Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
No. 9.
Zaterdag 2 Juni 1900.
Veertiende Jaargang.
DE EEMBODE
voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland,
Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist.
Verschijnt eiken ZATERDAG.
Abonnementsprija par dria maanden:
Franco per postf 0,40.
Afzonderlijke nummers - f 0,05.
BureauBreedestraat, E 349. Amersfoort.
Uitgave van de Vereéniging De Eembode.
Prijs dar Advartantlin i
Van 1 tot 6 regelsf o.30
Voor iederen regel meer0.05
Corresponilenlien en Advorleotien moeien uitorlUk Vrijdagavond
Bij
dit nummer behoort
een Bijvoegsel.
Pinksteren.
Hoe schitterend, hoe heerlijk en ont
zagwekkend is het grootsche wonder
van dezen dag, waarop hel feest ge
vierd wordt der stichting van onzen
heiligen godsdienst, waarop de 11.
Geest de verbaasde wereld de macht
toont Zijner Godheid, daar Hij haar in
een oogenblik eene geheel nieuwe ge
daante geeft, de dwalingen uit haar
midden verbant, de zegepraal des Evan-
gelie's bereidt, de verdu'iterde eer des
Verlossers herstelt en in de wereld eene
nieuwe schepping voortbrengt I
Vervuld is de dag, dien de gekroonde
propheet met verrukking in de verro
toekomst aanschouwde en hem tot den
hemel smeekend deed uitroepen„Zend
uwen Geest uit en zij zullen herschapen
worden, en Gij zult het aanschijn der
aarde vernieuwen I" Spreekt ons heden
de H. Evangelist niet van het „geluid als
van een o.-komend sterken wind vervul
lende het geheele huis, waar al de
leerlingen des Heeren waren gezeten
verhaalt hij ons niet van verdeelde lon
gen als van vuur zich nederzettend op
ieder van hengetuigt hij ons niet, dat
allen worden vervuld van den 11. Geest 'f
De nieuwe schepping heelt een aan
vang genomen, in den vuurdoop des
H. Geestes gedoopt zijn de Apostelen
herschapenonder het licht des H.
Geestes zijn de duisternissen uit hun
geest verdreven, onder Deszelfs gloed
zjjn hunne harten van alle aardsche
gezindheid gezuiverd, hun zwakke wil
gesterkt met de kracht uit den Hooge
de zichtbare teekenen, waaronder de
Geest Gods nederdaalt, werken de uit
wendige beduidenis uit in de herschep
ping van den inwendigen mensch.
Hel werk der herschepping door den
H. Geest in de Apostelen te Jerusalem
begonnen moet zich verbreiden over
geheel de wereldhet aanschijn der
aarde inoel hernieuwd. De aarde, in
duisternissen gehuld, moet worden ver
licht, de volkeren, in de duisternissen en
schaduwen des doods gezeten, moeten
overgevoerd tot het Rijk, waar de
eeuwige zonne straalt in nooit vermin
derden glans. De Apostelen, tot deze
grootsche taak geroepen, en door den
H. Geest toegerust, gaan uil om met
den fakkel des geloofs in hunne hand
de duisternissen te verdrijven en het
licht der waarheid te doen zegevieren.
Overal, waar zij verschijnen, worden
de dwalingen afgezworen, het heiden
dom verworpen, tiet christendom om
helsd worden afgodstempels neergehaald,
afgodsbeelden verbrijzeld en op hunne
puinhoopen verrijzen tempels en altaren
aan den waren eeredienst van den gekrui
sigden Nazarener gewijd. De lange nacht
van vierduizend jaren is voorbij, de dag
is gekomenheerlijk schittert het licht
in de prediking der Apostelen, luistervol
straalt de Zon der waarheid in het
Evangelie, waarin Hij verkondigd wordt,
Die is „het waarachtige Licht, het Licht
tot verlichting der volkeren." Binnen
weinige jaren heeft de H. Geest het
heerlijk en grootsche wonder ir
Apostelen begonnen, in de wereld vol
tooid de volkeren, luisterend naai
geluid des Evangelic's, lot de uiterste
grenspalen der aarde weerklinkend,
den uit hel rjjk der duisternissen o
gevoerd lot liet Ryk des lichtsde
H. Geest heeft uil den afgrond der
duisternissen een nieuwe wereld opge
roepen en deze is de christelijke wereld.
Even schitterend als de zegepraal des
II. Geesles over het verstand, is
over 's menschen hart. Diep treurig
de toestand van hel menschdom gewor
den, de wereld lag in boosheid verzon
ken. Deugd werd niet meer gekend,
ondeugden verheerlijkt, voor de schan
delijkste zonden werden altaren verheven,
godheden gevonden. I'hilosofen en ge
leerden beroemden zich op de afschuwe
lijkste misdaden door hen bedreven.
Ouders oll'erden aan de afgoden hunne
kinderen, wierpen hen in de vlant-
plengden hun onschuldig bloed op
de altaren. Peilloos was de afgrond,
n het rampzalig menschdom ver
zonken lag.
Te midden van do grcnzclooze verwil
dering der zeden b|j Jood en heiden,
verschijnt de Geest Gods op aarde en
vervult de Apostelen. Zij, zwakkelingen,
vluchtend in de ure des gevaars, wier
hoofd tol driemaal loc zijn Meester had
verloochend, worden in Zijn kracht ge
sterkt, hunne harten door Zjjn vuur
gezuiverd en ontstoken in een gloed
liefde, die hen drijft om door de
verkondiging des Evangclie's hot vuur
des 11. Geestes in alle harten uit Ie
storten. Onbeschroomd prediken zjj alom
de strongsle deugden: versterving, boet
vaardigheid, zelfverloochening, Jcsus en
Dien gekruist. En, o wonder, verouderde
zondaars worden heiligen, du zonden
maken plaats voor de hcerljjkSte deug
den, op de stem der Apostelen worden
de volgelingen dier diepbedorven wereld
omgeschapen in ware volgelingen des
kruises. liet vuur des II. Geesles heelt
hunne harten gezuiverd. Geen aardsche
gehechtheid meer: zij leggen hun rijk
dom neer voor de voelen der Apostelen
Geen wellusten meer des vlcesches jeug
dige maagden leggen zelfs eeuwige ge
lofte van zuiverheid af! Geen zelfzucht
meer, maar alles voor allori! Geen
geregelde liefde meer tot de schepselen,
maar eene geregelde liefde tot God
den naaste! Geen twijfel meur en i
geloof, inaar een geloof, dat wonderen
werkt en waarvoor millioencn hun le
ven geven en hun martelbloed storten 1
Heerlijk slaat de schepping des II. Geestes
voor ons, de Kerk, de Bruid van Jesus
Christus zonder rimpel en zonder smet,
een bewonderenswaardig schouwspel
voor God en Engelen en menschen.
Ziedaar de schitterende en bewon
derenswaardige zegepraal over versland
en harlecner diepgezonken wereld, be
werkt door de prediking der Apostelen.
immer is de 11, Geest met- en werkt in
de Kerk. Hij spreekt tol ons in haar on
feilbaar leergezag, verwekt het bewon-
derunswaardigschouwspcl van heldhaltige
deugden, vormt in haar boezem heiligen.
Ook ons wil lljj vormen tot nodigen;
daarom heeft Hij zich in ons uitgestort,
ons gemaakt tot Zjjne tempelsdaartoe
verlicht Hij voortdurend ons verduisterd
vorstand, beweegt don verzwakten wil tot
vermijding der zonde, tot beoefening
der deugd; daartoe bidt lljj in ons met
onuitsprekelijke verzuchtingen. O wan
neer wjj dien Geest in ons niet uitdoo-
von, maar mede werken mot deinspra
ken Zijner genade, dan zal ook in ons
Zyne onverminderde kracht blijken en
Zijne zegepraal over onzen geest en ons
hart eene volkomone zyn.
BUITENLAND.
Zondag wus liet voor de katholieken
in BelgiU een dag van spanning en
vreeze. En niet. zonder reden. Voor
Kamer en Senaat moesten verkiezingen
plaats hebben, volgens de nieuwe kies
wet, die evenredige vcrtogenwooi'digi-
ging loepast en lot stemmen verplicht,
Men verkeerde dus geheel in 't onzekere
of de katholieken eene meerderheid zou
den behouden, of dut de socialisten liet
roer van Staat zouden bemachtigen. De
uilslag der stemming is gelukkig een
prachtig succes voor de Kalholioke
party.
In de Kamer zijn gekozen 85 Katho
lieken, 1 Chrislelijk-democraal, JU iibe-
ralcn en radicalen, 33 socialisten. Onder
de gekozenen of lierkozenen bevinden
zich De Smet de Naeyer, president
den ministerraad, l'aul Janson, Emile
Fiiron en de oud-ministers De Bruyn
en Bogercm. Onder de senatorenDe
Mot, burgemeester van Brussel, de Brus-
selsche advocaat Sam Wiener, De BiHhune,
de inin. van openbare werken Surrnoril
de Volsberghe, de oud-minister De Volder
en de commissaris-generaal van België
ter tentoonstelling, Vercruysse. Abhé
Daens, het hoofd der cliristol(jk-domo-
craten, is niet gekozen-
Van de bekende katholieken zijn voorts
herkozen: Beernaerl, Woeste, DeSnoy,
De Trooz, Liebaerl, De Favereau, Schol-
laertvan de socialisten o.a. Deluisseuux,
Furnemont, Domblon ook do radicaal
Lorund.
Wal den Senaat betreft, zyn 49 katho
lieken en 27 leden van do oppositie geko
zen. Do verkiezing van de 20 senatoren, die
door de Provinciale Raden worden be
noemd, zal do meerderheid der regeering
nog vergrooton.
De katholieke pers in België is over
deze uitkomst vol vreugde, wal waarlyk
niet O- verwonderen is, als men in
aanmerking neemt, welke zegenrijke
resultaten in de laatste 10 jaren wor
den verkregen ondoroen katholiek Bewind.
Een nederlaag voor de Katholieken aan
de stembus zou voor België een niet
overzienbare rump zyn geweest.
lil de Fransche Kamer is het Maan
dag weder uiterst rumoerig geweest.
Aanleiding daartoe gal een Interpellatie
van Graaf Boni de Castellane, die aan
de Regeering inlichting vroeg over de
Droyfus-zaak en haar medeplichtigheid
verweet om die zaak weder te her
openen.
De minister van Oorlog, generaal de
Gallill'et, heriep zich nu op verklaringen
door hem in den Sonaat afgelegd en
sprak zijn leedwezen er over uit, dat
men aan den gestraften kapitein Fritach,
die aan Dreyfus' vijanden geheime
stukken liad'uitgeleverd, sympathie had
betuigd, Het leger, zoide hy, heelt zich
voor vijftien jaren eon avonturier laten
opdringenliet zul zich geen nieuwe
laten opdringen.
Bij deze woorden juichte de linker
zijde torwjjl <te Nationalisten krachtig
protostoorderi. „Het is een laagheid een
doode to beschuldigenriep Paulin-
Mèry, die met Millcvoyeen Castelin tot
do orde worden geroepen.
De minister-president Waldeck-Rous-
seau.de lieer Castellane beantwoordende,
verklaurde nu, dat de Regeering de
mededeelingen van Keinach niet heeft
tegengesproken, omdat die in lijnrechten
strijd zyn mot de gevoelens der Regee
ring, De minister handhaafde zyne ver
klaring betreffende de brieven van
Tomps. De brieven, die door Tompi
zijn geschreven, zjjn door de sthurkery
van een officier uitgeleverd.
Deze onbeschofte uitval deed de leden
der rechterzijde en de nationalisten op
springen van verontwaardiging. De mi
nister bleef echter in onverstoorbare
kalmte op de tribune, Deschanel luidde
vruchteloos met de bel. De minister van
oorlog verliet de zaal onder spottend
FEUILLETON.
Zij beeft bet niet beleefd.
Een bartewenscb.
1) Het kon onmogelijk lang meer duren mei
de Ijjderei. Was hel niet bjjna een wonder, dat
het reeda too lang geduurd had? Haar ge
heele rug was gekromd door een jarenlange
rhrumaliek, de handen onbeweegiyk, uit hare
oogen scheen een brandende pijnzoo zat zjj
daar, maanden en maanden lang, omdat zjj
niet kon liggen, een beeld des jammers. Gaar
ne ware zjj gestorven, lang toch reeds had z(j
met alle wereldeche diogon gebroken, ale haar
Erwin er niet geweest was!
„Kind!" sprak zij tot haar dochter Klara,
„hoe lang is het al geleden sedert Erwin 't
laatst geschreven heelt
„Bjjna sedert een half jaar heelt hjj «een
woord van zich laten booren, moeder. Het zal
hem oog we! zoo slecht niet gaan, anders bad
hy wel om geld geschreven."
,Ja, je, hg zon wel geschreven hebbent"
antwoordde de zieke op bgoa oohoorbaren
toon. „en niet waar, Klara, als ik het niet be-
leel, znlt gij het hem zeggen, wat ik voor
Erwin opgeofferd en gebeden heb!" De püo
overviel de zieke en dikke treneo rolden over
hare gezwollen handen.
„Weea kalm, moeder!'' troostte haar Klara,
terwgl zg zelf in tranen uitbarstte, „biyf kalm
en wind u niel op I uw gebed kan onmogelgk
onverboord blgvcn. Moet ik hem schrgven,
moeder, dat hg ons iets van zich iaat booten
„Ja, kind, schryl hem, det hg zgne moeder
niet troosteloos laat sterven. Ik zal trachten
hem nog eonen groet met mgn eigen hand te
Klara maakte zich gereed iokt en papier te
halen en ging schreiend aan de tafel zilten,
tegenover hare moeder, om den brief aan Er
win te schrgven. Hot ging echter niet vlot met
den briefde zieke toch praatte onder 't schrg
ven en zeide„O, Klara, je weet niet, wat eene
moedor voor hare kinderen kan opofferen. Er
win was zwak, maar als knaap reeds naden
kend en zachtmoedig. Ik heb hem aao de H.
Maagd toegewgd en gehoopt hem eeus als
priester aan 't altaar te zien. Lange jaren
scheen hg aan mgne verwachtingen te beant
woorden. O, God t boe bigde was ik, hem
dikwglt tol de H. Tafel Ie zien naderen.
„Ik heb aliea uil myn eigen mond gespaard,
om hem steeds fatsoeniyk gekleed te doen
gaan en een weinig reisgeld te kunnen geven
tegen de vacantia, want vader begreep zulks
niet, ik heb koude en honger voor bem gele
den. Toen een hevige koorts hem midden in
den winter aan den rand des grafa bracht,
deed ik de gelofte, een jaar lang de vroegmis
by te wonen, en daardoor heb ik my in
sneeuw, nevel en regen deze ziekte op deo
hals gehaald, die mg nu iuwondig verleert, en
der morren te dragen en ze ter wille mgna
kinds den Heer te offeren. O, Klara, wat kan
eene moeder nog meer voor hare kinderen
Komaan, sclirjjf maar, misschien geelt hg oog
wel eenig antwoord 1''
Klara schreef. En loen zü geëindigd had,
liet zich de moeder de pen tusschen de pijn
lijke vingers drukken en schreef met moeite
„Kenen groet van uwe moeder, die voor u
bizy kon niet verder. Een dikke traan
wischte hgna 'l geschrevene uilKlara alool
post bezorgd werd. Weemoedig sluimerend,
zonder te slapen, den rozenkranB hg gedeelten
afbiddend, zoover liet hare krachten toelieten,
zoo bracht zy den nacht door. De nacht was
pijnlijk, als zoovele andere, en zy scheen in
gloed te slaan. Zoo was haar uitorlgk. Maar
wat daar binnen hg haar klopte eo brandde,
was harder dan nllea, Zjj gevoelde haar einde
naderen. Voor Klara's lot was zy niet be
vreesd, al zonden hare oogen vooi immer ge
sloten zjjn, maar Erwin 1 Wat moest er van
Erwin worden? Neen, het was toch niet mo-
gelijk, dat al hare offers, haar jarenlang hidden
tevergeefs zou geweest zgq, dat hare tranen
tevergeefs waren geplengd, dat de stervende
lippen tevergeefs tot God zouden geroepen
hebbenEo toch donkere wegen der god
delijke Voorzienigheid het scheen zoo I
Wal was dal dan met Erwin? He' was de
schuld van een boek, dal zgo naast bein lil
lenden schoolkameraad hem onder de hank
kundig goecbrovon, mol zgoen spot over kerko-
Hike zaken, vooral over do priesters en het
priesterschap, en Erwins ziel verkoelde en be
gon zich bijna te schamen over de genade
middelen, welke hy zoo vroom en liikwjjl*
ontvangen hadhy toch had geleten, dal zg
helachelgk gemaakt werden. Neen, zoo dacht
hy, dat is de levensstaat niet, welken ik mü
zul kiezen. Er zyn andere maalscliappoiyko
i geestelgke
i had. Deze was di
hoogge
d het oogeloovige
de leesbibliotheek gehaald, omdat zyn
r eens over had gesproken. Hel was
Myn vader zeil zal uw voorspraak zjjn ga
mede, we zgu met verscheidene, kom, wees
vrooiyk met ons I"
Erwin ging medeIn verborgen kroegen
klonken de glazen, vlogon de kaarten eo woei -
klonk het gezang. De nacht verkeerde in dag,
zenkrans verdween, dn studio leed er onder,
de getuigschriften werden slechto, Hemel,
zjjne moeder moest liet beleven, dot er een
jaar voorbijging en het eind-examen werd met
moeite gedtan. Eindelijk was hu op de hooge-
scbool gekomen. Ueheel anders dan zyne moe
der het zich had voorgesteld was hol geloopen.
Erwin priester? Neon daartoe ontbrak hem
geloot en Helde, moed en opofloriog. Hg word
lid van een atudentenkorp- dat zyn voor
naamste bezigheid vond in duolkeren en stelde
zich trols voor aan beo, den bonten muls op.
Koud was zijn taal, wereldich zjjne manier
van doen, zjjn grootste liofhebhory was lekkar
eten en drinken, de kerk had by hem alge-
daan i ui co, zoo had zjjne moeder zioh bem
|n den droom nlel voorgesteld. Wie zal bel
zeggen, wat het moederhart hier heeft geleden I
Do vacantie bracht gteno voranderlng van li-
van of studiezin, el sprak zyne moeder
ook lol hein mei tranen In hare oogen ou al
maakte ook syo vader zich boos, terwyi hy
hem de gewetenlooze verkwisting van lUn Ijjd
en zijn geld verweet. Voor toorn gaf hy toorn
terug on hat vermanend woord der r.ueder
beantwoordde hy met een koud zwijgen. Dit
maal zelf had hy, voor hy lor hoogeichool
toog, haar mat spot overladan oo was mot een
Zoo stond hel met Erwio voor zjjne moeder
haar laatste grootste lUden trol. Haar hart
kwyndo weg, maar met Erwin bleef bot by
hotzolfdc bU hield zich aan muts en bande
lier, aan spel on spot, en geen enkel woord
had lot op dat oogenblik do sponning doen
ophouden, welke liet armo moederhart schiar
deed stilstaan. Och, zy zou er zich wel in ga-
•chikt hebben, Erwio in een anderen slaat Jan
dien van printer te zien, als z(|n hart maar
nlel too koud was gebleven voor God en xljo
eigen xieleliell, zoo onverschillig voor alles,
wal de kerk betrof: en nu bad ag al zeven
jaren voor Erwin gebeden en offer* voor hem
gebracht, opdat hy niel verloren zou gaeu
eu - o, moederhart - alles scheen toch te-