Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
No. 18.
Zaterdag 29 Juli 1905.
Negentiende Jaargang.
DE EEMBODE
voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland,
Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist.
Verschijnt eiken ZATERDAG.
Abounoruontnprij» per drie ma&ndon
Franco per post 10,40.
Afzonderlijke nummertf 0,05.
BureauBreedestraat 18, Amersfoort.
Uitgave van de Vereeniging De Eembode.
Frijn der AdvertentiAai
Van 1 tot 6 regeltfO.SÖ
Voor iederen regel uieer(0.05
Een korte nakesehonwing
't Is waarlijk niet te verwonderen,
dat de jongste raadsverkiezingen hier
ter stede een zoo hoogst ongunstigen
indruk hebben gemaakt. Het krijgt allen'
schijn of zelfs met ernstige zaken als
deze het niet meer zoo nauw behoeft
genomen, of het kiezersvolk demorali-
seeren lot een soort sport, een volks
vermaak geworden is.
Men weet, wat is gebeurd. Vijf raads
leden, die als protest tegen een wille
keurige handeling in den Raad, als zoo
danig ontslag hadden genomen, en
waarvan tham drie periodiek moesten
aftreden, waren door de loge, die ze
liever door gedweüer werktuigen der
vrijmetselarij vervangen zag, als onwaar
dig langer raadslid te wezen, gevonnisd.
Deze bewering, van liberale zijde geuit,
en door feiten bevestigd, geeft een hél
deren kijk op de verkiezingscampagne,
die anders minder gemakkelijk zou te
verklaren zijn.
Want, om slechts inzonderheid de
aandacht te vestigen op de herstemming
in district I, zou deze auuai-s te verklaren
zijn? Twee liberalen kwamen daarbijii
't geding, dus zoowel van liberale als
anti-liberale zjjde, kon men zeggen, dat
hier partijbelang bleef uitgesloten.
Maar nu wil 't geval, dat de een, de
heer Kleber, sinds jaren reeds met
eere een raadszetel innam, in geen enkel
opzicht het vertrouwen zijner kiezers
heeft beschaamd en bovendien, wat
voor onze gemeente zeker wel een
beveling mag heeten, eene verstandige
zuinigheid in de gemeentehuishouding
voorstond en daarom onnoodige uit
gaven met energie bestreed.
De ander daarentegen, de heer Rolan-
dus Hagedoorn, is nooit raadslid geweest,
evenmin voorstander van een billijk
zuinig beheer onzer gemeente-financiën,
zooals blijkt uit hel antwoord op de
vragen door de afdecling der Socisal-
Democratische Arbeiders-Partij aan en
kele candidaten gesteld. Onder meer
werd hem daarbij gevraagd of hij voor
stander is van schoolvoeding en kleeding,
waarop zjjn antwoord luidde
„dat door m(j reeds jaren voor voe
ding en kleeding van het arme school
kind wordt medegewerkt en dat de
verstrekking hiervan uit de gemeente
kas de eenige juiste oplossing is."
Dus de heer Rolandus Hagedoorn
schijnt er niet in 't minste rekening
mee te houden, dat de gemeentekas
door de belastingplichtigen moet gevuld
worden.
Waren dan ook de kiezers hierom
trent niet op een dwaalspoor gebracht,
beslist en zoker zou de heer Kleber met
een verpletterende meerderheid van
stemmen gekozen zijn.
Nu wordt wel beweerd, dat de heer
Hagedoorn door de vrijmetselarij was
geprest lot aanneming van een candida-
tuur, wijl hij zich als lid der loge zeer ver
dienstelijk heeft gemaakt, en ook daarom
in den Raad aan de loge groole diensten
zou kunnen bewijzen maar dit als reden
van zijn slagen te doen voorkomen,
ware vlakweg belachelijk.
Neen, andere factoren hebben zich
doen gelden, die aan de gehouden raads
verkiezingen een bedenkelijk karakter
geven. Als bv. in het liberaal-sociaal
democratische blad ,de Eeuilander" een
onderwijzer der openbare school openlijk
een achtenswaardig raadslid durlt aan
vallen op een wijze beneden criliek
als in een verkiezingsblad, uitgegeven
door de „Vrijzinnige Propaganda Club"
alhier, getracht wordt de meest achtens
waardige personen bespottelijk en be
lachelijk te makenals, gelijk bij de
stembus in district 111, een propagandist
in zijn overspannen ijver zoo ver durft
gaan, dat h(j terrein betreedt, waar de
taak van den strafrechter begint, dan
behoed men niet te vragen, hoe de
kiezers, alvorens ter stembus op te gaan,
van die zijde zijn .bewerkt" geworden.
En dan wordt van die zijde nog hot
hardst geroepen over veredeling des
volks.
Zeker is intusschen, dat, zoolang door
vurkiezings-propagandisten do zaak zoo
oljjft opgevat, een overwinning aan
de stembus toch altijd een pretje, en
bovendien een feestviering geeft, die
alle moeite rijkelijk beloont, zooals
soins snoevend beweerd wordt, zoo
lang de meest immoreele middelen
worden goed geacht en toegepast, zoo
lang zal zich ook het verschijnsel
doen, dat vooral in den laalsten tijd
by verkiezingen le belreuren viel. Doch
de weerzin, die zich nu reeds in
uiteenloopende kringen legen een der
gelijk handelen begint te openbaren,
geeft gegronde hoop, dat deze immoreele
toestand zich niet bestendigen zal.
Doch hoe lielzij, laten wij onzerzijds
er met groote zorg voor waken, dat
iedere strijd aan de stembus eerlijk en
oprecht gestreden worde, opdat, bij
welke nederlaag ook, met volle zekerheid
kan getuigd worden: wij zijn wel over
wonnen, maar onze eer blijft ongerept!
BUITENLAND.
Do Engelsche regeering, die in hot
laatst der vorige week in het Lagerhuis
een nederlaag leed, is niet voornemens
daarom af te Ireden. Maandag legde de
eerste-ministcr Balfour in het Lagerhuis
de verklaring af, dat hij niet zou altreden,
daar hij het vertrouwen van de meerder
heid van het Parlement bezat. Als edn
motie van vertrouwen zou een der
ministers voorstellen het Lagerhuis tc
verdagen.
Een algemeen debat volgde. Sir
Bannerman evenals Redmond bestreden
hel Kabinet op zeer felle wijze.
Um laktischo gronden besloten echter
de opposilie-pnrtjjen niet tegen hel voor
stel ie stemmen zij wilden voorkomen,
dat de regeering een groote meerderheid
zou krijgen, waardoor du uitwerking van
de vorige steinmen-nederlaag zou te niet
gedaan worden. Het voorstel werd dus
algemeen aangenomen.
Op den Sultan van Turkije is een
aanslag gepleegd. Bij zijn wekel(jksch
bezoek aan de moskee, toen hij naar
zijn paleis wilde terugkceron, ontplofte
een bom, die een ontzettende vernieling
aanrichtte.
In hot geheel zijn 24 personen gedood
en 54 gewond. De Sultan bleef ongedeerd.
Onder de dooden is ook de oude leer
meester van den Sultan, Beha Bey. Onder
de gewonden is oen man, dien men
voor oen vreemdeling houdtmen kan
hoin niet thuisbrengen.
De correspondent van de Frankf. '/.tg.
verneemt, dat het bewijs geleverd is,
dat een met een strooien hoed gekleed
persoon, twee minuten voor de ontploffing
een mand plaatste op de plok, waarde
ontploffing plaats had. In dezo mand
bevond zicli eene helscho machine. De
man is gedood of verdwenen.
Het Fransche volk, hetwelk mot de
kloostervervolging een milliard werd
voorgespiegeld, lot sociale doeleinden,
ziet eindelijk in, dat hel bedrogen uitkomt.
Dc .Revue Magonnique" een der belang
rjjks(e organen der Fransche vrijmetselarij
schrijft
.Wij zijn thans nog ver van het fameusc
milliard, dal de verkoop der congregatie-
goederen aan de werklieden-pensioenen
moest opleveren. De schatkist heeft
reeds meer dan anderhalf millioen voor-
gescholen voor de advocaten en du
gerechtskosten en het is niet zeker, dat
men zelfs deze som zal terugkrijgen."
Zoo schrijft thans een magonniek blad
over het fnmeuse milliard der kloosters.
En hel socialistische orgaan du .Action"
verlangt, dat rnen de liquidateurs reken
schap zal laten geven, waar het beloofde
milliard gebleven is.
Stedelijke besturen in Frankrijk bevor
deren het vervolgingswerk. Te Chalon-
sur-.Sar.ne werd voor de stedelijke zieken
huizen de bepaling gemaakt, dat geen
priester bij een ziekbed inag worden
toegelaten, voordat in elk geval afzon
derlijk het stadsbestuur daartoe toe
stemming geschonken geeft.
Omtrent het ontwerp op de scheiding
van Kerk en Staat wordt uil Frankrijk
gemeld:
De commissie uit den Franschen senaat,
tol onderzoek van het ontwerp op de
scheiding van Kerk en Staat heeft alle
artikelen goedgekeurd en is daarop tot
October uiteengegaan.
De voorzitter der commissie, de oud-
minister van justitie Vullé verklaarde,
dat de Senaat dc behandeling van het
ontworp waarschijnlijk op 10 November
beginnen en half Docombcr ton einde
brengen zal. Hjj hoopte en verwachtte
ongewijzigde aanneming van hot ontwerp.
Niet anders werd verwacht, Met het
onderzoek wordt niet bedoeld uit te
maken of dit ontworp indruiseht
tegen waarheid en recht; 't was niet
meer dan een vorm-quaestie. Het ontwerp
tot wet verheffen is het eenige, wat
door dc anti-clcricalon van den Senaat
verlangd wordt, en daaraan zal de
Senaat wel met bekwamen spoed te
gemout komen.
Geheel onverwachts hcolt do Czaar
van Rusland Zondagmorgen Peterhol
verlaten om een ontmoeting to hebben
met den keizer van Duitschland.
Hij werd vergezeld o.a. door baron
Frederick, minister van hel Hof, graaf
Bcnckcndorf, hofmaarschalk, den minister
van Marine admiraal Birilef, generaal
Nilof, commandant van den gardolrein,
en den scheepskapitein lste klas D'Essen,
oud-commandant van den kruiser ,No-
vik" en van het slagschip .Sébastopol".
Maandagmorgen te 9 uur arriveerde de
keizer van Duitschluiid voor Bjorka,
tegenover Kroonstadt. Omtrent de keizer
lijke correspondentiën tusschon Keizer
en Czaar Dl lift alles geheim.
De ontmoeting had plaats in de in
hammen bij Bjocrkoe. Des avonds was
op de Poolster een galadiner. Maandag
om twee uur gebruikte de Czaar de
lunch op de Hohenzollern. Na de lunch
trokken de keizers zich terug, waarop
de Poolster de Hohenzollern een eind-
weegs uitgeleide deed.
Dal tusschen de monarchen een be
spreking over den vrede heeft plaats
gehad, is zeker. In toongevende Rus
sische kringen verheugt men zich over
de samenkomst.
De Köln. Ztg. beschouwt hel als
zeker, dat bij do ontmoeting van den
Czaar met den Duitschen keizer eene
ontmoeting onder vier oogon heeft plaats
gehad, waarover wel geanc nadere bij
zonderheden bekend zullen worden. Mon
FEUILLETON.
ïet noodlottig voorval.
1) Op de roede van Lissabon liepen twee
jongelieden. Er moest voor de afvaart van de
boot nog bijna een uur verloopenin een res
tauratie wilden zjj een glas w|jn tot alscbeid
drinken, Hnn bagage was reeds door den bellner
op de boot gebracht, hun overtocht naar New-
ïork betaald, en zoo kooden beide vrienden
nog een oogenblik kalm bjj een flescb wijo
zitten, tot van den Holo, waar verscheidene
groote stoomschepen lagen, het signaal der
klok zon weerklinken.
kien tier twee, een slanke, flinke jooge man,
met zwarten knevel en een litleeken op hel
voorhoofd, was de eleclricien Ricbard Wifart
nit Berljjn. 't Vorige jaar wa» hjj verscheidene
maanden in Amerika voor zaken op reis ge
weest voor Je flima Siemous oo Halske, en
bad te New-York konnis aangeknoopt met
een meis'i, de eenige dochter van een rechter.
Voor dat h|j oaar Berljjn teruggekeerd was,
was de verloving gesloleo, en nu was hg op
reis near New-York om in 't huweljjk te treden
en daarna zjjn jonge vronw naar Europa le
begeleiden. Hjj was zeer opgeruimd en zag de
toekomst rooskleurig tegemoet.
De ander der beide vrienden heette Herbert
Franke, een klein gezet jongmensch met donker
blond golvend baar en een gladgeschoren gelaat.
Hg bezat in Hamburg een groote eiport- en
geldzaak en was daar drie jaren geleden gehuwd.
Beiden badden op de polytechnische school te
Berljjn samen gestudeerd en waren vrienden
geworden, die elkaar onder anderen ook ge
zworen badden, dat, als een van beiden ooit
mocht trouwen zonder verwjjl de ander bjj de
brniloit moest zjjn.
Richard bad ia Hamborg gemakkeljjk zjjne
belolte kunnen houden. Met zjjn vriend Herbert
stonden de zaken anders; hjj zou zjjn vriend
naar New-York moeten vergezellen, om ter
brniloit te gaan. Gaarne zou bjj het gedaan
hebben, indien bjj niol, als chef van zjjn huls
jnist in dezen tjjd door zaken aan Europa ge
bonden was. Toch lieten de omstandigheden
toe den vriend oen eind te vergezellen. Be
reis toch ging niet den gemakkeljjken, rechten
zeeweg BreinonNaw-York, maar over Frankrjjk
eo Spanje. In Frankrjjk moest Herbert zaken
doen en ook Richard werd gedeeltelijk door
da omstandigheid, dat zjjn tirma in onderhan
deling was met Madrid over een etectriicben
tram, hiertoe geleid. Tevens kon hjj dan eenige
bloedverwanten in Granada bezoeken. De reis
bad baar moeilijkheden opgeleverd. Een over
strooming in do RyreneBn bed het spoorweg-
verkeer afgesnodOD, wat echter weer het voordeel
gaf, door eeno reia por rjjtuig en te voet, de
Pyroncfin en een deel van noorderljjk Spanje
nader te loeren kennen. Dat was nu alles achter
den rog, de reis door bet gebergte, de zaken,
bet bezoeken der bloedverwanten, en op dezen
dag, precies twaalf nur, moest de boot
New-York nit Lissabon vertrekken.
Zoo zaten zjj onder een glas tintelenden
Spaanschen wjjn, rookten cigaretten en wan
opgeruimd. Al bracht do nadercode scheid»
een zekere gedruktheid bjj hen te weeg, to<
hoopten zjj elkaar blooea weinige weken
Hamburg weet te treffen.
.Komt daar niet de hotel bed
zeide It chard opeens. Tusschen de
trippelde een klein mannetje, die
ziende oogeo elk aanwezeede o
gelaat keek, tot hjj ouze vrienden
i hjj o
.Zoek jo my?" vroeg Herbert.
.Wat is er van je believeo?"
.Er is voor u een telegram aangekomen."
Hii gaf het over, ontviog hel ree,a en ging
met een deftige buiging been.
.Wel, hoe staan de zakeo op de benrs te
Hamburg?"
Herbert had een lorgnet opgezet, doch ze
viel hem van den nens. Hjj hnd het telegram
gelezenRichard zag, dat hjj verbleekte.
„Wat is dat?" riep Herbert uit.
„Iets gewichtige I*
De Hamburger bieid den vriend met trillende
hand het telegram voor.
„Herbert Franke, Hamburg. Hotel Imperatoro
Lissabon„Kom zoo ganw mogelijk naar huls.
Eeo noodlottig voorval. Mima."
„Wat is er gebeurd?" riepen beiden uit,
terwijl zo opstonden. Zjj kekeu elkaar aan, de
eeo nog bleaker dan de ander.
„Mjjoe vronw I" sprak Herbert, „Er is mjjne
vrouw iets overkomen I"
„Wel neen, daarataat niets tao. Die vervolendo
onduidelijkheid der telegrammen, dadoljjk denkt
men aan 't ergste."
„Ja, een paar woorden meer! Och, er is
iusaena iele overkomen, of den kleinen Sioglricd.
k vertrek terstond, met den internationalen
izprestrein."
„Dal kan niet, de verbindingen zyn verbroken."
Herbert sloeg zich met de band tegen liet hoofd.
Jaarna las hjj het telegram weer. „Waarom
ulogratoerl mama? Waarom mijne vrouw oiel?"
„Omdat zjj op dat oogenblik niet hjj de linnd
was. Je hebt immers, geloof ik, ook in Madrid
telegram van ju mama gehad, over zaken.
En dan, je kent immers oude dames. Als er
een spiegel gebroken wordt, trompenen ze liet
overal heen; als er een schoorsteenbrandje is,
beet het: noodlottig voorval."
„Houd nu maar op, Richard. Jo ziet immers,
dat ik kalm ben. ik inoel cchler terstond naar
huis, met den volgenden trein."
,U*l heipl je niets, zei Ricbard. „Je kunt
niet verder, je zult oaer zee moeten gaan."
„Goed, dan maar over zee."
Herbert keek oaar de scheepsgelegenheden
aan den muur. IJlboot naar New-York,
„IJlboot naar Southampton,"
„Ook niet."
.Naar Genua"
.Te groote omweg."
„IJlboot naar Brest."
„Die moot je hebbco," sprak Richard. „Van
Brest ga je per
eiken Woon
wel, c
"s middags twaaf
„En Iwaait uur is bst in twintig minuten.
Onze schepen varen op 't zeilde oogenblik af."
„Mooi zoo!" riop Herbert. Hy ging naar het
nabijgelegen bold imperator», om zyn bagage
o, zgoe rekening t
r la!er bevonden b
ticb
aan den Molo. Op dat zelfde oogenblik luidden
de scheepsklokken.
„Brest I," riep Berbert den sjouwermao toe,
en deze snelde naar do grants stoomboot, die
links uaa de Molo ing en zwarte rookwolken
uit do sclioorsloenon sliet. Juist daar tegenover
rechts lag do boot „Now-York". Reeds ram
melden de kottiugen om do brug op te balen.
„Vaarwel, Herbert. Hot cal wol niet zoo erg
*|jn, Je stuurt roe wel bericht?"
.Vaarwel. Groet jo brnid van my."
„Tot ziens!"
Esa snelle handdruk nog, want de stoom
fluiten gilden roods. Ia groote sprongen yidea
beiden naar hunne schepen. Nauwelijks was
Herbert, een matroos grsep hem by de hand,
op do boot, of ds kolos zette zich la beweging.
Z|j sloodea aan boord, de eeo hier, do ander
glads, en wuifden met de zakdoeken. De laatete
groeten verstierven in het leven, dat de booten
Wat c
i plotselinge verandering I Wie bed
Her
bert keek naar Lissabon. Hoe meer ze terugwaek,
des te liooger sclieeo zy le stygen. Nu viel
hem In, wet by nog had moeten doen, voorat
naar Hamborg telsgrafeeren, dat hjj thuis
kwam. Wat had hy zyn vriend nog veel t«
vertellen gehad, dien gelnksvogel, die ou regel
recht, zonder oponthoud, zyne braid le gemool
voer, terwyt hem na een vermoeiende reis Ier
zee cn te land een buitengewoon ongeluk thals
wachtte.
(Wordt w
