Katholiek Nieuws= en Advertentieblad No. 21. Zaterdag 22 "Augustus 1908. Twee en twintigste Jaargang. OE EEMiODE voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland, Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist. Verschijnt eiken ZATERDAG. Franco per postf 0.40 Afzonderlijke nummersf 0.05 Bureau: Langegracht 13, Amersfoort. Uitgave van de Vereeniging De Eembode. Prijs der Advertentiën Van 1 tot 6 regelsf 0.30 Voor iedercn regel meerf 0.05 Corrcspwtdcnliën en Advertentie» moeten uiterlijk Vrljdag- Dit nummer bestaat uit twee bladen. EERSTE BLAD. Een moeilijk vraagstuk. L Het blijkt steeds meer en meer, dat werkloosheid een der moeilijkste vraag stukken is, die zich in liet maatschap pelijke leven ter oplossing op den voorgrond stellen. Bij alles, wat reeds werd beproefd en aangewend tegen deze sociale kwaal, wordt ze veeleer erger dan beter. De nfficiecle rapporten over den stand der arbeidersmarkt, nog wel ge durende de gunstigste maanden dezes jaars, zijn inderdaad ontmoedigend. Ook de vooruitzichten zijn alles be halve gunstig. En naar het middel tot oplossing van deze maatschappelijke moeilijk heid wordt nog steeds tevergeefs gezocht. Wel komen van meerdere zijden adviezen, waarin middelen tot leniging van de ellende door werkloosheid ge sticht, worden aangewezen, en worden sommigen dezer ook toegepastmaar uit vele dier adviezen blijkt inaar al te zeer hoe oppervlakkig deze zaak soms beschouwd, hoe weinig deze begrepen wordt. Een ontmoedigend verschijnsel is hierbij, dat juist in arbeidskringen, die het meest gerucht maken, de zijde van het vraagstuk het minst wordt be schouwd, welke het nauwlcttcndst moet bekeken worden, n.l. de oorza ken naspeuren der werkloosheid. Doch te verklaren is het eenigszins, als men bedenkt, hoe dat deel der ar beiders, wat hier bedoeld wordt, in deze quaestic wordt voorgelicht. Men neme o.a. eens kennis van het geen hun partijblad, het sociaal-demo cratische orgaan de „Stem des Volks", dezer dagen omtrent de bestrijding van werkloosheid verkondigde. De Eemlander van 3 Augustus 1.1. bevatte daaromtrent het volgende: De „Stem des Volks" de werkloos heid hier ter stede besprekend, geeft als middelen ter leniging van de daaruit voortkomende ellende het vol gend lijstje van werken op, die h.i. moeten gebeuren. Ie het stichten van een gemeentelijk zwembad2e het afbreken van afgekeurde krotten; 3e het bouwen van doelmatige arbeiders woningen; 4e het aanleggen van we gen; 5e het bespoedigen van de uil voering der beraamde bouwwerken, Hoogere Burgerschool, enz. enz.6e uitvoering der werkloozenverzekering. „Verder schrijft het blad„De ge meente heeft dus een massa goed werk te verrichten, dat tevens een blijvende waarde bezit. „Door de vakvereenigingen kan ge ijverd worden voor een buitengewone verkorting van den arbeidsdag tot hoogstens 8 uur b.v. Het werk, dat er is kan dan over een zoo groot moge lijk aantal personen verdeeld worden. „Den werkloozen, die niet geholpen kunnen worden door bovenstaande maatregelen, een uitkcering te ver strekken, zooals verleden winter reeds geschiedde. „Ook zou de mogelijkheid van „emi gratie" overwogen kunnen worden door het bestaande comité.'' Dus de gemeente moet er voor ge spannen otn de werkloosheid met ge weld voor een korten tijd plaatselijk slechts ten deele te onderdrukken. «Msof de gemeente-schatkist onuit puttelijk is, zoo moet daarover maar beschikt. En dat terwijl de burgerij reeds door gemeente-belastingen schier on dragelijk wordt gedrukt. In alle standen heerscht een malaise en voorzeker wel het gevoeligst in den middenstand, die juist het meest moet bijdragen oin do gemeente-financiën zooveel mogelijk nog op peil te houden. Wat dus hier door het sociaal-de mocratisch blad de „Stem des Volks" wordt voorgesteld is eenvoudig een methode van socialisten, om volgelin gen met groote woorden te misleiden, teneinde toch te kunnen poseeren als de ware verdedigers der belangen van den werkman. Het lijstje met werken zoo maar ter uitvoering aan de gemeente voorge legd getuigt dan ook een keer te meer van een sociaal-democratische opvatting, zooals men van die zijde gewoon is. En toch staan sociaal-democratische volksmenners gereed, dit wachtwoord van de „Stem des Volks" bij partij- genooten er in te dringen, en maar voor te houden dat uitkomst voor de werkloosheid op de eerste plaats moet gezocht bij de gemeente-kas. Met aan de genoemde eischen toe te geven nu eens veronderstelt, dat zoo iets gedaan werd zou de gemeente zich financieel in een wan- hopigen toestand brengen, en toch zou dc werkloosheid hier ter stede er slechts tijdelijk en ten deele door verminderd worden. De afgeloopen winter strekkc voor de laatste bewering tot bewijs. Geen enkele winter is ons bekend, waarin zooveel werken als toen wer den uitgevoerd: n.l. het St. Pieters- cn Bloklandsgasthuis; een kerk met pastorie, zusterschool met gestichteen Industrie- en huishoudschooleen frö belschool enz., en niettegenstaande dc uitvoering dezer groote bouwwerken, werd geroepen over een werkloosheid als hier nimmer was voorgekomen. Wanneer men deze feiten uit het oog verliest, dan komt men met adviezen als de „Stem des Volks" voor den dag. Werkloozen steun verlcenen zooveel als maar eenigszins mogelijk is, moet beschouwd als een gebiedende plicht. Maar het middel tot bestrijding van werkloosheid zal door dieper studie, door ernstiger overwegen moeten ge vonden worden dan door het sociaal- dcmocratisme wordt beoefend. Lang zal men echter moeten wach ten als van die zijde het middel ter oplossing komen moet. BUITENLAND. Uit Rome wordt gemeld, dat Z. Em. Kardinaal Lorenzelli daar ernstig ziek ligt tengevolge van de beet van een schorpioen-vlieg. De doktoren verkla ren, dat de beet eene bloedvergiftiging heeft veroorzaakt, doch zij hopen den Kardinaal te redden. Op Sint Laurentius ontving don Lo renzo Perosi van den H. Vader ten ge schenke een prachtige gouden vulpen, op welker bovenstuk een allegorische voorstelling gedreven is, benevens een eigenhandig schrijven, waarin Z. H. den gevierden componist geluk wenscht en dankt voor de nieuwe Cantate, hem kortelings opgedragen. Van de leerlin gen zijner „Schola Cantorem" kreeg Perosi bij deze gelegenheid een mooi kasuifel en een geschilderd portret van Wagner, voor wien de maëstro een bijzondere vereering koestert. Het bureau van de vereeniging der Katholieke Italiaansche jeugd heeft eene circulaire uitgegeven met liet pro gramma der jubilé-feesten in Septem ber te houden. Tegelijkertijd met het priesterjubilé van Pius X. zal de ver eeniging haar veertigjarig bestaan her denken. Den 17den September zal kardinaal de Laï, oud-lid van den Oppersten Raad der vereeniging, de H. Mis op dragen aan het altaar van Petrus Stoel. Daarna zullen de leden zich in optocht naar het Vaticaan begeven, om door den Paus in audiëntie te worden ont vangen. In den loop van deze audiën tie zal aan den H. Vader de gouden kelk niet toebehooren voor de viering der jubileums-Mis worden aangeboden. Den volgenden dag zullen de jeug dige leden de jubileums-Mis bijwo nen waarna liet nationale congres zal worden geopend, dat tot 20 September zal duren. belgië. Een opzienbarend schandaal heeft zich te Schaerbeek, de voorstad van Brussel, voorgedaan. Onverwacht wer den daar in 't laatst der vorige week gearresteerd de wethouder, waarne mend burgemeester. Van de Putte, en twee gemeente-ingenieurs, Houssa en Wellens, wegens verdenking van mis bruik van vertrouwen. Het H. v. A. meldt o.a. daarover het volgende: Na den hee'.en Donderdag bergen van documenten in het kabinet van den schepene doorzocht te hebben en in zijne woning en in de woning van den heer Lejeune, aannemer van open bare werken, eene menigte boeken en papieren in beslag genomen te hebben, zette de heer Hayoit het onderzoek in zijn eigen kabinet voort en deed hij al de verdachten en getuigen strenge verhooren ondergaan. Na lang en hardnekkig geloochend te hebben, bekende de aannemer ein delijk, dat hij belangrijke sommen aan de drie anderen betaald had. De som men aangeduid in zijne boeken, .aan personen, die slechts met hunne naam letters waren ingeschreven, waren hun inderdaad toegekend. De schepene en de twee ingenieurs bleven niettemin loochenen, tot einde lijk Hayiot zegde: De aannemer heelt alles bekend. Toen scheen Van de Putte te zullen bezwijken. Toch bleef hij loochenen. Doch nu deed de rechter den aan nemer binnen komen. En de twee heeren, die daags te voren nog samen champagne dronken, zegt de XXe Siè cle, stonden daar nu als gereed voor een tweegevecht op leven en dood. Lejeune hield zijn bekentenissen staande. Van de Putte boog liet hoofd en loo chende niet meer. Daarna werd door den heer Hayoit de Termicourt een mandaat van aan houding getcekend. De dienstdoende burgemeester van Schaerbeek, een der grootste gemeen ten van België, werd door dc gendnr- men weggeleid en met de twee inge nieurs in de gevangenis van St. Gilles binnengebracht. Het vermoeden bestaat, dat er meer personen in hechtenis zullen genomen worden. engeland. Een viertal kiesrcclitdamcs, die op liet strand te Blackpool dc menigte, bestaande uit meer dan duizend per sonen wilde toespreken, zijn slecht te pas gekomen. De badgasten waren daar niet op gesteld en eeni- FEUILLETON. GODS WEDEN IIIN OIDHDERDNDEEIH. 2) Bcrneck heklom dc steile helling van den heuvel en ging in de schaduw van een over hangend rotsblok liggen, om een duljc te doen. Thomas, die het vee bijeen gedreven had, zette zich met vergenoegd gelaat aan den ketel, welke, voor hem gereed stond, terwijl Wcbcr een hooger standpunt koos, vanwaar hij de kudde, in een beschaduwden hollen weg saamgedrevcn, goed kon overzien. Geleund tegen ccn rots, keek hij peinzend voor zich. Zijn wapenmakker, nauwelijks twee jaar jonger dan hij, boezemde hem mede lijden in; heide waren uit dezelfde streek. In een vriendelijk dal aan den voet van het Zwartcwoud hadden hun wiegen gestaan, die van den een in hel grafelijk slot, van Beril eek, die van den ander in het eenvoudige huls van den werkman. In de tuinen van hel grafelijk slot had de jeugdige wees Jozet Wcbcr het tuinieren geleerd, en heel wal standjes opgeloopcn van den ouden Jacob, daar deze een strenge leermeester was. Even zwaar als de oude tuinman alles lilde, even blijde beschouwde Anna, zijn dochtertje, alles, zij bespaarde den blooden jongeling dan ook mcnigcii uitbrander. Voor Anna zou Jozef dan ook door 't vuur gegaan zijntoeli luoesi zij een deel slechts van zijn jongens hart voor liefnemen. Hel ander deel behoorde aan de Iwec zoons van den graal, vooral den jongste, Hans, aan wien de tuinmansjongen mei hart en ziel hing. Zoo'n wilde Hans! Geen paard was hem moedig genoeg, geen hek Ie hoog, geen sloot te breed! En wat kon hij goed vleien, als 'I gold, zijn wil door Ie zettenHoe goed was hij voor een ieder! Zijn mooiste speelgoed schonk hij aan arme, zieke kinderen. Het gehcctc dorp was blij, als in latere dagen graaf Hans in zijn nette kadetten-uniform zijn korte va- cantic in hel vaderlijk slot kwam door brengen. De tuinmansjongen Jozef Weber had zijn vaderland verlatenhij had zijn militairen dienst volbracht en daarna, in de hoop in 'I verre Zuidwesten van Afrika zijn geluk te vinden, dienst genomen bij dc grenstroepen. Wie beschrijft zijn verbazing, toen hij op zekeren dag onder de nieuw aangekomen troepen den jongen graaf Hans herkende - niet als ofücier, dat ware geen bijzonders geweest, doch in 'I gelid marcheerend als gewoon soldaat. Graaf Hans van Bcrneck gewoon soldaatHoe was dat mogelijk V Het was een korle, Ireurige geschiedenis. Dc dolle, wilde Hans was in verkeerd ge zclschap gekomen; drinken, wedden en spe len. leidden hem ten verdcrvc. Zijn superi euren vermaanden en waarschuwden hem zonder gevolg, tot ten slotte de dag kwam, welke Iiciii de zwaarste strai bracht - hij verloor zijn degen en zijn plaals. Wal een slag voor den liclitzinnigcn jon geling, die dc draagwijdte zijner handelin gen zich niet linil kunnen voorstellenZijn vader, dc oude graaf van Bcrneck, een trotsch edelman, wien de eer van zijn huis meer gold dan al 't andere, meende de schande, door Hans over zijn huis gebracht, nicl Ie zullen overleven. Hij weigerde den verneder den zoon Ie ontvangen, .zijn verzoek om ver giffenis in te willigen. Tevergeefs trachtte de gravin, een vrome, edele dame, tusschcn- beide te komen. „De eertooze wage het niet eer mijn drempel te overschrijden, vAAr hij den degen teruggekregen heeft", was het antwoord van zijn belcedigden vader. Zijn zoon voegde zich in zijn lot. Slechts in een oorlog kon hij zijn degen terug erlangende in Zuidwcst-Afrika uitge broken opstand bood hem daartoe de gele genheid. Als gewoon soldaat trad Hans in de gelederen der grenswachtersmet lust en nauwgezetheid vervulde hij den dienst, was een goed kameraad, maar stil en alge- Tegen Wcbcr alleen was hij openhartig. In 'I eerste oogenbiik was hem de ontmoe ting met iemand, die zijn jeugd en afkomst zoo goed kende, pijnlijk geweest, 't l.iefst ware hij voor alles onbekend gebleven en aan zich zelf overgelaten. De trouwe ge hechtheid van den voormatigen tuinmans jongen was hem echter te machtig gewor den. en als de jonge graaf 'I niet meer ver kroppen kon, legde hij zijn hart aan Wcbcr bloot, vooral In deze dagen, nu hij tot vee hoeder bevorderd was, terwijl hij er zoozeer naar verlangde zich duor heldendaden Ie „Wat doe ik hier in deze wildernis? Als veehoeder kan ik geen lauweren vergaren. Waarom zendt men mij niet naar de plaals, waar op leven en dood gestreden wordt In het gevecht moet het om den prijs mijns levens gaan, opdat ik voorgedragen wordt ter bevordering en mijn degen terug krijg. Strijden, de eerste zijn, die den vijand tege moet snelt, zAA heb ik het mij gedroomd en nu word ik tot nietsdoen veroordeeld. Men zegt reeds, dat de Hercro's onderwor pen zijn, de opstand geëindigd is. Dc vrede zal gesloten worden, zonder dat ik den vijand ook maar heb gezien waar blijft nu de gelegenheid om mij te onderscheiden? Och, om mij zelf geef ik er niet om. slechts ter wille van vader en moeder zou ik gaarne in eere hersteld worden." Webcr begreep volkomen dc bitterheid van den jongen graaf. Daar hij echter't land langer dan Iwec jaar kende, achtte hij de tco- kenen van een aanstaanden Hottcntoltcii- opstnnd niet gering. „Dc Herero's zijn weliswaar verslagen, maar nu staan de Nama's op", stelde hij zijn kameraad gerust. „Ik vertrouw dien ouden huichelaar, hun aanvoerder, Hendrik Wltboy zoover ik hem zie. Wees maar onbezorgd, mijnheer dc graaf! Men heeft u niet naar Joachimshurg gezonden, om uw dagen in ledigheid te slijtengelegenheid, om u te onderscheiden zal er gauw genoeg voor u aanbreken. Reeds vluchten de Boeren naar de hoofdplaats, 't Vee is iu zoo groote» ge tale saamgedrevcn, dal er nu geen diefstal len meer gepleegd worden, doch volslagen rooftochten. In de onmiddellijke nabijheid van onzen post heelt men verdachte sporen ontdekt, wat den onderofficier er toe gebracht heeft, ons tweeën tot bescherming der weide op Ie commandccrcn. In vredestijd is Thomas daartoe voldoende." Terwijl de korporaal tegen de rots leunde, ging hem dit alles door 'I hoofd. De zwoele hitte van den dag en de overal hccrschcndc stilte drukten hem de oogen toereeds ver warden zich zijn denkbeelden. Hij zag graal Hans in officiersuniform naast den graaf in de dorpskerk; ook Anna,dc tuimiiaiisdochlcr. die bloemen aanbracht ter versiering van 't altaar, bloemen, slccds meer bloemenO, hij had in zoo lang geen bloemen meer ge zien Daar rolde plotseling een steentje langs hem, nog een, dat zijn voet trof. Plotseling was hij wakker en keerde zich snel om: hij zag niets verdachts. Alles was doodstil als tevoren, doch Wcbers oplettendheid was gaande gemaakt. Voorzichtig keek hij naar alle zijden. Daar klonk plotseling een snijdende gil door dc lucht, een gil, zooals slechts een Hottentot, en dan nog enkel bij den hevig- sten schrik kan uitstoelen. Geen twijlel meer of dc gil kwam uit de richting, waar Bcr neck sliep. Bliksemsnel beklom Wcbcr den heuvel, waarachter zijn vriend een half uur geleden verdwenen was. Een zeldzame aan blik bood zich zijn oog aan. Van dc tegen over liggende rols zag hij een paar Hollen- tottcnhcciicii afhangen, die bliksemsnel naar

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1908 | | pagina 1