Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
No. 19.
Zaterdag 10 Augustus 1901.
Vijftiende Jaargang.
DE EEMBODE
voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland,
Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaai en Zeist.
Verschijnt eiken ZATEBDAO.
Abonnementsprijs par drie maasdam
Franco per po«t
Afzonderlijke nummert
f 0,40.
f 0,05.
BureauBreedestraai18 Amersfoort.
Uitgave van de Vereenlglng De Eembode.
Bij dit nummer behoort
een Bijvoegsel
iDteileetaeele vooruitgang 1
De arrondissement! rechtbank te Breda
heeft dezer dagen zekeren Mutsaers, be
schuldigd van den afschuwelijken moord
op 't Tilburger dochterke, vrijgesproken.
Hiermede nam de officier van Justitie
echter geen vrede, en teekende hooger
beroep aan. Volgens den gewonen loop
zal nu de zaak dienen voor 't Gerechts
hof te 's-Hertogenbosch.
Ieder moet de mogelijkheid van eene
bevestiging der vrijspraak aannemen.
Het beroep op den Hoogen Raad is
dan open, daarmee echter staan we
voor dezelfde mogelijkheid.
Dit breogl eenige bezorgdheid over't
publiek. Niet alsof het publiek de vrij
spraak van 't gerecht wraken wilniet
alsof het publiek bewijzen kan, wat hand
de euveldaad pleegdemaar de zeker
heid dat, wanneer Mutsaers onschuldig
is, de eigenlijke dader vrij en frank rond
loopt, is weinig geruststellend.
't Wekt weerzin op, dat de pleger
van zulk eene misdaad zich achter den
sluier der onbekendbiyving verschuilen
kan. Wellicht vervolgt hem de gewetens
wroeging op elke schrede, zulk een
wroeging maakt zijn leven ellendig, ellen
dig als dut van den galeiboef met een
kogel aan 't been, edoch dat voldoet
niet aan 't begrip van openbare ge
rechtigheid.
Heeft een moordenaar echter geproefd
van de moderne criminalisten-leer, dan
is het nog erger; hij kan daaruit de
conclusie trekken, dat bij tot zijn euvel
daad gepredestineerd, of gedetermineerd
was, derhalve zyn daad niet toerekenbaar
is. Maar wat waarborgt dan tegen
herhaling
Hoe ook, het moordenaartgiid is er
op vooruitgegaan, en brengt de kunst
van zich te verschuilen prachtig in
praktijk. Dit geven ons te verstaan zoo
vele niet ontdekte moorden in de laatste
jaren o.a. te Amsterdam, Berkel, Gouda,
Amersfoort, Haarlem en elders gepleegd.
Is '1 dan juist omgekeerd ten onzent,
wat tijdens Salomo in Juda en Israël
de vriendelijke loesland was, en zitten
de leden van 't moordenaarsgild rustig
zonder vreeze onder hun wingerd
geboomlen, terwijl de rustige vreed
zame burger zich niet veilig gevoelt
ior een geniepigen dolksteek?
Het getal politie-agenten is vermeer
derd, de rijksveldwacht is trouw op 't
pad, en de moordenaars zijn ze te vlug
al, 't onnoozel kind is op den klaren
dag niet meer veilig!
Wat evenwel ten duidelijkste blijkt is,
dat de opheffing van de doodstraf geen
doel heeft getroffen, en geen verzachting
heeft uitgewerkt bij individuën, die een
ander naar het leven staan. Zij weten
nu, dat de wrekende gerechtigheid 't niet
meer aan hun leven wreekt, maar aan
hunne vrijheid; maar ook de vrijheids
beneming soms levenslang maakt
hunne rekening niet. Sluw is hun toe
leg bij 't plegen der wandaad en daar
na is hunne behendigheid van zulk een
aard, dat ze aan de nasporingen der
politie weten te ontsnappen.
Wanneer dit inteilectueeie vooruit
gang heet. dan is die een zeer treurige,
liever zouden wij daarop 't wooid de
generatie, ontaarding, willen toepassen.
De bezorgdheid van ons volk, bij zulk
intellectueel vooruitgaan der mannen
van mes en dolk, kunnen we ons best
verklaren.
BUITENLAND.
Maandagmiddag is keizerin Friedrich,
die sedert geruimen tijd aan een smar
telijke ongenees.ijke kwaal lijdende was,
op haar gelielkoosd buitenverblijf ,Frie-
drichshof' overleden.
Sedert den dood van haren echtgenoot,
die in 1888, na eene regeering van enkele
maanden, overleed, leefde zij steeds in
stille afzondering; meestal vertoefde zij
op genoemd buitenverblijf bjj Cronberg,
waai zy ook haar laatste levensdagen
heeft doorgebracht.
Het is bekend, en ook uit de memories
Bismarck is dit gebleken, dat zij
dezen dwingeland meermalen een krach-
tigen tegenstand wist te bieden.
Zij was een leedere echtgenoote, die
haar gemaal, Keizer Friedrich III in de
korte dagen zijner regeering, en tijdens
zijn smartvol lijden, met voorbeeldige
trouw, liefde en toewijding steunde en
verpleegde. In die dagen had z|j juist
met Bismarck een harden stryd te
voeren.
Om haar liefdadigheidszin stond zij
algemeen bekend.
De nu overleden Keizerin was liet
oudste kind van Koningin Victoria van
Engeland. Zij was den 21 November
1840 in het Buckingliam-paleis te Londen
geboren. In het najaar van 1855 werd
zij verloofd met prins Friedrich Wilhelm
van Pruisen, den laleren Keizer Friedrich
UT. met wien zij den 25 Januari 1858
is getrouwd. Vier zoons en vier dochters
zijn uit dit huwelijk geboren, van wie
twee, de prinsen Sigismund en Walde-
mar, jong gestorven zijn. De nog levende
kinderen zijn Keizer Wilhelm II, prinses
Charlotte, getrouwd met den erfprins
Bernard van Saksen-Meiningen, prins
Heinrich, prinses Victoria, getrouwd met
prins Adoll van Schaum burg-Lippe,
prinses Sophie, getrouwd met den kroon
prins van Griekenland, en prinses Mar-
garetha, getrouwd met prins Friedrich
Karl van Hessen.
Van deze kinderen was alleen de
tweede zoon, prins Heinrich, niet aan
het sterfbedde verontrustende berich
ten over den toestand van zijne moeder
bereikten hem in de haven van Cadix,
die hij met het door hem gecomman
deerde eskader op zijne terugreis naar
het vaderland had aangedaan, te laat
om nog tijdig terug te kunnen zyn.
Wie in de meening mocht verkeeren,
dal het vertrek van graaf Waldersee
uit China, en de terugkeer der inter
nationale troepen beteekent. dat daar
de zaak nu voorgoed in 't reine is ge
bracht, zou zich deerlijk vergissen. Uit
Peking werd althans Zondag geseind
De schikkingen voor de ontruiming van
Peking hebben veel gemor vei wekt
onder de hier verblijf houdende vreem
delingen, die verklaren, dat de houding
van het gepeupel steeds onvriendelijker
wordt naarmate er meer troepen ver
trekken, en dat de Chineezen hunne
oude gewoonte om de vreemdelingen op
straat uit te schelden, weder aannemen.
Bovendien werd uit Hongkong aan
Reuter de volgende bekendmaking der
Prijs dar Advertentièn i
Vaa 1 tot 6 regelsfo.30
Voor iederei regel meer0.05
Kantonsche boksers medegedeeld, die
de nabijheid van de vreemde kapellen
Kanion werd gevonden„De huis
belasting dient slechts om de schade
vergoeding te betalen. Alle levensmid
delen z.ijn thans duur en toch wordt ons
de belasting opgelegd. Waarom bestrijdt
men de vreemdelingen niel, wanneer
geld wordt ontvangen China is nog
niel overwonnen. Slechts de oogen van
de regeering zijn door ontrouwe ministers
met blindheid geslagen. Wanneer wij
weigeren te strijden, dan zijn wij be-
geerig te leven en vreezen den dood.
Tegen wien anders kan onze met moeite
verworven militaire kennis gebruikt wor
den dan tegen de vreemdelingen Hoe
anders kunnen wij onze regimenten ge
bruiken In 't jaar 1900 werd veel geld
uit loterijen en belastingen ontvangen.
Waarom dus een huisbelasting Zij zijn
werkelijk nooit tevreden. Wanneer daar
om eene huisbelasting mocht worden
binnengedreven, zullen wij de kapellen
verwoesten en de Christenen verdrijven.
Voor het geval de Keizer in staat is te
betalen, hebben de boksers een uitste
kend plan voorbereid, om de overwinning
op de vreemdelingen Ie behalen. Wan
neer daarnaar niet wordt gehandeld is
de opstand zeker."
Uil een en ander blijkt dus maar al
te zeer, dat de toestand in China, in
weerwil van het vertrek van graaf Wal
dersee, en de terugroeping van de inter
nationale troepen, nog vrij bedenkelijk is.
De toestand voor de Engclschen in
Zuid-Alrika sciiijnt steeds hachlijker te
worden, want de verbittering van den
Engelsehen minister Chamberlain tegen
de Boeren neemt steeds toe. Was het
tot nu z.ijn gewoonte de Transvaalsche
helden te beliegen en te belasteren, zoo
dat soms de krachtigste protesten, ook
in Engeland, daartegen gehoord werden,
zooals hij op 2 dezer in het Engelsche
Parlement zich bij de behandeling der
begrootingspost voor het departement
van Koloniën over de Boeren heeft uit
gelaten is in één woord allerschandelijkst.
De politiek van Engeland, aldus beweerde
hy, was een politiek van menschlievend-
heid, en dat terwijl in de gansche be
schaafde wereld zich voortdurend kreten
van de diepste verontwaardiging doen
hooren, over de gruwelen en wreedtieden
door de Brilsche troepen in Zuid-Afrika
gepleegd. Bitter beklaagde iiij 't, dat de
zachtmoedigheid van de Britsche regee
ring zoo slecht was vergolden, en voor
hen, die durfden betwijfelen of 't wel
zachtmoedigheid was, waardoor de han
delingen der Britsche overheden werden
bestuurd, had hij kwalificatiën bjj de
hand als„dit gespuis", .vjjanden van
Engeland", „vrienden van roovers" en
dergelijken. Niet te verwonderen dus,
dat een der Iersche leden hem in de
rede viel met de woorden: De Boeren
zjjn geen roovers. Dat is schandeljjke
laster I" Maar deze kreeg van hem ten
antwoord: .Geen wonder, dat het ge
achte lid met hen sympathiseert. Dat
herinnert hem aan de glorierijke dagen
,n de landliga."
De verbittering bij Chamberlain moet
dur wel op het kookpunt zjjn, om zich
zulk een uitval te durven permitteeren.
Het Engclsch orgaan, de Daily News
meent dan ook, dat er iets was in de
stemming van den heer Chamberlain
wat niet menscheljjk was. .Hjj deed
denken, zegt het blad, aan een wild dier
in het bosch, dat is opgejaagd en ge
wond en zich nu woedend keert tegen
zjjne aanvallers. Ik zeg „gewond", want
wat mij meer dan iets anders trof in
Chamberlains rede, was de diepe ver
bittering, de half verborgen, half blijk
bare noot van verslagenheid. Wanneer
de zaken goed gaan in Zuid-Afrika,
waarom zou dan de heer Chamberlain
zoo boos zjjn?"
Die boosheid moesten de Boeren ont
gelden, van wie gezegd werd, dat er
geen sprake kon zjjn van vredesvoor
waarden, zoolang de mannen te velde
verklaren, dat zij strijden voor hunne
onafhankelijkheid. .Het is volslagen on
zin, te spreken van T maken van vrede
door dit of dat aan te bieden, zei Cham
berlain, wanneer wij hun eigen woord
hebben, dat zij geen van deze voor
waarden zouden aannemen. Met hen
moet er oorlog zjjn tot het einde toe,
en dat is de politiek van Z. M. 's re
geering."
Aldus Chamberlain. Maar zyn booze
stemming moet thans wel grootendeéls
te wijten zijn aan de Kapenaars, die bij
duizenden tegen Engeland in opstand
komen en zich scharen aan de zijde der
Boeren. De regeering te Kaapstad is
eindeljjk zelve tol de erkentenis gekomen,
dat de ^-.apsche commando's geheel
bestaan uit opstandelingen ter sterkte
van minstens 8001) man, zoodat zjjaan
lord Kitchener heeft verzocht 30,000
kolonialen, die thans in den Vrjjslaat en
Transvaal dienen, naar de Kaapkolonie
te zenden. Of dat veel helpen zal Men
vermoedt niet grond, dat juist hiermede
FEUILLETON.
d offer van bet biechtgeheim.
Naar hel Duitsch van L. Heiteer.
UI
2) De jongere toon van den binkier verscheen
.Patrickmijo jongen I" zeide de zieke
zacht, en men las in zjjne oogen, dat bg een
verzoek wensebte le richten tot den jongen mao.
.Wat wenscht n, lieve vader? Mag ik nu bij
a blijven V"
Ja mijn zoonde Ijjd is korten ik
bad je eigenlijk veel te zeggenje weet
Patrick, ik ben in den katholieken godsdienst
opgevoedmaar ik het» belaas in bet stre
ven naar
.Vader, beate vader, wind n toch thans niel
op met znlke nnttelooze dingen; die maken
uwen toestand slechts erger. Gjj bebt te zeer
nut noodig, als n weer gezond wilt worden 1"
.Nutteloos, nutteloos 1" kermde de zieke smar
telijk .veel, misschien alles, wat ik in mijn
leven deed was nntteloos, en het eenige noodi-
ge beb ik verzoimdl"
.Vader, hoe kunt gen tocb zelf zoo hinder-
Ijjk ZflO, gjj zjjt en waart steeds een recbtecba-
pen man. Alle Baltimoorecbe nieuwsbladen
schrijven over uw huia en prijzen uwe
moedigheid en nwe weldadigheid I"
.Ach, Patrick, in de oogen der werel
ja, die oordeelt naar den uitorijjkon schijn,
Daarom nog slee
niet in de oogen van den Rechter hierboven
en voor de stem van hel geweten."
.Vader, spreek toch zoo niel, gjj doel mg pijn,
als gij dit zegt, enen gjj pijoigt n zeil
.Patrick ik zal er dan niet meer overspre-
beb ze nog zoo noodig.
itdeok dat je ster
vende vader bet tot n zegtaardsche pracht en
aardsch gelnk is vergankelijk ware vrede des
barton is alleen bjj God te vinden. Zoek den
weg tot Hem in mijnen godsdienst, waarin ik
sterven wil, in de katholieke Kerk. Beloof mij
dat, Patrick."
.Vader, waarom windt gjj n thans op met
deze gedachten, diesteeds verre van u
bleven
.Beloot bet mg, Patrick, ofbemint gjj
nwenvader niet
,Ja vader," antwoordde de jonge man, doch
slechts om zijoen vader gerust te stellen, ,ik
zal trachten te doen, wat gjj wensebt"
.Ja, beproef bet, Patrick Henri dacht,
dat ik jjldeneen, Goddank, mjjn geest is
beider, beider als nooit te vorende nabij
heid van den dood rukt den sluier van de oo
gen En nu, Patrick, baal mjjeeo
oogeublik dacbt hjj na en zeide toen; .baal
mg twintig duizend dollars en leg se daar io
mjjo kantoor iaden lessenaar, neemdeo sleutel
er uit eu breog mg die
.Maar, waarom vader V' vroeg de zoon zjji
vader verschrokken aankijkend, als vreesde
dat bjj weer jjlde.
.Vraag mjj dat niet, Patrick, gjj soudt ui
Hjj bield op; een onbeschrijfelijke uitdrukking
van zielesmart lag in de trekkeu van den zieke,
en angstig keek hjj naar de deur.
De angst des vaders, door de koortshitte ont-
opslaan, om deo weuscb des stervenden le
volbrengen. Eenige oogeublikken later kwam
bij met eene kassette terug.
.Heb je bet geld, Patrick?Kom, laat
bet mjj zien!"
Het verheugde Patrick, dat bjj oiet, zooals
hg eerst van plan was, met de ledige kassette
kwam aandregeu. Hjj opeods bem eu liet den
zieke, het pakje bankbiljetten van duizend dol
lars zien, dat er in lag. Met eene zucht van
verlichting zonk bet hoold van den zieke in
de kussens, maar bjj was niet gerustgesteld,
voor Patrick den sleutel onder zjjn hoofdkussen
gelegd bad.
.Ik dank u, Patrick, gjjeen blik op de
angstig vragende oogen vsn den zoon deed
bem xwjjjeo. Zjjne zconszonden niet verm
waartoe hjj die som noodig badzjj zooden er
dan tocb achter gekomen zjjn, dat bet huis Black
ford eu Zonen minder smetteloos geweest was
dan de wereld geloofde, en dat William Black
ford niet altjjd de rechtschapen man geweest
was, waarvoor zjjne zoons hem tot dan toe
hadden gebonden. Had «venwel de zieke een
blik in de toekomst kunnen werpen, dan zon
bjj de vernedering zjjner kinderen liever gedra
gen bebben, dan door zjjn zwijgen een groote
IV.
Zwjjgeod zat de zoon nog aan het bod van
den zieke, toen de dokter, door den geestelijke
gevolgd, in de ziekenkamer trad. L'exe bau
een slanke, indrnkwekkende gestalte en was in
de dertig, met ernstige, maar vertrouwen in-
gelaalstrekken. Hjj verscheen niet
in 't zwart. Zjjne rechter band eebter rusl
de borst, ten teekeo, dat bjj het Licbaam des
Heeren onder zjjne toga droeg. Een oogenblik
keek hij het vertrek rond en wenkte toen den
misdienaar, die bj) hem was. Deze begreep hem
met gepasten spoed nam hjj Dit een koffertje,
dat hjj droeg, bet witte kleed en de stola voor
den priester, en daarna een kruisbeeld eu twee
waskaarsen, welke bjj op de eveneens mede
gebrachte kandelaars zette. Deze plaatste bjj op
een tafeltje, dat naast bet bed 'stond, terv
zjjden vsn bet kruisbeeld. Nu haalde de priester
de H. Hostie vso onder xjjo toga uit en legde
deze bjj het kruisbeelddaarna irok hjj
witte priestergewaad aan en deed de stola om.
Patrick keek met donkere, wantrouwende
blikken naar deze handelingen, er reed
bjj de lippen tut spreken geopend, toen dokter
World zjjn arm door dien des bankiers school
en bem toellulsterde.Kom, mijnbeer Black
ford I Als gjj nu uw vader liefhebl, laten wjj
bem dan thans alleen met zjjnen God eu diens
Met tegenzin liet de jonge mao zich door di
ter alleen. Lang moest de misdienaar baiteo
io de gang wachten, voor hjj weder in de zie
kenkamer geroepen werd, om by de toediening
van de H. Teerspijze en bet H. Oliesel tegen
woordig te zjjn.
De heilige hsndeliogen waren geschied.- de
priester verliet de ziekenkamer en wecbtls
io de gang op de komst van ue zonen des
bankiers.
.Mjjne zendiog is volbracht, beereo," sprak
de geestelijke, een buiging makende voor de
hem scherp aanziende broeders, ,gg znlt nwtn
vader kalm en gelukkig vindenals bg sterlt
gaal hy als een met zjjaea God verzoenden
Katholieken Christen de eeuwigheid in. Hy last
u door mg verzoek», bjj bem te komen, om
u de stichting van een weeshuis voor de kin
deren van katholieke landverhuizers op bet
hart le drukken. Mocht u deu weuscb uws
vaders willen inwilligen, dan slaan u, op sgo
uitdiukkelgken wensch tot teouitvoerlegging van
dit edele werk, myue krachten ten dienste."
Zwjjgend bogen beide broeders en lieten deo
geestelijke gaao. zonder ook maar sen enkel
woord vao dank tot hem te richten.
Toen sy hg bonnen vader kwamen, wet by
alleen. Zgne banden rustten gevouwen opzyne
borst; zyos oogen waren gesloten, eo slechts
de beweging der lippen, die zacht gebeden
prevelden, verried, dat by nog leefde. Zy
beschouwden hem met dieps smart en geeo van
beiden sprak ten woord, om sgne rust niet te
