Nieuws- en Advertentieblad voor Amersfoort en Omstreken.
DE EEMBODE
XXVIIe Jaargang. No. 67.
UITGAVE VAN DF. VEREEN1G1NG DE EEMBODE TE AMERSFOORT.
Dit blad verschijnt Dinsdag- en Vrijdagavond.
■'rijs per drie maanden vijftig cent. Afzonderlijke nummers driu cent.
11 abonnement moet ge-
Dinsdag 18 November 1913.
KANTOOR EN DRUKKERIJ: LANGEGRACUT 13, AMERSFOORT.
Billijke tarieven bij abonnement.
Alle mededeelingen en advertentiiln in te zenden vóór iljie uur op den dag vi
Tegen 't drankmisbruik
is nu sinds jaar en dag heftig gestreden.
De resultaten van dien strijil open
baren zicli onmiskenbaar in hel afnemen
van 't alcoholgebruikdoor hel postvat
ten van betere begrippen omtrent de
werking van den alcohol en hel uit
roeien van vele verkeerde en dwaze
drinkgewoonten.
Maar ook in dezen strijdt blijkt weer
dat liet punt van uitgang beslissend is
voor het einddoel dat men zich stelt
en ook de keuze der middelen om dut
einddoel te bereiken, beïnvloedt.
De rechtzinnige Katholiek die al zijn
doen en laten toetst aan hut Katholiek
beginsel is uil dien hoofde gevrijwaard
voor alle uitersten.
I)e bestrijding van liet misbruik van
sterken drank is een onderdeel van den
algemeenen strijd legen liet kwaad en
tegen de zoude, welke door ieder
Christen bier op aarde moet worden
Geheelonthouding en afschaffing ill
|iraklijk gebracht uil i 'hrislelijke na.isten-
lielde en als versterving is loffelijk «mi i
prijzenswaardig.
I )e Katholieke drankbestrijding is een
lak der Christelijke naastenliefde. Kn op
geval volgens de Koomsehe moraal zal
de strijd tegen het drankmisbruik niet
kunnen ontaarden in een kamp door dik
en dun tegen élk gebruik en tegen de
personen, die met den drankhandel in
contact zijn.
Verliest men het bovennatuurlijk
element bij de drankbestrijding uil het
oog. en legt men op de toepassing der
bovennatuurlijke middelen niet den vol
len nadruk, dan staat afdwaling zonder
twijfel te wachten.
I Je kans dat een beweging, welke veel
goeds belooft en veel heil kan brengen
daar waar uien nu alleen onheil aan
schouwt. in verkeerde lianen verloopt,
bestaat vooral bij de bestrijding van het
drankmisbiuik.
Die bestrijding moet zijn en blijven
een kamp legen drankmisbruik en niet
tegen den drank.
Men boude daarbij echter wel in het
oog(iebruik is voor sommigen misbruik.
De onthouding, als acte van deugd
ter cere Cïoils en 0111 zich te versterven,
is loffelijk.
Maar men hoede zicli voor overdrij
ving, voor geestelijken hoogmoed.
Een waar Christen verhoovaardigt zich
niet op zijn goede daden,
Waar men terecht komt als de gods
dienst wordt uitgeschakeld, leere hel
volgende stukje, hetwelk den gedachten-
gang weergeeft van iemand, die van
geheel-onthouders-jiraktijkcn niets wilde
welen en als ongeloovige natuurlijk
maling heeft aan christelijke beginselen.
Lichtelijk ironisch wijst hij op de malle
redeuccringen van enkele drijvers, die
de zaak waarvoor ze van liefde zeggen
te blaken, meer nadeel dan jirolijt be-
„Ik wenscli". zoo schreef hij, „niet te
mnrchandccrcn met de argumenten van
de geheel-onthouders, Wanneer zij zeg
gen, dat het voorbeeld van den matige
FEUILLETON.
EEN VLAAMSCHE VERTELLING.
T clilra verspreidde zich dc mare
VV tot ill hel dorj», en ook daar wer
den velschillende gevoelens over de
zaak uitgedrukt. De bnkkcrin on den
hoek der Meistraat, waar Marie te win
kel ging, verklaarde stellig te welen,
ikit de zandvrouw eenen schooiiou
spaarpot moest terzijde gelegd hebben.
„Hel gaal Dij haar niet toe, als bij
de andere lieden van haar soort," zei-
de zijNauwelijks zijn de mannen van
mijne andere klanten met de gewon
nen centen in huis, of hunne vrouwen
loopen 0111 koffie, om zuclckock, 0111
kaas of haring.
Nooit ontbreekt er wittebrood in
hunne spinde en deji-ficvuillcsch wordt
dagelijk geleegd en weer gevuld.
Hij Marie gaat hel anders. Zuodrn zij
thuis komt van de reis. begint zij aard
appelen te koken; en werd er dan ook
een potje koffie o|>geschonkeu, nooit
wordt er eeltige lekkernij Dij gebruikt.
(i|i zulke wijze komt l'iel natuurlijk
heler vooruit dan de verkwisters."
F,ene laoeghoudsler, waar l'iet de
Zandboer vroeger menig zilverstuk
verleerde, was van een ander gedachte.
„Al s|iareude gaan de centen toch
ook op," beweerde zij: er moet daar
iets anders onder schuilen.
oorzaak is van misbruik door anderen,
dan zal liet wel zoo zijn. Zij hebben
itudie gemankt, kennen de statistieken,
weten uitspraken van beroemde deskun
digen te citeeren, een lleele massa uit
het hoofd. De vrucht van hun ervaring
zij aangenomen ten volle, hun gezag
zij erkend geheel en zonder voorbehoud.
„Laat desterkedenzwakkehclpen", zoo
redeneert de man verder, de staande zijn
hand reiken aan den gestruikelde, maar
er is geen reden voor twee'even sterken
hun kracht alleen te gebruiken, 0111 zoo
hard mogelijk weg te vluchten voor alle
gevaar en nog wel te vluchten in de
hoop, dat de buurman mee zal vluchten.
„Kn waar moet de vlucht heen r Naast
welke genieting ligt niet het gevaar voor
overdaad en misbruik?
zoo gaal hij voort, „betreden
uitgestrekter terrein. We vinden
1 ander gezcisebap. I faar staan I
tie menschcn, die de drankverkoo|iers
bevechten.
I lel is niet tegen den mail, die drinkt,
dat zij zich richten, maar tegen den
lan, die drank verkoopt, de eerste is
maar" de verleide, de tweede is de
verleiderde eerste is maar zwak,
makt gebruik van zijn heilig recht,
.vak te zijll, is een mooi .specimen
m bestudeerd te worden, een van je
gevallen van alcoholisme,
'aiigt niet zwier professoren en
ne dames, bezoekt asylen, const,'i-
l. dat liet hem niet gelioljieil heeft,
mee hij een weddenscha|i wint
len deskundige, die beweerd had,
dat hel wél zou helpen. Werken kan
hij niet, ile arme lijdt aan alcoholisme,
bij is het slachtoffer van de matigen,
die niet gezorgd hebben, dat hij nooit
jenever zag. Dim toch zou hij nooit
Neen, dat is zeker
„De slokjesbaas daarentegen
,,l)e slokjesbaas - - 0111 namen en
titels vecht ik niet, ik volg de termi
nologie, die den tegenstander goed
dunkt ile stukjesbaas verleidt alleen
1 zooverre, dat hij den klant levert,
at deze vrijwillig komt vragen. Nooit
zag ik een kastelein met alcohol ven
en langs de straten of de gasten aan-
iporen tot het nemen van nog een
glasde dronkaard is hem een voor
werp, dat „gevaar, schade ca hinder"
veroorzaken, luj moge in meer dan
opzicht een „vette" klant zijn, hij
schaarsch om tegen hel verlies
de matige stamgasten o|i te wegen,
ilie hel gezelschap van den dronkaard
schuwen. De verwijdering van aange
schoten gasten is dan ook een métier,
lat al meer en meer wetcnscha)>|ielijk
;n artistiek uitgeoefend wordt door
ipcciaal daarvoor aangestelilea.
„De tapper zelf - hij moge dan
geen kunstenaar zijn oefent een
behoorlijke industrie uil en het is hier
vooral lafheid, verzwakkende erkenning
zwakheid, die drinkers en niel-
drinkers doet te hoop loopen legen
lokjesbazen". „Ik drink, daar is niets
II te doen, maar de kastelein moest
mij tegen mij-zelf beschermen. 1 lij moest
zijn winkel sluiten als al zijn collega's
dat doen, dan zou ik misschien geen
borrel kumicti krijgen en dan zt
drinken. De kastelein is dus de
schuld. Hij verdient geld, door mij
borrels te verschaffen en ik ben nu
eenmaal zwuk. Wat hebben zij, die
prolitceren van mijn zwakheid, nooilig
brood te winnen en te eten
Zoo gaat de man nog een eindweegs
met zijn vreemd beloog door, doch liet
aangehaalde is zeer voldoende om te
zien hoe hij en veleri met hem over de
drankbestrijding redeuceren, en hoe zij
in misvatting en wanbegrip worden ge
stijfd door overijverige mcuscheii, die
ten onrechte nicenen de goede zaak voor
treffelijk te dienen.
Kr ligt voor allen die het wél meenet)
llicl liet heil hunner mcdeinciischcn en
au drankbestrijding doen urn dat heil
bevorderen en te vergrnoteii. een
rnarsclmwhig in.
Nooit mag worden vergeten, dal ver
betering van zeden eu uitroeiing van
verkeerde gewoonten met de onmis
bare Imlp van Gods genade alleen kan
geschieden met volledige medewerking
van Item, die voor verbetering in aan
merking komt.
Itij den drankzuchtige, die geloovig
maar zwak, is dan ook alleen door
tuepassing van de genademiddelen,
duurzame verbetering te bewerken.
Natuurlijk verztiime men daarbij niet
wat wetenschap en praclijk als bevor
derlijk te.r genezing van drankzucht
aangeven.
til verband niet dit alles zal men ook
beter inzien, waarom aan onzen kant
geijverd wordt voor Sanatoria voor
Kath. Drankzuchtigen. G.
Over den een schudden ze eenige
zakken meel uit, terwijl ze no. 2 een
ilooilc kat toeslingerden.
'a Rijks dure gasten-
liet Rijk heelt lol gasten gevangenen,
krankzinnigen en onhandelbare kinde-
l**ii die gasten kosten unn het Kijk
len geld. Voor het gcvangeiiiswe-
worden milliocncn aangevraagd;
het Urunkzimngcnwezcii, dat slechts
een deel voor rekening van het
Rijk komt, loimcii gouds,--en voor de
onhandelbare kinderen eveneens groote
Uil het Buitenland.
Uit het Vaticaan.
I)e tiende verjaardag van de kroning
van Pins X (de eigenlijke dag is 12
Augustus, maar de viering ervan wordt
wegens hel seizoen uitgesteld) is met
grooten luister in de Sixtijnsche kapel
gevierd met een plechtige H. Mis, op
gedragen door kardinaal Merry del Val.
Verschillende kardinalen, nartsbisschop-
|icn en patriarchen, auilitciiren, oversten
de rcligieuse orden, kamcrhecren
il van andere autoriteiten woonden
de jilcclitighcid bij. Aanwezig was ook
de Nedeiïandsclic gezant te Parijs,
ridder de Siuers, Na de H. Mis gaf de
II. Vader zijn Pauselijken zegen.
Engeland.
Hoe 't met de invoering van zelf-
regcering voor Ierland nog gaan zal,
weten wellicht zelfs de Eiigeische mi-
Geheel onveranderd wordt de wet
niet gehandhaafd, dat staat vast.
Dt- oproermakers in 't distriet L'lster
worden ontzien en hun bedreigingen
met opstand doen zoowaar de overheid
zwichten. Althans er wordt overwogen
of genoemd district ook uitgeschakeld
kan worden. Dezer dagen spraken twee
regeermgsmannen over de kwestie in
dien geest. Tevoren waren ze door de
kiesrechtjuffers getracteerd.
Deze violen dc twee liecrcn op hun
toelu naar New-Casltc aan en bclee-
digden hen op onbeschaamde wijze.
:rwijl er niet zekere onverschillig
heid in winkels en herbergen ovei
en Marie betrekkelijk den koop van
het vlas werd gesproken, voerden de
echtgenooten Verbeek, bij wie Marii
vroeger in dienst was geweest een meer
ernstig ges|>rek.
.Die Marie zou het ver kunnen bren-
1, en ons ter zelfder tijd veel scha-
veruozaken," zei tie man „niet door
het konpen van vlas u|i struik, of zelfs
niet door de markten af Ie loopen
maar door iiikoo|ieu te doen op dc
hol'stedcii waar de boet' liet laat
gelen."
„Ver brengen spoilachtc juffrouw
Verbeek „Kan men goede zak
zonder geld
„Hebben wij onze zaltetl lllet zon
der kruis of munt begonnen vroeg
de mail.
De Irolsche vlnskoopsL-r gal geen
antwoord, /ij ging voort
„Kn al hadden zij geld in overvloed,
zij kunnen toch nooit handel drijven
niet den vreemde want zij zijn beiden
geen letter geleerd. Hoe zou het hier
toegaan, indien ik geen vrouw van
goede afkomst was, die kim boekhou
den en ile briefwisseling doen."
Deze bemerking werd door cene
stille gevolgd. Vader Verbeek leunde
met den elleboog o|i de tafel eu liet
iu gedachten verslonden zijn
huotd tegen de hand rusten.
„Misschien is ile zaak nog te
helpen," zoo onderbrak luj eindelijk de
slilte. „Hij heeft het vlas van boer
Koppens gekocht, en waarschijnlijk o|>
borg. Kon ik dezen, cenlgen argwaan
tegen zijnen koopman inspreken kon
ik Item doen verstaan, dal hij wellicht
geen duit van den schooncn vlasgaard
kan bekomen, dien ik tegen veel hon
geren |>rijs en contant wil nemen, da
zou hij misschien den koop verhreke
door den zandboer een borg le vragen,
„Kn wie zou zijn burg zijn I" riep
de vrouw ten teeken, dat zij met dt
gedachte van haren man instemde.
De groote vlashantielaar liet zijn til
bury inspannen eu reed den steenweg
1 naar Brabant.
Verleek trof boer Koppens bij
den vlasakker aan, en begon dadelijk
een gesprek.
Kop|iens was echter geen man,
men gemakkelijk kon misleiden. 1 lij
liet eerst Verbeek zijne kleine rede
voering uitsjirekeii en zei toen kortaf
„De koop is gesloten en hij blijft
gesloten." Hiermede keerde de recht
zinnige landman deu vlashandelunrden
rug toe.
„Maar vriendlief, de zandboer zal u
nooit betalen." zei Verbeek„1
koop uw vlas eenen Neilerlandschen
gulden de roede o|i contant."
Ko|>|iens volgde zonder omziet
nen weg.
Binnenlandsche berichten.
Nil is het hinderlijke hierbij, dal deze
bedragen vooral dan zoo hoog staan,
<00 uien ze |ier gast berekent. Zoo is
uitgecijferd, dat in de Rijkstuelitscholen
elke deugniet per jaar f840 aan het
Rijk kost, en in de Rijksopvoedingsge
stichten f730. Kn dan is het logies er
niet eens bijgerckentl, want nam
Ook de rente en allossitig op vail
ile gebouwen, zoo zou het eerste be
drag stellig over de f400 loopen.
I loeveel beste, brave jongens zijn er
1, voor wie vader of voogd zulk een
111 'sjaars apart kan leggen Feitelijk
wordt er tilzoo voor de deugnieten be-
r gezorgd, dan voorde patente jongens.
Negenhonderd gulden per jaar voor
ui kind. het grenst aan overdadige
weelde, schreef De Standaard.
Toch is hier in Itet beginsel niets
a te doen. Als ge twee kinderen hebt,
inrvan het éénc ziekelijk, het andere
lliak gezond is, zal het ziekelijke kind
u per jaar altoos meer kosten'; en iu
zedelijken zin genomen, is het niet
anders.
Kanaalplannen.
In de Tweede Kamer werd bij het
iiieiistellcn van het voorloojiig verslag
-er de Watcrstaatsbegrooting opnieuw
aangedrongen o|> den aanleg van het
Kanaal door de Gelderschc vallei. Kr
worden plannen voorbereid voor de
verbrccding van het Mcrwedcltnnnal
de binnenvaart zou dan het nadeel blij
ven ondervinden van de bezwarende
bepalingen ter zake voor-schutting.
Veel beter achten enkele leden door
het graven van een kanaal door de
Gelderschc vallei een nieuwe verbinding
tusschcii Amsterdam en den Rijn te
scheppen en zoo de vaart op hel Sler-
wedckanaal te ontlasten.
11 er ter bevordering van het lot
stand komen dezer nuttige zaak niet
gewerkt moeien en kunnen worden ge
lijk men b.v. iu den Gelderschen Ach
terhoek eu in Twente ijvert voor de
daar ontworpen kanaulplnnncii.
Wachten tot men in den Haag ein
delijk eens de zaak in ernst ter hand
neemt, is zeer ontmoedigend en du<
de belangstelling.
Tweede Kamer.
Ter afwisseling van de wijdloopendc
beraadslagingen over de Indische be
groeting werd Maandag door den vi
- herinnerd aan de herdenking
hel eeuwfeest van Neerlnnds onafhanke
lijkheid.
„Ook als voorzitter van de Tweede
Kamer, zoo zeide inr. Goeman liorgcsius.
meen ik te mogen en le moeten uit
spreken huczccr wij erkentelijk zijn il.it
hel eeuwfeest van onze onafhankelijk
heid onder zoo gunstige omstandigheden
kan worden gevierd, liet zou ondank
baar zijn, met te getuigen hoezeer onder
de gezegende regeering van vleiOranje
vorsten, ons vaderland niet alleen iu
macht, in aanzien en in welvaart, maar
ook in innerlijke kracht is vooruitgegaan,
Moge onder Gods zegen ook de komende
tijd getuigen van voorspoed, van voor
uitgang op zedelijk, geestelijk en stof
felijk gebied."
De Minister van Kolouii'n antwoordde
toen
„Hel zij mij vergund uit den grond
van mijn linil ook namens de Kcgccring
een enkel woord te spreken op dezen
voor ons allen zoo gedenkwaardige!!
dag. Iu de eerste plaats wil ik namens
de Regcering hartelijk dank zeggen voor
de gesproken woorden en er één wenscli
aan toevoegen, den wenscli. dien ik
belichaamd zie in de woorden valt den
Ai. liet, Iwc /nel. hoe heerlijk L 't al» jonen
Villi '1 zeilde Inili. ceinlrachli); sftinemvani-n.
II; hoop dat de verdere rcgecrlngs-
jaren van onze Vorstin steeds zullen
Imogen getuigen vair eendracht bij allen,
eendracht, die de beste waarborg is
Verkoop van Rijksyronil.
Hij wetsontwerp vraagt de Minister
iii Kinancléu de goedkeuring van dc
wetgevende macht voor den verkoop
aan het hoogheemraadschap „De Bun-
schotcr Veen- en Veldendijk" te Amers
foort van ile voormalige batterijen ten
Oosten van de haven te Spakenburg.
Hel hoogheemraadsclia|> kan de vour-
alige batterijen gebruiken tut steun
ut zijn dijken.
Do Utrochtsclio Staten-letlon
zijn opgeroepen voor dc winterverga
dering. tegen Dinsdag 2 December n.s.
lie man is liet kopjiigste schepsel
der wereld," morde Verbeek. Kr ont
snapte Item een gebroken vloek, en
liep teleurgesteld reed hij huiswaarts,
Zonder zicli 0111 het gesnap hunner
ilorpsgciiootcn te bekommeren, arbeid
den de nieuwe vlnskoopers rustig voort,
l'iet dc zandboer hield de belofte, die
hij zijne vrouw had gedaangeen en
Icelc teug jenever kwam over zijne lip
|ien, hoewel hij daghmirlicdcn die bij
hem hel groen vlas bewerkten, 11;
hehooreii In-dacht,
V.
Vijf jaren zijn verloopcn sinds I'
ile Zandboer zijn eerste stuk vlas v
boer Ko|i|ieits kocht. Aan zijn huisje
is nog niets veranderd. Hij bewoont
nog altoos de Iccmen hut, die buiten
eu binnen mul kalk gewit is. Aan zijn
eenig venster hangen nog geen gor
dijnen maar naast de lint is een
groote stal en et-u zwingelkot gebouwd,
waarin glootc bedrijvigheid heerseht,
eii er ligt een fraai bloemtuintje
Klaasje is omtrent negen jaar. hij
gaat sinds lang naar de gemeenteschool
want zijiie ouders begrijpen, dat zij voor
hmmen handel iemand noodig hebben
die kan lezen eu schrijven. Nu moeten
zij hunne zaken aan vreemde lieden
vertrouwen, en tiet gebeurt wel eens,
dat hunne briefschrijvers, misbruik
Plaatselijke Berichten.
AMERSFOORT.
Teneinde tegemoet te komen aan
de bezwaren bij de regcering gerezen
tegen de door den Raad vastgestelde
verordeningen betreffende de school-
gcUlhetVuig stellen B. W. een gewijzigde
regeling den Raad voor. Geen school
geld is dan verschuldigd voorkinderen
van ouvermogviHicn. Door B. en \V.
wordt beslist, voor welke leerlingen
geen id een verminderd schoolgeld is
verschuldigd.
Maandag heeft de commandant van
het 16e reg. infanterie het vaandel voor
zijn regiment in Deu Maag uit h inden
van ilc Koningin ontvangen. Morgen
(Wocnsilagj circa half twaalf zal liet
hier aan dc truejicn worden gepresen-
leerd.
Alle hier in garnizoen zijnde troepen,
zullen daartoe zijn opgesteld op de
Vlasakkers. Zij worden gecommandeerd
kende van het vertrouwen, dat zij in
hen stellen, hunne handclsverrichtingeii
tegen ile Verbeek's verklappen, die niet
alteen l'iet's concurrenten, maar ook
■zijne ergste vijanden zijn.
Dat de kleine Klaas in school
goeden voortgang maakte is niet le he
il doch bij ziet er zeer vernuftig
11 meer eu meer ontwikkelt zich in
hem die natuurlijke trek vooralle schoon
heid maar wat hij lu-t incest schijnt
te beminnen zijn de Mocincn, Hij is
hel die, met beluil|i -zijner moeder, hel
tuintje voor dc hut beplant en ilaar
hij nog nooit buiten liet dor|> is ge-
eest, en zich geen denkbeeld kan
alten van den rijkdom des planten-
rijks, meent hij, dat de bloemen voor
liet vensterraam van den notaris van
Halen, die iu ilc nabijheid der school
woont, dc heerlijkste gewassen der
gaiischc wereld zijn, Nooit gaal hij
naar school of hij blijft gcruimeii
tijd voor het venster van deu bloem-
me-iiiiiiimaar de bloeiende planten be
schouwen, tlie hij zou lief heelt.
Keus stond Klaas als in verrukking
eene donkerrootlc camelia te bewon
deren. die door het dochtertje des hui
zes. de tienjarige Klize, zoo even voor
hel raam was gezel, zonder te bemer
ken, dat de tilbury van Verhack voor
van llnlcn's deur stilhield.
(Wordt voortgezet.)