Zeven en twintigste Jaargang.
No. 15. Dinsdag 20 Mei 1913.
DE EEMBODE
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN.
UITGAVE VAN DE VEREENIGING „DE EEMBODE" TE AMERSFOORT.
Dit blad verschijnt Dinsdag- en Vrijdagavond.
Prijs per drie maanden vijftig cent. - Afzonderlijke nummers drie cent.
o-Ki«Sl,nen,.ei"el1 kunnen eiken dag ingaan, doch opzegging van abonnement moei gc-
scinedcn vóór den aanvang van een nieuw kwartaal.
KANTOOR EN DRUKKERIJ: LANGEGRACHT 13 - AMERSFOORT.
Advertentieprijs van één tot vijf regels dertig cent. Elke regel meer ze» cent.
Reclames: tien ct. p. regel. - AdvertentiEN in het redactioneel gedeelte vijftien ct. p. regel.
Billijke tarieven bij abonnement.
Alle mededeelingen en advertentién in te zenden vóór drie uur op den dag van uitgifte.
Geloofwaardigheid der
Evangelie-verhalen.
1.
an de 4 tundamcnteele waarlieden,
V zonder welke liet Katholiek Geloof
niets meer zou zijn dan een prachtig
luchtkasteel, hebben we er reeds twee
in hoofdtrekken behandelt1)
ecu albestierend Opperwezen. God2)
Deze kan aan den niensch een scherp
omljjndcn godsdienst voorschrijven
Nu komt de derde waarheid aa
beurt3) God heeft, door middel
een persoon, die in de menschelijkc
geschiedenis „Christus" heet, een be-
paaldcn godsdienst voorgeschreven.
Deze derde waarheid zullen we bewij
zen eerstens, uit de Evangeliën, twee-
dens uit de geschiedenis van het Chris
tendom.
Met „Evangeliën" bedoelen
4 levensschetsen van Christus, geschre
ven door Mattaius, Marcus, Lucas cn
Johannes, cn bewaard in den Katholie
ken Bijbel ol" Heilige Schrift. Heel die
Bijbel bestaat uit 21 gcschicdboekcn
7 leerboeken en 17 profetische boeken
des Ouden Verbonds, eu Evange
liën. Handelingen der Apostelen, 21
brieven cn het Openbaringen-boek des
Nieuwen Verbonds. We bewijzen dus
onze waarheid uit 4 van de 72 doelen
des Katholieken Bijbels.
Om echter uit de Evangeliën
bewijs te kunnen putten, moet de niet
Katholiek, aan wien we dit bewijs wil
len leveren, eerst er van overtuigd zijn
dat die EvangeliënI, wel degelijk
door tijdgenootcn van Christus geschre
ven zijnII. tot heden onvervalscht
bewaard bleven III. verhalen zijn van
vertrouwbare getuigen. Zeer vele re
denen dwingen icdercu nadenkenden
mensch dc geloofwaardigheid der Evan
geliën te aanvaarden. We geven slechts
de voornaamste.
i. De Evangeliën sijn door Mat-
l/iaens, Marcus. I.ucas en Joannes ge
schreven. Met «leze vier namen worden
aangegeven vier bepaalde tijdgenootcn
van Christns, waarvan de eerste en de
vierde twee van de twaalf voornaamste
zijner leerlingen, Marcus en Lucas re
gezellen der eerste gcloofsverkondigt
waren. Dc vraag is dus ofwat opnaa
staat dezer vier personen, ook werke
lijk door hen is te boek gesteld. Zoo
ja, dan hebben we ia de Evangeliën
geschriften, die vóór meer dan 1800
jaar vervaardigd door menschcn, die
beter dan wij allen op de hoogte kon
den zijn van Christus' woorden en da
den.
Welnu, door geloovige en ongeloo-
vige gesehiedkenners wordt als zeker
beschouwd
lo. dat vóór het einde der tweede
eeuw de toenmalige Katholieke Kerk
in het bezit was van de 4 Evangeliën
en deze hield als het werk van Mnt-
thanis, Marcus, Lucas en Joannes. De
getuigenissen van Tcrlullianus, Clemens
Irena-us, Origenes, die ongetwijfeld
de scherpzinnigste cn geleerdste nu
nen van hun tijd behooren, laten daar
omtrent niet den minsten twijfel over.
2o. dat zelfs de ketters der eerste
FEUILLETON.
UIT VERRE TIJDEN.
Herman wachtte zich wel dc vreugde
tc laten blijken, die hem innerlijk
bezielde, van den boozen man ontsla
gen te worden, cn reeds waande hij zich
uit de macht van het ondier gered, dat
hem zoolang dc scherpte zijner klauwen
had doen gevoelen. Wij hebben echter
in dc vorige hoofdstukken gezien, hoe
zeer hij zich misrekend had, en hoe hij
gedwongen werd zijne medewerking, aan
eenc zaak te leenen, die zijne vorige
handelwijze nog in snoodheid en gruw
zaamheid overlrof! Wij kennen thans
den man aan wien Herman zijn vertrou
wen geschonken had; die nu weder op
het punt stond hem schandelijk te ver
raden cn na eerst zijn boozen harts
tochten gevleid te hebben, slechts hel
gunstige oogenbhk afwachtte zijn wel
doener in een j'oel van oneer cn ellende
te storten. Kcercn wij thans weder tol
ons verhaal terug-
Maria, die laat.K ontmoe-
ttaE mei Hemlie'ü meer op hare hoede
„al oeneert en rieh met meer dan om
de, geleide van «ader Ambnaw bin
ten bet kanteel had begeven, verdroeg
,„o geduldig mogelijk haar lot, ea
klaagde lelli am vader Ambroeiue hare
smart niet. daar dat dit den
„analen man «el verdnet ,.„o veroor_
Christelijke tijden, waaronder Valenti
nus, Fabianua, enz., er zelfs niet aai
dachten, de echtheid der Evangeliën
in twijfel tc trekken. En dat zouden
ze tot staving hunner ketterij toch ze
ker gedaan hebben, als 't hadden ge-
3o. dat ook de hcidenschc filosoof
Celsus. die leefde tusschcn de jaren
113 cn 140, een verbitterde vijand van
het Christendom, (hij wordt de Voltai
re der 2e eeuw genoemd 1), de Evan
geliën vermeldt als het werk van Je
sus' leerlingen, als „hetgeen zijne leer
lingen", zegt hij, „aangaande Hein op
schrift hebben gebracht", Dit te ont
kennen, ware natuurlijk de kortste weg
voor hem geweest om het Christen
dom omver te gooien. Doch 't stond
toen reeds zóó vast, dat hij zich daar
aan niet gewaagd heeft,
4o. dat de inhoud cn
Evangeliën met beslistheid wijzen op
schrijvers, die geleefd hebben
tijd van Christus Immers
de voorstelling der gebeurtenis
sen (denk aan de wonderbare visch-
vangstcn, aan het uitdrijven der verkoo-
pers uit den tempel, aan de brooden
vermenigvuldiging) toch zoo ongekun
steld en eenvoudig, dat is zoo leven
dig aanschouwelijk dat men onwille
keurig zegt; deze verhalen zijn
ooggetuigen.
bj de geschiedkundige personen, die
in de Evangeliën voorkomen, zooals
Hcrodes cn Pilatus, Annas cnCaïphas
komen gclieej cn al r -ereen met de
aanduidingen, die de Joodsche ge
schiedschrijver Flavius Josephus
hen geeft.
c) De schrijvers der Evangeliën blij
ken een juiste kennis te bezitten van
de godsdienstige, politieke, burgerlijke
en aardrijkskundige eigenaardigheden
van Palestina ten tijde van Christus.
Deze eigenaardigheden werden
jaar 70 na Christus schielijk veranderd
door de inneming van Jerusalem, del
verstrooiing van het Israëlitische volk
en de verwoesting van het gansche
land. Bij de toenmalige zeldzaamheid
van boeken en geschriften zou iemand
die lang na 70 jaar leefde, onmoge
lijk al die bijzonderheden zoo juist
hebben kunnen weten.
Wegens dit alles wordt een redelijk
mensch gedwongen aan te nemen dat de
Evangeliën zeker in dc eerste ee
niet later geschreven zijn, Doch
tijd, waarin nog zooveel leerlingen van-
Christus leefden, zou 't onmogelijk ge-
zijn, bedrog te plegen en
valschelijk op naam te zetten
Mattlixus, Marcus, Lucas of Joannes,
zonder dat het gemerkt werd.
(Wordt vervolgd.) JAC. J. ZEIJ S.J.
Uit het Buitenland.
Belgische les-
Niets van grooter belang vooi
openbaar staatkundig leven dan de
politieke actie.
Wat is politieke actie?
Het gestadig cn onvermoeid pogen
n zich in de politiek, in den ruimsten
zaken. In het stille avonduur, w.
de mensch zoo licht in zwaarmoedige
mijmeringen vervalt, cn zijn geest zoo
gaarne zich in het verleden verdiept,
om geliefde beelden, die reeds lang tc
itc .zijn gegaan, in hel geheugen weder
roepen, zat Maria dikwijls voor het
im liarer kamer, beschouwde daar de
i), die achter den gezichteinder ver
dween de lichte wolkjes hier en daar
met een zachtcn rozengloed kleurde, cn
dc prachtige avondster die fonkelend
uit het donkerblauw gewelf te voorschijn
trad. Dan dacht zij aan de dierbare al-
gestorvenen, die daar ginds in dc een
voudige kapel den eeuwigen slaap ge
noten, of zij verwijlde bij den afwezigen
broeder en diens schildknaap, die haar
vurig bij zich wonschte. Nog
geheel in die overpeinzingen verzonken,
werd er zacht op dc deur barer kamer
gekló|)t, en trad vader Anibrosius het
vertrek binnen.
,Zit gij weder in uw gewoon hoekje
t dien pijnlijken trek op uw gelaat
den onbewolkte» hemel aan te staren,
thans met duizende lichtende bollen
bezaaid, in al zijn schoonheid praalt,
kan zelf dat heerlijke tooneel, dat
zoo zichtbaar aan den grootcu Ma
ker herinnert, uw verdriet niet lenigen,
sprak de grijze priester, op goedhartig
verwijtenden toon, terwijl hij op een
zetel aan de andere zijde van het vens
ter plaats nam, en Maria met zijne
zin, zooveel mogelijk tc doen gulden,
mee tc praten I
Voor dc Christenen van Nederland
is op 't «ogenblik het groot doel dier
actie, hun positie hecht cn duurzaam
te maken eu te behouden.
Als men leest, wat de Belgische
Katholieken gedaan hebben en nog
steeds doen om zich te doen gelden
op politiek terrein, dan wordt inen met
verbazing en bewondering vervuld, dan
begint de prikkel van den waren i
ijver ijver ze na! te komen,
we worden opgewekt ter navolging.
Een Katholiek land, door een Ka
tholiek Kabinet bestuurd, in beide
Kamers, en in de Staten der Provinciën
een Katholieke meerderheid.
Zóo is het nu. maar
niet altijd, geweest!
Er is ook in 't voor de overgroote
meerderheid Katholieke België een tijd
geweest, dat de Liberalen de meerder
heid hadden cn deze meerderheid ge
ducht deden voelenToen sliepen
de Katholieken.
Keeds op het Congres van Mcchelen
in 1863 werd bepleit de noodzakelijk
heid van het oprichten van Katholieke
Comiló's, ten do el hebbende het orga-
niscercn van de verkiezingscampagne.
Van dien tijd dagteekent in België
het begin van de organisatie der poli
tieke actie. Groot waren in 't eerst de
bezwaren, nraar door de al erger
en erger wordende vervolging geprangd,
leefden de Katholieken op.
De leeuw van België schudde dc
manen, en de Liberalen, de Vrij
metselaars, de Socialisten zonken weg
naar de minderheid.
Hoe is dat gegaan, en boe gaat
dat nog?
Wakker en altijd wakkert
Het geheim zit in een voortdurende
in de puntjes gé.-regelije electorale
tie. De verkiezingen, altijd het oog
oj> de verkiezingen!
De overwinningen zijn. tral de eerste
oorzaak aangaat, te danken
degelijken fond van gO'dsdienstig ge
loof, werden bevorderd dooi" de ii
het oog springende telcontkoming.cn el
de vervolgingen der tegenstanden.
Maar zeggen de Katholieke Bele e!
dadelijk bij zonder onze ve, 1
kiczingsorganisatie kunnen wij niets,
wij zouden blootgesteld zijn aan een-
zekere nederlaag, wanneer wij die or
ganisatie niet hadden behouden er*
versterkt.
Aanteekcning wordt gehouden van
dc woonplaats, den leeftijd, het ambt
cn den werkkring der verschillende
kiezers. Geïnformeerd wordt naar hun
gezindheid. Er wordt huisbezoek ge
daan bij de flauwen, om dezen te
overtuigen van hun politieke plichten.
Te Brussel bijv. is een gehecle staf
m kiesagenien onder toezicht van een
hoogst bekwamen chef dagelijks op
het bureau werkzaam, en schier
geen enkele kiezer, die er
spcuringen van de „clericale bende"
ontsnapt. Voortdurend wordt het terrein
verkend, voortdurend is men ir
zoek, en aldus doorgrondt tr
kiezer tot in hart en nieren.
Begrijpt men het belang
alles
Een hoofdrol wordt vervuld door
de Pers.
Drie, vier maanden vóór de verkie
zingen worden tienduizenden kleine en
groote Bladen, die verkiezingartikelen
bevatten, gratis door de Comité's over
liet gehcele land verspreid.
Verder worden brochures rondge
deeld. Professoren. Kamerleden en
verdere eminente mannen stellen in
zulke brochures de verdiensten der
Regccring in 'l licht. Zij wijzen op het
iredelijke der aanvallen van dc tegen
partij, kortom, zij zijn in alle op
zichten van zessen klaar.
Die brochures zijn het strijdmateriaal
tor de leiders, voor de kiesagenten,
e er op vergaderingen, in herbergen
waar ook den tegenstander mee
doodpraten.
Wat de peis in dat opzicht doet,
van zóo onberekenbaar nut, dat wij
verzuchten: „Ware het hier ook zool"
Want wat er hier mee gebeurt, i
minder dan kinderspel bij wat de Bel
gen doen.
Duitschland.
Berlijn is vol bruiloftsgasten. Het
Pruisische Hof viert twee weken ach
tereen bruiloft. De twee nog onge
huwde princessen stappen achter elkaar
in "t huwelijksbootje.
Zaterdagavond werd het huwelijk
I voltrokken tusschcn prinses Victoria
Margaretlia, de dochter van prins
prinses Friedrich Leopold en prins
Heinrich XXXIII van Reusz. Het hu-
'welijk werd te Potsdam voltrokken en
na afloop werd in de marmeren zaal
en bruiloftsmaal aangericht, waaraan
-Qi ehalve de keizerlijke familie, dc fa
vour jiropagandistcn worden alleen i mi '!ie van dc" bruidegom, talrijke vors-
mannen benoemd van tact, doorzicht \telVke Pers0lien' de rijkskanselier, d
-- •- autoriteiten deel-
tarnen.
Van de week zal het zooveel
besproken huwelijk plaats hebben lus-
«hen s/rinscs Victoria Louise, de eemge
tochter van den keizer en prins Ernsi
A 4'eust -,a" Cumberland.
I «n de koningin van Engeland
D Iteeteg. B B"cü5„ ,»„5
koi nt n Woensdag invangen zullen
ct veel praal ^tocllt 3"
invloed, die v„
kiezers te bewerken en hen te
tuigen van den ernst der zaak. Dilet-
politicke tinnegieters en schreeu
werige reclame-helden komen voor die
betrekking volstrekt niet in aanmerking,
de persoon zelf moet een aanbe
veling zijn voor de zaak.
Door voortdurende werkzaamheid
wordt het aantal Katholieke kiezer
met k lu ci den (dat is een feit!)
vermeerderd, en niet zelden'worden
de vijandelijke rijen aanmerkelijk ge
dund.
iendelijke blikken beschouwde.
Maria zuchtte.
„Mijn kind I ging de waarde
voort, er knaagt zeker een geheim
driet aan uwen boezem, en sedert
heeft Maria geheimen voor haren
vader?
Maria antwoordde niet maar weende.
„Komaan mijn kind, moed geval
ien toch kunt gij beter dan mij deel
genoot maken van de zorgen die u
drukken
Het meisje door den vaderlijken toon
ïroflen, waarop de woorden van vader
Anibrosius werden uitgesproken, en die
dien avond meer dan gewoonlijk
apviel, stortte nu haar gehcele hart voor
haren vriend uit, en voegde er bij, dat
ces hem te zullen bedroeven, haar
teruggehouden had, hem vroeger al het
oorgevallcnu tc verhalen.
Dc priester had aandachtig alles aan
gehoord, wat Maria hem mededeelde,
zonder haar een enkelen keer in de
reden te vallen, en toen zij reeds lang
opgehouden had. zat hij nog altijd
dezelfde luisterende houding.
.Heeft Heer Heilsberg aanzoek
e hand gedaan? zeide hij eindelijk,
dat zonder zich te verwaardigen mij
een woord er van te spreken. Dat is
slecht, zeer slecht van hem gehandeld.
Werp, intusschen Maria, ging hij be
moedigend voort, alle vrees verre van
u. Wie weet hoe spoedig de don-
Zaterdag zal liet huwelijk gesloten
worden.
Intusschen zijn reeds 212 geheime
politic-agenten uit St. Petersburg naar
Berlijn vertrokken. Het is de eerste
zending agenten, die het leven van den
tsaar te beveiligen zullen hebben, ter-
'ijl hij feest viert.
Frankrijk-
Te Parijs circuleert een reeds door
80.000 burgers onderteekend adres,
den gemeenteraad wordt ver
bom stoffelijke en zedelijke be-
'eegredenen" het leeken-personcel in
de hospitalen weer te vervangen door
liefdezusters.
Ook elders ziet men reikhalzend uit
lar religieuse verpleegsters in de
ziekenhuizen. Plicht-bewust en liefdevol
leekenpersoneel is schier niet te krijgen
en zoo worden de arme zieke en hulp
behoevenden menschen het slachtoffer
de blinde vervolgingswoede der
kerk- en christenhaters.
Engeland.
De Engelsche kiesrechtdames laten
zich evengoed betalen als onze socia
listen-propagandisten. Zulk heeft veel
opzien gebaard. Men wist niet beter
of ze verrichten haar „helden"-werk
louter uit liefhebberij. Bij den overval
de kiesrechtvrouwen-club tc Londen
heeft men de boeken in beslag genomen
en daaruit bleek, dat de vereenïging in
de laatste maanden 76.000 gulden aan
salarissen heeft uitgegeven. Annie Ken-
specialiteite in bommen, stond
genoteerd voor een wekelijksch
salaris van 60 guldenMabel Drun-
mond en Cecilia Kerr, ruitenbrecksters
voor f45. zoo ook Mary Sanders
Eveline Barret, die voor een muis
beven, maar den grootsten politic-agent
Londen onder d'er duimpje trachten
te krijgen. Het grootste salaris genoot
mr. Pankhurst, die, blijkens dc boeken
gedurende de laatste drie maanden
ongeveer 2500 gulden had opgestreken.
Ontspanning in 't Oosten.
Oostenrijk bcginc z'n soldaten naar
huis te zenden. De duizenden, die
onder dc wapenen werden gehouden
eventueel de verschillende kwesties
te vechten, zagen reeds lang reik
halzend uit naar het uur. waarop hun
het bevel „naar huis" zou worden
gegeven.
Meer dan alle verzekeringen van
hecle, halve en driekwart-politiekers
kan dit besluit der Oosterrijksche re
geering worden aaagemerkt als éen
doorslaand bewijs dat de vrede ih
aantocht is en dat met wat goeden
:u overleg de zaken geregeld wor
den zonder kanon- en geweerschoten.
Binnenlandsche berichten.
Bevolking.
Blijkens opgave van liet centraal
bureau voor de statistiek, was op 1
Januari j.l. het bevolkingscijfer van de
- - ..ociii ui uu onderstaande gemeenten der provincie
woi 'dei Een plechtige -.aderdag Utrecht als volgt: Amersfoort 24.1/3.
stai.zal plaats hebben. lju 'tch- Baarn 9277, Bunschoten 3496. Eemnes
kom t. di Tsaar, die eveneens een p '1326, Soest 5605. Voor dc gehcele
ligan in. tocht in dc stad houden z
kcre wolk en der toekomst zich van ci-
kand mr zul Ien scheiden en plaats maken
voor dc lie felijke stralen der hoop. Gii
z.jt thans g.een kind meer. Mariamaar
meisje .wier verstand door onder-
i Eng en beproevingen gerijpt, weder-
i tl kan bieden aan de slagen, waar-
iJe God in zijne ondoorgrondelijke
wijsheid ons gelvefr te zoeken. Maar
luisicr eens. Ik heb thans volkomen
zekerheid dat Fulco cn Walter nog
tu leven zijn.
Mijn broeder leeftf gilde Maria,
ze-gt dat hij nog in leven is, o mijn
God! heb dank! dank! voor dit onuit
sprekelijke blijk uwer barriihartigheid.
Maria wierp zich voor het kruisbeeld
op dc knieën neder, cn barstte
"1 uit.
.Ook in vreugde moet de niensch
zich zei ven bezitten, hernam vader Am
broses, dus matig die opgewektheid.
Ik heb u slechts gezegd dat uw broe
der nog leefde, maar daarom bevindt
hij zich nog geenszins in dit kasteel.
Vele dreigende gevaren moet hij nog
het huold bieden, alvorens den vader
lijken grond te bereiken, en in die wor
steling kan hij immers nog ten gronde
gaan
Maria was op het hooren dier laatste
Kirden van den grond opgerezen, en
zag den grijsaard niet zulle eenc ont
zetting aan, dat de goede man ver
schrikt eenigc schreden achteruit deed.
Godswil, vader! pijnig mij niet
"if uit; zeg mij de waarheid.
„Om v -. te jiopen of te vree-
langer. riep
zeg mjj wat ik weinig trach-
h«b I bedenk dat
- Eerst moet gij een "wan
ten te bedaren Maria, want o f-
ik u een geheim toevertrouw, wa.
misschien het leven uws broeders a.
hangt. De minste onbezonnenheid, een
onschuldig woord, kan mijn plan ver-
raden, en dan is alles verloren. Belooft
gij mij dus stilzwijgendheid, dan zal ik
u verhalen op welke wijze ik er in ge
slaagd ben, de belangrijke tijding, die
zoo even mijnen mond ontsnapt is, te
vernemen.
Maria die inmiddels weder plaats ge
nomen had, knikte toestemmend.
„Gij herinnert u zeker nog wel den
morgen, waarop wij na aan Graaf Dido
de laatste eer bewezen te hebben, ik
mij met u uit de kapel begaf, om u
naar uwe kamer tc geleiden. Even bui
ten de bidplaats getreden, werd ik door
een krijgsman aangesproken, die mij in
fluisterde. dat in de hut des boschwach
ters mij een man verwachtte, die mij
tijduig aangaande Fulco cn Walter
kwam brengen.
Wordt voortgezet.
