Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
No. 50.
Zaterdag 11 Maart 1905.
Achttiende Jaargang.
OE EEMBIDE
voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland.»
Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist.
Verschijnt eiken ZAT2BDAG.
Abonnonioatïprij» p®r dri« a
Franco per post
Afzonderlijke nummers
BureauBreedestraat 18, Amersfoort.
Uitgave van de Vereeniging De Eembode.
Prijs dar Adv®rtonti»n:
Va* 1 tot 6 regelsf0.80.
Voor iedere* regel meerf0.05.
HËNRICUS VAN DEWETKRINU,
door de genade gods en de gunst van
den apostoli5chen stoel.
AARTSBISSCHOP VAN UTRECHT,
Buisprelaat van Z. B. Pdus Pius X,
Assistent-bisschop b\j dm Pauselffken 'Croon.
Aon de Geestelijken en
de Geloovigen ean Ons Aartsbisdom,
Zaligheid in den Heer!
Bij het naderen van den H. Vastentijd
meenen Wy niet beter te kunnen doen
dan L, B. G., herinneren aan de woorden
uit de eerste Encycliek van Z. H. Paus
Pius X: alles herstellen in Christus, opdat
Christus alles e.i in allen zal zijn.
Treffend is het te lezen hoe deze
Paus, toen Hij werd aangewezen om op
den Stoel van Petrus te worden verheven
zijne onmacht en onwaardigheid bekende,
terwijl Hij onder het storten van bittere
tranen bad en smeekte, dat de zware
last en verantwoording van het Paus
schap Hem niet zou worden opgelegd.
Maar hartverheffend ook is het, te
hooren hoe deze dienaar der dienaren
Gods, door Gods H. Wil met het Opper
bestuur der Kerk belast, vast en onwrik
baar vertrouwt op de hulp en den bijstand
van God bij het streven naar het cenige
doel, dat Hij als Paus in de leiding
der Kerk zich voorstelt, t. w. de heer
schappij van Christus uitbreiden op aarde,
opdat Christus heersche in allen en over
alles, Christus, gisteren, heden, dezelfde
ook in eeuwigheid, aan Wiens rijk geen
einde zal zijn. En de H. Vader roept
alle kinderen der Kerk op, om met Hem
voor de hooge en heilige belangen van
hel Godsrijk te strijden, overtuigd als
Hy is, dat bet geluk voor tijd en
eeuwigheid alleen te vinden is in de
onderwerping aan Christus en Zijn leer;
want er is ook onder den hemel geen
andere naam den menschen gegeven, door
welken zij moeten zalig worden, dan de
naam Jezus Christus.
Is ie'.ere Paus, B- G., een man van
de Goddelijke Voorzienigheid, deze Pius
toonde al aanstonds, door dit eerste
herderlijk schrijven de man te zijn door
de Goddelijke Voorzienigheid gesteld,
om der wereld in onze dagen den weg
des beils te wijzen.
In de latere jaren toch openbaarde
zich meer en meer een streven om
Christus en Zijn leer uit de maatschappij
te verdringen. De godsdienst, zoo heette
het, is privaalzaak, waarmee staat en
maatschappij geen rekening hebben te
houden. Scherper werd by den dag de
seheiding tusschen geloof en ongeloof.
De strijd gaat om het voor of tegen
Christus. En altijd door wordt het
duidelijker, dat alleen geloof en godsdienst
heil en redding kunnen brengen.
De wetenschap heeft in onzen tyd,
het zij dankbaar erkend, groote vorderin
gen gemaakt en heeft de wereld mei
hare grootsche scheppingen op elk gebied
verrgkt. Voor het verbreiden van ver-
lichling, beschaving, ontwikkeling is veel
gedaan en zijn groote offers gebracht.
Men heeft gehoopt, dat veredeling door
beschaving rust en vrede zou brengen
en tevredenheid zou geven aan den
mensch. En nooit misschien was de
ontevredenheid onder alle standen zoo
groot als thans, "terwijl te voorzien is,
dat deze zal blijven toenemen, indien
niet het geloof in eene hoogere leiding
van God en de hoop co de eeuwige
bestemming van den mensch kracht en
vrede geven aan het menschenhart.
Kennis, beschaving en welvaar', alleen
zullen het hart van den mensch nooit
kunnen Levredigen. Altyd waar blijft
het woord van den H. Augustinus:
Voor O, o God, zijn wij geschapen en
Sms hart is onrustig totdai het rust
eindt in U.
Kan hel anders, B. G. Wanneer wij
niet hopen op een vergelding na dit
leven, wanneer wij niet gedragen worden
door de liefde voor een Godmensch,
den Verlosser, die ons op den weg van
ontbering en lijden is voorgegaan, wie
zal dan nog vrede hebben met dit leren,
dat zoo voFis van teleurstellingen, aan
iederen mensch zoo veel verdriet en
kommer brengt I Wie zal niet afgunstig
zijn op anderen, die meer van hel
aardsche kunnen genieten, als hij leeft
in de overtuiging, dat met dit leven
alles eindigtWie zal gelaten liet lijden
dragen als het lijden voor hem niet
anders is dan kwelling, die gueil voordeel
brengl I Wie zal tevreden zijn uiet hel
aandeel hem in dit leven toebedeeld,
als hij meent, dat na dit leven geen
ander leven hem mee- wachtJa, B. G.,
wat ware deze aarde, zoo ons geen
Calvarië, geen Thabor tegonlichtie, m.
a. w. indien wy niet in een gestorven
Godsmenscli, en verheerlijkten Verlosser
geloofdenZonder den troost en den
steun van den godsdienst zal de mensch
nooit vrede hebben mei het lot, hem in
dit leven toebedeeld.
Wie wordt niet door vrees en droef
heid aangegrepen, zegt de II. Vader,
wanneer hij ziet in onzen lijd, nu zoc
hoog wordt opgegeven van het werk
der beschaving, hoe de menschen tegen
elkander opstaan, als gold het een strijd
van allen tegen allen. Zonder twijfel
ieders hart haakt naar vrede en niemand
die niet vurig den vrede wenscht. Maar
die vrede is buiten God niet te vinden,
want door met God te breken verbant
men de rechtvaardigheid, en wordt de
rechtvaardigheid buitengesloten, dan is
alle hoop op vrede een hersenschim.
De vrede is het werk der gerechtigheid.
Vergeefs, zoo vervolgt Z. II., zullen par-
lijen zich groepeeren om een partij van
orde te vormen. De eenige partij, die
rust en vrede kan brengen aan de maat
schappij, is de partij van God. Daarom
w iDschl Hij vurig allen terug te brengen
tot Christus, wetend dat in dien terug
keer alleen het geluk, de vrede, het heil
voor de wereld is te vinden.
Wanneer dan Z. H. de Paus ons allen
oproept om met Hem voor dal groote
werk tot heil der wereld, voor den terug
keer tot de Kerk van Christus te ijveren,
dan wagen Wij te zt i, dat wij, Katho
lieken, dit niet heter ^unnen doen dan
door ons voorbeeld, ons voorbeeldig
leven. Woorden wekken, maar voor
beelden trekken. Indien loch B. G., alle
Katholieken inderdaad oprechte, trouwe
kinderen der Kerk waren, die vrijmoedig
voor hun geloof opkwamen en niet alleen
de leer beleden, maar ook in beoefening
brachten, door volgens die leer te leven,
wat zou van hen eene onweerstaanbare
kracht uitgaan! Wij welen, dat in de
eerste tijden der Kerk de christenen
door hun voorbeeldig leven de bewon
dering wekten der beidenen, zoodat ze
vol van verbazing uitriepen: ziet hoe
dezen elkander lief hebbeo. In dat voor
beeldig leven zagen zij, welk een kracht
er van die nieuwe leer uitging. Dat trok
hen en bracht zoovelea tot de Kerk van
Christus.
Mocht het ook au nog zoo we
Dan, hoe dikwijls hoort men niel
helaas, niet zelden maar met al teveel
recht beweren, dat de geloovigen, cok
de KaïL olieken, niet beter zijn dan anderen.
Wordt op die wijze de godsdienst niet
te schande gemaakt? Wij kinderen der
katholieke Kerk, die ons verheugen de
waarheid te kennen, die meer dan
anderen kracht in onzen godsdienst vin
den, zooveel meer genaden van God
ontvangen, wij moeten God ook trouwer
dienen, voorbeeldiger leven. Laten wij
dan, B. G., in dezen H. Vastentijd ons
voor God verootmoedigen, boete doen
voor het tekort in ons leven, om straks
bij bet Hoogfeest van Paschen, gesterkt
door het vleesch en bloed van Jezus
Christus, tot een nieuw en ijveriger
leven in den dienst van God op te
staan. En niet alleen, dat wij in den
H. Vastentijd trachten zelf beter te worden,
rr-nar laten wjj in onze omgeving, ieder
in zyn kring, anderen tot de verbetering
des levens trachten op te wekken. Ouders,
waakt over uwe kinderen, zorgt voor hunne
godsdienstige opvoedirg en bevordert den
godsdienstzin, hel godsdienstig leven,
den godsdienstigen toon in uw huïsge-
duardoor zult gij het geluk der
'D verzekeren. Bedenkt het wel, uw
eerste en duurste plicht is zooveel inuw
vermogen is. te zorgen voor het eeuwig
heil der u vertrouwden. Overheden zorgt
met christelijke, d. i. met onbaatzuchtige
liefde, voor de belangen uwer onder-
hoorigen. Toont dat gij hart hebt voor
uw .ondergeschikten en dal wel een
christenhart, dat klopt van naastenliefde
en naar gerechtigheid haakt. Dat de
leien der vele katholieke vereenigingen
onzer dagen toch wel beseffen, dat door
hel vcreenigingslevcn de stoffelijke be
langen, maar voor en boven alles de
zedelijke en godsdienstige belangen der
leden moeten worden bevorderd. Mochten
zij dal eerste en voornaamste doet nooit uit
het oog verliezen!
Mogen in een woord, B. G., allen be
denken, dat bij den strijd onzer dagen
de hoogste en heiligste belangen op
liet spel slaan. Het voor en tegen
Christus komt meer op den voorgrond
en de strijd gaat om de vraag, of du
beginselen der christelijke geloofs- en
zedenleer, als zoodanig, in tiet openbaar
leven zullen worden erkend en geëer
biedigd. Welnu, B. G.. aan dien strijd
mag niemand onzer zieti onttrekken.
Denken wij aan liet woord van den
Zaligmaker: wie niet met Mij is, die
is tegen Mij. Op den heiligsten en plech-
tigsten dag van ons leven, den dag
onzer eerste H. Communie, hebben we
allen den heiligen eed gezworen, voor
Christus en Zijn leer te zullen strijden.
')al dan ieder zijn plicht betrachte
Zoo zullen wij naar eerlijke overtuiging
de belangen van staat en maatschappij
bevorderend, medewerken lot vervulling
van den wensch van Z. H. den Paus
dat Christus heersche in allen en over
alles.
Ten slotte, B. G., verzoeken Wij u
met allen aandrang in den vastentijd
veel te bidden voor du H. Kers en haar
zichtbaar Opperhoofd, Z. H. Pius X,
opdat God Hem geve alles in Christus
te vernieuwenvoor Hare Majesteit,
onze geëerbiedigde en beminde Koningin,
voor haren Kcninklijken Gemaal en
voor al uwe overheden, zoo geestelijke
als wereldlijke.
Krachtens Apostolische volmacht ver-
teenen Wij bij dezen aan de geloovigen
van Ons Aartsbisdom voor dit jaar dis
pensatie in de onthoudingswei op alle
Zaterdagen, uitgenomen die Zaterdagen,
welke geboden vastendagen zijn.
De geloovigen blyvcn derhalve ver
plicht zich van vleesehspijzen te ontt,ou
den op de Zaterdagen van de Vasten,
de Quatertemper-Zaterdagen en de
Vigilie-Zaterdagen, waarop gevast moet
worden oiu hel hooge leest, dat zy
voorafgaan. Deze dispensatie geldt lot
de Veertigdaagsche Vasten van hel vol
gende jaar.
Wij vermanen u echter om door aal
moezen en door andere goede werken
aan te vullen, wat door het gebruik
maken van deze dispensatie aan uwe
boetedoening ontbreekt.
Overeenkomstig de Ons daartoe door
den Apostolischen Stoel verleende vol
macht, verleenen Wij dit jaar de gewone
dispensatie in de vastenwet onder de
gewone voorwaarden.
En zal dit Ons herderlijk schryven
in alle lot Ons Aartsbisdom behoorende
kerken, alsmede in kapellen, waarover
een Rector is aangesteld, op Zondag
Quinquagesima op de gebruikelijke wijze
worden voorgelezen.
Gegeven te Utrecht, den SOsten
Februari 1905.
t H. VAN DE WETERING,
Aartsbisschop van Utrecht.
Op last van Z. D. Hoogwaardigheid
J. A. J. ter Hkerdt,
Secretaris.
BUITENLAND.
Geheel onverwacht heeft Zaterdag het
llaliaansche ministerie Giolitti ontslag
aangevraagdde minister van justitie
'de dit in de Kamer mede, als oor
zaak den slechten gezondheidstoestand
den minister-president Giolitti aan
gevend.
Men vermoedt, dat de indiening van
de spoorwegwetten, en de daarop ge-
vulgde obstructie van de spoorweg
ambtenaren, en meer nog de behandeling
daarvan in de Kamer den heer Giolitti
hebben bewogen zijn ontslag te nemen,
dat door hel geheeic kabinet is gevolgd.
De kerkvervolgers in Frankrijk gaan
nog immer voort met hun heilloos werk.
liet onderwerp betreffende scheiding
van Kerk en Staat is thans èn door de
Kamercommissie un de regeering goed
gekeurd en by de Kamer ingediend. L>e
regecring wilde de priesters van 20
dienstjaren, de commissie die van 30
dienstjaren pensioen toek>nnen. Men is
liet eens geworden over een pensioen,
bestaande uit de helft van het tractement,
voor de geeslelyken met 25 dienstjaren.
Uit een onderzoek, in de 67 depar
tementen gehouden, bleek, dat hel bedrag
aan pensioenen uit te kecren 40 milliocn
franks zou zijn voor het eerste jaar.
Ook in de Fransche kolonies zijn de
kerkvervolgers aan het werk. In alle
hospitalen van Fransch-Oost-Afrika zijn
de zusters vervangen door leekenver-
plegersonbekwame negers en halve
wilden I De Europeesche zieken klagen
steen en been. In Nieuw-Caledonië zyn
de zusters aan liet ziekbed vervangen
doorgaleiboeven en moordenaars
De President der Vereenigde Staten
van Noord-Amerika, de heer Roosevelt
ging 4 Maart de tweede vierjarige periode
van zijn ambt in. Hij werd dien dag
inel de gebruikelijke plechtigheid opnieuw
als President geïnstalleerd.
Nadat Fairbanks als vice-president
geïnstalleerd was, begaf de geheele Se
naat zich naar de groote estrade buiten
het Kapitool, waar Roosevelt den eed
aflegde in tegenwoordigheid van een
massa volks. Daarop hield Rcosevclt
zijn toespraak.
Hierbij heerschte groote geestdrift.
Uil enkele feiten leidt men af, dat
Rusland naar vrede verlangt.
Vooreerst heeft, zoo heet het, Rus
land voorgoed afgezien van de uitzending
van de derde Ooslzeevloot, waarmede
in verband staat het bericht uit Ham
burg, dat, volgens rnededeeling van het
bestuur der Hamburgsch-Amerikaansche
lijn, de verkoop van vyftien stoomschepen
aan Rusland niet doorgaat, en die schepen
luidden die vloot onderweg van het
noodige moeten voorzien.
Vervolgens heeft de Russische agent
te Antwerpen aan den correspondent
der .Daily Telegraph" gezegd, dal hy
van zijn regeering bevel had gekregen
verdere inkoopen te slaken.
Up den herinneringsdag, dat keizer
Alexander II zijn bevel tot ophelflng
van de lijfeigenschap uitvaardigde, thans
44 jaar geleden, heeft zijn kleinzoon
Nicolaas II een ukase doen verschijnen,
waarin hij kondc doet, om „aan de
waardigste, het vertrouwen van het volk
genietende, door de bevolking gekozen
mannen de deelneming aan de samen
stelling van en de beraadslaging over
ontwerpen van wetgevenden aard op te
Deze nieuwe keizerlijke boodschap
wordt door de Russische pers begroet
als een eorste stap tot vervulling van
de vurigste wenschen van het volk. Zy
was een ware verrassing. Een eerste
stap is gezet in de goede richting. Wei
zullen er nog heelwal stappen moeten
volgen, voordat er sprake kan zijn van
vervulling van de wenschen des volks.
Toch is deze stap niet zonder gewicht. Dat
blykt reeds, wanneer men met deze nieuwe
ukase vergelykt de ukase die den 25en
December van het vorige jaar werd uit
gevaardigd. Toen werd het verlangen
naar deelneming van het volk, door
middel van gekozen vertegenwoordigers,
beslist afgewezen. Nu wordt uitdrukkelijk
de vervulling van dien wensch, zy'took
in uiterst bescheiden vorm, toegezegd.
Volgens de .Novoje Wreinja" haast
zich de regeering, om uitvoering te
geven aan de hervorming, door het
keizerlijk rescript voorgeschreven. Naast
den Raad van den keizer zal een Volks
vertegenwoordiging ingesteld worden in
den vorm van een afzonderlyke wet
gevende instelling.
Op volmacht van den Czaar heeft de
minister van Openbare Werken bepaald,
dat de werklieden van de werkplaatsen
en lacoumlieven-depóts der staatsspoor
wegen vertegenwoordigers zullen kiezen
door wie de behoefte van deze werk
lieden ter kennis van de superieuren
zullen worden gebracht.
In den binnenlandschen toestand van
Rusland is door de belofte van een
volksvertegenwoordiging een merkbare
verbetering ingetreden. De revolution-
nairen alleen zyn teleurgesteld.
Te Orienda in de Krim, dicht by de
keizerlyke residentie Livadia, heeft men
een drukkerij en geheime bewaarplaats
van proclamaties en brochures voor de
revolutionnaire propaganda in het Zuiden
gevonden.
De politie drong 's nachts in het
gebouw door en verraste vier personen,
die aan het drukken waren. Drie werden
zonder tegenstand gearresteerd, de vierde
nam de vlucht. Talrijke arrestatiën hebben
te Yalta un Livadia plaats gehad.
Welk een doortrapte huichelaar de
Russischo geestclyke Gapon is, die by
de onlusten te BI. Petersburg zulk een
belangrijke rol speelde, begint nu eerst
recht te blijken. In een manifest schrijft hy:
.Ik stel voor, dat de beide Rus
sische socialistische partijen zich ver
eenigen, tuneinde gemeenschappelijk een
plan op te maken voor den opstand van
de Russische arbeiders. Maar ik voor my
acht den tijd r.og niet gekomen my
officieel bij de eene of de andere socia
listische party aan te sluiten. Ik zend
u mijnen broederlijken groet met den
uitroep Leve de internationale sociaal
democratie I"
De slag in de vorige week op het
oorlog9terrein in Mandsjoerye begonnen
is een der bloedigste geworden in den
strijd tusschen Rusland en Japan. Zooals
zich reeds beoordeelen liet, berustten
de plannen van den Japanschen stat
hierop, dal twee sterke troepenmachten
de beide Russische vleugels zouden om
trekken, terwijl in de buitengewoon
sterke stellingen ten zuiden van den
Sja-ho slechts betrekkelijk weinig troepen
zouden achter blijven.
Dit plan stout opgevat, werd even
stout uitgevoerd. De voorbereidingen tot
deza tweevoudige wijze werden op be
kwame wyze getroffen.
Op 1 Maart begon Koeroki zijne keur
korpsen te richten tegen Kantoeling,
waar generaal Rennenkampf over eene
betrekkelijke zwakke macht beschikte
en na bloedige gevechten moest terug
trekken. Terwijl de aandacht der Russen
geheel op dit punt gevestigd scheen,
rukte een deel van generaal Nogi's
macht op tege.i Tsjantan, terwyl een
ander deel een wjjde omtrekkende be
weging deed, geheel ten westen van de
Liao-rivier via Sinminting. Generaal
N'odzoe's troepen en een deel van Okoe's
leger hieven in de oorspronkelijke stel
lingen achter.
Aanvankelyk hadden de Japanners
succes, de telegrammen schenen er op
te wijzen, dat hun positie gunstiger werd,
maar nader kwamen berichten, waaruit
bleek, dat de Japansche opmarsch voor-
loopig tot staan was gebracht.
Zondag werd den geheelen dag zonder
ophouden de stag voortgezet. De Japan
ners coucentreeiden al hun kracht op
