Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
No 40.
Zaterdag 30 December 1899.
Dertiende Jaargang.
DE EEMBOOE
voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum. Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland,
Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist.
Verschijnt eiken ZATERDAG.
Abonnementsprijs par drie maanden i
Franco per postf o,4i
Afzondeijtjjke
BureauBreedestraat, E 349, Amersfoort.
Uitfiave van de Verepniging 0e Eembode.
Prya dar Advertentlim
Van 1 tot 6 regelsf 0.30
Voor iederen regel moer- 0.06
Bij
dit nummer behoort
een bijvoegsel.
Wegéns den Feest-
dag der H. H. DRIEKO
NINGEN zal het eerstvolgend
nummer dezer courant ln plaats
van Zaterdag reeds Vrijdag
avond verschijnen. Derhalve
verzoeken wij beleefdelijk corres
ponden tlën en advertentlën, voor
dit nnmmer bestemd, in te zen
den vóór Vrijdagnamiddag één
uur.
Nieuwjaar.
Als men de wereld in haar woelen
en drijven gadeslaat, als men het oor
leent aan het onstuimig getier der menigte,
die, in opstand tegen God en Zijne wet
ten, niets anders beoogt dan bevrediging
van hartstochten en daartoe de geheele
menschheid zoekt te bewegen, dan is
het allerminst te verwonderen, dat in de
stille, indrukwekkende ure, waarin twee
jaren wisselen, menige verzuchting van
bekommering over het serieden, menige
smeekbede voor de toekomst tot den
almachtigen God gericht worden. Want,
dit valt niet te ontkennen, wij beleven
ernstige tijden. Als wij het oog des
geestes slechts in het verleden laten
rondwaren, dan ligt het voor ons als
een opengeslagen boek, waaruil levens
ernst en levenswijsheid te putten valt.
En de geschiedenis des ouden jaars is
weder leerrijk in hooge mate. Daarin
wordt weder melding gemaakt van strijd,
soms harden, lellen strijd, waartoe zij,
die de eer van God en onze Moeder de
H. Kerk willen handhaven, lelkens en
onverpoosd gedwongen werdenmaar
zal het in de toekomst anders zijn
Er is gestreden in 't oude jaar, soms
heftig gestreden, zoowel op politiek, ais
maatschappelijk en godsdienstig terrein.
En veel is er geschied wat lof, maar
ook veel, wat een gerechtigde blaam
verdient. Waar men hope wekte, bracht
men soms de bitterste teleurstelling
FEUILLETON.
De Noot.
(Stol)
ja, de ecne teleurstelling volgdu de andere
op. Om slechts een voorbeeld te stellen
de bazuin des vredes deed men krachtig
schallen over het wereldrond, maar de
vrede, dien men brengen zou, is uitge
bleven. Wel werd in schijn eene poging
beproefd om een beteren vredestoestand
te scheppen, maar deze heelt jammerlijk
gefaald, oindat zij, die vredes-conferenlie
speelden, zeiven den vrede, door Christus
verkondigd, uil hunne harten verbannen
hebben.
Met fraaie beloften werden de volkeren
gepaaid, en hoe weinige zijn daarvan
ten uitvoer gelegd. In stede b.v. van
verlichting van den ondragelijken mili
tairen druk werden en worden de krijgs
toerustingen voortgezet met een ijver
rare er geen andere uitkomst meer
mogelijk. Ook onze Rcgcering heeft zich
gehaast daaraan race te doen, door een
wetsontwerp in te dienen, waarmede rij
den last van het militairisme nog ont
zettend verzwaren wil. Van zoo'n grove
volksmisleiding moesten wc in 't bijna
afgeloopen jaar getuige zijn.
En hoe fel, hoe hartstochtelijk is weder
een schoolstrijd onlstaanhoe onbe
schaamd is het vertrouwen in schoone
beloften hiermede te schande gemaakt I
Vóór ettelijke jaren, toen de christelijke
partijen des lands zich aaneensloten tot
verdediging van wat ieder rechtgeaard
Christen heilig en dierbaar moet zijn
van de bijzondere, de godsdienstige
school verkondigde men, dat niets
minder dan ,de ziel van het kind" de
inzet was van den strijd, dien gestreden
werd. En zoo was het ook. Vandaar dat
een zoodanige strijd den geloovigen een
groote verantwoordelijkheid oplegt. Des
tijds werd dan ook lang en hardnekkig
gekampt tot eindelijk eene overwinning
werd behaald, doch een zege, die de
bijzondere school slechts een weinig ten
goede kwam, maar die tevens ook tenge
volge had, dat eene soort pacificatie in ons
Parlement verkregen werd, die in de
toekomst een kalmer verhouding in zake
de schoolquaestie tusschen de verschil
lende politieke partijen onderling zou
bestendigen. Het vertrouwen echter hierin
thar.s weder beschaamd geworden. Van
ongeloovige zijde is een vernieuwde strijd
tegen de godsdienstige school aange
bonden, en niet alleen worden thans
godsdienst en zedelijkheid bij de prille
jeugd, maar ook bij de meer volwassene
a en dochters des volks, en wel
op den meest gevaarljjkcn lecltijd, ernstig
bedreigd. Een wetsontwerp op den leer
plicht, waarmede alle gevoel van zede
lijkheid wordt over boord geworpen, en
dat het heilig recht der ouders in zake
opvoeding grievend aantast, durfde onze
Rcgeoring, onder gejuich vnn vrijmetse
laren, radicalen, socialisten etc. bij onze
Wetgevende Kamer in to dienen.
Maar de geloovigen des lands, zich
van hun plicht bewust, hebben den hand
schoen, hun zoo nijdig toegeworpen,
zonder de minste aarzeling opgeraapt.
Voorbeeldig gesteund door de godsdien
stige pers, hebben zij door eencn vloed van
welsprekende protesten zich reeds kraihlig
doen gelden alleen van Katholieke zijde
zjjn er immers honderden bij de Tweede
Kamer ingezonden. Met den moed cener
diep gevoelde overtuiging wordt in deze
adressen onverschrokken gezegd, dat bjj
allen eerbied voor gezag en wetgeving,
het geweten verbiedt eene wet op te vol
gen, die zóó met godsdienst en zedelijk
heid in strijd komt, als die op den leer
plicht door de Regeering bij do Tweede
Kamer aanhangig gemaakt.
In de maand Februari a s komt dit
rampzalig product van wetgeving reeds
in openbare behandeling. Moge dan
daarby aan de wakkere strijders voor
de christelijke school de overwinning
beschoren zijn.
Dat geve de algoede God!
Met bljjde gevoelens mogen wij, Katho
lieken, ons nog eene gebeurtenis herin
neren, die op voorschrift .des H. Vaders
in de maand Juli 1.1., tijdens het feest
van het H. Hart, heelt plaats gehad.
Toen immers werd geheel het menschdom
aan het Goddelijk Hart van Jesus toe
gewijd; millioenen geloovigen hebben,
bij deze indrukwekkende plechtig
heid in[diepen ootmoed aan den voet der
altaren neergeknield, aan den Eeuwigen
Zoon des Vaders den eed van trouw
vernieuwd en een hartroerende belijdenis
vnn hun onwankelbaar geloof in de
alleen-zaligmakende Kerk van Christus
afgelegd.
Voorwaar, zulk een schitterende uiting
des gcloofs moet bemoediging schenken.
Want, wij durven vragenzou de Godde
lijke I luiland dezer wereld zulk een tref
fend bewijs van liefde en getrouwheid
niet met zegening en genade vergelden V
Zjjn liefdevol Hart niet ruimer voor ons
openen Wij, kinderen der H. Katholieke
Kerk, zijn daarvan maar al te zeer verze
kerd, de ondervinding heelt ons deze over
tuiging geschonken. Maar dan ook niet
geschroomd voor deze overtuiging uit
te komen.
Als trouwe kinderen der II. Kerk
manmoedig strijden voor de eer van
God en onze II. Moeder, ziedaar de
schoone taak ons opgelegd. Wanneer
wjj aan dezen heiligen plicht niet te kort
komen, wanneer wij met onwankelbaren
ijver dezen vervullen, dan zal ook het
nieuwe jaar voor ons worden, wat wjj
onzen lezers van ganschcr harte toe-
wenschen
Een gelukzalig nieuwjaar
BUITENLAND.
,._t doe je daar toch?"
M r !ïi,£'srs«
WJöJr'xrKSw
nu nog gramstoriger, .hoe dorst jo het to
wagen iets nit myn kantoor weg te nemen
Twel, ik had de noten noodig. Zij belmo
ren niet in je kamer thuis, maar in do pro
visiekast!" antwoordde mevrouw, nu ook
booe over de haar gemaakte verwaten.
.Spreek nu niet mgen Je hadt geen recht
«e weg te nemen. Ik heb je al meer gezegd,
je moojrf in mijne kamer nicla van zyne
^AUar,6^', wat scheelt je toch I Op dezen
heiligen avond zulke harde woorden te zeg
gen en dat om eene noot!"
Ik herhaalniemand heeft in mijn kamer
iets te makenriep Boechinger nn in de
hevigste gramschap door de tegenspraak
zijner vroow.
/Welnu, dan kan ik wel gaansnikte deze
en verliet het kantoor. Buiten omringden
haar de kinderen, vol verwachting van de
dingen, die komen zouden, doch toen zijza-
ge? dat h, zr mama schreide, en do nitdee-
ling der Kerstgaven nog ver te zoeken was,
begonnen ook «Ij luide te woenen.
Toen Boachinger zich alleen bevond, werd
hij wat kalmer. Wat baatte hem dat ky ven
HU moest van twee kwaden het beate kie-
dc kinderen moesten toch hii
jes hebben! Hij opende eene kast, nam er
allerlei voorworpen, voor zijne vrouw bestemd
uit en bracht ze in de Kerstkainor. Daar
zette hij alles neer, nog vermeerderd mot .ie
pakjes, welke uit de winkels gekomen waren.
Het beste weliswaar, de noot, ontbrak. Bj
schmger zuchtte, toen hij hieraan dacht.
Daarop stak hij den Kerstboom aan en gaf
het teeken met de schel, hetwelk do zijnen
deed binnentreden. Andere jaren kwamen
zij juichend toegeloopen, nu echter schoor
voetend en met betraande oogen. Hunne
Kerstvreugde was verst.wrd. Wel kregen de
iren bij het aanschouwen van al het
U.WU.S on den glans des Kerstbooms hun vroe
gere onbevangenheid terug en hieldon niet
- hetwelk hunne verrukking
Zondagmorgen heeft Z. H, de Paus
het jubeljaar ingewijd door de plechtige
opening van de .Heilige Deur" dor St.
Pieter-basiliek. In vol pauselijk ornaat
cn gevolgd door een breede rij van kar
dinalen, bisschoppen en priesters, begaf
Z. H. zich, gezeten in de .Sedia gesla-
toria," naar de Sixtijnsche kapel. Daar
heeft lig eenigen tijd gebeden voor het
Allerheiligste en het Fisni Creator
geheven.
Bjj de Porta Santa was de pauselijke
zclel opgericht, waarheen Leo XIII zich
begaf na de plechtigheid in de Sixtjjnsrhe
kapel. Z. H. zette zich neer en nadat
de groote klok van den St. Pieter het
leuken had gegeven, schreed de Paus
naar de Porta Santa. Met. een gouden
hamer, Ilem aangeboden door de Ita-
liaansche bisschoppen, gaf Z. H. drie
slagen op de deur. Onmiddellijk daarna
hief Ilij den psalm Jubilate Deo aan en
knielde neder voor de Porta Santa.
Onder het zingen van het Te Deum deden
alle klokken van Rome hare galmende
go beweging, die
zooveel bedniddo al
irs"
baar hartelijk,
karnr aan te zien; de hartelijkheid ontbrak.
Het avondmaal, dat na do ultdeeUng der
^kkernUen bMWnd?^mï^na onaangeroerd
weer afgenomen. De tweespalt tusschen de
echtgenoten hield aan, beiiou spraken wei
nig en het gesprek wilde heel n.et vlo ten.
Boechinger ging ten slotte naar tyn kantoor,
ging aan zijn schrijfbureau aften en begon,
Saaï het hem aan lust tot lezen ontbrak.
werktnigeUjk in een bovenop
-A--
Richolnmnn begon hortend tc spreken
.11 moet niet denken, dat ik - dat Ik
torn om ie bedelen. Weliswaar heeft liet er
ilecht met mij uitgezien, sedert mijn ont-
ilag van de labriok, heel slechtvoor mijne
vrouw en zo» kinderen heb ik zoo goed als
ilets kunnen verdienen cn menigon avond
ledert dien tijd zijn wij hongerig naar bed
gegaan -, maar toch heb ik mijne vrouw liet
kwalijk genomen, toen zij heden nvond
koek, appels ------
n kwam aandragen
evenals andoro jarcu bij U gehaald h
1. En
alles geproefd. Plotseling
jongen Emilo, wennend
had eene noot gokroakt
on zich erg pUn gedaan. En die noot breng
ik U hier. Ik weet, wat het zeggen wil
zijno geliefden niets te kunnon schonken
en wat het is. wauneer nood en kommer de
vreugde op Korstavond bederven, en daarom
breng ik U nog heden de noot, want U zult
ze wel gemist hebben."
Bosehmger had gedurende het praten van
Richolmann onbewust cone blsdzijdo van
het boek, waarin hij bladerde, omgeslagen,
en zie, hy kon zyne oogen niet gelooveu,
daar lag plotseling voor hem tusschen de
bladeren oen biljet van zestig gnldeuHot
was blijkbaar hot door hem vermiste, dat
slechts b|j toeval in het on willekeurig opge
slagen boek bad kunuen komen.
boschinger zag van hot bankbiljet op do
gebarsten noot, welke hem door -
hand van Itichelmann werd voort
en waaruit hem de reeds verloren gewaande
briljanten ---
tonen hooren.
Nadat dn deur was geopend, trad de
Paus, gevolgd door eene aanzienlijke
menschenmassn, den Sint Pieter binnen
begaf zich naar het hoofdaltaar, waar
Z. H. den zogen gaf en den vollen aflaat
vorlcendo. Do stem des Pausen klonk
bjj deze plechtigheid krachtiger en hel
derder dan in het begin en de H. Vader
scheen in 't geheel geen last meer te
hebhen van zjjn hoest. Na afloop der
plechtigheid keerde de Paus terug in
ijjne vertrekken, waar Z. H. dc leden
'an het Pauselijk Hof bjjoen vond. Do
■'rus schonk hun den zegen en drukte
met innige voldoening zjjn vreugde er over
uit, dat het hem geschonken was ge
worden deze plechtigheid te mogen be
leven en persoonlijk te kunnen verrichten.
De kardinaal-legaten hebben terzelf
der tjjd du deuren geopend 'Ier basilieken
n de II. Maria do Meerdere, van Sint
n van Laleranen en van Sint Paulus.
De orde werd in den Sint Pieter ge
handhaafd door de Pauseljjke troepen
en in de andere bassilieken door Ita-
liaansche carabiniers.
Keizer Wilhelm schjjnl genoeg te heb
ben van de negentiende eeuw. Op zjjn
bevel moet, voor Pruisen ten minste,
de twintigste eeuw aanvangen op 1 Ja
nuari a. s.
Door do opper-presidenten van de
provinciën is de vblgende miniateriéelc
beschikking daaromtrent medegedeeld
aan alle onder hen gestelde overheids
personen:
.Zijne Majesteit de Keizer en Koning
heeft bjj order van den 11 den dezer
bepaald, dat de wisseling van de eeuw
op 1 Januari 1900 plechtig gevierd
wordt. Ik verzoek u daarom op ge
schikte wijze pogingen te doen bjj ver-
oenigingen ten bate van het algemeen
en ook elders, om vergaderingen en le
zingen uit te lokken, waarbjj herinnerd
wordt aan het ten einde loopen van
deze eeuw, en aan de zegeningen, die
zjj onze natie gebracht heeft en nv
name ook de roemrijke leiding van on
ze lotsbestemming door de Pruisische
kroon in hot licht gesteld wordt."
De man op wien de Engelschen nu hun
hoop hebben gesteld, de veldmaarschalk
Lord Roberts, is Zaterdag naar Southamp
ton vertrokken om zich vandaar naar
Zuid-Afrika to begeven, en het opper
bevel. over to nemen. Op hel Water-
loo-iöilion waren de Prins van Wales,
do llortog van Connaught, de hertog
vim Cambridge, do veldmaarschalken
Lord Wolseley en Sir Donald Stewart,
lllj WA,
Wijl' hem «Ie juweolo» nog aliij.l niet wor-
den afgenomen, legde Hichelmami se met
de goharaton noot op mijnheer Bosuhingers
lessenaar. T'orwljl hij gereed stond do kamer
te verlaten, solde hij.En nu wnnsch Ik II
°Nog had Richolmann de dour niet bereikt,
of zijn voormalige cliol trad op hom toe en
greep /.yiio hand. „Kleholmamt," stamelde
hij, .beste Richolmann, kunt gij mij vorgo-
ven? Ik heb jo Bohan,lelijk verdacht on nu
zie ik in, dat je de eerlijkste incnsch lor
wereld zijt. Zie mn weer vergenoegd aan
en ontvang uijju hartelijke» dank, gij toch
hebt me voor oen groot vorlies bowaart. daar
go inlj het geloof nnn oon der boste inijnor
werklieden hebt usruggeget— J-
hot bankbiljet op on druk»
in dn handen.
wcor bij mij op de fabriek. Ik wil het. Over
loonsverhooging o.d. sproken wo dan meteen
ook wol. En nu, vaarwelEn nu wonsch
ik van inUuen kant, een ploisterig Kerst-
Hlchclmann wilde weigeren, doch Boschin
ger liet hom niet aan het woord knmen en
school hem do deur uit, want nu wilde hij
ook een waardig Kerstfeest vieren en hy
gunde zich nauw den tijd zoo spoedig moge
lijk naar zyne vrouw te gaan. Eerst echter
ging b|j weer naar de tarel, zocht uit do
notendoppen, welke er nog lagen, een paar
uit en pasto er do broche in. Ook nu ge
lukte het, nadat h|j de holte met z|jn mus
wat verwjjd had. Nu vlug licht en wat lak,
De 1
gen. Roods moor dan do helft dor kaarsjes
op don Kerstboom waren afgebrand,
on nog steeds zat de huisvader, zonder wiens
medewerking toch goon goiolllg feest te
denken was, boos lil zijne kamer. Hel Hik-
kerdo het aan don boom. Een geurige den-
uanluebt vervulde het vertrek.
Plotseling stond haar man v
-— zich tot
hSefö
„Dlo
b|j haar do noot voor on
tandon 1
w|j doen
2
on zoido
st Ik van avond nog mot Jo krakan,
O. We hebben elkaar straks do
n zien en ik geloof wol. dat ille
i wol zullon klaarspelen Maar
et als Richolmans Kudln, wB doen
En h|i logde z|)no rechterhand
en door don druk der handen
wokon do doppen van elkaar. Toon slch
nu dn handen openden, straalden do steennn
In hellen glans, doch In de oogen der echt-
geiiooton glansde oon nog schooner vuur.
Opnieuw begonnen do kinderen te Julohan,
in°hun middenpadden en^moeder zagen
staan vol teedorheld hechtten zij zich aan
hunne ouders. Eu do Kerstboom goot zijna
atralon over vier gelukkige mens I n kin
deren. dlo elkaar hartelijk Hor hadden.
W
