sJieuws= en Advertentieblad voor Amersfoort en Omstreken. ïs en twintigte Jaargang, No. 59. Vrijdag 24 Januari 1913. DE EEMBODE Verschijnt Dinsdag en Vrijdag, ureau: LANQEQRACHT No, 13 - AMERSFOORT. Uitgave van de Vereenjging De Eembode. ABONNEMENTSPRIJS per drie maanden£en( Afzonderlijke nummers ADVERTENTIEPRIJS van 1 tot 5 regels30 Elke regel meer Bij abonnement minder. org voor de Kiezerslijst. Is overduidelijk, dat in Juni verkiezingsstrijd ons land beroe- zal. Zeker zullen de beruchte da van 1905 overtroffen worden. Eén van zin zijn onze tegenstanders .•clits op dil enkele puntdat de iristelijke Regeering er onder moet. r iets anders zijn ze liet niet eens. r «lat ééne staat bij hen zoo vast, ze het uiterste zullen beproeven. Doch de Christelijke kiezers zijn er >g om dit te verhinderen, ze willen n conservatief zakemninisterie. ter ranging van het kabinet-Heemskerk, wenschen evenmin een Vrijzinnige geering, steunend op een meerder- :ui van Liberalen en Socialisten, welke dan de eerste viool zullen Neen, zij willen het huidig bewind taak, die liet aanving, zien voltooi- i, opdat degelijk werk gewrocht worde. En dus zal ons kiezersleger opruk- het regeerlngskasteel te ver- fdlgen. "in te voorkomen, dat de 'ige bewindslieden daar uit wor- gedrongen. Maar het leger moet georganiseerd ,ii, het leger moet worden versterkt. En het eerste werk is nu te zorgen, kiezerslijsten zoo goed moge-j irden samengesteld. Er zijn natuurlijk drommen jonge men. die kiezer kunnen worden, iju oude kiezers, die opnieuw moe- worden ingeschreven. 'p veel plaatsen zorgen daarvoor siuursleden van Kiesverenigingen Propagandisten, maar dat neemt I weg dat liet goed is als ieder stip- ijk naga of hij kiezer kan worden en welke wijze, en zoo hij kiezer al s of hij formaliteiten te vervullen lit om ook in 1913 kiezer te blijven. We hebben geen Algemeen Kiesrecht, veel meer kiezers dan er op de rslijsten prijken, kunnen er zijn s allen, die kiezer kunnen zijn, dit illen en er desnoods een kleine voor over hebben. Men leze dus nog eens de belang- jkste bepalingen van de Kieswet, die ij hier afdrukken. Men moet vóór of op don vijftien- i Mei den leeftijd hebben be et van 25 jaar. )p verschillende wijze kan men zich i plaatsje op de kiezerslijst verze- Het grootst in aantal zijn de Selastin gkiezers. Belastiugkiezer zijn zij. die overliet atste dienstjaar al hun aanslagen in Rijksbelasting hebben voldaan. Die astingen zijn Personecle belasting, irondbelasting, Vermogensbelasting en idrijfsbelasting. Deze aanslagen be- leven niet te loopen over een vol lienstjaar; men moet eenvoudig de ilasting op tijd hebben betaald. Belastingkiezers behoeven zich niet te gevenzij worden ambtshalve de kiezerslijsten gebracht. Alleen ij. die medccigcnaren zijn van on id goed, behoorendc t"t een •hle nalatenschap,.terwijl hun deel in die belasting f I bedraagt, be lmoren zich tusschcn I en 15 Febru ari rm te geven op een formulier. wie verhuisde naar een andere ge meente en in zijn vorige gemeente be lasting betaalde, dient zich eveneens aan te geven, met overlegging van het voldaan geleekende belastingbiljet. Alle overige kiezers, d.w.z. de huur-, loon-, spaarbank- en examenkiezers behooren zich aan te geven tusschcn 1 en 15 Februari ter secretarie. Zij ont vangen een formulier, dat onderteekend - ingevuld moet worden ingeleverd. Hu rkieze Huurkiezers zijn zij, die op den 31 sten Januari sedert 1 Augustus van het vorig jaar in een huis hebben ge woond van de huurwaarde, voor iedere gemeente bepaald. Men mag in dien tijd ook éénmaal verhuisd zijn, mits dan ieder der woningen den huurprijs heeft door de wet vastgesteld. Men kan ook kiezer worden, wan neer liet huis of een gedeelte van het huis. dat men bewoont, niet den ge- eischteii huurprijs, doch wanneer incn in zijn woonplaats grand of lokalen of werkplaatsen in huur heeft en daar-1 mede het voor de gemeente geldende bedrag wordt verkregen. Loont lezers. Dat zijn zij. die van 1 Januari van hei voorgaande jaar tot 31 Januari van het volgende achtereenvolgens bij niet meer dan twee personen, ondernemin gen. openbare of bijzondere instellin gen in dienstbetrekking zijn geweest, of als inwonende zoon in het bedrijf of beroep der ouders werkzaam zijn geweest eu als zoodanig over datjaai een inkomen hebben genoten, dat óók voor iedere gemeente in de wet is rastgesteld. Het loon. in vaste dienstbetrekking loor de vrouw genoten, kan worden gesteld bij dat van den man en even- liet halve loon van minderjarige, nende kinderen. Wanneer dat alles bijeen liet door de wet geüischte be drag haalt, kan de man kiezer worden. Men behoeft niet precies liet juiste bedrag van loon of inkomen op te ge ven, doch kan volstaan met de ver klaring. dat liet loon liet door de wet gevorderde bedrag bereikt. Als loon wordt ook gerekend het pensioen of de lijfrente, door open bare instellingen verleend en ook door ondernemingen of bij zondere instellingen uitbetaald. Onge- valienrente wordt ook als loon be schouwd. Ook de kost en inwoning wordt als on gerekend naar een daarvoor vas- gesteld bedrag. Wie op Zon- en Christelijke feest dagen den kost echter niet geniet, be hoeft voor deze dagen niets af te trek ken. Hij wordt toch gerekend vollen tost en inwoning te genieten. Spaarbankkiezers. Wie op I Februari a.s. sedert een jaar f 100 noraimaal op het Grootboek heeft staan of (50 in de spaarbank, zóó dat liet inderdaad zijn eigendom p grond daarvan aanspraak FEUILLETON. maken op het kiezerschap. Hij moet tusschcn 1 cn 15 Februari zich op de secretarie aanmelden onder overlegging van een bewijs van de directie van het Grootboek of het be stuur der Spaarbank, dat hij inderdaad sedert een jaar eigenaar is van de gevorderde bedragen. Het is niet noodig, dat boekje liebbe van de Rijkspostspaar bank; andere spaarbanken tellen ook mee; doch natuurlijk moeten de licha men, waarvan deze spaarbanken uit gaan. rechtspersoonlijkheid hebben. E x a m e it - k i e z e r s. Ten slotte de Examen-kiezers. De wet zegt. dat zij kiezer kunnen wor den. die „met goed gevolg hebben af gelegd een examen, ingesteld door of krachtens de wet of aangewezen bij algemeenen maatregel van bestuur en in verhand staande met de benoem baarheid tot cenig ambt, de vervuiling van eenige betrekking of de uitoefe ning van eeuig bedrijf of beroep". Ten slotte: Wie stedelijke inkom stenbelasting betaalt, moet niet mee- nen. dat hij daardoor ambtshalve wordt gebracht op de kiezerslijst. Immers stedelijke inkomstenbelasting is geen /?y"Asbelastiug. Al wie dus wel stedelijke belasting betaalt en geen Rijks belasting, moet om op de Kiezerslijst te komen, huur- kiezer. loonkiezer, spaarbankkiezer of c.vamenkiezer worden. Heeft men nu eenmaal het recht als zoodanig op de Kiezerslijst geplaatst te worden, zich door aangifte veroverd, dan veroorzaakt de inkomstenbelasting bovendien, dat men óók wordt kiezer voor den gemeenteraad. En nu opgepast. We schreven reeds, dat er u velen zijn, wieil op een of anderen titel het kiesrecht toekomt, doch die door onverschilligheid, gemakzucht of on kunde dat voornameburgerrecht missen. Laat ieder nu in eigen kring eens terdege rondkijken of hij geen candi- daat-kiezers kan ontdekken. Helpt de bestuursleden der kiesver enigingen en onze propagandisten een nandje bij hun moeilijk werk. Wacht niet tot men U komt opzoe ken. maar geeft U tijdig op. Bedenkt waar liet om gaat! i doen. Het eene feest, de Welnu, bij die gelegenheden kent men geen krimp, er wordt vlot en royaal verteerd, en de paar centen verhooging op levensmiddelen, waarover men hand- wringend jammert, zinken in 'l niet bij de kwartjes, welke met volle han den worden uitgegeven. Maar 't zal nog lang duren voor dat met wat genotzucht, naijver, men- sehelijk opzicht cn sleur op dit gebied kwaads brouwen geheel gebroken zal zijn. Uit het Buitenland. Russische gezanten naar Kiamil Pacha, den groot-zizier. De Russische gezant ried aan om met liet oog op de over winning der Balkanstaten en de ver deeldheid en de financiëele crisis, waarin zich het Turksche rijk bevindt, vrede te sluiten en Adrianopel onvoor waardelijk over te geven en de beslis sing nopens de eilanden inde Aegeïsche Zoo aan de groote mogendheden over te laten. Wanneer Turkije mocht wei geren deze eischen in te willigen zal Rusland gedwongen zijn, den vrede te herstellen door liet bezetten van eenige plaatsen in Aziatisclt Turkije o. a. Erzer- roem en Trebizondc. Voerts zou Rus land de doorvaart door de Dardatiellen afdwingen. De Fransche gezant Bompard j ondersteunde de Russische eischen. i Die waarschuwing hielp. n Want toen daarna te Constantlnopel ,va.M ""'"Ster-president een algemeene vergadering van volks vertegenwoordigers plaats had, dacht Frankrijk. klom tol lioold dor repobiio'k, het minis erie aangevuld, gewijzigd of men niet meer aan verzet en werd het i verstauaige oesiuit genome ooi af te treden en toen werd Brtand voorstellen der mogendheden te uc!,."ieu,w 'n',n'sl<;r'51 vaarden en zoo spoedig mogelijk vrede opgedragen. Van het aftredende bewind te sluiten, gingen bijna allen terie-Briand. Pains, de gezakte candi- n;i« j l n li daat-president. natuurlijk niet. Binnenlandscne BBrichten. De Balkan-oorlog Qe Pausen. bezorgde Servië 11000 gewonden en De Amersioortsche Courant meldde. 10000 zieken in het leger. Dit laatste dat op last van dun Paus op grond aantal is pas in enkele weken zoo van liet rapport der Vaticaansche com- groot gewordenbij het sluiten van den j missie voor geschiedkundige studiën, wapenstilstand bedroeg het niet meer''1 o*"*»" n» - dun 2000. Het getal gesneuvelden en DE DURE TIJD. De huismoeders klagen steen en been. Aardappelen, boter, koffie, steenko- n enz., alles is duur, blijft duur, ordt duurder. Men weet niet meer hoe men er komen zal. De klachten zijn volkomen gerecht- raardigd, en de huismoeders, die van •en zeker, niet te hoog sommetje moe ten rondkomen, staan er slecht voor. Het zijn dure lijden. Dit is de eene kant; maar bezie nu ook de keerzijde van de medaille. Laat er eens ergens iets te doen li, of neen, niet eens en ergens, maar overal en altijd is er tcgenwoor- „Alles rondom ons stond nu blank de ladder naar den zolder wasomge vallen en weggedreven, onze lamp was uitgegaan; in de dichte duisternis ja'nen wtj niets dan den dood voor oogon. Na lang zoeken cn tasten vonden wij eindelijk toch de ladder weder en zeiten die met veel moeite overeind. Naar boven, terstond naar boven! ,ie'p lens; „de deur houdt liet niet lau- .»eren hij drong eerst mij de ladder jn' toen den tweeden, en had zelf nauwelijks den voet op de bovenste sport, of wat hij gezegd had. gebeurde. Wii hoorden ecu dof gekraak, de huis deur vloog in stukken, de ladder kan telde om en verdween; toen zij viel, stortte ook de gansche voormuur van liet huis in; alleen de naakte steun palen bleven staan cn Heten vrijc spe- iing aan de woedende golven, die in minder lijd. dan j binnenwanden wegriikle i. zooda vflti heel de woning niets meer overbleef, Jan hel Jak, dat »l> die palen rusl e. „Een kreet van doodsangst begeleidde den val der muren cn klonk boven et huilen van water en storm uit. iDuts; ternis was overal: liet dicht en gevlochten stroodak liet geetl scheme ring van licht door: nat. uitgeput en radeloos wierp ik mij neder en hoorde „evens mij hel gekerm der vrouwen e" kinderen, die xich aan Hun ««der vast ■erledenen is nog niet vastgesteld. De verliezen der Bulgaren in den oorlog worden geschat op 284 officieren I en 21.018 manschappen aan d'ooden en 376 officieren en 51.000 manschap- j pen aan gewonden en zieken, in hei i geheel dus 73.178 man. De oorzaak der zware verliezen bij de Bulgaarsche Infanterie moet daarin gezocht worden, dat de artillerie haar niet genoeg ondersteunde bij de voor bereidingen tot den aanval. De pest is uitgebroken onder het Turksche leger voor Adrianopel. Ser vische gencesheeren zouden Turksche geneeshecrcn met liet pestinasker voor aan den arbeid hebben gezien. Azia tische troepen, die nog voor de vol komen omsingeling der vesting waren binnengekomen, zouden de kiem der gevreesde ziekte hebben medegebracht. Tengevolge van den hongersnood zou de pest zich zeer hebben uitgebreid. Terwijl men te Londen confereert en onderhandelt komt de tijding uit het Grieksche hoofdkwartier dat Maandag een algemeene aanval over het heele front is begonnen. De artillerie vuurde 's morgens tot 's avonds. De algemeene aanval van den rechtervleugel slaagde erin de Turken te verdrijven. De gezanten dor groote mogendheden drongen er in een nota aan den Sultan dringend op aan dat Turkije zou be- isien in den afstand van Adrianopel meer. wijl er toch geen redden ogclijk is. Later begaven zich de Fransche en klemden, die hun vruchteloos moed zocht in te spreken. „God zal ons helpen," zeide hij: „wees stil. Else! houdt moed. vrouwenGods hand kan dat alleen: geen ander is er toe in staat. En zijn wij niet gelukkiger, dan menig ander? Wij zitten hier op het dak;"onze werf is vastmenigeen moet al bezweken zijn, want ik zag balken en palen omdrijven. 't Is een onge- Itiksnnehl. Peter." riep hij mij toe. „zooals er in honderd jaar geen be leefd is; alle dijken van de Eider tot hoog de Elbe op moeten breken. Wie denying van morgen beleeft, zal akelige dingen zien." „„Wij beleven den dag van morgen niet. Jeus." zeide ik; „God heelt ons door den mond van uw kind den dood geprofeteerd, die ons allen te wachten staat." „„Zeg dat niet. Peter! nep hij-„De almachtige God heeft ons door dien onschuldigeii nnrnd gered, heelt ons gewaarschuwd, voordat het te laat was mi Hij zal ons verder behoeden." „Op dit oogenblik greep een woe dende windvlaag het dak aan en boog hel zanten, alsof een wilgtak gebogen wordt. De sparren kraakten cn braken boven ons. de stroolaag scheurde van een, schuim cn nat stot sloegen op ons neder door de spleet, waardoor het maanlicht heenbrak en aan ons oog een beeld vertoonde, dat ik nooit ver geten zal. Voor mij. vast aan elkaiuiei geklemd, lagen de vrouwen met losse haren en wierpen angstige, wilde blik ken in het rond. De kinderen hielden zich aan haar vast en verborgen hun hoofdjes aan den boezem, die hen ge voed had. Jens stond daarbij; zijn mager lichaam en zijn bloedeloos gelaat waren als van steenachter liern stond de andere man. den naderenden dood in doffe gevoelloosheid verwachtende. „Engediireiuledezevrecselijkeoogeii- blikken vloog het losgewoelde dak over zee weg en stelde al het akelige onzen toestand voor ons gezicht bloot. De storm scheen met den ge weldigen stool, die liet dak brak. be daard" te zijn; hij woedde niet meer zoo erg. doch de hemel was zoo hel der. doorzichtig en schitterend, ais ik hem zelden gezien had. De maan scheen daarbij in al haar pracht op de onme telijke waterborgen neder, die bruisend opsteigerdeu en elkatlr verzwolgen. Geen toon van leven, geen kreet, geen andere beweging, dan die van het ont stoken water wisselde de geduchte eentonigheid af. Van naburig of ver laud was niets te ontdekkenalle hal- llgen. alle kusten der buiteneilandcn schenen diep onder den vloed te liggen, al het levende d; te zijn. Het was alsof wij v Bidden. De R. K. kiesvereeniging te Haarlem heeft aan de verschillende scholen, in richtingen en instellingen van onder wijs enz. daar ter plaatse het verzoek gericht om, met liet oog op de groote belangen van den godsdienst, die bij de volgende verkiezingen op het spel staan, het zoo krachtdadig gebed der kinderen te verzoeken voorden goeden "itslag der verkiezingen. In dezen volgt liet bestuur het voet spoor van de Katholieken in België, waar verleden jaar dcnzclfden steun van liet gebed werd verwacht. Ook in verschillend', cngregalifn en godsdienstige VWeMiginaêh ?al ge beden worden voor Mil goeden uiKl.ig van den komenden stvmbm.é.rii.l Ora et labora. bid en werk.' Db Minister van Waterstaat. de heer L. Regout, zal na de algemeene verkiezingen voor de Tweede Kamer aftreden. Het Kamerlid Roodliuijzen ontkent zeer beslist ooit aan iemand een voorslag te hebben gedaan betref fende de verkiezing voor de Tweede Kamer in het district Haarlemmermeer. 4 Pausen uit dc 9e, 10 en 11e eeuw. als niet bestaan hebbend, uit de offi- cieele kroniek der Pausen geschrapt zijn. Pius X wordt daardoor niet de 263e. maar de 259e in de rij der Pausen. Dit bericht is echter onjuist. In het officieele Pauselijke Jaarboek voor 1913 wordt de geheele reeks Pausen gege ven, bewerkt volgens de „Chronologia Romanorum Pontif.JussioneSanctissimi Drnni Benedict! XIV. edita cura et studio iVlarangeui et aliorum Roma 1758". de uitgave met al de beeltenissen van de Pausen, die bij de restauratie van de basiliek S. Paolo ftiori Ie mura gebruikt werden. Volgens die lijst is us X de 259ste Paus. Dezelfde reeks Pausen wordt opge- o ven in het werk van Barbier de Monteaux: basiliek van St. Paulus de daar afgebeelde Pausen (1668). Voor de eerste maal, zoo merkt de „Köln. Volksztg." op. werd een reeks van 263 Pausen opgegeven in de „Ge- rarchia Cattolica", die in 1871 tijdelijk in de plaats van het „Annuario" kwam. Dat boek was echter niet officieel, maar werd door particulieren, mgr. Stefano Ciccoiini en den drukker Manaldi op gesteld. In latere uitgaven van de „Ge- rarchia," 1904- 1911 wordt PiusXals de 258ste Paus gegeven, Deze reeks werd door mgr. Umberto Benigni op gesteld. waarbij hij gebruik maakte de „Prolegomena Historiae Eccl." Men ziet dus, dat in de otficieele Paus-kroniek geen namen geschrapt zijn, maar dat er bij de nieuwe lijst van de „Gerarchia" een naam nog is bijgevoegd, die van den H. Felix II (363-365). dien Paus Benedictus XIV in zijn Kroniek vermeldt en verdedigt. De heer Treub, van oordeel, dat liet noodig is. in dc Invaliditeitswet de mogelijkheid van verzekering bij bij zondere fondsen op te nemen ais correctief tegen de z. i. te gecentrali seerde en te bureaucratische regeling der zaak in het ontwerp, heeft een tiental daartoe strekkende amendemen ten ingediend, daar hij overtuigd is, dat dit doel niet is te bereiken langs den weg. ingeslagen door het amende ment van den lieer De Visser. Hij stelt daartoe voor in de eerste afdeeling, die de organisatie der ver zekering regelt, een afzonderlijke pa ragraaf op te nemen, handelende over de erkende bijzondere fondsen. sterfelijke wezens op aarde alleen nog overgebleven waren, om den angst des doods dubbel langzaam en smartelijk te ondervinden. Een vreeselijke zeker heid toch blusclite alle vonken van hoop uit. Nog was er meer dan een uur tpl den hoogsten vloed en reeds bereikte deze de halve hoogte der balken en slingerde zijn schuim tot ons op. Tusschcn de reten der plan ken onder onze voeten door konden wij de schuimende golven met het oog volgen, hoe zij door de ingestorte wan den van liet huis rolden, op de enkele brokken muurwerk afdcinsdcn en een wild spel met kisten en kasten, inboe- lel en huisraad dreven, die zij op •Ikander wierpen, lot eindelijk het laatste brok steen instortte cn alles door den esten maalstroom werd weggespoeld. .Stel u thans, als ge dat kunt, on zen nood voor oogen, de wanhopige blikken, die wij over de waterwoestijn gaan lieten, onze krampachtig gevou wen handen, de lippen, waarop liet ge luid bestierf, ons van angst vertroKKen gelaat, waarop slechts ontzetting te le zen stond. Elite golf. afs'uilte °P de balken' die ons alleen nog droegen. deed den angst honger klimmen :wij voelden de doordringende koude van den Febraariiucbt niet. voelden met dal de natte klecrcn aan onze huid vast kleefden,. merklc" de" storm met, die Engeland leert. Twee jaar geleden begon de Engel- sche minister Lloyd George met zijn wetsontwerp op de Ziekteverzekering. Woensdag is de wetgij. Neder landers, zoudt misschien denken in behandeling genomen? Veel verder. Aangenomen door de Kamer? Nog verder. In twee jaar tijds?? Ingevoerd. In werking getreden. Sedert 15 dezer is iedere arbeider en arbeidster in Engeland verzekerd tegen de gevolgen van ziekte. Hoe dat zoo gauw kan? In Engeland is sabotage der wetge ving onmogelijk. De wetsontwerpen worden in voorbereidende commissie behandeld, en de Kamer krijgt dan zooveel of zooveel dagen (veertig was het in dit geval) om het ontwerp af te handelen. Bij ons gaat een ontwerp ook naar door onze haren woelde, al onze ver wachtingen en aandoeningen bepaalden zich slechts tot het opzien tegen de vreeselijke irinuut, die ons uit het land der levenden zou doen scheiden. „En deze minuut naderde; wij zagen haar komen, zonder iets te kunnen doen. om haar legen te houden. De glanzige bergen van vloeibaar metaal, die om ons golfden, werden hooger en hooger, de sidderende balken over tuigden ons. dat het water gedurig dieper cn geweldiger in den grond wroette en 'boorde. Soms schenen zij te waggelen en hun kraken bewees, hoe moeilijk zij liet clement weerston den. Het harde leem van de werl loste zich onder de woeling van het water op. het werd losgerukt cn voortgespoeld, en de hooge stortzeeën, die metvree- selijk geweld <>p het houten gewelf beukten, slingerden liet heen en weer, tot het geen tegenstand meer bieden kon. „Onder al deze verschrikkingen had leus alleen zijn onverzcttelijken moed behouden. Hij was een man die onder de geharde halligbewonerscen grooten naam had. Langen tijd had hij als de meeste jongelieden dezer eilanden op zee gezwalkt, had als stuurman een oost-indievaarder onder zich gehad en zich toen met zijn gespaard geld op zijn geliefde geboorteplek neergezet (Wordt voortgezet.)

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1913 | | pagina 1