Katholiek Nieuws- en Advertentieblad No. 20. Zaterdag 18 Augustus 1900. Veertiende Jaargang. DE EEMBODE voor Amersfoort, Apeldoorn, Baam, Barneveld, Blaricum. Bussum. Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland, Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist. Verschijnt eiken ZATERDAG. Abonnamantapriji par drie m oanda», Bureau Breedestraat, .E 349. Amersfoort. Priji dar Adwartentitn i Van 1 tot 6 regels f 0.30 Uitgave van de Vereeniging De Eembode., voor B ure aan liet bureau bezorgd zjin. jk Vrijdagavond Bij dit nummer behoort een bijvoegsel. de vrede gewaarborgd? Sedert CaTn zijn broeder velde, bleek de aarde geen veilig wandelpark te we zen. Van den raensch was de grootste vijand de mensch, Zee en stroomen waren geen veilig visehwaler noch over haal sedert de eerste piraat een kano enterde, met zijn pagaai den zwarten bevaarder doodde, en 't lijk overboord schopte. Om wat parelen, koralen of een weinig visch bracht die kapitalist door zijn pagaai „macht boven recht" in praktijk. Kaaiman en krokodil keken verbaasd, toen de mensch hun den uiensch tot voedsel toewierphun zee monster-natuur spaarde eigen soort. CaTn de laaghartige, verraderlijke boos wicht, is de voorganger van alle moor denaars op den eersten piraat volgen alle zeeschuimers met of zonder kaper brieven, Jan Compaan meegerekend. Maar heden ten dage Wat ging de beschaving vooruit In den oorlog met Turkije vervoerde Rusland zijn geschut den Balkan, en nu worden de kanonnen in stelling geplaatst op de bergruggen. Onder den grond zijn mijnen contra-mijnen, jawel dat is al oud, lar we ieggen er wat dynamiet bij, dat blaast brug of arsenaal sekuurder op, De spoorwegen, die welvaart ver spreidden en het verkeer der volkeren bevorderden, werden strategische lijnen, 't belang van het troepenvervoer. Maai de verfijndheid belette den mensch niet tot de gebruiken zijner wilde voor ouders terug te keeren, Schuur dien be schaafde, eindelijk komt de Kaffer of Zoeloe boven. Deze verdedigen hun kraal door staketsel tegen tijger of panter, de beschaafde oorlogsmensch verdedigt zijn fort met prikkeldraad, tegen den aanval een anderen oorlogsmensch, even de grenzen wonende. Ten einde het mure liberum, de vrije zee tot voldoende oplossing te brengen wedstrijd lusschsn puntkogel en pantser, slagschip of kruiserterwijl het snelvuur verbetering eischt. De mitrailleuse uit de fabriek Stoda iu Boheme, die 200—600 kogels in de minuut schiet, en automatisch werkt, nadert de perfectie. Het onder-water oefende zijn aantrek kelijkheid uit, en de torpedo's versperden den toegang tot de havens. Vooruil klonk heten de mensch, die eenmaal im „heersch over de visschen der zee'', woelde onder de golven verwoeder dan 't akeligst watergedrocht. Echte zeeslang in ZédO's Argonaut of Nautilus gezeten, nadert hij den bodem van 't vijandelijk schip, opdat dit in de lucht wordt geblazen, terwijl hij ijlings weg- stoomt. Nog is de lucht vrij maar de mensch bezig het„dominamini volatilibus coeli" „heersch over de vogelen des he mels", opzijn manier uit te leggen, door het bestuurbare luchtgevaarte van Zel- lern. Wat ontbreekt, wordt wel verhol pen, en lucht zoo wel als aarde en zee, wordt een deel van 't slagveld in den toekomst-oorlog. Welk een vooruitgang, wanneer 't uit de wolken dynamiet re gent over Berlijn, hoofdstad der Intelli- genz, Parijs de Lichtstad, ook over de bloedstad Peking Indien de oude krijgsgod Mars nog zijn zetel had op den Olymp, zouden bij zulke verwoestingen vreugdetranen aan zijn oog ontspringen. Bij dergelijke mogelijkheden fin de siècle, of liever fin du monde, want ze doen aan 's we relds einde denken, is hel thans nog in Abrahams schoot, wat niet belet, dat het ijzeren militairisme zijn hatelijk dwangbuis overal aanpast en van de begroolings-millioenen het vierde, soms liet derde part afvergt. Gaat het eenmaal Driebond tegen Tweebond dan komen er, wanneer het nijpt, misschien aan eiken kant tien millioen onder de wapenen, landstorm inkluis. Zooveel mannetjes staan wel is waar alleen naast mekaar in 't gelid, wanneer hel heusch oorlog is, maar op van vrede behoeven de groote Stalen toch altijd eenige honderd duizend manschappen, lot eventueel verweer. Daardoor begrijpl een schooljongen, dat oorlog- en marinebegrootingen dier groot? Stalen bij mekaar geteld, een milliardcn tijfer aan guldens vertegenwoordigen. Kleine Staten doun mee naar de mate hun gering vermogen. Toch leggen de kleine samen wel een kwart milliard er in den schoot van hel militairisme. Hoeveel wordt zoodoende niet aan landbouw, industrie en aan het bedrijf onttrokkenOp de doode hand wordt gescholden, dat het boeml, maar de bloed band van 't militairisme geniet de volle vrijheid. Met de milliarden, die hel il'perst, waren Azië en Afrika al voor lang van Spoor- en waterweg voorzien. Nederland had zeker ruet de gelden voor oorlog en marine de Zuiderzee sinds lang kunnen droog leggen. De Parlementen dragen den klinken den naam van Nationale vergadering, t'oMrsvertegenwoordiging, volkshuis, en 't volk zelf is buiten macht, om van die begrooting maar een millioen af te knerpen. Ja liet begint er naar uit te zien, dat liet konstilulionalisme, hetwelk over de feilen van het oud regiem nooit is uitgepraat, maar inooi op weg is een dag van gramschap voor de wereld voor te bereiden. En hoe verklaren, of liever vergoelij ken ons de staatkundigen dat hatelijk systeem van dwang en tinanciëele uit putting V Zc weten schier niet veel heter dan ons in slaap te wiegen met een oud refreinSi vis /meent jiura Valium „Wilt gij den vrede maak u gereed voor den oorlog." Daar mag een puntje van waarheid inseliuilen voor de grooto Staten, maar hoe kunnen kleine Staten zich opstellen tegenover de groole slokoppen, die tien omringen Hel be roep op Transvaal gaat hier niet op, want Engelands voorbereiding was bij aanvang van den strijd inkompleet, en 't bij uitstek gunstig terrein vertien voudigde de strijdkracht der helden schaar, die mol bloed en leven 't onaf hankelijk volksbestaan verdedigden. Vrede willen we dat zeggen ons jaar in en uit de troonredenvriendschap niet de overige Staatshoofden, zegt elke vorst bij de Parlcmcnlsopening ieder jaar. En wanneer elke Staat don naas ten gubuur voor den gevaarlijksten in dringer liicld, kon hij niet meer voor- zorgm nemen, zelfs een generaal leende zich tol spionnendienst. In vriendschappelijke verhouding met onzen gobuur zijn, maar eigen huis en hof in staat van verdediging brengen, als ware die gebuur een Schimlcr Hannes in 't groot, klinkt vreemd. En toeh, dat werkt den wil tot vrede uil, welken ieder Staatshoofd verzekert te bezitten. Met dit al ziel Europa er gaandeweg uit als een onmetelijk strijdperk. Er moet noch tans een grens zijn, de linani'ëelc draag kracht der natiën is geenszins onuit puttelijk, en niet elk land heeft een kriegsschalz van 120 millioen Mark, om in de eerste kleine onkosten te voorzien, die liet begin van eiken oorlog vorderen. Zal de strijd voor het leven zich ook in die lioogc sferen doen gevoelen, met gevolg, dat hij onderling overleg van die opperuuichtigcn een paar kleinere Slaten ingepalmd worden Zoo'n intermezzo be hoeft dan den algemeenen wil van ..vrede" geenszins te vernietigenbovendien is hel ten ondergaan van een paar zwakke naliën zeer goed te beschouwen als een uitbreiding van Darwins-systeem. Protesteert nu liet recht, de wetenschap behoeft hierin geen grond te zien voor het herstel der geschrapte Staten. BUITENLAND. Koning Victor Emmanuel III heeft Zaterdag in het Italiaansrhc Parlement plechtig den eed afgelegd. Z. M. be antwoordde de voorzitters van Kamer en Senaat met tiet voorlezen cei.er toe spraak, waarin hij in de eerste plaats sprak over de algemeene deelneming liet lot van hem en Zijne Konink lijke moeder, zoowel in Italië als in liet buitenland (luizende telegrammen iren den koning geworden. Daarna wees Victor Emmanuel op de vriendschappelijke betrekkingen tu«- schen Italië en de Mogendheden. Verder zeide Z. M. ,De monarchie en het par lement moeten altyd samengaan. Ik besef mijne plichten en rechten en zal altijd volkomen vertrouwen blijven stellen in de vrijzinnige instellingen van Italië. Sterk door mijne begeerte en mijne kracht om de instellingen te verdedigen, roep ik God tol getuige van mijne belofte, dat ik van ganscher harte zal werken de grootheid en welvaart van het land." De vrijzinnige instellingen zal Z. M. blijven verdedigenGeen verandering gedragslijn derhalve ten opzichte Z. H. den Pausgeen restitutie de eenmaal wederrechtelijk ontno- hezitlingen van den H. Stoel. En dan durft de nieuwe koning nog wel God tot getuige te roepen, dat hij zijn belofte zal houden Arm Italië, maar ook arme Souverein, Ofschoon de gezanten in Peking meer en meer met hunne respectieve hoven telegrammen wisselen en den toestand alsmede de meer dan verdachte houding der Chineeschc Regeering wereldkundig maken, gaan de Boksers voort de ge zantschappen te beschieten. Zoo meldt de Fransche gezant Pichsn, onder dag- tcckening van 7 Augustus „De C.hineesche troepen hebben ons bestookt met geschut en geweervuur, van 20 Juni lot 17 Juli. Vier legaties zijn afgebrand; de Fransche legatie is voor drie vierde vernield. Ons verlies is 16 man, in het geheel zijn 60 vreem delingen gedood en 110 gewond. Alle zendingsposten in Peking zijn verbrand, behalve die van Pei-tang. Onze krach ten, onze schiet- en mondvoorraad zijn bijna uitgeput. Ik heb deu 19en Juli een telegram ontvangen, waarop ik niet in cijferschrift heb mogen antwoorden." Sir Robert Hurl moet, zoo meldt de Morniny Postaan het Londensche kan toor van de Chincesche zeerechten, een telegram in cijferschrift gezonden heb ben, gedateerd van den 5en Augustus uit Peking, in hoofdzaak luidende „Nog ongedeerd maar onveilig. Hoe spoediger wij uit dezen toestand bevrijd worden, hoe beter, want hij is lastig voor de Chineesche regeering en onveilig voor ons zelf." FEUILLETON. opgespoord, die naar I hel graafschap^ rijden ias, de hoofdplaats vac nabij Kilcullenbridgr De twee weezen. In de armste streek van het graafschap Kildare leefde eene wedui '"ee kleine meisjes in de behoelligste dighedea. Zoolang het hare kraohlen ic arbeidde de wakkere vrouw dog en nai •oor haar en de kinderen minstens hf noodzakelijkste levensonderhoud Bezittingen hadden zij niels dan hunne klee ding, die zfl aan hel lichaam droegen, en die waren zoo duo, dat zjj, trots de omslagdoeken, welke modelijdende buurvrouwen hun nog ge geven hadden, bijna bor fi| honger zich mi stede, die zjj nog gelukkig l omheining van Nog meer weri doordat zy den bc iet inspanning aller krac reikten. Z(| wilden den b eten vragenmaar voo hel er! hielden zjj toch til gebedeld. zjj daarvan weerhouden op de hofstede een zjjnei doch eindelijk moest zjj hare zware moeilijke opgeven. Het harde zwoegen en tobben bg doorgaans karig voedsel kon haar zwakke lichaam niet langer verdurenzjj werd ziek, maar de dood erbarmde zicli over haar en verloote haar na weinige dagen uit haar kom mer en lijden. Nu stonden de beide weezeo geheel verlaten J>«rwant de buren en de overige dorpsbe woners hadden zeiven zwaar genoeg te kampen, om voor hunne kinderen het dagelijksche brood Je winnen, dan dat zij nog vreemde koslgangera zich zouden innemen. De lieden ging lot der kindoren echter toch zoor aan hel I en daarom overlegden zü, nadat de begralenis 'oorbg was, met elkander, wat er wel gebeu ren moest, toen een oude bekende der lamili" opmerkte „Wanneer men de arme kleinen slechts naa Kilcullenbridge brengen kon, daar woont, zoo lk zeker weet, nog een broeder huns vaders, toch waarlijk *0ne nichtjes een eerde hc dag aan een kruisweg ting van den weg rechtuit wül de weg naar liet nog ver verwijderde dorp Kilcullenbridge worden ingeslagen. rii 'cgra den trnd- Raas liep, ter met beide t van de k ontslagen maant» i m zijn haard le werd door de o1 aden aangegrepen wt ren niet op een goede rden, dan moest natun hen zorg dragen. Een zjj sleeds recht uit moesten loopen en niet van den weg moesten gaan; zondar meer reed hjj verder. De kinderen stonden de tranen in de oogen, toen hjj hen vaarwel zeide, zjj volgden zon voertuig met de oogen, en toen bet oiDdeljjk uit hnn gezichtskring verdween, weenden zy beide bitterlijk. De oudste herstelde zich het eerst, zy nam haar zusje bjj de hand en zeide Kom, Marie, wjj mogen niet langer talmen, wanneer wy Kilcullenbridge nog bereiken willen, voor het avond is. Ook zullen wy minder koude voelen, als wg voortgaan," „Maar ik heb zoo'n ergen honger, verzuchtte Marie, „wij hebben ook heden nog niets eten gehad." Lita zocht tiaar to troosten, zoo goed I ging, ofschoon zjj zich zeil byna machteh voelde; n" tijg WB/È zwakte te zullen ineenzii Elkanders handje vast den nu de kinderen de de huisdeur opende. Hei», groote ruimte, dié legelyk heen van hoog inudendf door; e hier V" riep hjj de w vertellen. toeslaan d; zy e( t wel, bromde de b delden werd gopnl waren, ■volgden zy met sneeuw bedekten straatweg og geen nnr afstand haddr hun zwakke krachten gehe< in b6t knagende gevoel van „Ik dacht jelui bedelen wildet, toon ik zag dat jelui met uit den naasten omtrek zyt. Er gaat hier genoeg bedelvolk rond, zoodal wij vreemden zeer goed kunnen missen. Wij hebben zeil kwaljjk brood genoeg in dezen slechten Ijjd, dus maakt maar, dat jelui verder komt." en de kinderi zie.h de klei] bevond zii i blik verhiel, spoedde I ur, terwijl zij haar zus, een volgend oogenblik neder, greep zonder aarzelt en verscheidene gekookte aardappelen zwom toe en verslond gretig het schrale voedsel* De groote hond scheen geheel verbaasd ove dit ongewone gezelschap, hjj hield op te etet zette zich rustig naast den schotel en liet zy maal aan do kinderen 07er. Op hetzelfde oogenblik trad de hoer uit he buis, om te ziey of de kleine hedelaaralers ook den hol wedor verlaten hadden en ont- wnardde nu dit vreemdsoortige schouwspel. De hond was als oen buitengewoon boosaar dig dior in den ganaelien omtrek bekend, zoo dat hjj immer aan den ketting liggen moest, en zelfs de meid, die hom iederen dag - jn eten bracht, waagde slechts met de grootste voor zorg tot zijn hok le naderen. De boer dacht daarom in het eerste oogenblik slechts aan het gevaar, dal de kinderen liepen, en {riep hen toe: „Weg van den hand, hy zal jejinstukken Haastig liep hij weg, doch plotseling bleef hjj als versteen-J stilstaan, daar hjj zag, hoe de hond nu opstond, zich dicht tegen de kin- doreo aanvleide en dan bjj den aanblik van zijn heer met zjjn staart kwispelde, als wilde hjj zeggen: „Stoor toch mjjn gasten in 't ge- Bjj dit schouwspel woelde een zeldzame ont roering in het binnenste van den anders zoo bardon ongevoeligen man -. het tafereel, dat hy (hans voor oogen had, verwekte gevoelens in hem, die hy vroeger nog jnimmer ondervon- De kl i inlusschen vi angst opge- toen zy hem zagen toesnellenzy vreesden geslagen te zullen worden, omdat hjj aan het maal van den hond hadden deelgeno men. De boer echter was zoo onthalst, dat zjj in de eorste oogenblikkcn geen woord kon uit brengen; daarna zicb herstellende, zeide hjj op een toon, die bji zooveel mogelyk een zachte nitdrukking gaf: „Zyt ge dan werkelijk zoo Èongerig, dat ge zelfs het eten van den bond niet versmaadt Gaat dan met my mede, kinderen, dnn zal ik u eten geven, zooveel gij maar wilt!" Daarhjj nam hjj de kleinen by de hand en bracht hen zelf weder in het huis, waaruit zij even te voien zoo hardvochtig waren ver dreven. De hond had zyn heer beschaamd, en deze zocht nu weder goed te maken, wat hem zyn geweten als een onmenBchelyke handelwijze

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1900 | | pagina 1