Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
No. 20.
Zaterdag 13 Augustus 1904.
Achttiende Jaargang.
DE EEMBODE
voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussurn, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland,
Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenondaal en Zeist.
Verschijnt eiken ZATERDAG.
Abonnonaontzprijo par dria a
Franco per post
Afzonderlijke nummert
I 0,40.
f 0,06.
Bureau Br eedestraat 18, Amersfoort.
Uitgave van de Vereenlging De Eembode
Flfjl dar Advertentiêm
vorlunUSo moeien ui(nrl()k Vrydigavuad
zorgd »i|n.
Rusland en Japan.
n.
B\j de troonsbestijging van Czaar
Nicolnas II, den tegenwoordigen Keizer
aller Russen, hoopte men, dat een meer
gematigd regeer-systeem daar ingang
vinden zou, wjjl de jonge Vorst toen
reeds om zijn zachten inborst en min
zame karaktertrekken geprezen werd.
Maar omtrent zijn staatkundige denk
wijze verkeerde men toen nog in het
totaal onzekere.
„Als een politieke Sphinx aldus
werd hjj ia die dagen geschetst staat
hjj tegenover het denkende deel van zyne
onderdanen en tegenover de gcheele be
schaafde wereld. Van nature terughou
dend, is hjj na zjjns vaders dood dit
nog meer geworden, 't Is al9 ware
,zwjjgen is goud" zjjne leuze, zoo weinig
spreekt hjj in 't openbaar, en dan nog
wel geen barsche kortalbeid - maar
uiterst berekende soberheid van uitdruk
king. Nog altjjd wordt de Czaar van
zjjn volk door een onoverkomelijke klove
gescheiden.
„Een oogenblik scheen het, dat de
nieuwe opperheer aanstalten maakte om
de klove allengs te dempen, maar hjj
schijnt te zjjn omgezadeld. Zjjne ministers
zjjn schier oppermachtig; zeer zelden
weigert hjj zjjn zegel te hechten aan
hetgeen die heeren hein raden. ,Ik voel,
dat ik jong en onervaren ben," zei hjj
wel eens tot zjjn vertrouwden .daar
om wil ik niet eigenmachtig handelen."
Bewandelt hjj niet altijd de wegen van
Alexander 01, voor diens nagedachtenis
en raadgevers toont hij altijd dé meest
mogelijke achting, en als zjjne ministers
en vertrouwden hem van .gevaarlyke
nieuwigheden" willen afhouden, zeggen
ze bjj voorkeur, dat het niet alzoo was
onder den Keizer zaliger.
„Tot nu toe heeft Nicolaas II zich als
een zacht heerscher doen kennenknoet
en zweep schijnen hem een gruwel te
zjjn. Ook heett hjj den toegang tot zijn
troon voor requestranten gemakkelijker
en eenvoudiger gemaakt. Sommige der
adressen, die hem bjj zjjne troonsbestijging
gewerden, hieldea voorstellen in om ver
andering te brengen in de heerschende
regeerings-beginselen. .Wat 'n vermetel
heid iklonk het toen uit den mond
der ministers, maar de Czaar antwoordde:
.Laat ze maar, ze mogen niet belem
merd worden!" En evenzeei toont hjj
meermalen zijn zelfstandigheid, wanneer
hjj eene hem voorgelegde beslissing uit
stelt, tot bjj de zaak in alle bijzonder
heden zal hebben onderzocht."
Een kundig teekenaar, die deze schets
n den Russischen Czaar aldus ont
wierp. Of ze in alle onderdoden nu juist
is, mag veilig in 'I midden gelaten, nu
gebleken is, dat hjj de politieke beeltenis
vrij juist getroffen heeft, toen hij den
Czaar met een meesterlijken trek als
politieke Sphinx den volke voor
stelde. Tot heden immers weet het
grootc publiek zich nog in geenendeelo
een duidelijk begrip te vormen van Czaar
Nicolaas als staatsman in den strikten
zin des woords. In den aanvang zjjner
regeering werd voorgespiegeld, dat een
zachter en milder beheer zjjns volks zjjn
voornemen was, doch wat is daarvan
terecht gekomen? Het arme verdrukte
Polen b.v., dat zoo vurig smachtte naar
den dageraad der vrijheid, moest weder
de bitterste teleurstelling ervaren. Ondor
de oude tirannie is het armo volk blijven
zuchten. Knoet en zweep mogen den
Czaar een gruwel zjjn, toch bleven ze
hardvochtig toegepast. Met dus te spreken
van politieke Sphinx is de Russische
Monarch uil zjjn werken en daden, dunkt
ons, nog het incest natuurgetrouw
geteekend.
Nog te meer gelijkend is het portret
geworden toen de Czaar, door zjjn liefde
tot den vrede bezield, naar hel heette,
het initiatief nam tol eene vredes con-
ferenlie, waarop alle beschaafde Mogend
heden zich zouden doen vertegenwoor
digen. En zoo waar, in ons Vaderland,
in de Residentie 's-Gravcnhage, kwam
dit congres bjjeen, het stelde een scheids
gerechtshof in, dat de geschillen, die tot
oorlog konden leiden, beslechten zou.
En na dit werk des vredes te hebben
gesticht, werdende krijgsverrich
tingen der betrokken Mogendheden met
nog meer ijver voortgezet, tot dat
.Op den omslag der jongste aflevering
n de .Monde illustré" staal een spot-
teekening, die bjjtend is van waarheid,"
schreef dezer dagen de .Maasbode". „Ze
zinspeelt op den grooten oorlog, die
thans in Oost-Aziö wordt gevoerd. Op
een tafel in den Haag, bljjkens liet
onderschritt daalt een visite-kaartje
neer in den vorm van een projectiel
de rondom gezeten figuren, die in
diplomatenrakken zjjn gedost, stuiven in
alle richtingen achteruit. Inderdaad, we
moeten ons niet al te zeer verhoovaar-
digen, in ons land den zetel te bewaren
van het Wereld-Scheidsgerechtshof.
,'tls, in zjjne breede samenstelling,
een mooi, een welluidend woord. Maar
de klank ervan is schooner dan de ge
dachte, die het opwekt. Want deze ge
dachte dekt op bedenkeljjk-verre wjjs
het terrein der satyre, aldeeling bil
tere spot."
Dan laat het blad zijn spotlust in
sierlijke taal nog even den vrijen teugel
over den vredcstempel, die in Nederland
zal gebouwd worden, en besluit aldus
.En men heeft liederen gedicht en
wcelde-albuins vol hulde gezonden aan
den grooten heerscher, den vredevorst,
die de grondlegger is der heerlijke stich
ting, welke den oorlog voorkomen zou
en der volkeren belang ging beschuiten
in vreedzame uitspraak des réchts.
.Daar kwamen oortogsschinmion drei
gend rondwaren over liet Winterpaleis
aan de Newa - grjjnzend, met vurige»,
bloedigen glansSloeg de Vredesezaar
nu hoopvol het oog naar zjjn jultelwork
in liet Huis Ion Bosch V Zouden de zalen
van het Scheidsgerechtshof zich breed
openen voor den reus dor Kaukasiérs
en den pionnier van het Mongoolselio ras
„Van dien Vredesezaar word niets ver-
.Voor Port-Arthur sissen de torpedo's
door hel zilte nat, en donderen de
scheepskanonnen hun krijgszang door
de lucht.
„En het visite-kaartje van den Czaar
wordt naar Den Haag gezonden door
do leekenstift van een Fransch spol-
teekenaar."
In andere trekken, maar toch niet
minder gelijkend wordt ook hier dc Keizer
aller Russen als een Sphinx ten voeten
uit geteekend.
Wel uiag beweerd, dat Rusland
niet op een oorlog met Japan scheen
voorbereid; maar daarmede is niet be
wezen, dat het, zjjn macht bewust, zich
niet overtuigd gevoelde, dat liet zjjn
doel toch bereiken zou. Zjjn Sphinxen
natuur komt ook hierin al weer door
alle mazen van het politiek net heen-
gluren.
Maar het meest onsympathiek wordt
Rusland, nu in dit Rjjk van den Vre-
desstichter, terwijl het in een ontzetten-
den oorlog gewikkeld is, gruweldaden
vooikoincn, die, hoezeer ook veraf
schuwd, toch voor een groot deel
aan het tiranniek Staatsbestuur worden
toegeschreven. Onlangs werd Bobrikow,
de gouverneur-generaal van Finland, het
slachtoffer van een moordaanslag. Spoe
dig daarna trof den gouverneur-generaal
van Trans-Kaukasië, prins Uaiyzin, een
zelfde lot. Dezer dagen werd de minister
van Binnenlandsche Zaken, Von Plehwe,
door een bom getroffen en gedood, ter-
wjjl nadien weer nieuwe aanslagen op
hoogo staatsambtenaren zjjn gepleegd.
Van persoonoiyke wraakzucht schijnt
hjj deze uiisdrjjvun geen spoor het zjjn
ile vertegenwoordigers van eene ramp
zalig Staatsbestuur, die men heeft wil
len treffen. Bjj den aanslag b. v. op
den gouverneur van Finland, op Bobri
kow, bestond er niet de minste twjjfel
aan of men had hier te doen met een
uiting van wrok over de verdrukking,
waarvan in de Inalste jaren de Finnen
de slachtoffers zijn. Onder do regeoring
don zachlmoedigen Nicolaas II werden
dit volk vrjjhoden en voorrochton
ontnomen, die hot altjjd bezeten had.
lis altjjd mot een gestrengheid, die
over geheel Europa protesten hoeft
uitgelokt. Dal dc Finnon zich opmaakten
limine tot dan toe erkende vrjjhudeti
rechtmatige wjjze te verdedigon,
werd niet geduld. Protesten noch
smeekbeden vonden ecnig gehoor. Zelfs
van de gelegenheid, dat een streng
onderzoek werd ingesteld naar den aan
slag op Bobrikow, werd weder gebruik
gemaakt om enkele op politiek gebied
gevreesde of minder graag geziene per
sonen uit Finland te verwijderen.
In strjjd met de grondwettige redden
van Finland en met de Finsche rechts
pleging, zng men zelfs den ouden gene
raal Schauinann, den vader van den
moordenaar, door gendarmes vergezeld
naar Petersburg brengen, waar waar
schijnlijk de gevangenis van Sclilüssel-
burg, die nooit haar prooi weer losliet,
hem wacht. Maar hij niet alleen; dc
professoren dr. Ernst Estlander en Th.
Homen, dc bankbeainbte Alllhan en de
adjunct-bibliothecaris Uuminerus deelden
in zjjn lot.
Waarlijk de geliceie houding va
Russische overheid geelt bljjk van de
zucht, om door alle middelen, en
eerst door onnoodig machtsvertoon, i
aan te jagen. Uit slechtste aller opvoe
dingssystemen, is waarljjk niet geschikt
om volkeren te verzoenen met hun lot.
Door zoo te handelen heeft Rusland
zich dan ook in stede van bemind i
gevreesd en veel gehaat gemaakt.
BUITENLAND.
kardinalen ontvangen,
wolkc hein bij het jaarfeest zjjner Kroning
hun gelukwenschen kwamen aanbieden.
De Deken van het H. College, kardi
naal Orcglia, heeft daarbij een adres
voorgelezen.
Daarna heeft de II. Vader in de
groote zaal der bjjzondere bibliotheek
corclo gehouden. Vele kcrkeljike hoog
waardigheidsbekleder», alsmede die van
het Pauseljjk Hof waren togenwoordig.
Uit Rome wordt gemeld, dat de heer
Mariichkine, de nieuwe Russische gezant
bjj den II. Bloei, door Z. II. in bjjzondere
audiéntic is ontvungen en zjjn geloofs
brieven heeft overhandigd.
En Frankrijk, de bondgenoot van
Rusland, heeft zjjn gezant bjj den H. Stoel
teruggeroepen I
De „Difosa" doelt mede, dat de tal-
loozo telegrammen, welke de H. Vader
bjj gelegenheid van du verjaring zjjner
troonsbestijging mocht ontvangen, Hem
daarom zoo aangonaam en troostvol z(jn
geweest, wjjl do grootste helft uit Frank
rijk afkomstig was, naast do wentellen
voor 's Pausen behoud, tolkens die voor
den triomf der Kerk uitsprekend.
Overigens hebben de Vunetiancn in
de voorsto rjj gestasn bjj deze hulde aan
hun veelbomindon on hoogvoroerden
oud-patriarch.
Nadere borichton uit Rusland melden,
dat de moordenaar van Von Plehwe
niet overleden is, eri wellicht geheel her
stellen zal. Men zegt, dat hut een
Fin is van Zwcudschc afkomst. Nog
andere personen, die mede in het complot
heirokken zijn, heeft men gevangen ge
nomen.
Nog geheel onder don indruk van den ge-
pleegden aanslag, wordt in Rusland weer
van een nieuwen aanslag melding ge
maakt. Op klaarlichten dag is luitenant-
kolonel Boguslovsky, plaatsvervangend
administrator van Surmalin, in den
Kaukasus, op de markt van Iggir ver
moord.
De pleger van den aanslag wist te
ontkomen.
De verbittering en de verontwaardiging
in Frankrijk over den aanslag door de
Fransche regeering tegen den H. Stoel
gepleegd, nemen steeds breeder verhou
dingen aan. De protesten daartegen gaan
van alle zjjden op. In de „Semaine
Religieuss" van Kamerrijk legt de aarts
bisschop van dit diocees een plechtige
verklaring af omtrent den plicht van
onderworpenheid van alle geloovigen en
priesters en bisschoppen zan den H.
Stool en eindigt zjjn verklaring aldus
,Do wil van den Paus is de wil Gnds,
ziedaar onze wel
In dezelfden geest getuigden reeds ver
scheidene Fransche bisschoppen.
De Univeri heeft een adres aan den
H. Vader opgCiteld, dat door geheel
Frankrjjk ter onderteekening zal verspreid
worden. Het luidt als volgt
FEUILLETON.
rijzen. U zelf v.
e begeleiden zou mjjae
Zuster Angela.
(Slot).
t) Toen eerat wendde loeier Angela zich
weer lol mfi en zelde gejaagd
.ik bab u aanstonds herkend, mjjn'-eer da
dokter. Dsl op dezen heiligen dag, op welka
aanbreken lk (njj zoolang, soo innig verheugd
heb, door nw aanachonwen het verleden v
lereodig ia geworden en een droppel alaen
mjjo lijdensbeker motel druppelen, sie ik
alt een deel mijner welverdiende straf. Ik
toch nooit genoeg boela doen, voor hetgeen ik
.Vergeet mjj, gravin Hermine," beproefde ik
de sprekende in de rede Ie vallen, mi
aneed m(j het woord if en ging haaelig verder;
.Doe maar geen moeite, m(j te veroDtechuldlgan,
heer dokter. Njjo eenlge hoop ia in Qoda barm
hartigheid gelegen, mijn eenlge trooat"— zjj
wees met de alanke, witte hand op de ongelukkige
inderen—.Voor het Moe leven, dal ik te r-
nietigd heb, zoek ik er zooveel te redden alt
mogelijk is, soek ik in de meeat verlatene,
htlpbehoevende eehepeela datgene op te wekken,
wat rnjjo overmoed zonder wroeging vernietigde.
.En laten wjj na
Aogela Zijn, wit gij uwer herinnert.
Ik waa te teer geroerd, om iets
antwoorden. Zonder een woord Ie
ik de my toegestoken hand dar non
spraken verliet ik de kamer, nog op den drempel
een laataleo blik op de edele, door den helderen
namiddagglana der zon vevlichle gestalte.
Nog waa dn dear niet gesloten af ik hoorde
reeds Het zachte geluid der welluidende slem.
die de kinderen toesprak t hoorde de wauklaoksn
der antwoorden en wederom eprak ik, evenals
In de kamer, mal een dieps zacht; .Gravin
Hermine I"
Je, gravin Hermine I Stralend In een echitterend
balkleed, een beeld dee levena en dea galaks,
waa ty juiat aan myn geeateaoog voorbijgegaan.
Ik zag haar thaoa weer in bet achittareod, der
In dnizend priima'a zich brekend licht der gas-
kronen, boe zjj, de lippen tot ean spotlach
gekruld, bat balboekje in da aaoe baud ver
frommelend, met de andere de met jnweelen
bezatte kanten waaier heen en weer bewoog.
In den volgenden winter wachtte ik tevergeels,
dat de iter van bet vorige jaar aan dan bal-
hemel weer zon verschyneu. Gravin Hermine
kwam oergeoa meer. Ala man al aana over
bet melaje aprak, trok men de schonden op
e, dat b
gravin Hermlae «obawdt dea grond dar rsai-
•eu noodloltigao twist aanleiding hadden gegeven,
na reeds weder te betreden 't volgend jaar
sou zy zeker wel weer Ie voorscbyn komen.
Doch ook den volgenden winter kwam gravin
Hermine niat meer in gezelschap en stalde de
verwaebtingeo tan vriend en vijaod to leur.
Hier io het kraakzinuigengeatlcbl echter had
ik de gevierde vrouw teruggezien ale armoedige
kloosterlingebad haar, de teeder opgevo
da voor allee, wet oog eu oor pijnlijk kou
doen, zorgvuldig behoede dame der wereld,
hier gevoodeu ala beschermster en verpleegster
van kinderen, wier geesielgke en lichamelijke
gesteldheid oen dageiyksche belesdigiog
lyogevoeligheid was, en wier aanblik een
houdende marteling voor baar moeat zjjo
En toch, wat kwam zy my nu weer groot
voor! 'a Morgana aan bet boofd tier uitgekozen
acbaar, die sy naar de Talel dea Heeren leidde,
en nu met hel idiote Peterlje op den arm,
een alraal van liefde in het echoone oog. Dal
waa meer dan moederliefde; ik gevoelde
dat zuster Aogela gelukkiger was dan gravin
Hormine. Wat deze misdaan bad In lichtzinnig!
overmoed bad gene gebost en bootte het nt
ateeda in zall opgelegde boete.
Diep getroffen door de op my indringende
gedachten, schreed Ik door do gangeo en kw
eerat goed wear lot my self, toan in de dear
eetzaal myn reiageooot my tegemoet kwam, i
ausje teeder aan de band hebband.
.Mynbaer da dokter, ik sou u wel
Maar, mijn hemel," viel htt zich self in de
rade, wat acheell u? Wal tiet u er uitl"
Ik streek mjj met de hand over liet voor
hoofd en aside, ter wyl ik poogde Ie schtrlaan:
,lk heb spoken, nsen goede geesten gezien,
wier aanblik my moor aangegrepen heeft, dan
Ik zeil zou gelooid hebben. Zuster Angels,"
,0," viel Erma Forator lo de rade, „u w
by zusler Angela boven bj| da arme kindera
eu haar glauslooze oogon schoten vuur
„Ja, ja," kolkte Ik de vraagster los,
.En- hoeft zy u da treurige geschiedenis
hst batolja en het kippelja verteld?"
,0, ala zaaier Angela ooi daarvan 'a avonds
*artetl, moeien wy allen weeneo." En reeds
werden de oogen van het kind mat tranen ge
vuld. .Maar uog veel mooier la 't," vervolgde
ty vcrirouweiyk, zich tegen mg aandrukkend,
.alt zuster Angela ons van het Kerstkindje
vertelt en ven ds lieve Mosdergods, van dan
Heiland, dia uit liefde voor noa
Ds klaioo zweeg, >y had biykkaar dan draad
verloren, maar ty sag er, na eeo kort, varlegen
atilzwygen, zoo gelukkig, zoo onschuldig, vroom
en geloovend uit, en koek my zoo hiyde aan,
dat ik meer dan ooit overtuigd waa, dat God
gaarne ayn verbiyf genomeo bad in dit reine
hart, In weerwil van hel ontbrekende verslind.
„U houdt zeker wel heel veel van suitor
Angela?" vroeg Ik na oen pootje.
,Llot? O, zoo llefl" en het weinig spraak
zame meisje, prtztts met vuur over de trouwe
opvoedster,
Zuster Aogela waa da bnnae oaem, waarvoor
alle weerbarstige kinderen schrik hadden asn
vaatc redplank en tossluebleoord voor dezt
ongelukkige schepsels. Haar lof klonk souwei
uil den mond der haar met lields aanhangende
kindciao, alt uit die harer medezusters.
Zoster Aogela eoSlgnora Valdlnal Hel begin van
har.ro lavanaloop waa In menig opzicht zoo
volkoman geiyk, en hoe verschillend waa hat
elndal By da overate had <k inlichtingen inge
wonnen aangaande de zangerea. an bal Iraurig
antwoord luidde .Onherstelbaar I"
Even ra den middag nam ik afscheid ven
Wellondorf. Toen ik reede in den waggon zat en
müna achterbiyvande reisgeooolen, de eigeniyke
oorzaak dezer merkwaardigs ontmoeting, vrien
delijk vaarwel legde, viel myn blik nog eens
op het koloaiale gebouw, de hooge muren, dn
schier ein 'aloozo rfioo venaters, dan toren dar
kerk an hat aan dn helliog van den barg liggend
kerkhof van bat gavtiehl, Daar boven bad ao
boette suiter Angali, an daar beaadan aou zy
eens, ala haar bona volbracht w.ta, rnalao in
de schaduw van liet krula. Gelukkige witteling
van liet lot t Wondei bare verandering van vloek
in i'genl
Tol een tegao, Ja lol san ryken hemeliegen
'voor vaten werd hel leven der gravin tlermlne
HerachalU, an Ik zelf zegen nog heden bet
uur, wtario het spoorwegongeluk my, in plaata
van naar Hannover naar da opera Maacagolv,
naar Walleadorl in liet kraakilaaigeogaallcht
