HEERENHUIS,
HERBESTEDM
Uit de hand te koop
„Taaijland",
heeft bevolen, dat alle Boeren, die
vangen genomen worden in khaki ge
kleed, summier moeten worden terecht
gesteld. Kolonel Gorringe heeft dit met
eenige aldus gekleede gevangenen ge
daan."
Het volgende uittreksel uit een brief
tan Bethuliê, in Daily Mail opge
nomen, schetst de ervaringen van eene
kleine mobiele colonne: «Hel leven,
dat wij leiden is te doodelijk om 't in
woorden uit te drukken. Wij zjjn sedert
Maart altijd op den trek geweest, zon
der ooit eenige stad binnen te gaan.
Onze fourage-colonne gaat om de tien
dagen voedsel halen. Wij hebben geen
tenten en kunnen alleen onze hoofden
tegen den regen beschutten. Het is ver
schrikkelijk koud, tien graden vorst."
Het eerste bericht zegt ons, hoe wreed
de Engelschen onder de Boeren huis
houden, maar het andere doet ons zien
hoe onmogelijk de toestand voor de
Engelschen worden moet, als de oorlog
wordt voortgezet. Terecht schrijft
Daily News „Wij zullen een crisis krij
gen, waaruit wij slechts te voorschijn
kunnen komen met een geschokt cre-
diet en een verarmd land."
En dit blad heeft geen ongelijk.
Men berekent reeds, dat Engeland tot
April 1902 zal hebben uitgegeven voor
den oorlog in Zuid-Arrika, met inbe
grip van rente voor nieuwe schuld enz,,
niet 147.7 millioenp.st., maar 173.7 milli-
oen, en dan blijft er van de 60 milli-
oenp.st., waarmee nog pas onlangs de
staatsschuld is vermeerderd, niets over
voor het dienstjaar 19021903. In het
geheel is de Staatsschuld reeds met niet
minder dan 120 millioen p.sl. bezwaard.
In de zitting der vergoedingscommis
sie te Londen deelde John Ardagh
Maandag mede, dat de Nederlandsche
regeering een bedrag van 37,500 p.st.
als vergoeding voor de door onderdanen
geleden schade goedkeurde. Enkele kleine
punten zijn nog niet definitief geregeld.
De Nederlandsche gezant zond een
aanvullingslijst van namen van personen,
die schade hebben geleden doch daar
van kwamen er reeds drie voor de com
missie.
De voorzitter van de commissie sprak
namens zich en zijn mede-commissie
leden zgn vreugde uit over het feit, dat
de overeenkomst met de Nederlandsche
regeering gesloten was. De regeling was,
zooals de andere regelingen geweest
warenzij ging elk bedrag te boven,
dat de commissie zou hebben toege
wezen, doch hij .twijfelde er niet aan,
dat er politieke overwegingen in het
spel waren, waarmee de commissie
niets te maken had. Hij hoopte echter
dat de regeling zou bijdragen tot ver
sterking van de vriendschap, die be
hoorde te bestaan tusschen Nederland
en de Engelsche regeering.
Of die grootmoedigheid van Engeland
veel indruk zal maken op het Neder
landsche volk, mag sterk belwijteld
worden.
Dat het socialisme te Berlijn met
reuzenschreden vooruit gaat, is weder
daghelder bewezen bij de jongste ver
kiezing voor den gemeenteraad aldaar.
Door de socialisten werden daarbij
uitgebracht 33,725, door de liberalen
6581 en door de anti-semieten 2296
stemmen.
In de proteslvergadering der Ber-
lgnsche studenten t^gen Chamberlains
redevoering over de wreedheden van
andere oorlogvoerende volkeren is de
volgende motie aangenomen.
„Meer dan 2000 Berlijnsche akademie-
burgers, in trouwe gemeenschap met
hun hoogleeraren, logenstraffen eenpa
rig de vergelijking, welke de Britsche
minister van koloniën Chamberlain heeft
durven maken tusschen den roemrijken
Duilscben oorlog van 187071 enden
onrechtvaardigen veroveringsoorlog, die
Engeland in Zuid-Afrika met schending
van het geheele volkenrecht voert. Zij
verwerpen haar als een ruwe beleedi-
ging van onze heiligste herinnering, als
laster tegenover onze dappere gesneu
velden en als aanranding van onze
volkseer."
BINNENLAND.
Monument voor Mgr. Hamer
en geaellen.
Het Comité, dat zich te Nijmegen
heeft gevormd tot oprichting van een
gedenkteeken voor Mgr. Hamer en zijn
gezellen in den marteldood, is er thans
in geslaagd, in tal van plaatsen door
het geheele land sub-comité's te vormen,
die zich alle zullen belasten met het in
zamelen van giften in hun omgeving.
Het geldt hier toch een zaak, die het
geheele katholieke Nederland aangaat;
het geldt de gedachtenis te vereeuwigen
van onze landgenooten, die in het verre
China hun bloed.hebben vergoten ter be
zegeling van ens heilig geloof, en daar
door het katholieke Nederland tot eeuwi
ge eer zullen strekken.
Van alle zijden zijn het Njjmeegsche
Hamer-Comité reeds giften toegevloeid,
en het comité is dan ook al in onder
handeling getreden met een der eerste
katholieke beeldhouwers van het land
omtrent het ontwerp voor een waardig
monument.
Men stelt zich voor, dit gedenkteeken
te doen bestaan uit een standbeeld van
Mgr. Hamer, geplaatst op een voetsluk,
versierd met voorstellingen uit de Chi-
neesche Christenvervolging in bas-relief.
In het opschrift zullen de namen van
al de in China gevallen Nederlandsche
geloofshelden vermeld worden.
De kosten van een dergelijk gedenk
teeken zullen minstens tienduizend gul
den bedragen. Het spreekt echter van
zelf, dat, als het gezamenlijk cijfer der
bijdragen deze som overtreffen mocht,
het monument nog kostbaarder en luister
rijker zou kunnen uitgevoerd worden.
Wat er, na bestrijding der kosten van
het monument, nog aan gelden mocht
overschieten, zal door het Comité ten
behoeve der missiën in China worden
aangewend.
Wij sporen daarom onze geloofsgenooten.
die nog niets voor het schoone doel moch
ten geofferd hebben, ernstig aan, alsnog
hun gift aan een der leden van het hoofd
comité of der sub-comité's te doen toe
komen. Ook de administratie van dit
blad stelt zich gaarne bereid, giften voor
het Hamer-monument in ontvangst te
nemen, en aan het sub-comité alhier ter
hand te stellen. Elke bijdrage, hoe gering
ook, is van harte welkom ieder geve
naar zijn vermogen alle Nederlandsche
Katholieken behooren deel Ie hebben in
de stichting van dit gedenkteeken, dat
tot het verre nageslacht zal spreken
van den geloofsmoed onzer martelaren,
en van de geestdrift hunner landgenooten
voor hetzelfde geloof, waarvoor zij hun
leven lieten.
Namens het sub-comité te Amersfoort,
D. P. HAMERS, president.
J. W. JORISSEN,
secrelaris-penningm.
De Provinciale Staten van Utrecht
kwamen Maandag II. bijeen ter benoe
ming van een lid der Eerste Kamer
(vacature Van Nispen tot Sevenaer.)
Uitgebracht werden 31 stemmen, waar
van 22 op jhr. H. P. C. Bosch van
Drakestein, 7 op dr. B. Reiger, 1 op
mr. W. H. de Beaufort en 1 op G. II.
L. baron van Boetzclaar, zoodat geko
zen is jhr. H. P. C. Bosch van Drake
stein.
De vergadering werd hierna verdaagd
tot Maandag 25 November des morgens
te elf uur.
Naar ,Hel Vad." met zekerheid
verneemt is de administratieve raad van
het Hof van Arbritage thans tegen Woens
dag 20 November bijeengeroepen. In de
vergadering zal allereerst de begrooting
van den Raad voor 1902 worden vast
gesteld. Daarna zal het beroep der ver
tegenwoordigers van de Zuid-Afrikaan-
sche Republieken ter sprake komen en
daaromtrent een beslissing worden ge-
De heer J. F. Jansen, burgemees
ter van Tilburg en lid van de Tweede
Kamer voor dat district, is na een lang
durige ziekte overleden.
Hg bereikte den leeftijd van ruim 77
jaar.
Door de benoeming van jhr. H.
P. C. Bosch van Drakenstein, te Vuur-
sche, tot lid der Eerste Kamer voor
Utrecht, zal eerlang een Statenverkiezing
moeten plaats hebben in het district
IJselstein. De heer Bosch van Draken
stein 'werd het laatst herkozen in 1898.
Het te benoemen lid zal dus moeten
aftreden in 1904.
In de bijeenkomst der Tweede"
Kamer op 19 dezer zal de regeling van
werkzaamheden voorgesteld en zullen
de afdeelingen gelrokken worden.
Bij kennisgeving aan de leden
van den" Ned. 11. K. Volksbond heeft
het Centraal Bestuur van dat lichaam
verklaard, eenparig tot het besluit te
zjjn gekomen, zich te onthouden van
medewerking aan het bekende boycot
plan. Het raadt den leden tendringen-
ste af, daaraan eenige medewerking te
verleenen.
De pogingen, waarvan onlangs
melding werd gemaakt, om een Bond
van R. K. Propaganda-vereenigingen
op te richten, hebben tot dusverre tot
geen resultaat mogen leiden. Wel is te
Amsterdam eene vergadering van afge
vaardigden uit een aantal vereenigin-
gen gehouden, maar deze heeft geen
praclisch gevolg gehad.
Plaatselijke Berichten.
Amersfoort. Door den Inspecteur van
den geneeskundigen dienst der landmacht zgn
aangevreten om de Gedeputeerde Staten van de
provincie Utrecht bjj te slaan bjj hel geneeskundig
ondersoek van de lotelingen der lichting 1901,
als lid de dirigeerend officier van gezondheid le
klasse C. W, W. van Walsem, chel van het
Militair-hospitaal te Utrecht, en als plaatsver
vangend lid do officier van gezondheid le klasse
dr. H. Zeehuizen.
Het voorloopig-comilé voor de boycot der
Eogelsche handelsvloot na 81 December hield
Woensdagavond weder een korte vergadering
in de bovenzaal van ,De Keizerskroon
De heer Ooslerman, die haar leidde, deelde
mede, dat bet voorloopig comité niet zeer gelukkig
is geweest bü zjjn verzoek aan stadgenooten
om alanog zitting te willen nemen. Toch werd
van anderen groots medewerking ondervonden.
gesteld als volgt: I. Hooykaas Jr. Vooral
J. Sinnigc, onder-voorzitterW. C. Ooster.
le SecretarisG. A. E. Jagtenberg, 2e S<
taris; raej. M. Celojse, le Penoiomeealeres
Keuier
1 Holst; W. P. Koopman c
Medegedeeld werd, dat de organisatie zelfs
le ((otterdam en re Antwerpen veel verbeterd
is en dat uit tal van havenplaatsen op het
vasteland van Europa adhiusie wordt betuigd.
Het aaulal sollicitanten voor de betrek-
kiog van onderwijzeres aan de O. L. school
le soort voor meisjes alhier, hoofd mej. M. van
Lessen, bedraagt 18.
Bg de Donderdag gehouden aanbesteding ten
raadhuize van rioleeriog van drie nieuwe wegeo
PA. van don Brink, alhier, voor I 1689.110
W. van der Koog, alhier voor f 9200C. do
Loos, te Amsterdam, voor f2060; J. van Har
pen, alhier, voor 11598; C. Spoon, te Baaro,
voor f2010; J. van den Berg, alhier, voor
f 1995; J. In '1 Veld, te Dordrechl, voor f 2621
Th. W. Uor.te, alhier voor f 1599.
Het werk werd niet gegund.
hel koffiehuis ,Hel Volkje" publiek verkocht:
No. 1. Twee kampen Wei- en Hooiland aan
den Zeldertschon weg onder -Hoogland voor
13210. No. 2. Twee kampen Wei- en Hooiland
achter bet vorig perceel van de le tol de
2e Wetering voor f 1800. No. 3. Twee kampen
Wei- en Hooiland jvanaf de 2e Weleriog voor
f 1810. No. 4. Twee kampen Wei- eo Hooiland
genaamd „De Vogelkarapen" voor I 4800.
In 't geheel voor f9630.
Baarn. Voor de oeleniogen van den vrijwil-
üonderdags worden gehouden, hebben zich aan
gemeld 30 jongelui.
uitslag der 1,1. Maandag in „Frascati"
tiling van vaale goe-
•ren alhier ia als volgt
a. Villa „La Tonrelle". Eemnesserweg, ver-
icht voor 14000 en I 3500 door W. 0. Dee-
k. ft. Woon- en Winkelhuis en ervcu. hoek
aan- en Spoorstraat, f8500, door J. D. F.
in der Veen. 0, Een perceel luiugrond, Spoor
taal, f1300, door M- J- de Vries. (f. lil. ld.
f5000, J. D. F. van der Veen. Daarna in com
binatie a en ft f 13500 en 120, door T. P.
Vethaake. c en d 114.820 en II.— dezelldc.
Eemnes. Vrijdag 8 Nov. jl„ des avonds ora
7 uur, werd er ten huize van den Directeur-
Boekhouder eene vergadering gehouden vau de
-an hel Bestuur der onderlinge hrandas-
-, waarbij alleo tegenwoordig wareo.
Nadat de vergadering geopend eu de nolulrnder
vorige vergaderiug waren goedgekeurd en getee-
de penningwees
ordiug -
Hel
goedgekeurd. Alsou ontspon
1 een debat over eeo gebrek io den vorm
i art. 3 van het reglement. Besloten werd
daar eeoige wijziging In te brengen en deze
op de algemeeoe vergadering van Yrjjdag 15
Nov. aan de goedkeuriog der leden te onder*
werpen. Tevens werd geklaagd, dat bjj sommi
ge verzekerden de olookgelegeobedeo niet altijd
volJeden aan de voorschriften van hel regle
ment. Een der leden nam op zich de betrokken
personen te waarschuwen. Daar er niets meer
le vergadering door den
- van bet Waterschap
n de orde w
Door het Bestuur
Eemnes werden Maaodag It Nov. II. aanbe
steed verschillende herstellingen aan den Meent
en Zomerdijk, in 10 perceeleo. Het le en 2e
perceel van den Meentdjjk werden aaogi nomen
door D. Mol te Eemnes respectievelijk legen 61
en 55 cent per 4'/. M'. De Zomerdijk werd
aanbesleed ia 3 perceelea. Het 1 perceel werd
aangenomen door W. Lakenman voor 62 cent
het tweede door Y. Kujjt voor 62 c, het derde
door W. Lakenman voor 61 cent, perceel vier
en vjjf door W. Mal tegen 61 en 62 c-nl, per-
6 door A. van Malenstein legen 61 cent, het
zevende perceol door Jan Mol voor 62 cent eD
het achtste perceel door H. Seherpenzeel voor
63 cent, alles per i'/. M*. De aannemers woon
den allen te Eemnes.
Hilversum. Door de R. K. Kiesvercenigiug
alhier is 8 dezer eene vergadering gehouden,
belegd overeenkomstig het in de vorige ver
gadering genomen besluit door hel demissio
nair besluur, ter verkieziog van een nieuw be-
atuur. Het voorzitterschap werd waargenomen
door den heer mr. H. van Groenendael.
De opkomst der leden was Diet overtalrjjk.
De voorlezing der zeer uitvoerige gesteno-
grapheerde notulen der vorige vergadering
namen een vrjj laogen tjjd in beslag. Ze wer
den zonder aanmerking goedgekeurd.
Eerst werd gestemd voor een Voorzitter. De
heer A. M. van Scbaik verwierf, bjj de eerste
stemming reeda, de volstrekte meerderheid der
43 geldige stemmen. Genoemde heer verklaarde
zich bereid, die benoemiog aan te nemen, In de
hoop, dat het hem zon mogen gegeven zijn, de
eenigszins geschokte kiesvereenigiog In stand
te houden.
Daarna werd gestemd voor de zes overige
bestuursleden. Slechts een der leden verwierf
de volstrekte meerderheid, doch deze verklaarde
de benoeming niet te kunnen aannemen. Gelijke
verklaring werd gegeven door het meerendeel
der personen, die voor eene herstemming in
aanmerking kwamen.
Zoowel om deze reden als om het reeds ge
vorderde nur. en omdat vele leden zich reeds
hadden verwijderd, werd een voorstel gedaan
on aangenomen, om voor de verkiezing van
bestuursleden opuienw eene vergadering te
beleggen.
Op de Woensdag gehouden veemarkt
waren aangevoerd 69 koeien, 68 kenen pr.
16,- i f 8, - 21 schrammen 110,- 1 f 16,-.
De handel was levendig, er werden goede prjj-
zen besteed.
Laren. De gemeenteraad heelt den 8n de
zer besloten om te beginnen met 1902 voor
laan 40 opcenten op de personeele belasting
Tevens is beslolen om de tegenwoordige vroed
vrouw M-j. J- M. Hoon wegens hoogen leefljjd
en onder dankbetuiging voor de vele en ge-
traclcment als pensioen. Wij hopen, dat zjj oog
vele jaren onbezorgd moge leven.
Haarden. Op den 19 November a.s., zal het
door den architect A. H. Arenlseo van Kussum
ontworpen nieuwe post- en telegraafkantoor
met directeurswoning alhier ten gemeentehuize
worden aanbesteed. Zooals bekend is. zal dit
gebouw verrgzen op den hoek van de Vrouwen
en Pasloorslraat alhier. De thans oooogelijke
hoek op een der drukste puateu van de
gemeeute zal daardoor wel een zeer Irani aan
zien verkrijgen, want de teekeniog belooft een
artistiek gebouw.
het vroeger reeds door ons gemelde adres
heidscoi
„pgedr:
't de genie voorslal
len kan doen2o. afwijzend le beschikken
op hel verzoek om het wieden der straat voor
en achter de huizen van gemeentewege le 'oen
geschiedeo, wyl anders straalhelasting als bron
Nijkerk. De Commissaris der Koningin in
de provincie Gelderland brengt ler kennis van
de belanghebbenden, dat door Gedeputeerde
Stalen van dit gowesi, bjj besluit van 29 Oc:o-
ber j.l. is goedgevonden hun besluit van 21
September 1901, in zooverre le wijzigen, dat de
jacht op grof wild. in plaats van op Woensdag
Vrijdag den 27 December d.a.v.
Met wijziging in zooverre van hunne heslui-
hft van 18 Juni l.l. en 13 Augustus d.a.v-, te
bepalen dat de jacht op klein wild en die op
n op 25 en 26
wild t
dagelijks Lunteren voorbjj.
Ia den nacht van Maandag op Dinsdag
zjin bi; eenige ingezetenen alhier, de konijnen
uit de hokken gehaald en gedood. De meeste
dooda dieren werden op eenigen alsland der
hokken teruggevonden.
Men vermoedt, dat een hond deze slachting
ontvanger benoemd de heer Jhr. F. Wtlwaal
van Stoetwegen, burgemeester van Herwjjnen.
Afwijzend werd beschikt op twee Ingekomen
Harderwijk. Ofschoon de leatsle dagen wal
guurder zjjn. mogeu we toch spreken van 'o
zeldzaam.mooi najaar. In den tuin vau hit
„Kinderhuis" staan nog rozen te bloeieu, ais
'n herinnering aan den heerlijken zomer 1
Kerknieuws
Z, D. H. de Aartsbisschop Yao Utrecht hee
lenoemd lot kapelaan te Breukelen den weleerv
leer J, H. A. A. Brugman tol assistent l
eerw. heer H. Th. De Bouler.
Hoogland. Onze geliefde Herder, de Zeer
Eerwaarde Heer H. J. Pieck, die reeds meer
dan een half jaar Ijjdende is, is Ihaus met de
laatste H.H. Sacramenten voorzien.
Veel wordt er zeker in deze dagen door de
parochianen voor hunnen beminden Pastoor
gebeden, opdat de goede God zgn ziekbed ver
lachte en zijn dierbaar leven nog spare.
Gemengde berichten.
Te Eisden is zuster Calhariua van de
Congregatie der Franciscanessen bjj het huis
waarts keeren met eenige door haar ontvangen
aalmoezen, door een automobiel overreden. De
ongelukkige werd na eenige minnten stervende
weggedragen en overleed kortdaarua. De plaat
selijke justitie heelt onmiddellijk den automo
biel iu beslag genomen, eu proces-verbaal is
opgemaakt.
die gedurende de zomermaanden op een stuk
land ouder Elden vertoeveo, kwamen Zaterdag
nacht uil eigeo beweging de schipbrug over-,
blgkbaar vonden ze, dat de zomer voorbg on
'tdus tijd was om naar den stal te gaan. Zjj
werden echter door de politie tegengehouden
en over de schipbrug teruggedreven. Maar in
den nacht van Zaterdag op Zondag hoorde de
eigenaar eeoig leven, en toen hij ging kijken,
zag bjj al zijn koeien voor den atal, atcotende
met de horens tegen de dear.
Op 't Kampereiland ging de vorige week
weinig in den hooihandel om een paar scheeps
ladingen werden nog verzonden, le kwal. Eilan
der hooi is haast oiet meer voorradig. De prjjzen
zgn le soort 110.50 a f 21, 2e van f 19 a
19.60 per 500 KG.
Een zeventienjarige jongen le Amsterdam
sprong Dinsdagmiddag nit baldadigheid onder
den uitroep„ik ga me verdrinken", in de
Witteoburgervaart. Hjj moest evenwel zjjn roe
keloosheid met den dood he^oopen. daar hjj
met het hoofd ia den modder bleef steken en
Een lievige botsing te Velden bfl Veotoo
tusschen twee wielrijders, die elkaar in woeste
vaart voorbij wilden streven, had den dood vau
een hunner lengevolge,
Dinsdagavond is te Fjjeooord bij het ver
trek der stoomtram naar Oud-Beierland een
11-jarig knaapje onder die tram geraakt eu
met verbrijzeld hoofd opgenomen.
Dinsdagmorgen is le Groningen van de
in aanbouw zijnde gereformeerde kerk B. in
de Stationstraat, een leidekker naar beneden
gestort. Het was de 67-jarlge H. Douwes, in
dienst bjj den heer J. v. d. Woude. Naar het
ziekouhuis gebracht, overleed de man spoedig
aan de bekomen kwetsuren en kneuzingen.
Jaren geleden overkwam hem een dergelgk
geval zonder dal dit nadeelige gevolgen voor
hem bad.
BURGERLIJKE STANDEN.
Gemeente Leusden.
Gesorex Martha, d. v. Gysbertus de Greel
io Dirkje van de Vendel.
Gehl-wd Jan van Pulten en Willempje Don-
tersteeg.
Gemeente Sloutenburg.
Overleden Lammert Kollaar, 52 j. angel:.
AGENDA
van den Amersf. B. K. Volksbond
Zondag 17 Nov. Ten 12 ure contributie. Loten
vetkrijgbaar voor de verloting met St. Nicolas*.
Maandag IS Nov. Aanvang der teekenlessen des
geschil
der vaksecretariat
r Utrecht v.
Advertentiën.
V Voor de vele blijken van belang
stelling, ontvangen bij mijn zilveren
amblsfeest, betuig ik door deze mijn
hartelijken dank.
JOHA. M. DE BRUIJN,
Allen die iets te vorderen
hebben van Mej. Wed. A. W.
LEINWEBER geb. Craanex gewoond
hebbende a d Zuidsingel 62 alhier, wor
den verzocht daarvan opgaaf te doen
en de rekeningen in te zenden ten kan
tore van Notaris JOHs KNOPPERS.
Weverssingel te Amersfoort voor I Decem
ber 1901.
rioleering van wegen.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS
van Amersfoort zullen op Donderdag
21 November 1901. 's voormiddags 10
uur, ten Raadhuize publiek
herbesteden t
Het rioleeren van
drie nieuwe wegen op
Beekestein.
Bestek ter Secretarie 5 25 cents ver
krijgbaar.
Een ruim
te Amersfoort op netten stand a/'d Lan-
gegracht, bevattende beneden 4 kamers,
waarvan 2 en suite, keuken, kelder
en plaats, boven 5 kamers, daarboven
ruimen zolder met beschoten kap en
dienstbodenkaraer.
Bizonder ingericht voor het houden
van Commensaals.
Te bevragen ten kantore van Nota
ris JOHs. KNOPPERS, Weverssingel
Amersfoort.
De Boerenhofstede
genaamd
gelegen in de gemeente Leusden, be
staande uit Woonhuis met Achterhuis
waarin stalling voor vee en paarden,
bakhuis, schuur, 3 bergen, boomgaard,
tuin, beste bouw- en weilanden en hout
gewassen. Te zaraen groot ruim 23
Hectaren.
Te bevragen ten kantere van den
Notaris JOHs. KNOPPERS, Wevers-
singel Amersfoort.