Katholiek Nieuws- en Advertentieblad voor Amersfoort en Omstreken. DE EEMBODE Kantoor: Langegracht 13, Amersfoort - Telefoon No. 314. -f**r A Vrijdag 16 April 1915. - No. 5. - 29e |aargang. I )it blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond en wordt uitgegeven door de I Advertentieprijsvan één tot vijf regels veertig cent. Elke regel meer zeven en een Vereeniging De Eembode te Amersfoort. Prijs per drie maanden zestig cent. halve cent- Reclames: tien cent per regel. AdvertentiCn in het redactioneel Afzonderlijke nummers drie cent. Abonnementen kunnen eiken dag ingaan, doch op- 1 gedeelte vijftien cent per regel. Billijke tarieven bij geregeld adverteeren. Alle ?egg'ng van abonnement moet geschieden vóór den aanvang van een nieuw kwartaal. mededeelingen en advertentien in te zenden vóór twaalf uur op den dag van verschijnen. Epistel en Evangelie. Tweede Zondag na Paschen. LI£S uit den eersten brief van «len H. apostel I'etrus; II, 21—25. Zeer geliefden Christus heeft voor ons geleden, u een voorbeeld nalatend, opdat gij zijne voetstappen zoudt vol gen, Hij die gccne zonden gedaan heeft en in wiens mond geen bedrog gevon den werddie, toen Hij gescholden werd, niet wcdcrschtfUl, toen Hij leed, niet dreigde, maar Zich overgaf aan die Hem onrechtvaardig oordeelde; die zeil onze zonden in zijn lichaam ge dragen, heeft op het hout, opdat wij. der zonden afgestorven, der gerechtig heid zouden leven door wiens strie- men gij genezen zijt. Want gij waart als dwalende schapen doch nu zijt gij bekeerd tot den I lerdcr en totteitei tic schapen. De huurling echter en di geen herder i». wiens eigene sclupci liet met zijn. ziet den wolt komen verlaat de schapen en neemt de ifirh' een huurling is. <u de schapen hen llerdcr. en Ik ken de mijnen, end mijnen kennen Mti, gelijk de Vader M gang vaster, zekerder, meer recht op het doel afgaand. Dank ;ij den ijver van dc verschil lende helaas wel wat al te veel wis selende' adviseurs, de ijverige palro- naatslcdcri en dc vooral niet tc vergeten steun van vele donateurs, was de pa voor de schoolvrije jeugd te verrichten en hoopt zij de werkzaamheden nog vele jaren te mogen voortzetten. Wordt er m het belang van het kind op ile school reeds zoo veel gedaan, hoeveel te ntccr i* dit nooilig voor het kind dat rle school heeft verlaten, de ichoolvrije jeugd. Juist na liet verlaten ran dc school is het kind meer over jel.vtcn aan zich zelf, en liet is juist <ie tijd waarop het de meeste steun en leiding nooihg heeft. Vele ouders track - len van hun kinderen zoo spoedig uogelijk cenig profijt tc trekken. Wel is hierin in de laatste ja hc<p !f gezet, door handels- cibe- zegd, liet patronaatswerk is noodzake lijker dan de school. Wij allen weten zoo goed, ja wij -zijn cr diep van over tuigd. de voorbeelden zijn voor 't grij pen, dat zeer vele kinderen die nog zoo onervaren het breedc, gladde we reldpad opgaan, niellegenstaaiidc de schoonste verwachtingen, toch totaal mislukken, om hut maar eens zoo uit te drukken. Gedurende den leeftijd na het verlaten der school, wordt vaak de kiem gezet voor het zoo dikwijls geestelijk en maatschappelijk bedorven leven van later. Ouders beseft toch wel: Het doel in het Patronaat is niet. uw kinderen Zondags ccn paar uren van dc straat tc houden, neen! dit ook wel goed. maar slechts ecu ondergeschikt iets. het hoofddoel is te Iccren leiden ecu godsdienstig teven, tc keren ccn af schuw te hebben van het kwaad, voorts om uwe kinderen meer godsdienstige ontwikkeling aan tc brengen om ge wapend en gchaid te zijn tegen den den strijd de- levens. Het doel dus el maar niet begrijpen, de geestelijke, dus de >ok dc tijdcbjki ken geen schooner, meer loonend en zeker een Gode zeer welgevallig offer, dan uw offer voor 't Patronaat. Amersfoort. v. D. Ned. Anti-Oorlog Raad. Het aantal medestanders te Amers foort bedraagt thans ruim 200in het geheel hebben tot 14 April 15.568 per sonen hun instemming betuigd. Dezer dagen zullen verschillende ver- cenigingcn alhier worden uitgenoodigd. hunne medewerking te vcrleenen om ilc organisatie van den Ned. Anti-Oor-1 log Kaad steeds sterker te doen wor-| den. Naast dc individueele toetreding als medestander en de moreele kracht van het persoonlijk getuigen is dc ver sterking der tinancicele middelen van den Raad een dringende eisch. Pen zeer gioot aantal vereenigingen van allerlei aard. over het geheele land verspreid hebben dan ook reed» hun sympathie betuigd en tinancieelen steun verleend; tot 14 .April reeds Meer en meer blijkt, dat in alle dee- len der aarde gelijksoortige gedachten opkwamen, die deels reeds werden om- g -.cl in daden van gelijk karakter als liet streven van den Kaad. Zoo werd >nlangs bericht ontvangen leven geroepen om in deze richting te arbeidende leiding daarvan is aan het Bestuur van den Ned. Anti-Oorlog Kaad opgedragen, dat daartoe met ver schillende personen uit het buitenland zal worden aangevuld. Binnenlandsche Berichten. Ziedaar de bede aan alle lezers in dit blad. Geeft L" op voor eene jaarlijksche bijdrage, zend Uwe strijdpenning voor Uwe cn onze zaak per postwissel of aangeteekenden brief aan het Hoofd bestuur der Vereeniging te Rolduc. J. BEMELMAX5, Secretaris-penningmeester. Levensmiddelen. Het U. K. Vakbureau is tot de overtuiging gekomen, dat, wil de Kc- gecring dc bedoeling barer circulaire, betreffende levensmiddelen, zoo goed mogelijk toegepast zien, het noodza kelijk is. dat zij de geheele kosten voor hare rekening neeint en de prijs verlaging toepast voor het geheele Ncdcrlandschc volk. Strijdpenning. Van de iinanliccle draagkracht onzer Katholieken wordt in deze zware tijden veel gevraagd. Voor Vaderlanders en Belgen en Polen en vele andere nood lijdenden wordt om aalmoezen en bij dragen verzocht en tc recht, wie kan, hij geve Wie veel bezat, geve veel wie over weinig beschikt, brenge weinig bij, maar allen met en uit liefde r God e patronaat ..St. Theodora* van Punten" ui de Parochie van den II. l-'ranci»cn* Naveriiifs werd opgericht. Al moge het door de treurige omstandigheden geen lijd zijn van feestvieren, geheel onge merkt mag dit eerste lusttuin niet voor-- toch ecu langen tijd in ervaringen, lang' treil het palronaatswezen. Moeilijke tijden zijn sinds de oplichting van het patronaat al meegemaakt en doorleefd. Maar al was het in den beginne zeer moeilijk, zoo langzamerhand, immers nldoende leert men, - raakte men meer oji de hoogte van liet doel, strekking en werking van het Patronaat. Waicn de schreden van den joiiggcboornc in den beginne wankelend, onvast, ja werd er enkele malen al eens een misstapje gedaan, zoo van lieverlede wcnl de belangen v.iri awe kinderen staan hier I Australischcn Vredebond, een organi- |op 't spel. Help: ml al uwe macht de-atic. ontstaan bij het uitbreken van I '.iWoiiaatshcstiM cu de/.- sclioouc taak der oorlog. De Australische socialisten I ie volbrengen, gij ca uwe kinderen hadden een schrijven van den N. A. tien er wel b.j vaten, cr eenmaal deK. ontvangen om lot aansluiting •shounstc vrachten van plukken .op te wekken cn antwoordden I I *i zegt nu niet. sooals zoovele ouders .1' kunt er van Overtuigd zijn. dat r. ,-d» hebben gc.egvl cn nog 'eggen uwe mcdcdcclingcn met grootc bclang- I .i. »lu.:r mijn jongens ei wel neen. j -telling door deze partij zijn ontvangen "»ar als geen /.:i hebben, wil ik en na eenige bespreking Zijn zij in ha I Ikn cr t.„ dwingen ze moeten 1 den gesteld van den Au-vUalischen Vi a it g doetHij uwe kinderen die j „Wij schijnen inderdaad juist die soi dh.v..; - eerst graag komen, i. spoedig organisatie reeds opgericht te hebben, 'de a udigheid er at. Beseft toch del waarop gij aandringt, dat in liet leven IJ grootste. hoogste belangen uwergeroepen moet worden. Indien mocht II kinderen goed, cn steunt het Patronaat, blijken, dat dit over de geheele wereld \vanl zonder uwe hulp vermag het Pa- geschiedt, dan zal het een grootschc l-.iouaat mo goed .d* niets, dc opvoe- gebeurtenis blijken te worden." 11 dmg thuis cn op liet Patronaat moeten Van 7 tot 10 April werd, op als Je school over tc nemen om die' km leren door godsdicnvlonderneht. Iter halmgsonderw ijs en a'.lc middelen die te zijner beschikking kan krijgen dr'cc."te,'pl.»M,Wgocd oinlcrl'cgd'ii' Ud.Ctist maar tegelijk ook weten schappelijk. maatschappelijk meer Out wikkcid. liet Patronaat is de brug,di het kinderleven verbindt met het jon gelingsleven en vervolgens aan het rend t' tend h den ichoc schoon en heerlijk, het is een verhe elt daarbij een noodzakelijk werk, werk, dat niet gemist, dat niet genoeg gewaardeerd kan worden. Zelfs door mannen van gezag is meermalen ge panden. Is liet u bij T heérschon eencr bcsmctielijki ziekte, geen gebruik te willen maken1 de zonder twijfel, ziektewerende leien, als ge die voor 't grijpen hebt: Nu. deze besmettelijke ziekte ,-oeilt voortdurend op schrikbarende .ijze om 1' heen, in den vornt van illtevredcnheid, godsdienstloosheid, so- ialisme, zedenbederf, enz. enz. te veel mi op tc noemen. Daarom ouders, nogmaals, steunt het Patronaat uit al krachtdaarom donateurs steunt Patronaatswcrk met uw geldelijke jaarlijksche bijdrage, lk zou zeggenik FEUILLETON. Van twee geloofshelden. "Poen dc katholieken in dc dager 1 der Republiek zuchtten onder ver drukking en vervolging, toen benepen geloofshaat licit dwong tot uitoefening van hun H. godsdienst in schuren en op zolders, waren cr in de Nederlan den tal van ordcs-gccstelijken. die ver volging en straf tiotsccreud dc geloo- vigcit bijstonden. Van een paar dier geloofshelden. Je zuïetenpaters, volgc hier ilc levens schets. Pater Joannes Kijscr stamde uit een bekend katholiek geslacht, dat in 1578 om des geloofs wille, uit Amsterdam werd verdreven. I'oen dit gebeurde tel de onze kleine Joannes pas zes jaar. I.atcr trad hij na voleinding zijner klas sieke studiën, in dc Sociëteit. In 1012 naar de Noordelijke Nederlanden ge zonden, zou hij daar tc midden van vele gevaren veertig jaren onafgebro ken Gode ter ccre werken. Wie dc toestanden onder dc katho lieken van die dagen wil kennen, leze liet verslag van Jiijser's wederwaardig heden. Een ware goudmijn voor aller lei historische bijzonderheden. 't Eerst kwam hij in Amsterdam te recht. Onbegrijpelijk, hoe hij daar bc- spionneenl werd. Zelfs vrouwen gebruik te ttten daartoe. Deze veinsden dan katholiek tc zijn, kregen toelating tot dc vergadering, maar haastten zich na nlloop daarvan, dc statlsregccring in kennis te stellen met de „paepsche stuulïghci l". In de gevangenis geraakt, moest ile pator vijfduizend gulden - voor .lie dagen een zeer grootc som - al* losgeld betalen. Alge tien van zijn arbeid in de sle den, bezocht pater Ivijser ook het plat teland. l-.t lol.» ondernam hij een ver kenningstocht door het Gooien verderop; Wat Item bijzonder treft, is, dat dc overgroote meerderheid der plattelands bevolking nog katholiek is. Al moes lie goede menschen om den patei te hooien, in schuren vergaderen l< Iden van loeiende beesten, zij laten calvinistische!! predikant met zij oofdc kerk in den steek. 'aler Kijser kon cr aan honderde menschen de H.H. Sacramenten tot dienen, hun de waarheden des gciool verklaren en hen van hun vooroorde< len genezen. Want er waren i r die b,* den Gicgoriannschcn kalend1.-r weiger den aan te nemen. Zoo zijn er wel meer geweest, zelfs onder de geleer den dier dagen. Vooral predikanten konden cr ongenadig tegen spoken. Enkel uil haal. lit Kusianc! zitten zc tengevolge daarvan nog maar altijd met de oude tijdrekening opgescheept. Doelt bij deze boeren had the tegenkanting ccn anderen grond. Het kostte den pa ter geen geringe moeite deze weinig ontwikkelde cn toch zoo vasthoudende menschen tc overtuigen, dal ze van tijdrekening geen verstand hadden en daarom maar wijs handelden zich te schikken naar dc voorschriften der Kerk. Op zijn rondreizen vond hij ook in Gelderland noi; 'vele plaatsen, wier in- L' vullen, liet pair zijn, als gij tc goede wet king edenkt ouders de Jen Xcd. Anti-Oorlog Raad, een belangrijke Internationale vergade ring tc 's-Gravenhage gehouden, waar toe een beperkt aantal uitnoodigingen werd verzonden en die werd bijgewoond door een 3' tal personen uit België. Duilschland. Engeland, Nederland, Oos- tenrijk-llongarije. Amerika, Noorwegen, Zweden en Zwitserland. Betuigingen van instemming waren ontvangen uit Denemarken, l-rankrijk en Spanje. De vergadering onthield zich geheel van bespreking van stappen, die ge- laan zouden kunnen worden om op beëindiging van den oorlog aan te dringen. l-.cnstcmmig werd echter een mini mum-program aangenomen aangaande dc grondslagen, waarop men meende, een toekomstige, duurzame vrede kunnen tot stand komen. Ken Cen trale Internationale organisatie katholiek gebleven waren. „Tien - schrijft hij o.a. heb ik op -staan. Somwijlen moest ik den nacht aan den dag vastknoopen om aller verlangen te voldoen. Dan nader den wel zeshonderd tot de H. Tafel, waaronder meer dan veertig die of al lang geleden niet gebiecht had den. Veten werden door het Sacrament des Huwelijks in den echt verbonden. (Jok schafte dc pater het misbruik af van vele katholieken, om 's Zondags bij den predikant naar dc kerk te gaan. Ze meenden dat liet beter was iets dan niets van Gods Woord te liooren maar dachten er niet aan, dat alzoo langzamerhand 't gift der ketterij in lnin ziel drong. Door den invloed van pater Kijscr kwam het zoover, dat de „nieuw gezinde bazuinblazer" of tc wel predikant ecner plaats des Zondags uit Amersfoort een gehuurde volksmenigte moest laten komen, om aldus niet en kel voor stoelen cn banken te moeten prcckcn. Ook in het Utrechtsche liet dt volging den pater niet met rus tocli was het groote middel om op ve Ie plaatsen ons volk te „rcfonnecren" liet gebrek aan Katholieke priesters. Zooals b.v. overduidelijk de geschie denis van Drente leert. Toen pater Rijscr eens tc Lambroeck j op het buis Groencsleijn de H. Mis opdroeg, drong plots de schout binnen. I Met achterlating van mantel cn hoed, kon pater Kijser op een paard gespruit- gen door overhaaste vlucht zich aan gevangenneming onttrekken. En bij al die beden om hulp voegen ook wij. dat is, de Vereeniging Voor Eer en Deugd, de onze. omdat ook wij ondersteuning hard noodig hebben. Kischt iedere oorlog groote sommen, dc oorlog, dien wij voeren tegen de openbare onzedelijkheid, kan evenmin zonder geldelijke steun gestreden worden, Ziet alleen reeds de grootc onkosten, welke de uitgave onzer tijdschriften vraagt. Zetten wij den inteekenprij; hoog. zoodat wij daaruit een strijdpen ning zouden gewinnen, dan klagen dc besturen der plaatselijke vereenigingen „De prijs is te hoogde meesten onzer leden kunnen dien niet opbrengen Zetten wij dien prijs laag, dan berooven wij ons van het weinige, dat zij aan •lc.kas kan; iven. Immers iedereen kan narekenen, dat het tijdschrift Mannen- adel dal verleden jaar volgens de voor waarden o X ló, d.i. 96 bladzijden moest leveren, en er inderdaad 238 gaf, dus 142 meer, geen winstgevende zaak is. Voeg nu daarbij de aanzienlijke or.kos- en voor aankoop van boeken en tijd- chriften om inachtig-actueel te blijven moeten wij toch voortdurend op dc hoogte blijven, van hetgeen schijntde onkosten voor reizen en coi pondentie de onkosten voor drukken :n verzenden van allerlei waarschuwin- »en en circulaires, en nog zoovele au- lere is het u dan niet duidelijk, Urijdgenooten voor ons aller edele zaak, dat wij ook een strijdpenning dringend noodig hebben Gij erkent het Itooge nut. de grootc heilzaamheid, de uiterste noodzakelijk heid van onzen strijd tegen de openbare zedeloosheidhelpt on* dan daarbij vermogen. andermaal werden de kalholie- datzelfde huis weer overvallen. Kijser werd n la Hugo Grotius kist geborgen. Gelukkig, dat het niet tc lang behoefde te duren. Bijna was hij cr geweest, daar de kist veel tc klein van afmeting was cn een lan ger verblijf verstikking ten gevolge zou hebben gehad. Zoo zwoegde l'ater Kijser veertig jaren lang dan hier, dan daar te mid den van duizenden gevaren voor dc groote zaak Gods, Eindelijk werd hem eenige gund op acht en zeventig jarigen leef tijd. Doch lang zou hij deze niet Na zes maanden vermocht hij hierboven tc vinden, toen hij den lódcn Maart 1650 tc Antwerpen het tijdelijke met het eeuwige verwisselde. l'ater Arcnt Toe Boccop was gespro ten uit den nog lang katholiek geble ven adel der Boccop's. Om zich in de rechten te bekwamen, vertrok hij in 1580 van Zutphcn naar Leiden. Wel trof hij daar niet meer Justus I.ipsius als hooglccraar, maar zijn bewondering voor dezen bekeerling was cr niet te minder om. Zelfs verdedigde hij dezes bekeering openlijk als oprecht genteend, iii geschrifte tegen kwaadaardige a Van Leiden keerde hij terug met ve.valschl katholiek geloof, met onge rept katholieke zeden. Ondanks de tegenkanting zijner der, wier eenige zoon luj was, trad Gemengde Berichten. Militaire rechtspleging. Tegen een mi licien uit Utrecht, die dienst weigerde, bewerende dat hij niet loopen kon, wat de dokter „kool" noemde, is 4 maanden militaire gevangenisstraf ge- ëischt. legen een ander militair, die hersteld het hospitaal verliet en zich naar zijn garnizoen begeven moest, heimelijk eerst nog zes dagen huis ging, waar hij zoolang te bed ging liggen, is 5 maanden militaire ge vangenisstraf gcëischt. Treurig. Te Schoten is de 2l-jarige 'i. T. door een koe, welke hij met zich oerdc, met dc hoorns gestooten. op den grond geworpen en inwendig zwaar gekneusd. Dievegge. I e Rotterdam is aanvankelijk langcbracht een dienstbode die als -erdacht van diefstal te Bergen op Zoom werd aangehouden. Zij was nog in het bezit van f 350, ongeveer de helft van het gestolen bedrag. De rest had zij aan klceding cn sieraden be steed. Zij logeerde daar in een eerste klas hotel. Kittelen. De lieer J. te Stontpwijk is met zijn motorrijtuig in een sloot ge reden. Hij raakte zijn stuur kwijt, door- kleine jongen achter op het rijtuig was geklommen cn hem in den nek kittelde. Dc lieer J. en de inzit tende auto-verhuurder U. werden uit het voertuig in een tuin geslingerd. Gelukkig bekwamen beiden geen noe- waardig letsel. Dultsch vliegtuig. Bij Goes werd een verdwaald IJuitsch vliegtuig neergescho ten. De inzittenden zijn geintcrncerd. Zonnebloemen Bij bekendmaking van den l'ruisischen minister van spoorwe gen wordt aangedrongen om de hellende zijvlakken der spoorwegen ten spoe digste en zooveel mogelijk met zonne bloemen te beplanten, daar de zaden dezer plant een waardevolle olie leveren, welke zoowel in de huishouding als bij de bereiding van margarine kan dienen. De uitgeperste koeken zijn voor vee voeder geschikt, terwijl de bijen graag dc bloem bezoeken. Met de voorbe reiding van den aanplant op groote schaal ntoet onmiddellijk begonnen worden. De verschillende spoorweg directies zullen eerst de grootte der beschikbare oppervlakten bepalen en dan dc zaden voor hare geheele directie tegelijk bestellen. Als leiddraad kan dienen, dat in 1 K.G. zich ongeveer 20.000 pitten bevinden. deze edelman in de Sociëteit van Jt Later priester geworden „heeft hij -cel bijgedragen zooals de Kroniek -erhaalt ten bate van de katholieke nissic in Overijsel en zijn Geldcrsch vaderland". Wegens de onveiligheid, die alom lor den katholieken priester van den kant der Calvinisten heerschte, had hij zich in gewone kleeren gestoken en vertrok per schip naar Bacharach. 'Toen di't.ir aankwam, verbood de kapi- ieinand aan land te gaan. Maar Toe Boecop wilde zich aan dit bevel niet onderwerpen. Op de vraag wie hij was, antwoordde dc Pater fier: „een Geldersch edelman, op weg naar Keu len." Overbluft liet dc kapitein hem toen met zijn zoogenaamden knecht eveneens een Jezuïet in andere kleeren vertrekken. Een derde pater, die zich niet verkleed had, bleef op het schip, maar werd weldra door het Cal vinistisch gepeupel mishandeld en zelfs bij dc volgende plaats doodgeschoten. 'tGold immers maar een „Paep Op deze reis kwam pater A rent tot vreugde zijner moeder ook te Zutphcn. De burgemeester v. Suchtelcn noodig- dc hem ter tafel. Daar bevonden zich ook een paar predikanten. Eerst be sprak men wetenschappelijke, later kwam men met godsdienstige vraagstukken voor den dag. Doch pater l oc Boc cop stond hun zoo tc woord, dat zc cr weidt a het zwijgen op moesten toe doen. Doch dat beviel dezen heet geba- korden hceren maar weinig. Zc poog den hem van nu af zoo spoedig mo gelijk de stad uit te werken. Edel was hun wijze van optreden niet. Ze strooi den allerhande, beschuldigingen tegen den pater uit. Het gevolg was dat het protestantsch gepeupel liet huis van zijn moeder bestormde. Alzoo moest de pater noodgedwon gen Zutphen verlaten. Op zijn terug keer naar Emmerik viel hij in handen van een troep ruiters. Deze voerden hem gevankelijk naar Arnhem. Daar werd hij in verhoor genomen en in de gevangenis gezet. Zijn moeder bood toen aan de stad een losgeld aan. Doch de papenhaters, hoe tuk anders op geld, wilden nu niets daarvan weten. ;roost genoot pater Toe Boc- de gevangenis. De cipier en diens vrouw bekeerden zich beiden in liet geheim tot het katholieke geloof. Dit was het gevolg van het stichtend leven van den gevangen pater dat bei den dagelijks mochten bewonderen. i langen laatste wisten de rech- iok niet wat met hem aan te van- Besloten werd toen Item te ver bannen, doch nadat eerst twee hon derd gulden losgeld zou betaald zijn. Bij afscheid tc Arnhem, schonk men Item een glas wijn. Was daar misschien vergift in Wat er van zij, spoedig daarna voel de pater Arcnt Toe Boecop pijnen, hij na eenigen tijd overleed,

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1915 | | pagina 1