Katholiek Nieuws» en Advertentieblad No. 29. Zaterdag 17 October 1908. Twee en twintigste Jaargang. DE EEMBODE voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland, Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist. Verschijnt eiken ZATERDAG. f 0.40 t 0.05 Bureau: Langegracht 13, Amersfoort. Uitgave van de Vereeniging De Eembode. Van I tot 6 regelsI 0.30 Voor lederen regel meer I 0.05 nieten uiterlijk Vrijdag* vernulteii maken hunne gaven dienstbaar het uitvinden van moordtuigen, die .•en oorlog de meest groote ver woestingen kunnen te weeg brengen, en de uitvinders kunnen zeker zijn •oor vorstelijk beloond te worden. De volken huiveren reeds bij de ge dachte om met de nieuwste moordtuigen kennis te maken, en dit wordt even zeer door de vorsten en regeeringen begrepen. Toch ziet iedere mogendheid er tegen ip het bestaande te veranderen, terwijl de volken daaronder verzuchten. Zoo is de toestand geworden, maar hoelang zulk :n onnatuurlijke verhouding kan voort duren, is niet te bepalen. Als een volk moede wordt langer zulke zware lasten te dragen, en bij het vooruitzicht, dat ze nog drukkender zullen worden, het geduld verliest, dan zou het kunnen gebeuren, dat zijne regeering, nu zij door ont wapening, zooals het heet, het land aan de naburen zou overleveren, de ongeduldigen ten oorlog zal gaan voeren, In de hoop den onhoudbaren toestand daarmede te doen eindigen. Geen enkel volk echter zal dit begeerenmaar het gevoel der ellende van denondragelijken last door het militairisme veroorzaakt, kon zeer gemakkelijk ten slotte de aan leiding tot een oorlog worden. Die immer voortgezette militaire verster king is voorden Etiropecschcn vrede een der grootste gevaren van dezen tijd. Maar de diplomatie zou er wel naar streveii.dat de vrede bleet bewaard. Nog onlangs kwam een tweede Vredes congres te 's-Gravenhage bijeen we ken lang werd door vermaarde staat kundigen het ideaal van wereldvrede bekeken en besproken en na talrijke feestmaaltijden, met hartroerende toe spraken besloten. Was het ideaal, waar naar gestreefd werd nog niet bereikt, hel was toch nadei gekomen en de rest zou wel volgen. Hoe het zij, de vrede moest bewaard blijven, daarvoor zou Engclands Ko ning, die zich als diplomaat van den eersten rang deed kennen, wel zorgen. Toen de Marokko-quacstic tot staan was gebracht, was een sombere wolk, die den politickon''hemel dreigde te ver duisteren, voorloopig afgedreven, en kon Koning Eduard zijn plan rustig afwerken. Met alle Vorsten en Staats hoofden van Europa werd geconfereerd en werden nieuwe vriendschapsbanden aangelegdzelfs de steeds gespannen verhouding tegenover Rusland mankte plaats voor vriendschapsbetuigingen en overeenkomsten onderling, die den vrede voor een verre toekomst zouden waarborgen. Maar de hartelijkste vriendschap werd gesloten met Frankrijk, het land, dat zich in de laatste jaren deed ken merken door de schandelijkste daden tegenover Uod en de mcnschhcid, en men schroomde niet bij ecne Regeering, die openlijk den strijd tegen God-zelf heeft aangebonden, steun en medewer king te zoeken, om gezamenlijk ervoor te waken, dat vrede en gerechtigheid over de wereld zouden zegevieren. En ziedaar IDe politiek bulten God of tegen God is plots onderbroken door feiten, die angstig doen opzien ten hemel, en zich doen afvragen of de gramschap Gods eindelijk over het zondige Europa zal worden losgelaten. De Balkan-gebeurtenissen hebben een verrassing geboden, die de diplomatieke wereld in een geweldige beroering hebben gebracht. Bulgarije verklaarde zich onafhankelijk van Turkije en verhief zich tot een koninkrijk: keizer Frans Jozef strekte zijn souvcreinitcitsrecht uit over Bosnië en Herzcgowina en gaf het ontstelde Turkije' en de overige Europeeschc Staten er eenvoudig kennis vanen het eiland Kreta vervulde zijn lang gekoesterden wensch, scheurde zich af van Turkijü en sloot zich bij Griekenland aan. Waar is nu de diplomatie, die zeggen If an, waarop dit alles ultloopen zal V Kunnen zich ondanks het blijkbaar ernstig streven der diplomaten om den vrede te bewaren, niet weder geheel onvoorziene gebeurtenissen voordoen, die hun fraaiste berekeningen en ver wachtingen geheel den bodem inslaan 'i Zij echter, die dieper Ingaan in de din gen van onzen tijd, hebben zich bij het schouwen van hut diep godsdienstig en zedelijk verval der natiën reeds lang bekommerd afgevraagd, of de straffende hand Gods niet zeer spoedig op de volken zal neerkomen, en daarvoor beginnen zich thans reeds beangsti gende verschijnselen te vertonnen. Doch wat ook moge gebeuren, du ge- loovige Christeii weet, dat God alles ten beste leidt, en daarin is voor Item de eeltige en ware geruststcllinggelegcn. BUITENLAND. eNOEI.ANI). De gebeurtenis bij liet jongste Eucharistisch Congres te Londen heeft aanleiding gegeven tot het te berde brengen van grieven der Katholieken in het Engclsehe Lagerhuis. Maandag vroeg lord Talbot of de regeering van plan was, stappen te doen om aan de wettelijke bepalingen,die de Katholieken vergeleken mui andere godsdienstige lichamen in een ongunstige en gemin achte positie plaatsen, af te schaffen. En Mr. William Redmond,vroeg,ofnietvele jaren geleden een wetsontwerp in dezen geest door eeltige leden was ingediend en of, indien zulk een ontwerp wederom zou worden ingediend, de regeering haar steun zou willen geven. Minister Asqulth verzocht beide re denaars hunne wenseltcn te willen omschrijven; waarop Mr, William Redmond beloofde zulks te zullen doen en kondigde levens aan, dat hij In de zitting van 27 October verlol zou vragen, om een wetsontwerp in te dienen, teneinde deze grieven uit den weg te ruimen. Vijf der meest op den voorgrond tredende stemreehtvruuwen, zijn voor den rechter gedagvaard, ouder aan klacht, te hebben aangespoord tot op stootjes. Tot dezen stap is overgegaan naar aanleiding van een manifest der kiesrechlvrotiwen, waarin deze haar voornemen te kennen gaven, zich met geweld toegang te verschaffen tot het parlementsgebouw, voor welk plan zij den steun van hut volk inriepen. De kiesrechtvrouwen hebben Dins dag in de buurt van liet Lagerhuis weer schandelijk huisgehouden. Ook werkhuizen hielden betoogingen nabij het Lagerhuis. Na talrijke botsingen met werkloozen en steinrechlvrotiwen nam de politie een vijftig stemrecht- vrouwen en werkcloozen in hechtenis. Twintig personen werden gewond. BULGARIJE. De nieuwe koning van Bulgarije heeft Maandag zijn plechtigen intocht ge daan in de hoofdstad van zijn rijk. Over die gebeurtenis werd uit Sofia geseind De ontvangst van den koning te Sofia was te danken aan het initiatief van de gemeente en was niet het werk van de regeering. De gchuele stad was versierd met vlaggen en groen. Waar de stoet voorbijkwam stond het garnizoen langs den kant geschaard. Tegen drie uur deed de koning zijn intocht. Vódr de kazernes gekomen, werd hij ontvangen en verwelkomd door de generaals en de brigade- en rugiments-commandaiitcner werden salvo's gelost door de batterijen veld geschut. Voor den Triomfboog werd aan den koning rapport uitgebracht door den garnizoeiis-commandant en werd hem uoor den burgemeester het welkom toegeroepen. Later had een godsdienstige plechtigheid in de ka thedraal plaats. Men schat het aantal personen, die uit de voorsteden en van buiten naar Sofia waren gekomen, op ongeveer 50,000. DUITSCHLAND. De Duitsche gezant baron Marsehall heeft aan den grootvizier te Konstan- tinopel, volgens de daar verschijnende bladen, de volgende verklaring gedaan: „Ik heb namens Z. M. de opdracht gekregen met den grootsten nadruk tegen do onderstelling op te komen, dat de laatste gebeurtenissen op den Balkan berusten op eenc afspraak van Duitschlaud met Oostenrijk-Ilongarlje of ion anderen staat. Zij geschiedden, zonder de meening van Duitsehlaml In te winnen." De Nordd. Allg. Zeitung Is gemach tigd voor volkomen onwaar te verklaren de mededeeling, dal de voorgenomen inlijving van Bosnië reeds In Mei te Wccncn aan den Duitseheu Keizer is Franco per post Afzonderlijke nummers Dit nummer bestaat uit twee bladen. EERSTE BLAD. De vrede van onzen tijd. Eigenaardige tijden cnomslandighcden zijn ons beschoren. Vooral ten aanzien van den vrede. Schier bij elke gelegen heid werd door vorsten en regeeringen vrede gepredikt, en ondanks al die verzekeringen nam de onrust onder de volken gestadig toe. Geen keizerlijke of koninklijke daad werd verricht of het heette te dienen lol bevordering van den vrede. De diplomatie kende geen ander streven dan op nllemogelijke wljzetotbe- vcstigingvan den vrede werkzaam te zijn. Telkens poseerde hier of daar ook een minister-president als vredes-stichler. Vooral bij feestmaaltijden en anderszins werd men daarop onthaald, en dan werd na afloop van zoo n festiviteit naar alle oorden der wereld geseind, dat men gerust kon zijn, nu zulk een orakel over den vrede gesproken had. Het antjvoord op al die verzekeringen is geweest, dal de wedstrijd om de meest ideale Icgerinrichling te verkrij gen, steeds krachtiger werd voortgezet. De volken werden als slaven in den wapenrok gedrild, en gaan onder be lastingen gebukt; maar het strcclcudc bewustzijn werd bij hen opgewekt, dat ze den vrede daarmede hielpen grondvesten. Wel treurig, dat de vrede in onzen tijd moet bewaard worden, op een wijze, die tol heden onbekend was. Voorheen wapenden de volken zich om oorlog Ie voeren, tegenwoordig om den vrede Ie bewaren. Wanneer eertijds een land zich strijdvaardig maakte, geschiedde dit mei hel bepaalde doel om ten strijde te trekken, doch in onze dagen hand haaft men den vrede met alle oorlogs middelen, eft zijn de landen letterlijk in legerkampen herschapen. Groote FEUILLETON. Verbannen en hereend. 2) Toen liet vuren ophield, vernam men liet Jammeren (Ier gewonde mannen, vrouwen en kinderen, hier en daar vermengd mol liet rochelen der stervenden. Ook Josnphnt bevond zich onder de gewonden. Hij zag. dat de niet gewonden hun klccrcn uittrokken, urn de op de sneeuw liggende» er mede te dekken; an deren scheurden hun linnen, om hel hlocd Ie stelpen. De gewonde geloofshelden namen slechts met tegenzin de hulp hunner broeders aan; zij riepen de soldaten toe: „Doodt ons zooals onze broeders naast ons. WIJ gaan niet naar huis. Hier is ons Godshuis, onze heilige grond; hier is ons .bloed, moge ook hier ons graf zijn!" De bevolking bleef den gchcclcii nacht op 't kerkhof, terwijl intiisschen de helmannen in de naburige huizen onderdak zochten en de soldaten, die om het kerkhof lagen, hun wachtvuren hadden aangestoken. Den vol gende morgen overzag Kotow hel slagveld. De (Icllillccrdcn baden knielend en zongen de dag-getijden der Allerheiligste Mnngd.de hulp der Christenen. Het volk verzette zich tegen het hevel van den Ralschelnik, om de door het bloed rood gekleurde aarde met zand te bedekken. Men nam de dierbare bloeddruppels van de sneeuw op en liet alles In ten nieuw gegraven grnt zinken, en zong er hij: „Heilige God bewaar ons heilig geloof en verneder de vijanden der II. Kerk." Nu begon een toonecl zoonis de hel slechts uitdeuken kan. De soldaten ontvingen liet bevel hen met dun knoei en de kolven der gewe ren van de kerk te verjagen. De Gelinieerden knielden en de soldntcuwoedo joeg over hen heen, terwijl zij onder woesl geschreeuw hel bnrbnnrschc hevel, een Nero of Dioclcliaan waardig uitvoerden. Een getoovig officier ver- lelde later in vertrouwen, dat hij gesidderd had van ontzetting en de oogen had gesloten. Gaar ne had hij zich op de soldaten en aanvoerders geworpen en hen vernietigd, zoo hclsch had hem dat oogcahlik van moorden toegeschenen. Die officier wilde geen deel hchhcn aan het bloed van ouschuldlgen en meldde zich ziek. Nadat de UlCIISCheit van 't kerkhof gcslccpl waren, werden zij, vrouwen nocli kinderen uitgezonderd, met roeden gegeescld. De jon gere mannen liet Kotow boeien eu in de ge vangenis werpen; vrouwen en kinderen wer den naar huis gejaagd. Op de besliste weigering het orthodoxe geloof aan te nemen, kregen de bewoners van Drclow twee maanden In kwartiering eu moesten 17(10 roebels contri butie betalen. Zoo trok het lijden zijn volks, zooals het zielt bijna overal had afgespeeld voorjosaphats blikken voorbij, liet gricveudste was wel, dat de door de regeering eigenmachtig be noemde „bisschop" van Chclm, Marcclus l'opiel, alsmede verscheidene andere geeste lijken, huurlingen bleken te zijn. De regeering had in 1875 de laalstc diocesen der geünieerde Katholieken van den ürickschcu ritus voor opgeheven verklaard eu do kathedraal van Chclm en levens alle andere kerken in ortho doxe bedehuizen veranderd. De Gcüniccrdcn werden lil 'I vervolg eenvoudig tot orthodoxen verklaard en als zoodanig in den burgerlijken stand ingeschreven. Josapli.il had zoowel op 't kerkhui als later hij het slaan met den knoet ernstige wonden opgcloopcn; zijn onderhoorigen en bloedver en vermogen. Bij geheime samenkomst werden deze feilen tot nlgcmccno opwekking en ver sterking en de dertien gevallen martelaren herdacht. De gohcele streek werd door het voorbeeld der bewoners van Drelow lot nieuwen geloofsijver aangespoord en lot volharden hij de vervolgingen, welke in wreedheid voor die van Nero niet onderde den. Dertien slachtoffers waren gevallen; een hunner. Johannes Luciiik stierf eerst na een lang eu smartelijk ziekbed; een kozak had Item een slag over den schedel toege bracht, terwijl een Infanterist hem de horst zwaar verwond had met kolfslagen. Twaalf jaar later in 1887 was toon de beurt aan Josaphal Antonliik eu andere invloedrijke Gelinieerden gekomen, die verdacht werden in 't geheim den katholieken godsdienst te zijn toegedaan en anderen daarin versterkten. Aiitimiuk was drie jaar tevoren in '1 huwelijk tclnren'. Met huwelijk was gesloten in Krakatt, daar door de rcgccring de geestelijke inze geningen van voormalige Gelinieerden der gecstelijheid, ouder slralte van verhnniug en sluiting der desbetreffende kerk verboden was. Antonliik werd met nog meer anderen voor 't gerucht gedaagd en op hun besliste wei gering, den staatsgodsdienst aan Ie nemen in den kerker geworpen. Kort daarop vertrok liet cimlcloDzc vermoeiende transport naar liet zich langs den Oeral uitstrekkende woeste gouver nement Orenburg. Verscheiden lotgcnootcn stierven onderweg; zij werden door hun mede-lijdenden, die de hulp van den Pope weigerden, liefdevol begraven. Antouluk» vrouw eu zijn belde kleine kinderen, een Jon gentje en een meisje werden gedwongen thuis te blijven, levens alle verwanten der gezin nen, die lil 0,'illcli.' getrouwd waren. De rc gccring van den C/nar verklaarde hun echt verbintenis van nul eu gceucr waarde. Een smartelijke trek vloog over 'l gelaat van Antoniuk als hij dacht aan zijn gclictdcii in zijn geboorteland, die, nadat htm bezittin gen waren verbeurd verklaard bij een nahti- rlgcil grondbezitter onderkomen en werk ge vonden hadden. Hoe zullen zij op den blij den dag valt lieden met tranen bevochte oogen aan hem denken en den Almnehtigc smccken om verkorting van den tijd der be proeving I En dan de verbanning In deze treuri ge streek, honderden mijlen van de naaste katholieke kerk verwijderd! Wel waren hun kerken aangewezen in de dorpen, doch dat waren schismatieke kerken. De siamlvastigen in 'l geloot wilden zich in weerwil van de overredingskracht der Popen, die hun den terrugkcur naar hun ge boorteplaats en gouden bergen beloofden, niet laten bekccren. Hoe zouden deze men- schcn een godsdienst hebben kunnen aan nemen, welks uiterlijk hun reeds zooveel af keer Inboezemde. Zeil» de Popen namen de heiliging van Zon- en feestdagen niet In acht, doelt zouden de boeren naar 't veld om te oogsten of ander werk te verrichten; zieken werden de Sacramenten niet toegediend zon der betalingzij leidden een weelderig leven, hadden twist onder elkaar en konden nauwe lijks de vraag beantwoorden hoeveel goden er waren. Het volk leefde eveneens in on wetendheid en zondig bijgeloof, wist heel weinig van veldarbeid en was dikwijls zeil schuld aan den bijna jnnrlljksclieu Imagers- nood. De van Petersburg ingekomen levens middelen werden verbrast en de hongersnood begon opnieuw. Men onthield de Gelinieerden de paar ko peken daggeld, de heainten lieten hel een voudig na. 's Zomers werden de arme be lijders gedwongen hullen of In stallen te overnachten, en 's winters wees men Imn een koud verblijf aim, gaf hun onvoldoende brand stof, en de oiigeliikklgen luidden veel te lij den van de strenge koude. Des nachts lagen zij mei Imn klccrcn aan op den grond. Wordt vervolgd.)

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1908 | | pagina 1