Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
No. 12.
Zaterdag 22 Juni 1901.
Vijftiende Jaargang.
DE EEMBODE
voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum. Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland,
Laren, Leusden, Naarden. Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist.
Verschijnt eiken ZATERDAQ.
Abonnementsprijs per drie muisden i
Franco per post10,40.
Afzonderlijke nummers f 0,05.
BureauBreedestraat, 18 Amersfoort.
Uitgave van de Vereeniging De Eembode.
Prijs der Advarteutitn:
Van 1 tot 6 regelsf0.30
Voor iederen regel meer- 0.05
rlentign inoefen uiterlijk Vrijdagavond
Bij dit nummer behoort
een Bijvoegsel
Sawonnen.
't Was eene aangename verrassing
voor de anti-liberale partijen, toen de
uitslag van den stembusstrijd van 14
dezer werd gepubliceerd. „Gewonnen 1"
was bet woord, dat in blijde opgetogen
heid onder hen gehoord werd. De voor
vier jaren bjj de Kamerverkiezingen zoo
gesmade anli-clericalen hadden door
ernstige voorbereiding zich tot den strijd
geoefendnu de slag geleverd was,
traden ze niet enkel als het sterkst in
aantal, maar ook als overwinnaars uit
het strijdperk. Allen weerstand over
winnend, ook die welke geboden wordt
door de listige indeeling der kiesdistric
ten, waardoor men een numerieke meer
derheid, als b\j vorige verkiezingen reeds
verkregen werd, als minderheid van de
regeeringstafel wist verwijderd te houden
hebben de zoo miskende anti-clericalen
reeds bij eerste stemming zich de zege
praal verzekerd.
En de wijze waarop maakt de over
winning des te schooner en bemoedigen
der. Zonder die kunstmatige opwinding,
die wel de gemoederen verhit en eene
zekere geestdriftopwekt, maar niet altijd
die heilzame uitwerking heeft, welke men
ervan soms gelieft voor te spiegelen,
is de victorie behaald. Een zuivere uit
spraak der kiezers werd nu bekomen
en deze verkondigde welsprekend, dat de
overgroote meerderheid onzes volks be
slist christelijk is.
Onaantastbare bewijzen daarvoor zijn
geleverd. Men lette slechts op de vol
gende cijfers. In 1897 werd bij her
stemming gekozen te Doetinchem Hes-
selink van Suchtelen (lib.) met 3962
tegen 3808 op Pauwen (Kath.)te Dok-
kum Schaafsma (lib.) met 2418 legen
2304 stemmen op Pollema (Anti-»ev.)
te Harlmgen Bouman (lib.) met 2472
tegen 2251 op Van Asch van Wijck
(Anti-rev.); te Sneek Van Gilse (lib.)
met 2452 tegen 2451 op Heemskerk
(Anti-rev.)te Steenwijk Meesters (lib.)
met 2389 tegen 2120 op Van der Borch
Verwolde (Anti-rev)te Tietjerk-
steradeel Troclstra (soc. dem.) met 2672
tegen 2432 stemmen op de Vries (Anti-
En thans op 14 Juni 1.1. werden
bij eerste stemming gekozente Doetin
chem P. van der Vliet (Anti-rev.) met 4354
tegen 3521 stemmen op drie legencan-
didatente Dokkum M. R. van Veen
(Anti-rev.) met 2836 tegen 2077 op de
twee tegencandidaten te Harlingen Mr.
J. Schokking (Anti-rev. en christ. hist.)
met 2978 tegen 2332 op Bouman (lib.)
te Sneek Mr. II. Okma (Anti-rev.) met
3076 tegen 1827 op de twee tegencan
didaten; te Steenwijk F. L. Duymar
van Twist (Anti-rev.) met 2545 tegen
1814 op de twee tegencandidatente
Tictjerkstcradeel Ds. A. Talma (Anti-rev.)
met 3026 tegen 2421 op de twee tegen
candidaten.
Zjjn deze cijfers niet verpletterend wel
sprekend Nu de leuzen „Duur brood",
en .Tegen hel clericalisme" naar de
liberale rommelkamer moesten verwezen
worden, omdat ze niet meer pakken
wilden, en nieuwe pakkende leuzen, zelfs
door Mr. van Houten niet te creëeren
waren, verkregen de anti-liberale par
tijen deze verblijdende, maar ook zuivere
uitspraak des volks.
De uilslag van dezen zoo heugelijken
stembusstrijd ware echter voor ons, Katho
lieken, veel verblijdender geweest, indien
ook het getal katholieke Kamerleden
bij eerste stemming slechts eenigermate
ware versterkt. Nu reeds zijn negen
nieuwe kamerzetels voor de Anti-r
lutionnairen door de onmisbare hulp der
Katholieken bemachtigd, terwijl daar
entegen geen enkele nieuwe zetel aan
onze partij mocht ten deel vallen. Toch
koesteren wjj de beste verwachtingen,
dat bij de herstemmingen, en ook bij
eventueele nieuwe Kamerveikiezingen
van Anli-revolutionnaire zijde het goed
recht der Katholieken zal erkend en
behartigd worden.
Laten we thans nog even het woord
aan het liberale „Utrechtsch Dagblad."
Na den voor zijne partij zoo diep teleur
stellenden uitslag dezer Kamerverkiezin
gen schreef dit orgaan
Hel is een Uiee ster in de geschiedenis der
liberale partij, de ongeluksdag vau gisteren.
t minder dan zeven zetels gingen dadelijk
en, terwijl van de rechterzijde aanstonds
*7 leden werden gekozen en bjj de herstemming
log tenminste zes zullen volgen in plaatsen
:ooals bjjv. de heer De Waal Malelijt tegenover
wel bjj die zes niet bljjven, want io menig
danige knosrn li
genover deu liberaal dal de
keuze van oeralge
noemden almede hoogslwnar-
schjjnlijk wordi.
u andere districten tegenover,
waar de liberaal
revolutionair of
slag is niettemin
eeds I1U zonder eenigen twylel
beslist ten gunste
vim de rechterzijde, die reeds
100 zolels zeker is.
Niet alleen de
Eerste, maar ook de Tweede
Kamer is ,om".
In den stryd
m de uiacht is aan de rech-
terzyde dc zege|i
aal.
Ziedaar een
getuigenis, die nadere
toelichting overbodig maakt. Maar toch
meenen wjj nog even eraan te moeten
herinneren, dat dit liberale orgaan het
welk in 18'J7 lijdens de verkiezingsbe
weging hel verfoeiljjk bedrijf der hefti
ge anti-clericalcn met verontwaardiging
brandmerkte, maar sindsdien zelfs de
socialisten, als behoorende tot de
groote liberale partij, in bescherming
neemt aan den vooravond van de
toenmaals te houden Kamerverkiezin
gen onder het opschrift„Verklaring"
te lezen gaf:
Hel is beter, dut in de volgende vierjarige
regeeriogsperiude under eeno besliste meerder
heid een clericasl bewind de leiding der zaken
hebbe en inmiddels de liberale partjj, als tnin-
nog langer li
Deze verklaring moge het blad zich
en zijner partij ook thans herinneren,
dan zal de diepe neerslachtigheid over
de geleden nederlaag, wellicht in
mer berusting overgaan.
BUITENLAND.
Het bezoek van Keizer Frans Jozeph
aan Bohemen is een ware zegetocht ge
weest. Overal werd de grijze monarch
met geestdriftige toejuichingen ontvan
gen. Vooral te Praag was de ontvangst
indrukwekkend.
Bij zijn terugkomst te Weenen Dins
dag jl. heeft de keizer dan ook aan graaf
l'.oudenhove, gouverneur van Bohemen,
eigenhandig schrijven gezonden, waar
hij zjjn zeer bizondere voldoening te
kennen geelt voor de ernstige betuigin
gen van trouw en gehechtheid, die de
beide nationaliteiten hem hebben gegeven,
hem en de keizerlijke familie, met
too volkomen overeenstemming. „Ik
ben zeer verheugd over den vooruitgang,
die overal zichtbaar is, en die ik opnieuw
gelegenheid had te constateeren in de
domeinen van het intelleclueele en econo
mische leven en over de verrassende
ontwikkeling van Praag, de hoofdstad
van mjjn koninkrijk, en de andere ste
den, die ik heb bezocht.
Deze leiten dragen er toe bij om mij
te doen hopen, dat mijn koninkrijk Bo
hemen ook het onderpand voor de blij
vende welvaart van dit land zal verkrij-
r.l.den vrede tusschcn de nationa
liteiten, die zoo vurig gewcnscht wordt
die is voorbereid door de toenade-
van de beide rassen op het econo
mische terrein.
De sektarische haal der Fransche rc-
geering, die zoo schandelijk uitkomt
vooral b(] de behandeling van de anti-
clericale Kloosterwet, mist zjjrie uil-
king niet onder liet Fransche volk.
Zoo werd de plechtigheid eener klok-
wijding te Denain door Mgr. Sonnois,
aartsbisschop van Kamerijk, dezer da
gen verstoord door een bende, die de
„Cartnagnole" zong en met steencn
wierp, terwijl, toen de kerkvoogd zich
den volgenden morgen uit de pastorie
naar de kerk wilde begeven, bekleed
met het bisschoppelijk ornaat, de com
missaris van politie tegen hem proces
verbaal opmaakte wegens het houden
van een processie op den openbaren
weg Tol aan het vertrek van den pre
laat hielden de socialisten van Denain
niet op den 73 jarigen kerkvoogd uitte
jouwen, du „Carmagnole" uit te brullen
en ,A bas la calolte!" te schreeuwen.
Waldeek-Uousseau mag tevreden zijn
over zijn politieke vrienden.
üok te Marseille hebben troepjes
cialisten getracht eene processie van het
Heilig Hurt te verstoren. Zij wilden met
de processiegangers de ketk binnendrin
gen, maar dit werd hun belet, waarop
zy wachtten, totdal de gcloovigen het
gebouw verlieten en hen volgden onder
het zingen van de „Carmagnole". Er
hadden eenige botsingen plaats, zoodat
de politie de betoogers moest uiteen
drijven.
Maar waar :1e Regeering voorgaat
met de geestelijken Orden te belagen
en kloosterlingen Ie belasteren, slaan
dergeljjke schandalen te wachten. In den
Franschcn Senaat blijkt ook alweder
meerderheid te zetelen, die voor de
regeering in kloosterhaat niet onder
wil doen. Het eene amendement na het
anderq om de Wet op de Vercenigin-
gon, die daarin aanhangig is, slechts iets
minder tiranniek te maken, wordt ver
worpen. Vereenigingcn van socialisten
en anarchisten mogen niet gemoeid,
dezen moeten zooveel mogelijk vrijheid
worden gelaten, maar kerkelijke Ver
eenigingcn moeten aan de uitgezochtste
knevelarijen worden onderworpen. Wie
echter wind zaait zal storm oogsten.
Dat zullen ook dc kloostervervolgers in
Frankrijk opnieuw moeten ervaren, in
dien althans aan die verdrukkers
godsdienst en recht niet een: tot
hiertoe en niet verder wordt toege
roepen.
Aan verdedigers van de zoo fel vervolg
de kloosterlingen heeft het evenwel ook
in den Senaat niet ontbroken, getuige
dc schitterende redevoeringen o. a. door
den gewezen republikeinschen minister,
de hoer Marcère, die het goed recht der
Congregaties met kracht en klem ver
dedigde. Als men de Congregaties be
strijdt, zei Marcère o. ra., dan bestrijdt
eigenlijk niet dezen als vereenigin-
inaar het Katholicisme. Wat men
met dezen aanval op het oog heeft, is
de zedelijke invloed der kerkleermen
wil het Fransche nationale volkskarak
ter wijzigen. Maar waaraan ontleent men
dit recht, en heeft men het Fransche
volk gevraagd of dit in zijnen geest is?
Men heeft het recht niet, eene zoo in
grijpende verandering tot stand te bren
gen, zonder eerst dc natie te raad
plegen.
Ik horken volkomen, zeido de Marcè
re voorts, dat de Staat in de politiek
moet gaan boven de geestelijkheid,
maar die overmacht wordt heusch niet
bedreigd. De geestelijkheid is geen drei
gement, maar wel is de voorgestelde
wet een dreigement tegen do vryheid.
Als men het met dc monniken heeft
klaargespeeld zal men de wereldgeeste
lijken aanpakken. Dit ontwerp is een
eerste stap naar de vernieling van het
Katholicisme in Frankrijk (Toejuiching
rechts).
In de republiek, besloot spreker, be
hoort de macht aan de meerderheid.
FEUILLETON.
Een dwaaltoeht in 't gebergte
.(Slot)
3) Prachtig steeg de ion in het Oosten op en
lond bare goaden stralen op de met sneeuw
bedekte borgen, die in wonderbare schoonheid
schitterden, toen Peter des morgens nit de hut
naar buiten trad.
De storm, die in den nacht op vreeselyte
wgze bad gewoed, waa uitgeraasd. Vrede e
ritst zweefden overliet heerlijke AlpeoUodscha]
Peter daalde, nadat by de hot verlaten har
den berg af om de voorbereiding voor de tei
aarde-bestelling van den overledene leregeler
Voor alles begaf hg lich naar de pastorie
om te vernemen of de pastoor van den
lgken tocht naar de bosebbnt gelukkig e
bonden naar huis teruggekeerd was, en ol
geen ongeval hem getroffen bad.
Nn, by dag, het oog al de gevaren zag,
hier den mensch bedreigen, had Peter eerst r
bemerkt, mei welke moeilijkheden de putoor
op zijn terngweg in den stormachligen nacht
wel mout te worstelen gehad hebben.
.Ware bet niet beier geweest", dacbt bg bg
ticb zelve, .als de puloor hel aanbreken van
den dag in de but bad afgewacht
Peter, die over den printer aoo bezorgd was,
wist niet, dat deze slechts daarom sur buis
«rilde gaan, omdat io het dorp een ernstige
eke lag, die wellicht ook nog in dezer
jo geesteliiken bystand kon noodig I
et byoa ademloozen spoed, jjlde Pele
j ven de bergen io het dorp was aaD
land,
gekomen, een ongeluk getroffen hebben
De ontstelde gelaatstrekken der aan'
en de uitruepen van diepe smart gi
welk e.
liefde i
Toen bjj bet buis met de vyf lindenboomeo
zag, outwaarde hg levens een greote menigte,
die zich daar verzameld bad.
Bleek als de dood, en het ergste vreezend,
stormde hjj op de menschenmassa toe, die
daar opgewonden eo bedroeld hjjeeo waren.
Met bautige drift vroeg bjj deo eerste, dien bg
er aantrof, wat er wel gebeurd wa:
n de g,
io de kerk kwamen om de H. Mis te booren,
zjj te vergeefs den putoor van zgn nachtelijke
bediening terug verwachtten.
Men begal zich in de pastorie om te zien ot
hg er wellicht niet te vioden was.
Algemeen sprak inen nu de vrees uit, dat hem
waarstbyolyk by zyn nacbtelykeu tocht in hel
gebergte een ongeluk overkomen was.
Diep ontroerd en mei lnidkloppend hart boor
de Peter deze ontzettende veronderstelling uit-
bg nu deu terneergeslagen parochianen, dat
hunne treurige vermoedens zich wurschgnlyk
zonden bevestigen.
Met vrageo als bestormd, vertelde hg verder,
dat bg des nachts den pastoor bg den dood
zieken Toni had gebuid, die ook reeds gestor
ven wu. Op den terngweg naar bet dorp moet
bem dus, dur bg niet in de putorie was terug
hun langjarigen, oprechten vriend gehecht waren.
Een algemeen klagen eo jammeren ontstond,
eo velen weenden bg de treurige tjjdiog, die zy
zooeven van Peter gehoord hadden, die zelf
geheel troosteloos wu.
De geheele inannelyke bevolking echter trad
nu, aangevoerd door Peter en van reddings
werktuigen voorzien, onverwyid op weg, naar
de boschhut, om naar den algemeen beminden
putcor te zoeken, en hem, indien zulks nog
mogelijk mocht zgn, hulp en redding te bren-
De gaosche dag werd met vorigen yver ge
arbeid en iedere ootoegankelgke klooi doorzocht
zonder lot hun groot leedwezen bem te vinden.
Nog bopeloozer dan zy gegaan waien, keer
de zy, erg vermoeid van de inspanning des
dags, in bel dorp weder, om deo volge
morgen de nasporingen voort te zetten.
Ondanks de yverigsto en zorgvuldigsli
derzoekingen, had bun arbeid geen gunstig
De pastoor bleet verdwenen, de weg naar de
woudhnt was zgn luiste wandeltocht geweest.
Inluucben winterde bet in bet hooggebergte
steeds voort, diepe sneeuw bedel
dal en rustte durop maanden lang.
Eerst toeu bet voorjaar weder
dorp ook weder naar bet gebergte om naar
het l()k van hun beminden pastoor te zoeken,
die een offer van zgn heilige bediening get
den was, waaraan niemand meer twyfolde.
Na lang zoeken vond men hem eindeiyl
een diepe rotskloof, waar lig in de sne
begraven lag, die nu echter gesmolten was
Men bracht bet lyk van den zielenherder
naar het dorp, waar bg zoovele jaren zegt
ryk bad gewerkt en waar onder deelnemi
der bevolking van het dal en der naburige
dorpen zyue plechtige begrafenis plaats vond.
Geen oog bleet droog, toen men bet lyk in
Bij de m
gedachtenis
It hg lot b
Ben beste klant.
In een der groote magazynen van Londen
kwam onlangs een dikke mynheer, die
bekyken wilde. Hjj had zich opgewerkt
de galery, van waar hg een prachtig uitzicht
had over de geheele inrichting, en nitl
bewondering io zeer opgewonden bewoord
Een bedieude van bet maguyo, die io zgn
nabghoid wu, beantwoordde zeer hele*
zgn vragen naar de hoeveelheid en de waarde
der verschillende goederen. Eindelijk vroeg de
dikke man: „En u knol zeker wel heelehuizen
meubileeren, van tien kelder tol den zolder,
„O ja, mijnheer", antwoordde de bediende.
,Wü kunnen alles leveren, van tapyten tot
de kleinste snulsteryljes toe".
,Eo hebt u kanten gordyaen, en behang
sels ook
.Zeker, mynheer, wg hebben van alles."
,En natuurlijk weel u ook wel wat slgl is,
Renaissance, Pompadour, Louis XV, eozT"
.0, de patroon is uitstekend op de hoogte.
Misschien was het beter, dat u zelf met hem
sprak. Daar komt hg juist aan", eu de patroon
kwam nader met een vrieodelgk glimlachend
,'k Had het niet gedacht", zeide de klant
peinzend. ,Ik bad zoo'n idee, da' men voor
die dingen naar Parys moest gaan.
Maar ik zie dat bier alles met goeden smaak
en juistheid is ingericht, 't ls bewonderens-
„Mag ik u vragen", zeide eindeiyk de patroon
zeer beleefd, .waarmede wg u van dienst kannen
«yn
,0 ji, dat zou ik byna vergeten. Ik zou graag
ean pijp lak vau u willen hebben. 11 bebt hier
een prachlige inrichting, inynheer, ik maak u
myn compliment".
