Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
No. 40.
Zaterdag 31 December 1904.
Achttiende Jaargang.
DE EEIIDDE
voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland,
Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist.
Verschijnt eiken ZATERDAG.
TWEEDE BLAD.
jgheid en discipline.
De woedende atorm teiilerde rreeselgk
de zyden ran het «chip; de ontketende,
schuimende golven geeselden de ver
schansingen en beipatten de matrozen,
die op den buik over de brug kropen.
De houten beschotten kermden akelig,
de voorsteven schoot diep in het water
en alles, wat niet vast stond op^het
schip werd de zee ingeslingerd.
Zich vastklampend op het bruggetje
van den voorsteven, gehuld in een
groote jas van leer, de beenen in ont
zaglijke laarzen begraven, gaf de com
mandant z(jn bevelen door langgerekte
stooten uit zjjn hoorn, die, beter dan
de menscbeljjke stem zou hebben kunnen
doen, het geloei van den storm over-
h>«rschte. De matrozen en scheeps
jongens vlogen van hel eene einde van
het schip naar hst andere.
Op het tusschendek trachtten twee
honderd man infanterie langs de wanden
geschaard, zich zoo goed mogelijk in
evenwicht te houden.
.Wei, mijn kinderen," zei een oude
snorrebaard lachend, .als de dans zco
voortduurt lot Dakar, zullen wjj er rond
als knikkers aankomen."
„Is het nog ver?" vroeg vreesachtig
een soldaatje, dat zeeziek was.
,Hui, gy zult juist op tjjd komen om
hier niet dood te gaan
,0, ik ben zoo ziek!" klaagde de
ame soldaat.
„Komaan, klaag niet, mijn jongen,
dat zuivert hel bloed, het is een tegen
gift tegen de koortsen ginds I"
De oude sergeant ging voort, zijn
mannekes aan te moedigen.
De atmosfeer wat bijna niet om te
ademen, heet en verpest door een lucht
van teer en rook van de machine, die
vlak in de nabijheid stond.
De golven sloegen met geweld tegen
de hermetisch gesloten patrijspoorten.
Iedereen hurkte zoo goed mogelijk
neer om te gelijk het water en de
schokken te vermijden.
Plotseling werd het stil. De wind, die
uit het zuidwesten woei, draaide eens
klaps naar het-noorden. De verbolgen
zee kwam tot kalmte, haar golven werden
minder onstuimig en bel schip, uitgeput
door den strijd, gleed, gehoorzaam aan
het regelmatige en eentonige gestamp
der machine, over het water.
De kapitein gaf bevel, alles te openen,
de luiken en de patrijspoorten.
Men begon te herademen.
.Niets nieuws?" zèi de kolonel, die
het detachement commandeerde, terwijl
bij op het tusschendek trad.
.Neen, kolonel."
.Welnu, alles gaat goed, g(j kunt op
het dek komen, maar hindert de ma
trozen niet."
Weldra daalde een dikke mist over
de zee neer, dit was een nieuw gevaar,
want de Balearen waren niet ver en de
noordenwind dreef het schip naar den
archipel. Van den anderen kant had
men, wegens de drukke scheepvaart
daar, een aanvaring te vreezen. De
vuren werden ontstoken en elke minuut
viel een kanonschot.
De mist werd steeds dikker en dikker
en op vyftig schreden afstand kon men
niets meer onderscheiden.
.Vertraag tot zes knoopen," beval de
officier, .een man aan de bel en luid
zonder ophouden."
Alle voorzorgen waren genomen om
een botsing te voorkomen. De burger
passagiers, bjjna al! zolonisten, hadden
hun hutten, waar üe hitte verstikkend
was, verlaten. Mannen, vrouwen en
kinderen waren op het halfdek gekomen.
Plotseling deed een hevige schok het
schip schudden.
.Stop 1" brulde de commandant, ,acb-
teruilstoomen 1"
Hij stormde naar den voorsteven.
Niets was te zien, het was geen botsing.
.Kapitein 1 kapitein I" schreeuwde een
■uitroos, die kwam toesnellen, .een
lek, water in het schip, wij zijn op
een rots geloopen."
De kapitein snelde toe-
.Vlug. 't "mmerlui en iedereen aan
de p passagiers naar de
hu! i op het dekl"
In een oogenblik waren de matrozen
in het ruim.
Bij het eerste onderzoek, dal liet hoofd
der timmerlieden instelde, zag hjj, dat
het gat niet meer te sloppen was; het
was een vreeseljjk gapende opening,
waardoor hel water niet geweld het
ruim binnenstroomde.
Men zette de pompen in werking
men moest tot eiken prijs trachten, de
kust van een der eilanden te bereikeD
om daar te stranden,
.Volle stoom," beval de officier.
Het schip gehoorzaamde en wierp
zich op de golven.
Het water steeg steeds schrikbarend.
Men moest weldra alle hoop. vasten
grond te bereiken, laten varenhet
«chip ging al dieper en dieper het water
in en begon naar één kant over te
hellen.
,D'e booten uil!" commandeerde de
kapitein.
Het bevel werd door de passagiers,
tusschendeks opgesloten, gehoord.
Zy wierpen zich bIs waanzinnigen op
de luiken, die onder hun slagen be
zweken. In één seconde was het dek
gevuld met een menigte personen,
vrouwen, kinderen en soldaten, die
schreeuwden, vochten en in een laatste
hoop op behoud elkaar onder den voet
vertrapten.
De twee booten, die uitgezet waren,
zonken loodrecht, de derde werd tegen
de romp van het schip verbrijzeld. Er
bleven er slechts drie meer over, die
slechts zestig personen konden bevatten,
nauwelijks genoeg voor de vrouwen en
kinderen.
Iedereen stormde naar de verschan-
De paniek dreigde noodlottig te worden,
de drie booten, door die waanzinnige
menigte bestormd, moesten onvermijde
lijk onder dien last van menschen
zinken.
De kolonel zag het gevaarhij stortte
zich in de menigte, het pistool in de
vuist, en op een loon, die geen tegen
spraak toeliet, zei hij tot zjjn mannen
„Terug, heb ik je iets bevolen? En
waar zjjn je wapens?"
Onderworpen snelden de soldaten
naar hel tusschendek, waar het water
reeds binnenstroomde. Zij grepen hun
geweren en snelden het dek weer op.
De kolonel wachtte hen, hjj had zijn
pistool weggeworpen en den degen in
de hand genomen.
„In het gelid, in twee rijen I" com
mandeerde hij.
.RechtsI Richt ui"
.Geel acht!"
En evenals op de parade ging hjj
kalm langs het Iront van zjjn troep.
Gedurende dit verheven tooneel werkte
de bemanning van het schip aan de
redding der vrouwen, der kinderen en
der huisvaders.
De drie booten werden vlug gevuld,
bjjna overladen.
.Steekt af!" riep de kapitein van het
•chip. .God met nen kalm plaatste
hjj zich naast den kolonel.
Het schip zonk »nr>' in de diepte weg.
.Presenteert ge we,
De booten met vrouwen en kinderen
roeiden snel weg, om niet meegesleept
te worden door de zuiging van het
groote schip.
In de verte zwaaiden moeders met
haar zakdoeken, de tranen in de oogen,
den mannen een laatst vaarwel toe
wuivend.
Zonder morren zonk het geheele
detachement in den afgrond, de wapens
presenteerend aan den dood, martelaar
van gehoorzaamheid en liefdel
BINNENLAND.
Aan onze Katholieke Landgenooten
Een gelukkig Wieuwjaarl
Heerlijke dagen voor allen, die in den
huiselijken kring ot to midden van goede
v-ienden die dagen in rustigen vrede mogen
doorbrengen en mot een dankbaar hart op
bet weldra geëindigde jaar terug megen
Hoe natuurlijk is dan de drang van het
hart om aan de geliefde familieleden en
vrienden te doen blijken, dat men bet wel
met hen meent en hoe gaarne beoefent men
n (oostelijk t.
Maar helaas'.
hoonc dagen d
lord door treurige ongebondenheid, oi
mi rich zelf en anderen te veel aai
ankverleiding waagde
Welnu er is een goed middel om a
iron. Laten wl)
*Do,lgullollgi^vr(jh?id^0vrooUjUho!d on ge
zelligheid zullen er niet onder lijden on zoo
wol gaatlieor als gast zullen tevreden zijn.
Ons Vaderland en ons H. Geloot hebben
krachtige vastberaden mannon en flinke
offervaardige vrouwen noodig, heldere hoof-
en warm kloppende harten. Het Is onze
overtuiging, dat zulke r
won ook
Irankmlab
Volgt dan onzen raad en waarder
mot onze wensclien als hot woord v
oprechten vriend.
Oslnkkig Nieuwjaar!
Plaatselijke Berichten
Amersfoort Met.
18 pliilaco, waarheen de spreekkoilen sullen
bedragen f0.90.
- De Brigadier-titulair der Rjjktvehiwacht J.
Koller wordt overgeplaatat van Utrecht naar
Amersloort «n de Rijksveldwachter A.&cbiemor
van hier naar Llrecbt.
Een dag of drie te voren betrok een jong
echtpaar een woninkje aan hel Monnikenpad,
bi) de infaDteriekazetne. Mot de Keratd-gen
gingen ïjj naar bun lamilie, zoodit bet balije
onbewoond was. Zaterdagavond la door onbe
kende ooriaak brand ontslaan ia het huisje,
en ofschoon al heel spoedig de slaogenwagen
der politie en manschappen uit de kaseroe Ier
plaatse waren, ia het huisje uitgebrand. Het
iobaedelfia was niet geassureerd
- - De l
anti-revolutionnaire propagae
van Prinaterer" wordt gehoud
Januari.
orgaderi
half lien geraakte
flit, b|j de O. L.
r. Een tamboer en twee kame-
n n, juist intyds we
e Siot-Ag.lt
straat.
- In de jongste slgemeeoe vergadering
de plaatselijke aldeeliog vso .Patrimonium"
zijn herkoteoals Bestuurslid D. Mnisert en
H. de Gans, als Bestuurslid van het Ziekenfonds
J. C, san Es, en als algevaardigde voor de
Ambachlsachool H. de Gans.
De afdneling besloot, adhaesie te varleeuen
aan het adres van de afdeellog Bussum asn
de Directie der H. IJ. S. M. om bet gebruik
der arbeidertkaarlen te vergemakkeiykeo.
- Zondag 1 Januari a.a. ia hel post-en tele
graafkantoor te Amersfoort geopend van 7'/s
tol 8'/s voorm. en van 11 tot 1 nam, spoored.
- De Burgemeester der gi
104 der Militiewei;
Brengt Ier openba
■taande lotalingen tot
ondersoek, iogevolge ai
irsoek naar bunue
uneiyke geoefend
heid zich moeten atnmeldeo tan de Intanleria-
Kizeroe te Ameriloort op den ben Januari 1905,
R. P. van'der Mark,
H. J. van de Veer,
E. J. Bloemink,
W. de Vriea.
- Door wjjlen mejuffrouw H. H. Hoefhamer,
alhier overleden, ia opgericht de Hoefbamer-
Stichting, welke lot doel heeft onderslenoiog
vao werklieden, die door ouderdom, ziekte
of andtre oorzaken den kost niet meer kunnen
men alsook ven bun weduwen. Van het
se r aansloniyke kapitaal, daarvoor beschikbaar
ge leid, mag ook gebruik worden gemaakt voor
oniogverbetering.
Ook inalelliogen en gestichten zijn bedacht
a. de diaconie der Ned. llerv. gemeente te
Ameraloort f3000, de kerk der Ned, Her»,
gemeente Ie Ameiifoorl f6000.-. Burgerwees
huis te Amersfoort l'JOOO.—Annu Pauiowoa
school 8000.-, 81. Pieter- eu Hloklandsgssl-
huia f 2000.—, Ned. Bybelgenootschapf 1000.-,
Flohilé Oudheldk. Ver. flOO-, de Chrl.teluke
school flOOO.-. Afdneling Ameraloort der
Vereeo. tot verbeteriog van hel lotderBhoden
14000.-, Nederl. Herv. Diaconie te Elburg
16000.-, Nederl. Herv. Diaconie te Nijkerk
(6000.-. Weeainnebting te Neerbosch IÏOOO.-,
Martha-stichting te Alfen a/d Hgn flOOO.-,
Werkinrichting voor Blinden teUlreclilfSOOO.—
Prins Alexander-s' chllog In Uennekom f 1000.-
Prins Houdrik-slichtiog lo Eginond 12000 -
Gnstaaf Adoll->eraenigii:g f4000.-, .Teiicbel-
Groningen f4000.-, .Hoogeland" Ie Beekber
gen 14000.-, Vereen, tol Evaogeliaalie bg
zeevarenden le Hollerdaui f4000.- Heldring-
geatichleo lu Zetten 110,000.-; Veroeniging
Inwendige sending le Doetinchem I 3000.-;
Amsterdam faflOO.-de zen-
dlngsver. (e Hollerdam 16000.- de Ulrechl-
sclie zeodingsvereeuigiog te Ulrecbt f 1000.—
Woensdagmiddag hield do Qomecnto-
raad eene vergadering, waarin o. in. waa
ingekomen een Missievo
dor lioniugiu, waarin
dat do Minister van Binnonlandscbö Zaken
on van Oorlog hot niot wcnsehelljk echten,
dal de d.d. schutterij wordt ^gelijk gestold
zocht, De schutterij blijft du» tot 1907 in
Ook was ingekomen hot Bapport van B.
on W. van 8 Docemhor nopen» don gas
houder, waarover in de vorige vergadorlng
eou breedvoerige discuaalo word govoora.
Opnieuw werd tban» do zaak uitvoerig bo-
Al» eerste punt kwam daarna aan do orde
Nadere vaststelling van do Qomeonte-bo-
grootlng voor 1906.
Uo Voorzitter zoide, dat Gedeputeerde
Staten hun verlangen te kennen gaven, dal
de Begrooting werd vastgesteld In een on
betwistbaar wottigo vergadering en stelt vo
do posten 133 tot 201 dor Uitgaven on a
60 der Ontvangsten weer In stemming
brongen. Spr. herinnert, dat rn_ hreerste
om den Memorie post voor de wellicht lo
stichten Industrie- eu Huishoudschool
de Begrooting af te voeren.
Do stommen staken weer 8 togen 8 (vóór
de hoeren: Jorissen, Van Kalken, Plomp,
Van Beek, Kleber, Veis Hoyn, Visser en do
voorsteller), waarmede hot voorstel n>
acht is te zijn verworpen.
Alle posten werden nu aangonomo
de Begrooting vaslgestold met algemeono
stemmen.
Ken verzoek van J. C. Snouok in zake
bruikleen van een dor openbare Lagoro
scholen voor het goven van Gymnastiek
onderwijs, werd gerenvoyeerd naar do af-
deellngen.
Het adres van de afdeoling Amersfoort van
den .Bond vansmodonpatroons in Nederland",
wcrl op voorstel vau B. on W. voorke"
geving aangenomen.
Een verzoek van A. Wérv, te Ameraloort,
om oen vorgunning tot verkoop van sterke
drank in 't klein In 'l café en de concert
zaal ,do Arend" als zijnde een inrichüng
voor maatschappelijk vorkeer, en oen voor
stel van Burgemeester eu Wethonder» tot
wijziging dor Verordening regelende do in
richting dor plaatselijke politie, werden geren
voyeerd naar do afdeeliugon.
Daarna kwam in behandeling oen voor
stel van Burgemeester en Wethouders tot
onbewoonbaar verklaring vau perceel no. 39
in de Teutstraat (kadastraal bekend Beetle
E, no. 4428).
Tot leden van de Commissie van advies
i Holst, Van Eaveld en Hamers.
Tromp v
Vorder
den Dire
Amersfoortache Bouwmaatschappij ,de Eern'
J1at, uiot adviezen
Wet
houders tot het afbreken van een gobouwtji
naast den O. L. Vrouwe-toren en vernieuwing
van een muur, werd na oenlge bespreking
De verordening op de beffing var
vergunningsrecht voor verkoop van sterken-
drank in het klein, met verordening, werd,
na overneming van oenigo amendomenton
van den heer Plomp met algemeene stemmen
vastgesteld.
Een voorstel van Burgemeester en Wet
houders omtront loonsregellng van het per
soneel b(j de Gemeente-reiniging werd na
eenige discussie aangenomen met algemeene
B
C
Daarna kwam in bohandollng regeling
inastiek-onderwljs voor meisjes aan do
Burgerschool.
ir breede discussie wordt met 9 togon
n besloten (togen de heeronHamers,
Veis Ueyti, inr. Voorst Vador, Jorissen, Oostor-
voon Van KalkenonvanBeek)holondorwljste
doen goven aan meisjes en met 13 tegen 3
-ï heeron: Van Beek, Jorissen en Ooster
dit te doen geven door oen loorarea,
met Ingang van 1 Februari.
van don Dirocteur dor Hoogere
Burgorschool om hem, Ingaande 1 Januari
1906, gedurende drie maanden verlol te
willen verleenen tot horstel van gezondheid,
word toogostaan, als gewoonlijk mot behoud
Do periodiek aitredendo leden van commis
sion worden hierna borbonoemd.
Tor vervauging van jhr. mr. B. W. Th.
Sandberg werd benoemd tot Curator van
hot Gymnasium ds. W. J. Melnersin de
Tol tydeiyk onderwijzers, i
Koningin Wilhelminsscliool alhier is be
M»j. J. van Wasel van Haarlom.
- Op het met Kerstmis Ir
gehouden congres der schilder
werd besloten san de aldeeliog Bussum op te
dragea eene arbritage commissie te vormen-
ler beslechting san geschillen, welke in het
vakblad .De Schilder" voorkomen.
Dinsdag werd in bet hotel .De Rozen-
Nassaulean. Ingeschreven werd als volgt
Seiy, Bussum, 19960; J. Wonds, Haisum,
f8960; Hookhuyzen eo vau Rooyen, Naarden,
f8873; J. Heiseliogto. Bussum, 17640.
Woensdag werd ten gemaentehuise alhier
veroi owingen aanbet onderhonden gedurende
het jaar 1906, vao do gemeontegehoawan, pullen,
riolen, bruggen, pompen, enz.
Bestek I. Metsel-, timmer-, smida loodgieters-
en steenhouwwerken, minste inichryver de heer
W. Schipper 1638.
II. Schilderwerken, minste inschrijver da heer
P. Verver. 1334.
III. Stucadoorswerkeo, minste inichryver de
heer L. L, Rutgers 1410.
IV. Schoonhouden van schoollokalen, miosis
ioachrjjver de beer P. Verver 1799.
V. Hel vervoeren van zand, puio, grint ens.
werd ingeschreven als volgt: J. P. ds Bakker
40, 37', 35, 15. 60, 35, 35, 40, 36, f 1,-, f 1.10
en 50 ct.; C. Fokker Dsn; 40, U, 16, 10, 60,
40, 35, 60, 46. 60, 90 en 50 ct.E, Verver
35, 30, 30, 10,46,36,35,40,45,60 ct. eu 11.-
C. Fokker Hsn.: 35, 16, 18. 35, 36, 36, 30,34,
34, 40, 96 eo 40 ct.
VI. Ophalen van each en vuilnis, minste
in>chryver de heer P. Ont, Naarden, f 1160.
HUvarium. Naar verlnldl worden thana
tnsschen da beide partgen in de Erfgooiers-
qnssrtie te weten de Vergadering van Slad
en Lande van Gooiland eo bet nienwgekosen
ren de gerechtigden tot de ge-
n weiden van Goollsnd ernstige
schikking van de beslaande geschillen Is komt
Er beslaat dos gegronde hoop, dat tooneel
als in dit jaar zich niet sullen herbalen.
der R.-K.Vereeniging weder in;
De heeren leden met bnnne d
festiviteit by ti
van 1 Januari
,ch zeer vermoedelijk op f9 gebracht.
Een wijziging jaarwedden en pensioene-
rondslag van personeel aan de Burger
richting by zich begeven bad. Daar de grysaard
stokdool is an zeer moeiiyk spreekt, maakte men
zich over deze verdwgoing zeer ongerust.
Maandagavond evenwel werd by gsaignaleerd
le Nederhorst-den-Berg en van daar door da
zorgen der politie naar zijne woning terug
gebracht.
Ten nadeele van den heer Horst aan
den Kerkbrink alhier, ia Dinsdagavond een
rywial ontvraamd. Da politie heaft Je zaak in