Katholiek Nieuws- en Advertentieblad No. 5. Zaterdag 5 Mei 1906. Twintigste Jaargang. DE EEHtlDE voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland, Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist. Verschijnt eiken ZATERDAG. Abonnomeutapcija por drie maanden Franco per post0,40, Afzonderlijke nummersf 0,05. BureauBreedestraat 18, Amersfoort. Uitgave van de Vereeniging De Ecmbode. Prijs dn AdvortentiSm Vin 1 tot 6 rogelsf 0.30 Voor iederen regel meer(0.05 ItiJ <111 nnnniMT behoort een Itijvoegsvl. HET KIESRECHT-VRAAGSTUK. i. Men herinnert zich, dat onlangs werd v rineld, dal, nu door het tegenwoordige Ministerie het kiesrecht-vraagstuk weder aan de orde is gesteld, door de Katholieke Kamorclub een commissie uit haar midden was benoemd, die, na grondige bcstu- leering van dit vraagstuk, daarover een rapport zou uitbrengen. Door enkele katholieke bladen werd blijkbaar van dit bericht met een gemengd gevoel kennis genomen. Dat de Katholieke Kamerclub dit vraagstuk in studie had genomen en daarover een rapport zou uitbrengen, daarmede konden zij zich wol vercenigenmaar als dit rapport zou moeien beschouwd worden als een leiddraad voor do R. K. Kiesvereenigingen, ■tan ging men daarmee te ver. Alleen de uitspraak dier Kiesvereenigingen. en op de eerste plaats die van den Alge- uicenen Bond van R. K. Kiesvereeni gingen in Nederland konden als zoodanig in aanmerking komen. Welnu, dat de Bond spreken zal over deze quaeslie, slaat reeds vast. Door verschillende bij den Algemeenen Bond aangesloten R. K. Kiesvereenigingen zijn reeds moties aangenomen, die ter behan deling zullen worden voorgesteld in de te Utrecht te houden jairlpksehe ver gadering van den Bond op 28 Mei a.s. De behandeling dezer moties, die alle eenzelfde strekking hebben, zal onge twijfeld ten gevolge hebben, dat een commissie wordt benoemd, die de quaes lie van liet Kiesrecht aan een nauw keurige studie zal onderwerpen en erover en uitvoerig rapport zal uitbrengen. Over deze gang van zaken kunnen wij ons bij voorbaat reeds verheugen. Niet, dat een rommelen in de Kicsreeht- quaeslic ons bijzonder tegenlacht, de ondervinding toch heeft geloerd, dot dit soms onaangename oogcnblikken in eigen partij bezorgen kan maar nu ze eenmaal aan do orde is gesteld en alle politieke partijen cr zich incdc bezig houden, achten ook wij een rustige, kalme, wel willende, grondige behandeling ervan gowenscht. Ook meenen wij, alvorens op de zaak iets dieper in te gaan, te moeten con- statecren, dat de Kieswet-Van Houten, nooit onze volle sympathie heeft weg gedragen. Du practischo ervaring door Besturen van Kiesvereenigingen en Propa- ganda-clubs h(j de toepassing van deze wet opgedaan in zake kweeking van nieuwe kiezers, heeft geteerd, dat ze vee! tc wenschen overlaat. Maar toch kleeft deze wet de groole verdiensle aan te hebben Uitgemaakt, dat de be- weiing als zou liet volk achter de kiezers met brandend ongeduld verlangen naar het kiesrecht, een grove onwaarheid is. En deze wetenschap is bij de oplossing van liet Kiesreehl-vraagstuk een zaak ai niet geringe beteekenis. In de vergadering van den Algemeenen Bond van R. K. Kiesvereenigingen zal derhalve iiet Kiesrecht-vraagstuk in be handeling komen en als gevolg daarvan nader in de onderscheidene Kiesver eenigingen een gcdachtcnwisscling daar over gehouden worden. Aan voorlichting echter zal liet die vereenigingen daarbij geenszins ontbreken. Verschillende katho lieke bladen hebben reeds over do quaes lie een en ander in 'l midden gebracht. Ook liet Centrum heeft onder het op schrift: „De Katholieken en het Kiesrecht- vraagstuk" daaraan een tweetal artikelen gewijd. In het eerste artikel worden uit een drietal katholieke bladen.het Huisgezin", .de Post" en .de Nieuwe Zoeuwsche Courant." beschouwingen ont leend, waaruit wij op onze beurt slechts een paar citaten wenschen te releveercn. Aan „de Post" van 17 April ontleenen wjj het volgende citaat: .ipciciiipuriio ingl-lllt-nu siciiiicciii i buitoit kijl In ons Ininl nau <te orde en vrnagi om ooiic oplossing. En volgens onze. over tuiging sou deze ijuncetle aan de orde ge komen zijn, zij liet dan waarschijnlijk iels later, ook al waro dun vorigon zomer geen liberaal Ministerie met hotz.g. blnnco-ariikol opgoiredon, Ken lionuil jaren toch na de invoering van eon kieswet nis do tegen woordige moc.it wol allengs dc vraag haar antwoord komen opelsehenvordert het Staatsbelang nog langor, dat zij, dio op dik wijls vrij willekeurige wijze in dio wet van hei kiesrecht worden uitgesloten, daarvan nog langer verstoken blijven 01' vordert dal belang niet veeleer, dat do grenzen van dat guwlclitigsto van alle staatsburgerlijke rechten Opnieuw en thans zeer ruim, ol'zcll's zoo ruim mogelijk, worden uitgebruld V Misschien zullen eeuigon el veten dor onzen meunen, deze laatstu vraag, of alliums linar tweede dool, alsnog ontkennend te mogen beantwoorden, doelt datt dient dit nu «mi» te geschieden tin goede overweging op dut- dolljkc en dougdclijko gronden. Mot Cassandrn proletieëu, als onlangs Dr. Voruieulen iu de Eerste Kauter ten beste T, on die wij haast onbeduidend door hare punoenheld zouden durven iioumen, zal mi, dunkt ons, noch veel licht kunnen rspreldon, noch veel goeds kunnen uil- irkon. Welken weg ,de Post" nitwit, heeft vrij duidelijk gemankt. Gelukkig wordt de deur toch nog open gelaten voor degenen, die ,na goede overweging op duidelijke en deugdelijke gronden" mee nen de laatst gestelde vraag ontkennend te mogen beantwoorden. En wjj gelooven, dat er nog wol zullen zijn, die ter be antwoording van de gestelde vraag zich zullen aandienen. Voorzichtigheid zij daarbij echter in acht tc neuten, wil men voorkomen, evenals hot lid der Eerste Kamer, Dr. Vermeulen, op minder nette manier te worden uilgewezen. Nu nog even vernield een citaat uil do beschouwing over hel Kiesrecht- vraagstuk van de „Nieuwe Zecuwcchc Courant", in „hel Centrum" gereleveerd. In Frankrijk met zijn algemeen stemrecht heerscln zoo'u outz«ttcn<l bedorf Iu dc poli tieke kringen. zul tucii tegenwerpen. Wij ontkennen 't niet, doeii vragen alweer ol' zonder 'l algemeen stemrecht dat bederl verdwijnen zou Ol' dut bederl niet juist «Wc klasse hooft nangegvopen, welke bij hut moest beperkt stemrecht «foor haar stembiljet dienende richting geven zou aau 'l tcmrccht zul een paarsoeia- o Kamer brengen. Maar liet it in Frankrijk Cu iu Duitsch- Kauier zijn gekomen en zij tengevolge gesplitst en verzwakt heelt liet is niet 't Indische. Centrum, dat af schutting van 'i algemeen stemrecht verlangt. En waar liet in de afzonderlijke Staten van 't Dnitsche li ijk nog ltiet beslaat zieu wfj liet Cenmiut, die machtige It. K. organisatie, naar de invoering ervan streven. Dal „de N. 'L. Ct." liet noodig vindt in zake het Kiesrecht-geding hut buiten land er bij te halen mot nog wel Frank rijk aan de spits, is toch al heel zon derling, nu ter beantwoording voor ons slaat, welke kiesrecht-regeling voor ons UihiI 't beste is. Doelt hot blad scltynl in deze zaak al heel gemoedelijk gestemd. ,'t Algemeen stemrecht zul een paar socialisten moor in de Kamer brengen", durft hot zonder te blikken ot te bloozon verzekeren. En dan worden we er aan herinnerd, dal .ook in ons land scheuring in de socialistische partij is ontstaan, doordat hare volgelingen in de Kamer z|jn gekomen en zij zielt dientengevolge gesplitst en verzwakt heelt in parlemen taire en anti-parlementaire socialisten." Maar liet blad schijnt '.elf totaal tc vergelen, dal, hoe verdeeld de socialis tische partij ook wezen moge, van ver deeldheid ondur hen geen sprake meer is als bij verkiezingen hut Clericalisme, hun aller v|jand, moet genekt worden. Dc verkiezingen voor de Tweede Kamer in 't vorig jaar hebben daarvan, dunkt ons, nog een welsprekende getuigenis afgelegd. BUITENLAND. Over den toestand te San Francisco wordt door den correspondent van den tiert. Lok, Anz. genteld, dat de gezonds- heidslncstaml goed bljjtt, doch dat de doctoren vroozon, dat liet slechte drink water een typhus-epidimie zal doen uit breken. Uitgebreide gezondheidsmaat regelen worden door de autoriteiten genomen. Te Oakland begint men zich thans voor de geleden verliezen schadeloos tc stellen, en zijn alle prijzen met uitzondering van die der levensmiddelen, die voor eelt deel nog gratis worden verstrekt zeer gestegen. Do huur van huizen en kantoren steeg tot het vijfvoudige van vroeger. Voor een automobiel, welke voertuigen thans van groot nut zijn, betaalt zelfs liet Roodo Kruis dagelijks 75 dollars huur. De locale pers toont zich zoor onte vreden over president Roosevelt wegens zijn besluit tol hel weigeren van buiten- landschc hulp. De troepen hebben opnieuw bevel gekregen tc schieten op schatzoekers. In het Engelschc parlement diende Maandag de minister van Financiën Asquith do begrooting in. Hierin worden dc uitgaven in het komende hegrootings- jaar geraamd op A.' 1-11,786,Uül) en de inkomsten volgens den gewonen grond slag van berekening op i.' 141,860,600, zoo-at een batig saldo van i'3,074,800 geraamd wordt. Van deze som zal i' 500,000 waarby nog komt 1' 500,000 uit de Cbineesclte schadeloosstelling worden aangewend tot terugbetaling van staatsschuld, waarna, na aftrek van verdere gelden ten dienste van onderwijs, posterijen on onvoorziene uitgaven, een slotsuKto van ongeveer 1'2,000,000 zou overblijven. Het uitvoerrecht op steenkool zal den ten November worden afgeschaft, en het recht op thee mot een penny per pond worden verlaagd. De mijnwerkers in België zullen voor eerst niet slaken. Het la.tdcongres van Belgische mijn werkers, waaraan 117 afgevaardigdun, te zanten 140,000 werklieden vertegen woordigende, deelnamen, heelt Zondag avond tc Charleroi besloten, geen staking le beginnen. Alleen de mannen uit Luik stemden voor de staking. Koning Leopold van België is Zondag te Milaan aangekomen en begaf zich rechtstreeks naar het koninklijk paleis, waar hij een lang onderhoud had met den koning en de koningin. Zondagmiddag bezocht koning Leopold de tentoonstelling te Mi.'aan en ontmoette daar don koning en de koningin van Italië. De ontmoeting der vorsten was zeer hartelijk. Koning Leopold drukte zijn bewondering uit over de organisatie der tentoonstelling. Het gerucht, als zou de H. Stoel bij den komenden verkiezingsstrijd in Frankrijk zjjn invloed doen gelden, is de kop ingedrukt. De „Osservatore Ro mano" bevat de volgende nota; .Men herhaalt van verschillende zijden, dat de H. Stoel op eenigerlei wijze zal tusschon beide komen in den aanstaunden verkiezingsstrijd in Frankrijk. Wij zijn gemachtigd te verklaren, dat dergelijke tendentieuze berichten van allen grond ontbloot zijn". liet heelt zeer de aandacht getrokken, dat bjj een ter eere van Mgr. Ireland door den Aiuerikaanschcn gezant bjj het Quirinaal, While, gegeven diner, ook verscheidene kardinalen, als Salolll n Vincentius Vannutelli, tegenwoordig zijn geweest. Hel .Giornale d' Italia" meldt nu daaromtrent, dat het sedert 1870 dc eersto maal is, dat Italiaansche Kerkvorsten bij een diplomaat, by den koning van Italië in dienst, gedineerd hebben. In een gesprek der beide kar dinalen met een redacteur van het boven genoemde blad wezen dezen op den particulieren aard der uitnoodiging en op de omstandigheid, dat «te Ver. Slaton bjj den 11. Stoel geen diplomatieke ver tegenwoordiging hebben. De .Figaro" meldt, dat de kardinaal aartsbisschop van Par(jt, eenige maat regelen getroffen heelt om dc geesteiyken van arme parochies, die door hel uit voeren van de scheidingswet in ongunstige condities zouden konten, zooveel moge lijk te steunen. FEUILLETON. In volle zee. Op zekeren dag liet kapitein William ILtckson in do straten ven Liverpool bekend maken dal, zjjn pakketboot de Vulture," gereed liggend voor van uclil pond sterling ilo passagiers in do hutten eersto klus naar New-York zou overbrengen. t)u aankondiging roemde do voortreffelijkheid der titel, de soelheid vao de boot eo somde al de gemakken op, dio men aao boord had, De passagiers badden eerat niet al te reet ver trouwen In de aankondiging en onderzochten eerst dn zaak. Tut hun groulu verwondering echter vonden z(j do .Vulturn" 20u als ze wu» nlgc- ichilderd, dal is: grout en van alle gemakken voorzien. Kapitein lluckson nam de .bnnoeut's" sis enn volleerd gentleman waar. In hel kort, een groot aantal passagiers besloot, van deze goeilkoopn en voortrelTelijku reisgelegenheid ge bruik te maken. Up don vualgoateldon dug vorlieltlo. Vulturn" do haven «Ie kapitein groette van ut do brug de ku-tcu van het oude Engeland, terwijl de vrienden oo bloedverwanten met bun zakdoek wuifden. Alles giog den eersten dag naar wonacli: du Atlantische Ucuuan toonde zielt barmhartig, du dag weriDIo zee verbolgen, en sloten dn gevoelige zielen zielt in do hutleu up en vau du dertig of veertig passagiers verschenen slechts een twaalf lal in de colzaal. Zjj merkten op, dat liet gelaat van den kapitein org somber was. Deze nam dooliets scheen hem te bekommeren. De stout- mueillgaten ondervroegen hem over de kansen van liet weer, hjj antwoordde kortal, dat de zi t)o volgende dagen gingen eeatooig voorbij. Oen vijfden dag werd de zee minder onstuimig i eonigo bleoko gezichten kwamen uit de hutten, detslel Werd talrjikor en de guleeidslen onder da passagiers veikluardeo vol vreugde, dat men de belli van den loelit had utgelegd. Du .Vulturn" had juist hel uiiddeu van den Allan- thclien Oceaan bereikt; op gclllken afstand der twee werelildeelcD. Deze goede tijding kaapte de passagiers op; een commissionoair in wjjn id eeuigo llassclieu van z(jn besten champagne steïi!' ge ziekpi'olessor zette zich i ■lik kwam de kapitein tr ile manschappen overhoop. Ik heb op hot laatste dienst moeten nemen. Zjj stellen zich uu niet mot de overeengekomen aoldjj eo met liet ge bruikelijke rantsoen tevreden. Ik heb aan mijn equipage steeds gezouten varkennvloescli en thee gegeven dit is injjii regel en mijn provisies zijn uok uiet hut oog daarop aldus ingeslagen, geen mannier liuliboii wjj daaiin tunsoi'onbelili le komen. Wjj hebben betaald oin gezond er wel te worden vervoerd. De zaak gaal uiteen u Kapitein Hackcon boel zicli op de lippen - Do zaak Is voel ernstiger dan gU schijnt to gelooven, vervolgde hij. lodieu ik ooodig ge oordeeld heb tf dit rues te doelen, ia bet omdat zijn baard tr 'oortvlorlon. die u zouden hut terug, koortsachtig r de passagiers een b«- - Ik gedaan hebben, mijnheer, iodten .innen niet gevlucht waren en zicli niet gebarricadeerd. Ik alleen kan hen niet i vciscliansiiig jagen. r ging opgewonden naai en besloten eenparig de wenschen van liet scheepsvolk in le willigen. Een insclirjiving werd onmiddellijk geupei som wel) opgehaald. Das op aanhoudend verzoek ■lelijk In toe. met de muitelingen te gaan ouder- hutidulcu. Men kun liet Itviti aanzien, dat liet z|jn trots veel kostte, maar de noodzakelijkheid machine op. Tegen mi- eiundering uit i ingang v telhout guacbomuiei van liet setup hu I 0| In een oogenhlik was Iedereen Eerst verwomlcriug, daarna algemeens tonis onder de passagiers. Een lamp aange die oen zonderling schouwspel verlichttei eu vrouwen in nachtgewaad, beladen n geen hun liet dierbaarst was ut' wat zjj haast hu iden kunnen vinden Ecu killd droeg Z|jn kist ni-t stalen en de «entiu huur hart. Overal weerklonken Jaminvrklnchlen en bnogo vragen, die niemand beantwoordde Up dat ougeublik verscheen ito kapitein Ik had u gowaarsoliuw, zei li|)gejaagd,.! - machinisten, de stokers, gehort «Ie heniuiiDing ia opgestaanzjj weigeren dienst om m(| te dwingen toe te gi-ven. Il.ntonkkumer is verluien, nijpt hiidlMigiiigen hublien niuln uitgewerkt ■iiui.ei.upe,, u.-uugu u|,geslotsn. V3D I UltOII te barricadotirunik zal hen dour honger wel Maar, itoe zullen w(| do rol» dan voort zetten? vroeg een der pis.agiers. Du moeten wjj beproeven door de wrrk- zaamheden op hot schip te veiderlcat deze aan de machine, geeuc aan tivl roer, andoron op de brug. Eeu bejaard lieer schudde het hoofd. Aan de luuchino uu aan liet roer zouden wji als lilinden etaan. Ik prul,Meerzet do sentimenteel# dal ik eitch, dat nten ui|j onmiddsll||k met li Ik kun er geeu hier Iu do nab||h iiovrnuw, Dan, iiillnltaor de kapitein, geel onmlddol "-U\Va.r denk" u a' leden d mijlen werk gi tteljjk# hulp t Allen h-ekki muiteling n l(jn. men den eersten den buten - Welnu, liefde oen ver, ir, indien uw wnurdighim: op nev -i >t gil tenminste uns niet beletten oil, zijn Indien liet on» behaagde aw I Ik toegeven vlug>g#Zlnde dame maar ik zou iiipn recht tegen de muitelingen. en Ik zou niet nalaten liuu een voorbeeldige Ie» to geven. Dn toon, waarop de kapltnln dit zei, gal te kennen, dat h(J nimmer zou toegeven, De bc> «ogitigdc passagiers hielden eoa vergadering Voor Ue gvsloten deur liet hjj «la nAuzluut||ku som aantioden, indien zjj In wihh-n hervatten, Dn bemanning otentde unarm toe, onder voorwaard», dal muo hun volledtgo Maar op dit punt toonde kapitein Kackioo zich ooverietleluk. Hp verklaarde - *lt|)d voor do gebarricadeerde dear dat de havenautori teiten van hel feit in kunul» zouden worden gesteld en dat nili.atona oen, wuursclijju!||k tv. .0 iiiiiehini.leii zouden worden gein, tpan. Dn pas sagiers waren den kapitein gevolgd zjj smeekten Item zielt op dit laatste punt niet onverzoenlijk le willen looneo. De lady met hot hondje wietp zich voor de voeten van den ouden zeebonk. - N«eu, geen pardon, herhaalde Hackson on verbiddelijk, wat zou er worden van mijn presllgo op de zecilu uu in alle liuvuuu der wereld, In dien men vernam, dat ik m oproer aan boord ongestraft heb gelaten V kapitein, tnen zal lint nooit vernemen, noch te Nuw-York, nocli to Liverpool, noch In welk tand uokl Laat on» allen zweren oen eeuwig etil- zwijgen over dit noodlottig ongeval to bow,iron. - Wjj zweren liet t Wu zworon liet allen t En do passagier» staken plechtig de handen op, de w||d» ze» tot getuige Deinend. Deze heluho scheen Indruk op deu kapitein amnestie, do muitelingen kwaiv ticlmnalng om zich weor uuar hun werk te be- geven, en weldra wenschten do passagier», ieder met ucuigo ponden sterling verlicht, elkaar

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1906 | | pagina 1