Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
No. 34.
Zaterdag 24 November 1900.
Veertiende Jaargang.
DE EEMBODE
voor Amersfoort. Apeldoorn, Baarn. Barneveld, Blaricum. Bussurn, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland,
Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk. Soest. Stoutenburg, Veenendaal en Zeist.
Verschijnt eiken ZATERDAG.
Abomiowentaprijs por drio maanden i
Franco per post0,
Afzonderlijke i
Bureau Br eedestraat, 18 Amersfoort.
Uitgave van de Vereeniging De Eembode.
Prijo der AdTertentién i
Van 1 tot 6 regelsf0.30
Voor iederen regel meer- 0.05
Correspondent»1!! en AilvcrlcntiPn moeten uiterlijk Vrijdagavond
Bij dit nummer behoort
een tweede Blad
Niet eene leuze, maar een program
van actie.
Dat er meer noodig is dan een pak
kende leuze, om met eenige hoop op
succes den strijd bij de aanstaande perio
dieke Kamerverkiezingen aan te binden,
heelt de vruchtelooze poging, tot heden
door de Katholieke pers beproefd, ont
er eene te vinden, voldoende bewezen.
Aan allen kant is Je Katholieke pers in de
weer getogen schreet dezer dagen De Maas
bode om te zoeken nnnr eene leuze, waar
onder do verkiezingen van 1901 kunnen wor
den gestreden.
.Tegen grondwetsherziening en algemeen
.Sociale hervormingen," stelde een derde voor.
.Tarielshertieoiog," opperde een vierde,
TroL de beweging in de pers is deze kwestie
in de kiesverenigingen zeer koel opgenomen,
Iets
een Indruk maakte, dan was het voor velen
een pijnljike. Een verkiezingsleuze zoekt men
weerstaaobaar gewold. Eo dit inoerlgke leven
is de eeoige waarborg, dal de leuze bereiken
zal, wat ze moet beoogen: een stuwkracht te
zjja voor de massa, die zjj io baar gevoel tast.
Eene verkiezingsleus, die ecu kunstmatig
maaksel is, is bij voorbaat het gratschrift van
de stembus-actie, die haar voert.
Hen ziet duo ook het opmerkelijke feit, dal
geen der aanbevolen leuzen de algomceue in
stemming vond.
Wij stemmen volmondig met De Maas
bode in, dat men er zich niet over ver
wonderen moet, dat het zoeken naar
een geschikte verkiezingsleuze de kiss-
vereenigingen koud laat, en het volk
zich er volmaakt onverschillig voor be
toont. De vaagheid en ondoelmatigheid
van eene leuze hebben de kiezers tol
hun eigen schade en schande mat
te zeer leeren kennen. Zelfs een leuze,
die zich met onweerstaanbaar geweld
schijnt op te dringen, is maar een leuze,
niets meer. Genoemd orgaan meent
echter, dat, als alle kenleekcnen niet
bedriegen, er eene bruikbare leuze in
de lucht hangt. Het schrijft:
Als straks de leerplicht wordt ingevoerd, en
de ontevredenheid barst los io de kroel.Een
vriie school I" dan biedt liet volk de leus, en
lielioelt men ze bovenaf niet op leggen.
De verwachting van De Maasbode, dal
deze leuze aller instemming vinden zou,
wordt door het Huisgezin alweer even
fluks te niet gedaan. Die leuze bespre
kende, merkt dit blad op, hel raadza
mer te achten den schoolstrijd in dc
gegeven omstandigheid niet aan te binden.
Kaadzamer, omdat oen Schoolstrijd, onder
nomen onmiddellijk nadat de linkerzijde van
tegemoetkoming beeft blijk gegeven, over en
w|j.vraagsluk, naar onze meening, voor een
delinilieve oplossing nog niet rijp is, omdat
rechts de zoo uoodige, de onmisbare eenstem
migheid vooralsnog ontbreekt.
Zoo zoekt men en zal men blijven
zoeken naar eene „leuze", waarmee men
meent hel beoogde doel bij de stembus
te kunnen bereiken. Men hoopt zelfs er
een te zullen vinden, die ook de chris
telijke partijen bij den polilieken strijd
in t'JOl zullen aanvaarden. Maar
zou onze partij hiermede wel iets
gebaat worden? Omdat de Stan
daard dezer dagen te kennen gaf, om
principieele en tactische redenen niet
aan Grondwetsherziening te willen mee
doen, „indien er niets slachters voorin
de plaats komt" (wal al weer een
slag om den arm mag heelen) zou, aldus
werd van katholieke zijde opgemerkt,
wellicht, in de leuze „verdediging der
Grondwet" hel heilmiddel gevonden
zijn. Maar dan vergeel men toch, hoe
gemakkelijk door De Standaard, na
verkiezingen, een politieke zwaai ge
nomen wordt. Wij herinneren hier
slechts aan dc houding van dit orgaan
in zake persoonlijken dienstplicht. Vóór
de Kamerverkiezingen van'97, werd af
schaffing van plaatsvervanging door het
blad zoo geducht gehekeld, als waar
schijnlijk van katholieke zijde niet over-
trolfen werd. En toen de huidige Regoc-
rirng een wetsontwerp indiende lol in
voering van persoonlijken dienstplicht
leverde hot een zóu scherpe criliek op
dit ontwerp, dat er geen goeds van
overbleefen niettemin knoopte het
daaraan dit slotbcloog:
Doch wat hiervan z(j, tijj dit vraagstuk moet
de militair - noodwendigheid ten behoeve van
zouden geen der opgcnuctt
deze voordracht rechtvaardigen,
Nu vragen wc in gemoedemoeten
wij, Katholieken, ons nu weder in het
politieke strijdperk laten drijven met een
vage leuze, die aan onze te kiezen bond-
genootcn weder een zoo ruime speling
in dc politiek toelaat, dat zij zich van
mede- in tegenstanders durven omzet
ten? Het bovenstaande citaat uil De
Standaard is, dunkt ons, toch leerzaam
en waarschuwend genoog, om niet an
dermaal ons biltere tolcurstclling te
bereiden. Daaromgeen vage leuze,
maar een program van actie. Daaraan
alleen hebben dc Besturen der R. K.
kiesvereenigingen behoefte.
En wie dc als aangewezen perso
nen zijn, oin hel katholieke Neder
land in deze dagen van politieke span
ning een zoodanig staatkundig document
aan te bieden, hebben we in ons vorig
artikel reeds aangetoond de Katholieke
Leden der Tweede Kamer. Wol
van zekere zijde op aangedrongen, dat
de katholieke kiesvereenigingen in den
lande zouden te zant2n komen,
deze taak over te nemen, maar deze
raadgeving pleit niet voor een juist be
grip der moeilijkheden, die nu reeds op de
Besturen van deze vcreenigingen ruslen.
En zou, indien door de R. K. kiesver
eenigingen er toe besloten werd, bij het
meeningsverschil, dat zich reeds maan
den lang in de katholieke pers voordoet,
over de te volgen gedragslijn bij de aan
staande Kamerverkiezingen, eene bijeen
komst van deze kiesvereenigingen niet
zeer gemakkelijk kunnen luiden tot
l'oolschen landdag in slede van
tol een gewcnschlen uitslag
il zoo iels zou te vreezen slaan,
zal wel geen nader beloog behoeven.
Daarom ons gericht lol de katholieke
Staatslieden, die het vertrouwen hunner
kiezers reeds genieten en van deze een
program van actie gevraagd. Want zon
der een program, naar den geest van
onzen tijd, kunnen wij den politicken
strijd niet aanbinden, zonder een grove
fout te begaan. Wanneer de Besturen
der 14. K. Kiesvereenigingen boven den
Moerdijk met een degelijk program zjjn
toegerust,kunnen zjj in verband daarmede
aan een niet-katholieken candidaat vra
gen stellen, van welker beantwoording
zal afhangen, of deze candidaat ook het
vertrouwen der katholieke kiezers ver
dient. Als zoo gehandeld wordt, dan
eerst huldigen wij een succes beloven
de gezonde politiek.
BUITENLAND.
Dc Duitsche Rijksdag hield Maandag
cn Dinsdag merkwaardige zittingen.
De nieuwe Rijkskanselier, graaf Von
Bülow, huil daarin het wetsontwerp
aangaande de kosten van den tocht
naar China tc verdedigen. Van deze taak
heelt hij zich uitmuntend gekweten.
De voorafgegane onlusten in het Hemel-
scho Itijk, zei hij, hadden de Duilschers
nog eerder zien opkomen dan de overi
gen hij prees de ridderlijke houding vat
den zoo jammerlijk om het leven geko
men Duitschen gezant in China. Beslist
ontkende de kanselier, dat de onlusten
haren oorsprong vintien in de bezetting
van Kiso-Tsjou, eene verklaring, welke bij
de socialisten tegenspraak, hij de overige
leden toejuiching uitlokte. Von Bülow
verklaarde verder, dal Duitsehland het
langst op den achtergrond is gebleven
en zich pas met de zaak bemoeid heeft,
toen Duitsche missionarissen cn zende
lingen waren vermoord.
Duitsehland heeft Kiao-Tsjou verkregen
bij volkenrechtelijk verdrag, en de regcc-
ring denkt niet aan veroverings politiek
in China, evenmin als aan verdeeling.
Ten slotle deed hij het verzoek, aan
de verbonden regeeringen de noodige
middelen toe te staan om de taak Tan
dc Duitsche politiek in Oost-Aziö en de
handhaving van de eer des Rijks met
nadruk en waardigheid te volbrengen.
Nadut dc socialist Bebel op z(jn manier
over liet niet vroeger bijeenroepen van
den Rijksdag het zijne had gezegd, be
sprak hij ook de Hunnen-rede van Keizer
Wilhelm, cn de gruwelen door de Duil
schers in China bedreven.
Als meer gebeurd, maakte hjj ook nu
weer dat hij door den Voorzitter lot de
orde geroepen werd.
De Ccntrumsleider, dr. Lieber, voerde
mede lint woord en betuigde ingenomen
heid niet de woorden van den nieuwen
kai I r i verklaarde, dat rijne politieke
medestanders, m- a. w. het Centrum,
het eens zijn met de door graal Von
Bülow blootgelegde oogmerken van de
Duitsche staatkunde. Ook bracht hjj
dc llunnenrcde in herinnering, die z. i.
niet strookte met beschaving en gods
dienst. Verder sprak hij van de noncha
lance, waarmee men, te machtiger plaatse,
dc conslitutioneele positie van denRüks-
dag voorbijging.
Ten slotte achtte hij het wenscheljjk,
hel ontwerp naar eene commissie te
verwijzen, waar men nog eens nader
over de zaak zou kunnen spreken.
In de zitting van Dinsdag deelde graat
Von Bülow de redenen mede, waarom de
Rijksdag niet onlangs reeds was bijeen
geroepen.
Met betrekking tot de aanneming
van liet opperbevel over de verbonden
expeditie-troepen, verklaarde de Rijks
kanselier, dat Duitsehland officieel van
buiten af daartoe was aangezocht. „Meer,
zcidc hij, kan ik daarover niet meede-
dcolen, het betreft onderhandelingen van
Souverein lot Souverein."
Verder verdedigde graaf Von Bülow de
missifln, en verklaarde hij, dat het
Duilschlands plicht is in het Oosten
on niet minder in China het protecto
raal over de Duitsche Katholieke mis
siën op zich te nemen en deze te be-
schermen.(Toejuiching van het Centrum).
Met betrekking lol de redevoeringen
van den Keizer verklaarde graaf Von
Bülow, dat hij daarvoor de zedelijke
verantwoordelijkheid op zich neemt. Zjj
zijn ook door de groote meerderheid
der natie niet verkeerd verstaan. De
rede te Bremerhaven heeft de Keizer
als soldaat tot soldaten gehouden. De
manschappen moesten weten met wie
zc tc doen hebben. De pink van een
FEUILLETON.
DE BLINDE.
(Kr».
•t Duiüch.)
5) Zoo vervlogen de dagen rustig eo tevreden,
de dag behoorde aao den arbeid, do avond
aan do muziek, soodat de blinde bjj zjjn bui
tengewone talenten, en bg zjjn onvermoeide
vljjt, het spoedig tot een hoogte bracht, die
elke aiende tot eer zon strekken.
De onderwjjzer van het dorp stond
trouw ter zjjde, als bg de bijzondere muziek-
Blokken, zoo goed en kwaad bet slechts ging.
meermalen voorspeelde, om bet geheogen van
den blinde le bulp te komenen wanneer deze
dan met waarlijk kunstvol talent het «pel
voortzette, «loog de goede onderwijzer dikwijls
van verbazing de handen ineen over de won
derbare wedergave van zjjn voorgespeelde me
lodieën.
lu den zomer placht het in de nabjjzjjndc
dalen tamelijk levendig le worden, want ook
daarheen trokken reizigers, welke van de ver
kwikkende berglucht daar wilden genieten.
Het eene plaats in het oaastbggelegen del,
waa dit in 'tbjjzonder het geval, omdat dkkr
jaarljjka de gewone bezoekers met een bjjna
«tipte nauwgezetheid te vinden waren.
Wu het weder «choon, dan was door de
heerlijke omgeving toereikend voor afleiding en
ontepanning gezorgd. Regende het echter, dat
hei van de daken neerkletterde, en de berg
helling in een grauwen nevel gebnld rookte «n
dampte, en dat de anders altijd vrijpostige
musichen verschrikt en verdrietig onder de
oitslekende daken der huizen beschutting zoch
ten, dan kon men op een boperkiu ruimte en
op een evenzoo nauw begrensd onderhond zich
voorbereiden, leder had .zijne geschiedenis",
die hjj reeds herhaalde raaien had verteld, al
tijd weder beschikbaar, en zoo zocht men in
dit oord van ontspanning zjjn lijd te korton.
Op zulk een regenachtigon dag was hel dat
majoor Sturm in de eetzaal trad. Van zijn
kleeren liep het water zoo rijkelijk neer, dat
rondom hem op den vloer een groote plai werd
gevormd.
„Mgoe heeren," riep bg, zich even buigend,
,ik heb eene ontdekking gedaan I"
.En wat voor eene ontdekking is dat wel
geweest?" riep er een uil het gezelschop.
,Ik heb een blinde ontdekt," antwoordde hg
geestdriftig.
.Een treurige ontdekking," gaf men hem tot
bescheid.
.Gij bobt geljjk I Maar daarom toch een in
teressante. Op mg'ne wandeling trad ik om
oven te schnileo tegen den stortregen in de
eerita do beste hut. Daar trol Ik een jeugdigen
blinde, die prachtige korven vlecht cn ver
schillende borstels maakt. Een werkzame blinde,
die door zjjn bekwaamheid eerlgk door de we
reld weet te komen, is zeker reeds een ont
dekking. Maar wanneer ik u zeg, dat de blin
de een virtuoos op het orgel, de viool en de
cither heb ik dan ook te voel gezegd, wan
neer ik mg op mjjne ontdekking beroem?"
.Mijn beste majoor," merkte oen der gasten
muziek gewoonverschoon ons dus, wanneer
wij, die door en in de hoogere mnzick leven,
uw oordeel vooreerst nog io twijfel trekkeo."
Nu verloor de majoor zjjn gedold en b-omde
lusschen de landen:
.Morgen spreken wjj elkander nader, en dan
zullen
zien of m
Op uilnoodiging
blinde den volgenden namiddag met zjjn viool
onder den arm in dc badplaats aan. Dc ot
krjjgsman ontving hem met groote welwillend
heid en voorkomenlieid, het ivorige gezelsi
echter hield zich op een zekeren afstand
kon tegenover hem de ongemaoierdbeden
stadsche beschaving des te beter den vrijen teu
gel laten, omda
blind was, en men hem daaron
neerder door de lorgnetten kot
.enfin" meende een dor gasten, .liet jonge
menscb mag goed of slecht spelen,
muzikant is en blijft hjj toch."
De blinde had deze uitlog versti
bet hoofd moedeloos terneder zakken; spoedig
echter herstelde hjj zich weer.
Breng mjj bjj de pianosmookte hjj zacht zjjn
beschermer, die deze bede ook dadelijk inwilligde.
Johan beproefde zacht eeoige akkoorden. Deze
overtuigden hem, dat hjj een slechtinstrumeot
voor zich bad. En toch scheen het, als leefde
onder zjjne vingeren in bet onJe instrument
de laog verdwenen genius der muziek van nieuws
af op. Met iedere maat ontvonkte des spelers
vnur, de toonen rnischten zacht en schoon,
dreunden als de otorm door de enge ruimte,
dan weder klonk het als koorgezang der mon
niken in den stillen middernacht tot den sterren
hemel op.
Nauw waren de heerlijke klanken verstomt
ol de blinde verhief zich cn greep naar zjjne viool
Was liet eerst een vol ruischeo en bruiscliet
Het was ceo lied zoo week als een heerljjki
zomernachtdao weder was liet, als steeg he
loindigo hemelblauw, of jubelend ai
Met een trillend geluld sprong opeens ec
snaar van liet speeltuig.
Hustig legde de blinde zjjn viool lerzjjdf
een bjjna verachtelijke lach speelde hem c
zjjn aangezicht.
.Het is jammer dat de snaar gesprongen is!
klaagde men van alle zjjdcn.
.Ik heb de snaar zeil doen springen," mu
melde do blinde zacht, waarna hjj zjjn hoofd
verhiel en riep:
.Mario wnar zjjt gj] Leid mjj weg I"
Men drong bjj hem aan te bljjven, doch
weigerde beslistmen overlaadde hem met
maar zjjo gelaat bleef strak; men bood h
geld van alle zjjden aan, hjj wees het echter
koud terug met de woorden:
,Ik ben blind en arm, maar daarom n
geen bedelmnzikant. Ik neem geen geld!"
De majoor wierp de omstanders een wc
denden blik toe.
,Dal is uw werk,* bulderde hjj vertoornd.
De majoor f am den blinde bjj den arm.
,Ik zal n naar uw huis begeleiden,' sprak
hjj.
,G(j zjjt goed eo edel,* sprak de blinde dank
baar.
Hierop gingen zjj een langen tjjd stilzwijgend
De horael had zich Intusschen opgehelderd
en uit de gescheurde wolken, schitterde een
zachtblauw firmament. Do vogelen in bet woud
schuilden de natte vederen, buppoldon van tak
tot tak en zongen en floten zoo luslig, als had
het nooit geregend, en als warodo homol nooit
door wolken verduisterd geweest.
.Nu is ook mjjne ziel weder roatlg geworden,*
sprak de blinde diep ademhalend.
.En waarom was u onrustig V* vraagde de
„Laat dat rusten, mjjn beste vriend I Uc
schaam mjj, dat het onder beschaafden zoo on
beschaafd kan toegaan. De hoogmoed maakt de
menscheo dom, dat is trenrig genoog, maar
even zeker waar. Doch, Johan, ik ion gaarne
mot u over iets anders sprekeo. Gjj zjjt een
vorstaodig nadenkend menscb. Hoe stelt ge
uwe toekomst voor?*
De blinde lachte.
.Zoo ver het in mjjn macht staat daarop
antwoord te geven, zeer eenvoudig, maar ook
tcvredeo eo gelukkig. Des daags werk ik aan
mjjne korven en borstels om dagoljjksch brood,
en is het avond geworden, dan baad ik mjjne
ziel in den gouden vloed der muziek.'
