Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
No. 2.
Zaterdag 9 April 1904.
Achtiende Jaargang.
DE EEMBODE
voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland,
Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist.
Verschijnt eiken ZATERDAG.
Abonnementsprijs par dria maanden
Franco per post
Afzonderlijke nummers
i;o,4o.
f 0,05.
Bureau: Breedestraat 18, Amersfoort.
Uitgave van de Vereeoiglng De Eembode.
Prijs dar Adrertantlèn i
Van 1 tot 6 regelsf 0.30.
Voor iedere» regel meer- 0.05.
'I bureau bezorgd z(jn.
n aiterlgk VrijdaitTond
Bij dit nnmmer behoort
een bijvoegsel.
De werkelijke toestand.
Van zekere zijde werd dezer dagen
plotseling alarm gemaakt en aan het
publiek konde gedaan, dat onze Gemeente
met Roomsche overheerschiog bedreigd
werd. Alle niet-katholieken te dezer stede
werden zonder uitzondering te wapen
geroepen legen een zoo ontzettend ge
vaar. Als in nijpenden angst werd ge
schetterd
i. Inderdaad n
ziet, op
vallen, dat do Katholieke Kerk tc Amorsfoot
u do laaieto tientallen van jaren, rousachtif
vorderingen gemaakt heelt, een verschijnsel,
dat lederen niet-Roomsche ingezetene mei
eenige bezorgdheid voor de toekomst be
hoorde te vervullen, niet het minst de anti-
revolutionnairc .middenstanders", die
opzicht op den duur m e e r e 11 m e o r z u 11 e n
hebben te ondervinden. En hel merk
waardigste in dien zin, in ons aan tegen
strijdigheden tocli al zóó rijke stedeke, is
vele vrijzit
uitmaken, de stedelijke
ambten en betrekkingen als volgt z[jn
verdeeld
Ambt. Katholiek. Onkathol.
Burgemeester 1
Wethouders 2
Raadsh-dcn 4 13
Gemeente-secretaris 1
Griffier-Secretarie 1
Ambtenaren-Secretarie -- 4
Griffier Burgerlijke stand (Vacature)
Ambtenaren 2
Gemeente-ontvanger 1
Ambtenaar 1
Havenmeester 1
Marktmeester 1
Concierge Raadhuis 1
Bode 1
Stads-architect 1
Opzichters der gemeente
werken 2
Directeur Gasfabriek 1
Personeel 1 19
Directeur Stadsreiniging - 1
Commissaris van Polilie 1
Inspecteur 1
Adjunct-Inspecteur - 1
Hoofdagent 1
Agenten der te klasse
3e
3
15
bij de niet-Roomschen, waarop gewezen
werd, zal dan ook wel alleen schuilen
het brein dergenen, die in het alarm-
getoeter nog heil meenden le zien.
Maar het minne bedrjjf om de niet-
katholieken door nijdig alarm legen hunne
katholieke medeburgers op te hitsen,
heeft volkomen fiasco gemaakt. De laf
hartige toeleg werd reeds herhaaldelijk
van niet-kalholieke zijde als unfair
gebrandmerkt.
Nog een enkel woord.
Wij weten maar al le zeer, dat de
santenwerking der Christelijke partijen
de alarmblazcrs in hooge mate verontrust
dat het steunen bij raadsverkiezingen ten
hunnen koste van gematigd liberalen, van
mannen, die een verstandig en zuinig
beheer onzer gemeente-linanciën met
kracht voorstaan, hun een gruwel is.
Toch zullen do Katholieken te dezer
slede ongetwijfeld op dien ingeslagen
weg blijven voortgaan in de stellige
overtuiging aldus te handelen in hel
welbegrepen belang onzer gemeente.
crbllud ziju
voor het bedoelde verschijnsel, dat ze bi
iedere gelegenheid, onbewust, ot niotzoldet
•el/s nul volkomen bewustheid, do Katholiek!
Ui'. - ie - ver - gedreven neutralUt
wellicht ook: door kortsichtiy eiyenbtlany
gedreven."
Ook wjj hebben, na kennisneming
deze bange ontboezeming, ons een vraag
gesteld en wel deze.: Hoe is hel moge
lijk, dat hartstocht zóó verblinden kan
De werkelijkheid ontsnapt hier geheel
aan 'I oog. Der waarheid getrouw hebben
wjj daarom eens genoteerd, wat men
gewaar wordt ten opzichte der positie
van de Roomsche ingezetenen, als men
met onbevangen blik ,om zich heen ziet".
En dan komt nten tot de wetenschap,
dat in onze gemeente, met eene bevolking
van 21643 personen, waaronder 8024
Katholieken zijn, die alzoo bijna '/s van
Gemeente Hoogere Burgerschool
Directeur 1
Leeraren 20
Concicrge-aiuannensis 1
Ambachtsschool
Directeur 1
Onderwijzers 1 9
Wij achten het overbodig de hoven-
slaande lijst uitvoeriger te maken, wijl
dezelfde verhouding ook in verdere
stedeljjke betrekkingen valt op te merken.
Hier vragen we echter in geniocdc
Vormen bovenstaande cijfers niet een
krachtig protest tegen de sarrende,
leugenachtige bewering van reusachtige
vorderingen door de Katholieke Actie
hier ter stede gemaakt Mag niet veeleer
gesproken worden van een reusachtige
miskenning, die ons, Katholieken, te beurt
viel, waar hel juist stedelijke ambten en
betrekkingen betreft? Nog te meer wordt
dit gevoeld nu in den persoon van den
heer Frans de laatste katholieke ambte
naar uit ons Gemeentehuis verdwijnen
gaat. De bezorgdheid voor de toekomst
BUITENLAND.
In de laatste dagen werden, vooral
n Engelsche zijde verontrustende be
richten verspreid, omtrent den gezond
heidstoestand van den Duitschen Keizer.
Thans is op die berichten een besliste
tegenspraak gevolgd.
De officieuss ,Allg. Nordd. Ztg."
ichrjjft
.Met genoegen zal vernomen worden
in Duitschland en ook over de grenzen,
dat de gezondheidstoestand van den
Keizer steeds uitstekend blijft, en dal,
zoover te voorzien is, de reis, welke hij
ondernam, goede vruchten zal dragen.
.Enkele bladen in liet buitenland
vermaken zich met hel publiceeren van
tegenovergestelde berichten, welke zjj
opsmukken met allerlei sensationeele
nieuwtjes. Zjj bewijzen allen hiermee
niet vtfel te geven om het mededeelen
in de waarheid
De Duilsche Centrumsleden, Fritze-
Trimborn, l'orsch, Brants en graaf Ürosle-
Vischering bevinden zich op het oogen-
blik te Rome, om, naar men zegt, den
kardinaal-staatssecretaris in te lichten
den socialen en parlementairen
toestand in Duitschland en om zich met
den H. Stoel te verstaan over de te
volgen gedragslijn. Paasclt-Maandag zjjn
zjj door den I'aus in audiëntie ontvangen,
aan wien zij hun wenschen hebben ken
baar gemaakt en wien zjj tegelijker tijd
bopk aanboden, dat het verslag bc-
van de vjjftig Katholiekendagen,
in Duitschland gehouden.
De Centrumsteden werden aan den
tus i oorgesteld door baron von Herlling,
die reeds sedert lang in het Vaticaan
vertoeft en die, naar men zegt, onder
handelingen voert namens «le Duilsche
rcgcering over de instelling van den
post van nuntius te Berlijn en over de
verheffing van den titel van den Duitschen
gezant bij den Heiligen Seoel tol am
bassadeur.
Uit Rome wordt gemeld, dal ouder
gewoonte weder vele vreemdelingen daar
gearriveerd waren, vooral Engelschcn en
Amerikanen, om de plechtigheden der
Goede Weck hij te wonen. Die plechtig
heden werden vroeger met groolen luister
in tegenwoordigheid van den Paus ge
vierd. Sinds 1879 heelt men echter slechts
een herinnering meer van die groolsehe
plechtigheden.
Bij gelegenheid der (eesten ter core
vuil den H. Gregorius tien Oroolon zal te
Rome een bedevaart van Engelsche bis
schoppen komen, onder leiding van Mgr.
Bourne, opvolger van kardinaal Vaughan
als aartsbisschop van Westminster.
De Italiaaniche oud-minister van On
derwijs, Nasi, heeft tjjdens zjjn minister
schap zoo zonderling huisgehouden, dat
de llaliaan8che justitie zich de zaak
heeft aangetrokken en den oud-minister
ter verantwoording geroepen. Diens ge
wezen particulieren secretaris, Lombardo,
zou alvast, beschuldigd van verduiste
ringen, in hechtenis worden genomen,
doch hjj is ontsnapt.
De llaliaansche regecring heeft voor
gesteld, de traktementen der pastoors
van 900 op 1000 lire te brengen. Dit
voorstel omvat 20.000 parochies.
Een nieuw bewijs van feilen gods
diensthaat wordt uit Frankrijk getiteld.
Gevolg gevend aan het uitgedrukt ver
langen der anti-katholieke meerderheid
in de Tweede Kamer, dat alle kruis
beelden uit de gerechtszalen in Frankrijk
zouden verwjjderd worden, heeft de
minister van Justitie, Vttllé, alle prefecten
aangezegd van de Paaschvacantie ge
bruik te maken, om zooveel mogelijk
aan het verlangen der Kamer le voldoen.
Met spoed is men reeds met dit onteerend
werk^begonnen.
Doch niet alleen kruisbeelden, maar
ook alle godsdienstige voorstellingen,
soms beroemde kunstwerken, zijn ver
oordeeld oni ta vcrdwjjnen, tot betere
dagen aanbreken, waarop met diepe
vereering deze weder voor den dag
zullen worden gehaald.
Mogen die dagen spoedig weder aan
breken
Koning Peter I van Servifi heeft ein-
deljjk aan het verlangen der vreemde
Staten gevolg gegeven en de moordenaars
het Servische koningspaar uit zjjn
omgeving verwjjderd.
De regecring te Belgrado heeft althans
in een circulaire aan de vreemde staten
medegedeeld, dat de in de samenzwering
tegen het Servische koningspaar betrok
ken officieren van het hof verwjjderd
zjjn, en spreekt de verwachting uit, dat
nu de stoornis der diplomatieke betrek
kingen uit den weg geruimd zal worden.
Ofschoon do samenzweerders raeeren-
deels tot invlocdrjjke ambten bevorderd
zjjn, staan zij nu toch niet meer tnet
het hof in rechtstreeksche verbinding.
De Engelsche pers begint blijkbaar
«neer en meer tot de overtuiging le
komen, dat de Russische vloot voor Port
Arthur alles behalve tot machteloosheid
is gedoemd. Sinds de aankomst vanad
miraal Makaroff is de toestand totaal
veranderd. Zelfs de Engelsche marine-
deskundigen, die in de Engelsche pers
de zaken bespreken, beginnen te erken
nen, dat de taak van de Japanners vrij-
wat lastiger is dan men in den beginne
verwachtte, toen de Russische vloot tot
een „verzameling van wrakken" werd
verklaard.
aIk denk," schrijft de Schout-bij-nacht,
lngles .dat, nu zooveel van admiraal
Makaroffs schepen hersteld en op hun
.qui vive" rijn, en zijn lorpedo-fiottielje
slagvaardig is, admiraal Togo waarschijn
lijk geen nieuwe gelegenheid zal krijgen
om uen ingang van Port-Arthur te ver
sperren."
De Russen te Port Arthur gebruiken
intusschen de rust, die de Japanners
hun laten, om de gezonken branders te
lichten. Men hoopt ze spoedig in de
haven te kunnen brengen en daar voor
algemcene doeleinden te gebruiken, wat
mogelijk is, omdat zij nog in goeden
staat zjjn.
FEUILLETON.
JofTeo donder der legen bel sl
branding.
beukende
Het vermiste
Slot.
Mur bet kwam niet. Dag aan dag wachtten
de wachtere vergeefs. Eindelijk begon men el
kander toe te fluisteren, dat het over zjjn tgd
WI»; en later nog docb dit deden slecht»
zg, die geen echtgenoot of bloedverwant aan
boord hadden dat be'. beschouwd moest
worden als vermist.
Lang nadat alle hoop was opgegeven stooden
bark t
o ook d
bleven de eeoo na de aodere weg en vergaten
de dooden, om te wprkeo en te zorgen voor
de levenden. Zuigelingen groeiden op tot stevige,
roodwangige jongens en meisjes; knapen en
meisjes tot maoDeo en vronwen. Haar geen
tijding kwam er van het vermiste schip, geeD
taal ol teekeo van de vermiste bemaooiDg. Lang
zaam verliep het eene jaar na hel andere, en
het lot van .Telbj's Trots" werd eeo legende.
De man, die het schip gebouwd had, was reeds
oud en grjjs geworden, en de tjjd had hel leed
der berooiden uitgewiseht
Op een donkeren, gnren avond In September
zat een oude vrouw bij tier vuur te breieo.
Het vuur diende meer tot geielligheid dao tot
warmte, ''"t bood eltbana een aangens
trast bjj bet huilen van deo wind, die
buisje gierde, op zijn vleugelen aandragend den
in zeeman bijt" prevelde
de oude vrouw, toen een woester windstoot
haar woning deed trillen.
Zjj liet basr breiwerk In den schoot vallen
en vonwde de handen. En zie, op dit oogeublik
werd de deur van het huisje geopend. Dn vlam
der lamp flikkerde op in deo tocht, walmde,
sloeg neer en ging uil Toen de oudo vrouw
van tiaar stoel oprees werd de deur weer ge
sloten.
.Wie ia daar?" vroog zij verschrikt.
Haar oogen waren zwak en de duisternis zoo
plolseliog. Doch zjj meende iets bg de deur te
zien staan. Eeo zwavelstok vao den schoorsteen
nemend, maakte zjj licht no slak de lamp
gadeel
r. Hjj at gretig, terwjjl de oude h
eigengeb;
wilde hjj spreken, doch lij wenkte hem,
lii zwijgen zou zoolang hjj at, en bjj den
is van zjjn bleek, oitgeltongerd gezicht
rolden de tranen haar over de gerimpelde wangen.
Eindelijk legdi
.Mijn j
■uigen b
Zjjn k
pen, zjjn haren verward, zgo grjjz
in de kassen gezonken.
De oude vrouw zag hom aan,
hjj sproken zou. Daar deed hjj e
baar toe eu zei:
Hoeder 1"
Het eeo luiden kreet viel zg hem om
bals, drukte hem aan haar hart en kuste h
Zjj kon baar oogen, haar zinnen niet geloo
maar zjj drukte hem heftig tegen zich aan
eu zjj dankte God, oo weende, ea lachte,
zei de oude
vrouw met gebroken stem. .Ik dacht, dat je al
jaren geleden met .Tetby's Trots" veroogelukt
Hjj schudde langzaam het hoofd.
,De kapitein en de bemanning en bet goede
schip," vroeg zjjn moeder, ,waar zjjo zjj?"
.Kapitein en bemanning," zei de zoon
op vreemden, weifelenden toon .Het is een
lange geschiedenis. Het hier heeft mjjo hoofd
verzwaard. Ze zjjn
.Waar zjjn zjj?" vroeg de moeder. .Wat is
er gebeurd
Langzaam opende hjj zjjo oogen.
,lk ben moedoodmoe. Ik heb
niet geslapen. Ik zal 't n morgen vertellen."
Hjj knikkebolde, en de oude vrouw schudde
,Ga dan naar bed... naar uw oud bed, Jem.
Het is opgemaakt, eu bet dek droog en warm.
Het heelt altijd voor u gereed geelaao."
Hg atoud op, winkelend op sgo voeten. Zgn
moeder opende een dear, aam de lamp en lichtte
lorhoold ei
De oude
terug ni
van daokbare, vrome verrukking een wjjle zoo
liggec. Toen zjj opstond dacht tg aan de andete
vrouwen, en, haastig oen doek ovor baar acltou-
dor» worpend, liep zg mot de blgdo tnaro de
ledige straal op
In korten tgd was het gaoscho stadje op de
been. Als eeo ademtocht van boop vloog het
gefluisterde nieuws van huis tot huis. Deuren
voor den nacht gesloteo, werden geopend en
vnrhsaede kindoren ondervroegen hnn schreien-
do moeders. Hall ultgowischto beelden van tnau-
non en vaders, die al lang als dood waren op
gegeven, traden klaar en duidelgk te voorschgn,
met bigde gezichten do dierbaren toelachend.
snige lieden ver
nog aodereD
kwamen van rechts en links loegosneld.
Zg vonden den loegsng versperd door
oude vrouw, die, stralead van blgdschap, m
vastberaden, haar huisje voor allen gestolen
hield, zoolang haar zoon nog sliep. Zg mochten
bleef onverbiddelgk. Slapen, ongestoord
eo uilrusteo zou haar weergevonden zoo
En de aodere
sen oogeduld. Zg, die na jsreo wachten» einde
lijk geduldig waren geworden, kondeo deze eo-
kele aren van uitztel nanwelgks verdragen. Ou
der 't ongeluk hadden zg zich reeds gebogen
doch de spanning der onzekerheid v
3d I I
k hear
heer veder Zou dio man daa ein
deloos slapen? Waarom ontwaakte hg niet?"
.Hg wis zoo nitgeput, dat hg haast oist
spreken kon," zei de oude vrouw. Zg had hem
ooder7raegd, maar hg kou geen antwoord ge
ven. Zg moesten hem laten slapen tot morgen.
en dan zouden zg allee hooren.
Zoo wachtten zg dan want naar huia en
weer naar bed te gaan waa basr onmogelgk.
Zg slenlerdan heen en weer over da atrial,
kenvslend, zich in allerlei gissingen verdiepend
over de groote gebeurtenissen. Men fluisterde,
en het vond algemeen geloof, dat de bemanning
al den tgd had doorgebracht op een onbewoond
eiland, en dal nu allen weldra weer thuis zou
den zjjn, behalve twee of drie misschien, die
reeds oud waren toen het schip vertrok en ver
moedelijk dus iu den tusschentgd gestorven
Maar de spanning werd sleede ondraaglgkor.
Zou die man dan nooit ontwaken Zou hel
nooit dag worden? Het klimmeod ongeduld
Laogzaam kroop de lange nacht voorlig. De
oude vrouw, doof voor alle smeekingeo, hield
nog steeds de deur gefloten, hoewel toch reeds
de morgoo begon te krieken. Hol daagde reeds.
De wekenden, voor het huisje opeengedrongen
Vonden elkanders vale, verlangende trekken reede
beter onderscheiden. De morgen brak aan.
Zg klopten on nogmaals aan de dear. De
oade vrouw deed apen ongenood en onge-