Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
No. 46.
Zaterdag 13 Februari 1904.
Zeventiende Jaargang.
DE EEMBODE
voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland,
Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendral en Zeist.
Verschijnt eiken ZATESDAQ.
•ntaprije per drie au
Franco per post
Afzonderlijke nummert
10,40.
f 0,05.
Bureau Br eedestraat 18, Amersfoort.
Uitgave van de Vereenlglng De Eembode.
Oorlog in het Oosten.
Een ontzettende Ijjding werd 7 dezer uit
Petersburg geseind. Zij luidde:
„De Regeeringtbode bevat eene dépêche,
gezonden aan de Russische vertegen
woordigers in bet buitenland, inhoudende
dat de Japansche gezant een nota heeft
overhandigd, die de Russische regeering
in kennis stelt van het besluit van Japan
om de verdere onderhandelingen te staken
en het geheele gezantschapspcrsoneel uit
Petersburg terug te roepen.
„Dientengevolge beval de Keizer van
Rusland, dat de Russische gezant te
Tokio mei het geheele gezantschaps-
personeel deze stad onverwijld moet
verlaten. De handelwijze van de regeering
te Tokio, die niet eens de aankomst van
het Russische antwoord afwachtte, werpt
op Japan de volle verantwoordelijkheid
voor de gevolgen, welke uit het afbreken
van de diplomatieke betrekkingen kunnen
voortvloeien."
Hiermede werd in het Oosten een
toestand in het leven geroepen, die weinig
van oorlog verschilt.
De eerste indruk, dien de tyding, dal
Japan de diplomatieke betrekkingen met
Rusland had afgebroken, allerwege dan
ook heeft gemaakt, is er een geweest van
groote verrassing. Japan had zóó lang
reeds geduld geoefend, dat men er vast
op rekende, dat hel Rusland's antwoord
zou afwachten, om van den inhoud
daarvan zjjne verdere gedragslijn te laten
afhangen. Verleden Vrijdag nog ver
klaarde de Japansche gezant te Parijs,
de heer Motono, aan een vertegenwoor
diger van den Temps: „Alles hangt af
van de Russische nota. En die nota ken
ik niet. Ik kan dus niet spreken over
't geen zjj beval, noch over wat
er op zal antwoorden."
Wat de werkelijke beweegredenen
waren, die Japan zoo snel deden bandelen,
valt moeiljjk uit te maken; dit echter
staat vast, dat Japan het dralen en
plagerige talmen van Rusland moede
werd, en wellicht beeft dit den doorslag
gegeven. Of dit door Rusland werd ge
hoopt, kan veilig in 't midden gelaten,
maar dat van die zjjde de verantwoorde
lijkheid voor de gevolgen behendig op
Japan werd geladen, bleek aanstonds
uit een extra uitgave van de Nowoje
Wremja, waarin wordt gezegd:
„Gedurende drie maanden heelt de
Russische diplomatie baar best gedaan,
FEUILLETON.
VEREENIGD.
1) ,Gjj «en Christen?" De menoeu kijken
elkaar in de oogeo, totdat de Romein uitgeput
terugvalt, dicht oasat den onden man, i
legt met fluisterende stem.Uw volk heett
Hem gedood weet gjj dat?"
Een siddering overvalt den onden man: ,lk
weet het 1"
.Gedood aan bet kmiabont... vAor bet Ie
.Ik weet hetl"
„Eo Zón Woed ia over o gekomen 1
.Romein, ik weel ook dkt 1Sen 1
pante volgde weer. Daarna aegt do onde
beb Hem niet alen sterven: ik was oog lejoog
voor bet feeatMaar mjjo moeder beeft Hem
aan bet krmle gaaienZjj ia nooit
vroolttk geweest en vroegtijdig geatorvei
Zjj beminde Heml...."
Weer een lange pause. Dan herneemt de
jonge Christen .Broeder, ik wil n raggen
i sjj than» iaaó la bó Hem I"
BB Heml...." roept de onde man
,M9a rood* H Heml... En waar is Hó?"
De andere wjjat neer de flikkerende starree
.Dear ie Zón rijk."
Diepe, diepe etllte. Deerne rraagt da Hebrefr
„Wmawiltgó?.,."
Prijs der
Vut 1 tot 6 regels
Voor iederea regel meer
de Japansche voorstellen vreedzaam te
onderzoeken en alle mogelijke concessiên
uil te denken. Rusland werd beschuldigd,
dat het de onderhandelingen sleepend
hield niet het doel zich tot den oorlog
voor te bereiden. Zonder zich door lage
lasteringen van de wijs te laten brengen,
vervulde Rusland nauwgezet zyn plicht,
het vertrouwen op de nauwgezetheid
n zyn tegenstanders.
.Zooals nu blijkt, was de geheele
wisseling van nota's comedie. Japan,
niet Rusland moest het oogenblik af
wachten totdat de twee in Italië ge
kochte kruisers de Chineesche wateren
bereikten. Toen deze kruisers Singapore
bereikten, wierpen de Japanners hel
masker al: zjj wachtten niet eens de
Russische nota van antwoord af, maar
riepen hun gezant terug. Dc Aziaten
loonen zich als Aziatenzjj waren niet
eens in staat de uiterlijke welvoegelyk-
heid in het oog te houden.
„De geschiedenis kent geen tweede
geval van een dergelijke handelwijze.
Wjj zijn overtuigd, dat de openbare
meening den Japanners hel antwoord
zal geven, dat daarop past.
„Het albreken van de diplomatieke
betrekkingen beleekenl nog niet den
oorlog. De geschiedenis kent voorbeelden,
dat de betrekkingen jaren lang waren
afgebroken, zonder dat er een oorlog
volgde. Dergelijke voorbeelden zjjn echter
zeldzaam. By den normalen gang van
zaken staan wjj nu dl voor het begin
van een oorlog, voor de noodzakelijk
heid der bemiddeling van derde staten.
Wjj slaan dus met den dag van heden
voor drie oplossingen: oorlog, bemidde
ling of een zich rekkend conflict. De
laatste oplossing is de minst waarschijn
lijke, de belangen van de beide stalen
zyn al te intensief, te zeer met elkaar
tegenstrijdig, dan dat de mogelijkheid
zou kunnen worden toegelaten ze langs
den weg van feitelijke inbezitneming met
elkaar in overeenstemming te brengen.
Tol eene bemiddeling zal het waarschijn
lijk niet komen. Derhalve blyft de ultima
ratio van de volken en de staten alleen
over.
„Hel is in deze omstandigheid plicht
ijdele onderstellingen achterwege te laten.
Dit ééne slechts schjjnt onbetwijfelbaar
na den gisteren door Japan gedanen stap
zal geen fatsoenlijke vreemdeling het
voor mogelijk houden, dat wy van eene
agressieve houding kunnen worden be
schuldigd. Rusland staat aan de grens
scheiding van groote gebeurtenissen. Ieder
„Ik hoorde oiele ven Zjjo leveo, ik iee!
ceoium. Toen kwimoo de Romeinen
oy zegt, del mjjn moeder bg Hem ie, en 1
heeft mg beloofd, det ik Hem iel weerviod
Wjje mg den weg, broeder
Een glane vu gelnk koml over bet blei
gelaat vu den jongen Cbrislen. De onde m
brengt het oor diebt voor den mond vu d
andere. En naop het leatete narm
den io liet heidenlud... in afgebroken woorden
wordt een bekeeriogepreek gebondeneen
onderriebt nil bloedende longen
.Hoort gó de beek braieeo, broeder?"
„We rallen er heen gaao naar de beek,
om n te doopen."
„O, dat wjj konden 1Zó atau op, m
•allen terug, ie beproeren bet nogmeela
kruipen drie echreden verderDaarna liggen
IÓ minuten lang etil. Zij luchten, bidden, hi
het hoofd op eo Uilen met de benden in
graeDaar ginda murmelt de beek.
.Op, broeder, iirderl,.Twee eebreden
komen ijj voort, dan vallen iy neer.God,
geef oni kracht," bidden xj|, en weer sleepen
ijj licb een meter verder. Een aar veretrjjkl,
ie ijjn over de helft der weide.
.Jfoet lk met water gedoopt werdoo?"
.AlsbetmogeJjjk ie," antwoordt de
e Klere elarveode.
Beiden kruipen weer voort. Weer is een
verloopen. De beek is tbue oebjj, nog elecbu
vjjl schreden. .Broeder, wees «lork,
van Rusland, zonder onderscheid
van overtuigingen, zal lieden bewuet en
oprecht zeggen: De Japanners hebben
liet zelf gewenscht. Het zy zool God
helpe ons!"
Niet minder behendig werd de ver
antwoordelijkheid der dftnd van Japan
door zijn gezant te Parys op Rusland
geworpen, loen deze aan een mede
werker van den „Temps" te kennen gar,
dat hel uitblijven der Russische nola
deed besluiten tot eene daad van kracht.
„Ziel ge," zeide hij, .Rusland heeft
daartoe willen komen, en het is er alleen
voor verantwoordelijk. Het heeft onze
laatste nota den 13en Januari ontvangen,
den lóen op zijn laatst. Sedert zijn 45
dagen voorbijgaan. Verscheidene keeien
heeft de heer Kurino by graaf Lams-
dorf aangedrongen op een antwoord.
Dit antwoord is verscheidene koeren be
loofd, maar nooit gekomen. In hel begin
der week, die pas geëindigd is, werd
het ons op de stelligste wijze aange
kondigd. Nog niets. Ter zelfder lijd
gingen de militaire toebereidselen voort
en vermenigvuldigden zich belangrijke
concentration van troepen aan de Yaloe.
Hoe kon men anders dan ongerustheid
en ergernis opvatten te Tokio? Na meer
dau drie weken geduld heeft men ge
dacht, dat het genoeg was.
.Wij wisten niet, wij weten nog niet
wat de nota inhoudt. De oorzaak van
de breuk is gelegen: 1. in de langzaam
heid van Rusland, eene langzaamheid
die wij beleedigend hebben gevonden
2. in de bedreiging, die in de in Mand-
sjoerije en Korea tegens ons genomen
militaire maatregelen gelegen was. In
dit alles hebben de Russen geen open
hartig spel gespeeld."
Dat Rusland thans in zijn antwoord de
erkenning van Japan's bevoorrechte
positie in Korea erkent, wordt door het
„Mémorial diplomatique" verzekert. Het
wees er echter op, dat deze erkenning
Japan niet het recht gaf Korea ie bezetten,
zonder dat de sterkte van de Japansche
troepen vooraf zou zyn vastgesteld door
een overeenkomst tusschen Rusland en
Japan. De Russische Roqeering kon
evenmin goedvinden, dat Japan de havens
aan de Zuidkust van Korea versterkte.
Met betrekking lot Mandsjoerye kende
Rusland in zyn antwoord aan Japan
dezelfde rechten toe als aan de andere
mogendhedenhet kon echter ten op
zichte van dit Chineescho gewest niet
toestemmen in een met Japan te sluiten
byzondere overeenkomst.
Rusland wist, dat dit antwoord Japan
niet bevredigen zou, doch bleef tergend
dralen met het aan Japan toe te zenden,
terwyl liet koortsachtig zjjn krijgstoe
rustingen voortzette. Hiervan is hel
gevolg, dat Japan, zooals we reeds aan
stipten, tergens moede, de onderhande
lingen en levens de diplomatieke betrek
kingen met Rusland afbrak.
Als echter de stofwolken, die thans
boven het strijdperk nog ronddwarrelen,
zullen zyn neergedaald, en de lucht cr
door opgeklaard, dan zal wellicht beter
te onderscheiden zijn op wie de grootste
verantwoordelijkheid rust van een oorlog,
die thans in het verre Oosten woedt.
Een eerste oorlogsdaad is reeds ge
schied in den nacht van 8 op9 Februari
Omstreeks middernacht, deden toen
Japansche turpedobooten een plolselin-
gen aanval op het op de buitenrecde
van Fort Arthur liggende eskader, waarby
de pantserschepen Retvisan en Cesarc-
Inmiddels heeft de Czaar van Rus
land, na Dinsdag met de keizerljjko
familie een plechtige godsdienstoefening
te hebben bijgewoond den oorlog ge
proclameerd.
't Is waarlyk niet te verwonderen,
dat ieder voor zich de verantwoorde
lijkheid voor den oorlog van zich af
tracht te schuiven. Inderdaad, die ver
antwoordelijkheid weegt zwaar, want
hoe het resultaat van den oorlog ook
moge zijn, altijd zal hij zware of
fers vergen, niet alleen voor de ver
liezende, maar ook voor de winnende
partij. Een gewezen Engelsch parlements
lid, de heer Sinclair, heeft in de West-
minster Gazette in eenige interessante
cijfers aangcwezen< hoe zwaar het belang
weegt, dat men handelsbelang noemt,
en waarom deze oorlog werd begonnen.
De totale invoer in Korea heeft in 1902
niet meer bedragen dan 39,006,250 francs,
de totale uitvoer 21,525,600 francs;
de geheele handelsbeweging in 1902
vertegenwoordigde dus eene waarde van
iets meer dan 60 imllioen. Wat Mands-
joerije betreft, bedragen de nauwkeurigste
schattingen niet meer dan 28 millioen.
Voor eene handelsbeweging van 88
millioen begint men dus een oorlog,
die oneindig meer in geld zal moeten
kosten, ongerekend nog de raenschcn-
levens, die cr zullen worden opgeofferd.
De gezamenlijke inkomsten van den
Russischen staat bedroegen in 1890
3,411,145,625 francs, die van Japan
616,129,250 francs. Wanneer men de
kosten van den oorlog stelt op 2l/»
milliarden frc., dan worden de inkomsten
van Japan gedurende 48 maanden en
die van Rusland 9 maanden gevorderd
om ze to dekken. De schrijver berekent,
dat belastingen van Japan met 40 pet.,
die van Rusland met 6 pet. verhoogd
zullen moeten worden ten gevolge van
den oorlog.
En toch zyn hel, volgens de bekentenis
zoowel van Rusland als van Japan in
hooldzaak handelsbelangen, die tot een
oorlog hebben geleid, waarvan de gevol
gen niet zyn te overzien. Duizenden en
nog eens duizenden menschenlevens zul
len daaraan roekeloos ten offer worden
gebracht, moorden en gruwelen zullen
worden voltrokken, volgens modernen
trant. En dat alles gaat geschieden,
terwijl een stichting wordt ontworpen,
waarin zetelen zal een Arbitrage-Hof,
dat in het belang van den wereldvrede is
tot stand gekomen, als vrucht van
het befaamde vredescongres, bijeengeko
men voor enkele jaren te 's-Hage op
initiatief van Keizer Nicolaas II van
Rusland
BUITENLAND.
De Franschc minister-president, Com
bes, heeft in de Kamerzitting van Dinsdag
de verzekering gegeven, dat de regeering
vast besloten was om aan het parlement
te zyner tjjd alle inlichtingen te ver
schaffen, die kunnen dienen om het op
heldering te geven over den toestand.
Hij heeft den indrux, dat deze verklaring
alle ongerustheid, die mocht bestaan
over de voornemens van de regeering,
voor de toekomst zal wegnemen, en dat
men zal afzien van een openbaar debat
over de zaken in het uiterste Ooiten.
De commissie uit de Fransche Kamer
voor het onderwys en de Regeering zijn
het niet eens over de wjjze, waarop de
oud-leden der op Ie heffen onderwjjs-
orden moeten worden onderhouden. Zjj
heeft aan het ontwerp eea bepaling toe
gevoegd, volgens welke aan de gewezen
Broeders en Zusters der kloosterscholen
een pensioen wordt toegekend, gelijk
staande met wat de onderwijzers van da
openbare school ontvangen.
De regeering echter wil dat niet, daar
zij nooit in staatsdienst zijn geweest en
bovendien niet hebben gecontribueerd
voor het pensioenfonds, zooals de onder-
,Ik sterfJevnv, heb medeiydenEn de
onde man kruipt met de krecht ven Jen doodi-
engst nog tot den oever der beek. üaer slaat
de stervende de oogen nogmaals wgd op. De
jonge Chriaten doopt met de leatete krecht de
bend in bet vreter, leat dat orer bet hooid en
voorhoofd ren ijjn mekker vloeien en zegl
elervend
Vadert en dea
Uit het dagboek vee een priester.
(Naar hét Fraruch.)
Een portoon, met men de Voorzienigheid mg
In kennie brecht en wiens neem ik verzwijgen
moet, wts io 1760 geboren en wee due een
dertig jur, toen de revolntie uitbrak. Zjjn vader,
een bemiddeld men, bekleedde een «keren rang
in de msstvcbapjfy. Zjjn moeder wat van een
arme familiehaar buitengewone schoonheid
oogen op htar getrokken. Doch iy bed
w
deugdzaam eo zeer godrruebtig.
De echtgenoot bed een raster, die licb be
roemde een echte rroaw ren haar tgd te zgo,
een ven die „sterke geeeten", die spotten met
de eeuwenoude geloofswaarheden, eoo vorige
vereerster ven do zoogeoeamde wijegeerige
schooi, en bssr hoogste roem, zoo meende zjj
wat haar briefwiaeeling met Vollaira en Repot.
Hot klad haart broeders ootriag van zjjn
brare moeder een echt christelijke oproeding
eo deed met de grootste godsvrucht en vurig
heid zjju eerste H. Communie. Zjjn vader, hoewel
zelf niel zeer godsdienstig, verzette zich niet
tegen de christelijke opvoeding vao zi-'n zoon.
Helazsl De man, die hel lijdelijk belang van
zjjo kind vooral wilde bevoordeeleo en misschien
niet bekend waz met de verderdgke beginselen
zjjoer zustor, had bjj testament rorklaard, dat
meu na zijn dood do opvoeding van ijjo kind
azu zjjn raster moeit toevertrouwen. Spoedig
na de eerite Communie etierf de veder.
Nu vertrok de jongeling near Parys, waar
zjjo tante woonde.
hoe menigmaal had zjjn moeder hem nog
aan haar moederhart gedrukt! Wat had zó
geweend en geschreid, de goede vrouw, toeo
zij van baar kind, baar lieveling, zegenend af
scheid nam I
lo den beginne werd hjj op het College der
Oratorianen geplaatst, waar bjj goede studihn
maakte, doch spoedig nam de ongelooviga tante
hem geheel tot zich en trachtte door woord eu
voorbeeld hel goede uit bet hert te rakken.
Helaas! De oogelnkkige vrouw gelukte dit
maar el te teer. In die jaren, als die hartstochten
zoo hevig zón, als alles rondom om ons voert
lol zingenot, dzo vergeet men zoo gemakkelijk
de lessen eeuer brave moeder.
Doch neen gemakkelijk vergeet men die
lessen niet. Dikwijle klonk de slem der moeder
in zjjn bert, teeder, vermanend, bestraOend
•ome. Elke brief, welke bem ven zón moeder
kwam, bracht hem eombere dagen, dagea van
wroeging en bitter aellverwtjt. De lesten der
goddelooze tenle waren niel noodig, om bem
te doen volharden in hel kwaad. .Allee wee
verouderd bygeloof, vooroordeeleo, ondewóveo.
praat. Goolet altjjd meer, en men Iacbt om die
kinderachtige dwauhoden."
De moederlijke brieven werden nn niet meer
beantwoordtoeo de goede vroaw zelve beer
zoon bezocht, vermaande en bad xjj te vergeefs.
Toch gel zy da hoop niet op. Wanneer wan
hoopt ooit de moederliefde? Zy verdobbelde
haar gebeden en haar tranen, opdat God tooh
medelijden zon hebben met haar ongelukkig
kind.
De revolutie brek uit. Ome jongeling, geheel
opgevoed volgens de beginselen van Voltaire,
was spoedig niet enkel een bewonderaar, mtar
een men van de deed. Hjj ook, hy dorslte naar
bloed, eu groot wae het getal slachtoffers, det
bjj aanklaagde, dat by deed kerkeren en heen
voeren neer de guillotine.
Eene ootvlog by iu de dub der Jtcobyuen
een brief, Hg kwam uit tgn geboortedorp, uil
de plaats, weer zyn moeder woonde. Hy meende
ook bet schrift te herkennen j inderdaad, de
brief wet geschreven door dea grgien border,
die hem had ouderwezen en voor 't eerst hel
Brood der Engelen gegeven bed. De priester
echreel in neem zgner moeder. Zich te verwjj-
tiogeo, dringende vermaningen werden ham nog
eenmaal gegeven, de biddende stem der moeder
werd duideiyk gehoord In deze regelen, door da
hand van den grjjteo priester geschreven.
Det waa te veel. Zoo juist had by nog ago
toegejuichte rede gebonden, by had aangelat