Katholiek Nieuws- en Advertentieblad No 24. Zaterdag 9 September 1899. Dertiende Jaargang. DE EEMBODE voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland, Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist. Verschijnt eiken ZATERDAG. Abonnementsprijs per drio n Franco per post Afzonderlijke nummers f 0,40. f 0,05. BureauBr eedestraat, Hl 349. Amersfoort. Uitgave van de Vereeniging De Eembode. Prije dar Advertentitni Van 1 tot G regelsf 0.1)0 Voor icdoren regel meer- 0.05 Curraspondentl*n en AdverleoliPn inoelen uiterlijk Vrydsgavond voor 6 urn san hot buresu bezorgd zjjn. Waarheid tegenover dwaling. I. Het is een onloochenbaar kenmerk, een feit, dat iedere dwaling met een zeker praalvertoon, met onbeschaamde vrjjheid en brutale driestheid optreedt op 't tooneel der wereld, niet het minst in onze dagen. Vertoon is haar noodig tot publiciteit, en meer nog de uitwendige schittering, omdat zij de inwendige schoonheid der waarheid mist, derhalve alleen door hel 'uitwendige verlokken en verleiden kan en zich uit breiden, wat natuurlijk het doel is van haar streven. De brutaliteit ligt in het wezen der dwalingwanneer men zich niet ontziet om opstand te prediken tegen God, de Waarheid zelve, hoe zou men dan nog Zjjne schepselen ontzien, de menschen, die God beljjden als de Bron der Waarheid. De kinderen der duisternissen zijn listiger dan de kin deren des lichtszij weten ook de huik zoo noodig naar den wind te hangen. In onze dagen is dit echter niet meer noodig. De dwalingen hebben zoozeer de wereld overstroomd, zoozeer de geesten ver duisterd, zulk een begripsverwarring ge sticht, dat men openlijk de dolzinnigste theoriSen, de grofste zedeloosheden, de afschuwelijkste beginselen verkondigen kan om volgelingen te vinden. Boven dien, is men vrjj om zijne leer te ver kondigen in woord of in geschrift, zonder vrees voor de strafrechterlijke macht, gewaarborgd door de vrijheid van druk pers. De onbeschaamdheid heeft de vroegere eeuwen overtroffen. Te vergeefs zoekt men in de geschiedenis naar een tijd perk, waarin men zóó stout durft op te treden tot nlgeheele vernietiging der bestaande orde. Wjj willen hier zwijgen van de onrechtvaardige en verwoede bestrijding der Kerk, maar liever wijzen op die, welke men richt tegen Staat en maatschappij. Alle staatsgezag wordt verworpen, de souvereine macht des volks verkondigd, de revolutie gepredikt 'e-heerlijkl als het middel om tot de volkssouvereiniteit te komen. Boud weg beweert men geen onderscheid meer tusschen rangen en standen, al len z(jn gelijk; geen verschil meer tus schen kapitaal en arbeid, de aarde met hare vruchtbaarheid behoort aan de gemeenschap-, geen eigendomsrec hl meer, 1 communisme Onbeschaamd treedt alle zedelijkheid onder de voeten door het malthusianisme, wat, helaas, hier te lande prijkt met de koninklijke goedkeuringmet de theorie der vrije liefde, waardoor de band des huwelijks verbroken wordt, het huisgezin en des- zelfs grondslagen verwoest en het nienschdom verlaagd tot wilde woud- dieren. Zelfmoord wordt als heldendaad geprezen, de schandelijkste misdaden verheerlijkt, de koningsmoord tot de wolken verheven, en de misdadigers, die het rechtvaardig vonnis ondergaan, als martelaars vereerd, en hunne graven met eerekranzen en monumenten gekroond. Tegenover de schaamteloosheid der dwaling staat de waarheid der Katho lieke Kerk. De waarheid des Christen- doms is uit haren aard ootmoedig en bescheiden, zedig en zachtmoedig, lief devol en toegevend. In dit lichtgewaad gekleed treedt de Kerk op tegen de dwa- ing; geheime kuiperijen en intriges zjjn laar vreemd: geheime hinderlagen en plannen, in de duisternissen gesmeed, kent zjj nietzij haat de duisternis, z[j bemint en zoekt het licht. De strijd, dien zij te voeren heeft, geschiedt niet inet geweld en macht van wapenen, - met het kruis, het hoogste symbool der liefde, trekt zjj op, Christus den Gekruiste predikend, de Waarheiddie de geesten overtuigt, de IAefde, die de harten verovert. Zoo tracht zij haar rijk over de dwaling te doen zegevieren, met moederlijke liefde de arme dwa- lenden op te nemen in haren schoot, hen voerende van het rijk der duisternis tot het rjjk des lichts; van het on reine vuur der laagste hartstochten tot zuivere vuur der goddelijke liefde. De liefde, de koningin der deugden, is het bijzonder kenmerk der Bruid van Christus; gelijk haar Bruidegom om spant z|j in hare liefde de gansche wereldgelijk Christus Zjjne beuion, zoo bemint zij hare v(jandun en bestrij ders dageljjks zendt zij hare gebeden voor hen ten hemel. Zoo toont zjj tegenover de haat der dwaling, die de banier draagt van ruw gewold en vervolging, van verdelging en verwoes ting, de heerlijke banier, waarop in on vergankelijke letteren geschreven staal heil, redding en verlossing. Meenen wij echter niet, dat het haar mangelt aan kracht. Volgens de wereld staat zij weerloos en zwak. Vandaar be grijpen wjj, hoe hare vervolgers iinmcrde hoop koesteren, dat hunne aanvallen zul len gelukken en dat zjj haar zullen vernieti gen. De goschiedeni* achter leert ons geheel iets anders, deze wijst ons op een onaf gebroken zegetocht te midden der bloe digste vervolgingen, welke zelfs bjj de vijanden het vermoeden moesten wekken, dat hier eene hoogere kracht medewerkte, dan die, waarover de wereld heeft te beschikken. Voor ons, Katholieken, is dit geenszins een geheimwij kennon het woord van haren goddelijken Stichter,Üc poorten der hel zullen haar niet overweldigen!" Als hoog opgezweepte golven hebben dwaling en vervolging elkander opge volgd en de Kerk gebeukt, maar de rots van Petrus stond onwrikbaar Rijken zag zjj opkomen en verdwijnen, ketterijen hel hoofd verhellen en on dergaan, zjj alleen bleek te midden van de sterlljjkheid de onsterflijke. Dit is dc bewonderenswaardige kracht der waar heid, waarvan zij de draagster is en de verkondigsterzij heeft de woorden ont vanger. van de Waarheid zelve, die verzekerd heeft„Hemel en aarde zullen voorbijgaan, maar Mjjne woorden zullen niet voorbijgaan" geen letter of jota zal daarin worden veranderd, ongeschonden zal zjj het Evangelie verkondigen tot de voleinding der eeuwen. BUITENLAND. Nu dc kanaalwolton in den Duitschen Rijksdag met groote meerderheid ver worpen zijn, in weerwil van 's Keizers uitdrukkeljjken wil tot aanneming, komen de gevolgen. Volgens do llumb. Corr. is Graaf Limburg-St;rum, do aanvoer der der rechterzijde in zake do oppo sitie togen do kanaalwotton, van do holljjst geschrapt. Men ziet hieruit, dut het den Keizer ernst wordt met zijne bedreiging maar ol deze de weg is, om mannen van karakter en gevestigde over tuiging, te winnen of te intimideeren bljjit do vraag. Do Minister van Eerediensl Van Bosse is op verzoek vnn zijn ambt ontslagen, met behoud van titel en rang als Minis ter van Staat en met toekenning van de kroon bjj hot grootkruis vau de orde van den lioodcn Adelaar met eikenloof. Tol zjjncn opvolger werd benoemd de opperpresidontSludt. Ook VondorRecke, Minister van llimienlandsche '/aken, is op verzoek eervol ontslagen met behoud van titel en rang als Minister van Staat en mot toekenning van het grootkruis van de orde van den Uooden Adelaar met eikenloof. Vrjjheer Hhcinhabon, ro- goerlngspresident, is hem opgevolgd. Hij het te Straatsburg gehouden feest maal hield de Keizer oen tonst op het Rjjksland. Hij betreurde, namens du Keizerin, dat deze niet aanwezig kon zjjn. Dankbaar herdacht h(j, de sedert de dagen van zjjn grootvader steeds warmer wordende ontvangst, en wees op den grooten vooruitgang en den bloei van het Rjjksland, dat ingezien heelt welk voordeel dc samenvoeging met hot Rjjk heeft opgeleverd. Hjj eert het gevoel van de oude gone- ralies, voor wie het moeiljjk is, zich in de nieuwe locstanden te voegen, en dankl voor de hartelijke ontvangst door de jonge generatie. Voornamelijk verzoekt hjj do hecrcn der Kerk, om de achting voor de Kroon en het vertrouwen in de Uegeering te helpen bevestigen, De hnrlcljjke ontvangst loont, dat het begrip heorsehl, dat het Kyksland „sub umbra alarum" van den Rijksadelaar zich veilig gevoelt en de hoop koestert, dal het onverstoorden vrede vinden zal. .Wjj zullen doen, zegt de Keizer, wat wjj kunnen om den vredo te handhaven. En dat gij er voordeel van zult hebben, daarvoor zal ik zorgen." Do toestand in Transvaal bl(jft on zeker. Den commandanten en voldkornots is bevel gezonden zich op alle gcbeurl(jk- hodon gereed te houden en de burgers tu waarschuwen. Do to Pretoria wonende Duitschors bobben der Tranmulsche Hegeoring hunnen steun beloofd bjj het uitbreken der vyandol(jkhcden. Naar later wordt gemold, moot de Regeering van Transvaal besloten heb ben, huur aanbod van kiesrecht nav(jf- jnrig verbl(jf in 10 trekken. Hierin meent inon duidelijk te zien, dal Transvaal op hot punt is dc vijandelijkheden te be- glnnon en dc krijgswet af te kondigen. Door velen wordt dan ook de oorlog onvermijdelijk goacht. Na lang dralen heoft toch de Portu- geesche Hegeoring er in toogestemd do voor Transvaal bestemdo ammunitie uit do Uologoa-baai te doen transporteoron, Naar auuleiding hiervan meldt de offici euze Seri. Corr..Dat de Portugeesche Rcgcering het besluit heeft genomen den doorvoer van wapenen en ammuni- tio voor Transvaal te Dolugoa-bani toe te laten, is te danken aan opmerkingen door de keizerlijke Regeering gemaakt aan het kabinet te Lissabon en waar- schjjnljjk ook aan eene mededeeling van Duitsche zjjdo, dat de eischcn vim schade vergoeding, gesteld door Duitscho han delshuizen en particulieren, steun zouden vindon bjj do Regeering te Berlijn." Naar gemeld wordt kan de Regcering van Transvaal rekenen op 30000 Trani- vaalsche en 20000 Üranjo-Vrjjstaatsche strijdbare mannen, met zeer veel ammu nitie en bewapend meest allen met uit stekende Mausergeweren. Voorwuar geen kleinigheid Engeland mag zich dun ook wol eens tweemaal bedenken, alvorens dergelijke keurtroepen aan te vallen, daar het reeds vóór enkele jaren tot z(jne schade en schande heefi konnis- gemaakt met de, volgens Engeland, on beschaafde on stijfkoppige Boeren. Het getuigen verhoor voor den krijgs raad te Hennes is Donderdag geëindigd. Nadat de zitting, die ruim een hall uur is geschorst, heropend is, neemt do ro- geerings-commiasaris Carrière hot woord tot het nemen van zjjn requisitoir. Op het oogenblik waarop de regeerings- commissariii Carrière opstaat, staan alle officieren op, groeten den krjjgsrand en verlaten, ovoroenkomstig het bevel van den minister van oorlog, de zaal om naar hunne garnizoenen terug te keeren. Carrière herinnert aan het arrest van FEUILLETON. De Pastoor van Vols. 4) Laat in den avond strompelde een oude boerin door de 9traten der stad en vroeg naar „de Keizerskroon" hel kwartier van den bevelvoe- renden generaal. Hel met rimpeli doorgroefde gelaat scheen als versteend door de smart en hare oogen waren rood van het iveenen. Zonder op to zien wilde zjj den schildwacht voorbij en door de dear bet hotel binnengaan, doch de soldaat wees de oude vrouw barach terug. ,Ik moet terstond den generaal spreken, laat mjj daarom tot hem door, er hangt misschien een menschenleven van af." .'I Sp(jt mjj, maar het is legen het consigne I" antwoordde de schildwacht wat minder ruw, want de onde vronw met den droovigen blik boezemde hem medelgden in. ,Om Godswil, laat mg door," smeekte de boerin angstig, den soldaat by den monw grij pend. Op dit oogenblik kwam een deftig rijtuig aangereden, dit voor bet huis stil hield. De schildwacht duwde de oude vrouw op zijde presenteerde het geweer. De echlgonoote van den generaal steeg alt bet rijtuig,- zij juist terng van een rij toertje. In het voorbijgaan viel haar oog op de vrouw, wier door si gebogen gestalte haar medelgden opwekte. „Wlezgt gij, en tot wien wilt gij?" vroeg de lar den generaal, die hem veroordeeld beeft .Arme vrouw 1" sprak de dame deelnemend, k heb medelgden met o, maar toch zal hel weinig baten, daarby is mgn man ook niet thuis. Maar kom maar mede, al kan ik hierin ook niets veranderen, zon ik toch gaarne iets naders van den gevangene willen weten." ygend volgde Barbara de voorname dime de met een looper bedekte trap naar hel rgk gemeubeleerde vertrek. Zy had echter geen og voor al hetgeen haar omgat, haar oog blikte ol angel nuar haar. die de echtgenoole was an den man, die haren broeder veroordeeld ad. Zacht, bgna toonloos begon zjj.Och, me- het k .Ik b. i, dat zy myn braven, onachul- digen broeder willen dooden. Wat heeft by u dan toch gedaan, dat gg zoo wreed legen hem zy t Gg toch schgnt goed en braaf te zjjn, zoo iets zoll gjj toch niet toelaten. O, gg laat my mot den generaal spreken, niet waar, opdat ik hem zelf smeek voor mgn armen broeder 1" .Arme vrouw 1" sprak de echlgenoota van den generaal met diepgeroerdo slem. .Welk een zwaar lot is het nwel Indien ik iata voor awen broeder kon doen, soa nieta on beproefd biyveo. Ook heb ik mijn man reeds nachten te bewegen, den grijsaard ta verscboo- neo en genade voor recht te lateo gaan, maar tevergeefs, want de krijgsraad moet gegronde herrijzen van schold van den kapelaan hebben. Het is echter ook onbegrijpelijk, hoe nw broo der op zjjneo leeftijd nog zoo onbezonnen kon zjjn, de homo op te hitsen so lot bet grijpen de wapens aan te sporon.hy, als kapelaan l toch zjjoen plicht konnen. Hoeft dan de geestelyke overheid hen niet teruggehoudon van dergelyke oproerige taal?" Barbara zag de dame Wezenloos aan, zoodal deze haro vraag herhaalde, Daarop achudde zg vorwondord haar hoofd en sprak.Wat a daar zegt, begrijp ik nlsL Mgn broeder is pastoor en heelt derhalve gean overheid dan Monseigneur den Bisschop. En mjjn broeder zou -Je boeren opgehitst sn aangezet hebben tot don atrijd V Wio dat durft beweren is een aartsleugenaar. Ga naar VAla en laat daar een onderzoek instellen, dan zal da waar heid spoedig blgken." De generaalsvrouw had verwonderd toege luisterd .t'aatoor, pastoor," herhaalde zy pein zend, .boe heb ik bot nu, en Loula sprak van een kapelaan van Vals, op wien roods laag jacht gemaakt werd." Met heilige schreden ging zy het vertrek op en neer en beproefde den draad te vinden in deze duistere zaak. Intnsschen volgde Barbara's amarteiykc blik haar overal, het kwam haar voor als hing van deze edele dame het lot baars broedora af. Plotseling bleel de dame voor haar staan on sprak op zenuwacbllgen loon„Goede vrouw, gy ziet er niet uit, dal gy lot liegen in staat zyton ik geloof owe woorden. Toch komt uw getuigenis niet overeen met wat heb. Ik ben geheel in de war en moot eorst sens kalm over alles nadonkeo. Ga nu hoen, maar bljjf in de buurt, ik zal er voor zorgen, dat gü en don veroordeelde kan geaclilodon, zal gebeu ren, daarop geel ik u myn woord I" Barbara drukte de haar toogeatokon hand met warmto, keek de dame nog eens sineekend aan en ging heen, door eene dienstbode voorafge gaan, dia op liet schollen liurcr mevrouw was Toen de boarin vertrokken was, verviol da achlgonoote vin den generaal in diep gepeins over het gehoorde. Uoiluiteloos schudde zjj liet hoold, hier wua leis, wat haar duister eo onlie- grUpeiyk was. Op dat oogenhlllt presenteerde do schildwacht het geweer, Baraguey d'Hilliers was Juist thuis gekomen. Jeaouelle liet Irnrnn garnaal verzoeken terstond b|j haar te komen en een oogonblik later trad do zoo gevreesde man in de kamer zljnor vrouw. .Gy wonachtet mjj Ie aprekea?" vroeg lijj goedig, /.go gelaat nam echter een donkere uitdrukking aan toen zyno vrouw weer begon te prutco over den oogolukkigon geestelijke en hem vertelde, wat zy wist van do zuster des veroordeelden, HU maakte een afwyzend gebaar. .Oenoeg! Doze menach heelt my reeds ge noeg orgernis en verdriet berokkend. Ik begryp, dal er zeer vool aan dozen geestelUke gelegen ligt. Het geheels gemeentebestuur heelt my al gonoeg aan myn hoold gemaald en my goapro- ken van de dreigende houding dar burgerij. I* belachelijk 1 We' blijft wet! Het ia uitgemaakt, dat de kapelaan van Vals schuldig is, ik zelf krügon van do schuld des ougelukkigen." Sineekend vatto z(j haren mao by de hand. .Kom, ge zUt eene kleine zottin," zoide hij en weerde haar van zich, godcelteiyk gewonnen door haren ijvor. .Ik zal u echtor uw zin geven, nis ge mil belooft, u in 't vorvolg niet meer mol politick ol dorgoljjko te bemoeien," De generasl verwijderde zich en kwam spoe- dig daarop met eenige papieren lerug, welka lijj zyne gemalin overhandigde. .Hier rijn twee brieven vnn den knpelnan vnn Vnla aan den Tlrolor hoofdman Kolbdeze brieven hobbon w(| onderschept. Ik goloof wol, dat do Inhoud or van u zal overtuigen en ay laton geen twjjfal over aan do schuld des sehrljvors. Hier Is hot slot van don briefderhalve ia myne ge meente elk oogonblik tol den annvnl gereed. Zeer gaarne lieten de mannen zich bewogen de door de Eranschen opgeSiachlc gowcron terug to houden. Als het toekon tot den slryd wordt gegeion tullen w|| niet van de laaUten xüo. Uetookond Poter Sprang, Kapolnnn van Veis." In vliegende haast liud da geuernulsvrouw de regels overgelezennu rustte baar atrakka blik op de ondorteekoniog. .Pator Sprong - Polar I" herhaalde ijjdaarna richtten zjj zich op en greep den generaal krampachtig hjj den arm, „Loula" riep tU mat zenuwachtig trillende item, „om Godswil, wat habt gij gedaan Iller haafl aan verschrikkolgko vergissing plaats gehad 1 De geeeteljlke, dien gü morgen wilt laten dood- schieten - diens nnam is een andere, dan die In den brief alant." Do generaal sprong op an zyn galaat verbleekte.

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1899 | | pagina 1