<ieuws= en Advertentieblad
voor Amersfoort en Omstreken.
;es en twintigte Jaargang, No. 65.
DE EEMBODE
Vrijdag 14 Februari 1913.
Verschijnt Dinsdag en Vrijdag.
„reau: LANGEGRACHT No. 13 - AMERSFOORT.
Uitgave van de Vereeniging De Eembode.
ABONNEMENTSPRIJS per drie maanden jq Qen(
Afzonderlijke nummers3
ADVERTENTIEPRIJS van 1 tot 5 regels 30
Elke regel meerg
Bij abonnement minder.
Epistel en Evangelie
Tweede Zondag van de Vaste.
S uit den eersten brief van den H.
ilcl I'aulus aan de Thessalonicensen
IV. 1—7.
Broeders I Wij bidden en snieeken u
den lieer Jesus, dat, gelijk gij
ontvangen hebt hoe gij moet
..li en Gode behagen, gij aldus ook
uidclt, dat gij overvloediger worden
oogt. Immers weet gij, welke roor-
kriften ik u door den Heer Jesus ge-
heb. Want dit is Gods wiluwe
u lakingdat gij u onthoudt van
«tucht, dat een ieder van u zijn vat
etc te bezitten in heiligheid en eer,
et in drift der begeerlijkheid, gelijk
ok Je heidenen, die God niet kennen
dat niemand zijnen broeder verdrukke
de zaak bedriege; want de Heer
ii wreker van dit alles, gelijk wij
te voren gezegd en betuigd hebben,
it God heeft ons niet geroepen tot
inheid maar tot heiligmaking, in
hristus Jesus onzen Heer.
EVANGELIE
den H. Maltheüs; XVII, 1—9.
hl dien tijd nam Jesus Petrus, Jaco-
iis en diens broeder Joannes niet Zich
:n leidde hen, afzonderlijk, op een
igen berg; en Hij werd voor hen
gedaante veranderd. En zijn aan-
ickt blonk als de zon, en Zijne
sieren werden wit als sneeuw. En
hun verschenen Mozes en Elias,
iet Hem sprekend. Petrus nu nam liet
rootd op en zeide tot Jesus: Heerl
iet is ons goed hier te zijnLaat ons,
Gij wilt, hier drie tenten maken,
U ecne, voor Mozes ééne en voor
ccnel Terwijl hij nog sprak, zie,
iciiaduwde hen eenc lichte wolk;
ic, cene stem uit de wolk, zeide;
is tnijn beminde Zoon, in wicn
ijn welbehagen heb; hoort Hem!
in de leerlingen, het hoorende, vielen
hun aangezicht neder en vreesden
r. En Jesus naderde en raakte hun
en Hij sprak tot henStaat op
n vreest nietl En hunne oogen op-
laamlc zagen zij niemand dan Jesus
Héén. En terwijl zij den berg afdaalden,
ebooil Jesus hun en zeide: Openbaart
il gezicht aan niemand, totdat de Zoon
>clien van de dooden is opge-
MISAAN WIJZING.
H. Mis; Reminis cere, 2e gebed a
3de gebed Omnipotcns. Credo
van de Vasten.
Weekkalender.
DE MAAND FEBRUARI.
ION DAG 16 l'cbruari.
H. Petrus Dainianus, Bis. en Bel.
AANDAG 17 Februari.
II. Mathias, Apostel.
I1NSDAG 18 Februari.
VOENSDAG 19 Februari.
>N'I)ERDAG 20 Februari.
'KIJDAG 21 Februari.
H. Suitbertus, Bis en Bel.
ATERDAG 22 Februari.
FEUILLETON
UIT VERRE TIJDEN-
KARAKTER.
P^araktcr is in de gewone opvatting
1Ynicl slechts een teeken, 't is meer.
Karakter is leven, is harmonie tus
schen het teeken en het bcteekende,
is overeenstemming tusschen het ken
merk, dat men ontvangt en waardoor
men van anderen wordt onderscheiden,
en het leven, waartoe het merkteckcn
ons verplicht cn verbindt.
Karakter is niet slechts het vermogen,
de geschiktheid tot onderscheiding, maar
tevens de kracht in den geteekende
door dc daad aan zijn naani of
titel, door plichtsvervulling aan zijn ambt
of waardigheid te beantwoorden.
De natuur derhalve geeft nie.
karakter, wel somtijds een gunstigen
aanleg, een geschikte stof tot vorming
karakter is eigen werk.
Het karakter ten kwade is
maatschappij allergevaarlijkst.
Waar schootsvel en troffel symbolen
zijn, waar de roodc vlag zich ontplooit,
zijn karakters het meest te duchten,
omdat zij met onverzettelijke wilskracht
het noodlottig doel nastreven en
plannen trachten te verwezenlijken,
der deze kentcelcenen verborgen.
Allerheilzaamst daarentegen is
karakter, dat zich richt ten goededaar
zien wij in den krijgsrok trouw aan
vorst en vaderland in leven en dood.
in dc rechterlijke toga onomkoopbare
rechtvaardigheid, in het koninklijk pur
per liefde en toewijding voor het volk.
Beschouwen wij het karakter ten goede
zijne veropenbaringen, dan is karakter
houw cn trouw aan liet waarachtig
schoone, ware cn goededan is karaktcr
'rikbare standvastigheid in hetgeen
billijk, rechtvaardig cn heilig isdan
het vlammende verontwaardiging,
nnecr het recht wordt geschonden,
de waarheid aangetast, het heilige be
spot; dan is het oprechtheid zonder
dubbelzinnigheid, waarheid zonder vlei
erij, deugd zonder het masker der schijn
heiligheid. eergevoel zonder zelfverhef
fing, ridderlijkheid zonder praalvertoon,
medelijden zonder weekheid, moed zon
der overmoedigheid, vastheid zonder
onbuigzaamheid; dan is het de volle
harmonie tusschen 't uit- en liet inwen
dige. tusschen woord en gedachte, daad
en wil, leven en overtuiging; dan zijn
de openbaringen de heerlijke toonen,
die trillen van de edelste snaren des
De oorzaak hiervan is niet ver te
zoeken; zij ligt in den beginselloozen
tijdgeest onzer eeuw. belichaamd in het
liberalisme, de partij der halfslachtigheid
bi; uitnemendheid; deze voerde de be
ginselloosheid in de praktijk tot begin
sel: niet dat zij zonder beginselen op
trad, maar zij deinsde steeds terug voor
de uiterste consequentieshalverwege
trachtte zij stand te houden. Als regee-
ringspartij brak zij op staatkundig ge
bied met het positieve christendom en
ondermijnde den grondslag, waarop
men alleen dc ware cn edele karakters
ontmoet; zij voerde, door hare wetge
ving, de valsche vrijheid in, waar vol
gens de verordeningen Gods. den hoog-
sten Wetgever, door den mensch rech
te" te huldigen en plichten te vervullen
zijn. Zij gaf voor, ieders godsdienstige
overtuiging te eerbiedigen, maarzij be
streed den godsdienst onafgebroken
door het Christendom uit alle staats
instellingen cn wetten terug te dringen
en den neutralen Staat in het leven te
roepen, een Staat zonder God.
Neutraliteit werd het beginsel dat in
alles werd doorgezet en op alles den
stempel drukteneutraal moest de wet
geving zijn. neutraal de verhouding
van Staat tot Kerk. neutraal het onder
wijs en de opvoeding der jeugd, en in
deze neutraliteit ging de beginselloos
heid, cn bijgevolg de karakterloosheid,
top.
Is het wonder, dat zoo'n stelsel on
gunstig werkte op de vorming van het
opkomend geslacht, de karakters deed
verdwijnen en op de maatschappij den
stempel der karakterloosheid drukte i
Is het mogelijk, dat een neutrale Staat,
die zich opwerpt als onderwijzer en op
voeder der jeugd, een kracht- en karak
tervol geslacht kan opkweeken? De
onmogelijkheid daarvan leert
geschiedenis.
Opmerkelijk en betreurenswaardig
echter is hel feit, »de karakters slijten af*.
Waarlijk, voor ieder, die met opmerk-
zamen blik de tegenwoordige maat
schappij beschouwt cn haar volgt in
haar steeds dieper verval, is dit duidelijk.
Zeldzamer ontmoet hij ware, edele,
fiere karakters; dikwijls ontwaart hij
het droevig schouwspel, dat karakters
in het gedrang van den strijd onzer
dagen afslijten en verstompen, hun moed
en wilskracht verliezen, ontaarden
in meegaandheid cn zwakheid en aizoo
zich zelf verloochenen ;inenigwerf meent
hij nog karakters gevonden te hebben.
worden? Fulco gaf nu zijn vader zijn
wensch te kennen, waarin deze. na
eerst vader Ambrosius geraadpleegd te
hebben, bewilligde.
„Ik zegen", zoo sprak de (.raaf, „de
grootschc onderneming, waaraan j
uwe krachten wilt wijden. Ware
cenig jaren jonger, dan zou ik u vt
gezellen, cn nogmaals dc ongelooyigc..
mijn goed zwaard doen gevoelen. Maar
ouderdom en verdriet hebben nuj nc-
■rgedrukt; andere plichten rusten op
mij, cn uwe zuster mag hlcr met zon
der bescherming achterblijven. Ik zal
u echter iemand medegeven, op wieti
gij u volkomen vertrouwen kunt. w ai
ter zal u vcrgezcllougij weet, m is
trouw cn dapper, en kan u als schild
knaap uitmuntende diensten bewijzen.
Tracht eer en lauweren in te oogsten,
niet voor u, maar voor God aan wien
gij uw zwaard gewijd hebt. Handlia.it
den roem uwer voorvaderen, en mogen
ve wapenen voorspoedig zijn."
Fulco, die nu zijn wensch bereikt
had, bespoedigde zooveel in zijn ver
mogen was, de toebereidselen tot zijne
reis," daar zicli thans eenc gunstige ge
legenheid opdeed, om in gezelschap
nog eeltige andere edellieden den
tocht t
iidcrm
loeit nu alles, wat op dc uitrusting
van Fulco betrekking had. in gereed
heid. cn reeds dc dag van zijne afreis
bepaald was, verzocht hij zijn vader
die later blijken het niet te zijn en
dervindt derhalve niet zelden, zelfs in
zijn naaste omgeving, de bitterste te
leurstellingen.
Niet op de vlottende meeningen
drijvende stelsels, niet op de neutraliteit
en beginselloosheid van het liberalisme
worden karakters gevormdzij zijn als
het stuifzand, waarop men geen huizen
bouwt, die den tijd tarten en de stormen
trotseeren. Karakters vorderen een hech
ten grondslag, een degclijken bodem:
vastheid van beginselen. Waar deze
ontbreken, daar zal men te vergeefs
naar ware karakters zoeken. Het libe
ralisme heeft door zijn opperheerschappij
den volkeren zooveel mogelijk dien
waren grondslag ontnomen door den
godsdienst te ondermijnen en God uit
het openbaar leven te verbannen. Hier
mede werd het 1 J
uiteengerukt eii de eenheid verbroken.
Door God te verbannen uit het open
bare leven, werd heiligschendend de
hoeksteen weggeslagen, waarop de
maatschappij rust en steunt, wier leden
door den godsdienst, als de steenen
een gebouw, door krachtig cement
n te zamen gevoegd en tot
r. vader Ambrosius cn Walter op
den vooravond van zijn vertrek, hem
naar de slotkapel tc willen volgen waar
zijne dierbare moeder rustte. Allen
voldeden gaarne aan dien laatsten
wensch des kruisridders.
Hier knielde hij voor zijn vader neder,
die hem weenende zijn zegen gaf; va
der Ambrosius strekte insgelijks zege
nend zijne handen over dui geliefden
kweekeling uit, en smeekte 's Hemels
bijstand over een hoofd af, waarop
zooveel prijs gesteld werd. Maria
drukte hnar broeder met bteckc lippen
,|en afscheidskus op bet voorhoofd, en
overwon de smart, die haar hart zoo
zoo zeer beknelde.
I lierna verlieten allen de kapel, om
zich naar de huiskamer tc begeven,
waar men nog ccnige uren, in ver
trouwelijke gesprekken, bij elkander
wilde verwijlen. Maar vader Ambrose-
was de ccnige. die slechts nu cn d
woord tot een der aanwezigen
richtte, de overigen zaten in een jdicp
nadenken verzonken, en allen zagen
met verlangen het uur naderen om zie
naar hunne slaapkamers te begevet
om zich in stilte cn zonder afgetrokken
tc worden, ongestoord aan hunne i
peizingen te kunnen overgeven.
Den volgenden morgen bij hel
breken van den dageraad, zaten Fulco
cn Walter reeds in tien zadel. Fulco
wilde, op raad van vader Ambrosius,
geheel verbonden.
Het gevolg hiervan was, dat het
maatschappelijk gebouw ineenstortte en
een ruïne werd van puin, van afgebro
ken, half verbrijzelde brokstukken en
losgescheurde steenende maatschappij
werd een menigte van individuen, die
op'rcden ieder met het eigen, koud
egoïsme, dat voor eigenbelang en
eigenbaat leeft en bevrediging zoekt in
rijkdom en genot.
Het koel en berekenend egoïsme ver
dringt al liet edele, dat ware karakters
vormthet verstompt den adel des ge-
moeds, verbreekt dc gouden snaren des
harten cn laat daarin alleen plaats voor
het eigen ik, dat, ten troon verheven,
als afgod wordt vereerd, waaraan alles
wordt ten offer gebracht waarvoor elk
middel wordt aangegrepen om zijn on
verzadigbare dorst naar goud en genot
e verzadigen.
zinnigen 't nooit zouden winnen, als zij
zich niet meester maakten van 1
kind, van de Christelijke school.
Wij bidden dus voor de verkiezingc
wij stellen ons vertrouwen in Gc
zooals anderen vertrouwend opzien
naar Troelstra en Borgesius.
Dat is ons recht.
Uit het Buitenland.
BIDDEN.
De vrijzinnigen kunnen niet uitgepraat
raken over het bidden voor den goe
den uitslag der verkiezingen aan chris-
lelijken kant. Ze zijn verbaasd en ook
een likje verontwaardigd, dat die cle-
ricalen maar bidden voor de overwin-
wing. Niet alleen de kinderen, maar
ook dc groote menschen. ook de pries
ters op last van hun bisschop. De „N.
R. Ct.", schrijft dc Maasbode, heeft
nog nooit zooveel waarde aan het „ge
bed" gehecht als in deze dagen.
Zij voelt blijkbaar, dat de partijen
niet gelijk staan, als de clericalen
ook gaan bidden.
Zelden werd misschien een treffender
getuigenis afgegeven over de waarde
het gebed, dan nu door dieangs-
en bezorgde vrijzinnigen, die zeg
gen, dat er toch geen God bestaat.
Ecne krachtige getuigenis ook voor
de waarheid van het oude Schriftwoord:
,de dwaas alleen zegter bestaat geen
God".
Het gebed der clericalen wordt nu
gevreesd.
Het wordt erkend als een machtig
wapen, waar de beste mop van Rood-
huyzen bot op slaat.
En toch, wat is consequenter dan
dat wij, Christenen, bidden tot God om
:n gelukkigen uitslag.
Onze levensopvatting, ook onze staat
kundige, is. dat wij God zijn plaats
willen hergeven in het organisme van
Staat en Maatschappij.
Zijn wet cn Zijn gebod willen wij
aanvaarden als onze eerste grondwet.
Op een herziening in dezen geest
dringen wij alleerst aan.
Wat is nu logischer, dat wij tot Hem
ize stem verheffen, opdat Hij Zijn
zegen moge vcrlcenen aan ons streven.
Een streven, waarin ook onze kin
deren reeds vroegtijdig moeten deelen.
zij het dan ook slechts door het gebed.
De consequentie werd in 1909 na
den uitslag der toenmalige verkiezingen
ook door de sociaal-democraten erkend,
toen de bekende schoolautoriteit, de
Antsterdamsclic heer Gerhard,
groene weekblad schreef, dat de vrij-
Uit Rome.
De oudste zuster des Pausen. Rosa
Sarto, die reeds gedurende 25 dagen
ziek was, is ten gevolge eener verlam
ming overleden. Het bericht van haar
dood trof den Paus smartelijk.
De liefde van den Paus voor zijn
zusters is door de vele bijzonderheden
daaromtrent vermeld, wijd en zijd be
kend geworden. Het is ook wel
der mooiste en misschien tevens
der meest kenmerkende trekken
's Pausen karakter, die groote, een
dige, hartelijke toegenegenheid i
zijn zusters, Rosa en Anna, die de Paus
ook toen hij tot de grootste waardig
heid was opgeklommen, nog steeds
aan den dag legde, even oprecht,
eerlijk en even hartelijk
België.
De Belgische volksvertegenwoordi
gers krijgen een nieuwe militiewet ter
behandeling.
De wet beoogt voornamelijk
toging van het contingent n.l. van
241.200 tot 340.000 man. Dit leger
verdeeld als volgt: 90.000 man vo
liet garnizoen van Antwerpen en d
forten40.000 voor Luik en Namen.
150.000 voor het veldleger en 60.000
de aanvullingsreserve en de hulp
troepen.
't Zal geruimen tijd duren eer men
Het nationale comité voor de alge-
leene werkstaking nam een resolutie
an, waarin de arbeidersklasse wordt
uitgenoodigd 14 April den arbeid
Waarvoor?
Alleen omdat de Regcering niet vlug
genoeg het algemeen stemrecht invoert.
Om dit af te dwingen zal er dan
worden gestaakt.
Onverantwoordelijk optreden!
Duizenden gezinnen zullen tot ont
bering en ellende gebracht worden
door dat drijven der socialisten.
Frankrijk.
Poincarré, de nieuwe president der
Fransche republiek zal op 18 Februari
zonder veel plechtigheid het president
schap der republiek aanvaarden. Toch
zal hij op dien dag zijn intrek in het
Elysee nog niet nemen, daar J:"
paleis, gelijk gewoonlijk bij de
ling der presidenten, verbouwingen
plaats moeten hebben. Eerst midden
April zal dit werk klaar zijn en tot
dan toe zal Poincarré blijven -
zijn eigen huis.
Oe Oorlog.
De Turken verwijten aan de Bulgaren
en Servitrs onmenschelijke wreedheden.
Maar ook op hun gedrag is nogal een
en ander aan te merken. Dat getuigt
't volgende: een vrouw met haar kind
ontvluchtte uit Koemboergas. Zij ver
telde, dat Turksche soldaten de geheele
christelijke bevolking in de school op
sloten, en daar vermoordden, te begin
nen met de priesters. Vervolgens
•—"-oordden zij vrouwen en kinderen.
voegde er bij, dat dergelijke
zijnen vader en zijne zuster de laatste
droefheid van liet afscheid sparen.
Daarom vertrok hij in stilte, in de
hoop hierdoor ten volle het doel te
bereiken, wat hij hiermede beoogde.
Maar hij bedroog zich, want toen hij
naar de kamer zijner zuster opblikte,
zag hij haar met een door nachtwaken
verbleekt gelaat en een oog door tra-
verduisterd, hem het laatste vaar
wel toeroepen.
Na het vertrek van Fulco scheen het
kasteel als uitgestorven. De Graaf w,
nog meer afgetrokken dan vroeger, i
zelfs het gezelschap zijner dochter, die
hem met de teederste zorgen omringde,
en er steeds op uit was zijne kleinste
wenschcn te voorkomen, bracht weinig
verandering in zijne denkbeelden te
weeg. De Hccrcn uit den omtrek die
eertijds gul cn gastvrij ontvangen wer
den, staakten thans uit hoofde van de
koele ontvangst, hunne bezoeken, cn
vermeden eenc woning waarin zij niet
gaarne meer gezien werden. Het jacht
vermaak, dat Dido vroeger zoo harts
tochtelijk beminde, werd geheel door
hem veronachtzaamd, en de jachthon
den, waarop hij vroeger zoo trotsch
was, werden door hem met een on
verschillig oog aangezien. Zelfs de
schoone Hector, de bijzondere lieveling
van Fulco onderging geen beter lot.
et arme dier liet treurig de i
hangen, daar zijn meester zijne lief
kozingen onbeantwoord liet, en hem
met geen blik verwaardigde.
De leiding zijner zaken, waai
hij zich vroeger zooveel gelegen liet
liggen, werd door hem veronacht
zaamd, en aan zijn slotvoogd toever
trouwd, dien hij eerst na het vertrek
Walter bij zich in dienst had ge
en. Wel had vader Ambrosius zich
tegen de komst van den nieuwen slot-
•oogd, Heer Hensberg geheeten. vei
.naar de oude Graaf, die somtijds
eigenzinnig te werk kon gaan, had op
de rechtmatige bezwaren van den
waardigen man geen acht geslagen, of
schoon deze hem gewaarschuwd had,
dat die handelwijze hem eenmaal zou
berouwen. Niets had gebaat, en Graaf
Dido, die Heer Hénsberg een zeer
hupscli man vond, geloofde in zijne
keuze zeer goed geslaagd te zijn. Voor
liet overige bemoeide hij zich zeer
weinig met den nieuw aangekomene,
en was verblijd iemand gevonden tc
hebben, die in zijne plaats een waak
zaam oog over zijne bezittingen kon
houden.
De slotvoogd echter, die zich naar
al dc luimen zijns meesters «is* ,e
schikken, daarbij een zacht en vrede
lievend man scheen, en altijd met veel
geduld de luimen van den ouden man
verdroeg, had zicli spoedig de gene
feiten zich ook in de dorpen Koestenik
~l Öklali hebben voorgedaan.
De Turken beproefden onder aan
voering van Enver Bey een landing
maar werden teruggeslagen met groote
verliezen. Deze gevechten liepen uit
op een ware catastrophe voor dc
Turksche troepen. Er werden 2500
Turksche lijken door de Bulgaren be
graven, maar meer dan drieduizend
liggen er nog op het slagveld. De bij
Tsjarkcui gelande Turksche troepen
waren ongeveer twee divisies sterk.
De landing duurde twee dagen, 's Mor
gens van den derden dag werden de
Turken met groote heftigheid door de
Bulgaren aangegrepen. Tegen drie uur
namiddag werden de Turken omsingeld;
een geweldige paniek ontstond er on
der de soldaten, die onder het geschut
van de Bulgaarsche artillerie en mfan-
terie slechts met groote moeite de kust
wisten te bereiken. De inscheping ge
schiedde onder de grootste wanorde.
Te Constantinopel ligt alle handel
en verkeer, zelfs het Iramvervoer stil.
Verschillende firma's zijn gefailleerd.
Aan de overzijde van den Bosporus
is cholera uitgebroken, terwijl in de
Turksche wijken der stad voortdurend
brand uitbreekt. Anatolische hulptroe-
~3n stroomen de stad binnen.
De regeering doet wanhopige pugin-
ui om aan geld te komen. Verschil
lende wegen zijn daartoe reeds inge
slagen, ook zelfs de meest radicale
van roof.
Wanneer de Bulgaren in Constanti
nopel komen zullen zij de kroonjuweelen
in de pandjeshuizen vinden. Een bui-
eenlandsche opkoopcr heeft 800.000
pond geboden voor den antieken
Sultans-troon.
Adrianopel wordt nog steeds bestookt
et bommen en granaten.
De Bulgaren gebruikten vliegmachi-
:s om bommen in de stad te werpen.
Het kan niet ontkend worden dat
de bezetting moedig stand houdt.
Binnenlandsche berichten.
't Paa8chcongre8
der socialisten zal gehouden worden op
Zondag 23, Maandag 24 en Dinsdag 25
Maart a.s. Utrecht zal de eer hebben
de roode broeders ter gelegenheid van
die jaarlijks terugkeerende scheldpartij
te herbergen.
genheid van den Graaf verworven, die
zich grootelijks verwonderde, dat vader
Ambrosius. Hensberg zoo verkeerd be
oordeeld. en zijn oor aan vurige laster
taal geleend bad, die zoo geheel cu al
gelogenstraft werd. Maar had hij zoowel
dieperen blik in het hart van dien
kunnen werpen, dan zou hij ont
waard hebben, dat die geduldige, zoet
sappige cn beleefde slotvoogd een sluw
en arglistig wezen was. die zijne heersch-
zucht onder den dekmantel der nederig
heid en zijne hebzucht, onder het mas
ker van vrijgevigheid wist te verbergen.
Hij wachtte slechts den lijd at om zich
in zijne ware gedaante te vertoonen,
daar hij aangaande zijne gevoelens, ve e
menschen, van denzelfden stempel als
den graaf verschalkt had. Hij spaarde
noch middelen noch moeite om zich
meer en meer in dc genegenheid van
den Graaf tc dringen, en deze in zijne
gevoelens aangaande Hensberg. door
een brief, dien hij van een zijner vrien
den ontvangen had, nog meer versterkt,
schonk hem een onbepaald vertrouwen.
hem dienaangaande
lastig te vallen.
Wordt voortgezet.