Katholiek Nieuws- en Advertentieblad No. 40. Zaterdag 31 December 1904. Achttiende Jaargang. OE EEMBODE voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland, Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest Stoutenburg, Veenendaal en Zeist Verschijnt eiken ZATERDAG. Abonnementsprijs per drie meenden Franco per post Afzonderljjke (0,40. f 0,05. Bureau Breedestraat 18, Amersfoort Uitgave van de Vereeniglng De Eembode. Prijs der Advertentidn i Va* 1 tot 6 regelsf 0.30. Voor iedere» regel meer-0.05. Correspondenten en Advertentifn moeien niterlyk Vrijdagavond mor 4 ure aan hel bureau bezorgd zjjn. Dit nummer bestaat uit twee bladen. Wegens bet feest v»u H. H. Driekoningen »nl,,Dc Kembode" Zaterdag a.a. leta later veraehljnen. Nieuwjaar. Een veel bewogen jaar spoedt weder ten einde. Nog slechts enkele uren en de wisseling van twee jaren is geschied. Op zich zelf is het eene gewone ge beurtenis, een wisseling, die in de tijd rekening staat aangegeven in de ge wone volgorde, doch eene, welke niettemin een erostigen indruk maakt, als bijna in den loop van een jaarkring op geen enkel tijdstip wordt waarge nomen. Want herinneringen aan vervlogen dagsn, die veel leed of ware ziels- vreugde schonken, trekken dan het oog des geestes voorbij en doen den mensch in zichzelven keeren. Deze stonde toch grjjpt ons aan midden in het drukke leven en dwingt ons ten minste enkele oogenblikken de woelingen des tijds van ons af te houden en niet alleen een blik in ons zeiven te werpen, maar ook in het verleden en in de toekomst. En het afgeloopen jaar was inder daad rijk aan ernstige feiten. Slechts een korten tjjd was de loop des jaars aangevangen, of oorlogsgeruchten doorkruisten reeds de lucht. De vrede, of beter gezegd: de gewapende vrede, die al zoo zwaar den volkeren drukt, werd plotseling verdrongenoorlogsrumoer uit het verre Oosten werd vernomen, en spoedig daarop trilde wapengekletter en rommelde kanongebulder, die ons konde deden, dat een moorddadige worsteling begonnen was. Het werd een strijd om de heerschappij in die verre gewesten, een kamp als op leven en dood. 't Is geworden een menschen- slachting, zoo gruwelijk en barbaarsch als de wereld wellicht nimmer heeft aanschouwd. Met menschenlev ens wordt gespeeld alsof alle menschelijk gevoel daar- FEUILLETON. DE CE0ÜAN. 6} Voor ds bal der Cbonans kwamen daarna de maoneo uit de omgeving, bereid goed eo bloed voor bnonen godedienet te geven. Vast beradenheid lag op aller trekken. .Wet wilt ge van mg vroeg Jeau Colterau, uit de deur tredend. ,Gjj moet onze aanvoerder zjjn ln den etrjjd voor het heilig gelooft" klonk bet. Oe Cbouao keek zjjn oude moeder ten. .Doe het, mjja zoon," sprak zjj. .God zegeno u." Zjj maakte het kruieteekeo op zjjn voor hoofd en kuate hem. No begon de Chonan de mannen toe te .Manoen," aoo begon hjj, ,ik wil uw oproep voigeo. Binnenkort sal geheel Bretegoe de wapens hebben opgevat. Laten wjj voorgaan, dat zal ona in de toekomst teo roem zjjn. Toonen wjj de wereld, det de mannen van Sl Qnen-dea-Toits niet baog zjjn zich voor de goede zaak aan de epits te plaateen. Gisteren reeds hebben onze witkappen (hoofddeksel der vrouwen in Bretagne) een. indringer weggejaagd ons, mannen, betaamt hel, de ware priesters terne f* voeren. Alle dapperen kunnen zieb bjj ent aansluiten en bm leven wagen. Laten wil bij is uitgedoofd. Bij duizenden worden de lijken der gesneuvelden op de slagvel den geteld, piramides dier slachtoffers worden opgericht en door de vlammen verteerd, omdat eene gewone begrafenis der dooden niet doenlijk is. En deze onmeoscheiyke moordpartij woedt nog altijd voor!nog immer staan honderd duizenden gereed elkaar met de nieuwste moordtuigeu te dooden of le verminken, alsof de hel in dat gedeelte der wereld ware losgebroken. Frankrijk biedt een ander misdadig tooneal. Daar gaat de strjjd om wat den mensch het heiligst en dierbaarst moet wezen, om de onsterfelijke ziel. Wat daar in den loop van het schei dende jaar is geschied gaat rechtstreeks tegen God en zijne Kerk. De Schepper van 't heelal mag voor Frankrijk niet bestaan. Geen God, geen meesteris daar het parool. Hel clericalisme is de vijand, wordt daar als van de daken geschreeuwd. En daarnaar handelt men ook. Wie den Eeuwigen God zijn ootmoedige hulde biedt, is reeds als onwaardig gevonnisd den Staat te dienen. Alleen zjj, die naar de begrippen der Revolutie zich keeren tegen God en Zijne gebodenzjj, die ai wat den mensch tot zijn tijdelijk en eeuwig heil moet dienen, met voeten treden, worden door den Staat in bescherming geno men en als mannen van onzen tijd, als creaturen naar den heerschenden geest in Frankrijk gehuldigd. Ziedaar twee wereldfeiten, waarin treffend besloten ligtde geheele strijd onzer dagen, een strijd, die overal gestreden wordt. Eenerzijds een kamp om het stoffelijke, om aardsche goederen, om bezit, macht, eer, roem en ander zijds een strijd, door Christus ons aan gezegd met de goddelijke woorden .Zij hebben Mij vervolgd, zij zullen ook u vervolgen.'" En te midden van dat strijdge woel staat ieder onzer geplaatst't is een itrjjd, waaraan niemand ontkomen kan. Want allerwege heeft men het volk ontkerstend, bet met den hemel en eeuwige belooning leeren spotten. En vooral zjj, die de volken besturen, dit plechtig beloven, bg ooi geloof als Chris tenen eo ooi aandeel aao het paradjje." Allen spraken de belolte uil eo geen raD hen brak zqo woord. Van hem, deo Cbouao, kregen zjjoe dertig ot veertig volgeliogeo deo naam vao Cbouaos eo de oorlog dieo van Chooan- .Komt, laten wjj naar de kapel der Moeder vao Smarten gaao, zjj zal io de toekomit onze plaats van «ameokomst zjjo," sprak Jeau Cotte- reau. Io bet eenzame woudkapelletje, boven welke met mos begroeid dak dennen en eiken hunne takken wuifden, koielde de gewapende tchare in gebed neder. „Koningin dee Hemels. Moeder van Smarten, n eo uwe bescherming wjjden wjj ona toe, wjj, die ten dood gaan," bad luide Jean Cotterean, da Chonan. „Amen I" weerklonk bet plechtig nit aller mond. De geschiedenis heeft de namen van eeoigen dezer belden voor 't nageslscbt opgeteekeod. Daar was George Cedoudal, de molenaar, een onwrikbaar in doen en laten. Naast hem Fiéton, ook Soelbeen genoemd, die, niettegenstaande h0 hinkte, zeer vlug was en ign slag goed wist te slaan. Saiot Paal, een vondeling, knielde sao zjjoe sjjde. Eo zoo volgden zjj op elkaar, zonder onderscheid van stand of rang, van den gryzen mijnheer Jacques, den afstammeling van een ond adellijk hei», tot op Trolté tos, deo snelveetigeo kolenbrandtrsjoogeo. die alt bod# hebben in het oude jaar hard ge ijverd, als door satanischen haal gedre ven, om ze godsdienstig en zedelijk te verderven. En, helaas, het gelukte maar al te zeer. Het volk is grooten- deels van God vervreemd, en juisl daar door is zjjn lol zoo droevig geworden, zijn ellende niet te overzien. Dit schouwspel vertoont zich thans schier overal. Ook in onze onmiddellijke omgeving hoort men sarrend de menigte inscherpen, dat het clericalisme de vijand is. Ook hier te lande is het streven der moderne volksmenners om God uit het maatschappelijk en politiek leven te bannen te spreken van een Christelijke staatkunde is hun een gruwel. In staatsbestuur, noch huis gezin, noch school moet sprake zijn van een almachtig God, die de wereld bestuurtziedaar hun hartstochtelijk begeerd ideaal. Wel een tijdperk van harden en moei lijken strijd wordt met den aanvang van 't jaar 1905 weder afgesloten. Doch de jaren tnogen wisselen, de slrijd zal blijven en wacht ons derhalve ook in het komende jaar. En wel ditmaal op een bijzondere wijze. Dan immers moet de Tweede Kamer periodiek af treden en zullen de kiezers uitspraak moeten doen over de vraag, of ons land in christelijke dan wel in modern onge- loovige richting in de eerstvolgende vierjarige periode zal bestuurd worden. Dan, het werd ons reeds bij herhaling van de zijde onzer politieke tegenstanders toegezegd, zal aan de stembus beproefd worden onze Regeering, die ook in het staatsbestuur in de eerste plaats aan God de verschuldigde eece biedt, ten val te brengen. Daarom wordt zij dan ook nu reeds met felheid bestreden, en meestal zelfs met middelen, verre beneden critiek. Wal hel dus wezen zal als de kiezers ter stembus zullen optrekken en de gemoederen bij de tegenstanders door he: ciericale spook tot een bedenkelijke hartstochtelijkheid zullen zijn opgevoerd, laat zich gemakkelijk vermoeden. Doch, dan mag ook onzerzijds verwacht wor- den, dat eenzelfde moed en onversaagd heid, als bjj de Kamerverkiezingen in dsn opstand ts prediken Reed» op een der volgende dagen, op Maria Hemelvaart van 't jaar 179J, verjoegen de Cbonans ds districtsbeambten, dia gekomen waren, om de jongelingen bjj 't leger in te Ijjven. No begon een guerilla-oorlo,-, welke ver derfelijk werd voor de nationale garden. Ten einde de bekoring verre ran zich le bonden, badeo de Cbonans in de moshutteo, die iQ zich in 't wond gebouwd baddeo, doo rozenkrans gedurende den tjjd, dat zjj niet nitrnkteo. Dag aan dag werd hnn getal grooter. Jean Colterau vormde compagnieën en afdeelingeo, terwijl bjj nit zjjn eerste volgelingen de aanvoerders koos. Strooptochten tegen ben hielpen weinig. Voor de overmacht trok een troep steeds terug om weldra in een andere streek te verscbijoeo, nit een ander woud te voorschijn le komeo, om de regeeringstroepen onvoorziens aan te grijpeo. Niet in groote veldslagen, doch in kleine gevechten werd de geweldige krijg "ïe0 de revolntionnaireo en kerkschenners ingeleid, waardoor de krachten van dan ?»nd veel meer te lyden badden. ,De Brelagoer," zoo meldt een Beroemd geschiedschrijver, .bleef in zyo eigen land, welks wegen en schuilhoeken hg overal keude. Zoodra eeo afdeeling der regeeringstroepen caderde, werd zjj omsingeld en gedund door onzichtbare, achter boomen wegschuilende 1901 zich zoo schitterend voordeden, ook weder de Christelijke partijen ten volle bezielen zal. Daarom geen vreeze voor de toe komst. Stellen we slechts onbeperkt vertrouwen op den algoeden God, die over al onze lotgevallen beschikt, dan zal geen wachtende strjjd ons kunnen ontmoedigen. In deze goede verwachtingen zij onzen lezers bjj hel intreden van het jaar 1905 van ganscher harte een gelukkig en zalig Nieuwjaar toegewenscht. BUITENLAND. Daags voor Kerstmis heeft de receptie der kardinalen ten Vaticane, die bjj deze gelegenheid de gebruikelijke heilwenschen den Paus kwamen aanbieden, plaats gehad. Een toespraak werd niet ge houden, noch door den Deken der ka, - dinalen, noch door den Paus. Wijlen Leo XIII sprak bij deze audiëntie ge woonlijk eene redevoering uit, en gaf aan deze bijeenkomst van kardinalen iets hoogplechtigs. Dat thans de ver wachte toespraak achterwege is gebleven, is waarschijnlijk hierin gelegen, dat Pius X de tijd tot spreken nog niet gekomen acht. De H. Vader scheen zich echter over eene goede gezondheid te mogen verheugen. Een vredesconferentie zit wel in de lucht, doch wanneer ze gehouden zal worden, blijft nog onbepaald. Te Wash ington is de lekst gepubliceerd van een nota van staatssecretaris Hay, waarbjj aan de mogendheden, die de Haagsche conventie tejkcnden, wordt meegedeeld, dat de uilnoodiging lot een tweede Haagsche vredesconferentie vriendelijk is ontvangen. De nota geeft den inhoud weer vandeantwoord-nota's der mogend heden en van het Russische voorstel de conferentie uit te stellen tot na den oorlog. Ook Japan's antwoord wordt meegedeeld, waarin dit land zegt, het Russische voorstel te kunnen goedkeuren mits de vredesvoorwaarden van den tegenwoordigen oorlog niet worden aan geroerd. Inlusschen worden nog steeds pogin gen aangewend om een einde te krijgen aan het bloedige drama in het Oosten, zooals opnieuw blijkt uit een telegram uit Berlijn aan de Londensche avondbladen, waarin wordt gezegd, dat het in Berlijn geen geheim is, dal invloedrijke personen, die Rusland wel gezind zijn, er op uit geweest zijn den oorlog in Oost-Azië ten einde te brengen. vijanden, die een groot gevecht vermeden en daarom ook nooit kondeo verslagen worden, terwyl zjj den legenstander steeds gevoelige veriiezeo toebrachten. Evenals io de Vendée waren er in Bretagne weinig straat-, doch veel landwegenelk huis was omgeven door booge boomen eo hekken, die een veilige schnilplaals boden." Weder had men hevig gevochten de Cbonans waren teruggetrokken in bet woud van Si. Quendes-Toile. In weerwil buuner overwinning heersebte er een gedrukte stemming ouder ben. ,Wy hebben geen priester, niemand brengt ons de H. Sacramenten," klaagde Saint Panl, de strengste van alle aanvoerders. Hy toch had op vloeken de doodstraf gesel en reeds was er een uit zjjn troep, die zich dasraan bad schuldig gemaakt, doodgeschoten. .Morgen zal dat anders zyo," antwoordde de Chonan. Voor eenige weken had by reeds een vertrouwden bode naar rjjn geestelijken vriend, den eerwaarden beer Marbure gezonden, eu hem verzocht by de Chooaos le komen, om hen van 't bedrijven van gruwelijkheden af te houden en hen in hun gelooi te bevestigen. De eerwaarde heer Marbure, die zich totnn toe ean alle nasporingen bad Luooeo onttrekken, verscheen. Toeo by sicb by de Cbouaos aan sloot begroelteu deze hem met uitbundig ge jubel-, velen weenden van vreugde en kusten itjne banden. Met hem kwem ook geoeretl Tot dusver had de Czaar persoonljjk nadrukkelijk geweigerd aan zulke voor stellen gehoor te schenken. Thans kan echter van zeer bevoegde zijde verzekerd worden, dat de Czaar de raadgevingen in het belang van den vrede, die hem zjjn gedaan, niet langer volstrekt ver werpt. De Fransche gezant te St. Peters burg vertrok onlangs via Berljjn naar Parijs, en er wordt verzekerd, dat hij de drager is van zeer gewichtige brieven. Een boodschap van den Czaar aan den Senaat heeft de verwachting eener constitutie, waarnaar het Russische volk zoozeer verlangde, terleurgesteld. Doch wel wordt daarin aangekondigd, dat be langrijke wijzigingen in de bestaande toestanden zullen gebracht worden ter te gemoetkoming aan de nooden des volks. De eerste zorg van den Keizer is gericht op eene verbetering der positie van den boerenstand. Verder in de eerste plaats maatregelen, waarborgende de volledige bescherming door de wet en die de verantwoorde lijkheid van de overheden voor daden van willekeur regelen. In de tweede plaats maatregelen, waar borgende grootere deelneming van plaat selijke en stedcljjke instellingen aan het locale bestuur, onder verleening van de noodzakelijke autonomie en medewerking van vertegenwoordigers van alle deelen der belanghebbende bevoiking. Voorts hervorming van het rechts wezen ter waarborging van gelijkheid voor de justitie en van de onafhanke lijkheid der rechterlijke beslissingen. Dan arbeidersverzekering van rjjkswege. Verder herziening van de tjjdens het optreden van misdadige vjjanden van de openbare orde uitgevaardigde uit zonderingsbepalingen. Ook herziening van de wetten over de rechten van afgescheidenen, van per sonen van heterodoxe en niet-chriate- lijke geloofsbelijdenissen, tot bevestiging van de door de grondwet des rijks ge heiligde verdraagzaamheid in geloofs zaken. Eveneens herziening van de bestaande bepalingen, die de rechten van vreemde lingen en van de ingezetenen van bjj- zonderc rijksgebieden beperken, zoodat alleen de bepaliogen, die Ruilauds welzijn bevorderen, overblijven. En ten slotte verwijdering van de overtollige beperkingen in de voorschriften betreffende de pers ten nutte van Rusland. De Keizer beveelt een herziening, zoo spoedig mogelijk, op deze grotdslagen hjj bepaalt, dat al deze vragen door het minister comité zullen worden onder zocht en dat de besluiten en rapporten aan hem toegezonden zullen worden. Pnisaye, een krjjgiman vso groota bekwaam heid. Hy wss osar Bretagne getrokken om zich geheel te kunnen wyden aan den opstand tegen het schrikbewind te Pary». Bereidwillig stond de Chonan, Jean Colterau, het opperbevel aan dezen geoefendsn krijger af; reeds waa zyo troep tot een leger aangegroeid. Hy zelt behield slechts het commando over de mannen van St. Qnen-des-Toil». Pnisaye stelde alles in 't werk om het leger volgens de regelen der krggeknosl in le richten, om den strijd in Bretagne slgemeeo te maken en ten slotte alle Franschen er aan te doen deeloemen. Den iCeo Juli 1794 vaardigde by eene proclamatie uit, welke Inidde.Franacbeol schudt eindeiyk uw juk af, en waagt bel, vtjj te zjjn. en gü aalt bet zynl Richt de altaren Nn echter rokten de vyandeiyke legere van alle kanten met overmacht legen hen op, eo er begon een verwoede ïlryd tegen land en volk in Bretagne, dat da aarde doorweekt werd van bet vergoten bloed. De retolutioonair Rosaigool stelde voor de dorpen te verbranden en alle inwoners te vermoorden, evenals io de Vendée. De even bloeddorstige geoeraal Bachot schieet: ,Ik dorst or naar, mg op de schnrken te werpen, die ik als een echte sansculotte zal behandelen. Ik zal vnur en yzer tegen hen gebrnikeo." Elk dezer woesteling» hield tronw rijn bar baarsch woord. Wor4t vtrvolgd).

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1904 | | pagina 1