Arbeidsbeurs.
BERN. BROM,
Nieuws- en Advertentieblad voor Amersfoort en Omstreken.
Stadhuisvanaf3Aug.9!4uur
Nicolaï Lebret
Electrische
Installaties.
DE EEMBODE
XXV1I1C jaargang No. 35. m Dinsdag 4 Augustus 1914.
UITGAVE VAN DE VEREENIGING DE EEMUODE TE AMERSFOORT.
Dit blad verschijnt Dinsdag- en Vrijdagavond.
Prijs per drie maanden zestig cent. - Afzonderlijke nummers vijf cent.
Abonem enten kunnen eiken dag ingaan, docli opzegging van abonnement moei geschieden vóór den
aanvang van een nieuw kwartaal.
KANTOOR EN DRUKKERIJ: LANGEGRACHT 13, AMERSFOORT. TELEFOON No. 314.
advertentieprijs: van één tot vijf regels 40 cent. - Elke regel meer 7'/, cent. -
Reclames: tien cent per regel. - Advertentiên in hel redactioneel gedeelte vijftien cent per regel.
Billijke tarieven bij abonnement.
Alle mcdcdeelingen en advertenlifin gelieve men in te zenden vóór twaalf uur op den dag van uitgifte.
Aldaar kat
i. «it hulphrachlen nooiig heelt
b. wie rich beschikbaar stelt voor
welk doeleinde ook.
Dt Burgemeeslei.
VU RAHDWIICK
De toestand.
Kr zijn menschel), die met groote
belangstelling alles lezen wat be
trekking heeft op de gespannen inter-
ilionale verhoudingen.
Niet alles is hen daarin duidelijk, maar
hegrijpen toch wel liet gevaar voor
ui Ëuropccscliun oorlog als Rusland
eh tegen Oostenrijk schrap zet.
Rusland en lostenrijk hebben mach
tige bondgenooten en deze gaan oen i
oordje meespreken.
Ncderlandsche regeering blijkbaar op
i ir hoede is en begrijjit niet, waarom
idelijk voorbereidende maatregelen
intomen werden, teneinde zoo nooclig
marine snel te kunnen
Oproep.
Leger en vloot zijn thans opgeroepen
om hun plicht te doen voorliet vaderland.
Tienduizenden gotten des lands, van
allen rang en stand, zullen ui de eerst
volgende dagen weken wellicht
groote ontberingen zicli getroosten in
kantoimementei), dag en nacht moeten
verblijven in de open lucht.
Mei vrij groote stelligheid mag wi
den verwacht, dat er tal van ziek
zullen komen, van wie er wellicht vel
te Amersfoort zullen moeten worden v
pleegt
liet c
A mer
II „Het Ncderlandsche Ro.
Kruis" heelt zich bereid verklaard, i
deel der zorgen voor die vcrplegingop zich
tc nemen.
Hei doei thans een oproep tol
ingezetenen van Amcrfoort en
streken om het te steunen met milde bij
dragen om het in staat te stellen, zijn
doel te bereiken.
Waar Nederland tijdens de balkan
oorlogen heeft getoond, voor het ver
zachten van liet lijden van Scrven,
Monteiiegrijncn. Tutken, Bulgaren en
(irieken groote sommen over te heb
ben (getuige de ambulances, uitgerust
door het NctlcrlandsShe Ronde Krui:
meent liet comité ine volle vertrouwe
dezen oproep te niogüi richten tot tl
burgerij, waar het ilans geldt Neci
land's eigen zonen.
Bijdragen worden giarne ingewacl
bij allo bestuursleden.
I Iel vraagt ook persooilijke hulp. Dna
voor zie men de aanplakbiljetten, welke
ten spoedigste zullen litgaan.
liet Bestuur va. liet Comité.
Mr. J. C. Graaf \AN RANDWIJCK,
I. W. JÖRISSKN, Vlnrziller
Mevrouw 11. W. V.N DUN Bi-ROIi-
I'. J. FREDERIKS. j Secretaris.
M. A. SEEUWE'. 2c Secretaris.
Mei. M. I. AZIJNM ANPenniiigmcealeref
A. U. BI.OK.
Mevr. b. Bar. V. IT'ERSl'M -Stroeve
■Mei. I. II. KRUDOP
TOXOI'El'S-Slope ndaal.
"ooglawl.
jhilise-
Men
bent
weel loeit met
u denken zicli iv
l de r
En dan: Oostenrijk en Servië
zoo ver van ons weg. dat wij ook
onwillens ill den strijd betrokken
den kunnen worden. En als Duitschland.
om i 'ostenrijk te helpen, tegen Rusland
begint, wel dan trok zijl) leger naar
liet Oosten, dus de strijd bleet ver
van ons af.
'Aio redeneerend. is men evenwel
geen klein beetje mis.
'ioen liet dreigende conflict tol een
Europccschen oorlog aanleiding gaf.
was hei zeker de tank onzer regeering
onze strijdkrachten snel tc niobiliseercn.
En zij zou schromelijk haar plicht ver
zuimen als zij niet voorzorgsmaatrege
len nam, wanneer de internationale
toestand zoo dreigend is.
Zien wc nu dat Rusland en Oostenrijk
het met elkaar te kwaad krijgen en dat
Duitschland zicli verplicht rekent zijn
bondgenoot te helpen. Nu ontbrandt de
oorlog tusschen I luitschl.mil en Rusland,
maar niet tusschen Duitschland en Rus
land alleen. Want nauw verbonden met
Rusland zijn de Fianschen, die ila'n ook
partij kiezen, zoodat het ook wordt een
Fransch-Duitschc oorlog.
Daarin nu schuilt voor ons land en
vooral ook voor België gevaar.
Duitschland heeft een pmchtlcger,
dat, snel gemobiliseerd, s|>ocdig gereed
was om op te rukken, Het is ook een
reusachtig groot leger, doch vooral in
de prachtige organisatie schuilt zijn
groolste kracht. Zeker is het dat de
jrder klaar
ken gereed zijn dan de Rus:
Rusland kan ccnigc milliociien
daten meer leveren,
zoo groot, er zijn
nor wegen, en vóór één niilliocn
ssischc soldaten bcschikbna
tc doen krijgt
:l Frankrijk
folie krachti
Als 1 luitschlami
én met Rusland en
het, eer de Rus li
Russischcn bondgen
daalder waard en Duitschland hoe
alles beproefd om zijn ouden eifvijar
den eersten harden klap loc te brcilgc
rankrijk heeft zijn Noord-oostelijke
grenzen geducht versterkt met dubbele
en driedubbele rijen van forten en ves
tingen, die voor de Duitschcrs niet on-
x-nibaar zullen zijn, maar toch zeker
ril snelle opmarseh zullen beletten.
Sneller kunnen de Duitschcrs tot hun
doel komen als zij hun weg nemen
Nederland on België. België is
het klassieke land der veldslagen en
België leiden naar Frankrijk tal
ijioorwegen, die bij den opmarseh
een leger en vooral bij latere
fouragecring prachtig te pas komen.
De weg via Zuid-Nederland en België
biedt geen onoverkomelijke hindernissen
»n, zoodat. willen we maar zeggen,
ïl voor de Duitschcrs wel erg aan-
ikkclijk is Frankrijk te overvallen over
jn weinig versterkte Noordgrens.
Maar dut mag nietI Duitschland zou
dan de neutraliteit schenden van Ne
derland en van België!
maar. er mag zooveel niet en het
gebeurt toch en als voor Duitschland
zijn toekomst en bestaan misschien
op het spel staan, dan bedenkt het
zich niet en slaat toe.
Wij zijn volkenrechtelijk verplicht
ize grenzen te dekken.
Men begrijpt nu. waarom onze Re-
gcering bij den gespannen toestand maal-
egelen nam, waarom in ons land spoor
wegbruggen bezet werden en voorbe
reidingen getroffen werden om ze des
noods in de lucht te laten vliegen.
Wij moeten onze oostgrens dekken.
<'ok onze westgrens!
Reeds zijn er havenforten gemobili-
irmogcn is, zorgen dat geen der par
tijen. bijvoorbeeld Engeland, misbruik
Onze maatregelen van militairen aard,
dat begrijpt een ieder wel, duiden ei
liet op, (lat wij ons partij willen stellen,
Neen, wij willen juist onze plichten als
•utrale mogendheid zoo goed mo
gelijk vervullen om. indien ccnigszins
lenlijk. overal buiten te blijven.
Onze plicht als neutrale mogendheid
i is te zorgen, dat men onze grenzen
:rbicdigt.
Bidden wij dan. dat ons land
op
of
ndere
rde.
Binneniandsche Berichten.
Kleerekooper en Paus Pius X.
't Heeft veel van oenc prolanatie
den socialist Klcerekopt
diei
i Z. H. Paus Pi
- X.
Langstraat 27, Amersfoort.
Vertegen woordiger
van het Ingenieurs-Bureau
Utrecht.
Dat heer Kleerekooper heeft deze weck
zijne groote diplomatieke wijsheid in
Aiiistcidam voor „de bewusten" ge
lucht! Hij heeft zijn volk vergast
op harre onthullingen 1 De Paus van
nne is de schuld van den oorlog!
Zou al heel gek gcloopcn zijn als
roomscheii de schuld niet kregen,
dit geval is de beschuldiging zoo
istclijk. dat. dunkt ons. de felste
antichrist daarbij omvalt van 't lachen.
Waarlijk, wij zouden in de bekoring
komen dat lieer Kleerekooper met de
kermis te laten optreden met dezelfde
voordracht. Natuurlijk zullen
bewusten1, genoeg zijn die andermaal
zweren bij de uitlatingen van
feilbaren r Kleerekooper, Wat is zijne
logische redeneeringLuister: De keizer
van Oostenrijk is Roomsch, dus de
Paus kon den Roomschen Frans'Jozef
verbieden oorlog te voeren 1 Mooi ge
zegd Maar de Paus is het slachtoffer
van het kapitalisme 1 FoeiKleerekoo
per, de goochemerd, heeft er niet bij
gezegd dat de kapitalisten die het wel
en wee van Europa in handen hebben,
rasgenooten van hem zijn, mcnschcn,
waarover de Paus, alhoewel hij niet
anti-joodsch is, toch weinig te vertellen
Wij zijn Kleerekooper dankbaar
Eerstens voor de erkenning van 's Pausen
invloed die in gewone omstandigheden
bij nul vergeleken wordt. Men praat
daar zooals 't in de kraam tc pas komt.
1 weedens nog grooter dank voor de
duidelijke bewijzen van totale onbe
trouwbaarheid. die het Ncderlandsche
publiek van die zijde ontving.
Heel Nederland weet dat Oostenrijk-
recht heeft straf te eischeti voor konings
moordenaars en de rust van eigen land
ilioet verzekeren. Het eenvoudigste
krantenlezende publiek weet dat Si
een broeinest is van socialisme,
hol van koningsmoordenaars en
menzweerdérs, hetwelk hoognoodig
'"'Weet' u wiedde'\ioiiog onmiddelijk
heeft doen ontbranden - De socialis
l'tincip, de trouwe lezer van sociali:
tische en anarchistische lectuurd
ongelukkige man. die werd opgezweeji
door bladen als bij ons „Het Yollk".
die koningsmoord durfden vergoe-
I lijken niet de woorden ,.'t is de risi
van 't ambt", die de vrijspraak v
cene moordenares als Mad. Caillaux]
in Parijs schaamteloos goed hccten,
die prijzen bijna elke apache als hij
zijn final maar uitviert tegen het wettig
gezag en zijn hebzucht verzadigt aan
liet bezit dor burgerij die door eer
lijken arbeid wat heeft bespaard.
Wie zijn de ware vredemannenZij
die meeting na meeting houden schreeu
wende om den vrede, alsof er iemand
was die aan de vredelievende gezind
heid van liet Ncderlandsche volk twij
felt, of zij die dag aan dag dien vrede
het Vaderland afbidden
e dienen liet Vaderland het beste?
Zij die nu nog voortgaan het eigen volk
tegen elkaar op te zetten en van de
troebelen misbruik maken voor hun sys-
van haat en verzet. Of zij die
troosten en tot kahnte manen en die
(traks door Hinken steun in de behoefte
.■an het arme werkvolk zullen
Het Christendom en de Oorlog.
De Telegraaf gaf een prent, afbeel
dend de door den oorlogsgeesel mishan
delde inenschhcid met het zeer misplaat-
onderschrift: na eeuwen Christendom,
riet is nu „de Telegraaf', schreef
daarop de Maasbode, voor wie hel
oord Christendom" een abstract be
grip is, en die zich van haar bestaan
af heeft toegelegd om het positieve
christendom zooveel mogelijk weg te
redenecrcn, en die komt nu tot ons
met het verwijt en de klacht, dat de
;ereld na twintig eeuwen Christendom
og zoo barbaarse!) is.
Wij zouden het ver wijt willen omkeeren.
De wereld heeft zich meer en meer
an het Christendom afgekeerd, en zich
gewijd aan het hooge ideaal der
derne cultuur.
)ic moderne cultuur was beschaving
zonder ineer, beschaving zonder beginsel,
mder ethiek, zonder deugd.
Het Christendom heette een stuk
achterlijke beschaving, de moderne
cultuur was de triomf der menschheid,
overwinning der wereld.
Die moderne cultuur waai
n blad als ..de Telegraaf' de dage-
lijksche weerglans ,is, had nu haar
hoogtepunt bereikt.
En daar dreigt nu heel de wereld
bloed en vuur onder te gaan. De n:
derne cultuur stond op wacht voor elke
bacil van besmetting, die cholera i
pest tot ons konden overdragen.
Alles werd dadelijk gelocaliseerd.
scheen alsof de menschheid de natuur
En nu breekt een wereldoorlog los.
en slaat de menschheid als het w.
met zinneloosheid.
De volkeren staan tegenover elkaar
in geweld van wapenen, en het samen
treffen zal verschrikkelijk zijn. Dal is
niet het bankroet van het Christendom,
maar dc wrekende spot van de moderne
cultuur.
Wij. Christenen, erkennen in c
oorlog gelijk met pest en hongersno
een der geeselcn Gods, die ons
tot straf worden opgelegd.
Wij weten (lat zelfs langer dan
twintig ecuwcu die oorlogsverschrik
king nog over ons zal komen, ah
,tste der dagen naderen, gelijk
het Hoek der Openbaring vo a-speld
en, mogen
overgeven aan de wanhoop bij
ernstige bezoeking, wij mogen
kleinmoedig worden, gelijk zij. die
i hoop meer hebben,
ns Christendom, dat van
kracht meer heet tc zijn. moet o
lagen een troost, een steun
Wij heffen onze oogen op naar
ordt.
Maar
Christ,
hebben gesteld, en die ons niet zal
beschamen.
Alleen in Zijn hand weten wij ons
lot veilig.
Laten wij ons dan ook in deze da-
in van beroering werkelijk Christenen
toonen, menschen die zich niet onge
motiveerd aan allerlei angsten ten
prooi geven.
Onze regeering heeft uitmuntende
maatregelen getroffen, voor ons geld
goed bestaat geen gevaar, dc oor
logvoerende naties zullen onze neutra
liteit eerbiedigen.
Laten wij ons dan onzerzijds kalm
i waardig gedragen, en niet door
opwinding de verwarring nog vererge-
i. Helpen en steunen wij elkaar in
deze benarde dagen, en denken wij
niet egoïstisch aan onze eigen belangen
En verder hoofd en hart geheven
aar Hem, naar Wiens bestel ook de-
e bladzijde in de geschiedenis der
rereld zal beschreven worden.
De mobilisatie.
Alle maatregelen hadden een regel
matig verloop, hetgeen de deugdelijk
heid bewijst van de voorbereiding daar
op de bureaux van den Generalen
Staf.
Het departement van oorlog ont
vangt voortdurend aanbiedingen van
gepensionneerde officieren van hun in
deze tijden door het legerbestuur op
prijs gestelde diensten, waarvan dank-
ar gebruik gemaakt wordt.
Blijkens legeeringsbericht zijn in aan
sluiting aan de met het oog op den
kritieken toestand reeds genomen maat
regelen tot handhaving van Nederlands
onzijdigheid de Noordelijke zeegaten
het zeegat van Goeree door mij-
onveilig gemaakt, terwijl mijnen-
leggers gereed liggen om op eerste
bevel de overige zeegaten af te sluiten.
Het opperbevel.
Opperbevelhebber van land- en zee
macht is de chef van den generalen
staf, luitenant-generaal Snijders. Com
mandant van het leger te velde is gene
raal Buhhnann.
Prins Hendrik
•egevoegd aan het Algemeen hoofd-
rtier van de Strijdmacht.
Het levensonderhoud.
i verband niet de bestorming van
groot aantal winkels, vooral in de
arbeiderswijken, geeft men in handelskrin
gen algemeen de meest geruststellende
erzekeringen, zoodat het volstrekt
iverbodig heeten moet, zich nu reeds
au voorraden levensmiddelen te voor-
ien. Zoo was b.v. te Amsterdam koffie
n zulk een hoeveelheid voorhanden,
dat geheel Amsterdam een jaar lang
er van zoude bediend kunnen worden.
Zoowel daar als tc Zaandam zijn voorts
reusachtige hoeveelheden rijst beschik
baar. Hetzelfde geldt voor meel. suiker,
grutterswaren, enz. Alleen het vervoer
,'ordcrt eenigen tijd.
De leden der Ncderlandsche Yerec
FEUILLETON.
TWEE SCHILIERIJEN.
j\T anilddags tegen Irie uur ging
- N Kortte!is van Knijj door de Au
stclstraat nanrdc Botcrmrki. Dit mark'
plein heci tegenwoordig,.Rembrandt:
plein" en het draagt et montimvi
van den grooten kunsteaar. omgeven
door een fraai plansoeii.Nabij het mo-
itcment wijst een ectivdtlige gedenk
steen liet huis aan. waan Rembrandt
van 1640 tot 1656 gewond heeft.
De vele niet beslag hlcgde kunst
voorwerpen in zijn alclia en in zijn»
woning souden den vigénden dat
afgehaald en publiek woren verkocht
liet was te voorzien, Halbij de toen
alige slechte tijdsonistadighcden di
kostbare
op i
cracht zouden
I en niet een Uorgd gezicht
geniale kunstnaar, wiens
levensgrot
w.lic
r lo42 ontifct had. Ach,
hij had dc lieve en schone blonde
Saskia zoo oneindig liof ghad!
Achter hem stond nieren s-.i
gezicht zijne tweede vroui die ii
daad zeer goed als model voor eei
Xantippe had kunnen dienen. Nu een:
keek zij haren echtgenoot, dat) wee
het portret aan. Het scheen wel. da
zij. ondanks haar groot verdriet ove
liet linanciëclc ongeluk. 'I welk ban
huishouding getroffen en waarover ::i
haren man reeds de bitterste vcrwijtin
gen had toegevoegd, toch in den grom
van beur hart lilij was. dat Saski's
portret verwijderd en verkocht ze
worden.
Daar zij gewoon was. hare spit:
tong den vrijen loop te laten, wilde
•■•ij juist ectlige Bittere opmerkingen
van stapel laten loopen. toen zij dooi
het Binnenkomen van den heer Kor
m Knijp daarin verhinderd werd
unstenaar en de jonge koopmat'
begroetten elkaar vriendschappelijk al:
buren en goede bekenden.
„Meester Rembrandt, licht ge tijd
or een spucdcischcnd werk 1
Kornolis.
„Tijd genoeg mijnheer," antwoi
:1e schilder zuchtend. „Men zal mij
tegenwoordig waarlijk niet met best
lingcii overloopen."
„Het belretl de spoedige vervaardi
ging van mijn portret, dat ik mijne
bruid te Leiden op haren verjaardag
wil schenken. Ik heb er reeds vroeger
met u «ivcrgcsprokcn gij verlnngdet
toen zes-en-dertig dukaten. Dat is me
tc veel, meester. De tijden zijn werke-
t geld
w at g
lijdt a
lthans. want ik ben geruïneerd. I toni-
m zal ik liet billijker doen. Wat liie.lt
ij voor het v erk
„Achttien dukaten."
„Accoord. ik hen tevreden."
„En hoe spoedig kunt gij hel
vijf «lagen
.Hoeveel zittingen hebt gij noodig
.Slechts drie."
.Hier hij n
.Ja, dat is wel liet beste. Met bii
iderc gratie van de hoog
blijf ik hie:
ien. 1 ton mo»
der
Jclka-
dagen
dompig»
een onderdak zoeken, waar dc huurwo
ningen goedkoop zijn."
„Terwijl hij dit zciile. glimlachte
»le geniale kunstschilder zwaarmoedig.
..Het spijt mij, dat liet u nu zoo
slecht gaat inci'ster KcmbramU".
iprak «Ie jonge koopman, bij wieu
nc«lclijdcu opkwam, ot-clioon hij zich
liet bewogen voehle. dcil kunstenaar
sen hongeren prijs toe tc zeggen. De
familie Van Knijp was zuinig, eu Imrc
«leeds berekenende spaarzaamheid werd
dcclus overtroffen door «Ie nog groo-
lere «Ier familie Van Cleel te Leiden.
Het portret werd doe
spoedig niet zijne gewone k
ihghcid geschilderd. Men kan
lu ilen ten dage bewonderen. 1
in de galerij van het I.ouv
zaal der Ncderlandsche meest
gecatalogiseerd als „portret s
Rembrandt
s vond. In het kanaal vloog
kruit geladen schip in dc lucht,
vreeselijke ontploffing verwoest!
bijna de gcheclc wijk en eenige hot
«clicn verloren daarbij lu
lever
n het
het
„Ik zi
:idc Kor
dat mijne bruid Ailriatta zich evei
voor mij door een goed schilde
lortrctleercn, Kent gij misschien
eiden een naiibcvclenswaardige»
cker. mijnheer antwoordde Rem
it. „Te Leiden woont Gerard Dou
triend van mij en voor vele jaren
beste leerling. Hij zal liet portret
uffrouw Adriaua voot treffelijk schil
de universiteitsstad Leiden die
roggere tijden veel volkrijker en
cht.
.ienlijk hui:
schuurkanaal woonde en werkte
1056 de beroemde schihier Gerad Dou,
viens welverdienden roem dc
ivcrlecfd heeft. Hij was dc Mei
tan zijn tijd. Zijn werken wat
jicrliik, zuiver eu pijnlijk natuurgetrouw
lat de kunstminnaars en kenni
■eeds hij het leven van den kunstenaar
teer hooge prijzen voor betaalden.
Dou was zeven jaren jonger dan Rem-
brandt, wiens liefste leerling hij ge
was. In zijne jeugd hail hij po
trollen geschilderd en daarvoor „twii
tig stuivers per uur" ontvangen. N
echter «leed hij het niet zoo goedkoop
meer. I lij was door zijne kunst spi
«lig welgesteld geworden en leefde
zeer gelukkig met zijne
De merstci zat in
aanschouwde met een zeer tevreden ge
zicht een juist voltooid schilderijtje
ternauwernood een vierkanten
■ger echter verhieven
vele statige woonhuizen. Dez
geheel vernield duOr cone ve
iijlcc ramp, die den lilden jar
t hem
De schilderij stelde een keuken vi
iet vele blanke keukengereedschap]
n tallooze daarop vallende lichtre-
exon. Bij den haard stond eci
lijk vrouwtje waarvoor I'hilippa stel-
'ig als model had gediend «lie met
sen houten lepel in een koperen ketel
■oerde. welke aan een ketting boven
iet vuur hing. Op den voorgrond links
üag men een bezemsteel staan op
het schilderijtje was hij ongeveer zoo
groot als een potlood maar deze
bezemsteel was met grooter virtuositeit
geschilderd, dan voor of na dien tijd
een bezemsteel geschilderd i>.
m vriend en tijdgenoot van den
kunstenaar, de schilder, graveur en
ricus Joachim Sandrart, bericht
echter ook, dat Dou «Irie «lagen aan
gezegden merkwaardigen bezemsteel
iiccft gewerkt.
Dal is waarlijk een schoone schil
derij geworden, Gerard", zcide Philppa
„Je moet er een goeden prijs voor
vragen, als een kunstliefhebber hel
begeert.
„Dat spreekt van zelf, lieve," ant
woordde de schilder. „Door «ie vcr-
wenschte handelscrisis zijn «Ie tijden
evenwel zeer slecht in dc gezegende
Nederlanden. Maar om 't even. mijne
schilderijen staan nog altijd op den
gocilen prijs, llc doe er dan ook wel
Wordt voortgezet.