Nieuws- en Advertentieblad voor Amersfoort en Omstreken.
DE EEMBODE
XXVlh Jaargang. No. 74.
UITGAVE VAN DE VEREEN1GING DE EEMBODE TE AMERSFOORT.
Dit blud verschijnt Dinsdag- en Vrijdagavond.
Prijs per drie maanden vljltlg cent. - Afzonderlijke nummers drie cent.
abonnement moet ge-
Abonnementen kunnen eiken dag ingaan, doch opzeeeini!
schieden vóór den aanvang van een nieuw kwartaal.
Vrijdag 12 December 1913.
KANTOOR EN DRUKKERIJ: LANOEORACHT 13, AMERSFOORT.
Alle medcdeelingen
Billijke tarieven bij abonnement.
advertentiSn in te zenden vóór drie uur op den dag van uitgifte.
Dit nummer bestaat uit twee bladen
EERSTE BLAD.
Retraiten.
Het mit va» ee» retraite voor mill
tiepl ichtiyen behoef ik niet te bepleiten
Het leit, dat in Duitscllland jaarlijks
8000 en meer recrutcn eraan deelnemen,
spreekt duidelijk genoeg. Mijn eenigi
bedoeling is de militiejiliclitigen te wij
zen op de retraite, die van 20 tol 23
December l vergoeding f4) te Amers-
foort zal gehouden worden, en waarop
zij bijzonder worden verwacht. Dc
ouders zullen in het belang van hun
zonen en in hun eigen belang wel zor
gen, dat de toekomstige miliciens zich
door een retraite eerst komen aanster
ken tegen de vele gevaren.
levens zij hierbij medegedeeld, dal
op de retraite van 2D December nog
eenigc plaatsen voor mannen beschik
baar zijn.
ROOMSCHE CHARITAS.
Nooit Sterft de Liefde! Oneindig en almachtig
Itij 't wisselen der eeuwen eeuwig jong.
Zendt dj hour kroost duur tiodes kracht
colki nelt lig
Waar 'l lijden 't leven dreigende besprong
Ur. Schnepmnn.
Hij al het streven naar sociale recht
vaardigheid. mag nooit vergeten wor
den. dat lieftic noodig is bij cn naast
eiken socialen arbeid.
Er zijn lieden die beweren, dat in
de producten der sociale-wettcn-niachi-|
ne 't groote geneesmiddel voor alle
inenschenlced te vinden is.
Als eenmaal de sociale wetten en
hervormingen volledig zijn doorgevoerd,
dan wordt liefdewerk overbodig, be
weert men, omdat dan dc oorzaken, de
bronnen der armoede, hebben opge
houden te bestaan of voor nieuwe el
lenden nieuwe wettelijke hul|>bronncn
geschapen zijn. Als het gebouw der|
sociale wetgeving volledig is opgetrok
ken, dan is tevens het uur aangebroken
waarop men de Liefde haar pensioen
geven kan.
Zij. die zoo spreken, dwalen.
Armen zult gij altijd bij U hebben,
zegt Onze Heer en Zaligmaker, en
daarom ook zal de liefde onder ons
moeten leven en wandelen en werken,
zoolang er mcnschen, zoolang er ziek
ten en dood, zoolang er hulpbehoevende
kinderen en weduwen en weezen bestaan.
Want zelfs dan wanneer de sociale
wetgeving al wat bij mcnschen moge
lijk is. zal hebben gedaan, is nógnoo-|
dig de sociale werkzaamheid der liefde. I
Wettelijke zorg kan soms den honger
van den arme stillen, zij kan naakten'
klecden, maar gebogen, trooslelooze
harten oprichten, mcnschen verzoenen
met hun toestand, dat vermag zij niet.
Zij spreekt niet dc woorden des le
vens. die gaan van het hart tot het hart.
Zij is niet de barmhartige samarita
die olie en wijn giet ill de wonden
een verbitterd of verlaten gemoed
Zulks werd ten allen tijde beseft
begrepen.
„Broeders, broeders", sprak St. Vin-
centins I'aulo in zijn tijd. „wat geeft
de goede, groote Gotl ons veel te doen"
I'.n nog is St. Vincentius' woord va
kracht en voloj) van toepassing.
Daar is zooveel, zoo oneindig veel
De arme smacht naar liefde, naar
ïdedoogen. Een opwekkend woord,
n hartelijk gezegde, o, het kan
veel goed maken,
En al zijn we dan ook al onmachtig
n nieuw paradijs oj> aard te stichten,
dan toch kunnen wc bereiken, dat onze
ongelukkige mcdcmcnschcn begrijpen,
dat tic ongelijke verdccling der goederen
niet een onrechtvaardigheid is; dat de
nederige toestand der kleinen in deze
wereld geen schande is omdat zij bc-
""••d zijndat zij moeten verdragen
geduld de lasten van het werk en
het lijden.
uo worde een schoon ideaal bereikt
welks verwezenlijking wij allen moeten
hopen en afsmeckcn een christelijke
gemeenschap één niet alleen door hel
geloof maar ook één door de sociale
gerechtigheid en dc christelijke liefde.
Een groot aantal onzer incdcmcn-
ichen treurt, lijdt zelfs gebrek, en kan
tien dit, helaas, niet altijd van de vol-
vasscnen zeggenhot kind leeft in ar-
nocde zonder zijn schuld.
Eu bij de outle gevaren komen de
tieuwevalsehe theorieën en leuzen,
die hel godsdienstig leven in den grond
slag dreigen te verwoesten.
Scepticisme, haat, wanhoop dringen
de schamele woning binnen de wre
vel zonder God en hooger uitzicht
verkeert in wrok. en verjaagt den engel
:ler hope, den Inatstcn troo 't,
Daar is zooveel te redden door
goedheid, geduld en liefde.
Maar. Godlof, waar ellende is. daar
treden nóg de zonen van St. Vincentius
op als boden des vredes, en even menig
vuldig als de nootlen der armen, zijn
ook hunne pogingen om die nooden te
verzachten.
Zondagavond wordt een extra ge-
igenheid gebudun de St. Vincentius-
Yerccnigiiig te steunen. Moge een
breede schare geloovigen zich dan
kerkwaarts spoeden, en veel worden
geofterd voor den schooncn liefde-
arbeid, welke de V
moeid verrichten.
Katholiek trots zijn op zijn geloof t
:t niet verloochenen.
Aan den l'aus cn stautssecrct;
Merry dol Val werd op voorstel 1
I den aartsbisschop een telegram
j hulde verzonden.
Inlzctteiid groot is het getal werk-
loozen in het Duitschc Kijk. Men telt
ze bij duizenden, dc mannen die nu
reeds wekenlang zonder verdiensten
rondloopcn.
Allerlei middelen ter voorziening
den nood door werkverschaffing wor-
J_,.n nu aangeprezen.
Het beste is nog dat 'van eene vcr-
eeniging die voorstelt woestcn grond te
ontginnen.
Dc verccniging heef' practisch bcwc-
n, dat het een goed middel is. Duitscll
land heeft nog een 500 vierkante K.M.
mocrasland cn een 1000 vierkante K.M.
land, dat woest ligt of weinig opbrengt.
Men kon daaroj) aan 80.000 boeren
families een bestaan verschaffen. Hon
derdduizenden arbeiders zullen er werk
kunnen bekomen, brood voor zich en
hun gezin. Op deze wijze kan nog een
klein Koninkrijk aan Duitscllland toe
gevoegd worden.
In den Rijksdag i-
der geworden.
In de
Uit het Buitenland.
Duitschland.
Bij de viering van het Constantijnfeest I
der Katholieke vcrecnigingcn van Keu
len, hield dc aartsbisschop, dr. Eelix
von Hartmaan een rede, waarin hij
sprak over den geloofsmoed der belij
ders en martelaren in den catacoinben-
tijd. In die dagen kwamen dc Chris
tenen voor aardscltc machthebbers moe
dig voor hun geloof uit en hadden er
hun leven voor veil. In onze dagen
echter verbergt inen zorgvuldig zijn ge-
of uit vrees voor matcricclc schade.
Gelijk dc soldaat echter lier is o|>
's konings wapenrok, zoo moet ook dc
in het wild op los te slaan. Anderen
hadden sircnc-lluitjcs bij zich en bliezen
lOjihoudelijk door. Eenigc afgevaar
digden hadden clcctrische bellen, andc-
weer autombbiclhorens, nog ande-
(rompetten medegebracht en maak-
van deze „instrumenten" een ijverig
gebruik. En te midden van deze herrie
werd het voorstel van dc belasting op
gedistilleerd aangenomen. Bij de bespre
king van de personeele belasting moest
een afgevaardigde ophouden met
spreken, wijl niemand hem kon vei
Toen werd dc zitting opgeheven.
Tweede Kamer.
Nog altijd duren dc beraadslagingen
ver de politiek in dc Tweede Kamer
Gelukkig, dat men zoo verstandig is
geweest, in dc avond-zittingen een aan
vang tc maken met de behandeling
der verschilt*
wat bcdaar-
nop
hoog bevel z'n draai genomen cn treedt
men minder uitdagend en verwalen te
gen dc burgerij op.
Frankrijk.
Het hof te Orleans heelt den aarts-
bisschop van Kcims, kardinaal Liii;on,
veroordeeld omdat hij het had durven
wagen als bisschop op het gevaar der
ichotci) zonder godsdienst te wijzen.
De kardinaal had namelijk in 19001
;en herderlijke brief aan zijn geloovigen
gericht, waarin hij tegen genoemde j
scholen waarschuwde. Dit schrijven
hadden de onderwijzcrsvcrcenigingen
zich aangetrokken, weshalve zij een aan
klacht tegen den kardinaal indienden.
De rechtbank legde den kardinaal ccn
boete op van 500 francs, cn veroor
deelde hem lot betaling der proces
kosten. De kardinaal znl in hooger be
roep gaan.
De republiek heeft ecu nieuw stel
ministers. Volgens mcdcdeelitigen der|
groote Franschc pers een combinatie
van onbeduidende mcnschen, wierccnige
verdienste blijkbaar hun afkeer van Kerk
i godsdienst is.
De heeren willen liet nndcrwijsvraag-
utc ter hand nemen. Zulks beleekent
it voor het geloovig deel der Eranschc
itie donkere cn droeve dagen komen.
Oostenrijk.
In het Oosicnrijksclic huis van afgc-
lardigdcn hebben zich geweldige
ènes voorgedaan. Reeds bij het be
gin der zitting stelde een afgevaardigde
voor de zitting te verdagen. Toen de
president zich tegen dit voorstel ver
zette. begonnen de Kiithencn vreeselijk
herrie te maken. De moesten rukten
de deksels van de banken en begonnen
Binnenlandsche Berichten.
gen. te beginnen i
De behandeling der Watcrstjats-be-
grooting is dc pracht-kans voor 'n af
gevaardigde eens in 't publick te doen
blijken van zijne groote belangstelling
in 't district hetwelk hem naar 't Bin
nenhof zendt.
komt 't, dat dr. Lclv een serie
wenschcn en verlangens werd geoffreerd,
waarvan de volledige vervulling nog
wel jaren zal uitblijven.
Bij dc algcmccnc beschouwingen was
de lieer Licftinck, ccn gewezen predi
kant, de lofredenaar der Loge, de lieer
ter Spill, Utrecht's afgevaardigde, luchtte
zijn afkeer van de clcricalen. En beide
heeren toonden zich gebelgd over baron
Van Wijnbergen's redeeen bewijs dat
deze eminente Katholieke volksverte
genwoordiger raak sloeg, toen hij de
rrijzinnige verkiezingsjiractijken hekelde.
Minister Cort van der Linden bcant-
voorddc in een zeer belangrijke rede
verschillende sprekers cn schonk vooral i
aandacht aan rar. LoefTs betoog; -—
een bewijs dat deze Katholieke depute
;aken aan de orde stelde wél de over-
vcging waard. Dc minister verklaarde,
dat hij het óók betreurt, dat de reli
gieuze gevoelens van de rechterzijde
liet geding zijn gebracht. Waar hier
t .uiti-papisiiic ter sprake is gebracht,
zegt spreker dit in de eerste plaats ten
ojizichte zijner Koomsch-Katholieke
laiidgcnooten. Hoe de verhouding is
van dc Katholieken tot hun Kerk, is
hun zaak. Welke plaats zij willen in de
.chappij, is hun zaak. Zij hebben
>ns dezelfde geschiedenis, dezelf
de taal, dezelfde zeden. Zij vormen met
ons één natie, cn bouwen met ons aan
dezelfde staatsinstellingen en dcnzelf-
<len Staat.
Over dc veelbesproken stantscom-
Issie voor liet onderwijs ilced de Pre-
ier de gewichtige mededeeling, dat
hij linar opdracht zóó had geformuleerd,
•lat de ojivatting van lien, die subsi-
ihën niet genoeg achten, doch gelijk
stelling cischcn, en de opvatting van
lien, die met wettelijke regeling geen
genoegen kunnen nemen wordt gekend.
In die commissie moet de verstand
houding worden gezocht, Ze kan daar
beter tot stand komen dan in een vurig
Kamerdebat. Verder zijn gedachten
danrointrcnt ontwikkelend, gaf hij te
kennen, dat het op den weg dier com
missie liggen kan, eersteen grondslag
te zoeken voor het compromis. En
zoodra dat gevonden is, kon de com
missie dat in een voorloopig voorstel
belichamen.
Tweede Kamer-vacature.
Het Tweede Kamer-lid Lasonder,
:rtegenwoordigendc een der Rotter-
damsche distr.ctcn, heeft ontslag geno
men. 'n Mooi kansje voor dc onzen,
dien zetel tc bemachtigen I
't Pensioen.
c werden voor het geheelc
land 81.000 renten van twee gulden
weeks door dc Rijksverzekeringsbank
betaalbaar gesteld. De kosten zullen dus
30r 1914 ongeveer acht-en-een-half
lilliocn bedragen.
Onder de „trekkers" trof men aan-
geslngencn in de vermogensbelasting;
onder de niet-trekkenden mcnschen, die,
hard tobbende, 't zoo best kunnen ge
bruiken.
't Vóór-de-tarief-wet-comitë
te Utrecht ontbonden. Door onze
tegenstanders aldus de praeses
was reeds maanden lang cenc gewel
dige reclame gevoerd, Vast stond bij
bij ons, •lat, wilden wij iels bereiken
eene contra-reclame moest worden ge
leld, maar nog vaster waren wij ervan
overtuigd, dat dit moest zijn eene der
zaak waardige reclame. Er is gewoekerd
met tijd en geld, in verband met onze
krachten. Het direct succes bleef uit.
Wat niet tc verwonderen is. Ware ons
aantal maanden eerder be
gonnen, dan zou dit zeker goede vruch-
hebben gedragen".
Gebeurt meer, dat men tc laat op
veer bedacht is. Laat 't een Ie3 zijn
■or Inter!
Nationale Militie.
De Minister van Oorlog heeft de in
deeling van de militie ojienbaar ge
maakt. In Januari cn October 1914 zul
len in het geheel 25.830 jongelieden
worden ingelijfd, waarvan 500 bij dc
zeemilitie.
Bij de infanterie met uitzondering
ti de regimenten Grenadiers en Jagers,
worden de jongelieden uit een district
bij eenzelfde regiment ingedeeld, dat
in het district gelegen is of zoo dicht
mogelijk erbij.
Bij de regimenten Artillerie cn Ca
valerie wortlen ze uit 't geheelc land
gehaald maar toch, waar mogelijk, uit
het naastbij zijnde district.
'n Voorrecht.
Militairen beneden ilen rang van
officier kunnen voortaan in alle klassen
tegen betaling van militair tarief.
„Ons Ucliing", geen dcfensiebelang.
Het optreden der neutrale Onder
officier» vcreeniging „Ons Belang" wordt
met belangstelling door den Minister
gadegeslagen. De Minister merkt op,
FEUILLETON.
DE HOUTVESTER.
Toen ik op zekeren dag weder de
helling ojiging naar zijne woning,
kwant hij mij reeds halverwege tege
moet aan zijn somber gezicht zag ik
bij den eersten oogo|>slag, dal er iets
niet in orde was. Voor ik echter
vraag kon doen. zeidc hij noi
„Weet ge 't al. in 't woud is
strooper
„Ge schertst toch niet," zcide ik
lachend, „waar zou die strooper dan
vandaan komen
„Gisteren heb ik zijn schot gehoord
cn ook den aangeschoten reebok ge-i
vonden, maar den kerel heb ik niet ii
't uog kunnen krijgen. En dat over
komt mij nog in mijne oude dagen
De oude werd purperrood in 't ge
zicht en zijne öogen begonnen onheil
spellend te fonkelen. Plotseling echter
verschoot hij van kleur cn sl""1* l*""1*
hij voor zich uit.
„Ik weet wel, wie mij dien zendt,
sprak hij halfluid inet eene holle
„ik zal ook geen rust hebben,
ccn kogel van een wilddief mij neder-
velt. Ja, ja, zoo moet liet komen er
zoo komt het ook."
„Wat praat ge daar nu voor onzin
onderbrak ik licni.
Hij huiverde. „Wat heb ik gezegd?
'rocg hij, mij schcrji aanziende.
„Daar mag de drommel wijs
rorden. Het schijnt, «Int gij bang zijl
'oor den strooper."
„Bang zijn -- ik bang zijn!" En
hij barstte uit in een schaterlach, „Maar
ik zal li eens wat zeggen. Wij zullen
het boscli ingaan en den kerel
gen. Vindt ge 'l goed Ik wil
echter niet toe aanzetten, want al
wat gebeurt zou ik ilc schuld dragen,
en gij zoudt nog meer schrik en
schuw van mij licbhcn dan anders."
.Vees zonder zorg. ik ga vrijwillig
ik heb geen grooien verbeid
dal gespuishet zijn
algemeen laffe kerels, die op den looji
in», zoodra zo maar een groenrok in
oog krijgen."
„Ge praat, naar ge versland hebt."
...ide de oude ruw. „Ge hebt nog nooit
met zulke lieden te doen gehad en
nog nooit dc kogels langs iivvoorhoo-|
en fluiten. Muon ook niet.
ven gemakkelijk en koelbloedig op!
en niensch schiet nis op
vild."
Ik beet mij o|> dc lippenik had
de berisping maar al te duidelijk in zij-
woorden bespeurd.
Zwijgend gingen wij daarna liet woud
Wel twee uren liepen wij vo-"
terwijl wc schcrji naar alle kanten
keken. Ik wil bekennen dat ik toch
niet op mijn gemak was; ik had mijn
:cr zoo gevat, dat ik elk oogen-
bllk kon aanleggen. Steeds meende ik
dat de strooper plotseling voor ons
opduiken, dikwijls scheen het liiij
dal naast een (likken boom
dronk gewaar werd. greep ik mijn ge
leider onwillekeurig bij den arm ci
.vees hem ur op. Maar hij begon zacht
:c lachen en keek mij s|iotcnd
doch sprak geen woord. Eindelijk kwa
llen wij een open plek. die dooi
lioogc, donkere pijnboomen was om
ringd.
„Hier willen wc Jen kerel wachten,
wide ile houtvester, „want ik twijfel
:r niet aan, dat hij hier komt stroopo
iooals den vorige» keer. Hij aal da
ginds postvatten. IIIHf gij lllcr en plaa
u achter dezen pijilliooni, dal zal het
beste zijn. Hel gcroc|> van. den uil, dat
ge toch wel zult kunnen nabootser
zal ons tot waarschuwingsteeken dn
neil. Maar alleen dan als oen verdacht
persoon nadert."
Daarmede scheidden wij en gingen
op onzen jiost staan. Langzaam sloop
de tijd voorbij, ik werd reeds ongedul
dig en gaf mijn spijt lucht, dat wij te
vergeefs zoo ver gcloopcn hadden.
De schemering begon te vallen en
spande hare grauwe draden van boom
tot boom. men kon niet ver meer het
het bosch inkijken, zoodat ik bijna ge
heel alleen op mijn ooren moest
ven. Ik luisterde dus gespannen
elk gcrui-ch, soms scheen het mij
dat ik schreden hoorde naderen.
steeds vergiste ik mij. Het moest
een vogel of een haas geweest
zijn. die in de dorre twijgen het knnp-
pen veroorzaakte, l'lotseling schrikte
ik op, duidelijk had ik van den over
kant het gvroc|i van een uil gehoord
ik keerde nnnr de plants, waar dc
houtvcstcr stond. Zien kon ik op den
vrij grootcn afstand cn in de scheme
ring natuurlijk niets, doch ook niet het
minste geluid drong tot mij door. Toch
beefde ik, alsof ik de koorts had. Ik
hield mijne buks gereed, toen jilotse-
ling <le stem van den houtvester zich
deed lioorrn„Geweer omlaag of ik
schiet." Daar vielen ook twee schoten,
ik zag het licht, snel sprong ik op die
plaats toe. ik zag twee mannen op
den grond worstelen, zag hoe de hout
vester de knie zette op den anderen,
hoe hij dezen een nies uit de hand
wrongtoen ik hij Item was ge
komen. was ile strijd reeds beslist.
Hijgend lag de vreemde man op den
grond, de houtvester was opgestaj
en stak het lange, scherpe dolknn
weg.
„Zijt ge gewond Iriep ik. en toen
de op den grond liggende wilde opstaan:
„Beweeg u niet, schelm, of ik jaag u
ccn kogel door ilea kop.
.BcdaArd, bedaard," vermaande mij
oude man. „Gij ziet immers, dat
hij onschadelijk iszeker heb ik zijne
hand wat verdraaid, toen hij met het
incs naar mij stak. Opgestaan niet
dc handen vooruitgestokenspartel
ar niet tegen dat helpt u toch
l. Ik denk, dnt gc mijn vuist ge
voeld hebt."
Meteen bond de houtvester den stroo-
•r een riem. zooals hij gebruikte om
zijn honden vast te leggen, om de lian-
wat de man hem zonder tegen-
en liet doen. Waarschijnlijk zag
hij in. dat aan tegenstand toch niet
meer te denken wa*. Daarna nam de
houtvester een geweer van den grond
n bekeek het.
!en inooi wapen cn haast nog
vwilde wel eens weten, waar
het gestolen i«," mompelde bij.
IntiMtchen had ik den strooper met
at meer aandacht bekeken,
liet was ccn kleine, gezette, scha
mel geklcedc man. Zijn gezicht zal ik
mijn leven lang niet vergeten. Een te-
rugsiootonde trek van verdorvenheid
en woestheid viel daarin op en over
het voorhoofd en de wang liep een
breed, rood littccken. I >e zwarte oogen
en nu met ccttc uitdrukking van
woestcn haat op den houtvester. Al
les bijeengenomen maakte dc kerel op
mij den indruk van een diep verdor
ven man die tot alles in staat was. Ik