Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
No. 6.
Zaterdag 12 Mei 1900.
Veertiende Jaargang.
DE EEMBODE
voor Amersfoort, Apeldoorn. Baarn. Barneveld, Blaricum. Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland,
Laren, Leusden. Naarden, Nijkerk. Soest. Stoutenburg, Veenendaal en Zeist.
Verschijnt eiken ZATEBDAÖ.
Abonnementsprijs per drie maanden:
Franco per postf 0,40.
Afzonderlijke nummers - 10,05.
BureauBreedestraatE 349. Amersfoort.
Uitgave van de Vereeniging De Eembode.
Prijs der Advertontiin:
Van 1 tot 6 regelsf o.03
Voor iederen regel meer0.50
Correspondenten en AdvertonliSn moeien nilcrljjk Vrijdagavond
voor 6 ure aan liet bureau bezorgd zjjn.
De ongevallenwet.
Het voorloopig verslag der Eerste
Kamer over dit ontwerp is geen lofrede,
daarin klinkt iels sombers, wat aan den
grafmaker doet denken. Maar de parle
mentaire zeden verzachten, eneeneven-
tueele afstemming behoeft geen politieke
beteekenis te hebben. Aan den grafkuil
voor 't doodgeboren wicht, vindt de
Minister verzekering van eigen leven bü
het ongeval, in de uitoetening van zijn
bedrijf.
Neen, 't ontwerp, dat den werkman
schadeloos wil doen stellen wegens de
geldelijke gevolgen van een ongeval, hem
in zijn bedrijf overkomen, verwierf geen
volle sympathie in ons Hoogerhuis. Al
wordt de verplichting tot die schade
loosstelling in beginsel erkend, de manier
evenwel waarop de Regccring dit begin
sel belichaamt, de vorin, waarin zij het
toepast, smaken niet.
Het is wel mooi, da', de ondersteuning
voortaan niet meer op gunst, wel op
recht zal berustendit stukje „Sociale
rechtvaardigheid" heeft echter een prik
kelend onrechtvaardig kantje. Is van
den werknemer, de werkgever de natuur
lijke vijand, dan vatten We het laden
der verzekeringslasten geheel op den
werkgever. Maar dan verklaart het zich
nog niet, dat ontbreken van statistieken,
èn van 't aantal ongelukken in de be
drijven, én van 't aantal gevallen waarin
zorg, zelfs voldoende zorg achterwege
bleef. Zjjn we in de betrokken zaak ten
achter, waarom moeten we het achter
stal inhalen dcor een wet in haar uit
voering voor de industrie erger bezwarend
dan eenige builenlandsche wet?
Komt men aandragen met„een eisch
van algemeen belang," in zulk geval moet
de gemeenschap den last dragenmaar
ondersteuning dan ook voor alle Neder-
landsche arbeiders, en zoo ver gaat dit ont
werp niet eens. Maar met of zonder dien
eisch, drukkend en onrechtvaardig is hel
de last alleen op den werkgever te schui
ven. De werkman wordt door dit ontwerp
gebaat, 't ware derhalve rechtvaardig
hein voor een deel te doen bijdragen
ot deert 't hem niet wanneer de indus
trie wordt getroffen?
Dit verslag moest wel de Jiijksver-
zekeringbahk bespreken. Waarom toch
te verplichten bij die Bank te gaan
Alweer dwang, en 't groote woord Staats
waarborg billijkt den dwang niet voor
den patroon, om de verzekering te slui
ten, niet waar hij best en 't minst kost
baar kan, maar bij de Rijksbank, die
duur en omslachtig werkt.
Ware 't amendement Kuyper door
de T weede Kamer aangenomen, de wet
zou eene hatelijkheid minder bevatten.
Dit verslag staat op pootjes, een paar
dooddoeners praten het niet omver.
Mogen we bij de woordekens „vele"
„zeer vele" zelfs voorstanders der
wet enz. denken aan een spiegelbeeld
van ons Hoogerhuis, dan voorzien we
afstemming van 't ontwerp. Een aan
neming toch na zulke deugdelijke kritiek
zou doen denken aan het genre faux
't onbetrouwbare aan den historischen
roman ten laste gelegd. In de Pers wordt
gewezen op het belang van den werk
man, op 't gevaar van een lang wach
ten op een ander en bete" ontwerp,
wanneer dit valt. Mag dit opwegen tegen
hel bezwarende, drukkende, ja onrecht
vaardige van dit ontwerp, ons door het
veislag overduidelijk gemaakt
Bovendien overdrijve men 't gevaar
van afstemming niet. Reeds nu, en zon
der wettelijke verplichting, gaat hel den
verzekerings-wegop en wordt bij aanbe
steding meestal de voorwaarde gesteld:
verzekering van den werkman. Wat als
gaandeweg in de zede doordringt en
als weldoend denkbeeld, zoowel als rechl-
vaardigheidsbegrip, al meer veld wint,
vermeestert wel het terrein, ook zonder
scherpen en drukkenden dwang. Of is de
vrijheid in Nederland zulk een erfvijand
geworden, dat men haar telkens door
dwingende bepalingen moet wegdrukken?
Uitstel tot Sint-Juttemus duchten we
evenmin. We leven te veel in een roe
rige periode, en om bij een voorbeeld
te blijven hoelang hield de voorlaatste
Kieswet stand? Tak wilde haar wijzigen
en viel, maar van Houten was klaar
met de Kieswet, die nu regeert. De li
berale Unie wil al weer verder en deze
Regeering zal de techniek der wet ver
beteren. Neen uitstel kan hier geen af
stel wezen.
Slaat liet bij de meerderheid der Eerslc
Kamer vasl, dat bier een ondeugdelijk
stukje wetgeving is voorgezet, dan zul
len opportuniteitsgronden bare overtui
ging niet doen wankelen.
BUITENLAND.
Het feest der nieorderjarigverklaring
van den Duitschen Kroonprins is Zon
dag met grooten luister ie Berlijn ge
vierd. De deelneming der verschil
lende Vorstenhuizen heeft aan dit
familiefeest een feit van historische
beteekenis gegeven. De mogendheden
hebben zicli doen vertegenwoordigen 't
zij door leden van vorstelijke familiön,
't zij door buitengewone gezantschap
pen. Hel feest begon met een plech
tige godsdienstoefening in do slotkapel.
Tegenwoordig waren do Keizer, de
Keizerin, de Keizer van Oostenrijk,
de Koning van Saksen en alle verdere
naar Berlijn gekomen vorstelijke perso
nen, het corps diplomatique, de gene
raliteit enz.
Na hel gezang der gemeente en eene
preek hief de kroonprins de rechterhand
omhoog cn trok den handschoen uit om
den eed al te leggen, waarbij hij de
linkerhand liet rusten op een vaandel,
dat hem werd voorgehouden. De prins
zeide den hom voorgelezen eed met
luider stem na. Daarna reikte de Keizer
den prins de hand en kuste hem twee
maal op de wangen, terwijl de prins
zijn vader de hand kuste. Op de gods
dienstoefening volgde een cour in de
Witte Zaal. Om zeven uur des avonds
had in dezelfde zaal een gala-maaltijd
plaats.
Keizer Frans Joseph is dienzelfdcn
avond om 10 uur vertrokken. Aan hel
station waren aanwezig keizer Wilhelm,
de kroonprins, prins Heinrich en-andere
vorstelijke personen. Het afscheid van
beide Keizers was allerhartelijkst.
De toosten door de beide Keizers aan
tafel uitgebracht, zijn door de Duilsclie
en evenzeer door de Oostcnrijkschc pers
met geestdriftige vreugde opgevangen.
De Duitsehe Keizer betuigde aan zijne
gasten of hunne souvereinen hartelijken
dank voor hunne deelneming aan liet
feest, die een eenvoudig familiefeest tot
eene wereld-historische gebeurtenis van
den eersten rang had gemaakt. De
Keizer gelooft, dat door dit gemeen
schappelijke feest alle staten van Europa
erkennen, dat het Duitsehe tijk en Prui
sen, dank zij de door hen gevoerde
politiek, in staat zijn met iedereen in
goeden vrede en vriendschap te leven.
Hij wees op den alle vorstenhuizen van
Europa omgevenden gemeenschappelijken
hand der traditie, cn dronk op liet
welzijn van de aanwezige souvereinen,
zijne neven en ooms. Voorts wenschte
hij ook hun de voldoening toe, dat hun
vaderland en volk hen evenzeer zou
danken als hel zijne.
In zijn antwoord zeide de Keizer van
Oostenrijk, dal het hem eene behoefte
was om. terwijl hij dronk op net welzijn
van den Kroonprins, dezen en zijne
dierbare ouders zijne innigste gcluk-
wenschen uit te spreken. Z. M. verheugde
zich er ten zeerste in, dat hij den prins
bij zijne intrede in het openbare leven
kon begroeten hij zag hierir een voor
teeken, dat de eensgezindheid en trouw
van de voorzaten in de komende ge
slachten zouden voortleven.
Keizer Franz Joseph heeft zijn bond
genoot nog een bijzonder blijk van ge
negenheid en vriendschap gegeven door
keizer Wilhelm de waardigheid van Oos-
tenrijksch-Hongaarsch veldmaarschalk te
vcrleenen.
Degemcenteraads-verkiezingen in F-mk-
rijk hebben Zondag jl. plaats gehad.
Te Parijs hebben de nationalisten een
groote overwinning behaald. Vóór de ver
kiezing bestond de Parijzer gemeente
raad uit 50 radicaal-socialisteit, 15 repu
blikeinen en 15 monarchisten, thans is
daarin reeds eene niet geringe wijziging
gebracht. Van de vijftig gekozenen geven
de cijfers aan22 radicalen, socialisten
en republikeinen cn 28 nationalisten en
monarchisten.
Voor de 30 herstemmingen staan elf
nationalisten aan het hoofd der lijst. De
tien Katholieke afgevaardigden hebben
opnieuw met overgrote meerderheid
van stemmen hun mandaat terug be
komen.
Deze uitslag heeft bij de aanhangers
der regeering groote verslagenheid ge-
bracld, vooral ook nu groote kans be
slaat, dat bij de herstemming de voor
malige minderheid meerderheid wordt.
In tegenstelling met de neerslachtig
heid der geslagenen, laten dc nationa
listen jubelkreten hooren. Coppée schrijft
o.a. in de Gaulois
„Deze groolc gebeurtenis zal onbe
rekenbare gevolgen hebben. Nog geheel
begeesterd en opgewonden van vreugde,
gevoelen wij ons niet in slaat die gevol
gen kalm te overzien. Voor hel oogen-
blik volstaan wij met een kreet van
dankbaarheid te uiten. Parijs is liet hoofd
en het hart van Frankrijk. Parijs heeft
het vaderland gered."
Ja de Parijzenaars hebben eindelijk
getoond genoeg te hebben van den ge
meenteraad, waarin de mannen van het
schootsvel, de socialisten en radicalen
de kopstukken uitmaakten, 't Heeft uit
met haar drijven te Parijs, eindelijk zal
er eens verademing komen.
Als om eene pleister op de wond te
leggen, der republikeinsche partij te Parijs
geslagen, heeft de Fransclie ministerraad
hel volgende bekend gemaakt„Delele-
graphisehe berichten der prefecten melden
eenstemmig, dat de gemeentelijke ver
kiezingen op vooruitgang wijzen van de
staatkunde der Republikeinen en van
hun onderlinge eenheid. Onder de dis
trictshoofdplaatsen en de meest aan
zienlijke gemeenten zijn er 40 waar bij
eerste stemming de Republikeinen de
zegepraal bevochten. Over 't algemeen
is de republikeinsche meerderheid, die
reeds voor de verkiezing mocht gecon
stateerd worden, ten gevolge van deze
verkiezingen in de provincies nog ver
sterkt."
Wat hiervan ook zij, en hoe de uit
slag over 't geheel ook moge zijn, Parijs
heeft der republikeinsche partij een harde
les gegeven.
De jongste berichten uit Zuid-Afrika
luidden ongunstig voor de Boeren. Zon
der nu belangrijke gevechten te leveren
trekken de Engeliche troepen in den
Vrijstaat steeds voorwaarts, terwijl de
Boeren de eene stelling na de ander
prijsgeven. Zondag bezette generaal
Hutton Smaldeel, onderwijl Wijnberg
door Hamilton hezet werd. Het verlies
der Boeren bij hun terugtrekkende be
weging geleden wordt opgegeven te
bedragentwee of drie kanonnen en
25 man, die gevangen werden genomen.
Voorts moeten de Engelschen ook nog
FEUILLETON.
De kleine Lombardische spion.
Het was in hst jaar 1859, gedurende den
bevrijdingsoorlog van Lombardjje en eenige
dagen na den slag bjj Solferioo en San Mar-
tino, waarin de Franschen en Italianen de
overwinning op de Oostenrijkers behaalden, dat
op een beerlijken Jnni-morgen een kleine troep
ruiters in langzamen draf een eenzaam zand
pad in de richting van den vjjand reden, ter
wijl zjj oplettend het landschap bespiedden.
Een officier en een sergeant vergezelden den
troep en allen zagen voor zich nil, bet oog
onafgewend in de verte geriebt, zonder een
woord te spreken, deukend ieder oogenblik
tnsschen dc boomeu de uniformen der vijande
lijke voorposten te zien schitteren. Zoo knameD
zjj aan een kleine boerenwoning, door esch-
dooras omringd, waarvoor gebeel alleen een
twaalfjarige knaap stond, die bezig «ras den
bast van een kleinen lak af te snijden, om
zich een stok te maken. Uit het venster van
bet huis wapperde een groote driekleurige
vlag. Binnen was niemandde boeren waren
uit vrees voor de Oostenrijkers gevlncbt. na
dat ze de vlag hadden uitgehangen. Nauwelijks
bad de jongen de rniters gezien, of hjj wierp
zjjn slok weg en nam zijn pel af. Het was een
aardige knaap met een stoutmoedig gezicht,
groolc lichtblauwe oogen en lange, blonde
Wat doe je daar? vroeg de officier, ter
wijl bij zijn paaid inhield. Waarom ben je ni<
met je familie gevlucht
Die ken ik niet, was het anlwoord. 1
Neen, in geen drie dagen.
De officier dacht een oogenblik natoen
sprong hjj van zijn paard en liet zjjn soldaten
achter, naar den kaDt van den vjjand gekeerd.
Hji zeil giog bet huis binnen en klom op liet
dak. Hel huisje waB laag; van het dak af
kon men slechts een klein strookje van de
omgeving zien.
In den boom zou men het beter kunnen
zien, zei de officier en ging weer naar beneden.
Vlak voor hel buis wiegde een booge, slanke
eschdoorn zjjn kruin been en woer in de blau
we lucht. De officier stond een oogenblik in
gedachten en zag nu eens naar den boom, dan
weer naar de soldaten.
Toen vroeg hjj eensklaps aan den knaap
Heb je goede oogen, jongen
Of ik, antwoordde de knaap. Ik zie een
Zou je in den top van dien boom kunnen
In den top van dien boom In een balve
minuut beu ik boven.
En zou je me dan kuonen zeggen, wal
je daarboven ziel, van welken kant Oostenrjjk-
scbe soldalen komen of je kruitdamp ziet of
geweren schitteren ol paarden
Zeker zou ik dat kunnen.
Wat wil je hebben, als je me dien dienst
bewust?
Wat ik wil hebben zei de knaap met
een glimlach. Niels natuurlijk. Bovendien als 'l
voor de Oostenrijkers was, deed ik het in
geen geval; maar de c„zen! Ik ben Lom-
Hjj trok zjjn schoenen uit, haalde zjjn
kousenbanden wat aan, wierp zjjn pet in 't
gras en omvatte den stam van den eschdoorn.
Maar wacht even, riep de officier uit,
terwjjl bij een beweging maakte otn hem terug
te houden, als door eeo plotselinge vrees be-
De jongen wendde het hoofd om en zag hem
met zjjn mooie blauwe oogen vragend aan.
't Is niets, zei de officier, ga maar naar
Kijkt recht voor n uit, riep dc officier
die als goud glansden. De officier kon hem
nauwelijks zien, zoo klein was hjj daar hoven.
Zie nu recht voor je uit, riep de offiicier.
De jongen liet met de rechterband den boom
los en bracht die boven zjjn oogen om beter
Wat zie je? vroeg de officier.
De jongen boog bet boofd naar hem toe en,
terwjjl hjj van zjjn band een roeper maakte,
Twee maonen te paard op
Hoe ver -ijn ze hier vandaan
Een halve mjjl.
- Ze slaan stil.
- Wat zie je nog meer? vroeg de officier
ia een oogenblik stilte. Kijk naar rechts.
De jongen keek naar rechts.
- Links
dadeljjk, antwoordde de knaap.
i beschermt mjj. Links, wou u
twoordde de officier, maar kom
:i b|j.
.orkhof schilt
zull-n z
i tusschen 't koren
Op ditzelfde oogenblik hoorde men bet scher
pe gefluit van een kogel hoog in de lucbl, dal
Kom beneden, jongen! schreeuwde de
officier. Ze hebben je gezien. Je mag daar niet
langer blijven. Kom beneden.
Ik ben niet bang, antwoordde de koaap.
Naar beneden.... iicthaalde de officier, wat
zie je nog meer, links?
Links?
Ja, links.
De knaap wendde bet hoold uaar links: op
dat oogenblik hoorde men een nog scherper
gefiuit, veel lager dan het eerste. De jongen
t-roinp van schrik in elkaar.
Ze hebben het op mjj gemuot! riep bjj
uit.
De kogel was vlak langs bem gegaan.
Naar beneden 1 schreeuwde de officier ge
biedend en opgewonden.
- Links, riep de jongen, terwijl bji het
bovenljjf naar dien kant overboog, bjj dat
kerkje, zie ik, geloof ik
Een derde gcfiuil sneed de lacht cn bijna
op T zelfde oogenblik zag men den jongen
naar beneden komen, nog Irschlende zich vast
hjj met bet hoofd omlaag met wjjd uitge
spreide armeo.
Gerechte Hemel! riep de officier, terwjjl
hjj haastig toesnelde.
De jongen viel met den rug op den grond
een golf bloed stroomde uit zijn borstaan
de linkerzijde. Do sergeant en twee soldaten
sprongen van hun paardde officier boog
zicb voorover en maakte hem 't hemd los, de
kogel was in de linkerlong gedrongen.
Hij is dood 1 riep de officier uit.
Neen, hjj leeft nog! antwoordde de
sergeant.
Ocb, arme jongen, dappere jongenriep
dc officier, boud maar moed, hoor!
Maar terwjjl hjj hem moed insprak en zjjn
zakdoek op de wond drukte verdraaide de
knaap zjjn oogen en liet bet hoold op zjj val
len hij was dood.
De officier verblcekto en slaarde hem een
oogenblik strak aan; toen legde ,h\j hem
zachtjes neer met 't hoofd op 't gras, richtte
