H. NEFKENS, Amersfoort
A D E K
GEZELLE=EN
NED. KROON
RIJWIELEN.
LOUIS HANLO
Fortmann&Hehenkanip
Coop Stoomzuivelfabriek „HOOGLAND
Heden ontvangen
G. H. J. BONNIER,
Tel-292 S- ft. Massa ""ft*
Hollandsch fabrikaat.
AMERSFOORT
KORTEORACHT8
Telefoon 60.
UTRECHT
REEDESTR A A T20
Telefoon 460.
Belast zich met het aan- en verkoopen van Effecten en In
schrijvingen grootboek; het verzilveren van coupons, het
geven en nemen van gelden op prolongatie, het plaatsen van
gelden k dépositio op korten en langen termijn, het verschaf
fen van credietbrieven en reiswissels, het voeren van admi
nistratief beheer, het fourneeren en plaatsen van vreemd geld
en van chèques op het Binnen- en Buitenland.
Langestraat, t/o de Krommestr.
Speciaal adrea
voor het repareeren en vernieu
wen van alle soorten Matrassen.
LEDIKANTEN, WIEOEN.enz.
Vertegenwoordiger te AMERSFOORT
H. J. Reems, Lieve Vrouwestr. 24-26.
Hooegepasteuriseerde volle melk per Literflesch f 0.12
Heerlijke roomkamemelk per Liter10.04
per Literflesch10.05
Hooggepasteuriseerde zeer vette koffieroom per Liter fl.20
slagroom f 1.50
Roomboter onder Rijks-controle thans per K.G. f 1.65
Karnemelksche pap per Llters-reformfleschf 0.11
YOOHURT-SWAAB per halve Literfleschf0.20
De Diricteur,
W. H. OUDDE.
Een uitgebreide sorteering echte Bra-
bantsche kanten, Soestermutsen in
diverse soorten. Gaas, Tule Neteldoek,
Rürten oml. kraagjes, fronts, gimps,
keursband, jarretelles, bretelles.
Verkoophuis, Hof 11, Amersfoort.
Zij, die in Goud, Zilver, Horloges, Bloedkoralen of aan
verwante Artikelen, nieuw of oud, iets degelijks wenschen
te koopen, tegen zeer billijken prijs, overtuigen zich eerst bij
J. van Wessum, Goudsmid, irmiNtrut is, imrm.
N.B. Speciaal adres voor den boerenstand voor
Gouden en Zilveren kappen, Naalden, Boeken en Spelden.
Ruime keuze. Billijke prijzen.
Eerste Amei sfoortsehe
Begrafenisonderneming
Joh. Reinboud
NIEUWSTRAAT 14
AMERSFOORT
Telephoon 293.
Billijke doch vaste
G. VAN DORT Gz. Leusden
Voedermeel voor varkens.
Gemengd graan.
Kuikenszaad.
Opfokvoeder voor kuikens..
Kalvermeel.
Ochtendvoeder.
Opfokvoeder voor biggen.
VRUDAö-voormiduag van 8 tot 12 uur in
Pakhuis Stovestraat No. 30 te Amersfoort.
Handel in Gedistilleerd,
Wijnen, Likeuren en
Alcoholvrije Dranken.
GEMEENTE AMERSFOORT.
Gevestigd.
H Hotz. van Hoogland, Prinses
Marielaan 18.
I D. Max, van Wormervecr,
j Heilig.b.weg 9, wever.
Geertje Koster, van Boven-
carspel. Theodora v. Dam, van
Mijdrecht, Josephine Naber, van
Hengelo, Johanna Nibbelkc, van
Groningen, Johanna Wamelink.
van Zutphen. Hendrika Voogden,
van Zwolle, Susanna Veldhuis, van
Amsterdam. Engelbertha Tbieti.
van Borne, Fratisisca v. Lamoen,
van Dordrecht, Alberta M. Kras,
van Arnhem, Lina Wesseling, van
Enschedé. Anna Koenders, van
Enschedé. Maria Hackman, van
Enschedé, Geerdina P. Dubber.
van Enschedé, Johanna de Booij,
v. Hilversum, allen: Zuidsingel 44.
Ch. L. Vricsendorp, van Hil
versum, Utr.weg 106.
M. Kuipers, van Hilversum,
A. de H. Geest 4.
h. J. Diesveld, van Zutphen,
Gr. Nachtegaalsteeg 3, gcp.
A. In 't Veld, van Wageningen,
Tuinstraat 12.
D. Peterse, van Bruntmen,
Arnh.weg 73.
S. Druiven, van Bergen, Schel-
tusstraat 29, reiaiger.
G. v. d. Biezenbos, van Leusden,
naar Arnh.wcg 68, reiziger.
G. S. Zeilmaker, van Zwolle
Monnikenpad 48.
G. Vos, van Doorn, Leusder-
weg 146, watergasm.
L. Danklof, van Alkmaar,
Eemstraat 18, mandenmaker.
H. Botercnbrood, van Baarn,
Arnh.weg 56. letterzetter.
J. A. Kwerreveld, van Bocholt,
Zandbergen.
H. Broekema, van Veendain,
woonwagen.
C. R. Meinders, van Indië,
Utr.w. 221, hotelhouder.
J. E. v. d. Berg, van Duitsch-
land, Soesterwcg 102, machinist.
H. Brinks, van Duitschland,
Weverssingei 27, electromontcur.
L. van der Veen, van Utrecht,
Krnmmestraat 12a, klerk P. en T.
H. M. Borsboom, van Den Haag,
Utr.weg 228.
H. L. Nieman, van Amsterdam,
idem.
H. Schleper, v. Amsterd., idem.
C-. W. Lans, van Delft, Bee-
kensUaan 8, architect.
1 R. J. Dcrks, van Maastricht.
St. Andriesstraat 15, Religieuse.
E. Siebrand, van Baarn, Woest,
weg 21.
I. E. A. Kramer, van Baarn,
van Asch v. Wijckstraat 3, Boek
houdster.
,R. v. d. Kuilen, van Ede,
Eemstr. 17.
A. Kamp, van Dordrecht, Prin
ses Jutianataan 9, kantoorb.
A. P. J. ten Hove, van Apel
doorn, Berkenweg 6, spoorbeam.
G. Deegens, van Nijmegen,
Puntenburglaan 10a, timmerman.
W. M. v. Hagen, van Doesburg,
Arnh.straat 4, modiste,
J. v. Dijk, van Schoonhoven,
Krankeledcnstr. 1, koopman.
W. H. F. Wolfs, van Wisch,
Utr.weg 228.
A. Blaisse, van Schiedam, idem,
L. Kruijswijk, v. Rijswijk, Idem.
J. van Dorssen, van Arnhem,
Zuidsingel 13, timmerman.
F. Kropff, van Rotterdam,
Schiminelp.straat 3, beeldhouwer.
Vertrokken.
B. Gerritsen, Stationstr. 31 naar
Veenendaal, winkelb,
J. Neven, Puntenburglaan 4 naar
Nijmegen, verpleegster.
J. Berg. P. Borstraat 8 naar
Leusden, brouwersknecht.
C. Grobben, Zandbergen naar
Overveen.
C. Eist, Zandbergen naar Den
Haag.
F. Stuivenberg, Arnh.weg 55
naar Ambt-Doetinchem.
J. Mulder, Langestraat 104 naar
Zeist, monteur.
G. W. Mulder, Utr.weg 127 n.
Terwolde.
T. Bisschop van Tuinen, Prin
ses Julianalaan 3 naar Hilversum.
M. A. v. Heeckeren v. Branden
burg. Brouwersstr. 19 n. den Haag.
W«d. W. Schoon, W. v. Meche-
lenstraat 14 naar Den Haag
Wed. J. Renes, Soestcrweg 35
naar Lcusden.
H. van de Castel, Westsingel
28 naar Den Haag, electricien.
A. van den Berg, B. Wuytiers-
laan 38 naar Den Haag.
G. Verschuur, 't Zand 19 naar
Oudewater.
G. Woudenberg, Kruisk. 35 n.
Verhuisd.
S. Schellinger, Schellusstraat n.
P. Pijperstraat 30, com. H. S. M.
H. Schrijver Kamp 49 n. Lan
gestraat 88, letterzetter.
Th. J. Brandsen, Paralclweg 50
naar Stat.straat 7, reiziger.
H. v. Bronswijk. Krommestraat
2 n. L. Nic.dw.straat 25, letterzetter,
P. A. J. Blom, Utr.weg 13 naar
Utr.weg 1, koopman.
W. A. Polhout, Arnh.p.wal 9
naar Molenstraat 2, arbeider.
J. Claes, Langestr. 11 naar KI.
Nachtegaalstraat 4.
I W. A. Mostertman, Zuidsingel
44 naar Schiminclp.kade 2.
A. v. Valkenhoef, idem, naar
Krommestr. 4.
j P. T. Stocts, Zwancnh.stceg la
naar Ruiterstraat 14, wachtm.
I L. Hagcbeuk, Molenstraat 24
naar Koestraat 26.
j H. J. Arbon, Aldeg.slraat 34 n.
Arab, weg 73, timmerman.
W. Siebcling, W. v. Mcchelcn-
slr. 16 n. Schim.p.str. 46, kantoorb.
W. Kraaykamp, P. Pijperstraat
8 naar Arnh.weg 139, boekhouder.
H. Maaycr, Weverssingel 23 n.
Viandcnslraat 9, letterzetter.
W. Schoonderbcek, A. de Kamp
naar Aldeg.straat 66, landb.
Wed. Voorburg, A. de Kamp
n. Hellestraat 105.
Maria Torenstra-Collet, Molen-
r. 23 naar Hellestraat 105. i
R. Leopold. Kortcgr. 20 naar
't Laantje 3, fotograaf.
W. Bouwman, Leusdcrweg 102
lar idem 104, groentenkoopman. j
G. H. Vurstal, Lcusderweg 176 j
lar Monnikenpad 48, arbeider.
D. J. W. Burgei, Arnh.w. 56'
naar Zuidsingel 65, electricien.
J. v. Garderen, St. Jorisstraat
48 n. Coninckstraat 3, timmerman.
G. Groenhuijsen, Teut 26 naar
Davldshof 1.
Jacoba Groenhuijsen, Teut 26
naar Soesterweg 375.
J. A. v. Angeren, Arnhweg 148
naar St. Bonifaciusstraat 5, bakker.
G. v. Plateringcn, Muurhuizen
20 naar Monnikenpad 6, schilder.
A. v. Leeuwen, Walikersteeg
35 naar Arnh.poortwal 9, arbeider.
Burgerlijke Standen.
AMERSFOORT.
Geboren Hendrik Helena, z.
van H. M. J. Schcveracls en A.
v, Dijck. Grietje, d. van J. B.
v. Dijkhuizen cn W. C. de Gans.
August Bernard Marie, z. van
H. H. Küllmann en E. Simon.
Elisabeth, d. van D. Mulder
en J. Haantjes. Elisabeth Clara,1
d. van L. D. Keur en A. M. H.
Maassen. Maria, d. van C. S.
Verhoef en M. Dijkstra. Johan
nes Gcrardus, van J. v. d. Pij-
pekamp en C. Kroes. Everar-
dus. z. vail H. Sleeking cn J. v.
Kerken. Gabriël Corncille Au-
guste. z. van F. A. Mceus en
M. Mets. Alexander Jacobus,
t. van J. de Wilde cn S. Ktiycr.
Albertus Prosper Martinus, z.
van P. A. Monset cn L.D.O, A.
De Bruyne. Heintje, d. van W.
v. Brummclcn cn 11. v, Loo.
Wilhelmina Gecrtruida, d. van H.
Smeels en J. Balk. - Anna
Margarelha, d. van J. Meyer en
J. J. Stemerdink. Pieter, z. van
H. Priem en C. Meyer.
Ondertrtiowd J. Donneren G.
W, v. d. Burg.
GehuwdH. J. v. Tilburg cn
J. H. Winkelmolcn. A. H. v.
Dijkhuizen en A. H. Jagtenbcrg.
- E. Rijnders en J. Vis,
OverledenS. E. Montfooit,
42 j., eclltg. van G. W. v. Lottum.
H. J. de Vries, 5 m. - M. H.
Kuyer, 18 j. A. W. L. Linden-
hovius, 53 j„ ongeil. S. J. Hoey-
makeis, 25 j.. ongeil. A. Ver
meulen, 73 j., ongch. B. Dam,
20 j., echtg. van Geertje Hoen.
L. M. Wiertz, 1 j.
BAARN.
Geboren Cornelia, d, van R.
Kooij en 'I'. Veldman. Maria, i
d. van W. de Graaf cn T. v. Schie.
- Jan Willem, z. van J. C. Eg
gink en E. H. Carrière. Jan,
van R. Bakker en S. Koster.
Ondertrouwd H. J. Duijvis cn
E. H. Thomas. T. Ruitenbeek
en H. Prins.
Overleden: Mr. W. Ch. Tho-
mas, 65 j., '1'. J. Visser 77 j,|
BARNEVELD.
Geboren Hendrik, z. van M.
Brouwer en J. Zandbergen.
Harmen, z. van H. Schuld cn E. v.
't Klaphek. - Jan Willem, z. van
G. Groenevelt en C. v. d. Brink.
Trijntje, d. van S. v. d. Brink
en '1'. Wallenburg. Janette, d.
van A. DekkersVen E. v. d. Brink.
Hcrmina, d. van J. v. d. Beek
Ondertrouwd M.J. Schoon
beek en N. v. Essen. H. v.
Maanen en A. Jager. P. Bouw
en J. H. v. Wenum.
GehuwdC. J. Klolc en G.
Soetendal. A. Wijnveen cn
G. Geijtcnbcek. G. J. de Kruijt.
en G. Bakker.
Overleden T. v.iBlankers, 15
ni. H. M. Scheepers 75 j-,
echtg. van H. A. Droner. M.
v. d. Bcerenkamp, 81 j., wed. van
A. v. Blankers. T. v. d. Kraats,
IQ j, G. v. Ede, 74 j., van
i P. Snel.
EEMNES.
Getrouwd J. Verwocrd en R.
de Ruiter.
HOEVELAKEN.
GeborenBertha, d. van G.
Venn en F. v. d. Bunt. Dorus,
z. van A. v. d. Ham en J. v. d. Pol.
OndertrouwdL. v. d. Berg
en J. Weigraven.
LAREN.
GeborenMaria, d. van J.
Schenk en H. Machielse.
OverledenJ. W. A. Haagen,
LEUSDEN.
Geboren Martinus, z. van G.
Hcij en Ch. v. d. Peut. Marinus,
z. van E. J. Keemst en J. Don-
i sclnar. Lisa Johanna, d. van
j Klooster en G. Staal.
Overleden A. Stcenkamp, 4 m.
NIJKERK.
Geboren Geertruidn, d. van H.
M.
Johannes, z. van J. Mclgcrs en W.
v, «I. Pol. Gerritje, d. van
Bijvank cn A. Pijpers. Joannes,
z. van H. Kraaij cn E. v. d. Biczen.
Jannetje, d. v. E. v. d. Horst
en j. Morren. Hendrik, z. van
J, Stoffelscn cn G. Woudenberg.
Huiberta, d. van G. Pijpers en
1.. Green, Gcrardus, z. van J.
v. d. Boom cn M. v. d. 1'weel.
GetrouwdJ. v. d. Hoek en
J. Westlnnd.
OverledenA. v. Essen, 1 m.
jA. Hasselaar, 85 j., wedti. van
J. v. d. Esscnburg. T. Teunis-
ten, 86 j., wed. v. R. v. Drie.
SOEST.
GeborenGcrardus Petrus, z,
van J. Kok cn W. M. Hilhorst.
Tennis z. van A. Bakker cn
G. Bast. Johannes, z. van J.
C. van Agtirveld cn W. M. van
Velsen. Adriaantjc Aartje, d.
van R. Zeijpvcld cn II. v. Asselt.
Emma, d. van A. G. GrocnholT
cn H. C. Friederidy. Jannetje,
d. van J. Ver woerd en J. II.
Schouten. Anna Maria, rl. van
M. de Bruin en J. G. Lodcesen.
OndertrouwdR. v. Zuilen cn
J. v. Grol.
GetrouwdW. Bos en M. M.
de Goede. L. G. v. Griens cn
H. v. Zuilen. A. Fox en A.
v. Es. - A. A. v. Gils en J. G.
Werensteijn. P. Kramer en M.
P. v. Kleef.
Overleden: A. M. de Kat, 59 j.
G. C. Franken, 56 j., echtg.
van J. R. C. de Groot. J. P.
Rewcghs, 37 j., echtg, van E. Kcs.
Menschenmateriaal als
oorlogsmateriaal.
De ontbrande en nog voortdurende
wereldoorlog heeft allerlei nieuwe
woorden te voorschijn doen komen en
burgerrecht gegeven, en heeft bestaande
woorden en termen in ruimen kring
bekend gemaakt.
Zulks is ook het geval met het wc ,-d
„menschenmateriaal".
Strikt beschouwd een allerafschuwe-
lijkste uitdrukking. Vóór den dag, waarop
deze oorlog losbrak, is bij den nu eens
feller dan weer minder fel oplaaiende»,
maar toch nog betrekkelijk vreedzamen
strijd der klassen in de samenleving
het woord „menschwaardig" in gebruik
gekomen, het woord „menschen
materiaal" treedt echter alle mensch-
waardigheid met voeten.
In dezen schijnbaar niet te stillen
volkerenstrijd is allerlei materiaal noodig
of wordt althans noodig geachtkogels,
granaten en bommenstikgassen en
brandbare vloeistoffennachtelijke vlieg
tuigen, die verderf zaaien boven rustige
steden en dorpenen sluipende duik-
booten, die met meedoogenlooze wreed
heid hun helsch werk verrichten. Be
staande en nieuw opgerichte munitie
fabrieken en werven zorgen voor den
voorraad, die wegens het ontzettend
groot gebruik telkens moet worden
aangevuld. De afschuwelijke strijd ver
flauwt even, als de fabricatie het ver
bruik niet kan bijhouden of als de ver
voermiddelen tekortschieten om nieuwe
massa's oorlogsmateriaal over te bren
gen. Onophoudelijk zijn duizenden bezig
om van uit de stapelplaatsen de strij
denden te voorzien van de benoodigd-
heden, die lien in staat moeten stellen
het vcrnielings- en vernictigiugswerk
voort te zetten.
Geen handweik kan verricht worden
als niet 't noodige materiaal voorhan
den ishout voor den timmerman,
steenen voor den metselaar, verf voor
den schilder, gereedschap voor den
handwerkman, machines en machinc-
deelen voor den nijveraar, zoo ook
i den
den krijgsman.
Op een gegeven oogenblik kan er
te weinig zijn om geregeld voort te
„werken". Dan klinkt er een roep, een
schreeuw, een fluitje, een bel en in
allerijl wordt opnieuw voorraad aange
voerd dood materiaal, dat levend
wordt onder de hand, die het gebruikt
en verwerkt en verbruikt.
„Menschenmateriaal"is het niet
allcrafschuwelijkst De voorraad is op
van het goedje, van het materiaal
wordt aangevoerddie zal ook weer
opraken en weer zullen de opperlieden
aan 't werk trekken, wat sneller, wat
meer ingespannener is haast geen
bijhouden aan'ontzettend zooveel er
noodig is van die duodc stof, die in
't gebruik levend moet worden onder
de hand van de bekwame leiders, tot
dat zij aan de vernietiging wordt prijs
gegeven.
„Menschenmateriaal" I Maar dat waren
echte levende menschen van vtcesch
en bloed zooals gij en iklevende
magazijnen vol energie, lichaamskracht,
geestkrachtkostbare en kostelijke stuk
ken maatschappelijk kapitaal.
„Menschenmateriaal" I dat zijn zoons
en broeders cn vaders en verzorgers
met een hart vol liefde cn een schat
van herinneringen aan tijden van vrede
en kalmte in een familiekring.
„Menschenmateriaal"! De voorraad
is op, voer nieuwen aan, wicn 'l gaan
zal, zooals het den vorigen gegaan is.
De resten, de brokken, zullen wij straks
bij elkaar zoeken uit het slijk cn de
modder net als dat van elk ander ma
teriaal. Er is echter dit onderscheid,
dal de stukken metaal en onderdeelen
van wapenen, die mogelijk weer ver
zameld worden, nog meer verwerkten
nog eens gebruikt kunnen worden, maar
dat „menschenmateriaal" is weg, voor
goed I De maatschappij gaat onder het
verlies bankroet ten slotte.
Daar zijn verminkten onder. Met een
kunstbewerking, ccn operatie, zou er
nog wat van te maken zijn dan zouden
ze nog eens dienst kunnen doen. Maar
zij willen niet, zij hebben cr genoeg
van, zij gaan liever verminkt en mis
vormd naar huis om rustig en kalm
van hun welverdiend pensioen te leven,
dan nog eens, wat opgeknapt cn bijge
lapt gebruikt te worden.
De „Ktilnische Zeitung" noemt dat
mcnschclijk winstbejag, laakbare laf
heid! Wat drommel: er is materiaal
noodig. Als dat „menschenmateriaal"
zich niet wil laten vervormen, dan
moeten zij gedwongen worden. In
Oostenrijk is reeds een verordening in
het leven geroepen om hun, die een
noodig geoordeelde operatie niet willen
ondergaan, het pensioen of dc onder
sleuning te onthouden.
Het is u toch duidelijk geachte lezer
't is „menschenmateriaal". De gevon
den granaatscherf wordt weer in den
smeltoven geworpen om opnieuw dienst
te doen. Verbeeld u, dat zoo'n scherf
zeiik wil niet. Materiaal is materiaal
cn „menschenmateriaal" is ook ma
teriaal
J. V.