Katholiek Nieuws= en Advertentieblad
No. 33.
Zaterdag 17 November 1906.
Twintigste Jaargang.
DE EEIBIDE
voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland, Laren,
Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist.
Verschijnt eiken ZATERDAG.
Franco per post
Afzonderlijke nummers.
f 0,40
f 0,05
Bureau: Langegracht 13, Amersfoort.
Uitgave van de Vereeniging De Eembode.
Van 1 tot 6 regelsf 0.30
Voor iedercn regel meerf 0.05
CorrcspondcntiCn e
utiön moeten uiterlijk Vrijdag-
Caillaux. de minister van Financiën,
heeft een rondschrijven gericht tot de
prefecten, waarin hij nauwkeurig voor
schriften geeft omtrent de wijze waarop
met 11 December a.s. het heiteer moet
worden overgedragen van de kerkelijke
goederen. De penningmeesters ontvan
gers, administrateurs, of hoe zij verder
mogen heeten, van de tegenwoordige
kerkvoogdijen, moeten de archieven,
fondsen, papieren van waarde over
dragen hetzij aan de vereenigingen voor
den eeredienst of bij gebreke van
deze, aan de ontvangers der domeinen,
die bij besluit van 6 Maart 1906 als
sequesters zijn aangewezen.
De Engelsche regeering schijnt een
tegemoetkomende houding tegenover
Ierland te willen aannemen.
De Dublinsche Evening Herald be
richt althans, dat de minister van Ier
land Bryce en de vice-minister Sir
Anthony Mac Donnell, na besprekingen
met de afgevaardigden Dillon en Red
mond. een wetsontwerp over het lersche
zelfbestuur hebben samengesteld, dat
bij het parlement in zijne volgende
zitting zal worden ingediend. Volgens
dit ontwerp zal het aantal lersche af
gevaardigden in het rijksparlement
hetzelfde blijven als tot dusver. Ierland
zal echter bovendien een eigen ver
tegenwoordiging krijgen en zelfstan
dige bestuursorganen voor het onder
wijs, den landbouw en de agrarische
wetgeving. Justitie en politie zullen
voorshands onder rijksbestuur blijven.
De hooge vleeschprijzen wekken in
Duitschland allerwege ontevredenheid.
Te Karlsruhe is eene reputatie van de
Badenschc steden door minister von
Dusch in gehoor ontvangen, om te
pleiten voor de openstelling van de
grens voor den invoef van vee. Het
antwoord van den minister hield in,
dat ook de Badenschc regeering haren
gevolmachtigde in den Bondsraad last
had gegeven, alle maatregelen tot ver
laging van den vleeschprijs, met name
door beperkte openstelling van de
grens aan den kant van Nederland eu
Denemarken, krachtig te steunen.
Tegen de opening van de Fransche
grens bestond bezwaar, wegens het
mond- en klauwzeer, dat zich onlangs
in Frankrijk heeft vertoond. De Baden-
sche regeering zou alles doen, om den
nood te helpen lenigen.
De vrijzinnigen en social-democratcn
hebben interpellatiën ingediend betref
fende den vleeschnood. De vrijzinnigen
stellen den Rijkskanselier de vraag of
bij geneigd zou zijn, met handhaving
van de bescherming tegen overbrenging
van veeziekten, de grenzen open te
stellen en door verlaging of opheffing
van de invoerrechten op vee en door
afschaffing van de invoerrechten op
veevoeder aan den nood tegemoet te
komen. De interpellatiën zullen worden
behandeld na de benoeming van den
nieuwen Pruisischen minister van land
bouw.
Het verzet tegen het godsdienst
onderricht in Pruisisch Polen open
baart zich steeds krachtiger.
De aartsbisschop van Posen, Mgr.
von Stablewski, heeft een groote de
putatie Polen uit de geheele provincie
ontvangen, die den bisschop haar dank
kwam betuigen voor zijn standpunt in
de kwestie van het godsdienstonder
richt in Polen. De aartsbisschop dankte
voor de hulde, hem gebracht, en sprak
de hoop uit, dat God aan Polen de
overwinning zou verleenen.
Het aantal stakende Poolsche kin
deren bij het Duitsche godsdienst
onderricht bedraagt meer dan 40.000.
Uit Rome wordt gemeld, dat den
6en December a.s. een geheim Con
sistorie zal worden gehouden. De Paus
zal daarin den kardinaalshoed geven
aan Mgr. Samassa, aartsbisschop van
Eger, in Hongarije. Andere kardinalen
zullen in het Consistorie van Januari
benoemd worden. Volgens de KOln.
Volksztg. zou echter in het Consisto
rie van 6 December tot het purper
verheven worden Mgr. Rinaldini, nun
tius te Madrid.
De bewoners van de streken in de
nabijheid van den Vesuvius werden
Zaterdag verschrikt door een aard
schok, welke twee minuten duurde. De
schok ging gepaard met een aardstor
ting binnen den krater. Ook viel een
dichte zandregen. De directeur van het
observatorium op den berg, Mattcucci,
heeft geseind, dat geen reden bestaat
voor de vrees, dat zich ernstiger ver
schijnselen zullen voordoen.
Omtrent den aanslag op den post
trein te Royof in Rusland gepleegd,
worden de volgende bijzonderheden
gemeld.
Zoodra de trein aan het station stil
Bij dit nummer behoort
een Bijvoegsel.
Het bureau van „De Eembode"
is verplaatst naar de „Stoomdruk-
kerij„Dc Eembode" Langegracht 13.
BUITENLAND.
In de Fransche Kamer zijn twee
ministers over de Scheidingswct aan
het woord geweest. Minister Viviani
vertelde openhartig, dat de Regeering
den godsdienst den oorlog heeft ver
klaard. Minister Briand daarentegen
zei, dat de Staat aan de Katholieken
vrijheid van geweten moet waarborgen
en het een volslagen verkeerde opvat
ting is, dat de regeering aan de Kerk
den oorlog heeft verklaard.
Merkwaardig waren de interpellaties
van de afgevaardigden Lefas en Lassies
over de Scheidingswet. Lefas interpel
leerde over den verwoeden oorlog,
dien de overheid aan kruisbeelden in
de scholen en aan de Calvaircs op de
openbare wegen aandoet. Uw vrienden,
mijnheer de minister, zei Lefas, ver
woesten overal de Calvariebergen. In
Bretagnc heeft men er alleen in de
maand September acht verwoest. Die
verwoestingen geschieden heimelijk
des nachts, uit vrees voor de openbare
incening, en omdat die daad van ver
woesting een formeele schending is
van de verklaring, door de regeering
afgelegd tijdens het debat over de
Scheidingswet.
Toen mi minister Briand een gebaar
van ontkenning maakte, las Lefas de
verklaringen voor, door den minister
van Eeredienst in de zitting der com
missie den 15 Juni 1904 gedaan.
Te Lorient, ging Lefas voort, aarzelde
de burgemeester niet, een particulier
eigendom binnen te dringen, om den
Calvarieberg te verwoesten. Elders
rukte men met geweld af een houten
kruis, tegen den muur voor een gods
dienstig gebouw geplaatst.
Briand heeft als rapporteur formeel
verklaard, dat de godsdienstige zinne
beelden geëerbiedigd zouden worden.
Hij zelf heeft niet geaarzeld, te ver
klaren, dat dergelijke daden onwettig
zijn. En daartegen wordt geprotesteerd
niet alleen door de geloovigen, maar
door alle vrienden der kunst.
FEUILLETON.
Door het kruis tot heil.
3)
Zoo leefde zij dan ook geheel slil en terug
getrokken, buiten het dagelljksch bezoek der
kerk en van het kerkhof, het huis niet ver
latend, dan slechts om zieken te bezoeken cn
noodlijdenden hare gaven en troost te brengen,
naar liet voorbeeld harcr heilige patroncsse.
Maar Qod. die deze ziel geheel voor zich
verkoos, had haar nieuwe beproevingen
voorbehouden.
't Was in een ruwen slorniaclitigen April
nacht, dat plotseling in het stadje een brand
alarm ontstond. Nog voor de brandweer ter
plaatse was, brandde het huis der weduwe
aan alle hoeken en zijden cn slechts met
groote moeite gelukte het de vrouw en hare
dienstbode, die beiden in den eersten slaap
te middernacht waren gelegen, toen het huis
reeds lang in helle vlammen stond, zlclt uit de
brandende bovenverdieping te redden. De
knechts, die in een ander gedeelte van het
huis sliepen, redden eveneens slechts inel
moeite hun leven. Aan hlusschcn was bij
den hevlgcn storm in dezen nacht in het
geheel niet te denken; het huis brandde lot
den grond al niet alles, wat het inhield, en
wegens den schrik bij het plotseling ontwaken
midden In een vuurzee had de vrouw ook
geen gedachten meer aan geld cn papieren
van waarde, nu het gold het leven uit
onmiddellijk doodsgevaar te redden.
De afgevaardigde Lassies interpel
leerde over de noodzakelijkheid, de
scheidingswet te wijzigen en over de
heschuldiging.tegcn de Fransche Katho
lieken ingebracht, agenten van den
vreemde te zijn.
De voorzitter van den ministerraad
is zoo ver gegaan, dat hij de Katholieken
beschuldigde onderworpen te zijn aan
vreemde invloeden. Dat zijn argumen
ten uit volksvergaderingen. Wij kunnen
deze beschuldiging niet aannemen. Het
is niet meer de oorlog aan liet clerica-
lisme, maar de oorlog aan den gods
dienst. Minister Viviani heeft op dit
punt beslist de gedachte der regeering
doen kennen, men kan Item slechts
dank zeggen voor zijn openhartigheid.
Hij heeft de vermetelheid, wellicht de
onvoorzichtigheid gehad, te decreteeren,
dat de hemel geheel gesloten en dat
het aardsch paradijs open is. (Men
lacht.) Het paradijs zal een entinenten
concierge hebben in den persoon van
den minister-president. (Nieuw gelach.)
Van af heden stormt de menigte
armen en ellendigen ongetwijfeld naar
dat paradijs, waar ze wellicht een
beetje de gazons onder den voet loopen.
(Toejuichingen cn gelach ter rechter
zijde.) In dit paradijs is een boom van
wetenschap, maar men zi] op zijn hoede,
de vruchten niet aan ie raken. „Neemt,
eet", zeggen de socialisten Guesde en
Jaurës tot de armen, maar de radicalen
waken. Weldra zullen de armen de
engelen zien komen, die heden gen
darmen heeten. (Nieuw gelach.) De
vruchten van den boom van wetenschap
zijn de porte-monnaie's, de renten.de
eigendommen. Gelooft gij de Katho
lieken te vangen tusschen hun geweten
van Katholieken en hun geweten van
Fransehen
Met verontwaardiging sprekend over
den vreemden invloed, waaronder de
Katholieken zouden staan, zeide Lassies,
dat de vreemde drukking op de regee-
ringsplanken zit. Hij herinnerde eraan,
dat ecu ministerie van Buitenlandsche
Zaken gevallen is, zonder dat men ooit
geweten heeft van welke grens het
„gebaar" van waar het woord daartoe
kwam. „Verwerp," riep hij uit, „dus
die oude beleediging tegenover de
KatholiekenWij zouden, indien het
noodig was, onder dezelfde vlag staan,
De Kerk valt de Republiek niet aan
ging Lassies voort. Leo XIII heeft de
Republiek den Katholieken aanbevolen.
De bekende Amerikaansche bisschop,
Toen de morgen door de nevelen brak, stond
de weduwe voor den puinhoop van het statige
huis, hetwelk zij in ongestoord geluk met
haar man en kinderen had bewoond. Alles
was nu verloren familie, woning, vermo
gen - slechts hel geloof en de overgeving
aan den heiligen wil Gods bleef in haar
harl nog over.
Tot cenig geluk had haar man nog in het
laatste jaa, voor zijnen dood uit medelijden
met een arme weduwe, die lot haar getrouwden
zoon naar Amerika vertrekken wilde cu het
noodige reisgeld ontbrak, hare armzalige,
kleine hut afgekocht cn deze weder behoor
lijk laten herstellen, ofschoon hij destijds
niet wist, waartoe hij haar gebruiken zon
Nii zou dit schamele kleine huisje aan liet
uiterste einde der stad tot woning strekken
voor haar, die in een enkelen nacht van
vermogen en verblijf door een ontzettend
onheil was beroofd geworden.
De lente had voor den zomer plaats gemaakt,
en de arme vrouw bewoonde nu reeds in de
derde maand de kleine luit buiten de slad
cn leidde daar een stil, arbeidzaam leven.
Door het gansche verlies van haar vermogen
bij den brand, was zij in de noodzakelijk
heid gebracht, door hare handenarbeid voor
zich het dagclijksclic onderhoud te verdienen.
Welgestelde bloedverwanten, die haar
ondersteunen konden, bail zij niet; haar
ouders waren reeds spoedig na het huwelijk
hunnen ccnigc dochter gestorven en een
oom van haar was deslijds naar Californië
vertrokken, om daar in de nieuwe wereld
Mgr. Ireland, zei van die encycliek van
Paus Leo XIII: „Leo XIII heeft de
Republiek gecanoniseerd." De Kerk
heeft gedaan, wat ze voor geen regee
ring gedaan heeftLeo XIII heeft het
katholieke geweten de verplichting
opgelegd, republikeinsch te worden.
Tot degenen, die de bcgrooting voor
den eeredienst wilden afschaffen,
zei Delcassé, dat dit ondankbaar zou
zijn jegens den Paus, die zich gunstig
voor de Republiek verklaard had.
Lassies eindigde met de woorden
„Ik ben getrouw gebleven aan het
christelijk geloof, dat mij geleerd heeft,
dat er twee edele gevoelens zijn onder
onsde eerbied jegens God en de
vereering van het vaderland!"
Maandag werd in de Fransche Kamer
de discussie hervat over de interpel
laties betreffende de scheidingswet.
De katholieke afgevaardigde Piou, de
wakkere ijveraar voor de Fransche
K. S. A„ nam minister Briand, die
zich zoo vredelievend voordoet, ge
ducht onder handen.
Wij hebben u liooren verklaren,
mijnheer de minister, zeide hij o. a„
dat gij en uwe vrienden, u ten doel
hebben gesteld de gemeenschap der
geloovigen aan de macht van Rome
ie onttrekken. En toen spraakt gij als
vrijdenkers en godloochenaars.
En als zoodanig wilt gij u mengen
in hot bestuur der Kerk; niet alleen
in het bestuur der stoffelijke goederen,
dat laat ik daar, maar gij wilt zelfs
meester zijn bij het besturen der zielen,
doch het is niet aan u, dat de Meester
heeft gezegdweidt mijne lammeren,
weidt mijne schapen.
Zoo werd dc huichelaar Briand ont
maskerd. Terecht mocht ook de Univers
opmerken, dat de minister van eere
dienst met zijn fluwcelen tong veel
gevaarlijker is dan een open vijand.
Het slot van het debat over de
scheidingswet was, dat een motie werd
aangenomen luidende„De Kamer,
goedkeurende de verklaring der regee
ring, vertrouwende op haar flinkheid
om de volkomen toepassing van de
scheidingswet te verzekeren, en elke
toevoeging daaraan verwerpende, gaat
over tot de orde van den dag."
Het eerste gedeelte der motie werd
aangenomen met 405 tegen 113 stem
men. Het twee gedeelte met 410 tegen
160 stemmen. En de geheele motie
met 416 tegen 163 stemmen.
zijn geluk te beproeven. Of hij het cr gevonden
had, wist zij niet; hij had nooit geschreven
en zij dacht nu ook evenmin daaraan, zijn
verblijfplaats op te sporen eu hem om onder
steuning te verzoeken. Zij had toch hare
twee handen en kon arbeiden, en dus behoefde
zij, God lof, niemand lastig te vallen, zoo
lang zij gezond mocht blijven; en werd zij
ziek, dan zou de goede God haar wel bijstaan
haar vertrouwen op Mem wankelde geen
oogenblik.
Ja, liet verlies van haar huis en vermogen
had de brave Vi uuw bijna als een kleinigheid
toegeschenen, geen tranen cn geen zuchten
waard, na het verlies van man en kinderen,
liet verlies van deze had haar in 't hart
getroffen, geenc helrof slechts lichaam cn
kleed. Wanneer zij iets betreurde, dan was
het slechts niet meer naar hartelust den armen
te kunnen geven, want zij was nu zelf arm
en verdiende ter nauwernuod haar dagelljksch
Dikwijls, wanneer zij in hare kleine woning
zoo stil en eenzaam aan den arbeid zal,
verwijlden hare gedachten bij haar vorig geluk,
hij dat vreedzaam, zcgcnvolle leven, dat zij
met man en kinderen sleet, en hcete tranen
vielen dan wel op hare handen en haar
arbeid, die zij voor andere mcnschen ver
vaardigde.
„Ach," verzuchtte zij dan wel, „ik wil toch
niet klagen, lieve God, cn Gij zult mij deze
tranen vergeven I Maar zie, het is mij toch
zoo hard, dat ik nu voor niemand meer
leven mag dan voor mij alleen cn voor
niemand te zorgen heb, dan voor mijn eigen
behoefte. De heilige Elisabeth heelt toch nog
twee oude vrouwen gehad, die zij dienen
kon cn hare liefde bewijzen, ik heb niemand
Met zulke en dergelijke gedachten had zij
op zekeren avond zich weder ter ruste
begeven cn viel eerst laat in een sluimer.
Het was de nacht voor den feestdag van
den heiligen Vinccntius van l'aulo, en haar
overviel een geheel zeldzame droom.
Zij droomde, dat zij van het kerkhof kwam,
waar zij, als gewoonlijk op icdcrcn dag bij
de zeven grafheuvelen van hare dierbare
overledenen weder geweend en gebeden
had en haar leed en verlatenheid aan God
had aanbevolen. Toen ontmoette zij op den
terugweg een oude man met een eerbied
waardig voorkomen. Hij droeg een priester
gewaad, cn daarover een langen, witten
mantel, waarin hij met zorgvolle liefde
gewikkeld hield twee geheel kleine kinderen,
die zacht schenen te schreien, en op wie
hij met hartelijk medelijden nedcrbliktc.
Vol verbazing en tevens met een gevoel
van diepen eerbied zag de weduwe hem
nader komen, - toen bleef bij plotseling
voor haar slaan, zag haar vriendelijk aan en
vroeg met vaderlijke goedheid: „Wilt ge mij
deze twee kleinen afnemen? Zij hebben
vader noch moeder op aarde en ik weet
niet, waar ik met hen blijven moet."
Dc weduwe zag op de wccncndc kindertjes
cn een onbeschrijfelijk medelijden vervulde
hare ziel. Zij strekte hun hare arincn toe en
dc eerbiedwaardige man wikkelde zijn mantel
af en legde de kleinen in haar geopende
„Doe 't om Gods wil I" zeide hij liefderijk,
„en ik beloof daarvoor den hemel I Wie een
dergelijk kiid in Gods naam opneemt, die
neemt God zelf op!"
Nu ontwaakte zij. maar dc laatste woorden
van den droom klonken nog in hare ooren
en in haar hart, en met een zeldzaam innerlijke
ontroering verliet zij hare legerstede.
De zonderlinge droom liet haar echter
geen rust. Onder de heilige Mis, die zij lede
ren morgen bijwoonde, zweefde het beeld
van den heiligen Vinccntius van Paulo voort
durend voor hare geest.
En terwijl zij anders na de godsdienstoefe
ning in haar stille kleine woning aan haar
dagelijkschcn arbeid ging, werd zij heden als
met een onweerstaanbaar geweld naar het
kerkhof getrokken, tot de graven harer dier
bare afgestorvenen. Daar verbleef zij een
geruimen tijd in gebed en tranen, ach, de
diepe wonde bloedde toch nog altijd voort,
en voor dc immer nieuwe smart der weduwe
was er geen andere balsem, dan immer
opnieuw een opdracht aan God cn Zijn on-
doorgrondclijken maar altijd heiligen wil I
Toen zij eindelijk met beschreide oogen den
terugweg betrad, ontmoette haar in een der
arme buurten van het stadje een haar wel
bekende dagloonersvrouw, die een pak in
den arm scheen te dragen cn er zeer bekom
merd uitzag.
„Waar gaat gij heen?" vroeg dc weduwe
