Katholiek Nieuws-^en Advertentieblad
No. 24.
Zaterdag 10 September 1904.
Achttiende Jaargang.
DE EEMBODE
voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland,
Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist.
Vörsohijnt eiken ZATEBDAO.
Abonnementsprijs psr drie au
Franco p«r post
Afzonderlijke nummer*
(0,40.
f 0,05.
Bureau Br eedestraat 18, Amersfoort.
Uitgave van de Vereeniging De Eembode.
PrtJ» dar Advortontiên
Van 1 tot 6 regel»
Voor iedere* regel meer
By dit nummer beboert een
Bijvoegsel.
Pers, een maehtig wapen.
D.
Zoo riep op de meest schaamtelooze,
hartstochtelijke wijze de vrijmetselarij
haar per» ten strjjde legen alles wat
den Katholiek heilig en dierbaar is. En
deze te wapenroeping gold vooral voor
Frankrjjk, waar de loge in de elkaar
opvolgende regeeringen steeds trouwe
uitvoerder» harer bevelen vindt. Zjj
achtte den tjjd gekomen, waarop zij
openlijk durfde aanhitsen tot een kamp,
die alleen de Katholieke Kerk tot doel
wit koos. Zij wist, dat het wapen der
dagbladpers machtig was, en reeds zóó
geducht onder het geloovig deel des
Franschen volks had huisgehouden, dat
bjj hernieuwden, stouten aanval veel zou
gewonnen worden.
En hel katholieke Frankrijk, dat met
zoo helsche woede en grimmigen njjd ten
strijde werd uitgedaagd, greep niet naar
het wapen, dat alleen de macht van den
vijand breken konin stede van de
eigen per», de katholieke, tot een macht
te ontwikkelen, die met succes aan de
vrijmetselaarsbende weerstand bieden kon,
werd deze miskend en verwaarloosd
nog erger, men steunde de loge-pers,
men scherpte het wapen der vijanden.
Wel bleef het offervaardig, waar het bij
zondere scholen, liefdadige instellingen,
godsdienstige stichtingen, missiën enz,
enz. betrof, maar de goede pers liet
men in den steekmen liet zich liever
voorlichten door een pers, die soms nog
godsdienst huichelt, dcch het program
der loge tot richtsnoer beeft.
De gevolgen daarvan zijn niet uitge
bleven. Of alles, wat den Katholiek heilig
wezen moet, met sljjk geworpen of on
der den voet vertreden werd, toch bleef
het volk in zjjn geheel daatbij koud en
ongevoelig. In derelfde bladen, welke zjj
met hunne penningen ijverig steunden,
werd de Kerk gesmaad en gescholden,
het geloof, onze katholieke instellingen,
de Paus, het priesterschap en de
kloosterlingen verguisd en belasterdde
smetstof, door de anti-clericale pers hun
ingepompt, miste haar uitwerking niet.
Als geheel karakter- en willoos zagen
zjj de godtergendsle gruwelen aan, omdat
dcor de bewuste pers het anders zoo
fiere volk godsdienstig en zedelijk is
verstompt geworden.
Hel katholieke Frankrjjk is met be
rekenend overleg, door die veile pers ten
verderve gedreven. En nu kloosterlingen
b|j duizenden zjjn verjaagd, godsdien
stige instellingen zijn vernietigd en elk
katholiek leven onder de schandelijkste
verdrukking is gebracht, heeft men zich
legen den H. Stoel gericht. De macht
des Pausen moet ook wijken voor de
macht der loge. Zóó wil het, zóó schet
tert de anti-clericale pers.
Ja, zoover is het gekomen, dal het
revolutionnaire gespuis in Frankrjjk vrjj
spel meent te hebben; de lijdzaamheid,
die de Katholieken aan den dag hebben
gdegd bij al de gruwelen, die tegen de
Kerk gepleegd werden, hebben de
meening bij die tirannen, om gerustelijk
hun helsch werk tot het uiterste door
te zetten, volkomen gewettigd. Het katho
lieke Frankrijk moet thans de grievendsle
en diepste vernederingen ondergaan,
dat het de anti-clericale pers door stof-
felijken en zedelijken steun oppermachtig
heeft gemaakt.
Het scheen, helaas, te vergeten, dat
het katholieke blad, hetwelk zjjn roeping
bewust is. een grooten invloed uitoefent.
Het bezoekt in hun eigen huis degenen,
die het meest behoefte hebben aan gods
dienstige opwekking en onderricht; het
kan zijn bewijsvoering afwisselen naar
den eisch van de meest werkelijke om
standigheden en heeft het recht aan te
vallen en te bestrijden niet alleen logen,
bedrog en ondeugd in 'talgemeen, maar
de lasteraars en bedriegers in eigen per
soon om ze te ontmaskeren, te beschamen
prijs te geven aan dealgemeene ver
achting.
De Katholieken in Duilschland hebben
hunne taak beter begrepen, zij hebben
voorbeeldiger gehandeld dan die in Frank
rijk. Toen na den oorlog in 1870/71
verwinnende troepen nog kwalijk
onder zegezang en gejubel in hel vader
land waren wcêrgekecrd, werd, zooals
men weet, door Von Bismarck de Kerk
in Duitschland de handschoen toege
worpen. Frankrijk was door zjjn politiek
geslagen en verpletterd, nu was de beurt
gekomen aan do Kerk in zijn eigen Rijk.
En niet de macht van het zwaard, maar
die van de anti-clericale pers zou hem
daarbij ten dienste staan.
En ze stond hem bij. Hel niet-katho-
lieke volk werd opgehitst, er werd
staatsgevaarlijk gerept en daarbij werden
de kloosterlingen aangewezen. Met deze
te vervolgen en te verbannen moest met
de kerkvervolging een aanvang worden
gemaakt.
Maar er 9tonden mannen op als Windt-
horst, Von Mallinckrodt, de gebroeders
Peter en August Reigersperger, die
den Duitschen Rijksdag zich vierkant
plaatsten tegenover den voor niets lerug-
deinzenden Von Bismarck. En deze
nen begrepen dra, dat zonder een mach
tige katholieke pers de strijd hopelooi
blijken zou. Zij zouden Von Bismarck
staan, maar het volk moesL door de
eigen pers bewerkt worden. Daarom
werd op de zoo hooggeroemde Katho
lieken dagen in Duitschland en tevens bjj
iedere passende gelegenheid, altijd op
nieuw de groote waarde van de katho
lieke pers uiteengezet, werd zjj als een
onmisbaar wapen aangeprezen, en altijd
die taal met donderend applaus be-
En het bleef niet bij juichen en ju
belen, ina3r men sloeg ook de handen
aan het werk. Vóór den aanvang van
den culturkampt vond men in Duitsch
land slechts drie of vier katholieke dag
bladen, doch zonder invloed van be-
teekenis, en bjjna zonder lezers. Maar
wijs geworden door de harde les der
kerkvervolging en aangespoord door
len, die hun gestaftg de oogen
daarvoor openden, hebben de Katholieken
er hun plicht begrepen en volbracht.
Thans beschikken zij reeds over meer
dan driehonderd bladen, waarvan er
tweehonderd in Pruisen alleen
verschijnen. Sommige dezer bladen lel
len ondor de incest gelezene van geheel
Duitschland, zooals o.a. de „Kólnische
Volkszcitung" met 50.000 abonné's, die
18 maal per week verschijnt.
DeDuitsche Katholieken ijveren terecht
ior hunne pers, die zjj als hun krach
tigst wapen beschouwen, met een vol
harding en toewijding, die bewondering
afdwingt. Vooral immers door het wapen
der katholieke pers is hel daar gelukt
zulk een invloed en macht te veroveren,
dat in den Duitschen Rjjksdag in de
meeste gevallen de beslissing in handen
der Katholieken berust.
En hoe spoedig werd niet de kerk
vervolging, die zoo stout en breed werd
opgezet, voor Von Bismarck een ver
nederende gang naar GanossaI
BUITENLAND.
Op een feestmaaltijd door Keizer Wil
helm te Altona gegeven, deelde Z. M.
zelf mede de verloving van den 22-jarigen
Duitschen Kroonprins inel hertogin
Cecilia van Mecklenburg. Deze mede-
deeling van den keizer wekte groote
geestdrift bjj de aanwezigen.
Cecilia Augustina Maria van Mecklen
burg is de jongste zuster van den re
geerenden groothertog en werd den
20en September 1886 geboren.
Door het huwelijk van deze prinses
zal ons vorstenhuis in familiebetrekking
komen met de Duitsche keizerlijke familie.
De Semaine Keligiemse van Laval ver
haalt de bijzonderheden van de reis van
Mgr. Geay naar Rome. In een brief van
-39 Augustus schreef de bisschop aan
zijn vicaris „Ik heb mij op weg begeven,
niet alleen uit gehoorzaamheid en om
mijn zaak te verdedigen, maar ook om
den H. Vader mijn diepe spjjt te toonen,
dal ik zjjn vaderhart bedroefd heb door
het uitstellen van mjjn reis naar Rome,
waarvan ik Z. H, de geheime en gebie
dende redenen zal meedeelen."
De oud-bisschop van Laval vroug in
m naschrift, dat men voor hem bidden
Over de ontvangst bjj den H. Stoel
geeft genoemd blad het volgende te
lezen
De H. Vader is ten opzichte van Mgr.
onuitsprekelijk goed geweestHij heeft
hem een bisschopstitel toegezegd. Daar
Z. Heiligheid het Fransch nagenoeg niet
machtig is, had b(jna het geheele onder
houd in het Latijn plaats.
Onder meer zou Pius X gezegd hebben
„Gjj waart me dierbaar; nu ben ik voor
u een vader, een broeder, een zeer
hartelijke vriend. Overvloedige vertroos
tingen zullen uw deel zijn."
Aan den directeur van den „Echo
de la Mayenne" telegrafeerde Mgr. Geay
„Ik heb met tevredenheid mijn ont
slag als bisschop van Laval genomen,
dat ik verscheidene malen tevergeefs
aan de regeering had aangeboden.
Uit Rome wordt gemeld, de Mgr. Le
Nordez, bisschop van Dijon, het voor
beeld van zjjn ambtgenoot van Laval
heeft govolgd en eveneens zjjn ontslag
by dun H. Stoel heeft ingediend.
Frankrijk heeft, wegens den moord
op Mgr. Verhaegen en zijn twee ge
zellen, paters Verhaegen en Robberecht,
China de volgende eischen gesteld:
le het straffen van de schuldigen aan
dezen moord; 2e het ontslag van den
onder-prefect en van de andere ambte
naren, die hun plicht, het beschermen
der vreemdelingen, niet zijn nagekomen,
integendeel toonden zjj op de hand der
moordenaars te zijn; 3e hel oprichten
van een openbaar hospitaal voor alle
Chineezen zonder onderscheid van gods
dienst; 4e eervolle begrafenis van de
slachtoffers; 5e eene schadevergoeding
van eenige honderden dollars aan de
families van de 4 Chineezen, die met
de missionarissen vermoord werden en
voor het vernielen van eenige Cbineesche
eigendommen.
De Chineesche regeering moet vol
komen bereid zjjn aan deze eischen te
voldoen.
Volgens een telegram van 4 dezer uit
Tsjiloe heeft Port Arthur een nieuwe
bestorming afgeslagen. In dit bericht
wordt gezegd:
FEUILLETON.
Wruk via sea Waas.
4) Wit tl doen? „Geruïneerd," zoo eprek
b|J dol„gedurende verscheidene jiren injjne
levens heb ik zwaar werk verricht, my afge-
obd om een kommerloozen oaden dag te heb
ben. En nu ben ik ineens allee kwijt! Mjjoe
VTonw niet In atiat bet geringsle werk te ver
richten, en ik begin ond te wordenwat kan
ik nog nitvoeren? Overal zoekt men jengdlge
krachlec." Gedurende deze tertwjjield" ontboe
zeming zat vrouw Adèle als een levenloos beeld
in haren itoelhara oogen keken zonder geest
an onbeweeglijk in de ruimte, hare lippen
waren bleek. Zoo niet haar geheele lichaam
door een zenuwachtig beven ale in de bitle
dar koorts been en weer geschud was, zon msn
haar voor dood gebonden hebben. Haar nichtje
knielde naast baar en besproeide do handen
harer tante met tranen. Zij zocht haar te
trooatea, in zooverre dat mogelijk was. Zich
daarna tot baren oom weodend, zeldo zjj:
„Lieve, beste oom, rortwjjfel niet sle tante
eens aan, treft n baar toestand niet Gg doodt
baer met nw onbenonnen gepraat. Uw verlies
Is wellicht niet zoo onherstelbaar. Misschien Is
de schelm reeds in verzekerde bewaring en
dec krflgt gjj owe znarverdionde penningen
weder. En zoo niet, hier zjn m(jn beide bsndeo,
die behooren n beiden. Ik zei werken en n al
mya loon brengen. Moed doe en vertrouw op
Bod, da Haar vatUat da Zjjoco aiot I"
Deze woordeo, welke uit het barl opwelden
giDgen tol het bart. Eindelijk erkcude vrouw
Adèle bel gouden hart van Tony, hel juweel,
dat zy in bare oiebt bezal. Zjj trok haer met
de niet verlamde hand naar zich toe eo fluis
terde: „Gg lief, goed kind; zoo vergeldt gg
het onrecht, dat ik n heb aangedaankunt gy
my vergeven?"
,0, tante, eproek zoo niet," antwoordde hel
meisje, de ombelzin/ heanlwoordendo „ik was
niet boos op u. Heb mg maar oon klein weinipje
liefik wil zoo gaarne nwe dochter zyo."
Hoe betreurde vrouw Adèle van on af haar
verlies, wgl het haar niet vergund wae, haar
nichtje dat gemak en genoegen te verschaffen,
wat zq vroeger had kannen doen. Tony schreef
den dieast af, waarin zy gaan zon, daar zij ds
hulpbehoevende zieke niet kon verlaten, en
was van na at baar trooatengsl.
Van hare prille jengd at bad Antoinette eene
vereering gehad voor 't H. Hart van Jezus.
Haar vrome Inborst had baar, in hars jeugd,
dikwyis afgevraagd of zy niet als Bruid van
Christus tot het kloosterleven geroepen was.
AU lid van het Apostolaat des Geboda en van
de Broodorschap van het H. Hart had zy, zoo
veel bet haar mogelgk wat, nauwgezet hare
gebeden dor Broederschap geatorl, bad stil den
cjjd moeten rooven, om op den eersten Vrydag
der maand ot den volgenden Zondag onbemerkt,
en zonder voorkennis van oom of tante, de
H. Sacramenten le kannen ontvangen, ot de
congregaties bg te wonen. Zg wendde zie
deze moeilgke omstaodigbadso tot het
Bart vso Jezus, meer voor die beiden dsn
slob sell. Haar bart was tevreden en san God
overgegeven, ja zg dankle den Hemel, dat alles
zoo gegaan wat, wgl zjj juist nu beider Melde
kon winnen en door bewyzeo van opofTeringen
moest zg hun genegenheid en vertronwen zien
Ver het brave meisje was hel eene gewetens
zaak geworden, hare beide godsdienatlooze
bloedverwanten tol vromer gedachten te brengen.
Beiden hadden in Metz door huone algeheele
onverschilligheid niet als bravo meascben geleefd,
en bekommerden zich weinig, by de zorg voor
het dageigksch brood cd hun beklante zaak, om
God, om hunne onsterlelgke ziel of om den
dood. Smarten plegen eveowel het geistesoor
te openen zulke aanvallen van beroerte schrik
ken op uil den doodslaap der zonde als de
donder van het strafgericht. Heil dengene, die
tjjo oor opent en zich bekeert.
Antoinette vreesde bg hare tante vertwijfeling,
bg heren oom echter verhardheid. Zg begon
eene novene tot het H, Hsrt van Jezus, met
de bedoeling beiden, bg bon gebrek aan gods-
erwiideren, deed zich
als kinder- en later
dame ie Parjja eenige
als keukenmeid by
dnizonden Iranci hl
proelde renteniers on hadden zich in hunnen
nood lol deze zoster van Adèle gewend en
om een voorschot gevraagd, opdat zg nit hun
netcligon toestand konden geraken.
Hier viel hun echter eene teleurstelling ten
deel
e Antol
u spottend
te spreken en hulp te bieden, opdst alles zich
ten beste mocht sohlkken. Als een troostende
engel vertoefde zy aan hel bed harer tante, een
teeder kind voor haren oom, dia dubbel leed
onder de bezoeking van de beroerte zgner
vrouw en liet verlies van zyo kapitaal en zg
mocbi bet geluk smeken, dat haar goede oom
met haar naar de kerk ging en voor bet beeld
van het H. Hart knielde.
Den achtsten dag der novene scheen er een
straal van hoop door le breken. De zuster zgner
vrouw, de moeder van het peteklud, die nog
zoo kort geleden getracht had Antoinette ul(
niet. Do gevlorde neol har
zieke lente niet wilde voorlezeo.
Antoinette ontving de H. Communale en
bleef een uur voor het Allerheiligste hidden.
Hoe verwonderde zg zich bg bare thuiskomst,
toen zy haar oom Manrits opgewekt en in
bigden luim aantrof. Hg schoot zgoen stoel by
den leunstoel zijner lamme vrouw, riep Tony
en legde on zgn langzaam onlworpen plan bloot.
„Als bekeoden en bloedverwanten," zoo sprak
by, „niet helpeo kunnen of willen, dan is dat
Gods wil, een wenk du Hemels voor mg, van
nieuw weer te begionoo, te gedyen en vrachten
voort to brongen en wel voor u, beste Tony.
Ooze toestand is verre van rooskleurig. Wy
zullen onze villa vorkoopen en weer naar Metz
gaan. Ik zal de schutdeiscbers, by wie ik borg
ben, bgeenioepeo, waarschijnlijk znllen zy met
mg een accoord aangaan en mg heel wat minder
laten belaleo. Mgoo vroegere klanten kennen
mg sla een aolied, degelgk mensen, en zeker
sullen tg allen weer ia den winkel komen."
Kort daarop vinden wy dan ouden krnide-
nier Maurite weder in zjjata winkel, mil jeug
dig vuur allee beredderend zooals in vroegere
jareo; Aotoioelto slaat hem als winkeldochter
behulpzaam Ier zyde eo door bare bescheiden
heid en zedigheid trekt zg de klanten neer den
winkel. Hare tante bleef lam en aan haran
itoel gekluisterd, waaruit baar de dood blanen
een jaar verloste. Een engel was en bleel voor
haar do eertijds zoo hard behandelde nicht.
Er gingen oenige maanden voorbij, zonder
verdwenen bodrloger
i. Telegi
havensleden leidden t
wucbta kwtm echter nit Beriyn oen bericht,
dat by by toeval ondekt en ingerekend was.
De zwendelaar had, helaas, maar een klein be
drag meer by zich, hetwelk echter een Maurite
werd overgemaakt.
Langzamerhand keerde een zekere welstand
terug. Manrits en zyne gebrekkige echtgeooote
„deden weer zeken," en werden geloovige Chris
tenen. Vrede en biydscbap bielden, tegelijk mot
voorspoed en gelnk, hunnen intocht in 't buis
van den gewezen rentenier. Tony nas de engel
des buises, de gelnkezon voor het beproefde
stad was zy een ware weldoensler.
Wat kwam er van Paal en zyne mooder?
Wat ieder kan begrgpeo. Paal, de spotter en
belager der arme wees, werd een lat, een na
jager van sport en pleizier, het verdriet igner
moeder, die bg vroeg ten grave deed dalen. Ook
hg zelf ia zjjn moeder reeds in het grsl ge
volgd, na zgoe laatste levensdagen in de grootste
ellende guleten te hebben.
