Katholiek Nieuws- en Advertentieblad No. 51. Zaterdag 18 Maart 1905. Achttiende Jaargang. OE EEMBODE voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland, Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist. Verschijiit eiken ZATERDAG. Franco per post Afzonderlijke nummers 10,40. f 0,05. BureauBreedestraat 18, Amersfoort. Uitgave van de Vereeniging De Eembode. BIJ dit nummer behoort «en BIJvoegael. Wegens den feestdag van MARIA BOODSCHAP, op Zaterdag 25 Maart a.s., zal de „Eembode" reeds Vrijdagnamiddag verschijnen en 's avonds op de post of bij de abonné's bezorgd worden. Beleefd verzoeken wij derhalve advertentiBn en correspondentiën voor dit nummer van ons blad bestemd, tijdig aan ons bureau te willen inzenden. HET KIND. i. Een wereld ligt in dit algemeen begrip, de wereld der toekomst. Hoe deze zijn zal, hangt aan de vorming van het kind. Hier is toepasselijk 't woord des dichters In het kind ligt de vormeiooze slof gereed voor den toekomstigen Staat, de Maatschappij en hel Huisgezin. De school is de verheven werkplaats, waar, door onderwijs en opvoeding, de vormeiooze stol grootendeel» wordt gevormd tot «wat worden zal." Geen wonder, dal de school het brandpunt moet zijn te midden der partijen, die elkander de toekomst betwisten. Immers het is den mensch van nature eigen, niet alleen 't menschelijk geslacht voort te planten, maar ook zicb zelf met eigen levensopvatting en wereld beschouwing te doen voortleven in het kind. Het middel der ouders daarloe vooral is de school. Dat ouders daarvoor zorgen, voor hun eigen kroost is hun natuurlijk, onvervreemdbaar recht. Doch de ouders vormen partijen en dikwijls ziet men het onzalig schouwspel, dat de eene partij over de andere wil heer- scfaen en door de school voor de toe komst hare beginselen wil doen zege vieren. Wanneer eene dusdanige partij de meerderheid vormt in den Staat, zal bare school ten koste van anderen wederrechtelijk worden bevorderd en gesteund. Dit geschiedde met het libe ralisme. Gedurende een halve eeuw had hel de meerderheid in Europa's Stalen, de teugels van het bewind in handen. Het heeft, gelijk bekend, van hare macht misbruik gemaakt om de toekomstige staatsburgers naar zijn beginselen te vormeD. Het richtte de staatsschool op, or alle kinderen. Het plaatste zich daartoe op zoogenaamd neutraal standpunt, onder de leugenachtige leuze .Ghristendomboven geloofsverdeeldheid." Om niemand in godsdienstzaken te hin deren, of aanstoot te geven, mocht over God, over Christus door den onder wijzer niet gesproken worden. Men hoopte daardoor den godsdienststrijd te beëindigen en in hel openbare leven allen in vrede te vereenigen, 't Bleek echter spoedig een jjdele waan. De christelijke partijen verzetten daartegen met alle kracht. Zjj zagen daarin een schandelijk onrecht, een ingrijpen het recht der ouders. Wil de staatszorg zich uitstrekken tot de school, dan moet deze zooveel mogelijk voldoen aan de eischen der ouders, eD, waar mogelijk, moeten scholen worden opgericht, die de godsdienstige overtuiging der verschillen de gezindteneerbiedigen. Vervolgensdoor- schouwden zjj de noodlottige gevolgen van dit athêistisch onderwijs. Wilde men den godsdienst behouden, dan mocht men het kind niet overleveren aan de godsdiensllooze school. De strijd begon en zette zich gedurende al dien tijd on afgebroken met hardnekkigheid voort. Tegenover de staatsschool werden de godsdienstige partijen zedelijk genood zaakt uit eigen middelen godsdienstige scholen in 't leven te roepen. Voor de Katholieken werd op deze zware zedelijke verplichting met nadruk gewezen door Prijs dsr AdvsrtantUm Van 1 tot 6 regelsf0.30. Voor iedercn regel meer(0.05. het Mandement der gezamenlijke Bis schoppen van Nederland. Door hun ge weten gedrongen schrijven zij zeer beslist de regelen voor, welke de Katholieken hebben te volgen, 't Was eén dringen de aansporing om, waar mogelijk, eigen scholen op te richten, eene ernstige waarschuwing om van de openbare school hun kinderen geen gebruik te maken, dan in de uiterste noodzake lijkheid en dan nog zonder gevaar voor het kind. Dit woord der hoogwaardige Bisschop- •n was beslissend voor de Katholieken- Miliioencn werden voor het kind geofferd, alom werden uit eigen middelen scholen opgericht, die voortdurend door milde bij dragen moesten worden onderhouden. De offers bleken hier en daar te zwaar menige school moest bezwijken onder financieele lasten. Gelukkig kwam Gods Voorzienigheid te hulp. Onder Hare leiding warenreedsreiigieusecongregatie's ontstaan, nieuwe werden in het leven geroepen met het doel zich aan 't onder wijs te wijden. Bewonderenswaardig was de wasdom, welke God daaraan schonk. Vooral de vrouwelijke congregatie's namen een hooge vlucht, zoodat bijna overal meisjesscholen verrezen door religieusen bestuurd. Zonder financieel bezwaar, vooral met de subsidie door den Staal aan het bijzonder onderwijs ver leend, konden niet slechts deze scholen worden onderhouden, maar zelfs vaak daaruit steun erlangen voor de jongens scholen, veelal in handen van leeken. Dit alles liet de Staal toe tot eigen voordeel. Men mocht uit eigen middelen en fondsen scholen bouwen en onder houden. De Slaat kwam daardoor in de besle conditie, 't gaf een prachtigen voor sprong. De geloovige partijen moesten mede aan het land betalen voor de staatsschool en bovendien haar eigen school onderhoudenzij moesten der halve met beide handen geven, met de linker aan de school, waarvan zij geen gebruik wilden of mochten maken, met de rechter voor eigen onderwijs. Klaarblijkelijk werd dnardoor een schan delijk onrecht een zeer groot deel dor bevolking aangedaan. Wil de Staat voor eene gemengde bevolking rechtvaardig zijn, dan moet bij lasten en lusten ge lijkelijk verdeelen. Hier werden wel do lasten gelijkelijk verdeeld, maar de Iusécii kwamen ten voordeele van wie hel neutraal onderwijs begeerden. Zoo bleek de liberate Staal eene partijstaat te zijn, zijne school een secteschool, in 't leven geroepenen onderhouden door de belastingpenningcn van allen. Een tweede onrechtvaardige daad beging de Staathij wierp zich op als opvoeder van hel kind en randde het recht der ouders aan door de natuur en godde lijke wet als opvoeders hunner kinderen aangewezen I immers de staatsschool werd beslemd voor allen. Volgens zijne leer en beginselen moest het kind worden onderwezen en opgevoed. De ouders hadden veelal geene keuze meer, de staatsschool werd hun opgedrongen. Op vele plaatsen kon meD, vóór de leer plicht werd ingevoerd, het kind te buis houden, of men was genoodzaakt het onderwijs en de opvoeding grooten- deels toe te vertrouwen aan de openbare school. Sinds deleerdwang vigeerende heeft voor de katholieke ouders het rechl opgehouden, om volgens het Mandement der Bisschoppen het kind te huis te houden daar, waar de open bare school een ern-tig gevaar oplevert en geen katholiek onderwijs gegeven wordt. Is dit geen afschuwelijke gewetens dwang den katholieken ouders aangedaan door den Slaat die vrjjheid in zijn vaandei geschreven heeft in het dier baarste, wat zij bezitten, het kind? BUITENLAND. Het Eucharistisch Congres, dat in Juni aanstaande te Rome gehouden zal worden, verwekt nu reeds een algemeen en- thusiasme. Men hoopt, dat de Paus zelf presi- deeren zal, wat aan het congres den luister en de plechtigheid van een concilie geven zou. Om dat verlangen vervuld te zien, wjjst men als plaats van bijeen komst dnt deel van .Sint Pieter" r in '87U het Concilie ge houden werd. Te Rome is sprake van een schrijven dat Z. H. Pius X zou richten aan de Katholieken van Frankrijk. De inhoud zou een beroep op Frankrijk zjjn tegen de misdaad der scheiding tusschen Kerk Staat. De eminente strijder voor Kerk en Paus in Frankrijk, de bekende graaf de Mun, heeft een merkwaardig artikel ge schreven in de .Gaulois" met het op schrift: de Kerk en de Vrijheid. Daarin wijst de Mun op de geschiedenis van den strjjd, dien de katholieke Kerk heeft gevoerd in alle eeuwen om de vrijheid van den mensch te verdedigen tegen het heidendom, dat de schandvlek der slavernij draagtlegen de verschillende ketterijen, die in den loop der eeuwen ontstonden en legen de moderne leer stellingen. Geen dag, dat de katholieke Kerk niet heeft gestreden voor geloof en vrjjheid. Graaf de Mun verwijt de tegenstanders der katholieke Kerk, dat zij niet op dn hoogte zjjn van de kerk leer. En daarom zou hjj wenschen, dat er eens onkelen van die mannen, die zoo trotsch zijn op den naam van „inteliecluels," de grootmoedigheid wil den hebben, op het oogenblik, dat de Kerk als een beklaagde voor de recht bank der volksvertegenwoordiging wordt gesleept, zich te laten inlichten omtrent de kerkleer, en eens naar de kerk te gaan om Ie luisteren naar hen, die be voegd zjjn die leer te onderwijzen. De slag bij Moekden is op een ernstige nederlaag voor de Russen uitgeloopen. De verliezen der Russen worden door den Japanschen generalen staf op ongeveer 130,000 aan dooden, gewonden, ge vangenen en op andere wijze buiten gevecht geslelden geschat. Ook vielen vele kanonnen en eene groote hoeveel heid munitie en leeftocht in handen der Japanners. Buiten verwachting zijn de drie bij Moekden uit elkaar geslagen groepen het Russische leger in de nabijheid Tieling aangekomen. Het is den Russischen generaal Koc-ropalkine, zij het dan ook onder zware verliezen, ge lukt de afgescheiden gelederen weer bij de hoofdmacht aan te sluiten. Reuters berichtgever bjj Koeroki's FEUILLETON. Gen jaeht op leven en dood. Op 't oogenblik, dtt de ambtenaar de boeien voor deo dag haalde, kon zijne vrouw bel niet meer uithouden. Zjj viel op do kuicêo en smeekte met opgeheven banden r .Genade, Een duivelecbe lieh vloog over het geleet vu den Commissaris. .Blijf klim, mevrouw," «prak hg, ,u behoeft niet naar Siberië, u kont in Zabln blijven, ooder mjjn bescherming." Een blik vol diepe verachting wierp zg hem toe j iij stond op en keerde sich vu den onbe- over, en terwijl BOdigere vrouw bitter weeode, gebruikte de Commissaris meer sterken drank du hem goed waa. Toen het avond werd, dacht hij er ten slotte au te vertrekken. Daar het eene paard nog eteedi kreupel was, beval hg zijn knecht Stanislaus, bet meer te laten staan en ajjn eigen rijpaard voor de slede te spannen. Hg wilde echter niets weten vu den raad vu Staaialana om gedurende deo nacht den langeren weg, die niet door 't woud liep, ta nemenhg beval dan kortaren straatweg te .Mijnheer de Commissaris", sprak Stani toen hjj oogeveir twee uren gereden ha dat was bet eerste woord, dat gedurend- rit gesproken wan ,,w(J hadden toch den anderen weg moeten nemen, 't ziet er kwaad nit. Het wond is vol wolven, hoor se eei huilen. De nacht is kond, en als ze ons In dl neuH kr(jgon, zullen wij do handen vol hebben „Rjjd door, lummel!" was het antwoord vi Koetkoff, die door bel overmatig gebruik vi sterken druk groote neigiDg tot slapeo gevoelde. Dat zou echter ODvergeetlgk ago, wut achter in de slede zat zijn gevangene met zjjn „ge broed", sooala hg gezegd had, toen hjj geljjk gehad bad. Het schrikaanjagend geluid vu het builen der wolven kwam steeda nader. Weldra werd ook hel kreken der sneeuw, waarop de beesten voortrenden, duidelijk hoorbaa straatweg liep midden door bet wond, en en rechts ervan was hjj nog geen honderd pas verwijderd. Een dunne nevel lag op de ai en de toppen der hoornen. Plotseling traden uit dezen nevel de wolven te voorschgo. .Daar zgn de wolven al 1" riep Suoislans. De paarden roken het gevaar en liepen, zjj konden. Pijlsnel schoot de slede ovei gladde tneenw. Meer dat hielp weinig, re en links werden de fonkelende oogen meer zichtbaar en zjj snelden de slede na. Nu werd ook Koetkoff wakker, en toen do eerste wolven uit het bosch sprongen, greep hg zgn geweer. Steeds dichterbij kwamen de beesten, men kon gesprongen, zijne vrouw gilde vao angst, toen zjj de eerste wolven zag aankomen, „Heb gjj geen revolverI" riep KoelkofT nanr „Er zjjn nog drie patronen in, maak mjjn boeien los, om vrouw eu kind te kuonen ver dedigen," sprak RSdiger. „Wat heb ik aan ilen gevangeoe, als ons de wolven toch verslinden," dacht KoelkofT en maakte hem de boeieo los. Soel greep ROdiger dan ook naar zjjn revolver en zoo Blonden belden tot schieten gereedde een stond op den bok, de ander achter in de slede, terwjjl Stanislaus de paarden aanzette, zoodat zjj als pylon langs den neg vlogen. ROdigers vrouw zat op den bodem, haar zoon au de borat ge klemd, sidderend vu angst. Daar waagde een wolf een sprong naar de slede. ROdiger schoot, sa 't dier wentelde zich in zjjn bloed, 't Scheen, dat dit schot nog meer wolven had opgeroepen, waot heele troepen kwamen rechts ea linke uit het bosch te voor schijn. Weldra viel een tweede, eu derde achot, en telkens rolde er een omver. Weer een paar .Mijne patronen zjjn op," zuchtte RSdiger. .Hemelsche vader riep Koetkoff, .waar zgn mgu patronen 9" Zjjn geweer was ook afgeschoten, doch tevergeefs zocht bj) naar zijne patronen. .Die beb ik in de herberg lalen liggen, ik onge lukkige, sa thans verslinden ons de wolven, geen patronen eo zooveel wol vu!" schreeuwde hjj. ROdiger had zijn revolver weggeworpenhg kon hem toch niet meer gebrniken. Op den bodem der slede voed bg de jjzeren rem. Hjj en als eeo wolf het waagde dicht hg de slede Ie komen, dan liet hg het op zgn kop neersuizen. Koetkoff had zgn geweer bg don loop gevat en sloeg met de kolf er op In. Een renaachligen wolf bad hg den kop verpletterd, doch meteen was daarbg de kolf gebroken. Links en rechts deelde bg slagen nit met het gebroken geweer, hield. Van woede huildo hg mei de 't hardat. .ilemelschi wolven versli riep hg. Ook ROdigers einde. Zeker twintig beesten lagen reeds dood in dn sneeuw, steeds kwamen er meer. Eenige wolven trachtten de paarden te bespriogu, doch zg wordt zg geworpen. De paarden, ofschoon zichtbaar beangstigd, hielden nog steeds goed vol. Door het geboil der wolven en bet schreenwen der mannen was de kleine Herman wakker geworden en hg schreide, zoo bard hg kon. Daar schoot Koetkoff iels te binnen. .ROdiger," sprak hg. ,'t helpt allemaal wg hebben niets meer om er op in te De wolveo zullen ons verslinden, ons Wg moeten hun wat toewerpen, dat hen ophoudt. Wal hebt ge aan het kiad, als gezel wordt verslonden. Werp het er nit en wg zjji .Oomeosch!" stoof ROdigtr op, .liever zelf sterven, dan mgo kind opofferen!" „Gg zgt een gek," schreeuwde Koetkoff, wlen het doodszweet reeds op 't voorhoofd slond, ,gg moet 'tkind er nit werpen, uders verslinden ons de wolvu." Bg deze woorden greep bg naar hat kind om bet danr zg op zulk een aanval niet voorbereid Reeds had de booswicht het kind in handu, vader en moeder grepen beiden «r nur iu begon een hevige slrgd om 'l kind, dat geweldig schreeuwde. Du beangste moeder weerde zich met tanden en nagels, zoodat, Koetkoff ten leste het kind moest loslaten. Op dat zeilde oogenblik sprong weer een wolf tegen de slede op. Koetkoff wilde nogmaals naar 't kind grgpen, daar hg zag, dat de moeder bgna io zwgm viel; hg verloor daarbg echter het evenwicht en met een vreeselgken kreet vlei bg uit de slede, den wolf met zich medesleepend. Een woedend gehnil stieten de wolven uit en zg wierpen zich alle opeen donker voorwerp iu de sneeuw. Stanislaus sloeg op de paarden lo, welke mol Inspanning der laatste krachten met Je slede voortsnelden. Nog vgftig pas en 't wond hield op, de lichten hield de slede daar op. Half bezwgmd lag ROdigers vrouw naast haar kleinen Herman, die weer ingeslapen was, en slechts met groote moeite konden ROdiger en Stanislaus baar iu Den olgendu ochtend zetten zg hun w g namen nu uiet den kortoren bost straat, daar zg nu vo zicb zelf niet z< Hun doodsvijand Koetkoff kon hen nu nief meer vervolgen. Zonder ongeval kwamen zg nog deotelfden avond aan de Oosteorgksche greozeo. lo het dierbaar vaderland leefden ROdiger en zgo vrouw gelokkig. Wel leidden zg daar een bescheidener leven, doch veel vrjjcr en xorgeloozer dau in Rusland.

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1905 | | pagina 1