Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
No. 10.
Zaterdag 4 Juni 1904.
Achttiende Jaargang.
DE EEMIIDE
voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland
Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist.
Verschijnt eiken ZATERDAG.
Franco per post
Afzonderlijke nummers
I 0,40.
f 0,05.
BureauBreedestraat 18, Amersfoort.
Uitgave van de Vereenlging De F.embode.
Prijs dsr AdvertwntiAn i
Va* 1 tot 6 regeltf0.30
Voor iedere* regel meer-0.05
Correspondenten en Adverteotiln a
n uiterlijk Vrijdagavond
De oorlog io bot Oosten.
Sinds enkele maanden reeds woedt
in het Verre Oosten een oorlog met al
7|jn gruwelen en wreedheden, een
krjjg, die evenwel nog slechts in
zy* eerste stadium verkeert. De vreese-
lijkste schokken der veldslagen zullen
dan eerst plaats vinden, de bloed
en moordtooneelen zullen eerst dan
ontzettend worden als de legers der
Russin en Japanners zich met elkaar
in volle kracht zullen meten, alt duizen
den en nogeens duizenden doode en
gewonde krijgers de slagvelden in de
verre gewesten van Manlsjoerije en Korea
zullen bedekken en de jubeltonen van
een der volken, hetzij van die der
Japanners dan wel van die der Russen
tot ons zullen doordringen, victoriekrelen
die de smart- en jammerklachten, welke
over de slagvelden zullen opgaan, ver
smoren zullen.
Men zou zich over de verschrikkelijke
toestanden, die we in de laatste jaren
moesten beleven, zeker minder verbazen,
ware het niet, dat voor weinige jaren
alom zoo schoone liederen des vredes
werden gehoord. Toen immers, hel ligt
nog zoo frisch in 't geheugen, werd op
initiatief van den Keizer aller Russen
te 's-Gravenhage een zoogenaamde vredes
conferentie gehouden. Daartoe waren
uitgenoodigd alle vorsten en staatshoof
den van onderscheidene natiën, uitge
zonderd de waarachtige Koning van
Rome, de Paus, de Man des vredes
bij uitnemendheid. Om den beroover
zjjuer Stalen te believen, werd de Paus-
Koning van hel werk des vredes geweerd.
Ruim vjjf jaren ajn sinds voorbijge
gaan, en wat verhaalt ons nu de ge
schiedenis? Dat in Zuid-Afrika door
wapengeweld twee onafhankelijke Staten
zijn ten onder gebrachtdat in China
een opstand is ontstaan, die door
een gewapende expeditie met kracht en
energie moest worden onderdrukt;
dat een oorlog tusschen Columbia en
Venezuela, werd opgevolgd door een
tuischenkomst van Europeesche Staten,
waarbg de vuurmonden niet onbenul
FEUILLETON.
Verifgedwaild doeh weergekeerd.
Vertel Uag slt tm ti|« der Fraaacte reefoortegoa.
Slot.
.Zoo's ellendeling 1" riep de eergesnt toornig
nik ,0, hg beeft ook mjjn !e»eo verbitterd.
Ereeteu, geloof mg, ik was der vertwjjleling
nabjj, toen ik ginde op de bergen mgne ge
boorteplaats in vlammen zag opgaan. Na was
ik op 't punt een zelfmoord te begean. Er
moge nn vu mjj wordeo, wet wil. ik zal eerst
beproeven n allen te redden, xoo waar ik weer
begin te hopen op vergiffenis vu God eo de
maoeeheo. Deze verrader, ellendeling, zal n
nooit maar
„Ha ba I" klonk het op spotteodan toon achter
beo, ,een mooi plaatsje om ongehinderd met
elkaar te praten 1" Holm had op leveodigen
toon gesproken en niet opgemerkt, del een
raiter vin het paard afgestegen was, die de
gevrtsade keoteekenen der doodsetnkoodigeri
vaa Graadprevots droeg. Slaipood wu hg nader-
bÜ gekropen. Bjj (jjn uitroep keerde Holmzieh
om ea ontdekte du verraderlijken Lodewgk
Haag*.
.Ellendige schurk 1" schreeuwde de sergeant
ia hevige woede, .schudelgka huichelaar, daar
sum dst voor ja looa I" b daarmede bad bjj
ago karshgn galosL Os kogel had echter zjjo
werden gelatendat in de Balkan-
Staten onlusten voorkwamen, bloedig en
wreed, welke door lusschenkomst van
Rusland en Oostenrijk-Hongarije slechts
met aanwending van beider invloed
konden beperkt blijven en ten slotte
de uitgebarsten oorlog tusschen Rus
land en Japan, waarvan hel einde
niet is te voorzien.
En klinkt het niet bijna als een bittere
ironie, dal Ihans te 's-Gravenhage, dank
zjj de milde gift van een Amerikaan,
den millionnair Carnegie, een gebouw
zal verrjjzen, een zoogenaamde tempel
des vredes, waar in de toekomst het
arbitrage-hot in zetelen zal
Wel kan niet geloochend, dal Rusland
geenszins den oorlog mei Japan, althans
in de gegeven omstandigheden, heeft
gewiid. Toen in het begin van Februari
II. de verraderlijke aanval der Japansche
vloot op de Russische ter reedc van
Port Arthur hel sein gaf tot den oorlog,
bleekimmersontegenzeggelijk, dat Rusland
niet ten oorlog was voorbereid. Japan
i iarentegen stond gereed, gerugsteund
•nor een bondgenooteehap mei Engeland,
en was vermetel genoeg op de onbe-
schoftste manier aan Rusland den hand
schoen toe te werpen.
Een voorspel van het bloedige draina
in het Verre Oosten is intusschen reeds
afgespeeld. En even als bjj ieder geschil, by
iederen wedstrijd de toeschouwer, be
wust of onbewust, voor een der strij
dende partijen zijn sympathie niet onder
drukken kan, zoo ook in dezen oorlog.
De onstuimige hartstochtelijkheid, waar
mede de Japannees zijn vijand besprong,
werkte zoo verbluffend op het publiek,
dat schier al hun pogen als heldenwerk
werd opgehemeld. Hel voorwaarts rukken
der Japanners werd als overwinnen
aangemerkt, het terugtrekken der Russen
tot nederlagen gestempeld.
Zij, die echter dieper de zaak bekeken,
kwamen tot geheel andere conclusion.
De rampen der Russische vloot werden
in Japan als met waanzinnige vreugde
gevierd, maar de verraderlijke mijnen
begluurden ook de Japansche vloot, en
deze heeft reeds in dezelfde rampen
doel gemist, Ruoge bad zich snel uil de voeten
gemaakt, te 't volgend oogenblik zat tij reeds
te paard.
.Tot vreerzieos, mjjobeer de sergeant," riep
bjj honend eo reed vveg.
.Gauw, volgt mg," riep Holm nu zjjn sidde
reode beschermelingen tegen, .het wordt ge
vaarlijk I Verderop liggen bootjee I"
Soel bed hg bet kleinste meisje op den arm
geaomeo, Kreaxeos eo de joogeoa volgden hem
eo allen snelden naar den oever. Nog waren
er geeo vervolgers te aieo. Nn waren de bootjea
bereikt, Adolf greep de riemen en soel roeide
bjj op den anderen oeser toe.
Jnist was hg te 't midden aangekomen, toeo
er een schot viel, nog een eo oog een; een
der joagene stiet een kreet uit en greep near
tjjne wang die spoedig hevig bloedde.
,te Gods naam dan!" mompelde de sergeant.
.Hier Kreszena, neem mjjn riemroei langzaam,
zeer langzaam 1 ik bib eeo woordje met dien
knaap te aprakan I"
De alroprnitere stonden aan den oever met
bon vijven. Jnlat legde Lodewjjk Ruoge weer
aan en scheen het op Kresnna gemunt te
hebbendaar knelde het nit de boot, Range
liet zjjn kerabjjn vallen en zonk zonder eenig
geluid van bat paard. De kogel vaa zijn voor-
maligen vriend, dien hg loo smadelijk bad ver-
raden, wae hem in 't voorhoofd gedroogen.
Nog stond de sergeant rechtop in de booL
Terstond werdca verscheidene geweren op beis
gericht, terwgl de kogels om hem heca flotoa.
gedeeld. De schitterende overwinning
aan de Jaloe, die voor de zooveelste
inaal de pers heeft bezig gehouden, werd
alleen behaald door een vijfvoudige over
macht, waarover de Japanners toen be
schikken konden, en toch moest deze
overwinning ontzettend duur worden
gekocht.
Wie echter bewonderen wil de bijna
waanzinnige vermetelheid en de harts
tochtelijke heidensche vaderlandsliefde,
waai van de Japanners voorbeelden heb
ben gegeven, een christelijk gemoed
komt daartegen in verzet. Zich bjj een
nederlaag den dood bereiden, om de
schande van gevangenisschap te ontgaan,
moge heidensch eervol wezen de chris
ten gruwl van zulk een heldenwerk.
De doodsverachting, waarmede zjj ten
strijde Irckken of zich beschikbaar stellen
voor uitvoering van daden, die alleen
ten kosle van het leven kunnen worden
uitgevoerd, doen tevens vermoeden, welke
looneelen van barbaarschheid nog te
wachten slaan, vooraleer een vredeszang
uit het Verre Oosten zal vernomen
worden.
En als verschrikkelijk heeft deze oorlog
zich reeds genoegzaam doen kennen.
Oorlogsgevaarten worden niet enkel be
loerd door den vijand, maar ook door
moordtuigen, die zich in de golven wie
gelen tol zij hun prooi treffen en dan
met razend geweld het grootste zeekaiteel
als rag uiteenscheuren en met zijn be
manning roemloos in de diepte slingeren.
Honderden krijgslieden, die op de
slagvelden als leeuwen zich zouden ver
weren. wier moed en strijdlust tot de
roemrijkste daden zouden voeren, vallen
als weeriooze lammeren den dood ten
prooi. Dat er dus meer dan moed toe
behoort zich in te schepen in gevaarten,
welke zoo van alle zijden door dood
en ternieliging worden begluurd, zal ieder
moeten erkennen.
Maar de doodsverachting, welke in
den bloedigen slag van Kintsjau zich
openbaarde, was zóó verregaand af
schuwelijk en huiveringwekkend, dat met
recht van een der bloedigste en gruwe-
ijkste krijgsbedrijven uit de moderne
Nog een» vaurda hjj eo weder etortla een der
vlochten an ongedeerd bereikten de vluchte
lingen den tegenoverliggeoden oer er. Soel giDg
hel nn weder ozar Schwetzingen, wear Krcazens
bare anders lerngronJ. Wjj zullen de vreagde
van het wederzien niet trachten te bescbryreo,
ook niet de rerraseiog, welke Holias terugkeer
en meer nog tjjne algeheele verandering teweeg
braebt. beo eerwaarden pastoor Lebrecht was
deze rrengde niet meer weggelegd bjj behoorde
niet meer tot het rjjk der levenden.
Nog geen vier weken later was Adolf door
een rouwmoedige biecht teruggekeerd in den
echoot der H. Moederkerk om zich in 't vervolg
als een barer brave zonen te gedragen. Den
raad echter zich in Schweninger le vestigen
volgde bjj niet op.
.Mjjoe schold voor God ie, voor zoover 'I
mjj mogelijk wee, eeoigszins gedelgd," verklaarde
bjj vóór 't alecheidnemen, ,on moet ik ook
mjjn verraad aan Keizer en vaderland trachten
goed te maken."
IX
Sedert 't bovenstaande waren vjjitien jaren
vervlogen, en io al dien Igd bed men niets
laad beeft nog heel wat te verduren gebad vaa
den overmoed des Fraoaeben Koniogs, doch
voor hen wss thans ook bet nar van vergelding
gekomen. Weder werdea de jjzareo dobbel-
oorlogvoering mag gesproken worden.
Het spel der diplomatie tusschen Japan
en Rusland heeft derhalve wel tot een
verschrikkelijke uitkomst geleid. Maar
het zal goed zijn op de eerste plaat»
er de straffende hand Gods in le er
kennen. Zoolang toch een staatkunde
wordt beoefend, die God miskent, kunnen
volkeren en Staten zich op rampen en
ellende voorbereiden. Want eene zoo
danige staatkunde strekt immer en al
tijd lol der volkeren ongeluk en verderf.
BUITENLAND.
In de ltaliaansche Kamer is Maandag
ook de nol a van het Valicaao, betreffende
de reis van Loubet, ter sprake gebracht.
Ue ministerpresident Giolitti antwoordde
echter, dat voor Italië geen enkele reden
bestaat om zijn politiek te wijzigen.
Het kan de koiust der vreemde congre
gatiën mei kalmte tegemoet zien. De
regeering zal de vrijheid voor allen blijven
waarborgenzij heelt geen reden hare
geüragsljjn in zake de godsdienslquaestie
te wijzigen.
Over het bezoek van kardinaal Svampa
aan den Koning gebracht, bjj diens be
zoek aan Bologna, loopen in de pers
allerlei geruchten. Waarheid is echter,
dat Z. H. de Paus reeds den vijfden
Mei toestemming gaf tot het alleggen
van dit bezoek. Hieruit valt af te leiden,
en ook uil andere teekenen, dat er toe
nadering schijnt te bestaan tusschen het
Vaticaan en hel Quirinaal, en daarover
schijnen juist de anti-clericale bladen zich
hoogst ongerust te maken. Het drjjven
der vrijmetselarij, door Loubet naar
Rome te zenden, vooral om den Paus
te beleedigen, heeft niet de gewenschle
uitkomst gehad. Van daar de njjdige en
hatelijke uitvallen legen den Paus, die
juist verraden, dat de toenadering van
Vaticaan en Quirinaal hen in niet ge
ringe mate ergert en ook in verlegen
heid brengt.
In Belgiö hebben Zondag jl. de ver
kiezingen plaats gehad voor Senaat en
Kamer. De uitstag heeft echter geen
aanmerkelijke wijziging in de partijver
houdingen van het Parlement gebracht.
Door het samengaan der liberalen en
socialisten, hebben de liberalen de voor-
deelen behaald. De uitslag voor de Kamer
was, dat de liberalen, door den steun
der socialisten, 9 zelels wonnen, terwijl
de socialisten met den steun der libe-
itecnen des oorlog» om 't bezit van Spanje ge
worpen, dat de diplomatische sluwheid ven
1-odawjjk XIV reeds ala Fransr'i wingewest ge
wonnen meende. Het Franache leger waa giatereo
door den Doilscben opperbevelhebber Prinv
Engenins verslagen en verstrooid bjj Hóchatitt
De talrijke gewondon weren, zoo goed bet
ging, io 't plaatsje ondergebracht, te de cellen
van 't klooster, bewoond door dc zaaiers van
de H. Elizabeth, lag, behoedzaam neergelegd,
een kapitein van hel Dnilsche leger. Zjjne borat
was getooid met een eereteeken, del hjj reeds
in den roemrijken slag bjj Cblari in Italië had
verworven. Dezelfde borat was tbaoa door twee
vijandelijke kogels doorboord, de dood det dap
peren naderde met raaache schreden.
Een oor geleden ongeveer bad bjj de H. Teer
spijze ontsangen en lag thans io «ea matige
sluimering; joiet wae een der zaalera biooen-
Reeds begon de zon le dalen, toen de sterrende
ontwaakte nit zjjn lichte alaimeriog. Terstond
was de zoster aan zjjne zjjde. De ontwaakte
wierp een langen, onderzoekenden blik op baer.
,Zjjt gjj nit Spiers, zuster?" vroeg bjj met
zachte stem.
„Je," antwoordde de aangesprokene.
.Kreazana Hilger, niet waar?" lispelde de
gewonde kapitein.
„Zoo beetle ik loan ik nog in de wereld
waa, thans beet ik zaaier Magdalena. En rergia
Ik mjj niet, dan xjjl gjj ook nil Spier» ea heet
ralen 6 zetels verloren hebben. De Katho
lieken hebben 7 zetels verloren en 4
gewonnen, alzoo een verlies van 3 zetels.
De partijverhouding in de Kamer was
vóór deze verkiezingen 96 Katholieken,
34 liberalen en radicalen, 34 socialisten,
3 Christen-democratenthan», na de
verkiezing, 93 Katholieken, 43 liberalen
en radicalen, 28 socialisten, 2 Christen
democraten.
Voor den Senaat verliezen de Katho
lieken 3 zetels aan de liberalen, te Ant
werpen, te Furnes-Oostende en te Brussel.
De Katholieke meerderheid is daardoor
gedaald van 16 op 10 stemmen.
Nog altijd gaan Combes en zijn kor
nuiten voorl met hun heiligschennend
werk. Niets sch(jnt aan hun godsdienst
haat meer te kunnen weerstaan. De
afgevaardigde Dejeante, Combes' boezem
vriend, vroeg Maandag aan de Kamer,
de basiliek van het H. Hart le Parijs
aan haar bestemming te onttrekken. De
minister van Justitie steunde, ondanks
een krachtig protest van abbé Lemire,
dit voorstel. Met 306 legen 231 stemmen
werd door de Katner dit voorstel ge
zonden naar de commissie der scheiding
van Kerk en Staat.
Hoe ontzettend zijn toch voor Frank
rijk dc tjjden veranderd. In 1873 werd
een wetsontwerp aangenomen, waarbij
Frankrijk aan het H. Hart werd gewijd
en tot den houw der basiliek op Mont-
martre besloten.
En nu!
De nadere bijzonderheden over den
bloedigen slag van Kintsjau bevestigen,
dat deze moorddadig is geweest. Of
reeds een juiste opgave is gedaan om
trent de werkelijke verliezen, welke
Russen en Japanners geleden hebben,
valt moeilijk te gissen, maar als zeker
mag men aannemen, dat duizenden
Japanners deze overwinning met hun
leven hebben betaald. In de eerste be
richten werd gezegd, dat de Japansche
verliezen op 3500 k 6000 man werd
geschat, de Engelsche bladen spraken
van 10 k 12000 man. De nederlaag is
den Russen op een verlies van 50
kanonnen en hoogstens 2000 man te
staan gekomen.
In dezen vreeselijken krijg hebben de
Japanners een ontembaren moed en een
huiveringwekkende doodsverachting naast
een onuitputtelijke volharding getoond,
en daartegenover hebben de Russen
een onwrikbare hardnekkigheid, een stalen
moed, bij een voorbeeldige tucht aan
den dag gelegd, zoodat terecht met
vreeze nieuwe moordpartijen worden
tegemoet gezien.
Adolf Holm," voegde ue zuster er aarzelend
De iterrerde glimlachte. „Welk een heerljjk
wederzien I" begon hjj. „Zuster Magdalena
bid voor mjj I Ik heb hier kon
hfl niet verder spreken en de doodstrijd begon.
Weinige oogenblikken later stond een printer
aan de ljjdeossponde en begon de gebeden der
stervenden te bidden. Als een lijk lag deze roer
loos oeer. Daar scheen de scheidende zon in
de ksmer, als wilde zjj den stervende met hear
gulden stralen verheerlijken. Deze sloeg nog
eens de oogen op: ,Bid voormjj,"
lispelde bjj„ik heb veelge
zondigd. Verraadaan Godaan God
en mijnen Keizer. Goddank Hjjheelt
mjjteruggeleid enallesver
geven 1 Katholiek iagoed slervao I"
Een diepe, reutelende ademtocht, ea de ziel
had baar aardsche omholliog verlaten. Een
vredige lach zweefde om de Irekken van den
doode. De prieater trad naar hem toe en sloot
hem de oogen.
„Ja, mjjn zoon," sprak deze diep bewogen,
,'t is goed als Katholiek le aterveo. Vrede zjj
En aan liet doodsbed knielde snater Magdalena
en bad vorig ten bentel.Heer geef hem de
eenwigt mal en 't eeuwige licht verlichte hem I'