Katholiek Nieuws- en Advertentieblad No. 21. Zaterdag 19 Augustus 1905. Negentiende Jaargang. DE EEMBODE voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland, Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist. Verschijnt eiken ZATERDAG. Abonnementsprijs per drie n Franco per post Afzonderlijke summer* 10,40. f 0,05. BureauBreedestraat 18, Amersfoort. Uitgave van de Vereeniging De Eembode. Prijs der Advertentilni Vut 1 tot 6 regel* Voor iederea regel meer Corrcspondentiën en AdvertentiSn moeien aiterljjk Vrijdagavond BIJ dit nummer behoort een BIJvoegoel. Het nieuwe Ministerie. De heer Borgesius is eindelijk, na veel gescharrel en getob, mei zijn politiek knutselwerk gereed gekomen. Een nieuw Ministerie is door hem ineengezet en het Staatsblad heeft het Nederlandsche volk daarvan konde gedaan. Niet veel goeds echter voorspelt het epistel, dat „Een toeschouwer" schreef in het liberale „Utrechtsche Dagblad" van 12 dezer. Wij lezen daar o.a. Treedt do hoor Goeman Borgesius in dezen op *1» werkelijke knblnotsvorraer: dan moet bij ook do verantwoordelijkheid nemen van zijn eigen poaitie, en dan inoet hij zelt mede als mlniBter op de bres Btaan. Welk staats man, die oenlgen eerbied voor zich zelvcn heelt, zal er in toestemmen, als minister met den hoed in de hand bij een gewoon burger als den hoer Goeman Borgesius te blijven gaan vornemon, wal or den volgenden dag In do Kamer zou moeten worden opgedischt? Eli iets verder Als politiek man is liij een liefhebber van kleine middolon en kleine combinatiën Oroote denkbeelden en inzichten zijn niet zijn deel, en toch *iju liet juist dezulke, welke alleen kans van slagen hebben tegenover het gods- dlonsllge beginsel, dat het algetredcu mini sterie lot strijdros bad gekozen. Do heer Borgesius wring', uit enkel vrees, dat iu sommige districten niouwc verkiezingen zou den noodig zijn, zijn kabinetslormatic iu een wangcstalu-, welke onmogelijk drie dagen levensvatbaarheid kan hebben. Hoelang zal dit armzalig blijspel nog duren? liet nieuwe Ministerie is er; wat het evenwel voor plannen koesteren mag, zal men binnenkort vernemen. Dat het echter nu reedsde kiem der ontbinding met zich draagt, kan op de vingers worden voorgerekend. Alleen de quaestie van Grondwetsherziening, die in de liberale partij reeds zooveel verwarring heeft ge slicht, doet het nieuwe Ministerie reed» waggelen op zijn fundamenten. Maar de financieeie quaestie is een klip, die het nieuwe Kabinet nie. zal kunnen ontzeilen. Nog vóór het nieuwe Ministerie in het Staatsblad prijkte schreef de .Residen tiebode" „Do liberale partij heelt vau de lariof- quaestio een partijzaak gemaakt. Zij heelt Harte, maar zelfs die van den lieer Piorson uit den bnoze verklaard. Er mag uit invoer rechten geen 9 en ook geen 2 millioeu moor worden gebaald. Het kabinet zal dus moeten komen met andere voorstellen lot versterking der schatkist, doch voor die andere voor stellen kan het moeilijk rekenen op den steun der rechterzijde, die in hnar geheel beeft verklaard, dat zij geen beter middel kent dan wijziging van het tariel. Nu mag uion van eon oppositie zeker vorderen, dat zij, eens de versterking der schatkist onvermijdelijk, bij het afwijzender regoeriiigs- voorstellen een andereu weg wijst, maar waar zij dit doet en door het ïndicnoii van voorstollon toonde, dat bet haar mot dieu anderen weg ernst is, is liet te vcot van haar govraagd, dat zij desniettemin bot volk lasten zal opleggon, die zij veroordeelt. Do regeering zal dus, wil zij geen lariofslior- zicuing, met belastingen moeten komen, die bn don lieer Van Karnebeek On (ion heer v. d. Zwaag, voldoende bevredigen, oin hen daaraan hun stem te doen geven Hoe dit mogelijk is, is voor ons een onoplosbaar raadsol. De voorstellen van den nieuwen minister van financiën sehijnen ons dan ook bjj voorbaai ton doodc opgeschreven. Zij zul len noodzakelijk den val medebrengen van liet ministerie en den volgenden polilinken strijd maken tot een zuiver econouiisclion, welke zal loopon ovor de vraag niet meer: vóór of tegen het tarief, maar vóór of legon tariefsherziening ofde belastingvoor stellen dor liberalen. En wanneer het daartoe komt, maken wij ons niot ongerust. Het ergste voor hot kabinet is, dat liet (tezen strijd niet kan ontloopeit, ja, dat hel, willend ol niot willend, bom naar don voorgrond heelt te dringen. Er Is gold. veel geld noodig, dadelijk, er zal moer, veol meer gold noodig zijn straks voor do hulp Er kan geen minister van financiën optreden, of in zijn oorste millioeucnredc zal bij te zeggen hebben, waar hij dit geld denkt te balen en zal hij als noodzakelijk gevolg, de zwakke plok in zijn wapenrusting blootleggen. Indien inen dan ook den nieuwen minister van linaociëii in zijn hart zou kunnen lezen, zou tueu er geschreven vinden: „haddon die clericalcn hun tariefsherziening maar tot stand gebracht. Wat zou ik de 9 millioeu goed kunnen gebruiken." En indien hij ilurl hoeft om zich in deze een nationaal ininistor to toonon co niet nRar prlucipen te vragen, dan zou hij zeker het tarief tot oen dor middelen kiozon orn in do grootc behoefte aan gold te voorzien. Wie zal echter wagen partij eu die zeker een minister zou mede slepen, welke, deel uitmakende van een even kleur als naamloos kabinet, geheel losstaat van zijn collega's? Er zal daarbij komen, dat hg. om de belollcn van zijn partijgangers iu verkiezingsdagen gedaan, ook by zijn sociale wetten wij denkun aan do arbeiderspensioenwettcu dieper in den zak zal moeten lasten, dan h(j kan en mag. Men vraagt zich dan ook met verbazing af, hoe een man als de heer De Meester z(jn betrekking als vice-president van den Raad van Indië er aan geeft, om do ondankbare taak vau Ininistor van llnan- cllin in do gogovou omstnndlghodoii te aan vaarden Do rol van doodgraver van eigen kabinet en eigen partij hoeft toch niets, wat bekoren kan." De „Residentiebode" besluit baar artikel niet de opmerking, dal zij hel Ministerie zal zien optreden zonder geestdrift maar ooL zonder vrees. Voor zooverre zij oor- deelen kan beschouwt zij de nieuwe mannen voor hun laak als bestuurders zeet geschikt. Maar waarschuwend voegt zij daar aan toe Zoo zjj onzen beginselen en ons met daden den oorlog vorklaren, dan vellen zij litin eigen doodvonnis ou laten aan do Tweede of Eerste Kauior do executie over. Handhaven zij zich binnen do neutrale xöno, dan kunnen wy kalm afwachten, dal de economisch gebied den strijd brengt." Volkomen juist gezegd BUITENLAND. De President der Fransche Republiek heeft Zondag te Valence een rede ge houden, waaruit blijkt, dat hij, jammer genoeg nu eerst, begint te voelen hoe een president der Republiek wezen moet. Aan een feestmaal verleide hij .De president van de republiek is evenmin een president van de uiterste parlijcn als van de reaclinnnaircn. Hij is tic president van Frankrijk. Ilijmuel voor alles bezorgd zijn voor de groot heid van hel land, bezorgd zijn, om niets in dat land te desorganiseeren, cn nooit een vinger uitsteken naar de kern van het leger, den waarborg voor de onafhankelijkheid van ons gebied cn de waardigheid van ons land." Dat zegt de man, die zich zoo gerui- meit tijd lot gedwee werktuig van de uiterste partijen heeft laten gebruiken, zonder zich veel om de waarachtige belangen des lands te bekommeren De ontmoeting lusschen den koning van Engeland en den keizer van Oo-ten- rijk heeft Dinsdag te Iscltl plaats gehad. Keizer Frans Jozef, die oorspronkelijk Koning Eduard op hel spoorwegstation te Isc-il zou opwachten, is nader tol het besluit gekomen den Koning tol Gntunden tegemoet te reizen. Men vat dit op als een bewijs van de bijzondere intimiteit tusichen de beide monarchen. Uit Spanje komen sleeds treuriger berichten in over het gebrek en den nood, die vooral onder de bevolking in de provincie Andaluzië heerschl cn de wanordelijkheden, waartoe de hongers nood aanleiding geeft. Te Sevilla en Üsuna plunderen talrijke groepen werklieden boerderijen en rooven vee. In andere dorpen vielen ineer dan 3000 werklieden, door honger gedreven, op eigendommen aan; vrouwen loopen door de straten der steden, smeekende om de invrijheidstelling der in hechtenis genomenen. De toestand is ermtig. De politie is onmachtig het rooven en de wanordelijkheden te verhinderen. Estepa, Utrcra, Moron, Jurez en verscheidene andere plaatsen zijn overgeleverd aan een soorL van boerenopstand, welke over tie bevolking een schrikbewind uitoefent. Over der. toestand in Polen schrijft de correspondent van de .Petit Bleu" liet volgende: In het buitenland kan men zich geen voorstelling maken van den tocsland van vrees, waarin de politie te Warsc hau, te Lodz, en andere groole sleden van Polen verkeert. De politie is daar door de aanslagen van de laatste maanden letterlijk gedecimeerd. De getalsterkte der agenten te Warschau, is tol de helft teruggebracht, en van hen, die nog overgebleven zijn, vraagt een groot aantal ontslag aan, omdat z|j op hun beurt vrcezen getroffen te worden door pistoolschot of ontploffingen van hommen en helsche machines. De prefect kan de vacante plaatsen niet aangevuld krijgen, daar niemand zin heeft in hel gevaarlijk ambtbovendien wordt de betrekking zeer slecht betaald, leder agent is Verplicht altijd in slaat van verdediging te zijn. Twee of drie sol daten vergezellen hem overal. Wanneer een officier van polilie op een (ram stapt, verlaten allen, die er in zitten, het voertuig. Ieder is bang oen slachtoffer te worden van de hom, die naar men vreest ieder oogenhhk kun ontploffen. De socialistische revolulion- naire party gaat op regelmatige, metho dische wjjze b'y de verdelging van hel politiekorps te werk. Zij schijnt geen enkele staking te laten uitbreken, maar alleen liet gezag door middelen van ge weld tot hervormingen te willen dwingen. In het proces tegen 43 Russische matrezen van hel opleidingsschip Protlli zjjn vyilien beschuldigden vrijgesproken, vier tol den kogel veroordeeld, drie tol dwangarbeid v onhepaalden tijd, de overigen tol lie.,.a straffen. De krijgsraad van de marine besloot zyn voorspraak te gebruiken, opdat de doodstraf voor de vier voornaamste schuldigen veranderd zou worden in dwangarbeid voor onbepaaldei. tijd en deze laatste voor twee beschuldigden in tien jaren dwangarbeid. De vredesonderhandelingen zijn in vollen gang. Zaterdag seinde Reuter de vredesvoorwaarden door Japan gesteld. De voornaamste punten zyn de volgende Terugbetaling van de oorlogskosten, waarvan het bedrag wordt aangehouden tot een latere beslissing, en de afstand van Sachalin. Hel woord schadevergoe ding is vermeden en vervangen door het woord terugbetaling. Verdere bepalingen zyn: dat Rusland niet langer hel Liaotong-schicreiland van China zal pachtendat het de ge- lieele provincie Mandsjoerije zal verlaten dal het aan China zal teruggeven alle privileges, die Rusland in Mandsjoerije bezit; dat hel de open deur-politiek zal erkennendal bet aan de Japansch- Chineesche Ooslerspoorwegroaatschappü zal afslaan den spoorweg beneden Kar- bin, terwijl de hoofdlijnen door noorde lijk Mandsjoerije naar Wladiwostok in m Russische handen zullen blijvendat het 'l Japansche protectoraat over Korea zal erkennen; dat het aan Japan het recht zal toekennen op de visschery in de wateren van het Siberische kust gebied, ten noorden van Wladiwostok en in de Bchringzeedat het ten be hoeve van Japan afstand zal doen van de in vreemde havens geïnterneerde oorlogsschepen en dat het de zeemacht, die hel in de wateren van hel Verre Oosten onderhoudt, zal beperken. Deze voorwaarden werden door Witte, den Rusiischen gemachtigde, aan den Czaur meegedeeld. Reeds Zaterdagoch tend waren de Ruisiche gevolmachtigden in staat te antwoorden op de Japansche voorwaarden, zoodat de vredesonder- handelaars dienzelfden morgen weder bijeenkwamen. Üp twee punten, n.l. de vergoeding en den afstand van Sachalin was het untwnord beslist ufwyzend. De weigering om een oorlogivcrgoe- diug te betalen of grondgebied af te staan ii gegrond op de overweging, dat Rusland niet verantwoordeiyk is voor den oorlog, dat het nog altijd bereid is den oorlog voort te zetten en in deze byeenkoinst heeft toegestemd niet als overwonneling, die om vrede smeekt, maar louter in den oprechten wcnsch naar vrede, indien een eervolle vrede FEUILLETON. Een verhaal zonder naam 1) Uit een huisje in een der voorsleden vin Parjje trad io den avond van den 15enjannari dokter S. en sprak tol de vrouw die hem uitliet: .Maak dns allee in orde. Morgenocbteodoegen nor kom ik met mgn essietent, om bel been af te tel lea. Er bigt* geen andere keus over. Spreek uw maumoediu. Wel te rusten, juffrouw L." De deur werd achter den dokter gesloten. Net doodsbleek gelast xiet zg hem os. .Spreek hem meed in," herhaalt tg angstig. .Ach, ik heb «elf geeo moed meer." „Martel" roept op dat oogeublik de lieke, eu snel loopt ag naar de xiekeokamer, opent do deur eu treedt langzaam naar hel ziekbed, waarop haar man ligt met een van koorla gloeiend gelaat. Zjjo doffe blik voracht met eeo bange nildrukkieg in haar bleek gelaal. „Wat zei de dokter, Marie? Verheel bel mg niet. Hg sprak 100 bard, dat ik 't hooron koe." .Bljjl kalm," smeekte zjj met eeo slem, door tranen verstikt. Hg echter eischte met koortsig ongeduld; „Je moetmg moed inspreken, waarom? la er geeo boop meer? Spreek opl" Zjj wenkt hem, met een smeekenden blik, in bed te blijven, daar bjj zich in zgn koorts wil oprichten. „Joliov, ik smeek je, paa loeh op I Al* zg morgen komeo Zjj zwjjgt plotseling. De vragende blik van den zieke raadt hel overige. Uiigeput zinkt hjj in de kussens lorug. Zjjae stem klinkt hol: „Dsd ie liet toch zool Mjju been wil men mjj ontnemen!" Langzaam wendt hjj zjjn hoofd naar den muur. Hjj moet den inweodigen strjjd onderdrukken, waarvoor hem zjjo trouwe echtgenoot niet behoeden san. Sprakeloos, met gevouwen banden, staat zjj naast bet bed, niet in staat eeo woord te spreken. Hoe gaarne bad zjj hem van den schat des gelools, die zjj bezat, iets meegedeeld, en die een troost schenkt, welken de wereld niet geven kao. Maar haar man week, in de verheveoste punten, waarin man en vrouw overeen moeten komen geheel van de bare al; zjjo godsdienstige overtuigiog lag vernietigd onder hel roode vaandel. En deze treurige waarheid pjjoigt baar meer dan zjjn ziekeljjke toestand. Hoezeer zjj zich ook verzet togen de traoen, die in bare oogen opwelloo, toch rollen zjj over de wangen en een snik Ireft het oor van den zieke. Hjj werpt zich mei een ruk op de andere zjjde; zgn oogen rollen wodkt, het van bel koude zweel klamme baar kleeft op zjjn voorhoofd. „Wel, bidzuster," komt bet luaicheo zjjo opeengeklemde lauden door, „heb je du antwoord op je gebeden? Je man wordt verminkt en jjj moet met je kindereu in de straten van Parjjs gaan bedelen, zoo elaat bet io je Mariaboekje." Hooend weerklonk ago lach. „Vrome kwezel, ben je nu eiudeljjk genazen van je godsdienstige dwaaahe:d? Wel ja, bid voor ons! bid voor onsl Waarom hslpeo die platen aan den meur niet? Omdat er geen hemel en geen heiligheid beslaatI Begrijp je bet na? Pas op, dat je de kinderen niet mol dien onzin bederftl Morgen gaan ze naar do openbare school. Leve de vrjjdookerjjWeg met den godsdieost! Dua-nu schreeuwt hjj, een vernietigenden blik op hel Mariabeeld werpend, njjdig uit: Weg met dat afgodsbeeld .Julius," smeekt de arme vrouw hevig ont steld en houdt zjjn dreigend opgeheven arm vast. Doch mei beesche stem herbaalt hj|: „Weg met dat afgodsbeeld, of..." Op dat oogenblik ziet zgo gelaat er schrik aanjagend nit. Onder den eersten indruk vau jen schrik doel de vrouw werkluigeljjk een slap nasr bet beeld. Een blik vol verwijt sclijjol haar te treffen uil-de oogen van bet beeld; een bjjna wonderbare kalmte daalt op haar neer, terwijl zjj zich langzaam tot de zieke wendt, „Goed," spreekt ze en wjjst op het portret van Lossnles, dat met een rood lint versierd onder den spiegel hangt, „dan moet die er ook nil, die heelt ook niets geholpen I" Oabestemd kijkt bjj hiar een oogenblik aan; bare woorden, bare kalmte maken indruk. Een onheilspellend vuur gloei! io zjjoe oogen (och zegt bjj niets, keert zich om en bljjlt hardnekkig zwjjgeo. Het hsrt der jonge trouw klopt hoorbaar. Deze uilwerking harer woorden bad zjj niet vermoed, en zij slaat Ibans besluiteloos wat Ie doen. Haar smeekende blik zoekt bet Mariabeeld aan den muur en in stilte bidt zjj: „Gjj hebt mjj tot biertoe geholpen, lieve Moeder, help raj) ook verder." Zacht legt zjj daarop den nog sleeds boozen man de band op den schouder en zegt: „Besla man, waarom ben je kwaad op mo? Heb ik nieL goed eedaao met vrede en welzijn voor ons huis af te smeeken? Geel mjj raad, Julius, noem mjj een ander middel dal sneller tot bel doel leidt en ik zal heL aanwenden." „Vrouwenpraat," bromt hjj, en trekt de dekens or er den schouder, haar daardoor Ie kennen gevend, dat hg oiel van plan is, opdilgez-gde io le gaan. Zjj houdt echter nan, gedreven door •en 8lerker gevoel, dan vrees voor haar mans „Je ziet me lot alles bereid, Jnlin', wil Ik je wat voorlezen, om den tijd wal te korten?" „L«at me met rnat 1" stuift hjj op, „denk je, dal mg de verveling plaagt bg zulke pgoen?" Met onuilpnttelgk geduld buigt zg zicb lol „Beste Juliu", kan ik dan mei niets je smart cooigszius lenigen?" „Dus denk je, dat met dergelgko middelen do pijn zou verminderen?" grauwt lig haar loe, boos om haar schgnbaar weinigje vorstand. „Drgl ja den spot met mg?" „De hemel beware mg daarvoor" sp-ak zg „Zeker," spot hg, „wie soo als ju met een paar bggeloovige woorden tevreden ie, haalt troost uil boeken, die roy niet troosten kunnen." „Je vergist je, Julins, er komen dagen, waarop woorden alleen zoo'n onverstandig schepsel als ik ben zells niet meer kunnen troosten I" „Zoo? En wat doe je dan?" „Dan volg ik de mg gegeven goede voorbeelden, en draag inga kruis geduldig. „De socialist'' is mgn voorbeeld, want ik geloof, dst de socialist in bet kruisdragen den bidbroede» io zooverre vooruil is, dat hg niet behoeft te huichelen in geduld." „Wg komen sneller lot het doel, beste man, als wg eens do bronnen, waaruit beide ver schillende kruisdragers troost pulteo, gaan ver- gclgken. Hier beb ik joist het zangboekje der sociaal democraten. De titels zgn zoo veelzeggend, dat ik liet volstrekt niet noodig oordeel, verder over den iohond nit te wgden. Datr lees ik Weg met de rgke bloedzuigers. Werpt de tyrannen van den troon. Geniet bet leven, na den dood ia alles uil, enz." le het geeo bittere hoon den armeo storaperd toe to roepen Geniet het leven 1 01 tegen den lijder op bet ziekbed: Werpt de tyrannen van den troon 1 Vooreerst leven de „rgke bloedzuigers" nog, en de vorsten van Europa zitten nog bool vast op bunocn troon. Als de arme kroisdragor wachten moet, lot de wereld 't ondersteboven gekeerd is, de regeering omgezel en de toekomst staat in '1 leven la geroepen, dan mag hij lang wacMen. Want daar toch na den dood alles heet op te houden, moei de toekomststaat baast maken als bij dal beleren wil. Hoe geheel andera is het met de kruisdragers ia Christus I" „Jawel," merkt bg spollend op, „de vrome broeders laten zich door de zwartrokken bg beele troepeu naar de kerk drgven, en dan verbeelden zg zicb nog geen schapen te zgn. Maar daar ja zooveel af te keuren hebt van oos zangboekje, ben ik nieuwsgierig, wal er zoo al io je kerk boek voorkomt. .Staat daar misschien in vast gesteld, dat ik morgen met een geuezen boen op de boulevards van Pergs zal loopen (Wordt vervolgt.)

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1905 | | pagina 1