H. Mens
s
„Pfaff" Naaimachines
LOUIS HANLO
Van der Graaf Co.'s B.v.d.H.
Klompenhandel
Bloemendalschestraat 19 hoek Teutstraat.
Eenigst adres
Kennisgeving.
Coöp. Stoomzuivelfabriek „HOOGLANDDrukkerij OE EEMBODE
Dames-en Kinderkleetling naar maat.
Joh. Reinboud Oud Papier
Amersfoort
A. W. Timmermans
Vertegenwoordiger
otrecht
8 R B13DE STRAAT 30
Telefoon 460.
am6r3foort
KORTBORACHT 8|
Telefoon 69.
Voor huishoudelijk ge-
bruik, Naaisters, Am-
bachtslieden en voor
fabrieksinrichtingen. -
Varkensmarkt 5
Belast zich met liet nan- en verkoopen van Effecten en In-
schrjjvingen grootboek; het verzilveren van coupons, het;
geven en nemen van gelden op prolongatie, het plaatsen van
gelden ii déposit io op korten en langen termijn, het verschaf
fen van credietbrieven en reiswissels, het voeren van admi
nistratief beheer, het fourneeren en plaatsen van vreemd geld
en van chèques op het Binnen- en Buitenland.
Amersfoort. Steeds in vooraad
Waschmachines
Naamlooze Vennootschap Emaille-Huishoudelijke artikelen.
Voeten
Schoenen.
De vele voellljders welke bij ons,
voor hunne klachlen genezing zochten,
spoorden ons aan, meer bekendheid
aan ons behandeling-systeem Ie geven.
Onze behandeling van voelen is ge
grond op hel beginsel, dal verreweg
hel grootste aantal voetklachten voort
spruit uit gebrekkige ontwikkeling,
uit overspanning of
gebruik J" —jjjjjj
verkeerd
.„.li. Als de spieren
i den lichnumslAst,
Aanbevelend, Haarsma&Schaars
Langestraat 45 - Hoogeweg 14.
Correspondenten over de geheele wereld. Th. Steenaai*t=Uijen
verstrekken Pieter Bothlaan 26, Amersfoort.
Inlichtingen op allerlei gebied
AMSTERDAM.
Adressen -
bezorgen
Agenten -
Incasso's.
Agenturen,
nieuwstraat 14
amersfoort
Telephoon 293.
Billijke doch vaste tarieve
Amersfoortsch
Wissel- en Effectenkantoor
Kortegracht 11.
Tel.-adr.: Wisselkantoor Tel. Interc.176
Effecten. Coupons, Vreemd (ield.
Deposito's, Crcdletcn, Incassec-
ring van W issels en Qultantign.
Wissels op binnen- en buiten
land, Assurantitu.
Verhuurt loketten in zijn daarvoor
speciaal gebouwde kluis (SAFE
DEPOSIT) volgens tarief, op aanvrage
verkrijgbaar len zijnen kaniorv.
voor alle soorten Wit en Bruin Mandenwerk.
Reparation tegen billijke prijzen.
Op verlangen van een deel mijner Clientèle zal het i
Magazijn voor Kippenvoeder
Stoovestraat 30 te Amersfoort
voorlaan ooK WOENSDAGS-MIDDAGS van 2 tol 7
uur GEOPEND zijn.
Beleefd tot een bezoek uitnoodigend.
C. VAN DORT Gz
Vertegenwoordiger te AMERSFOORTAMERSFOORT.
H. J. Reems, Lieve Vrouwestr. 24-26. D
Hooggepasteuriseerde volle melk per LiterOesch f0.12 Levertsoliede
Heerlijke roomkarnemelk per LiterO.O4 sterke kantoor-
per Literfleschf0.05
Hooggepasteuriseerde zeer vette koffieroom per Liter fl.2o boeken inallege-
11 slagroom f 1 >5o wenschte forma-
Roomboter onder Rijks-controle thans per K.G. f 1.70
Karnemelksche pap per Liters-reformfleschfO.11 ten en banden.
YOGHURT-SWAAB per halve Literfleschf0.2o
Lijnina volgons opgave
De Dincteur,
w. h. gudde. Nummer- en perloreerinrichting
Eerste Amersfoortscliej;pf
Begrafenisondernemingju,tluc w ei iv
Orders voor het afhalen
van oud papier worden
gaarne ingewacht bij den
Secretaris van het liefde
werk: Westsingel no. II
Schilder en
lengegiacht
Decorateur
llllislllll.
Geachte Stadgenooten
De conferentiën van den
H. Vincentius S Paulo. hier ter
stede, doen op uwe liefdadig
heid een beroep, waaraan zeer
gemakkelijk kan worden voldaan.
In bijna elke, huishouding, zijn
goederen, heizij kleeaingstnkken,
beddegoed, huisraad, meubels,
enz. enz., die als overtollig zijn
opgeborgen op zolders, in kasten
of laden, van welker bestaan gij
soms niets meer weet.
Geett ons die afgedankte
i kleedingstukken, die versleten
1 dekens, die vergeten meubels,
die oude lakens of ondergoe
deren en wat nicer zij. Wij
weten alles te gebruiken en te
plaatsen in onze bezochte gezin
nen, die vaak hel allernood-
zaaklijkste derven. Menigeen zal
zeggen, dat hij niets ouds
af te danken heeftOch, doe
eens de moeite, kasten en
laden te doorsnuffelen, wij weten
zeker, dat gij iets zult vinden,
wat voor U niet meer bruikbaar
is en waardeloos is. Schenkt liet
dan ons voor onze arme gezinnen.
Zendt een boodschap bij een
der ondergeteekenden.
Het zal onzen armen ten
goede komen.
C. B. Hehenkamp, Langestr. 50.
F. J. Willenborg, Krommestr. 3.
J. Lohmann, Langestraat 37.
G. A. van Loo, Kampstraat.
J. H. Verlieij, Wilhelminastraat.
j volkomen belieeiscllen, wordt linar
j functie voor een groot deel ovcrce-
I dragen op de bnndcii, die de skclet-
1 dcelen met elkaar verbinden. Deze
banden rekken en spannen, cr ontslaat
een gevoel van mociheid en stijfheid
in de voeten en becnen11a '1 opslaan
b.v. zijn dè voeten eerst pijnlijk; die
pijn gaat allengs wat over, doch wordt
verder op den dag weer erger. De stand
ider voetbeenderen wordt gewijzigd,
de voelen zakker
voorschijn, de spieren
worden deels gerekt, deels verkort, er
treden krampaanvallen op in de kuiten,
en de voetholten of in den grootcn teen,
er vormen zich ecltplckkcn, enz. De
voet dient dan al lang niet meer als
veerkrachtig voortbcwegingswerktuig,
doch is als 't ware een stelt geworden.
De gang wordt houterig, houzend met
naar bullen gezette voeten, gebogen
gedoken houding,
in de verschijning
van dc vrouw ot het meisje, alle iierheid
I in 't optreden van den man verdwenen.
Tevergeefs zoekt men dit alles te
verhelpen door platvoctzolen enz. Deze
kunnen noch de verloren kracht, noch
de lenigheid, noch dc schoonheid
der beweging hergeven.
Toch kunnen al dc opgesomde klach
ten bijna zonder uitzondering worden
opgeheven. Dc ecnlgc ratloncclc be
handeling van zulke voeten, die zoo
wel 'I humeur als 'l levensgeluk be
derven, is, H'itf zwerft Is 11sterk te
maken, wat stijf Is weer tenia li' maken
Ivat verkeerd aehrulkt wordt, leeren
lc>cd te gebruiken. Dll geschiedt door
elk naar zijn toestand streng indivl-
duecle oefeningen, die in veel gevallen
door den getroffene zelf kunnen toe
gepast worden onder bevoegde leiding.
Het is duidelijk, dal verkeerd schoei
sel vaak heeft mcdcgcwi
zijn tune
Daarom hebbi
ders in den regel ander, 11.I. aan de
ctschcn van hun voeten voldoend
schoeisel van noodc Dil schoeisel mag
nooit de vrije beweging van dc
vocldeelen storen, '1 mag du» geen
beweging hepci kende steunzolen enz.
bevatten. Dil schoeisel kan, zonder
iets van zijn hygiënische waatde ic
verliezen, zeer wel aan aeslhctische
eischen voldoen. In sommige gevallen
kan men zelfs met goed schoeisel
alleen volstaan. Door ons wordt zulk
schoeisel aangemeten, en wordt onder
ouzo controle gemaakt. De leesten
waarnaar de door ons voorgeschreven
schoenen gemaakt zijn, worden ook
het eigendom van den lijder.
nstllUL
irPhyali
4-6 TTVI?1T7
Technisch Directeur JACQ DEKKER.
Spreekuur 1' ,- 2'/,.
Zomerdienst van
Spoor en tramwegen.
Van Amersfoort naar Utrecht;
5.40*+ 7.12 8,10 8,25*-!- 0.17
0.39 10.14* 11.23 12.0 1) 1.27*
2.5* 2.43 3.30» 4.0 5.24 5.45 D
0.10* 6.5Ó* 7.22* 7.38* 8.26
8.571) 10.4 10.17 10.23.
Van Amersfoort naar Amsterdam
6.27 7.6 7.36f 7.59 8.13
8.32 0.13 9.38 10,18 10.39
11.44 12.10 1.8 1.36 2.35 2.48
3.47 4.9+ 4.1S 4.23 5.2 5.23
5.40 D 6.23 6.34 7.35D 8. 8.21
8.47 D 9.18 10.16 10.22 10.40.
Zon- en feestdagen.
Van Amersfoort near Apoldoorn:
7.48 8.27 1) 9,57 10.41 U
11.46 1.56 2,25 4.14 5.45
7.54 9.7 10.43
Van Amersfoort naar Nijmegen
6.27 8.9 9.26 10.31 11.44
I.6 3.46 4.19 6.20 7.58 10.38.
Van Amersfoort naar Zwolle:
6.58 7.30* 8.5 8.39*9.20 10.11
10.35 D 10.44* 11.49 1.—* 2.28
3.15 4.48* 6.26 6.21 D 7.20 8.42
9.40 10.50*
Aankomst te Amersfoort:
Uit Utrecht:
6.43 7.27* 8.01 8.18 D 8.36*
0.14 10.1 10.22* 10.30 D 10.57
II.40 12.57* 1.53* 2.21 3.10
4.4,46* 5.55 6.12 6.19 D
7.15 7.44 8.38* 9.26 10.45*
12.19*
Uit Zwolle:
7.1 7.53+* 8.11 9.13* 9.35
10.11* 11.18 12.51) 1.23*2.38
3,34* 4.5 5.10 6.53* 7.18 D
8.16 0.50* 10.— 10.11.
Uit Ajioldoorn
tf 0,09 9.31 11.14 1.36
3.06 5.37D 6.23 7.30 8.42D 10.7.
Uit Nijmegen
7.54 9,10 10.15 11.39 1,5
3.20 6.20 7.30 7.58 .,5..-
10.13.
Uit Amsterdam
6,17 7.36 7.57 8.221) 9.14 9.24
9.34 10.17 10.28 10.37 11.19
j 11.39 12.57 1.48 2.22 3.12 3.44
'3.57 4.1! 4.421- 5.40 5.55!' 6.18
6.54 7.50 8,34 9.3 0.36 10.32
111.36 1.12.
Vim Amersfoort over Soester-
berg nuur Zeist
7.10 8.1" 9.29 10.33 11.24
12.21 1.15 1.47 2.40 3.32 4.12
4.49 5.47 6.48 7.35 8.49
110.— 11.58.
Aankomst te Amersfoort uit
Zeist eti Socsterbcrg:
6,65 8.8 9.19 10.76 11.18
11.58 12.54 1.21 2.35 3.25 5.53
4.43 5.32 0.20 6.54 7.33
9.51 11.53.
Van Nijkcrk nuitr Barneveld
en Ede
7. lót 8,5ót 9.53 12.4 1.28+
2.31 5.16 6.41 8.15 10.5.
Vnn Bar neveld nnar Nljkerk
6.10+ 7.20+ 8.26 10.30 12.33+
1.57 4.22 5.49 7.13 9.08.
Vat» Baarti naar UtrcilU:
6.15+ 7.51 8.35 10.5 11.12
12.18 1.20 2.33 3.20 4.30 5.26
6.20 7.08 8.10 9.47.
Van Utrecht naar Baarn:
7.25+ 0.25 10.25 11.25 12.30
1.28 2.35 3.24 4.30 5.40 625
7.12 8.45 10.18 11.10.
Van Soest naar Buarn (tram).
Van Soest Kcrkcbuurl8.10
9.50 11.1 1. 2.20 3.40 4.50
5.30 6.10 8.— 9.45.
Van tie halte N. C. S. 7 minu
ten, van hotel Trier 17 minuten
later. Aank. Baarn station 30
minuten later.
Van Baarn naar Soest (tram).
Van Baarn Station H. S. M.
9.15 10.32 11.35 1.50 3.10 404.
5.35 6.14 6.50 8.40 10.25.
Van hotel Trier 12 minuten en
van Haltg: N. C. S. 22 minuten
later. Aankomst Kerkebuurt Soest
30 minuten later.
Locaaltrcinen.
Niet op Zon- en feestdagen.
D D-treinen met toestagbe-
Kleine Minim, gtoote gevolgen
gehad, toen hij op St. Helena in
ballingschap was, dan de geschiedboe-
ken ons leerden. Niet alleen moest de
ex-keizer zien. hoe zijne weinige be
dienden formeel moesten vechten met-
de brutale ratten, als het middagmaal
werd opgedragenniet alleen kreeg
hij, op 27 Juni 1816 (zooals Las Cases
bericht) geen ontbijt, omdat die ver
foeilijke knaagdieren in don nacht alles
weggegrist haddenmaar ook had
de oud-veldheer last van het verzen
gende klimaat, en zulks was te wijten j
aan de geiten. Geiten en moordend
klimaat; welk een vreemdsoortige sa
menhang
St. Helena, omstreeks 1500 ontdekt,
werd door de Portugeezen in 1513
voorzien van de eerste geiten. Deze
herkauwers verwilderden weldra zóó
sterk, dat zij na vijf en zeventig jaar
bij duizenden rondliepen op het eiland,
dat slechts 120 K.M.* groot is. Wat
was het groote gevolg dezer eerst zoo
kleine oorzaak) Terwijl in de zestiende
eeuw nog de rotsen met hooge 'en
dichte wouden overgroeid waren, ver
keerde het eiland, in 1810, in zoo'n
treurigen toestand, dat de Engelsche
gouverneur aan zijne regeering meldde:
alle woud op St. Helena is vernietigd.
Vandaar, dat Napoleon op 2ija be
kend ballingsoord rondliep met een
breedrandigen, strooien hoed, zooals,
op gravuren uit dien tijd te zien is. Er
was daai zoo weinig schaduw, dat hij
met zijn historisch gebleven „Napoleons-
steek" zijn machtig denkershoofd niet
voldoende kon beschutten. Natuurlijk
hadden de geiten het woud niet opge
peuzeld; inaar zij verhinderden zijn
voortbestaan. Doordat zij alle kruiden,
heesters en boschjcs afweidden en jon
ge boomen vernielden, vernietigden zij
tevens het lage hout en hel planteudek.
dat de vruchtbare aardlaag vasthield
op dc rotshellingen. Tropische regen-
stroomen waschten toen de losliggende
teelaarde weg, en de rotsen bleven
staan, in hun onvruchtbare naaktheid.
Zoo werd liet klimaat op St. Helena
dor en droog, verschroeiend en ver
zengend zoodat de dood van den
grootcn Napoleon verhaast werd door....
de geiten ten slotte.
Dikwijls heeft de menscli door het
j invoeren van dieren en planten een
slimme domheid begaan, en het even-
wicht in 't raderwerk der natuur vcr-
stoord. Het aangehaalde voorbeeld
spreekt ons daarvan duidelijk.
Bekend in dit opzicht is ook liet
invoeren van zwijnen, in 1770 door
den ontdekkingsreiziger Cook, in Nieuw-
Zeeland. Na weinige jaren waren deze
1 alles-clers geworden tot een landplaag
en zoo geweldig hadden zij zich ver
menigvuldigd, dat écn jager op één dag
vijftig dezer dieren kon neervellen, en
dat drie jagers in minder dan twee I
jaar 25000 stuks hadden neergelegd.
Meer berucht is geworden hel over
brengen der eerste konijnen naar Au
stralië' Daar ontwikkelden deze knaag
dieren zich zoo ontzettend, dat zij al
het gras wegknabbelden voor de voe
ten der schapen van de kolonisten.
Vergiftigd water werd neergezetmil-
liocncn konijnen stierven, maar hun
lijken verpestten dc lucht, omdat men
geen krachten beschikbaar had, om dc
cadavers op te ruimen. Het inenten
met cholera-bacteriën door den we-
reldberoemden Pasteur uitgedacht, liep
op een tamelijk groot fiasco uit.
In tijd van negen jaar (1880-89) gaf
de regeering van Nieuw-Zuid-Wales
de som van negen milliocn blanke
guldens uit, ter bestrijding der kontj-
ncnplaag. TevergeefsThans nog be
staat een premie van drie ton gouds,
af tc geven aan hem, die een afdoend
tniddel aangeeft tegen de ramp.
In Nieuw-Zeeland werden indertijd
lccuwerikken geïmporteerd uit Europa
Merkwaardig Na weinige jaren werden
zij gevloekt door de landbouwers, want
de zangvogels hadden smaak gekregen
in het graan. En het ging er mee, als
met drinkebroers hoe meer graantjes
zij pikten, des te slechter werd liet
1 met hun itemgeluid.
In Oost-Afrika werd de fiere stam
van het Masai-volk ten gronde gericht
door den invoer van Europecsche
runderen. Met het rund kwam mee de!
runderpest die tastte wilde antilopen en
buffels aan; de leeuwen liepen hongerig
rond, daar dc kudden waren uitgemoord.
Kn zoo verloor het eens zoo dapper
negervolk zijn bron van.bestaan; dc
wilde dieren, wier vleesch hun voedsel en
wier huid hun lichaamsbedekking vormde.
Op dezelfde wijze ging hetin Labrador
(Amerika), Doordat de karibu of 't wilde j
rendier werd uitgeroeid, verdwenen de
wolven, en meteen de Indianen, die als I
jagers-volken leefden van de jacht op
herkauwers en roofdieren.
Met gejuich werden, in 1864, de
eerste straatmusscheii ingevoerd in
Noord-Ainerika. Men hing tei hunner
eere overal broedkastjes aan hulzen en I
boomen, om de ijverige onkiuid- en
bladluis-verdelgers een voorspoedige j
vermenigvuldiging te bezorgen. Na 25]
jaar werd der stapel de beschuldigingen, 1
legen de gevleugelde gauwdieven zóó
hoog, dat zij van regccringswcge ter
dood veroordeeld werden. In Europa
klinkt de kreet tegenwoordig ook
„dood aan de musschen," omdat men
door zorgvuldige studie heeft ingezien,
dat zij meer schade dan nut stichten.
Ais het echter maar niet gaat als inet 1
Frederik den Grootcn. Deze liet alle
spreeuwen in heel Pruisen doodschie
ten, omdat zij zich verstout hadden,
de koninklijke kersen van het lustslot
Sans-souci op te peuzelen. Doch toen
werden de kersen- en andere vrucht-
boomen zoodanig geplunderd door
rupsen, kersenvliegen en ander gevleu-1
geld insektengoedje, dat „der alte Fritz"
het verstoorde evenwicht in dc natuur, i
door weder invoeren van spreeuwen
moest herstellen.
Teekenend voor de faliekant-verkeerd
uitkomende berekening van den slim- 1
meling, die „mensch" heet, is de ge-
schiedenis met den mungo. Op het
eiland Jamaica hadden dc suiker-plan
tages veel nadeel van ratten. In 1882
besloot men, den mungo, in te voeren.
Zoo gezegd, zoo gedaan. Tien jaar later
riep men al hoera want de roofdier- f
tjes waren al verbreid over Jamaïca,1
Cuba, Porlorico, Haiti enz. en de scha-1
de, door de knaagdieren toegebracht,
bedroeg nog slechts 54.000 gulden.
De mungo's bepaalden zich niet meer
tot de ratten, maar beproefden hun
roofdier-talent uit te buiten tot uit-
brciding hunner spijskaart. Wat gelukte, j
Weldra vielen katten, kikkers, hagedis
sen, geitebokjes, allerlei wild, slangen,
eieren, iionden, lammeren, biggen, zelfs
bananen en annanas ten prooi aan hun j
bloeddorst en gulzigheid. Grondduiven,
rotsduiven, schildpadden alles viel 1
hun ten offer. Hecle heiylcgcra van nip-1
sen, mollen, schildluizen, wantsen, door
geen vorsehen, reptielen of vogels in
hun schrikwekkende vruchtbaarheid
gehinderd, overvielen boom en struik
en kruid. En de mensch moest niet
schade en schande inzien, dat hij niet
straffeloos ingrijpt in liet kunstige
raderwerk der natuur waar elke dier-
groep en elke plantsoort remmend en
ineengrijpend op elkaar inwerkt als
tandraderen in een horloge.
In Europa heeft een kleine 'water
plant, de zoogenaamde waterpest in de
grachten, vaarten en rivieren zoodanig ge
tierd en gegroeid, dat tallooze vissollen
stikten. De scheepvaart werd belemmerd
en vele gemeenteraden moesten jaarlijks
aanzienlijke sommen uittrekken om het
vaarwater bruikbaar te maken. Hetzelf
de geschiedde in Nieuw-Zeeland met
de waterkers (Nasturtium) die daar geen
vijanden ontmoette. Telken jare zijn
3600 gulden noodig, om den Avon-
stroom bij Chrislchurch toegankelijk te
maken voor de stoombooten, wier
schroeven machteloos vastraakten in
de onkruidtakken of tevergeefs dc boo
ten opstuwden tegen de toenemende
onkruid-massa voor den boeg.
In vier provinciën van Nederland
heeft zich het „roodc kroos" (Azolla)
ontwikkeld, een watervarentje, Het ver
dringt het gewone kroos, dat een voor
naam vocdingsartikel uitmaakt voor
eenden en andere watervogels. En toch
is het nog geen vijftig jaar geleden
ontsnapt, dat Amerikaanschc ding, uit
den plantentuin van Leiden! Het vormt
mollige dekens soms, van roodbruine
kleur wordt door watervogels versmaad
en zal waarschijnlijk veel invloed heb
ben op den rijkdom aan visch en water
wild der Nedcrlandsche binnenwateren.
Wi.c zai durven ontkennen, dat ook
op natuur historisch gebied, kleine oor
zaken groote gevolgen hebben
