Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
No. 46.
Zaterdag 10 Februari 1906.
Negentiende Jaargang.
DE EEMBODE
voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland,
Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist.
Verschijnt eiken ZATERDAO.
Aboruiomontaprija per drie n
Franco per post
Afzonderlijke summers
10,40.
10,05-
Bureau: Breedestraat 18, Amersfoort.
Uitgave van de Vereeniging De Eembode.
Prijs dar AdvertnntUm
Va* 1 tot 6 regel*
Voor iedere* regel meer
BIJ dit nummer behoort
een Bijvoeg**!.
't Was voorzeker een heel onaange
name verrassing voor de Fransehe
Regeering loen door jonge mannen
denkbeelden in toepaising werden ge
bracht, die steeds van hooger hand
waren bevorderd. Men had zoolang allerlei
oude meeningen opgeruimd en daarbij
vaderlandsliefde bespottelijk gemaakt,
dat men zich waarlijk niet zoo zeer
behoefde te verwonderen, dat eindelijk
ook naar overtuiging gehandeld werd.
Toch bracht het een niet geringe con
sternatie in regeeringskringen teweeg.
Het leger in zijn tucht, gezag, eenheid
ondermijnen had men aan de loge moeten
overlaten, die in Frankrijk zoo'n breeden
steun geniet en liefst alles in 't groot
bewerkt; maar dat jongelieden uit het
volk de kreet: ,Weg met het legerI"
uitgalmen, jonge mannen, die juist
nieuwe kracht en opgewekt leven in
den militairen stand moesten brengen,
ging geheel buiten berekening. De minis
ter van Oorlog hatf nog pas te voren
de roode vlag gesalueerd en met bet ont-
bloote hoofd de .Internationale" aange
hoord, en nu kwam me daar van be
vriende zijde zoo'n geest van verzet I
De behoudsgezinde bladen in Frankrijk
stonden dan ook evenzeer niet weinig ver
baasd. Het „Journal des Dêbats" vroeg met
groote bezorgdheid of Jaurès, het socia
listische Kamerlid en de volksmenner
by uitnemendheid, van plan was nog
langer in den raad der vereenigde socia
listische partjj samen to zitten met Hervé,
den oud-leeraar der Universiteit, die de
anti-militairislische richting met cynische
onbeschaamdheid verkondigde? Of Jaurès
van zins was strenge maatregelen aan
te bevelen tegen de onderwijzers, die
de anti-miiitairistische leerstellingen hel
pen verbreiden?
Dergelijke vragen werden van verschil
lende zijden gesteld. Van hooger hand
begreep men terecht, dat hierin iets
moest gedaan, ook en vooral om het
dreigend gevaar nog zooveel mogelijk
at te wenden. Vandaar, dat een rechter
lijke vervolging tegen de anti-militairis-
tische propagandisten word ingesteld.
Het proces der anti-miiitairistische
opruiers werd voor het Hof van Assisen
te Parijs gevoerd. Zooals hel daarby
echter toeging wekte wrevel by ieder,
die nog eenigen eerbied heelt voor wet
en gezag. .Nog nooit" aldus schreef
de Parijsche correspondent van het
Ulr. Dagbl. .zijn in dat gestrenge
gerechtshof meeningen geuit als thans,
nog nooit heeft er zulk een loon ge-
heerscht en zijn do debatten op een
zoo welwillende wijze door den president
geleid. De 28 jonge en oude lieden, die
op de bank der beschuldigden zillen
of neen, daarop zitten ze niet, want 26
er van bevinden zich niet in voorloopige
hechtenis, en zijn, heel vroolijk, met
hun advocaten in het pretorium gezeten.
Doch ook met de twee, die wel gevangen
genomen zjjn is dat het geval. Toen ze,
voor den aanvang der zitting, in gezel
schap van een paar garde-municipalaux
aijn binnengekomen, hebben hun mede
beschuldigden hen eenvoudig bevrijd en
naast zich plaats doen nemen.
.Indien men een paar weken later
was, zou men kunnen meenen een kar-
navalsgrap bij te wonen of een Hof van
Assisen, gelijk er soms op de planken
aanschouwd worden."
twintig voor 't meerendeel jongere werk
lieden benevens eeD onderwijzeres, die
het beruchte manifest geleekend hadden,
sarin o.m. de jonge soldaten lot moord
i desertie werden aangespoord.
En deze misdaad werd verdedigd met
een luchthartigheid, een blijkbaar ver
maak, die bij vele der aanwezigen, ver
bittering bracht. Dat dergelijke misdrijven
niet vroeger waren gestraft, daaruit
pulten de beschuldigden een argument
voor hun verdediging. Verder zetten zjj
in den breede uiteen de verhevenheid
hunner menschlievende gevoelens; een
algemeene verbroedering der menschheid
was hun ideaal. Zij schenen er niet
weinig vermaak in te scheppen de ge
legenheid te kunnen gebruiken tot een
reclame maken voor hun ideeën. En de
President en Openbaar Ministerie lieten
kalm de beschuldigden daarmede voort
gaan. Nooit werden dan ook zooveel be
schuldigingen tegen officieren uitgebracht
als bij dit proces en de gevolgtrekking werd
gemaakt, dat alle officieren beulen zjjn,
i het leger een school der misdaad is.
Zoo moeit op de jury, en tevens op
het volk, indruk gemaakt, en de pleidooien
der advocaten deden het overige. De
vrees, dat aansporing tot misdaad, zoo
driest gedaan, als niet strafbaar zou
worden beoordeeld kreeg zelfs de over
hand bjj degenen der aanwezigen, die
aan het rampzalig schouwspel bjj
dit proces ten diepste hadden geërgerd.
Zoo werd de waardigheid van dit
hooge gerechtshof als 't ware te grabbel
geworpen. Het scheen dan ook voor de
beschuldigden een waar genot te poseeren
voor een vierschaar, die hen niet zoozeer
als gedaagden maar veeleer als vrienden
beschouwde. De beschuldigden waren:
Urbain Gohier, een bekend anti-raili-
tairistische schrijver, Gustaaf Hervé, een
gerucht makende oud-leeraar der hooge-
scbool, Amilcare Cipriani, een oude
Italiaansche revolutieman en vier-en-
De jury heeft echter recht gesproken
de openbare meening moest bevredigd,
deze misdaad gestraft worden. Doch de
kreten van woede, die gehoord werden,
toen het vonnis over de beschuldigden
uitgesproken, doen zien hoe diep de
leerstellingen van dezeanti-militairistische
opruiers reeds wortel hebben geschoten.
En hierin ligt voor de Fransehe Bewinds
lieden een waarschuwing te meer. Wel
zullen zij er voor zorgen, dat de gevan
genisstraf door de veroordeelden niet al
vaar zal worden gevoeld, en dat bjj
de eerste de beste gelegenheid wel
begenadiging zal gehoord worden. Maar
daarmede is niets gewonnen. Onder cene
Regeering, die de edelste gevoelens in
den mensch verdringt, die het leger
door de laagste praktijken verkankert,
zullen de leerstellingen der veroordeelden
steeds aanhangers blijven winnen.
Mogen du Fransehe diplomaten zich dit
herinneren, nu te Algcsiras in Spanje
een conferentie wordt gehouden over
een quaeslie, die reeds in 't vorig jaar
bijna tot een oorlog met Duitschland
heeft geleid. Het gevaar werd toen nog
tjjdig bezworen door een politieke zwen
king van Frankrijk.
Schrik voor oorlog heeft gelukkig
zoowel vorsten als regeeringen bevangen,
bij het moorddadig schouwspel, in 't
Verre Oosten vertoond. Maar de Fransehe
diplomatie moge bovendien ook vooral
indachtig zijn, wal dezer dagen voor het
Hof van Assisen te Parijs is geschied.
De bloedige krijg in 187071 werd
opgevolgd door de Commune te Parijs,
doch toen was het leger in zjjn hoogere
kringen niet zóózeer door den loge-geest
vergiftigd, nocli in de lagere rangen
zóózeer door revolutionnaire ideeën aan
getast als thans. Wanneer nu het
diep godsdienstig en moreel gezonken
Frankrijk in een oorlog werd gewikkeld,
dan stond meer dan ooit te vreezen,
dat het naspel daarvan de bloedige
revolulionnaire tooneelen in Rusland
evenaren, wellicht nog overtreffen zou.
BUITENLAND.
Het verzet tegen de inventarisatie der
kerkgoederen in Frankrjjk is vrij alge
meen geweest, doch het heeft zich door
hel verstandig beleid der geestelijkheid
veelal tot krachtige protesten bepaald.
Dat evenwel niet overal de Katholieken
lijdzaam konden aanzien, dat de eerste
slap tot de confiscatie den roof
weïteljjken vorm geschiedde derai
de Kerk toekomende goederen, is zeer
goed te verklaren, al tracht men van
anti-clericalc zijde de uitvoering der wet
als doodonschuldig te verklaren.
De .Figaro" van Zondag bevat
artikel van graaf De Mun onder het
opschrift.La Guerre religieuse", waarin
deze hoogst verdienstelijke katholieke
afgevaardigde het vraagstuk der inven
tarisatie nogmaals bespreekt van princi
pieel standpunt en. geheel de meoning
onderschrijft, door "den afgevaardigde
Groussau dezer dagen verkondigd in de
Kamer dat de boedelbeschrijving slechts
dient om den Katholieken een groot
gedeelte [der hun toebehoorende eigen
dommen te ontnemen. „Sinds zes jaren,"
zegt hjj, .is dit land weerloos over
geleverd aan den brutalen overmoed der
Jacobjjnen de Katholieken hebben door
een voor geruimen tjjd onherstelbare
ramp al hun werk verwoest gezienver
dacht gemaakt, uitgesloten van openbare
ambten, beroofd van al hun rechten,
verdrukt door een club van sectarissen,
zjjn zij in hun vaderland als paria's.
Ziedaar al hetgeen zjj gewonnen hebben
door hun eerbied voor de wetten 1 Zij
hebben er thans genoeg van. Rouvier
en zjjn regeering weten van dezen toe
stand der geesten niets af. Verrast, ont
hutst door het verwoede van den tegen
stand, beschuldigen zjj de bisschoppen,
de pastoors en de staatslieden I Wel
neenwanneer de brand is voorbereid,
barst zjj uit door een enkel windvlaagje.
Zóó heeft de inval in de kerken de
geesten, die de vervolging moede zjjn,
in opstand gebrachtindien hun opstand
zich anders uit dan door protesten, ligt
do fout bjj Qcgenen, welke hen verbitterd
hebben. Zij dragen de verantwoordelijk
heid,"
Onder de gekwetsten bjj de kerkonlus-
ten in St. Pierre de Gros Caillou te Parys
worden genoemd markies d'Aubigny,
4ndré Legrand, voorzitter va* een
royalistisch comité te Parjjs, de abbé
Vaugeois, pater Houhe, Alfred Bellanger
en de Lassus. .De .Echo de Paria" raamt
het aantal gekwetsten op een veertigtal.
Van de 120 gearresteerden zjjn er 37
in staat van beschuldiging gesteld.
De correctioneele rechtbanken te Parjjs,
waarvoor de personen, die bij de inciden
ten hebben meegedaan, reeds terecht
hebben gestaan, zjjn uiterst streng te
werk gegaan. Graat De la Rochefoucauld
o.a., die bjj do opstootjes in de kerk
St. Clotilde te Parjjs wegens verzet tegen
de polite werd gearresteerd, is tot drie
maanden gevangenisstraf veroordeeld,
ofschoon hjj voor de justitie herhaaldeljjk
op zjjn eerewoord verklaard heeft aan
geen enkele gewelddaad zich te hebben
schuldig gemaakt. Twee jonge lieden,
een zoon van generaal Petit en een
FEUILLETON.
Een dronk water.
Een Terhui uit den tjjd van den Boksersopstand.
3) Wel ontstond er In China korten tjjd ee
glos ran den jeugdigen k
»oor China wilde worden,
Toor Rusland geweest was.
iter trad
do keioer sell. De grootmachtige koiiarlo-wednwe
dnwde hem eenrondig in een hoek. Een stroom
van tegendocretan hiel de hervormingsbealnlien
weer op; slechte dat leo gnnale darCbristeoeo
eo -aiuloaariueo, welke den laateton eeo
officieels plaats verzekerde, bleef Toorloopig
Tin kracht Dat het hiermede niet ernstig ge-
meesd was, blaak ut de sela opatandao, plun
deringen en rooftochleo, die door de geheime
sekten ongestrelt ondernomen werden. De re
geering zelf was te besluiteloos, maar de hoofd
oorzaak rond hierin zjjn grond, dat er aan 't
keizerlijk bol zelf een nienwe atrooming ontstaan
waa. Terwijl voorhaan de geheime sekten door
de regeeriog werden bestreden, zooder gevolg
echter, werden zfl Ihane goslennd en bnnne
diensten tegen de Europeanen aangenomen. Drie
perionen vooral gaven de richllng voor dezen
koers aan: prins Taan,genoraol TongFon-siang
en de staatssecretaris Kang-jji. Zij oefcndci.
invloed uit op de keizerin, door vloierjj, of be
dreigingen en verklaarden xioh weldra openlijk
vour de geheime sekten, maar vooral voor de
Boksers.
Deze naren slechts een tak van den grooten
bond der .Witlo Zeeroovers," die van onderen
datum is. Bedert 1898 (raden zjj op mei eeo
niensv georganiseer J plan, met de huichelachtige
leuze: Tu Tsing, mie jang, d. w. z. atenn aan
de dynastie der Tsings, dood aan de westeraclia
Enropeaneo. Slechts het lutale waa oprecht
gemeend; hnone troepen werden geformeerd
nit alls mogelijke elementen, nit fanatieke
Christenhaters, die tegen eiken prijs den vreemden
godedicnat willen nitroeien, uit overspannen
palriotten, die wraak nemen willen over de
verbrokkeling van China, en ten slotte uil alie
mogeljjke rooverbeodeD, die steeds elke gelegeo-
beid aangrijpen, om naar hartelust te eleien en
te moorden. Overal, in pagodeo, op eeoiame
plaatsen, in sloppeo en stegen kwamen z(j bijen»,
dikwjjls zelfs op den helderlichten dag, om zich
te oefeoen in het .boksen", en tot het honden
vtn geheime vergaderiogen. Op alle n
werden plakkaten aangeplakt met bedreigingen
tegen de Europeanen en de belaeheljjksti
teringen tegen de Christenen, ala zonden zjj de
waterbronnen vergiftigd hebben, ent. Zjj zelf,
zoo beweerdeo zjj, waren onkwetsbaar.
Ook in hel missiehnia der Lazaristen en Barm
hartige Znaters te Paotlog was de.angalaan-
jagende tjjdiog gekomen, door Chineeeche bekeer
lingen aangebracht, van het naderen der Bokeers.
Eerst wilde niemand er geloof tan slaan, c
bevriende ambtenaren den Enropotni
te vlncbteo, eer het te laat wae,
Op tekereo deg kwam inator Johanna terag
ten ziekenbezoek. Een man mei een m
tegen den muur van het missiehuis
en scheen baar te wachten. Toen zjj naderbij
kwam, giog hjj op baar toe en Duisterde haulig:
.Morgenochtend zullen de Boksera bier zjjn.
Als de Christenen gered willen wordeo, moeien
zjj aanstonds' vluchteo."
Zuster Johanna laebte.
,De keizerlijke troepen tollen ons beschermen,"
antwoordde zjf, .Tan-Li, de gouverneur zelf boeit
ons geraden bier te bljjveo. Toch dank ik u
wel voor de waarschuwing".
Zjj trad het hnie binnen en de Chinees
dween achter de struiken. In den nacht werd
plotseling con ateen door het raam der kapel
geworpen. Om den steen zat een papier, waarop
de woorden alonden: .Vlucht terilond, vl
Ten-Li ia een verradar, de Boksera zullen u
dooden." Dadelijk werd beraadslaagd. In het
oiiiilebnie waren allen het er over een
men op deo goaveroear kon vertronwe
toch bad ban geregelde troepen beloofd ter
beichermiog legen vjjandeljjke aanvallen. Later
zon men dan, indien tnlks ooodig mocht blijken,
naar Peking knnnen nitwjjkeo, naar de Lazariiten-
Den volgenden morgen werd de nadering
der Bokaere bevestigd. Zoeter Johanna wu
juist bezig met het verplegen van eon
Chineeeche vronw. Ook heden spoedde zij zich
weder door de nanwe en voile atrate
armenwijk, om de zieke te helpen. Toornige
woorden, verweoicbiogen van bet opgeruide
volk moest zjj aanbooren, en was blijde, di
zjj het hnia der zieke bereikt bad. Zjj had achter
Do rr
ten en ateegjei volgde. Nanweiyke w
baar lieldewerk begooneo ol de mal
:e trad in de grootste opwinding de I
jen en riep; ,Do Bokeers tjjo in de
willeo bet miaaiehnls in brand steke
Europoaoen en Chlneezeo, die Christenen
orden zjjo, vermoorden. Vreemde vi
auw mogelijk naar huis vluc
hulpl"
Zuster Jobaona verbleekte. Bcvud nam
haar luclije, doch de zieke hield baar VI
.Laat haar toch hier blijven," smeekte zjj c
sidderende stem, zich tot haar man wende
.Verberg haar hier in huil; ala zjj op air
komt, wordt alj aeker vermoord en zjj bi
int! toch 'I leven gered 1"
Opgewoodeo eo boos ichndde de Chinee
hoofd, en eprak:
.Neen, onmogelijk! Zjj moet weg. Dook
dat ik met jullie wil verinoord wordeo, ala
vreerodeliogo hier door da Bokeers govocdoo
wordt? Omdat ze goed was voor n en 'I
ui lk haar niet uitleveren, maar zjj ki
mag niet hier bljjveo, oeeo, om nog zooveel niet!"
Zoster Johanna riep de zieke een iaatat vi
toe, drukte haar kleine kruisje aan de 1
deerne vast tegen baar hart, dat onalnimig
alopte. Toen z|j het huis uitging, sprak zjj aan
vuiig gebed en betrad het tninlje voor he
Nauwelijks was z(j buiten, ot twee jjeeren
pakten haar aan en sleepton haar naar
achter In den tnin. Daar ward een lakon
over baar gaworpan eo t|j zelf met touwen
gebonden. Toen z|j van den eersten aebrik wat
bekomen waa, trachtte ijj te roepen, doch baar
slem weigerde. Terstond daarop viel zjj In
onmacht. Toen rij weer tot zich zelt kwam,
bevond zjj zich in een dnisleren kelder. Er stond
een man voor haar, die haar nit bat lakss
hielp. .Hier, eet eo driok, sprak h(|. Ik kom
terug, Hier zjjt gjj luluwuheu veilig." Bjj hel
hooroo dezer stom stood zjj op, hall bljjds,
hall geschrokken. Zjj wroet hare oogon en zag
hem vorbaoad aan:
.Zjjt gij hst werkelijk, Kwin-Sbeng?" vroeg
zj) opgewoodeo.
.Je," eprak hb mot denzelfden donkeren blik.
haar loo good hekeud.
.Hier zult ge olau au drinken vinden eo de
kleeren oaoer Chloaaiclia vrouw. Drink, eet en
trek dio kleeren eeo. Mier pas op, dal gj) dtio
ruimte niet verlaetl Hel zou n het leven koaten."
Snel irad hb naar de duur, sloeg sa dicht
en schoof er den greodel voor. Zniter Johanna
stiet eeo tchroeow uit so viel op de koietn.
Oowillekourig vouwde zy de haodeo teo gebed,
maar allerlei gedachten, vragen ea twyfcl pbaig-
den haar arm boold. Het duurde een gerolmen
tgd tol zy zich van baar toestand goed rekenschap
kon geven. Toen zocht zy verlichting in een
vnrig gebod. De kralen van den rotenkrani
gleden hear lang door de vinger*. Zjj bad niet
alleen voor zich zelf, maar vooral voor het
leren van degenen, die hasr dierbaar waren',
voor dot barer mede-znaters eo missionarissen
en dat der Christenen. Van iQd tot tjjd hoorde
zg oen woest gelier, dat van verre tot baar
