Katholiek Nieuws» en Advertentieblad No. 5. Zaterdag 2 Mei 1908. Twee en twintigste Jaargang. DE EEMBODE voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland, Laren Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist. Verschijnt eiken ZATERDAG. Franco per post0.40 Afzonderlijke nummersf 0.05 Bureau: Langegracht 13, Amersfoort. Uitgave van de Vereeniging De Eembode. PrD» der Advertenliün Van 1 tot 6 regelst 0.30 Voor iederen regel meerf 0.05 CorrespondentiSn en Adverlentil'n moeten uiterlijk Vrijdag avond voor 4 uur aan het bureau bezorgd zijn. Dit nummer bestaat uit twee bladen. EERSTE BLAD. Een ernstig politiek vraagstuk. Als het nog noodig ware een be wijs tc leveren, dat geestdrift voor het kiesrechtvraagstnk onder de Ka tholieken verre te zoeken is, dan is het nu toch zeker geschied. En dat het streven van enkele katho lieke bladen om ook het volk achter de kiezers gelukkig te maken meteen stembiljet, bij bet sociaal-democratische orgaan „Het Volk" het meest instem ming gevonden heeft, zal moeilijk be twist kunnen worden. Met een schier ouverklaarbaren ijver werd en wordt in die katholieke bladen steeds voorgehouden, dat een zeer ruime uitbreiding van het kies recht toch komen moet. Zelfs ontsnapte soms in een onbe- wacht oogenblik de verklaring niet eens bang te zijn voor algemeen kiesrecht. Wat op den bodem des harten ligt, welt immers gaarne naar boven. Maar waarom ook niet? Wanneer men aandringt op een finale oplossing van liet kiesrecht-vraagstuk, zooals men soms lioorcn moet, dan locli komt men van zelf lot den eisch door socialisten gesteld. Immers algemeen stemrecht brengt eerst een finale oplossing. Dan kan men niet meer voor- of achteruit. Dan heeft men zich/rmm/vastgewerkt. Nogmaals zij hier in herinnering gebracht, dat de Algemeenc Bond van R. K. Kiesvercenigingen in Nederland in zijne vergadering van Mei 1908, ter bevrediging van sommiger brandende begeerte, bet Bestuur meende te moe ten machtigen een commissie te be noemen ter bestudeering van liet kies recht-vraagstuk en de uitkomst-ervan in een rapport vast te leggen en dat bij het Bestuur in te dienen. Eu dat na een ernstige studie van langer dan een jaar het met de meeste zorg en uitvoerigheid saamgesteld rap port verscheen, en het daarmee tevens konde deed, dat de commissie in zake het kiesrecht-vraagstuk hopeloos ver deeld stond. Dit feit dient nogmaals voorop ge constateerd. Het Bestuur van den Bond stond echter hiermede voor een moeilijk geval. Maar het schafte raad. Hel wist niet beter te doen dan een vijftien-tal vragen in verband met het kiesrecht-vraagstuk aan de bij den Bond aangesloten kiesvercenigingen ter beantwoording voor te leggen. En wat moet men nu beleven? Dat de beantwoording dier vragen door vele kicsverecnigingen geschiedde inet een luchthartigheid, die onbegrij pelijk voorkomt. De ware belangstelling in deze zaak bleek zóó gering, dat van de honder derden leden, die menige kiesvereni ging telt, een zóó luttel getal ter bij eengeroepen vergadering opkwam, dat meermalen de vraag geopperd werd, de behandeling van de vragen lijst maar uit te stellen tot een nadere bijeenkomst in de hoop, dat dan meer- belangstelling zou getoond worden. Zoo ging het met kleine en groote kiesvercenigingen schier overal. En in zulke vergaderingen werden dan in een paar uren tijds of nog korter een vijftien-tal vragen met ja of neen beantwoord alsof het enkel om zich tc amusccrcn ging. Over de vraag bijv.. om slechts één vraag tc noemen, omtrent even redige vertegenwoordiging, welk stelsel reeds zoo lang door bevoegde man nen in studie is genomen, maar waar van de meeningen nog altijd zoo uit- ccnloopen. dat een verdere nauwgezette studie noodig is om tot een gewensclite conclusie te komen, werd in de kies vercenigingen gestemd of de zaak allen helder en klaar voor oogen stond. Evenzoo was het gesteld met de meeste vragen, die den kiesvereenigin- ter beantwoording werden voorgelegd, Men zou een glimlaifl over dit be drijf moeilijk kunnen onderdrukken als de zaak niet zoo ernstig ware. Want nog meer vermaak zou worden gewekt, ais de leden van kiesvereni gingen, die zoo dapper gestemd heb ben, ieder voor zich afzonderlijk hunne stein over de verschillende vragen zouden motiveeren, dan vooral zou men tot de ontdekking komen, dat bij de overgroote meerderheid degelijke kennis van politiek totaal ontbreekt, en derhalve hoe lichtvaardig uitspra ken werden gedaan in een kwestie van zoo groote beteekenis. Naar onze bescheiden meening heeft de Bond zich dan ook in zake het kiesrecht-vraagstuk begeven op een glibberig zeer gevaarlijk pad. Als immers over politieke kwestiën de kiesverenigingen zoo in beweging moeten gezet, als thans geschiedt, en dat nog wel over een zoo netelig en tweedrachlwekkend vraagstuk als dat van het kiesrecht, dan staat te vreezen, dat vrede en eenheid ill den Bond spoedig tot het verleden zuilen belmoren. En dan is de kiem der ontbinding in een Bond, die zou nuttig en werk zaam wezen kan voor de katholieke Staatspartij, onherstelbaar aangebracht. Men raadplege hierin slechts de- historie. Aan den Algemeencn Bond van R. K. Kiesvercenigingen in Nederland blijft nu de moeilijke taak ccne oplossing te brengen. Moge deze inderdaad een gelukkige zijn! BUITENLAND. Gedurende den hevigen heeft nabij de Engelsche Zuidkust, op de „Solent" een ernstig ongeluk plaats gehad. De Anterikaansclie pakketboot „Saint-Pau!" is in botsing gekomen met den Engelschcn kruiser „Gladiator". Het laatste schip is zóó beschadigd, dat het bij Yarmouth (eiland Wight) op de kust is geloopen, teneinde zinken te voorkomen. Men vreesde aanvankelijk, dat er van de bemanning 20 man svaren omge komen. Nader wordt echter gemeld, dat drie man van de „Gladiator" ver dronken zijn en een luitenant vermist wordt. Volgens een bericht uil New-Castle zullen weer een groote menigte ar beiders werkeloos worden. Immers de federatie van seheepsbouwpatroons maakte bekend, dat aan de werven aan de noord-oostkust te Barrow en aan de Clyde verscheiden werklieden wer den uitgesloten. IX- uitsluiting zou lieden 2 Mei in werking treden. Niet minder dan 80.000 werklieden zijn in die uitsluiting begrepen. De geruchten over een a. s. reis van Koning Edward naar Petersburg, welke reis in het midden van Juni zal plaats hebben, worden bevestigd. Het heet ecliter, dat dit bezoek een parti culier karakter zal dragen. Ter gelegenheid van den uitvaart dienst voor koning Carlos is geen enkel incident voorgekomen. Koning Manuel en de koningin-moeder begaven zich naar het oude klooster der Hlc- ronymictcu te Bclem.om tegenwoordig te zijn bij de H. Mis van Requiem en de plechtige absolutie voor de ziele- rust van koning Carlos en den prins troonopvolger. Deze officieele uilvaart- dienst is, volgens de traditie, door de regeering bevolen. De koning werd op den weg door de menigte eerbiedig begroet. In de stad waren de vlaggen half stok uitgestoken en de kanonnen der schepen schoten salvo's af. Als tcckcu van rouw waren talrijke winkelsgesloten. Het republikeinse!! congres, te Lis sabon gehouden, heeft een motie aan genomen, waarin verklaard wordt, dat de republickeinsche partij geen enkele overeenkomst met de koningsgezinde partijen zal aangaan betreffende deal- gemeene politiek. Overleg zal alleen maar plaats hebben over administratieve aangelegenheden. Men moet echter weten, dat de re- publikeinsche partij in de nieuwe Cortes in 't geheel geen invloed heeft. Een vreeselijkc wervelstorm heeft in sommige streken van Alabama, Missis sippi en Louisiana verschrikkelijke verwoestingen aangericht. Uit de be richten daarover blijkt, dat er plotse ling een groot aantal windhoozen ont stonden, waardoor zulke ontzaglijke slofzuilen werden opgezogen, dat de zon er door verduisterd werd en de ern stigste tooncelen zich in het halfdonker afspeelden. De storm nam in hevigheid toe. boomen vielen om, de licht ge bouwde houten huizen stortten het een na liet ander in; de puinhoopen ga ven juist do richting aan door den alles vernielenden orkaan genomen. Het huilen van den wind werd overstemd door het hulpgeroep der gekwetsten en dergenen, die in de verwoeste hui zen opgesloten warenboven alles uit klonk het gegil van vrouwen en kin deren. De meeste dooden zijn negers, wier hutten als kaartenhuizen boven hun hoofden in elkaar stortten. Groote scharen negers knielden in liet veld neer. baden en zongen. Hel plaatsje Almitc in Louisiana is geheel wegge vaagd; het aantal dooden wordt daar op 50. dat der gewonden op 75 ge schat. In Purvis (Mississippi) zijn 50 negers en 30 blanken omgekomen: van het dorp zelf staat geen huis meer overeind. In de streek van Natchez worden 60 dooden gemeld, enz. Bij Natchez baande de storm zich een weg van 300 M. breedte; de hoogste boomen werden als grashalmen afge maaid. Uit Altanta wordt gemeld, dat er hij deze ramp ongeveer 300 menschen gedood en 1000 gewond zijn. ITALIC Romeinsche berichten melden, dat in het Vaticaan een tentoonstelling wordt voorbereid van alle geschen ken. die de H. Vader bij gelegenheid van zijn gouden priesterfeest reeds heeft ontvangen of nog ontvangen zal. vooral van de voorwerpen, die bestemd zijn voor kerken. Het geschenk, dat de FEUILLETON. Wedergevonden. Eerste Hoofdstuk. In veil der afgclcgvnslc, maar ook prach tigste streken van Duitsclrland ligt liet dorpje Tanncnrodc. Het gebergte dringt zich daar in machtige hoogten te zamen, welke met hare kale, lot ver in den zomer met sneeuw bedekte kruinen zich lot in de wolken ver heffen; afwaarts echter geeft het diepe af gronden en glooiingen te aanschouwen, wier geweldige ruggen In schilderachtige vormen de incnigvuldigsie alwisseling van licht en schaduw, van het groen der berken naast wier grondvesten kabbelende heekjes hare fonkelende golfjes, den grooten, een paar mijlen verder de vlakte zoekenden stroom toestuwen. Van boven uit gezien, zou de omtrek den indruk ccncr oneindig zwijgende eenzaamheid maken, wanneer niet hier en een. deel door bos'ch verschot, u vriendelijke dorpen met zilvcrgrocnc rieten daken en ronkende schoorsleetteii tcgcnweiiktcn, het welk ons zegt, dat de werkzame menseh ook in deze berg-en woudwocstiju doorgedron- wijlt onze blik op het dorpje, dat Tnnnen- rodc heet, cn dat het hoofdtoonccl onzer vertelling zal zijn. Vroeger was wet de ge heel enge, sleehls naar het zuiden zich ope nende dalketen door de prachtvolle dennen wouden gevuld geweest, welke nu nog dicht ineengedrongen, met ten hemel opstij gende groene zullen olie glooiingen hedekt en slechts hier en daar geweldige vooruit springende massa's verweerde en bemoste rotssteencn zichtbaar worden laat. Maar de vlijtige banden der voorvaderen hebben do woudreuzen der diepte neergeveld, de tal rijke aan de beide zijden van de zilvvrklare, lusschcn rotsblokken en over kiezel lustig voortruisehende beekjes bekleedden zich met lachend, hlnemcnvcrslerd groen der welden de zuidelijke zijde van het dal bood zich aan lol verbouw van veldvruchten, welke de komen; aan de glooiingen van het dal zag men verstrooid de nederige, zindelijke huis jes, met witte muren en hlaiiwgcstrcken balken, minstens door kleine, maar welver- pleegde bloementuintjes omgeven. Slechts zelden verdwaalde dc voet eens wandelaars naar dit dorpje, want. zooals gezegd, de streek ligt ver van de steden cij badplaatsen van het gebergte, cn dc dage- lijkschc stroom van duizenden van hcrghc- zoekers volgt liever de reeds lang betreden en geschikte wegen, dan dat hij zleh moeite en tijd geeft, om dc verwijderde onberoemde schoonheden, welke toch als het gebergte verscholen liggen, op tc zoeken. Daarom behoorde een gebeurtenis, die wij nader zullen bespreken, Immer tot iets bui tengewoons in het stille leven van liet vrien delijk Tanncnrodc. Alvorens daarover uit te wijden moeten wij ons eerst daarheen hegeven. Het is een schoonc Juni-avond; ontegenzeggelijk dc liefelijkste tijd in hel diepe gebergte. Wan neer beneden in den omtrek het jaar reeds ver gevorderd is en dc bloeiende lente lang in den vruchtrijpcndcn zomer is overgegaan, terwijl daar in de laagte door de verzengende hitte de bloemen verwelken, de bladeren slap neerzinken cn dc vcMcn verdorren is het, als of hier in de ravijnen cn dalen van het gebergte dc lente eerst gekomen is. Juist echter wijl hij later komt, verwijlt hij ook langer. Dan staan dc boomen in liuii sappigste groendan is het kleed der wei den- en dalglooiingcn met de frischtc cn bontste kleuren getooiddan zweven geurige luchten spetend cn verkoelend uit de hoogte ter neder. Zoo was het ook op dien Juni avond in Tanncnrode. in hel dorpje heerschte een wonderbare landelijke rust, welke dege nen, die aan het gcruisch en gewoel der steden gewoon zijn, zoo hekooriijk en vreed zaam aandoet. De inwoners zijn meest vlij- trouwend geblaf; of een schart ganzen zoekt schreeuwend liet beekje, dat murmelend in talrijke bochten tussehen bloemrijke oevers, weiden en bosehjes door het dorjijc spoedt. Een huisje in het midden van het dorpje trekt geheel bizonder onze opmerkzaamheid tot zich. Niet alsof het van kostbaarder of sierlijker bouworde ware, als dc overige ook in deze woning vinden wij de witte muren met dc hlauwgelinte balken, de kleine vensters en daar boven in dc gc- hcelc lengte een balkon met een kunstig ge sneden horstwering, daarboven eindelijk liet nederige, groene rieten dak. Maar het is toch een weinig grootcr, dan de omstaande hut ten, en men ziet vooral aan zijn helderheid cn netheid de zorgende cn verplegende hand, welke ieder vuil terstond verwijdert en iedcic schade onverwijld herstelt. Een eeuwen oude lindeboom welft van achter haar groene bladerdak over het huisje, en van voren, van een eenvoudig stakelsel omgeven, bevindt zich een sierlijk tuintje met geurige bloemen be plant, waaronder een menigte hoogstammigc rozenboompjes met dc eerste openbrekende knoppen, die onze blikken boeien. Zien wij door het open venster in de links van de deur gelegen kamer, dan bemerken wij meerdere rijen van banken, ook een groot, zwart bord met witte opschriften. Dal alles zegt ons da delijk, dat in dat huisje onderwijs aan de jeugd gegeven wordt, dal wij de schi Tanncnrode voor ons hebben. Zou nu dc slanke grijsaard, die da schen het bladerioof zit in bchngclijke rust zijn pijpje rookend, dc schoolmeester van Tanncnrode zijn; Zeker, hij is het! De oude, brave Trautmann, die sinds zijn jon gelingstijd in dit oord de jeugd onderricht, die met zijn eerste scholieren oud cn grijs geworden is cn ieder opkomend geslacht met hartelijke liefde cn trouw voor de maat schappij en den hemel opvoedt. Illj kan wel reeds diep in dc zestig zijn, want om zijn kalen schedel trekken zich naar achter spaar zame, witte lokken, en zijn hoofd is reeds een weinig naar voren gebogen. Maar zijn oogen schitteren noch wakker onder de grijze wenkbrauwen, en de opgewekte trekken van zijn gelaat verraden liet innerlijke ge voel van gezondheid cn bchagclijkhcid. Wel zeggen ons de diepe rimpels op voorhoofd cn wangen, dat zorg en kommer over zijn hoofd hebben gestormdmaar nu zijn de stormen uitgewoed cn hebben, evenals de zonnige avond na een dag van woeling cn onweer, de zachte uitdrukking des vredes nagelaten, van den vrede, die een goed ge weten en een welvolbraehte dagtaak schenkt. Wanneer de oude Trautmann zijn wakkere jeugd heeft uitgelaten, verwijlt hij liefst in zijn tuintje; want de bloemen zijn hem als zijne kinderen, die hij verpleegt cn met liefde verzorgt. Daaro.m geeft hij zich geen lange rust in het bladerioof. maar springt van tijd tot tijd op, beschouwt hier een bizonder wondervol plantje, bevrijdt daar een rozen knopje van schadelijke rupsen, bindt de los geraakte hlocmcnstengels vast cn is daarbij

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1909 | | pagina 1