B[RH. BROM.
Katholiek Nieuws- en Advertentieblad voor Amersfoort en Omstreken.
Nicolaï Lebret.
Electrische
Installaties.
DE EEMBODE
Donderdag 24 December 1914. - No. 75. - 28e jaargang.
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond en wordt uitgegeven oor de
Vereeniging De Eembodc te Amersfoort. Prijs per drie maanden zestig cent.
Afzonderlijke nummers drie cent. Abonnementen kunnen eiken dag ingaan, doch op-
z gging van abonnement moet geschieden vóór den aanvang van een nieuw kwartaal.
Kantoor: Langegracht 13, Amersfoort
Telefoon No. 314.
Advertentieprijs: van één tot vijf regels veertig cent. Elke regel meer zeven en een
halve cent. Reclames: tien cent per regel. Advertentiën in het redactioneel
gedeelte vijftien cent per regel. Billijke tarieven bij geregeld adverteeren. Alle
mededeelingen en advertentiën in te zenden vóór twaalf uur op den dag van verschijnen.
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
EERSTE BLAD.
Epistels en Evangeliën.
KERSTMIS.
LES uit den eersten brief van tien H.
Paulus aan TitusII, 11-15.
WelbemindeDe genade van God
onzen Zaligmaker is voor alle mensclien
verschenen en leert ons, dat wij, met
verzaking van de goddeloosheid en de
wereldlijksche begeerlijkheden, matig,
rechtvaardig en godsdienstig leven in
deze wereld, verwachtend de zalige hoop
en do komst der heerlijkheid van onzen
grooten God en Zaligmaker Jesus
Christus, die Zichzcivcn voor ons gi
geven heelt om ons vrij te koopen
van alle ongerechtigheid en voor Zich
een wclbehagclijk volk te reinigen, ijverig
in goede werken. Spreek dit en vermaan,
in Christus Jezus ouz.cn lieer.
EVANGELIE
volgens den H. Lucas; II, I14.
In dien tijd ging van keizer Augus
tus een gebod uit, om geheel de we
reld op te schrijven. Deze eerste op
schrijving is geschied door Cyrinus,
stedehouder van Syrië, en zij gingen
allen om ziclt aan te geven, ieder naar
zijne stad. En ook Jozef trok op van
Galtilcë, uil de stad Naz.areth naar judoë,
naar de stad van David, die Hctlilc-
hem genoemd wordt, omdat hij uit
het huis en geslacht vau David was,
om zich aan te geven met Maria, zijne
verloofde vrouw, die zwanger was. En
het geschiedde toen zij daar waren, dat
de dagen vervuld werden, dat zij zoude
baren. En zij baarde haren eerstgebo
renen Zoon. en wond Hem in doeken
en legde Hem neder in eene krib, wijl
voor hen gccnc plaats in eene herberg
was. En in dezelfde streek waren her
ders, die waakten, en de nachtwacht
hielden over hunne kudde. En
Engel des Heeren stond naast
de heerlijkheid Gods omstraalde hen,
en zij werden met eene groote vrees
bevangen. En de Engel gelde lot hen:
vreest niet, want ziet, ik verkondig u
eene groote blijdschap, die voor he
gehcele volk zijn zallieden is u di
Zaligmaker, die Christus de Heer is
in de stad van David geboren. En dit
zij u ten teelten Gij zult een kind vin
den, in doeken gewonden, en neerge
legd in eene krib. En plotseling kwati
bij den Engel eene menigte van lie
hemclsch lieer, God lovend en zeggend
Eer zij God in den hoogste, en o|
aarde, vrede den nienschcn van goe
den wille.
Feestdag van den H. Stephanus-
LES uit de Handelingen der apostelen
VI, 8—10: VU, 54—59.
In die dagen deed Stcphanus, vol
van genade en kracht, wonderen cn
groote teeltenen onder het volk. Eenigcn
nu uit de Synagoge, welke genoemd
wordt die der Vrijgelatenen cn der Cyre-
neërs en der Alexandrijnen en derge
die van Ciliciü en Azië waren, ston
open hielden twistredenen metStepha
doch zij konden aan tic wijsheid en tien
Geest, die sprak, niet wederstaan. Zij
nu, dit hoorende, werden verscheurd ii:
hunne harten en knenteninct de tan
den tegen hem. Daar hij echter vol was
van den Heiligen Geest, zag hij, ter
hemel starend, de heerlijkheid Gods er
Jesus, staande aan Gods rechterhand.
En hij zeideZie, ik zie tic hemelen
geopend en tien Zoon des mensehen
staande aan de rechterhand Gods Maar
zij, met luide stem schreeuwend, stopte
hunne ooren en vielen eenparig op hei
aan. Zij wierpen item buiten de stad
cn stenigden hem. En tie getuige
legden hunne klecdcrcn neder aan d
voeten van een jongen man, die Sattltis
heette. Zij nu steenigdcii Steplla
terwijl hij bail en zeide: Heer J<
ontvang mijnen geest! En op zijne
knieën vallend, riep hij met luide stem
Heer, reken hun deze zonde niet toe
Kil na dit gezegd te hebben, ontsliep
hij in den lieer.
EVANGELIE
volgens den 11. Maltheus; XXIII, .'14-39.
lu dien tijd zeide Jesus aan tic Schrift
geleerden en Karizcërsziet, ik
de Profeten cn Wijzen, en Let
tot li, en sommigen van hen zult gij
dootkii en kiuisigcn, en sommigen zuil
gij in uwe Synagogen geesclen en ver
volgen van tie eene stad lot tie an
riereopdat op u komc al hel recht-
voiitdig bloed, dat op aarde vergoten is.
liet bloed van Abel den rechtvaar-
af, tot liet bloed van Zacharias, den
i van Barachias, dien gij tussclicn
tempel en het altaar gedood hebt.
rwaar ik zeg u dit alles zal kn-
over dit geslacht. Jeruzalem, Je
ruzalem dat tie Profeten doodt,jen stcc-
nigt degenen, die tot u gezonden zijn
hoe dikwijls heb ik uwe kinderen wil
len vergaderen, gelijk eene hen hare
kiekens onder hare vleugelen Verga
dert, en gij hebt.niet gewild? Zie. uit
huis zal u onbewoond gelaten worden.
Want ik zeg u, gij zult mij voortaan
meer zien, tot dat gij zegtge
il Hij, die komt in den naam 'les
Heeren.
KERSTMIS.
Wie vertoeft niet deze dagen in
den geest te Bethlehem, waar in
rinen stal, in een kribbe, schame-
lijk gehuld in doeken, op stroo ter lin
ing het jezuskind, Dat de werelt:
lossen kwam van zondeschuld er
de bracht in de harten der men
schuit, die het goede willen.
Koning was dat arme Kind en ver
waciit werd Hij als Koning. Men kor
zich zoo moeilijk voorstellen, dat dt
Messias, de Verlosser der wereld an
ders geboren zou worden dan in cei
omgeving van koninklijke pracht ei
En weigerachtig bleven velen ore
Hem als in den Koning cn Verlosser
gelooven, juist omdat Hij zich een
:er dan nederige omgeving had uit
gekozen, waar Hij ter wereld wilde
stal, op stroo, verwarmd door
den adem der dieren, zou, meendi
i, niet Hij komen, Die een konink
rijk kwam stichten, Die Zijn volk kw;
verlossen en den zondevloek van dc
aarde kwam wegnemen.
De Zone Gods, voor eeuwen door
:n Vader beloofd, Wiens komst door
profeten was aangekondigd, naar V
de wereld in ongekend verlangen
zag, Hij kon niet zijn dat Kind, dat
hulpeloos wicht.
En men weigerde in Hem te geloo-
Xiet allen wel is waar, maar zij. die
geioovig, aanbiddend zich neerbogen
voor het Jezuskind, waren toch weini
gen, ondanks de treffende uitkomst der
voorspellingen, ondanks de wonderba-
teeltenen aan den Hemel.
„Hij kwam tot de Zijnen, maar de
Zijnen namen hem niet aan", dat was
oo bij de geboorte van het Kind cn,
erblinde onwil, het bleef zoo, toen
dal zelfde Kind, later weldoende rond
trok door Israël, verrichtende Godde
lijke daden en teekenen.
En altijd zal Jezus tegen gehad heb
ben bij Zijne tijdgenoolen, dat Hij was
zoo armelijk geboren, dat Hij tot hen
kwam, als een uit liet volk, zonder
Wcreldsehe pracht en majesteit.
De Joden hadden zich van den Mes-
ss een geheel verkeerde voorstelling
gevormd. Zij hadden gemeend, Hun
!s een machtig vorst te zullen begroe
:n, als den held, die Israël van zijiu
vcrhecrschers zoude verlossen, die rit
ijanden van liet volk Gods zou sluar
vernietigen. Machtiger cn grootei
dan ooit te voren zou het uitverkoren
volk zijn, liet zou den voet s
den nek der vijanden.
Maar de Verlosser kwam t
ii gansch liet mensclidoin te redden
en zalig te maken.
Al wilde Hij geboren wortlen uit het
Joodschc volk, hij noemde alle men-
scheii tie Zijnen cn vestigde Zijn Rijk
.•oor allen.
Het rijk, door Christus te stieiitci
Vt'is echter niet van deze wereld, ze
tiet geslicht worden door geweld va
wapenen, met timriiigtl zijn mei aan
telle pracht.
Dat rijk werd gesticht in de harte
dergenen, tiic Hem aannamen, die Hij
aaktc tot kinderen Gods.
En daarvoor behoefde Hij geen uiter
lijke praal, daarvoor behoefde Hij gt
wcreldsehe macht, had Hij geen palei
zen noodig of rijkdommen.
Zijn Rijk was niet van deze were
en Zij-.i Kijk stichtte i lij niet in dc e>
ste plaats voor tic grooten der aart
Neen, Hij werd mensch voor a
mcnschcn, Hij kwam uit liefde vu
allen en daarom wilde Hij komen kb
en gering en veracht is bij .le ntt
schcn, daarom van God nog alles
verwachten heelt.
In die dagen werd met diepe min
achting op den arme neergezien.
De slaven golden minder nog dan
het dier, maar voor Jezus was ook dc
meest verachte slaaf gelijkwaardig aan
tie machtigen en grooten der aarde.
En hoe -zou overtuigender de Zóou
Gods de wereld hebben kunnen tooncn,
dat tie nederige» en geringen zoo goed
nis dc machtigen en rijken, dan
doordat Hij zelf geboren wilde worden,
schamel in een stal.
nist tlie nederige geboorte van
Die God is, met Wicn geen
schepsel vergeleken kan worden, jiii't
die nederige geboorte van tien mach
tigen Hemelkoning is zoo heerlijk slich
tend voor ons. trotachc waanwijze schep-
len. voor ons, .innen en rijken, ge-
Die geboorte is zoo troostend, zoo
:rlichtend vooral in onze tijden voor
allen.
Zij leert ons, dat voor God niet gel-1
tien de aarilschc onderscheidingen, dat
Hem niet telt de pracht cn macht.
:oo spoedig ons tic oogen ver
blindt, waarnam- wij elkander zoo ge
makkelijk bcoordeeleii.
Zij leert arm en rijk niet de waard.:
heclucn, die du wereld hechten wil
in macht en rijkdom.
Dc nederige geboorte van Christus
leert lien, die met aardichc macht c:i i
rijkdom bedeeld zijn, deze te gebrui
ken niet ten eigen bate alleen, maar
ten bate ook van de misdccldcn, hun
Jezus zelf immers wilde arm zijn.
n te tooncn, dat met de armen ook
Zijn liefde en ontferming was, dat ook
zij kinaeren Gods konden zijn, zoo goed
's tie machtigen en rijken der aarde.
En deze, willen zij Jezus als Koning
ren, zullen dc geringen als hun broe
ders in Christus erkennen en bijstaan.
Maar dc nederige gcbooi te van Jezus
ert ook de armen den plicht van
tevredenheid cn naastenliefde,
s Jezus zelf wilde arm zijn en
gering, om te loeren dut de mensch
niet aan rijkdom en macht dc grootste
waarde mag hechten.
Hij kon ook machtig en rijk geweest
zijn op aarde, indien Hij dit gewild
had, maar Jezus bleef nederig om den
geringe de nederigheid te leeren. En
'et in de heftige begeerte naar geld
i goed wil dc Zoon Gods gediend
li, niet door strijd en haat kan de
me het geluk deelachtig worden.
Dat geluk kan noch voor tien arme,
noch voor den rijlte liggen in liet be-
~"t van aardschc goederen.
Jezus, Die kwam om het mcnschdoin
gelukkig te maken, wilde zelf geboren
orden in totaal gebrek aan dit alles,
m aldus overtuigend deze waarheid
Hij kwam den vrede brengen op
aarde aan allen, die van goeden wil
tien vrede, dien de wereld geven
noch ontnemen kan, omdat die hooge
vrede des harten niet afhangt van we-
.-Idsch bezit, van wcreldsehe macht of
Dien vrede, het hoogste geluk, kuil
en wij alleen dan verwerven, indien
ij zijn van goeden wil cn den vrede
afbidden van het Kindje, Dat in den
Heiligen Kerstnacht ter wereld kwam.
Gotle lot eer. ons tot heil en verlos
sing. Knielen wij dus neer
Uribhe en huldigen wij liet
pelooze Kindje als Jezus onzen Heer
Koning in eeuwigheid.
dranken beschikbaar stellen.
gulle gastvrijheid zal er niet on-
ijden en zoowel gastheer als gasten
zullen tevreden zijn.
Ons Vaderland en ons H. Geloof
hebben krachtige vastberaden mannen
cn flinke offervaardige vrouwen noodig,
heldere hoofden en warm kloppende
harten. Het is onze vaste overtuiging,
dat zulke mannen cn vrouwen ook in
iior den strijd togen het alcoholisme
kunnen, en zullen gevormd worde
Volgt dan onzen raad en aan
:m niet onze wcrischen als het woord
ui een oprechten vriend.
Zalig Kerstfeest!
Gelukkig Nieuwjaar!
Het Bestuur van „Sobriëtas,"
dienlpliclil onmisbaar. En hoewel liet
oogenblik nu nog niet daar is om over
de wijze waarop dit beginsel zal wor
den belichaamd van gedachten te wis
selen. deelt hij toch mede dat het in
voornemen ligt ten spoedigste de
ter zake noodigc voorstellen te doen.
Langeslraat 27, Amersfoort.
Vertegenwoordiger
van hetlngenieurs'Buraeu
Utrecht.
Ëinnemandsche Berichten.
Aan onze Katholieke Landgenooten!
lien zalig Kerstfeest I
Hen gelukkig Nieuwjaar!
Terwijl liet Kerstfeest 1914 cn Nieuw
jaar 1915, voor velen in ons wereld-
titel geen dagen van vreugde en geluk
zijn. kunnen wij Xcdcrlandsclic Katho
lieken, God danken dat ons Vaderland
uug gespaard blijft voor de rampen
v.m den oorlog.
Getrouw aan tie gewoonte van vorige
jaren, wilden wij U ooi
dringend verzoek doen ar
avond der a.8. feestdagen.
Laten
le. Geen alcolhoittlcntlc dranken
bieden aan kinderen cn aan hen,
wie wij weten, dat zij bij dergelijke ge
legenheden lichtelijk de grenzen
matigheid overschrijden.
2e. t >ns onthouden van allen aandrang
om hen. tlie geen alcoholhoudende of
geen sterke dranken willen gebruiken,
in dat besluit te doen wankelen.
3e. lu plaats van alcoholhoudende
dranken op te dringen, ook alcoholvrije
Nieuwjaar.
Met het oog op den grooten toe-
loed van poststukken bij de jaar
wisseling, wordt het publiek verzocht
brieven, briefkaarten en gedrukte stuk
ken, als: prentkaarten naamkaartje
circulaires, welke men bij voorkeur op
1 Januari wenscht te doen bestellen, te
van twee elkaar schijn snijdende
strepen, getrokken over de gehecle
adreszijde, en de stukken reeds op 26,
27 of 28 Dec. ter post te bezorgen.
Zij kunnen dan tijdig voor de bestelling
den gereedgemaakt, blijven tot 1
Jan. op de kantoren van bestemming
bewaard cn worden zooveel mogelijk
op dien dag in de bestellingen op
genomen.
Boerenbond.
De algcmecne vergadering van den
Nederlandschcn Boerenbond zal Maandag
28 December te Nijmegen gehouden
worden.
Vrijstelling van port.
De directeur-generaal der posterijen
telegraphic maakt bekend, dat de
ten behoeve van dc militairen en van
de hier te lande geïnterneerde buiten-
landsehe militairen verleende vrijstelling
van briefport is ingetrokken, voorzoo-
veel betreft dc verzending van druk
werken. met tlien verstande echter, dat
.rijdom van port blijft bestaan voor
ie verzending van gedrukte stukken,
t-elke tenminste éénmaal per maand
■erschijnen. als courant of tijdschrift,
tot een gewicht van 100 gram.
De opperbevelhebber.
Aan den opperbevelhebber van dc
land- en zeemacht, die als luitenant-
generaal. chef van den generalcn staf,
jaarlijksch traktement genoot van
f650' is een traktement toegekend van
f 15,000 'sjaars.
Algemecnc dienstplicht op komst.
De belangrijkste mcdcdeeling bij de
behandeling der Staatsbcgrooting is wel
"e welke tic komst van den algcmcc-
:n dienstplicht aankondigt.
Dc Minister van Oorlog beantwoordt
uiige opmerkingen, in de afdcclingcn
:r Kamer gedaan over het gebruik
it gemaakt luid moeten zijn vail tie
ïo-tanc opwelling, iu het begin van
:ii oorlog hier tc lantic waargen uncn
in te wapen te snellen op het oogen
blik dat het land in gevaar verkeert,
lie opwelling, zoo vervolgt hij, is cch-
er niet voldoende om als geoefend
lOltiaal aan 's lands verdediging te kun-
ïcn deelnemendaartoe zijn oefening
.-li voorbereiding noodig, die m
naai niet in een korte spanne tijds zijn
ie verkrijgen. Om in tijd van oorlt
geschikte krachten
tic landsverdediging te kunnen beschik-1 het buitenland toch nog
ken, is het stelsel van algemecncn zijn afgenomen.
Een biddag.
't Kamerlid Bruiiiniclkanip drong
op 't uitschrijven van een biddag v
den vrede.
De heer Nolens verklaarde, dat
verzoek van rcgceringswege, tot liet
en biddag op zeer hoogen
prijs zou worden gesteld. Niemand
wordt daardoor gedwongen, alleen wordt
eenheid van optreden bevorderd
hoeft niet gebeden te worden vo
bepaalde overwinning, maar de bede
dag kan algemeen gehouden worden.
Minister Cort van tier Linden zeide
Dat men zich in tijden van druk wendt
tot den Allerhoogste is uiting va
vroomheid, welke den mensch
Maar het is zeer de vraag of iiet wel
stroken met de wensch van dc
meerderheid van ons volk, dat de Re-
geering zich zou mengen in een der
gelijke aangelegenheid. Aangezien dc
Minister daarvan niet overtuigd is kan
hij tot zijn leedwezen niet voldoen aan
het verzoek.
Huisindustrie.
Door het staatstoezicht op de volks
gezondheid wordt een onderzoek inge
steld naar het overbrengen van be
smettelijke ziekten door de huisindustrie.
De kippen.
Binnenkort is te verwachten een
>d van uitvoer van levende en
slachte hoenders ter voorkoming
te groote verliezen, welke de hoender-
stapel in ons land dreigt tc zullen lij
der. als gevolg van dc groote vraag
van liet buitenland naar levende en
geslachte kippen, waardoor de kippen-
houders in verschillende deelen des
lands voor een belangrijk deel zich
van hun hoenderstapcl ontdoen.
Er waren er die meenden dat
bruik van graan in gist- en spiritusfa
brieken en brouwerijen moet worden
beperkt. De minister geeft daarom e
berekening van 't graan, dat thans
de Schiedamsche branderijen wordt
verstookt. Dit bedraagt thans per week
155,000 K.G. rogge. En waar
statistiek leert, dat per week v<
voeding in Nederland pl.m. 19.500.000
K.G. broodkoren (waarvan 15,500,000
K.G. tarwe en 4,000.000 K.G. rogge)
wordt vereischt, meent hij dat het ver
bruik van voor volksvoedsel geschikt
graan in gist- en spiritusfabrieken
onbelangrijk quantum vormt.
Mededeelingen.
De minister van Oorlog verklaarde:
Op 4 December heeft de minister
zijn kabinet een bezoek van mr. P.
J. Troelstra gehad. Omtrent het doel
van dat bezoek cn den inhoud van
het gehouden gesprek acht hij zich
niet gerechtigd mededeelingen te doen.
Het houden van toespraken door poli
tieke partijleiders behoort niet tot de
middelen, waarmede hij zich voorstelt
dc orde in dc kampen tc handhavi
Tarwebouw.
Het Kamerlid Van Nispen tot
venaer stelde de volgende vraag:
Is dc Minister niet van oordeel, dat
:1e uitbreiding van dc voortbrenging
van tarwe op den bodem van ons
land met liet oog op tic tijdsomstan
digheden zeer gcwonscht is
ja, is dc Minister dan bereid
•gelen te nemen, om bedoelde
uitbreiding tc bevorderen
De Minister van Landbouw ant
woordde
Het zou onder tic gegeven omstan
digheden ongetwijfeld gewctischt zijn
Indien de Innnenlandsche behoefte
broodkoren, in hel bijzonder aan tarwe,
in belangrijk meerdere mate door voort
brenging binnenlands kon worden ge
dekt.
De Minister acilt het echter niet mo
gelijk door regecringsmaalrcgclcn een
inderdaad belangrijke uitbreiding van
den tarwebouw tot stand tc brengen.
Opgemerkt dient, dat tic opbrengst
der binnciiiandsche tarwe slechts voor
ruim 2 maanden voldoende iszelfs
al ware 't nu mogelijk, den tarwebouw
met de helft uil te breiden, dan
in dit opzicht onze afhankelijkheid
weinig
(Ter toelichting van deze tijdsbepa
ling van ruim 2 maanden diene, zegt
de Minister in een noot onder aan het
antwoord, dat in de laatste jaren de
invoer van tarwe én tarwemeel (onge
rekend op tarwe) hier te lande den
uitvoer gemiddeld met ongeveer 645
tnilliocn K.G. overtrof. De productie
"arwc bedroeg in die jaren onge-
140 millioen K.G. Hieruit kan
door eene eenvoudige becijfering wor
den berekend, dat de binneniandschc
productie voor 2.2 maand voldoende is.
Een dergelijke toename zoude
eclitcr hoogst moeilijk op kunstmatige
wijze kunnen worden bereikt. Dwang
middelen acht de Minister op dit ge
bied niet uitvoerbaar. Bovendien zou
de uitbreiding van den tarwebouw
uitsluitend kunnen geschieden ten koste
dien van andere gewassen, waar-
inkriinping dikwijls ernstige ge
volgen zoude hebben.
Ten slotte kan nog worden opge
merkt, dat al ware een belangrijke ver-
grooling van den tarwebouw mogelijk,
thans dc tijd voor het uitzaaien van
ertarwe reeds tc ver gevorderd is,
ijl een belangrijke uitbreiding van
den verbouw van zoniertarwe, zelfs
-en verdubbeling, nog weinig invloed
ipdc totale productie van tarwe zal heb
ben. De met zoniertarwe beteeidc op
pervlakte was in de laatste jaren slechts
4000 H.A. terwijl 53000 H.A.
waren bezet.
Kerstgedachte.
at de Hemel is zonder sterren en
de Aarde zonder bloemen, dat is
het tnenschelijk Hart, waarin op het
Hoogheilige Kerstfeest geen enkele
toon van het Vrede op Aarde weer
klank vindt.
Uit het Buitenland.
Duitsch gepraat.
e inarine-minister Von Tirpitz had
onderhoud met een Amerikaansch
journalist en vertelde daarbij dat de
Duitschers, door alle schepen met be
stemming naar de Engelsche havens
in den grond te boren, den Engclschen
levensmiddelentoevoer moesten en kon
den beletten. Von Tirpitz meende de
oorzaak van den oorlog uilsluitend te
moeten zoeken bij Engeland Duitsch-
land wcnschte niets liever dan met
rust te worden gelaten, genietende van
zijne voortdurende uitbreiding op eco
nomisch gebied. N'a 1870, pas na over
winning op de Franschen is Engeland
begonnen, daar het niet kon velen dat,
Duitschland aanspraak maakte op een
plaats op de wereldmarkt, waarop het
toch recht had uit hoofde van zijn
grootte en macht. En nu wil het de
wereld wijs maken dat Russische Tar
taren, Japanners, Hindoes, Senegalee-
zen. Turco's enz, vechten voor be
schaving en cultuur.
Toen de correspondent vroeg of ook
het Duitsche militairisme niet tot het
uitbreken van dezen oorlog had bij
gedragen, antwoordde dc minister
Ja, daar hebben onze vijanden het al
tijd over, maarwat hebben wij
anders met ons leger gedaan dan En
geland op maritiem gebied, Engeland dat
steeds streefde, naar de oppermacht ter
zee
Tirpitz zeide, dat Duitschland
nog verscheidene millioenen gezonde
cn sterke mannen kon oproepen, als
dat noodig mocht blijken en dat er
wel niemand meer aan zou twijfelen,
dat Duitschland* zoo noodig, tot den
laatsten man zou vechten."
Uit Zuid-Afrika.
Kapitein I'ourie, een der Zuid-Afri-
kaansclic opstandelingen, is Zaterdag ter
dood veroordeeld en terechtgesteld.
Hel doodvonnis van zijn broeder, lui
tenant Fourie, werd veranderd in 5
jaar gevangenisstraf.
De laatste van de Afrikaanschc re
bellen aanvoerders, Conroy. is gevan
gengenomen.
De toestand.
Engclschen, Franschen cn Belgen
iren dc laatste dagen erg roerig en
bezorgden den Duitschers zwaar werk.
Reuters correspondent vernam, dat
dc Bondgenooten, gebruikmakend van
de zending van Duitsche troepen |naar
het Poolsche front, op het Westelijk
oorlogsterrein aanvallend optraden. Zij
moeten uitnemende vorderingen hebben
gemaakt.