Katholiek Nieuws- en Advertentieblad voor Amersfoort en Omstreken. H. L. A. Dullaert Co. kluis SAFE-DEPOSIT. DE EEMBODE Kantoor: Larigegracht 13, Amersfoort Telefoon No. 314. Dit Blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagmiddag en wordt uitgegeven door de Vereeniging De Eembode te Amersfoort. - Prijs per drie maanden zestig cent voor buiten Amersfoort verhoogd met vijf cent voor incassokosten. Afzonderlijke nummers vijf cent per exemplaar. Abonnementen kunnen eiken dag ingaan, doch opzegging van abonnement moet geschieden vóór den aanvang van een nieuw kwartaal. Vrijdag 18 Aug. 1916. No. 40. Dertigste Jaargang. AdvertentieprijsVan één tot vijf regels vijftig cent. Elke regel meer tien cent. Voor incasso wordt .vijf cent in rekening gebracht. Billijke tarieven bij geregeld adverteeren. Alle mededeelingen, ingebonden stukken en advertentién gelieve men in te zenden ten Kantore van de Directie van De Eembode, l.angegracht 13, Amersfoort, vóór twaalf uur op den dag van verschijnen J. B; SCHEUER AMERSFOORT. Luugegracht 9 - Telefoon 254. Administratie- en Effectenkantoor. Effecten, Verzilveren van Coupons. Sluiten van pro longatie. Kantoor geopend van 9—3 uur. EPISTEL EN EVANGELIE. TIENDE ZONDAG NA PINKSTEREN. LES uil den centen brief van den II. aposlcl Pftulus aan de Koriniliiër: XII. -11. BroedersGij weet dal gij, loei heidenen waart, lol de stomme r den gingt, naar dal gij geleid w Daarom maak ilc u bekend, dal mand, die door den Geest Gods spreekt, Jcs.is vloekt, en niemand, tenzij dc den Heiligen Geest, kan zeggen: Je» is de HeerEr is nu verscheidenheid van genade-gaven, maar liet is dezelf de Geestook is er verscheidenheid van bedieningen, maar het is dezelfde Heer; en er is verscheidenheid A werkingen, maar het is dezelfde Gi' die alles in allen werkt. En aan c ieder wordt dc openbaring des Gei les geschonken ten nutte. Den ee wordt door den Geest geschonken e woord van wijsheidaan cenen andere een woord van wetenschap naar den- zelfdcn Geestaan cenen andere, in denzelfdcn Geest, geloof; aan eenen andere, in dien ééncn Geest, eene ge- «ade-gave tot genezingenaan cenen andere werking van wonderkrachten, aan eenen andere profetie, aan cenen andere onderscheiding van geesten, aan eenen andere verscheidenheid van talen, aan eenen "andere uitlegging van reden. Dit alles nu werkt de een cn dezelfde Geest, die aan een ieder toedeelt, ge lijk Hij wil. EVANGELIE volgens den 11. Lucas; XVIII. 914. In dien tijd sprak Jcsus deze gelij kenis lot sommigen, die op zich zelvcn vertrouwden, als zijnde rechtvaardigen, en die de anderen verachttenTwee raenschen gingen op naar den tempel om te biddende één een Pilar' en de andere een tollenaar. De l'hari- zeër stond en bad aldus bij zich zelvi God! ik dank L', dat ik niet ben gelijk de overige mcnsclienroovers, onrecht- vaardigen, ovcrspelers; noch ook gelijk deze tollenaar. Ik vast tweiflnaal i week, ik geef tienden van al w: bezit. En de tollenaar, van verre st dc, wilde zelfs zijne oogen niet den hemel opheffen, maar hij sloeg op zijne borst, zeggendeGod I wee: zondaar, genadig Ik zeg udeze ging gerechtvaardigd naar zijn huis en gene niet; want al wie zich verheit zal nederd, en wie zich vernedert zal heven worden. Waai om Katholieke Bonden? ..Enkel om de menschen te verdeden, e niet-katholicken tegen ons op te tten cn dan allerlei onaangenaam heden te moeten vinden". Ziedaar een eerste antwoord. Die het geven, keuren voetbal muziek-, tooneel-, studie-, vak-vcrcenigingcn en nog tal andere dito's goed. maar van Katho lieke bonden, dat wil hier zeggen ver- cenigingen, die van Katholieke begin selen uitgaande de algemcene belangen staan, willen ze hoegenaamd niets aaroill niet Zij zijn bang, dat deze L'tiigitigcn door de andersgezinden geduld zullen worden, dat ze e heiligen strijd i>: hel leven zullen roepi "at in het eind dc Katholieke zaak nder lijden zal. Of zoo iets ooit ergens mogelijk Zeer zeker. In een land van willekeur, waar een partijkhek alle macht in han den heeft, zeer zekci. Wel langen tijd. Gelukkig echti komt een dergelijke wantoestand tegel aordig in de beschaafde wereld zelden Wat dus te zeggen van hen, die hie hel om zijne vrijheidsliefde bckendt Nederland zulke sombere gedachten et ■ecze koesteren I Op zijn zachtst, dat de plank geheel mis slaan Ken allesbehalve Katholiek gezinde umalist schreef voor eenige jaren riet wil me niet invallen, het de Room- then te verwijten, wanneer zij zich aaneensluiten en trachten uit hun ge- ..-nschappeiijkc levensleer een kracht smeden, "waardoor zij collectief individueel tol grooler beteekenis in maatschappij kunnen geraken.... Zulk een samensmelting schijnt me maatschappelijke deugd dan een t En zoo, zoo denken er biji over, die niet tot een of ander klein kliekje fanatiekcn behoi Al bestaat er een Idas van „hangen" onder de Katholieken, groot i Die hun godsdienst kennen, geen gevaar. Er zijn echter nog anderen, die groot bezwaar hebben tegen „Katholieke Bon Zij vragen bezorgd ..Zullen die Bonden "de Koomschen niet onverdraagzaam maken, hen afzon deren van hunne medeburgers, aldus twist en tweespalt, ja geloofstrijd doen Zou die bezorgdheid gegrond zij- of andere besloten en vooral geheim vcrccniging geschiedt, ook in de Kathi lieke Bonden op de andersgezinden af gegeven en gescholden werd, als zij daar gelijk in eenige niet-publieke perio dieken gebeurt, belasterd, verguisd beschimpt werden als de opzet en streven dier Bonden was, tegen de dcrsdenkeiulen te velde te trekken. Doch niets van dat alles. Juist het tegenovergestelde. „Maar dat „volgens de Katholieke beginselen", verbroddelt en bederft dat de zaak niet Eischt dat s ongenaakbaar en ongenietbaar Wij antwoorden„Waarom, in vredes- tam, waarom dan toch? Zijn de Katbo- ■Ue beginselen dan barhaarsch, wreed onmenschclijk1 Zijn ze soms ver- idcrd cn onpraktisch geworden? of goed alleen voor Europa en Europee- 'standen, doch hier niet bruik- slechts hinderlijk, een blok aan hel been en een aanstoot voor eiken denkende n buitenstaander r alles is zeer zeker honderden malen beweerd, maar evenveel maken :n dikwijltlcr nog weerlegd en dat zóó afdoende en duidelijk, dat geen goed inderlrgd Katholiek aan zulke praatjes og geloei kan hechten. Men wijst op een of andere gebeur- ,-nis, die tot onaangenaamheden aan leiding gaf', meet die breed uit, stelt alle tekortkomingen op rekening der Katholieke partij of haren vertegen- voordigcr en geeft dan eindelijk de 'chuld aan hel Katholicisme en zijn lce% :ijn beginselen zeil meent deze te nogen verwerpen en het handelen vol- jcns deze te moeten veroordeelen. Moe menigmaal werd op deze wijze :e:i Op zich iclf onbeduidend metnings- versclul door een kwaadwillende of etbliiidc tot een in zijn oog of minste volgens zijn zeggen gegror.de reden tol afval opgeblazen, terwijl een goedgezinde met een nuchter nadenkend verstand er doodgewooa een persoon lijke quaestie in ziet cn begrijpt, dat de beginselen ooit verkeerd kunnen worden iegepa»t ook door lien, van wie zulk» :t minste verwacht werd, Waarom niet Omdat zij de natuur l-s menschen in geen enkel opzicht verkleinen of hare ontwikkeling tegen gaan, doch geheel volgens die men- schelijke natuur opgebouwd haai slechts rvotmaken cn tot hoogere ontwikke ld en kiacbten-oniplooiing opvoeren. Noch de ..angstige!)", noch de ,.bc- rgden" hebben dus reden het stichten dc uitbreiding der Katholieke Bon den te duchten. Uit het Buitenland. Van den Oorlog. Over Nederland. Een der leiders van de conservatie- partij m Duitschland gaf de vol gende schets over dc houding van Holland ten beste Voor de Nederlandsche regecring :n het Nederlandsche volk komen ge schiedkundige herinneringen of senli- mentccle beweringen op het gebied van kunsten en wetenschappen, recht vaardigheid, of onrechtvaardigheid niet in aanmerking, maar slechts politieke en militaire overwegingen. De gemid delde Nederlander heeft voor ons in het algemeen geen sympathie, meestal juist het tegendeel. Sympathie of anti pathie laat den Nederlander in hel standpunt, dat hij in zijn politiek in neemt, vrij koud. Hij vraagiHoe bewaar ik mijn onafhankelijkheid welke partij brengt mij het met ardccl op, 'van wie heb ik dicei-te wachten, zoowel in goeden als in kwaden zin. Toen de groentenhande- lairn aan Engeland* wenschen tocga- licl de vrees die den door slag gaf. Wat grtmdstoffen betreft, zijn de Nederlanders echter in sterke ïhankelijk van Duitschland en voor de Nederlanders oneindig zwaarder wegen, dan liet Germaanschc karakter, de schilderijen van Rem brandt of de taalverwantschap. Neder landers zijn, zoowel in politiek als in economisch opzicht, zakenlieden, e» men moet met hun spreken op poli- iick economisch gebied op zakelijke, wijze, zonder de minste sentimentaliteit. In de Karpathen. strijd zwaar is, blijkt uit een bericht uil het oorlogsperskwartier ordt hier ontzettend zwaar ge vochten om den door de Russen ver overden grond te heroveren, hetgeen .lechts stap voor stap gaat. De in de itste dagen opgedane ervaringen >ver de Russische wij-ze van oorlog- .ering doen uitkomen, dat de Russen net een tot dusver ongekende verbit- -.ring vechten. Zelfs volkomen omsin gelde Russische afdcelingen leggen de wapens niet neer, maar strijden tot den laalsten man, zoodat slechts zeer rinig gevangenen worden gemaakt Het Russisch hoofdkwartier gaf een opsomming van den buit sedert in twee maanden behaald. Het zijn res pectabele getallen, maar daar aan is men op dit oorlogsterrein gewend. Het Duitsch-Oostenrijksch offensief verle den jaar leverde tot einde Augustus *.-lfs een millioen gevangenen, dus driemaal zooveel als de Russen voor dc eerste twee maandeu van hun offen sief opgeven. Allengs meer ervaring. De Engelschcn en de Franschcn hebben uil dc tegenslagen van vroe ger, het ge.olg van in zenuwachtige onberadenheid bevolen aanvallen, veel geleerd en ook van hun goed ge schoolde tegenstanders veel opgesto ken, Het leergeld, dat zij hebben be taald, schijnt nu zijn rente op te bren gen. De geallieerden bestrijden nu de Duitschers met hun eigen tactiek cn daar zij bovendien over meerderheid n strijdkrachten beschikken, zijn zij i overal in het voordeel. De Russen. Dat dc Russen geweldig hebben huis gehouden onder de Oostenrijkers blijkt 't de volgende cijfers: Volgens een definitieve telling zijn de cijfers van alle buit, genomen door de troepen van generaal Broessilof, van 4 Juni tot 13 Augustus bij de krijgsbedrijven om de versterkte over winteringslinie der Oostenrijksch-Duit- sche troepen van de Pripjet tot de Roemeensche grens te veroveren, voor krijgsgevangen officieren en soldaten (van het front, van convooien, hospi taalsoldaten e. a.), kanonnen en ma- illinegcweren als volgt 7757 officieren, 330,845 man, 405 kanonnen, 1326 machinegew- bommen- en mijnwerpers, 292 Bankvereeniaina Bankvereeniging AMERSFOORT - LANGEGRACHT 30 Scherpenzeel Soest TELEFOON INTERC. 363 Verhuren loketten in hun „LIPS" brand-, inbraak- en smeltproefvrije SPECIAAL TARIEF VOOR VAC ANTIETIJDEN. Bovendien werden talrijke geweren, 30 wersten smalspoor, telefoon-materiaal •cel opslagplaatsen- van artillerie- de en materiaal der genie buitge maakt. Poolsche hulp. schijnt, dat men Polen heeft geoefend voor den dienst te velde. Hindenburg rekent er op, dat hij reed» maand een half millioen Polen tegenover de Russische en zoo noodig de Roemeensche legers kan stellen ter verdediging ook van den Poolschen boden). Engelsch oordeel. Een Engelsch staatsman leverde dc olgende beschouwing over de toe- De schending der neutraliteit van België, bracht den Duitschers niet het voordeel, dat ze hadden gehoopt, doch berokkende hun den oorlog met En geland. Daarna rekenden de Duitschers erop tot Calais door te dringen. De slag aan den Yzer en bij Yperen^deed dit plan mislukken. Hoe langer hoe begreep men daarna in Engeland alles op 't spel stond. Erkend moet worden, dat Duitschland veel ilitaire, economische en politieke macht ten toon spreidt. En dwaasheid het zijn hun overleg en dapper heid te ontzeggen. Hun soldaten wa- goed afgericht, en hun materieel eerste klas. Ook in de minder gunstige economische omstandigheden, legden ze getuigenis af van opoffe ringsgezindheid en organisatiegecst, die ongeëvenaard is. Doch dit alles zal niet kunnen beletten, dat dit alles, meer verloren mi blijken. De Russen waarmede de Cen- tralen reeds meenden te hebben afge rekend, toonen een kracht en uithou dingsvermogen, dat nog zelfs het hoogtepunt niet heeft bereikt. In hel Oosten wordt de positie der Midden- Europeesche mogendheden hoé langer zoo meer ongunstig. Ten opzichte hun ner kolonies, hebben de Duitschers al heel erg pech gehad. Zoodat mag worden gezegd, dat na twee jaren de door de Midden-Europeesche mogend heden aanvankelijk behaalde voordee- len, gaandeweg verminderden en eer lang niet alleen zullen zijn verloren, uiaar meer dan dat. Amersfoortsche Nieuwsberichten. R. K. HerhalingsoHiitrwljs, Het R. K. Schoolbestuur, dat met zooveel toewijding zijn taak vervult, heeft besloten, om, niettegenstaande de geringe medewerking in de vorige jaren ondervonden, dit jaar toch weer de zorg voor het herhalingsonderwijs op zich te nemen. Zelfs zou het gaarne dat onderwijs nog uitbreiden en op- im het dienstbaar te maken meei alzijdige ontwikkeling der schoolvrije jeugd. Zal het echter in de gelegenheid zijn de daartoe noodige maatregelen tijdig te nemen, dan is het wcnschelijk, dat de jongens, die er aan zullen deelnemen, nu reeds worden aangegeven voor het herhalingsonder wijs, dat tegan October een aanvang zal nemen. Hét R.K. Schoolbestuur noodigt mits dien Ouders en Voogden en Besturen van R. K. Patronaten uit, die aangifte nog deze weck te doen bij den Heer F. L. Kisner, Onderwijzer, Schimmel- penninckkade. Aardappelen. Gegadigden voor de levering van aardappelen franco kamp van Zeist gedurende de maand September 1916 ten behoeve van het Interneeriiigsdepót Zeist-Amersfoort worden verzocht hun ne schriftelijke aanbiedingen vóór of op 25 Augustus a.s. in te dienen bij den Verplegingsofiicier, Interneerings- kamp bij Zeist. De Gemeenteraad vergaderde Dinsdagavond onder lei- Wethouder Van Esveld. die bij llen aanvang herdacht de overleden raadsheeren Gerritsen en Van Achter- jr kennisgeving werd aangenomen ichrijven van het- raadslid-Van Esveld, houdende mededeeling, dat hij ontslag neemt als raadslid. Hoewel de leden Hofland en Oos- erveen enkele bezwaren opperden, werd de balans van het Levensmidde lenbureau goedgekeurd. De stembureaux voor de a.s. raads- erkiezing in de districten I en III wer- FEUILLETON. Van Heiden tot Christen. Hij wachtte dien man op en onder vroeg hem over hetgeen hij betreffende de drie vreemdelingen, die hem zoo verraderlijk waren voorbijgc gaan langs den weg. „Geen vreemdeling," zeide dc inai „is mij voorbijgegaan, ik heb niemand gezien." Toen bemerkte Sejanus, waaraan hij tot nu toe niet gedacht had, dat noch op het oogenblik, waarop hij door den vreemdeling werd aangesproken, noch daarna, toon de man met zijn gezellen naast hem reed op den weg, noch eindelijk, toen zij allen voorbij schoten en verdwenen in de duister nis, gekletter der hoeven wa» waarge nomen. Hij zette zijn reis in diep stilzwijgen voort, en naderde spoedig het breede en welbekende wachthuis, dat vier of vijf mijlen ten Zuiden van Formia gelegen was. Het wachthuis, waarop wij reeds meermalen zinspeelden, lag ongeveer vier of vijf nnjlen ten Zuiden van Formia op den Appischen weg. Het was flink en ruim, geschikt voor een groot aantal reizigers. Niet daarom alleen was het een dier veel bezochte huizen, waar zoowel de koerier des keizers, als" zij, dié bewijzen konden een bijzondere opdracht te hebben van den consul of den praetor of den quaestor, zich voorzagen van versche paarden, maar het was een fatsoenlijk landelijk gasthuis, waar man en paard huisvesting vonden voor hel luttele bedrag van een as en eten voor cvci: eens billijken prijs. Dat uitstekend hui: bekend bij de vermoeide reiziger* e bij hen, die door den nacht werden overvallen, niet minder bij allen, die eene kleine verandering wilden in de eentonigheid des levens, was bewoond door een merkwaardig echtpaar, vrijgelaten man en eene vrijgelatene vrouw van de beroemde Aemiliaan- sche familie. l)e jongeling, over wicn reeds meermalen gesproken is, heette Paulus Acmilius Lepidus, cn zoowel zijn vader nis zijn oom, de eerste triumvir in het tweede triumviraat, hadden bij hunne namen dien van Aemiliuswant Aemilius was de edelste zoon van dit geslacht. Daaraan nu had vroeger dit huis behoord, waarin thans Crispus en Crispina, de herbergier en ëijne vrouw, genoeglijk cn onder voorspoed hunne dagen doorbrachten. De vrouw was dc voed ster geweest van den zoon van Marcus Aemilius Lepidus, den triumvir. Deze zoon was eenige jaren vooi ons verhaal^medeplichtig geweest aai eene samenzwering tegen Augustus en toen zij door Mecaenas was ont dekt geworden, weid hij ter dood ge bracht. Marcus «Aemilius Lepidus, zijn vader was onschuldig verklaard aan alle medeplichtigheid, maar toch had hij sinds dien tijd in diepe vergetelheid op een eenzaam gelegen kasteel on geveer twintig of dertig mijleu van Crispus' herberg; nabij den berg Cir- cello, zijn leven doorgebracht. Hij was stil en vreesachtig, van zwakke ge zondheid, zonder eenigen invloed op de maatschappij, die hij verlaten had, en zonder eenige gewicht [op de poli tieke wereld, waaruit hij met angst afkeer gevlucht was. Zoodra Sejanus de herberg naderde, u een centuriër hem met haast tegemoet. Onder het groeten van den aanvoerder zeide hij, dat hij door Vel- lejus l'atciculus was achtergelaten om mede te dcelen, dal de zustei den jongeling, dien Tiberius aati dc zorg van Palerculus bad toever trouwd, onderweg ongesteld worden^ dat zij, ongeschikt om verder Ie reizen, met hare moeder hier geherbergd dat de jongeling Patercu- lus gesmeekt had hier te mogen blij ven, in plaats van naar Formia op te trekken, om zorg tc dragen voor zijne arme zusteren tevens beloofd, dat hij zich wederom zou gevangen geven en niet trachten tc ontsnappendat Patsrculus om die omstandigheden meende gerechtvaardigd neer hij dat billijke verzoek toestond de jongeling met zijne moeder en zijne zuster waren nu in de herberg dat hij, de centuriër, belast was Seja- aankomst af te wachten om hem te deelen wat had plaats gehad zoodat hij de beslissing kon goedkeu ren of den misslag herstellen door eenvoudig den jongeling volgens den brief van Tiberius naar Formia te doen optrekken. ,,'t Is goed." zeide Sejanus na eeni ge oogenbtikken. „Deze knaap zal zijn woord niet breken. Weet de Caesar „Ik heb geen opdracht het hem mede te deeletfantwoordde de centuriër „maar al had ik die gehad, ik had het moeilijk kunnen doen', want drie kwartier geleden is hij voorbijgegaan in snelle vaart, het hoofd vooi gebogen." Spottende stelde Sejanus vraag„Is soms een god of vreemdeling inet twee mannei paard langs dezen weg gekomen hebt gij geen geflikker van fel licht gezin „Ik geloof drie menschen te paard gezien te hebben, maar ik weet het niet zekerwant zij waren aan anderen kant van dezen breeden en geen gekletter der hoeven werd gehoord 'W kreeg den indruk alles op een oogenblik. De helder flikkerende lichten beneden in de keu ken van de herberg maken den weg geheel duisterop den weg zelf heb ik geen licht gezien." „Best, volg mij maar." En Sejanus trok, gevolgd door den centuriër en den soldaat, naar Formia. VI. Slechts hier en daar werd bij (de Romeinen een herberg aangetroffea dc Grieken*was zij bijna geheel onbekenddeze immers hadden der zorg voor de middelen van keer, dan de strijdende en colonisee- rende Romeinen. Eeuwen gingen bij, voordat de reizigers langs schoonen heirweg van Engeland Klein Azië een andere rustplaats had den dan de „mutationes" of plaatsen, ir men na een halven dag reizens dan onder overhandiging van een bewijs van vertrouwen, versche paar den krijgen kon. Reizen gebeurde te dien tijde veel minder dan thanszij, die bet deden of daartoe genoodzaakt werden, ver trouwden op de gastvrijheid, die ondci de schoonste deugden gerangschikt werd. *De'vreemdeling, die aan e lie bewijzen van kennis of schap kon overleggen, werd aanstonds hartelijk welkom geheeten en toegela- ot het avondmaalen hij, die deze algemeen bestaande ge woonten durfde breken, werd een voorwerp van verachting en afkeer bij Geen herherg hoe weiriige er dan ik waren was zoo ingericht als onze dagende beste en meest bekende in geheel het Romeinsche rijk was deze, waar ons verhaal ons gebracht heeftzij maakte eene uit zondering op alle andere en werd ge woonlijk „wachthuis" of liever nog „Crispus' herberg" genoemd. De al- gemeene ontvangkamer van zijn huis geleek eenigszins op een koffiekamer van onze herbergenzij was de plaats waar de meest uitcenloopende belan- gen werden besproken. Zijn huis be vatte geen eetvertrek, want daarvan maakten de reizigers zeer zelden ge bruik in het midden der ontvangka mer stond eene talel, waarlangs rust bedden gezet waren voor de weinige reizigers, die wilden eten en drinken op de wijze der rijken en edelen. Al de andere tafels stonden langs de mu- met banken aan iedere zijde, de overige gasten konden plaats Wordt voortgezetr

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1916 | | pagina 1