Nieuws- e' Advertentieblad voor Amersfoort en Omstreken.
DE EEMBODE
XXVIIc Jaargf'g- No- 74-
UITGAVE VAN DE VEREENIGINO DE EEMBODE TE AMERSFOORT.
Dit blad verschijnt Jinsdag- en Vrijdagavond.
Prils per drie maanden vijftig eer'- Afzonderlijke nummers
Jw!nem5"en kunnen eiken dag :'gaan <loch opzegging v
sollieden vóór den aanvang van een r-ouw kwartaal.
imers drie cent.
n abonnement moet gi
Vrijdag 12 December 1913.
KANTOOR EN DRUKKERIJ: LANGEGRACHT 13. AMERSFOORT.
Alle mcdedeelingen
Billijke tarieven bij abonnement.
advertentiEn in te zenden vóór drie uur op den dag van uitgifte.
TWEEDE BLAD
Eenheid.
Iti den laatste» tijd hebben de Ka
tholieken herhaaldelijk heftige verwijten
moeten hooren over de scheiding, die
zij zonden brengen lusschen de burgers
van één vaderland. En waar men bij
voorkeur als wapen tegen een beginsel
de uiterste consequenties van dat be
ginsel aangrijjit, zoo schreef Obs
in De Maasbode, zoo beeft UK
lend gesproken van R. K. geitenfok-
kerij, eierveilingen enz.
Bij de algemeene beschouwingen
de Staalsbegrooting waren het de liee-
ren Troelstra en Tydcman, die hierovi
hun vonnis streken; de eerste ironiscl.
scherp als over een kortzichtige dom
heid, de laatste verontwaaidigd, vrees
aanjagend, als over „paepschc stoutig
heden".
Dat de heeren der Linkerzijde er
zoo over denken, kunnen wij slechts
betreuren, maar er dient voor gewaakt,
dat die valsche aantijgingen en sopliis-
inen ingang vinden in Katholieke kringen.
Immers de lieer Tydcman gewaagde
reeds van „de velen in toonaangevende
Katholieke kringen, die aan dien sepa-
ratistischen dwang niet wilden meedoen".
Xu die „toonaangevende" Roomsclie
kringen des heeren Tydemans hoeven
we zoo hoog niet aan te slaan, wc
kennen ze wel.
Het zal dien heeren dan ook vreemd
in de ooren klinken, maar het is toch
waarheid: zelfs dan, wanneer het
z.g. „separatisme" streng-principiëel
wordt doorgevoerd, is een verdraagza
me en vredelievende omgang tusschen
Katholieken en andersdenkenden be
staanbaar.
Het moge paradoxaal klinken, maar
't is toch waar.
Immers, wat die heeren gelieven te
noemen„separatisme" afscheiding
Wanneer sommige leden der maat
schappij zich vereenigen tot 'n geza
menlijk doel dat hetzelfde is als dat
der geheele maatschappij maar dat
zij op hunne manier zekerder en veili
ger meenen te kunnen bereiken, is dit
dan zich afscheiden van de maatschappij?
Maar dan is elke handels- en industri-
ëele onderneming 'of boerenbond
afscheiding van de overige handelaren,
inilustriëelen en landbouwers!
Neen, dat is geen afscheiding,
het concentrcercn van homogene krach
ten otn vlugger, veiliger en beter tot
het doel te komen.
Welnu, zoo concentrceren dc Katho
lieken ook op sociaal gebied al dc ho
mogene factoren tot één einddoel, ont
door de gelijkvormigheid van stoffelijki
strevingen te bevestigen. Het is dus
een verdedigingsmiddel, een samen op
trekking ter bereiking van het einddoel.
Afscheiding is dus niet ons doel,
maar slechts 'n onwillekeurig gevolg,
waaraan wij ons perspectief houden,
evenals een dokter die een patiënt
opereert, ofschoon deze tengevolge
daarvan eenige weken moet te bed
blijven. .1
Bovendien maken wij die „hokjes
niet op openbaar terrein, maar op eigen
erf. Als wij. Katholieken, afzonderlijk!
spoorweg-coupé's, eigen regimenten ii
het leger cischten, ja dan
Maar we blijven oj> ons domeinliet
verenigingsleven, in liet bijzonder: di
vakvereniging. Neen, we plaatsen geer
hekjes in de burgerlijke samenleving,
dan om ons vaderlijk erfdeel te bevei
ligen. Maar hoe principiëeler, hoe mééi
degelijk onze Katholieken worden, hot
minder streng die afscheiding van on,
erfdeel behoeft te zijn.
Het komt er dus op aan te vormer
principiëcle, goed-ondcrlegde. degelijke
Katholieken, die zich en godsdienstig
en zedelijk één voelen in een kracliti-
gen bond van samenhoonghcid.
Immers, voor wie is de omgang met
andersdenkenden - - van Katholiek c
punt het noodlottigs! Voor
halfslachtige» en lauwen Zij staan
zou er" vast in dc schoenen, zij
liezen gemakkelijk hun Katholieke le
vensbeschouwing. Maar voor de degc-
lijken, strenggeloovigcn, is dat gei
zoo dreigend niet.
Welnu, zoo roepen wij den vrijzin
nigen toe: Geeft ons vrijheid, o
eigen school, laat ons onze eigen 1'
onze eigen vakvurcenigmgenLcn
lliolick, die in vrijheid op een Katho
lieke school Is opgevoed, dagelijks zijn
Katholieke krant leest, zijn Katholieke
vakverenigingen en bonden heelt,
vreest den principiëclen strijd niet. en
kan zonder gevaar in de burgerlijke sa
menleving tegenover u verdraagzaam
heid en welwillendheid betrachten.
(ieeft ons vrijheid in de opvoeding
en de vereniging, dan borgen wij u
vredelievendheid en waardeering!
Maar zoolang gij ons dat tracht te
onthouden, ons daarom bitter en heftig
bestrijdt, zal dit slechts aanleiding geven
tot achterdocht en behoedzaamheid van
onzen kant en werkelijk scheiding ook
in het ilagelijksch leven teweegbrengen
Epistel en Evangelie.
Derde Zondag van den Advent.
LES uit den brief van den H, apostel
I'aulus aan de PhilippciiscnIV, 47.
Broeders I Verblijdt u in den Heer
te allen tijdenogmaals zeg ik uver
blijdt u! Uwe zedigheid zij allen men-
schen hekend de Heer is nabij. Weest
ets bekommerd, maar laat in alles
door bidden, smcekend niet dankzegging
begeerten bekend worden bij God.
dc vrede Gods, die alle begrip te
boven gaat, beware uwe harten en uw
verstand, in Christus Jesus onzen Heer.
EVANGELIE
■Igens den II. Joannes; I, 1928.
In dien tijd zonden de Joden uit Je
ruzalem priesters cn Levieten tot Joan
nes. om hem te vragenWie zijt gij
Hij nu beleed en loochende het niet;
en hij beleedIk ben dc Christus niet.
En zij vroegen hemWat dan zijt gij
Elias? En hij zeide: Ik ben het niet.
Zijt gij de Profeet? En hij antwoordde:
Neen. Zij zeiden dan tot hemWie
zijl gij ojidat wij antwoord geven aan
degenen die ons gezonden hebben
wal xegt gij vail u zeiven? Hij zeide:
Ik ben de stem eens roependen in de
woestijn: maakt recht don weg des
Heereil! gelijk de profeet Isaias ge
zegd heeft. De afgezondencn nu wa
ren uit de Pharizcën. En zij vroegen
hem en zeiden tot hem: Wat doo|>t
gij dan, indien gij de Christus niet zijt,
noch Elias, noch dc Profeet? Joannes
antwoordde hun, zeggende: Ik doop
met water; doch midden onder u staat
Hij dien gij niet kentHij is degene,
na mij komen zal. die vóór
geweest is, wiens schoenriem ik
waardig ben te ontbinden. Dit is ge
schied te Betliania, aan dc overzijde
van den Jordaan, waar Joannes doopte.
MISAANWIJZING.
H. Mis. Gaudetc. 2de gebed v. li.
Octaaf. Credo. Praefatie v. d. H. Driev.
al militieplichligcn. [Vergoeding f4.]
24 Dcc.27 Dcc. Mannen uit Utrecht
en Nijverdal. [Vergoeding f4.|
29 Dec.1 Jan. Mannen en Jonge
lingen. [Vergoeding f4.[
3 Jan.6 Jan. Mannen uit Almelo.
[Vergoeding f4.)
10 Jan.13 Jan. Mariaverceniging
van Amersfoort. [Vergoeding f 4.]
17 Jan.20 Jan. Propagandaclub uit
Wijk bij Duurstede e. a. pl. [Verg. f4.[
22 Jan.—25 Jan. Meisjes. [Verg. f4.]
27 Jan.30 Jan. Huismoeders. [Ver
goeding f 4.1
31 Jan.3 Eebr. Ongehuwde Dames.
[Vergoeding f6.]
8 Febr.11 Eebr. Gehuwde Dames.
[Vergoeding 1 6.|
Vie wcnsclicn deel te nemen aan
dezer retraitcn, worden beleefd doch
dringend verzocht, minstens vierdagen
voor het begin der retraite zich aan te
melden bij dc Directie van het St. Al-
fonsusretraitenhuis te Amersfoort.
DE MAAND DECEMBER.
ZONDAG 14 December.
3de Zondag v. d. Advent.
MAANDAG 15 December.
Octaaf v. Maria Onbevl. Onlv.
DINSDAG 16 December.
H. Eusebius. Biss. en Mart.
WOENSDAG 17 December.
DONDERDAG 18 December.
VRIJDAG 19 December.
ZATERDAG 20 December.
Woensdag, Vrijdag en Zateidag,
geboden Vasten- en Onthoudingsdagt
(wegens Quatertemper)
Kerkelijke berichten.
AMERSFOORT.
Parochiekerk 0. L. Vr., Lange Gracht.
Zondag de HH. Missen om 7. half
en om half II dc Hoogmis. Om
kwart over twaalf Catechismus. Om 3
i'cspers. 's Avonds om 6 uur Lot
met liefdadighcidspreek, waarna col-
;tc voor de St. Vincontius-Voreenigiiig.
Dinsdag om 8 uur gezongen St
Woensdag
r gezongen Gulden-
8 e
dc week de H. Miss
Parochiekerk St. Franc. Xav., 'tZand.
Zondag de Hll. Missen om li;
cn 11 uur en om half 10 dc
oogiuis. Om 12 en 2 uur Catechismus
Om 3 uur Vespers met rozenhoedje
Woensdag 9 uur gezongen H. Mn
(Gulden Mis.)
Zaterdagavond 0111 7 uur Lol.
Gedurende de week de H. Miasm
Weekkalender.
Gemengde Berichten.
Aanranding, Te Parijs is een aanslag
gepleegd op een wissellooper. Tw
jonge apachen gooiden hem peper
iet gezicht, cn wierpen hem tegen den
grond. Tegelijk trachtten zij hem va
zijn portefeuille te bcrooven. Burgei
schoten echter te hulp en de aanrai
ders sloegen op de vlucht. De looper
heeft een hersenschudding bekomen.
In zijn portefeuille zaten slechts 2.000
francs, maar tien minuten, voordat de
iranding plaats had, was een andert
selloopcr met effecten ter waarde
1 één millioen gepasseerd.
Pensioen-slachtoffers. Dinsdagmiddag
kreeg een man op het postkantoor te
Udcnhout, waar hij voor den eersten
keer zijn pensioen hoopte te ontvangen,
een beroerte en zakte ineen. Dc dokter
kou slechts den dood constatccren. Ook
te Amsterdam stierf bij die gelegenheid
van blijdschap.
De suffragetlen van Belfast hielden eer
jaarvergadering, maar hoe! Dc dame;
enkele heeren waren bijeengekomen
de groote zaal van de universitei
doch dat was een doorn in het oog di
mannelijke studenten, die herrie be
gonnen te maken. In grooten getale
zij de zaal binnengestroomd, en
en der leidsters liet woord nam.
begonnen de studenten snuif te strooien.
Het gevolg was een geweldig nics-
orkesl
ec niet tevreden, staken de stu
denten zevenklappers en voetzoekers af
welke een algemcenen schrik onder de
dames brachten. Om haar wat op te
vroolijkcn,voerden zij een student binnen,
die als oud man-wijf gekleed was cn in
een dolzinnige speech het stemrecht
eisclite
Daarmee was echter de maat vol.
De professoren kwamen tusscltcnbcidc
en ontruimden dc zaal, waarop de dames
poogden in ecil andere zaal de ver
gadering voort te zetten. Maar ook hier
konden dc spreeksters zich niet
stannbaar maken, wijl de student
ile gangen een oorverdoovend I;
geld en de bank van Bergen de ver
zending medegedeeld. -Deze wachtte
maar zag nóch wagon nóch geld. Uit
'I'ourcoing werd gemeld, dat de kost
bare wagon verzonden was. Te Mous-
was hij gekoppeld aan den trein
laar Bergen reed, maar te Bergen
kwam hij niet aan. Tenslotte werd hij,
naar lang zoeken, gevonden te Tour-
coing, verloren tusschen de andere wa
gons En zoo kwam het, dat men 48
naar het verloren millioen heeft
ten zoeken.
Strooperswraak. Leon de Theux te
Frouville werd 's avonds gewekt, door
revolverschoten, die gelost werden in
het naburig bosch. Hij riep zijne twee
wachters op en samen trokken zij het
bosch in, op den rand van hetwelk
schot gelost werd, waarvan de la-
dinghem in 'tvolle gelaat trof. De wach
ters schoten terug cn doodden een der
stroopers. De tweede strooper werd
insgelijks getroffen. Men bracht de Theux
:n naburig huis, waar hij stierf.
Moord. Te Beilinghen is een afschuwe
lijke moord gepleegd op twee vrouwen.
Zondagmorgen werden de twee gruwe
lijk verminkte lijken van de weduwe
Brancard en haar dochter gevonden.
i een der dorpelingen voorbij hel
huis kwam, bemerkte deze het lijk van
de dochter bij dc gracht; in huis tre
dende, zag hij ook liet lijk der wedu
we liggen. Onmiddellijk werd het par-
van het geval in kennis gesteld,
is reeds dc vierde moord, welke
dit jaar in deze streek gepleegd is,
;ondcr dat de polilie er in geslaagd
s de misdadigers te ontdekken.
Rattenplaag. Te Dalen is een big van
i landbouwer door ratten doodgebe-
cii half opgevreten. Bij. een ande-
ingezetene werden in één nacht 42
kuikens doodgebeten. De man hoen
derfokker en klompenmaker brengt
's avonds zijn overige kuikens in
kisten naar het woonvertrek en zet ze
daar voor zijn bed neer! Dat is liet
eenige veilige plekje in heel zijn huis.
Roofpartij. Op eenigen afstand van
Winnipeg (Vereen. Staten) drongen
gemaskerde roovers een bank binnen,
vermoordden den kassier en de bedico-
den, waarop zij met een buit
10,000 dollar in een gestolen auti
vlucht namen.
Plots (lood. Terwijl de R. K. koster te
Doesburg, zich gereed maakte, om
een overledene naar zijn laatste rust-|
plaats te brengen, bleef hij plotseling
dood. Aan het sterfhuis was alles ge
regeld cn wachtte men op zijn komst.
Ten einde raad bracht men het lijk
grafwaarts, doch op liet kerkhof aan
gekomen, weigerde de doodgraver het
lijk ter aarde te bestellen, omdat hij
geen bewijs had. Nadat ook dit bezwaar
opgeheven was, had de begrafenis
plaats. Dit is liet derde plotselinge
sterfgeval binnen 14 dagen.
Ingezonden.
[Builen verantwoordelijkheid der Redactie.]
Parochiekerk St Henricus. Borstraat-
Zondag de H. Missen om 5 en 7 uur
i om 'iu uur de Hoogmis. Om 1'-' Alom organisatie. Ie Wekerom op do
uur Catechismus. Om vijf uur Lof illcl Vcluwo is een stroopersverociliging
Rozenhoedje opgericht, welke den naam draagt
Maandag om 7 uur St. Gcrardiis- „Draagt elkanders lasten", cn ten
Majciia-Mis. heeft, gezamenlijk de beloopcii boelen
Dinsdagavond om 7 uur Lof ter
re van den H. Antonius vail Padua.
Woensdag 8 uur gezongen H. Mis
(Gulden Mis.)
Gedurende de week «Je I I. Missen om
Retraiten.
in liet St. Alfonsusrctraitenlinis, Amers
foort.
2U Dec.-—23 Dec. Jongelingen, voor-
te betalen. Dc leden dezer vereeniging
openlijk, dat ze in de nfge-
loopen weck tezamen 44 hazen, 23
konijnen, 7 fazanten, 8 patrijzen, 5 kor
hoenders en 1 snip hebben goscllotfcn.
Verloren en teruggevonden. Enkele
dagen geleden zond een bank van Rij-
sel naar Bergen een millioen in vijl-
frank-stukkeii. De 200.000 seliiji
zakken geborgen, werden in cc
gon geplaatstdc wagon werd
De vrije uitoefening der
geneeskunde.
(Open brief aan prol'. Hector Tronb,
lar aanleiding van zijn artikel over:
De vrije uitoefening der geneeskunde,
opgenomen in de „Vragen des tljds"
en in liet kort in de groote dagbladen.)1
Geachte collega! Ik hoop niet. dat
a behoort tot die categorie van nien-
sclien, die verwaand genoeg zijn te be
geren op eigen wieken te kunnen rond
drijven en liet buiten een bestuur, een
energie, een intelligentie, een scheppen
de macht of kracht, of welken naam
wij daaraan geven, te kunnen stellen
maar door een samenloop van omstan
digheden op de wereld zijn gekomen,
aldaar 't zich aangenaam trachten te
maken, cn na van liet goede der aarde
genoten te hebben, voor goed verdwij-
i en in de stof oplossen.
behoort u tol die ptrsonen, die
wel degelijk aan een intelligentie ge
en, die orde brengt cn houdt in
machtigen chaos, in dat heelal,
'van de hoegroutiicid niet
benaderen, cn die ook ons
leidt en die met de groote gaven, die
allen zonder onderscheid geschon
ken zijn, ons in staat stelt van ons le
ven te maken wal wij willen, mooi of
Icclijk, groot of klein. Wan
werkelijk zoo is. wat ligt er
prachtig verschiet vóór ons e
anderen kant, wat een groote verant
woordelijkheid rust er oj> uiis, als
groot deel de makers van ons
eigen leven.
En wanneer u, naar ik hoop, tot deze
laatste categorie behoort, dan moet u
deze zienswijze tot nederigheid en dank
baarheid stemmen, om onze kleinheid
tegenover den Schepper en om, onze
grootsche taak, die ons ter verstilling
is voorgelegd. En wanneer wij in deze
stemming verkeeren, dan worden ons
zelf duidelijk onze tekortko
mingen in ons tnedisch weten, die wij
de universiteit met of zonder lof
orven hebben. Als assistent be
merkten wij reeds een tekort en een
maal in de practijk neemt dit reuzen-
afmetingen aan, tenzij men met een
isme en een gewetenloosheid behept
dan hindert ons dat niet, maar, o
als 't gevoel van onmondigheid
gaat bcheerschen en wij dus maar
al te zeer bemerken hoe weinig onze
wetenschap ons de diensten bewijst,
die wij behoeven.
Een enkel voorbeeld slechtsde
psychosen, wat weten wij daaraan te ver
beteren en lioe kunnen wij die genezen
Immers, de krankzinnigengestichten
zouden toch niet zoo propvol zijn, als
het geval is. En wanneer ik nu
werkelijk voorbeelden gezien heb van
genezing van krankzinnigen door een
magnetiseur, gestaafd door bewijzen
van verschillenden kant, is het dan niet
begrijpelijk, dat ik verzocht, dat in de
wet ook anderen, van dergelijke gaven
voorzien, tot de behandeling werden
toegelaten
Mr. S. van Houten zegt terecht: „De
tsen zijn de eenige wetenschappelijk
gegradueerden, die geen vertrouwen
hebben op eigen waarde en verdienste
en op monopolie aanspraak maken."
Een monopolie, 'n brevet, een octrooi
zijn alle dingen, die ingesteld zijn, om-
concurrentie vreest. Wanneer
niet bestond en men over
tuigd was van zijn hooge waarde, waren
die uitsluitingen niet noodig. Of nu het
magnetisme en aanverwante zaken wer
ken door suggestie of een fluïde, laat
ik hier buiten bespreking.
levrcdeii zijt met uw vijf zin
tuigen, is uw zaak, maar dat een zesde
en zevende zintuig boven uw horizon
gaat, enkel omdat u ze niet beruiken,
betasten, bekijken, beluisteren, of proe
ven kunt, met „ucroscoop, balans,
Röntgenstralen of reinculturen niet te
voorschijn kunt halen, dat vindikkort-
ichtig.
Dat u mijn beschouwing borrelpraat
noemt, daarover kan ik dit zeggen, dat
eerste plaats al sedert jaren
geheelonthouder ben van alcohol en
tabak, dat ik me door die beide ver
giften niet meer laat bedwelmen, en
2e tot die aanschouwing ben gekomen
geheel nuchter cn niet in een keer,
maar door langdurig onderzoek in ver
schillende richtingen.
Uw geilede wijze van optreden ge
tuigt van zelfoverschatting e'n'gebrek
aan nederigheid, want ik geloof maar
al te zeer. dat al de wijsheid tegen mij,
die u verkondigt, dat u die allemaal
hebt vergaard uit de derde en zooveelste
hand, ze is dus vanzelf onbetrouwbaar.
Mag ik u een raad geven? Stel u
geheel op de hoogte van een en ander.
Ga naar Parijs, loop daar de colleges
af over magnetisme of misschien nog
beter, tracht in contact te komen met
den desbetrcffcnden hoogleeraar. Wan
neer u in Engeland komt, bezoek prof.
Croolces, den bekenden physicus, en
ook hier te lande kunt u terecht bij
den hier nog vertoevenden Engelschen
psychonctrist Peters, dan twijfel ik niet,
of u zult anders gaan praten en toe
geven, dat die zintuigen, gelegen resp.
nabij liet liart en in den schedel, geen
fantasieën zijn van een verhit brein.
Nog dit wenschte ik u te zeggen:
Waar ik voor opkom, is voor waarheid
rechtleugen en onrecht verafschuw
ik. Met alle macht, die in mij is, tracht
ik hiertegen te strijden, al ben ik daar
door velen ongevallig. Tracht mij te
helpen in dezen kamp. Misschien dat
er nog eens een lijd komt, dat wij iff
deze kwestie tot een vergelijk, een over-
istemming komen. Moge die niet
tc zijn. Maar laten wij daarom eerst
kinderen worden en laat geen voorop
gezette mcening ons in den weg staan
op dit- zoo navorschbaar terrein; dan
zal een nieuw, helderder licht onze we
gen en werken beschijnen cn zullen wij
God daarvoor hebben te danken.
Uw dwnr.
W. F. WAGTHO. arts.
Amersfoort, 5 Dec. 1913.