem gekeerd had en gaf hom een stevigen slag op zjjn schouder. Zoo Dick, je oude kunstje weer, hè? De heer keerde zich om, werd lood en wit en scheen met stomheid geslagen, Wat mjj be- trelt, ik kookte van woede, Wat moet dat vroeg ik. Wal heb je hier te maken cn injjn klanten lustig te vallen Wie zgt gü> mjjnheer V Eeu klant, ja dal kennen we. Eon mooie klant, en wat mjj betreft en wal Ik hier le maken heb, zal mjjn kaartje u wel zeggen j dan zult n wel bcgrjjpen, wat ik wil. Ik heb met uw kaartje niels te maken, beer beeft mjjn juweelen gekocht en ze betaald, - hjj beeft ze betaald, meneert en ik keek gezlaagd eene politieke constellatie samen te stellen, die aanstonds met instemming werd begroet. Het nieuwe Kabinet bestaat uit de volgende leden De Smet de Naeyer, minister-prezident en tevens minister van Financiën en Openbare Werken De Trooz, van BinnenlandBche Zaken Van den Heuvel, Justitie gene raal Cousebant d'Alkemade, Oorlog De Favereau, Buitenlandsehe Zaken; baron Van der Bruggen, Landbouw en Liebaert, Nijverheid, Arbeid en Spoorwegen. Wat dit kabinet in' de toekomst zal geven moeten wij afwachten dit is al thans zeker, dat het een wetsvoorstel tot invoering der evenredige vertegenwoor diging heelt ingediend. Wat de invoering van persoonlijken dienstplicht aangaat daaromtrent zegt de Dien Publicdoe lende op de voorliefde van generaal Cousebant d'Alkemade voor den per soonlijken dienstplicht .Het ministerie De Smet de Naeyer is en zal blijven een Katholiek ministerie evenals de vroegere regeering. Het ver schilt daarvan onder politiek oogpunt alleen daardoor, dat het geroepen is om het probleem der kiesrechthervor ming op te lossen in den zin, die het meest overeenkomt met het duideljjk uitgesproken verlangen der publieke opinie. Dat is zijn speciale laak. Zoolang wij niet begiftigd zullen zjjn met een nieuw kiesstelsel, kan er dus geen Bprske van zijn, op de agendB der Kamer een zoo belangrijk onderwerp te plaatsen als de radicale hervorming van onze militaire wetgeving. Bjj elke poging, die zou worden aangewend, om een zoo gewichtige discussie praematuur te ope nen, zou men noodzakelijk telkens de prealabele quaestie stellen. Niets kon dus een minister van oorlog, al ware hij ook voorstander van den persoon lijken dienstplicht, zooals de heer Van den Peereboom zelf, verhinderen de erfenis van dezen minister te aanvaar den en zich met de leiding der hoogste leger-admini'tratie te belasten." Ook du leden van het afgetreden kabi net-Van den Peereboom hebben aan De Smet hunnen stem beloofd, terwille van de eenheid onder de leden der rechter zijde en van de rust des lands. Niet zoo de socialisten Van der Velde en Journez, die alleen willen samenwerken indien het algemeen stemrecht triom feert, voorafgegaan door kamer-ontbin ding of referendum. Alleen Woeste, de afgevaardigde van Aalst, blijft zich ver zetten en hield dezer dagen eene heftige teur van de recherche"maar ik gaf me nog niet gewonnen. Ai waart gjj een dozjjn recher cheurs, dan hebt gjj nog dezen heor in mjjn winkel niet le beleedigen. Jan, en lk keerde mjj tot den loopjongen, roep eens een agent. Roep er voor mjjn part drie, zeide de indriogermaar Dick, en nu sprak hjj deu heer aan wil je bedaard meegaan, ja ol neen Oordeel over mjjo verbazing, toen ik mjju klunt eon gomoeneu vloek lusschen zjjn landen boorde mompelen. Je hebt mjj nu eenmaal, waarom tegen te sproken Toen liet bjj zjju masker vallen en nu zag ik pas wat ecu ge- Ziet u meneer, zeide de rechercheur ver klarend tot mjj, dat is diamanten-Dick, de gladste baas, in dezen tak van oplichting. Ik ken zjjn streken on zag hem binnengaan, en ik meen to mogen zeggen, dat u daar inderdaad medo tevroden moet zgn. Wat hjj u heeft botaold, kan heel beat in orde zjjn, hoewel ik het zoo direct maar niet gelooven wil. In allen gevalle heeft men hem voor clteljjko andere zaakjes ia een paar andere steden noodig. Om to zeggen, dat ik verbaasd was, is veel le weinig. Ik was zóo ontsteld, dat ik mjjn hcofd geheel en al verloor. Laat mjj nu eens zien, wal hjj u hoeft betaald zeide de rechercheur, eu ik overhan digde hem cheque en banknoten. Mooi, ging hjj voortik zal er zorg voor dragen tot op het bureau en, zjju hand in den zak van den schurk stekend, ik zal ook zorgen voor deze juweelen, dan weet gjj, dat allu in

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1899 | | pagina 1